onderwijzersopleiding
Wijziging
MuJketi
Wieh&ruien
Thietard leidt in de
Ronde van Frankrijk
Het j,acM Kai-Kai
Donderdag 1 October 1942
DAGBLAD VOOR NOORD-HOLLAND
Tweede blad
Amateurisme
in de sport
STAATSLOTERIJ
Dc tweekamp
Euwe-v» cL Hoek
RADIOPROGRAMMA
Officieele, mededeelingen
Op de Donderdagmiddag ].1. ge
houden sportconferentie te Den
Haag deelt de gevolmachtigde voor
de sport mede, dat het voortaan
verboden zal zijn, dat iemand, die
in de een of andere tak van sport
als prof optreedt, daarnaast in al
Je andere takken vaii sport als
amateur kan spelen. Met andere
woorden: een beroepswielrenner
kan nooit meer als amateur voet
baller, bokser of wat ook uitko
men; een tennistrainer, die voor
lijn training geld ontvangt, kan
niet meer als amateur beschouwd
worden In een andere tak van
eport, enz.
Deze maatregel van den gevol
machtigde is wel een zeer ver
«trekkende en zal groote gevolgen
hebben. #Om een voorbeeld te noe
men, Hamstra, de Alcmariaan, zal
voortaan niet meer voor Alcmaria
kunnen uitkomen, omdat hij trai
ner is in de tennissport. Een Len
stra zal óf niet meer kunnen voet
ballen, èf hij zal er de schaatsen-
sport op de korte baan om geldprij-
®en aan moeten geven.
Juist het Noorden zal deze maat
regel aan den lijv e ondervinden,
want daar zijn honderden beroeps-
rijders op 't ijs, die overigens rus
tig als amateur hun partijtje voet
bal of korfbal spelen. Het is de
vraag, wat men daar in Groningen
en Friesland zal doen: schaatsen
rijden om geld of... amateur blij
ven? We vreezen, dat zoodra er ijs
Is, de Noordeling zich aanmeldt v
de korte baan en daarmee dan zijn
amateurschap verliest.
Of de bedoelde maatregel tóe te
Juichen is? Natuurlijk zijn er vele
redenen aan te wijzen, die een der
gelijke bepaling rechtvaardigen,
maar er zijn evenveel redenen op tg
geven voor het tegendeel. De Frie-
eche beroepsschaatsenrijder voelt
zich als voetballer voor de 100
amateur en zal er ook niet aan
denken, om in de voetbalsport geld
te verdienen. Een Hamstra we
noemen nog een keer zijn naam
is een prof in de tennissport, maar
maar hij heeft er nooit aan gedacht
om met het voetballen iets te ver
dienen; de voetbalsport was zijn
liefhebberij en als voetballer voel
den hij zich totaal amateur.
De Overheid bewijst met deze
maatregel opnieuw, dat zij de sport
een belangrijke factor vindt in on
ze samenleving en dat zij de sport
een warm hart toedraagt. Zij
wenscht de sport in goede banen
te leiden en misstanden uit den
weg te ruimen. Dat is toe te jui
chen.
Zooals het toe te juichen Ie, dat
er streng onderscheid gemaakt
wordt tusschen amateurisme en be-
roepseport.
Dat beide categorieën alle aan
dacht van de Overheid hebben, he
in de vlaseerij „Haarlemmermeer"
heeft men thans volop werk. Het
viae, dat gedroogd en geroot b.
wordt nu geswingeld en is dan ge
reed, om naar de spinnerijen ge
bracht te worden. Het vlas komt uit
de swingelmachine..
J. A. Stevens-Pax Holland m
hoeft geen betoog; trouwens, we
nebben reeds gezien, dat de be-
roepsbokssport thans in Nederland
veel meer kansen heeft dan vroeger
ooit het geval geweest is.
Zoo zal ook de beroepssport In al
de andere takken van sport door
de Overheid behartigd worden en
ongetwijfeld zal men t.z.t. moeten
erkennen, dat de genomen en nog
te nemen maatregelen de sport in
het algemeen ten goede komt.
