De
Germaansche
Levensruimte
REDE
„Offensief in N. Afrika
Verduister -
DAGBLAD VOOR HELDERSCHE EDITIE
w
is TWEEDE FRONT''
Strijd in
sneeuwstormen
WOENSDAG 11 NOVEMBER 1942
door Pro/, dr. JAN DE VRIES
Churchill
Roosevelt
Pétain opperbevelhebber
CANADA en MEXICO verb'reken betrekkingen
Het vriest aan
't OOSTELIJK FRONT
Dit jaar géén
tweede front
Speelde .Darlan
dubbele rol 1
De h o o i k i s t is
Uw spaarpot
Uit*.N.V. Uitg. Mij. Hollands
Noorderkwartier.
Redactie- en Administratiebureana:
SCHAGEN; Laan 201 Tel 444 (2
lijnen. HEN HELDER: Koningstr
78. Tel. 23)5 (2 lijnen).ALKMAAR:
Voordara 9 Tel. 3330
87sle Jaargang. No. 11950
NOORD-HOLLAND
Deze Courant verschijnt dadelijks
Advertentie-tarief.
Gewone advertenties 11 ct p. m.m.
Bij contract, binnen een jaar te ge
bruiken. belangrijke korting. Prij
zen worden op aanvraag verstrekt
4 pagina's
Hoofdredacteur: A. R. JONKER Alkmaar
I.
ANNEER wij spreken over de
Germaansche levensruimte,
dan Wdoelen wij hiermede niet'
een aardrijkskundig begrip, dat
voor alle tijden vaststaat. Integen
deel: in den loop der eeuwen heeft
dit sterk gewisseld, zooals dit
trouwens ook met talrijke andere
volkeren het geval geweest is. Nu
eens was die ruimte grooter, dan
weer kleiner; sonis lag het zwaar
tepunt in het Westen, soms echter
ook in het Oosten. Maar voor wij
daarvan enkele voorheelden geven,
willen wij eerst nagaan, wat wij
onder het woord „levensruimte"
mo u verstaan.
Wat is -levensruimte?
Levensruimte noemen wij dit
gewoonlijk, al zou L^ct woord „leef
ruimte" beter aanduiden, wat men
eigenlijk bedoelt. Het is namelijk
de ruimte, waarin een volk leeft
en die het voor zijn leven behoeft.
Die ruimte is niet aan te geven
met een bepaald aantal vierkante
mijlen op een willekeurige plaats
van de aarde, want zij is onver
anderlijk door den loop der ge
schiedenis bepaald. Terwijl de
Germaansche leefruimte in het
Noorden en Westen van Europa
zijn zwaartepunt heeft, breidt zich
die der Slavische volken juist
over het Oosten van ons wereld
deel uit. Maar die ruimte is geen
statisch begrip. Men kan niet in
het jaar 1920 bepalen, hoe groot
voor alle komende eeuwen de
ruimte moet zijn. waarin de Duit-
schers of de Germanen zich moe
ten kunnen bewegen, "om zich in
hun levensuitingen niet belemmerd
te vóelen; men kan dat alleen
doeri voor- dat jaar 1920 en zaT het
aan de geschiedenis moeten over
laten, om te bepalen, hoe groot die
ruimte in het jaar 2000 of 3000
zal moeten zijn.
Verschil tusschen primitieve
'en kuituurvolken.
Die leefruimte is bovendien van
talrijke factoren afhankelijk. Daar
is allereerst de grootte van een
volk: natuurlijk moet de bodem
groot genoeg zijn om de bewoners
direct of iijdirect te voeden. Maar
verder speelt ook het kuituur
niveau een belangrijke rol: een
hoog ontwikkeld volk heeft voor
de bevrediging van de talrijke
behoeften, die boven de elemen
taire noodzakelijkheden van voe
ding en voortplanting uitgaan,
naar verhouding veel meer ruimte
noodig, dan een primitief volk. De
leefruimte is voor een in hoofd
zaak agrarisch volk geheel anders
dan voor een ander, dat in hooge
mate geïndustrialiseerd is: heeft
het eerste goeden akkergrond
noodig, het laatste behoeft die ge
bieden, waar de grondstoffen voor
zijn industrie gevonden worden.
Duizenden jaren geleden woon
den de Germanen op een gebied,
dat niet meer omvatte dan het
Zuiden van Zweden, Denemarken
en een smalle strook aan de
Zuidkust der Oostzee. Of hier die
Germanen altijd gewoond hebben?
We weten het niet. Wel kunnen
wij zeggen, dat zij natuurlijk eerst
na den ijstijd, toen heel Noord-
Europa vergletsjerd was, zich in
dit gebied hebben kunnen vesti
gen. Maar waar zij vandaan ge-,
komen zijn, wanneer zij hej, zoo
even omschreven gebied binnen
gedrongen fijn, dat zijn vragen,
De U-boot is op haar steunpunt aan
de Atlantische kust teruggekeerd.
