Kostbaar convooi «ooi Engeland
DAGBLAD VOOR HELDÈRSCHE ED'.TSE
VefDrdening tot beveiliging
van loon- en salarispeil
r- Verduister
ag
Huiselijke
bezuiniging
De s'ag in den
Stillen Oceaan
4 pagina's
Hoofdredacteur: A. R. JONKER Alkmaar
Verplichte openstelling van winkels
in de wintermaanden
In 16 dagen werden 41
schepen in den grond
geboord
Vcrgeldingsaanval op Canterbury
In Egypte nieuwe geallieerde aanvallen
Reorganisatie
politie vereenigingen
X, 17.10 uur
.38 uur l k
Inkrimping
Van 2 Nov. af in 's Gravenhage,
geleidelijk in het geheele land
Italiaansch
Weermachtbericht
UitK.N.V. Uitg. Mij. Hollands
Noorderkwartier.
Redactie- en Administratiebuieanx:
SCHAGEN; Laan 201. Tel. 444 (2
lijnen. DEN HELDER: Konin^-str
78. Tel. 2345 (2 lijnen).ALKMAAR:
Voordam 9 Tel. 3330
NOORD-HOLLAND
Deze Courant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief.
Gewone advertenties 11 ct p. m.m
Bij contract, binnen een laar te ge
bruiken belangrijke kortinR. Prij
zen worden on aanvraag verstrekt.
87ste Jaargang. No. 11942
MAANDAG 2 NOVEMBER 1942
Wij schreven dezer dagen over de
distributie, die geen overheids- doch
huisvrouwenzorg is. Het doelmatig
ste gebruik der toegestane hoeveel
heden kolen namelijk. Thans doen
wij een nieuw beroep op het „woon
huis" en roepen U het parool toe:
Weest zuinig met gas en electrici-
teitl
Het één hangt nauw met het an
dere samen. De bijzondere omstan
digheden. waaronder wij leven druk
ken zeer op de kolenpositie en
daarmede ook op de gas- en elec-
triciteitvoorzieningen. Doch het is
een goed Nederlandsch gezegde dat
moeilijkheden er zijn om overwon
nen te worden en wanneer ieder
thans zijn beste beentje voorzet en
het er ernstig op toelegt geen frac
tie gas of electriciteit onnoodig te
verbruiken, zullen de bezwaren ze
ker niet onoverkomelijk blijken.
Licht is leven! Stèllig! Maar dit
neemt niet weg. dat men 's avonds
gerust een lamp minder mag laten
branden. Een beroemd Nederlandsch
paedagoog heeft eens gezegd dat
rondom de lamp in de huiskamer
de beste en edelste gedachten gebo
ren worden. Welaan, men schuive
dan wat dichter aan om de tafel!
Buit de gouden aureool van Uw
licht uit! Laat het ih de hoeken van
Uw kamer gerust donker zijn als
elke bladzijde van het boek. dat gij
vóór U hebt. maar een glansplek is.
En zorg er voor. dat het licht in
gangen en portalen niet noodeloos
brandt!
Het warmwaterverbruik voor ko
ken. wasschen en baden kan worden
beperkt doordat de aansteekvlam-
metjes onder keuken- of badgeyser
niet voortdurend „in actie" worden
gelaten. Voor het zetten van thee en
koffie gebruikte men niet méér wa
ter dan volstrekt noodzakelijk is!
Zoo kan men voortgaan.......
De schrandere huisvrouw kan
tientallen bezuinigingen bedenken.
Maar... haar taak moet verlicht,
en mag in elk geval niet bemoei
lijkt worden door mannelijke huis-
genooten. die met electriciteit en
gas weieens nonchalant plegen om
te springen. Ook thans komt het aan
op samenwerking in het huisgezin.
En kan men zich tenslotte in
zware tijden iets beters denken?
v. d. A.