Ook ^1 worden daarbij sommige
personen gedupeerd. Al zal men
dat spoedig niet meer zoo vinden,
als het „nieuwe" wat ingeburgerd
VERKOOP VAN RIJWIELEN OP
IN OMLOOP ZIJNDE BONNEN
WEDER TOEGELATEN.
Geldigheidsduur dezer ben-
Beu verlengd tot M Oetober
M.
Zooals bekend is in den loop
van de vorige maand een verbod
uitgevaardigd van het verkoopen
of anderszins afleveren van rijwie
len aan het publiek door den klein
handel, zoodat het in de laatste
weken niet mogelijk was, ook wan
neer men in het bezit was van een
distributiebon, om zich een rijwiel
aan te schaffen.
Thans echter heeft de secr.-gen.
van het dep. van Bin'nenl. Z. in
overleg met het rijksbureau voor
de metalen verwerkende industrie,
aan de burgemeesters medegedeeld,
dat dit verbod tot het verkoopen
of anderszins afleveren van rijwie
len voor kleinhandelaren met in
gang van 1 October is opgehe
ven, met dien verstande echter,
dat nieuwe bonnen voorloopig niet
zullen worden uitgereikt.
Vanaf den lsten October kunnen
de rijwielhandelaren derhalve weer
rijwielbestel- en afleveringsbonnen
in ontvangst nemen en daarop het
zij uit voorraad, hetzij na het be
trekken door bestelling per bestel
bon van fabrikant of grossier, toer-
rijwielen aan het publiek afleve
ren!
Belangrijk zoowel voor hande
laar en afnemer i« vooral ook, dat
de geldigheidsduur zoowèl van be
stel- als van afleveringsbonnen,
voorzoover daarop een in Augus
tus 1942 vallende datum is vermeld,
is verlengd tot 31 October 1942.
Rijwielverkoop en -koop is dus
nu weer toegestaan, doch alleen op
de thans nog in omloop zijnde gel
dige bonnen.
KINDERBIJSLAG-UITKECRIN-
GEN IN LAND- EN TUINBOUW.
Uit de verslagen van de 7 land-
bouw-bedrijfsvereenigingen blijkt,
dat deze in 1941 het eerste jaar
van de kinderbijslagwet aan
25593 arbeiders, van wie 60556 kin
deren voor bijslag in aanmerking
kwamen, totaal 1.9 millioen gulden
hebben uitgekeerd. 4 der bedrijfs-
vereenigingen keerden f 356.000
meer uit dan zij aan premie ont
vingen, 3 bedrijfsvereenigingen
hadden een overchot van f 29.000.
Hun totaal tegoed uit het kinder
bijslag-vereveningsfonds bedraagt
over 1941 dus f 327.000.
TEWERKGESTELDEN EN ONDER
STEUNDEN.
Blijkens een opgaaf in het Maand
schrift van Tiet Centraal Bureau
voor de Statistiek waren in Juni
van dit jaar op de vanwege het
Rijk gesubsidieerde werkverrui
mingen tewerkgesteld 44679 werk-
loozen, terwijl in dezelfde maand
de geheel en gedeeltelijk werkloo-
zen, gesteund ingevolge de steun
regeling, bedroeg 30.450. In Juni
1942 waren die aantallen resp.
54549 en 44224.
VERBRUIKSOOftPERATIES.
Het aantal verbruikscoöperaties
in ons land, aldus wordt in het
laatste maandschrift van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
medegedeeld, bedroeg op 1 Januari
1942 344 met totaal 294.000 leden te
gen 285.000 leden op 1 Januari 1941
in de
Een vierde klasse aan de
kweekscholen gevormd.
s-GRAVENHAGE, 30 Sept.
In de Staatscourant van 12
Augustus j.1. is 'een besluit van
den Sec.-Gen. van het Dep.
van Opvoeding, Wetenschap en
Kuituurbescherming gepubli
ceerd, waardoor 13 bijzondere
kweekscholen niet meer voor
rijksbijdrage in aanmerking ko
men. Te bevoegder plaatse heeft
het A.N.P. een en ander verno
men omtrent de bedoelingen
van dit besluit en aangaande
eenige wijzigingen, welke voorts
nog in de opleiding onzer on
derwijzers bij gebracht of
aanstaande zijn.