Dadelijk is de post uit het vader
land voor de bemanning aan boord
gebracht en van de inhoud der brie-
Ven wordt ter plaatse gretig kennis
genomen.
PK Schlemmer-Ttl-H-P H m.
LJET begrip Germaansche
leef- of levensruimte",
waarover in dezen lijd zoo
veelvuldig gesproken wordt,
blijkt volgens de vele vragen
die daarover herhaaldelijk bij
ons binnenkomen, voor tal van
lezers zoo-niet onbekend dan
tóch volkomen onduidelijk en
daardoor onbegrijpelijk te zijn.
Wat- is toch eigenlijk die Ger.
maansche leefruimte
Wij prijzen ons gelukkig prof.
dr. Jan de Vries, hoog lee-
raar aan de Univemiteit te
Leiden, bij uitstek deskundig
op dit terrein, bereid gevon
den te hebben speciaal voor
de lezers van het Dagblad voor
Noord-Holland een uiteenzet
ting te geven over dit actueele
onderwerp. Daarbij is prof. de
Vries in het bijzonder ingegaan
op enkele concrete vragen, die
ons van de zijde onzer lezers
gesteld werden.
Hiernaast publicceren wij het
eerste deel van deze interes
sante en leerzame beschouwing.
waarop wetenschap geen een
stemmig antwoord heeft kunnen
geven.
De groep der Indo-Ger
manen.
De Germanen behooren tot een
groote groep van volkeren die ver
wante talen spreken en met elkan
der dus ook wel nader verwant
zullen zijn. Wij noemen deze groep
Indo-Germanen met welken term
alleen aangeduid wordt dat de hier
toe behoorende volkeren in Jiet
Westen door de Germanen, in het
Oosten door de ArisGhe bevolking
van Voor-Indië begrensd worden.
Waar deze Indo-Germanen ent-
staan zijn, kunnen wij alweer niet
met zekerheid*"" zeggen. Vroeger
nam men algemeen aan dat Azië
hun bakermat was, tegenwoordig
zoekt men hun oorsprong liever
in Europa. Bovendien is niet elk
volk, dat tot de Indo-Germaansche
groep behoort, van vreemde smet
ten vrij gebleven; vaak is het ver
mengd met allerlei andere volksele
menten, die het op de lange zwerf
tochten in zich opgenomen heeft.
De Germanen schijnen echter het
oude Indo-Germaansche type nog
het best bewaard te hebben, want
men mag wel aannemen, dat dit,
het Noorsche ras was, zich ken
merkend door blond haar, blauwe
oogen, rijzige gestalte en langen,
smallen schedelvorm. Daarom werd
wel de meening uitgesproken, dat
het Indo-Germaansche oervolk ook
gewoond zou hebben in hetzelfde
gebied, waarin de zuiverste "af
stammelingen der Germanen, zich
nu nog bevinden. Maar gelijk ge
zegd, daaromtrent bestaat geen
zekerheid en voor de vraag, die ons
nu bezighoudt, is dit ook van on
dergeschikt belang.
Niet uit pure lust
avontuur.
tot
Aan de hand van de gegevens, die
de archaeologie ons ter beschik
king stelt, kunnen wij in groote
trekken de geschiedenis der Ger
manen vervolgen. Gedurende de
laatste eeuwen voor het begin van
onze jaartelling bemerken wij een
steeds wassender drang naar uit
breiding. Verschillende stammen,
zooals de Bourgondiërs, Wandalen.
Ba^arnen bewegen zich in Oostelij
ke richting en bezetten de Wëich-
sel-delta. Romeinsclie geschied
schrijvers vertellen ons valn de
zwerftochten, die de Kimbren en
Teutonen ondernamen; zij trok
ken links en rechts door Europa,
duiken nu eens op in Hongarije,
dan weer in Frankrijk ejn Spanje,
en worden eindelijk door de Ro
meinsclie legioenen in het Noorden
van Italië vernietigd. Als reden
wordt opgegeven, dót, geweldige
stormvloeden hen uit hun oor
spronkelijk stamland in het Noor
den van Jutland zouden hebben
verdreven; er schijnt ook sprake te
zijn van een achteruitgang van het
klimaat, zoodat de bewoners in
Noord-Europa in hun levensbe-
staan bedreigd werden. In elk ge
val mag men aannemen, dat al
deze'volken niet uit pure lust
naar avontuur er op uitgetrokken
zijn,^ maar dat alleen behoefte aan
land hen buiten de oude grenzen
gedreven heeft.
Voorspel der volksver
huizing.