In verband met het vervallen op
2 November van den zomertijd, is
met betrekking tot de regeling in
zake de verplichte openstelling van
winkels de mogelijkheid in 't- le
ven geroepen om wegens bijzondere
bezwaren, uit de naleving der ver
duisteringsvoorschriften voort
vloeiende, ontheffing v. bedoelde
verplichting te verkrijgen voor de
werkdagen, vallende in het tijdvak
van 2 November 1942 tot 1 Februari
1943. Deze ontheffing, welke door
den burgemeester kan worden ver
leend, kan ten hoogste op het tijd
vak van 16 tot 17 uur betrekking
hebben, doch kan ook, naar gelang
van^het tijdstip van zonsondergang
tot een kleiner tijdvak worden be
perkt.
Het ligt evenwel in de bedoeling,
dat de ontheffing slechts in geval
van werkelijk groote bezwaren, als
hierboven bedoeld, zal worden ver
leend.
Voorts wordt er nog eens met
nadruk op gewezen, dat bij de
laatst 'voorgaande wijziging van
de regeling inzake de verplichte
openstelling van winkels de z.g.
middagpauze is komen te verval
len. Tenzij zulks door den burge
meester. in geval van bijzondere
omstandigheden, is toegestaan, is
het dus (behoudens de bestaande
vrijstelling voor den Maandagmor
gen voor andere dan levensmidde
lenwinkels) volstrekt ongeoor
loofd een winkel tusschen 10 en 17
uur voor het publiek gesloten te
hebben.
De zgn. parlevinkers in de havenste
den vallen buiten de verplichting
om op hun schuitje de aankondiging
te hebben, dat zü alleen ..aan vaste
klanten" mogen leveren.
Schimmelpenningh-Fax Holland m
Duitschï- nds onuitputtelijke bewapeningscapaciteit. Het vervaardigen
van de 1-open voor kanonnen. PK Wörner-H H-St-P H m
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 1 Nov. (D.N.B.) Het
opperbevel der weermacht maakt
bekend:
In 'het gevechtsgebied van Toeap-
se is het gelukt in verscheidene
vijandelijke stellingen door te drin
gen. Tegenaanvallen v.' d. vijand
werden afgeslagen. Voor Toeapse
werd een koopvaardijschip der
Sowjets van 3.000 brt. door bom-
treffers tot zinken gebracht.
Ten Westen van de Terek liepen
onze aanvalstroepen, op voortref
felijke wijze door de luchtmacht
gesteund, de stellingen van den
vijand omver en wierpen dezen
ver terug, waarbij zij verscheidene
rivieren overtrokken. Twee pant-
sertreinen werden door leger en
luchtmacht vernietigd.
Op de Kaspische Zee werden
negen vrij groote vrachtsche
pen, onder welke vier tank
schepen, in brand geworpen
of tot zinken gebracht.
Ten Zuiden van Stalingrad
hernam de vijand zonder eenig
succes zijn tegenaanvallen. Een
poging om ten Noorden van de
stad met verscheidene Sowjets-
bataljons over de Wolga te
trekken mislukte volkomen.
Een aantal groote booten werd
tot zinken gebracht, het gros
der vijandelijke strijdkrachten
vernietigd of gevangen geno
men. De artilleriestellingen van
den vijand aan den Oostelijken
oever van de Wolga werden
met bommen en boordwapens
bestookt. Ten Noorden van As
trakan werden dertien trans
porttreinen door bommen ge
troffen. Een petroleumtrein
brandde uit.
Aan het front van den Don
sloegen Italiaansche troepen op
nieuw vijandelijke pogingen af om
troepen over de rivier te zetten.
Hongaarshe jachtvliegers schoten
tijdens begeleidende bescherming
van eigen gevechtsvliegtuigen vier
Sowjetvliegtuigen neer. Ten Zuid
oosten van het Ilmenmeer stortten
tegenaanvallen van den vijand on
der het effect van het in den strijd
brengen van formaties van het le
ger en van de luchtmacht ineen.