De rechtstreeksche bedoeling van
bovenaangehaald besluit is om te
komen tot een beperking van het
getal onderwijzers. Het betreft hier
een ingrijpende maatregel, al zijn
niet alle kweekscholen, welke on
der het besluit vielen, met èèn slag
verdwenen. Van deze 13 scholen
zijn er 9 doorgegaan zonder rijks
subsidie, maar in het algemeen
zonder eerste klasse.
De leeraren aan alle dertien kweek
scholen zijn in het genot gesteld
van wachtgeld. Dit wordt echter
niet uitbetaald gedurende den tijd,
waarop zij aan een niet gesubsi
dieerde bijzondere kweekschool
verbonden zijn.
Wel vereischt het successievelijk
ingevoerd wordende achtste leer
jaar natuurlijk een grooter getal
leerkrachten, doch dit kan worden
opgevangen, gezien het groote sur
plus, dat vermoedelijk aanmerke
lijk meer dan 5000 bedraagt. Bij de
berekening hiervan is mede reke
ning gehouden met velen, die we
liswaar een anderen werkkring heb
ben gevonden, doch gaarne een be
trekking bij het onderwijs zouden
accepteeren.
Veel beloven, weinig geven...
De Nederlandsche Volksdienst
belooft niets, doch geeft alles.
Blijft geen buitenstaander,
sluit U aan als lid.
De coöperaties, welke in 1941 1091
winkels bezaten met een totale om
zetj» 77.6 millioen gulden, wa-
reif over de provincies als volgt
verdeeld: Groningen 14, Friesland
6, Drente 19, Overijssel 38, Gelder
land 54, Utrecht 16, Noord-Holland
37, Zuid-Holland 56, Zeeland 13,
Noord-Brabant 31 en Limburg 59.
De personeelssterkte der verbruiks
coöperaties was per 1 Januari 1942
8711 of gemiddeld 25 per coöpefatie.
IN DUITSCHLAND EN FRANK.
RIJK GEPLAATSTE NEDER
LANDSCHE ARBEIDERS.
Sedert 20 Juni 1940 tot einde Juni
1942 zijn in Duitschland, zulks blij
kens een mededeeling in 't Maand
schrift van het Centraal Bureau
voor de Statistiek, totaal geplaatst
280.325 Nederlandsche arbeiders en
in Frankrijk 32.683. Voorzoover be
kend, zijn uit Duitschland terugge
keerd 73.746 personen. Het aantal
in Duitschland geplaatste landar
beiders bedroeg bijna 20.000, bouw
vakarbeiders 68.000, metaalbewer
kers 48.000.
Bij de trekking van 30 Septein
ber zijn de hoofdprijzen der Staats
loterij als volgt gdsallen:
f 1500.— 10880
f 1000.— 2610 5762 10073
f 400.— 4522 6458 13993 14013
15062
f 200.— 2175 3674 15470 15610
16207 17209
f 100.— 1061 2027 2554 2833 3678
3816 7310 7440 8487
9913 17787 21266
Bij de rijkskweekscholen zal
met 1 September 1943 een
nieuw algemeen leerplan wor
den ingevoerd, waarin meer
aandacht zal worden besteed
aan dé lichamelijke oefening
en het zangonderwijs. Wat het
eerste punt betreft, wordt nu
reeds in de nieuwe richting ge
werkt. Voor wat het tweede
punt aangaat, is een commissie
benoemd, snder voorzitterschap
van den hoofdinspecteur voor
het lager onderwijs, P. v. Nes»,
welke zich zal belasten met de
samenstelling van een leerplan
voor het zangonderwijs. Ook
in 't teekenonde^wijs zal ver
andering komen. De tot heden
toegepaste methode voldoet
niet in alle opzichten.
De kweekscholen hebben dit jaar
geen eindexamens afgenomen in
verband met de vorming van een
vierde klasse, die met dezen cur
sus aan de bestaande drie klassen
is toegevoegd. Door dit vierklassen
systeem heeft men bereikt, dat de
leerstof beter verdeeld en meer
uitgesponnen kan worden, terwijl
de practische opleiding op breede-
ren basis kon worden gebracht.