Op het Ladogameer verloor de vij
and een vrachtschip en een sleep
boot door bomtreffers. Een motor
torpedoboot werd beschadigd. Moer-
mansk werd opnieuw overdag en
des nachts uit de lucht aangeval
len.
In Egypte ging de vijand op
nieuw met sterke pantser- en
infanteriestrijdkrachten tot den
aanval over. Hij werd na zwa
re gevechten door tegenaanval
len tot staan gebracht. De slag
duurt voort. Duitsche en Itali
aansche duikbommenwerpers en
lichte gevechtsvliegtuigen brach
ten den Britten in onverbid
delijke aanvallen groote verlie
zen toe.
Op de Middellandsche Zee bracht
een duikboot een transportzeilschip
tot zinken.
Een gering aantal Britsche vlieg
tuigen drong onder bescherming
van het wolkendek overdag in de
bezette gebieden in het Westen, in
de Duitsche bocht en tot aan de
Noordwestelijke grens van het Rijk
door. Door uitgeworpen bommen
ontstond op eenige plaatsen mate-
rieele schade. Zeven vliegtuige.i
werden neergeschoten.
In den strijd tegen Groot-BriUan-
nië ondernam de luchtmacht gis
teren en in den afgeloopen nacht
in verscheidene golven vergeldings-
aanvallen op de stad Canterbury.
De ten deele in scheervlucht uiige
worpen bommen veroorzaakten be
langrijke vernielingen door bri
sant- en brandeffect. Jachteskaders
der begeleidende bescherming scho
ten drie Britsche vliegtuigen neer.
Andere gevechtsvliegtuigen bom
bardeerden militaire doelen op ver
scheidene plaatsen in het Zuidoos
ten van het eiland, onder welke Do
ver.
Volgens een extra bericht is me
degedeeld, dat Duitsbhe duikboo-
ten ondanks de aanhoudende he
vige herfststormen hun operaties te
gen vijandelijke konvooien op den
Atlantischen Oceaan voortgezet.
Gisteren heeft een groep Duitsche
onderzeeërs ter hoogte van de Ca-
narische eilanden kans gezien con
tact te krijgen met een vijandelijk
konvooi, dat van het Zuiden naar
Engeland voer.
Bij het invallen van de duister
nis vielen onze booten het krachtig
beveiligde konvooi concentrisch aan
en vernietigden tot het echtendgrau
wen 14 schepen van 101.000 brt. in
totaaL geladen met waardevolle
grondstoffen uit Afrika.
Verder is in eer| extra-bericht
medegedeeld:
Bij de jacht op vijandelijke
transportschepen zijn Duitsche
duikbooten voor de eerste maal
van uit den Atlantischen
Oceaan doorgedrongen in de
randwateren van den Indischen
Oceaan. Ver ten Oosten van
Kaap Agulhas, de Zuidelijkste
VASTE BRANDSTOFFEN VOOR
KOOKDOELEINDEN.
Gedurende het tijdvak van 1
November 1942 tot en met 30
April 1943 geeft de met „05 KF"
gemerkte bon der DZ-kaart voor
vaste brandstoffen voor kookdoel-
einden, recht op het koopen van
één eenheid vaste brandstoffen
met uitzondering van anthraciet.
De verbruikers zullen met de
op dezen bon aan te schaffen
brandstoffen moeten toekomen
tot 1 Februari 1943, aangezien
eerst op dezen datum een nieuwe
l>on zal worden aangewezen.
landtop van Afrika, evenals in
de wateren van Kaapstad, heb
ben zij acht schepen met in to
taal 52.518 brt. in den grond ge
boord. De restanten van het in
den nacht van 30 op 31 Octo
her ter hoogte van de Canari-
sche eilanden zwaar getroffen
convooi zijn ook verder het
doelwit geweest van onze duik
booten, die van de volledig uit
eengeslagen formatie nog vier
schepen met een inhoud van
30.131 brt. wegschoten zoodat
het totale succes, bij dit con
vooi, alleen bereikt, stijgt tot
18 schepen met een inhoud van
131.131 brt. Daarmede hebben
onze duikbooten den vijand
weer een schade toegebracht
van 82.649 brt. scheepsruimte
der koopvaardij en in de laatste
zes dagen op ververtakte ope
ratiegebieden 41 schepen met
ruim een kwart millioen brt.