De secr.-gen. heeft aan de kweek
scholen geschreven, dat wat de
leerstof der verschillende vakken
betreft, hij erop meent te kunnen
vertrouwen, dat aan de problemen
van het heden vbldoende aandacht
zal worden besteed. Met name
heeft hij erop aangedrongen, dat
bij de kennis der natuur de alge-
meene beginselen der menschelijke
rassenleer ter sprake zullen ko
men, terwijl bij de geschiedenis en
de aardrijkskunde de plaats van
Nederland in Europa en de ver
houding van ons land tot 't Duit-
sche volk en het Duitsche rijk sterk
de aandacht verdienen. Bij de ge
schiedenis ware ook op de Ger
manen en hun kuituur 'nader in
te gaan. Het gaat naar de mee
ning van den secretaris-generaal
niet aan, de aanstaande onder
wijzers onzer jeugd van deze in de
toekomst zoo belangrijke onderwer
pen onkundig te houden.
De achtste en negende par
tij remise.
In het Nationaal Schaakgebouw
was het Dinsdagavond weder vol
tijdens het verloop van de achtste
partij.
Ten derde male kregen de schaak
enthousiasten een Engelsche ope
ning te aanschouwen, waarin het
ditmaal warm toeging. V. d. Hoek
koos een voortzetting, die door den
onbekenden Weenschen schaakspe
Ier Haberditz ten tooneele werd ge
voerd en waarover de meeningen
nogal uiteenloopen. Euwe belette
de korte rochade maar nadat v. d.
Hoek de lange rochade tot stand
had gebracht, kreeg onze nationa
le kampioen een dreigenden aan
val langs de openingslijn te bestrij
den. Toen de zwarte koningin op
den damevleugel buiten spel kwam
te staan, dacht men, dat v. d. Hoek
zou gaan winnen, maar de zwarte
positie bleek zeer hecht te zijn.
V. d. Hoek offerde de kwaliteit om
de zwarte stelling open te breken,
maar was later gedwongen een vol
len toren te offeren om remise door
voortdurend "schaak af te dwingen.
Een prachtige partij.
Onze kampioen opende de negen
de partij, voor de laatste maal met
wit spelende, weder met e2e4.
In tegenstelling met de achtste
partij, waarin het heet toeging,
was de strijdlust thans ver te zoe
ken. Het werd nu een Spaansch
vierpaardenspel met de door Ru
binstein aanbevolen speelwijze 4...
P d4. Er volgde na dezen zet een
algemeene ruil, waarna tot remise
werd besloten. De stand luidt thans
dr. Euwe 7H punt, v. d. Hoek 1/4
punt.
Lambrichtgde eenige Neder
landsche deelnemer, uitge
vallen.
PARIJS, 30 Sept, (A.N.P.)
Reeds in den eersten rit van de
Ronde van Frankrijk, welke
Maandag j.1. is begonnen, heeft
„de man met den hamer" zijn
slachtoffers gemaakt. Vooral
de Belgen zijn hiervan de du
pe geworden, zoodat aan het
begin van den tweeden dag
bleek, dat o.a van Kerckhoven,
Depredhomme en van den
Meerschaut den strijd hadden
moeten staken Ook de eenige
Nederlandsche deelnemer, Lam-
brichts kon den strijd op den
tweeden dag niet voortzetten.
De tweede etappe liep van Le
Mans naar Poitiers over Angers,
'n afstand van 22 km Er werd met
vertraging gestart, waarna een ge
middelde van 35 km. per uur voor
loopig niet werd overschreden.
Een groep van zeven renners gaf
eindelijk het teeken tot den strijd.
Zij namen 2 minuten voorsprong,
doch werden later weer ingeloo-
pen. Bij het naderen van Angers
probeerde Tiger het in zijn eentje.
Snel en onweerstaanbaar ging hij
er tuschên uit en bereikte Angers
met 500 meter voorsprong op het
hoofdpeleton Guy Lapebie, die de
eerste etappe won, hing vandaag
achter in het peleton. Toch had
Tiger leven in de brouwerij ge
bracht, want aan den kop werd nu
hard getrokken, zoodat Tiger ten
slotte het alleen niet kon bolwer
ken en werd ingehaald. Na 133 km.
toen men Saumir passeerde, lag Le
Guevel aan het hoofd, terwijl Lape
bie door een hardnekkige jacht zijn
positie had verbeterd.
Twintig kilometer voor Poitiers
kwam eindelijk de beslissing. Le
Guevel, geholpen door zes anderen,
ging er plotseling tusschen uit en
zij lieten zich niet meer inhalen.
Gezamenlijk ging het zevental op
de eindstreep af, zoodat de sprint
de beslissing moest brengen. Oe
Belg Bonduel, die tot nu toe uit
stekend heeft gereden, wist de over
winning in de wacht te slepen voor
Goutal en Thietard.
Ook vandaag moesten eenige Bel
gen den strijd staken, zoodat thans
reeds elf Belgische renners van het
tooneel zijn verdwenen, n.1. Kint,
van den Meerschaut, Schotte, Rit-
serveldt, van Kerckhoven, Depred
homme, Defoordt, Deltour, Paepe,
Adriaenssens en Lowie.
De uitslag van de tweede etappe
luidt als volgt:
1 Bonduel in 6 uur 46 min. 33 sec.
2. Goutal op 2 lengtes, 3. Thietard,
4. Carini, 5. Louviot, 6. Goasmat, 7
Le Guevel, 8. Caput in uur 47 min.
52 sec. 9. Guillier, 10 Blum, 11. An-
toine, 12 van de Weghe, allen zelf
de tijd.
De algemeene rangschikking luidt
als volgt:
1. Thietard, 12 uur, 44 min. 43 s.;
2. Goutal 12.45.4; 3. Le Guevel, zit.
4 Bonduel 12.45.36 5 Neuville 12.45.
50 6 Level 12.46.15, 7 Geus zt 8 Ca
put 12.46.23 9 Guegan 12.46.26; 10
Jezp, z.t.
VRIJDAG t OCTOBER.
Hilversum I. 415.5 W-
7.15 Koorzang (gr. pl.). 7.80 B.N.O.: Hieuwa-
berichten. 7.40 Tydig begonnen (gr. pl.). 8.80
B.N.O.: Nieuwsberichten. 8.40 Omroepers zor
gen. 8.50 Orkestconcert (gr. pl.). 9.00 Zang
en orkest (gr. pl.). 9.80 Spiegel van den dag
(opn.). 9.40 Zang en orkest (gr. pl.). 10.00
Pianovoordrachfc. 10.80 Voordracht. 10.45
Orkest John Lancé en gramoloonmuaiek. 12.00
Almanak. 12.05 Licht klassiek Orkestconcert
(gr. pl.). 12.45 B.N.O.: Nieuws- en zakelijke
berichten. 13.00 Om en om programma. 14.00
Otto Hendriks en zijn orkest en gramofoon-
muziek. 15.00 Klaar voor opname? Draaien..
INLEVERING SLUITKOOLZAAD
De Nederlandsche Groenten- en
Fruitcentrale maakt bekend, dat telers
van slultkoolzaad, die voor de teelt
van dit zaad een contract hebben af
gesloten met een erkenden zaadhande
laar dit op contract geteelde zaad
ten spoedigste, doch uiterlijk op 15
October 1942 moeten afleveren aan
den betrokken handelaarcontractant.
De handelaren, die sluitkoolzaad uit
contract-teelt verkrijgen, zijn verplicht
binnen 3 dagen na de ontvangst van
iedere partij, mededeeling daarvan te
doen aan de N.G.F.C., onder opgave
van hoeveelheid en soort der door hen
ontvangen zaden, alsmede van den
naam en het adres van den teler van
wien zij de partij hebben ontvangen.
Telers van sluitkoolzaad, die voor de
teelt van dit zaad geen contract met
een zaadhandelaar hebben afgesloten,
dus zoogenaamd „vrij" hebben geteeld,
zijn verplicht dit door hen „vrij" ge
teelde sluitkoolzaad af te leveren aan
een door den Directeur der N.G.F.C.
nader aan te wijzen erkenden zaad
handelaar. De aflevering van sluitkool
zaad door den handel,', onverschillig
of dit zaad op contract dan wel zoo
genaamd „vrij" geteeld is, blijft ver
boden. Het niet nakomen van deze
voorschriften is strafbaar.