•van de Engelsch-Amerikaan-
sche koopvaradijvloot vernie
tigd.
In den strijd tegen de Engelsch-
Amerikaansche transportvloot heeft
de marine in de maand October
lllschepen van in totaal 720.575 brt.
tot zinken gebracht. Dit succes is
in de eerste plaats te danken aan
den onvermoeibaren strijd der duik
booten. Tien schepen werden door
torpedotreffers beschadigd. De
luchtmacht bracht twee koopvaar
dijschepen van tezamen 10.000 brt.
tot zinken en beschadigde een groot
koopvaardijschip en een drijvend
dok.
De Engelsche oorlogsvloot ver
loor in denzelfden tijd een torpedo
jager, twee bewakingsvaartuigen,
zeven motortorpedobooten en door
luchtaanvallen twaalf landings
booten.
Dringend beroep op reizend
publiek
Tn verband met de sterke
overbezetting der treinen wordt
een dringend beroep gedaan
op het publiek, slechts dan op
reis te gaan, indien het strikt
noodig is, teneinde hen, die be
slist moeten reizen, het reizen
minder bezwaarlijk te maken.
Ten einde de loonvorming ordelijk
en rechtvaardig te doen geschieden is
het noodzakelijk in de eerste plaats
het loon-. en salarisniveau van het
oogenblik te handhaven en iedere wil
lekeur en eigenmachtigheid bij de re
geling van arbeidsvoorwaarden uit te
sluiten.
Om deze reden werd 27 Augustus
1940 verordening nr. 111/1940 over het
verbod van verlaging van loonen en
salarissen uitgevaardigd, die verlagin
gen zonder vergunning slechts dan toe
laat, indien bij loonen, geregeld bij
collectieve arbeidsovereenkomst, par
tijen het met elkaar eens zijn gewor
den.
28 November 1940 werd bij verorde
ning 217/1940 over de vaststelling van
loonen en salarissen en van de overi
ge arbeidsvoorwaarden de verhooging
van bestaande loonen en salarissen bij
het sluiten van collectieve arbeidsover
eenkomsten eveneens afhankelijk ge
steld van, een vergunning.
Bij de inwerkingtreding van verorde
ning no. 114/1942 van 13 October j.1.
verdwijnen nu de begrippen collec
tieve arbeidsovereenkomst en binden
vastgestelde loonregelingen uit de so
ciale politiek, daar met ingang van 1
November alle collectieve arbiedsvoor-
waarden nog slechts worden vastge
steld door den Staat.
Om te vermijden, dat na de ophef
fing van deze beide verordeningen
willekeurige verlagingen of verhoogin
gen van het loon- en salarispeil in
treden, moest tevens ter beveiliging
van het niveau van het oogenblik met
ingang van 1 November een verorde
ning in werking treden, die opnieuw
iedere willekeur en eigenmachtigheid
bij de loonvorming belet.
Dit is het doel van een nieuwe ver
ordening tot beveiliging van het loon
en salarispeil, die iedere wijziging in
de geldende loonen en salarissen ver
biedt en de verleening van vergun
ning in uitzonderingsgevallen over
eenkomstig de verordening tot orde
ning van den arbeid alleen opdraagt
aan den staat, d.w.z. aan den gemach
tigde voor den arbeid.
De drieling Ellinkhuizen te Loosduinen is Zondag 1 November 2 jaar
geworden. V.l.n.r.: Jan, Roel en
het nuttigen van een hord pap.
ng Lllinkl
ïeworden. V.l.n.r.: Jan, Roel en Max tijdens een belangrijke bezigheid,
Polygoon-Meijer-Pax Holland m.