AANVOER- EN VÉILVERBOD BE-
WAARAPPELEN.
De Nederlandsche Groenten- en
Fruitcentrale maakt bekend, (fat bij
Bestuursbesluit No. 99 het aanvoeren,
ter veiling, alsmede het veilen van be-
waarappelen is verboden. In dit be
sluit, opgenomen in de Staatscourant
van 15 September 1942, staan de be
langrijkste variëteiten vermeld, waar
voor dit verbod geldt.
Als de tijd van plukken daar is, moet
de teler, respectievelijk pachter, het
fruit na het plukken opslaan. Te zij
ner tijd zal de Centrale ontheffingen
verleenen van het verbod, met name
bij een tekort aan oplegruimte, en
hieraan eventueel voorwaarden ver
binden, Dit wordt nader door de vei
lingen bekend gemaakt.
gevarieerd filmprogramma. 14-45 B.N.O.:
Nieuws-, zakelijke- en beursberichten. 17.00
Vierhandige planovoordracht. 17.30 Hier ls de
poppenkast. 18.00 Amusementsorkest en gra-
mofoonmuzlek. 19.00 Neerlands stem van het
Oostfront. 19.15 Accordeon ensembles spelen
(gr. pl.). 19.30 B.N.O.: ^Nieuwsberichten. 19.40
B.N.O.: Blnnenlandsch zakelijk praatje. 19.50
Zang met pianobegeleiding. Vanaf 20.15 alleen
voor de Radio-Centrales, die over een lijnver
binding met de studio beschikken. 20.15 Orgel,
piano en de Melodisten. 21.45 B.N.O.: Nieuws
berichten. 22.00 Orkestconcert (gr. pl.). 22.15
Zang en Musette (gr. pl.). 22.45 Ed. Kttnneke-
programma (gr. pl.). 23.3024.00 Tango en
Foxtrot (gr. pl.).
Hilversum II. 301.5 m.
7.157.40 Zie Hilversum I. 7.40 Ochtend
gymnastiek. 7.50 Sportnieuws. 8.00 Technische
Voorlichting. 8.15 Lichte gramofoonmuzlek.
8.30 B.N.O.: Nieuwsberichten. 8.40 Kleine
Spaansche Composities (gr. pl.). 9.00 Lichte
gramofoonmuzlek. 9.15 Voor de huisvrouw.
9.30 Operette-programma (gr. pl.). 10.00 Gods
dienstige uitzending. 10.30 Zang met plano
begeleiding. 11.00 Voor de kleuters. 11.20
Symphonie-orkest (gr. pl.). 11.30 Oerard van
Krevelen en zijn. orkest en soliste en gramo
foonmuzlek. 12 30 Programma-overzicht. 12.85
Operette-fragmenten (gr. pl). 12.45 B.N.O.:
Nieuws- en zakelijke berichten. 13.00 „Draaill
Jool Aardappelcampagne en nog wat",
klankbeeldenreeks. 13.30 Zang en plano. 14.00
Godsdienstige uitzending. 14.30 Groninger
Orkestvereeniging en solist. 15.80 Voor de
vrouw. 16.00 Zang, fluit en claveclmbel. 16.45
B.N.O.: Nieuws-, zakelijke- en beursberichten.
17.00 Voor de Jeugd. 17.30 Zang met plano
begeleiding. 18.00 Het wekelijksche Sport-
praatje. 18.15 Marschen en marschllederen
(gr. pl.). 18.80 B.N.O.: Nieuwsberichten. 18.40
Spiegel van den dag. 18.50 B.N.O.: De Jor-
daner vertelt over sociale nooden. 19.00
Marschmuzlek (gr. pl.). 19.15 Mannen tn
dienst van ons volk. 19.30 Onder de luifel,
luisterspel. 20.00 B.N.O.: Engelsche uitzending:
„Hollands politica aspects". (Voor de Radio-
Centrales: Symphonle-Orkest (gr. pl.). Vanaf
20.15 alleen voor de Radio-Centrales dl# over
een lijnverbinding met de studio beschikken).
20.16 Concertgebouwtrio. 21.00 Mozart-Debussy
(gr. pl.). 21.45 B.N.O.: Nieuwsberichten. 22.00
B.N.O.: Leidende staatslieden schrijven. 22.10
Avondwijding. 22 20—24.00 Zie Hilversum I.
Hoofdredacteur A R. Jonker.
Plaatsverv. van den hoofdred.,
buitenl. en stadsnieuws Den Hel
der A. C. van Kampen. Binnen
land alg report, en streeknieuws
A Eriks. Haagscb redacteur P.
E. H. M. Verberne, Den Haag.
Verantwoordelijk voor de adver
tenties, Schager editie G. Schoorl,
Schagen. Verantwoordelijk voor
de advertenties, Heldersche editie
J. Visser, Den Helder.
FEUILLETON
door
HANS POSSENDORF
Bfj de eerste zonnestralen gingen
Rocco en Eromanga den volgenden
dag op pad, begeleid door vier
zwarte Guadelcanar-matrozen, die
op een haastig in elkaar getimmerd
rek den gedenksteen voor Nella s
graf droegen. De weg door het oer-
bosch was nu veel beter gebaand
dan destijds, er was dus geen kans
om te verdwalen en men schoot
flink op.
Een eigenaardig, droomerig ge
voel overmeesterde Rocco nu hij
weer over datzelfde pad liep waar
over hij zeventien jaar geleden zijn
dochtertje van drie maanden van het
dorpje naar de oostkust gedragen
had En Eromana hield niet op met
naar de kleinste bijzonderheden te
vragen. Alles wat haar vader haar
uit dien tijd vertelde scheen haar zoo
sprookjesachtig en toen men tegen
den avond de eerste hutten van het
dorpje naderde was ze niet minder
ontroerd dan Rocco zelf en even be
nieuwd of ze Ukolo en Bitao daar
nog zouden aantreffen.
Een paar spelende kinderen zagen
de vreemdelingen het eerst. Onder
luid gebrul vluchtten ze de eerste de
beste hut binnen. Een oude man
kwam nu naar buiten en nam Rocco
verwonderd op, herkende hem het
volgende oogenblik en liep schreeu
wend weg om het dorp te alarmeeren.
Enkele minuten later waren Rocco
en Eromanga zoo omsingeld door de
drie dozijn dorpsbewöners, dat ze
bijna geen stap meer konden doen.
Opeens drongen een paar menschen
door de menigte heen, gevolgd door
enkele jongens en meisjes. Toen de
man en de vrouw Rocco en Ero
manga zagen gilden ze het uit, de
man viel Rocco om den hals, terwijl
de vrouw met open mond en open
gesperde oogen Eromanga aan
staarde.
..Dat zijn Ukolo en Bitao". zei Roc
co met heesche stem tegen zijn doch
ter. „Dat is Bitao, aan wien je het
leven te danken hebt."
Eindelijk was Bitao in zooverre van
haar verrassing bekomen, dat ze pra
ten kon. „Eromanga?' Eromanga?"
riep ze, vragend op het meisje wij
zend.
„Ja Eromanga," bevestigde
Rocco.
„Nu trok de naakte, zwarts vrouw
haar gewezen pleegkind naar haar
tos en streelde haar wangen, haar en
handen, overlaadde haar met onver
staanbare, teedere woordjes en was
uitgelaten van blijdschap. En ten
slotte wees ze afwisselend op zichzelf
en de jongens en meisjes om te be
duiden, dat dat haar kinderen waren.
De grenzenlooze blijdschap der wil
den had naast den grappigen kant
toch ook iets aandoenlijks. Het heele
dorp deelde in de vreugde. Iedereen
drong om hen heen ten einde Rocco
en zijn dochter te begroeten. Het
duurde langen tijd eer Ukolo er in
slaagde, het pad vrij te krijgen, zoo
dat Koco en Eromanga hun tocht
naar de hut van Ukolu konden
voortzetten. i
Rocco herkende de plek al uit de
verte.
„Daar onder dat dak heb jij je eer
ste levensdagen doorgebracht,' z'ei
hij. „En onder dien boom, links daar
achter, ligt je moeder begraven."