Critiek op operaties bij
Salomons-eilanden
TOKIO, 1 Nov. (D.N.B.) De
woordvoerder der regeering heeft
met betrekking tot een zeeslag
in het Zuiden van den Stillen
Oceaan verklaard, dat de eerste
grotoseh opgezette poging tot een
offensief der V.S. tegen Japan
jammerlijk is mislukt. De V.S.
hebben voor dit offensief niet
alleen uitgebreide voorbereidin
gen getroffen, doch ook bijna alle
beschikbare materiaal gebruikt.
Het helpt Roosevelt niet, dat
hij verklaart, dat de aflaop van
den zeeslag nog niet duidelijk is.
Het verloop van dezen slag is
volkomen ondubbelzinnig: hij
heeft geleid tot een vernietigen
den slag voor de Amerikaansche
strijdkrachten. De Amerikaansche
oorlogsschepen zijn „als verraste
eenden" ontdekt en doodelijk ge
troffen.
Kritiek op de Amerikaan
sche operaties.
De kritiek op de leiding der
Amerikaansche operaties op en
bij de Salomons-eilanden neemi
voortdurend toe, zoo verklaart het
Amerikaansche tijdschrift Time.
Men vraagt zich in de Ver. Sla
ten af, zoo schrijft het blad, of
het offensief wel goed is voor
bereid en uitgevoerd en of de
verantwoordelijke leider voor de
troepen opc Guadalcanar wel
voldoende kansen op succes heeft
gewaarborgd.
Deze bezwaren zijn onlangs door
het lid v. ci. militaire commissie
van het huis van afgevaardigden,
John Costello, met de volgende
woorden weergegeven:
„Ik weet niet, of door den ge-
meenschappelijken vloot- en leger
krijgsraad tot de invasie op de Sa
lomons-eilanden besloten is. Eén
ding is echter zeker, nl., dat de
kritiek niet verstommen mag over
de vraag, of het plan niet beter
uitgewerkt had kunnen worden,
dan in de laatste twee maanden
gebleken is."
In dit verband stelt het blad o.a.
de vraag, waarom de aankomst
van versterkingen en munitie „zoo
lang" geduurd heeft Verder e.sc^jt
het blad opheldering over de vraag
of verantwoordelijke leiders der
Amerikaansche strategie een ver
dergaand offensief hebben willen
uitvoeren, nadat de invasie een
maal geprobeerd was, dan wel of
dit plan door „onvoorziene gebeur
tenissen" overhoop is gegooid. Men
had vooruit kunnen zeggen, zoo
nieent Tme, dat Japan van zijn
nabijgelegen steunpunten uit de
Amerikaansche landingstroepen
voortdurend zou bestoken. Waar
om, zoo vraagt het blad tenslotte
na erop gewezen te hebben, dat de
Amerikaansche legereenheden pas
twee maanden na het begin der
vlootoperaties zijn aangekomen, is
het optreden van het leger zoolang
uitgesteld?
De commissaris voor niet-commer-
cieele vereenigingen en stichtingen
maakt bekend:
Dat krachtens een door hem op
grond van de verordening 41/1941
van de Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied tot
herordening van de niet commer-
cieele vereenigingen en stichtingen
van 28 Februari 1941 genomen be
sluit alle vereenigingen. lichamen,
instellingen, stichtingen. fondsen,
enz. in Nederland. onafhankelijk
van hun rechtsvorm en rechtsper
soonlijkheid. voor zoover zü werk
zaam zijn ter behartiging van de be
langen van alleri. die behooren of
geacht worden te behooren tot de
Nederlandsche politie, hieronder be
grepen het administratief personeel
en voor zoover zijn geen openbaar
lichaam zijn. met ingang van 1 No
vember 1942 zijn aangesloten bij
den kameraadschapsbond der Neder
landsche politie, terwijl haar werk
zaamheden vanaf dien datum onder
toezicht zijn gesteld van den bonds-
leider van den kameraadschapsbond
De besturen van vorenbedoelde
vereenigingen enz. zijn verplicht
voor aanmelding hunner vereeni
gingen enz. bij den kameraadschaps
bond der Nederlandsche politie. Ko
ninginnegracht 104 te 's-Gravenhage
zorg te dragen, onder toezending
van een afschrift aan den commis
saris voor niet-commercieele ver
eenigingen en stichtingen, afdeeling
1. Waalsdorperweg 72. te 's-Graven-
hage.
Maan Maan
op vanavond om onder
N.M. tot morgeoochtend V^M.
15 Nov.
E.K.
1 Dec.
7S% O X -L-'t.M
EVACUATIEBUREAU.
t
Officieel wordt medegedeeld:
De benaming van de (gewestelij.
ke) bureaux Vluchtelingenzorg is
met ingang van heden gewijzigd
in „Evacuatie Bureau".
Voor Noord-Holland is dit geves
tigd te Alkmaar, St. Laurensstraat
3.
Luitenant-generaal H. A. Seyffardt
die gisteren zijn 70sten ver.jaardag
vierde.
Polygoon archief-Pax Holland m
Van 2 November af zal ki
Den Haag sleahts tweemaal per
dag briefpostbestelling plaats vin
den, een in den morgen en een in
den middag. De morgenpost zal
men er wat later ontvangen. De
nieuwe middagpost in Den Haag
komt tusschen de vroegere mid
dag- en avondtoestelling in, zoodat
er op de meeste kantoren nog
juist kennis van genomen zal
kunnen worden. Geleidelijk zal
over het geheele land, daar, waar
thans 3 bestellingen van briefpost
per dag plaats vinden, dit aantal
met één worden verminderd.
Overal waar twee buitenbesteilin-
gen worden uitgevoerd, worden
deze tot één teruggebracht. Het
uur, waarop de overgebleven be
stellingen zullen uitgaan, zal
paatselijk zoo gekozen worden, dat
zooveel mogelij'k met de belangen
der geadreseerden wordt rekening
gehouden.
De redenen, die tot dezen maat
regel hebben geleid zijn o.a. een
tekort aan geschoold personeel, de
verkeersmoeilijkheden in het win-
terduister, welke ding£n tot een
vereenvoudiging van den dienst.
Men zal begrijpen, dat P.T.T. niet
dan in uiterste noodizaak tot deze
inkrimping is overgegaan. Ver
trouwd wordt, dat het publiek ootk
bij dezen nieuwen maatregel begrip
zal toonen voor de bijzondrere
moeilijkheden, waarmede het P,T,
T.-bedrijf in dezen tijd te kampen
heeft.
ROME. 1 Nov. (Stefani) Het
Italiaansche weermachtsbericht van
heden luidt:
Felle gevechten zijn opnieuw be
gonnen in den Noordelijken sector
van het Oostelijke front, waar de
tegenstander nieuwe aanvallen tot
ontwikkeling bracht met uitgebrei-
den steun van gepantserde afdeelin-
gen. De terstond bedwongen Brit
sche actie werd vervolgens gebro
ken door een energieken tegenaan
val. Talrijke tanks werden vernield
en 200 gevangenen werden binnen-
2.000.Jlaagt
Italiaansche en Duitsche formaties
duikbommenwerpers en gevechts
vliegtuigen hebben den tegenstan
der zware verliezen toegebracht
door zonder ophouden concentraties
van troepen en strijdmiddelen te
bombardeeren en herhaalde malen
aanvallen te richten op de centra
achter het front Tijdens luchtgevech
ten hebben Duitsche jagers zeven
toestellen neergeschoten en een
achtste gedwongen binnen onze li
nies te landen. De bemanning werd
gevangen genomen. Een negende vij
andeliike machine viel. getroffen
door het afweergeschut, brandend
neer.