Toen ze om het struikgewas, dat
den voet van den boom verborgen
had, hen geloopen wjiren, bleef Rocco
verrast staan. Wat hij zag overtrof
nog zijn verwachingenUkolu en
Bitao hadden hun belofte, zeventien
jaar geleden gegeven, trouw gehou
den en uit dankbaarheid sloot Rocco
Ukolu en Bitao in de armen en Ero
manga volgde zijn voorbeeld. Toen
knielde vader en dochter hand in
hand bij Nella's graf neer.
Uit natuurlijk fijn gevoel, zooals
men dat juist zoo vaak bij de zooge
naamde wilde stammen vindt, trok
ken de dorpsbewoners zich onmid
dellijk terug.
Met zachte stem zei Rocco Al-
fano in zijn Italiaansche moedertaal
een gebed op. Toen hij het Amen had
uitgesproken barstte hij plotseling in
snikken uit. Het was voor het eerst
in haar leveh dat Eromanga haar
vader zag schreien.
Deze zwakheid duurde slechts en
kele seconden, toen had Ropco Alfano
zijn stem weer in bedwang.
„Eromanga," zei hij zuchtend, „ik
heb zooveel van je moeder gehou
den. Maar als ik nu weer aan dien
tijd terugdenk, heb ik het gevoel of
mijn liefde voor haar nog veel te
zwak is geweest. Ze was het een
voudigste, goedhartigste en trouw
ste menschenkind dat ik ooit in
mijn leven gekend heb."
Eromanga keek zonder te ant
woorden met een somber gezicht
voor zich uit: waarom was de liefde
van zulk een moeder haar door het
noodlot ontzegd? Al haar speelge-
nooten, die arme, naakte wilden,
hadden een moeder, zij alleen niet.
Den volgenden morgen werd de
grafsteen op Nella's graf gezet, daar
na zochten vader en dochter onder
Ukolu's leiding de plek aan het strand
op, waar Nella haar dochtertje het
leven had geschonken en haar eigen
leven daarvoor in ruil had gegeven.
Rocco wees zijn dochter ook de klip
pen waartegen de boot dien nacht te
'pletter was geslagen.
Rocco en Eromanga bleven den vol
genden nacht nog in het dorpje en
aanvaardden den morgen daarop in
alle vroegte den terugweg naar de
baai. Alle bewoners van het dorp en
vooral Ukolu, Bitao en haar kinderen
hadden bi) het SLfscheid rijke geschen
ken gekregen.
Toen Alfano en Eromanga met hun
vier Guadalcanar-matrozen tegen den
avond de baai weer bereikten zagen
ze daar tot hun onaangename ver
rassing een klein oorlogsschip, dat
de Engelsche vlag voerde, voor an
ker' liggen.
„Zie je nu wel, daar hebben we
het al," riep Rocco boos. „Dat kost
me een flinke boete, reken daar
maar op."
„Altijd nog beter een paar pond
sterling te betalen dan u in gevaar te
begeven," zei Eromanga een beetje
verlegen, „maar misschien laten ze
ons heelemaal met rust."
„We zullen zien," meende Alfano.
„Er is nu in elk geval niets meer
aan te veranderen, Daar zetten
ze al onze sloep uit! Robmaon komt
zelf mee, nu zullen we gauw meer
weten."
Er verliepen tien minuten van
pijnlijk wachten tot de sloep aan
legde en Robinson als eerste er uit
sprong.
„Verduivelde pech," riep hij Al
fano toe. „Maar ik heb dadelijk ge
zegd, dat we eerst Port Vila hadden
moeten aandoen."
„Is die kruiser al lang hier? Zijn
de scheepspapieren al gecontro
leerd?" vroeg Alfano haastig
„Hij is vanmiddag gekomen. Ze
hebben al geïnspecteerd en de com
mandant laat u zeggen, dat u on
middellijk bij hem aan boord moet
komen."
„Laten we er dan maar heen
roeien," beval Alfano, terwijl hij met
zijn dochter ln de boot stapte.
Een kwartier later werden Rocco
en Eromanga, die niet van haar va
ders zijde had willen wijken, b(j den
commandant gelaten.
De Engelschman was niet onvrien
delijk en zei, toen Alfano hem over
zijn persoon wilde inlichten:
(Wordt vervolgd)