De voorbeelden, die wij hier noem
den, vormen het voorspel van de
Volksverhuizing. De Germaansche
volken dringen zoo krachtig in
Europa op, dat het toch al bouw
vallige Romeinsche Rijk ineenstort
en ons werelddeel 'n geheel nieuw
aanzien krijgt. Aanvankelijk schijnt
het zwaartépunt zich vooral Oost
waarts te verplaatsen. In het ge
bied van het huidige Rusland ves
tigen zich de Gothen, die uit Zuid
Zweden gekomen waren; zij sticht
ten hier zelfs een groot Rijk dat
onrjer den beroemden koning Er-
manarik zich van de Oostzee tot
aan de Zwarte Zee uitstrekt. Maar
Idan komt de inval der Hunen op
het eind der' 4de eeuw, waardoor
dit Gotische rijk vernietigd wordt
en de Gothen zelf een goed heen
komen in Westelijke richting moe
ten zoeken.
Nadruk verboden.
Het inwonertal van Enkhuizen werd dezer dagen door de geboorte van
Pieter Willem Zwier weer op 10.000 gebracht. De 10.000ste Enkhui-
zenaar met drie broertjes, die danig in hun schik zijn met deze gebeur
tenis. Polygoon-Zeijlemaker-Pax Holl. m.
van
Naar de Engelsche nieuwsdienst uit
Washington meldt, heeft Roosevelt
verklaard, dat de bijzonderheden van
het offensief in Afrika in Juli waren
uitgewerkt. De plannen voor de actie
waren tusschen hem en Churchill on
geveer twee weken nfT Pearl Harbour
besproken. Toen Churchill zich in de
V. S. bevond. Tijdens het bezoek van
Churchill aan Moskou is het offensief
ook met Stalin besproken.
Roosevelt gaf weliswaar als zijn mee
ning te kennen, dat het offensief blijk
baar goede vorderingen maakt, maar
waarschuwde toch voor ongerecht
vaardigd optimisme en pessimisme.
Men heeft, volgens Roosevelt moe
ten inzien, dat het oprichten van een
tweede front in Europa voor het vol
gend jaar niet uitvoerbaar is. Met
Churchil en den gecombineerden ge-
neralen staf is de mogelijkheid bespro
ken van een uitgebreiden frontalen aan
val over het Kanaal in verband met
de kwestie der toereikende verzorging
van troepen, munitie, schepen en an
dere hulpmiddelen, Hoe nauwkeuriger
men zich met deze kwestie bezig hield
des te duidelijker werd het, dat- een
dergelijk offensief niet in het jaar 1943
zou kunnen worden uitgevoerd.
Vervolgens bestempelde Roosevelt
het offensief in Noord-Afrika als
„tweede front".
Voorts verklaarde Roosevelt, nog
geen antwoord te hebjpen ontvangen
voor zoover hij wist, op zijn boodschap
in zake den doortocht van Am. troe
pen' d. h. gebied van Tunis. Ook over
Darlan zeide hij geen berichten ont
vangen te hebben.
ORAN BEZET.
Naar Havas-Ofi aanvankelijk meld
de waren de gevechten in en om
Oran gisterochtend met nieuwe he
vigheid ontbrand. De begonnen wa-
Denstilstandsonderhandelingen wa
ren mislukt door de onaannemelijk
heid der Amerikaansch-Engelsche
voorwaarden.
Naar later op den dag gemeld
werd' hebben de Amerikaansche
troepen Dinsdagochtend kans gezien
ter aanzienlijke sterkte Oran bin
nen te dringen en de stad te bezet
ten.
PÉTAIN OPPERBEVELHEBBER. -
Officieel wordt medegedeeld, dat
maarschalk Pétain het opperbevel
over de strijdkrachten te land. ter
zee en in de lucht op zich heeft ge
nomen.
DE „JEAN BART" IN ACTIE.
Ten aanzien van den toestand
meldt Havas-Ofi. datbij Casa-
blanca voor de eerste maal het
Fransche slagschip Jean Bart in
actie is gekomen, terwijl tevo
ren de kust slechts d»or torpe
dobooten was verdedigd. Voorts
Roosevelt de geestelijke
vader der Atrika-expeditie
STOCKHOLM, 10 Nov. Naar de
Britsche berichtendienst meldt,
heeft Churchill vandaag aan den
jaarliikschen maaltijd van den Lord
Mayor van Londen met betrekking
tot de operaties der Ver. Staten in
Noord-Afrika verklaard, dat Roose
velt „auctor intellectualis van deze
onderneming" is. Hijzelf zijn „ac
tieve en ijverige plaatsvervanger".
Overigens, zoo zeide Churchill. heeft
Groot Brittannië geen plannen tot
het verwerven van gebied, noch in
Noord-Afrika. noch ergens anders
ter wereld. De Engelschen willen
echter houden wat hun toebehoort.
Churchill heeft voorts verklaard:
„De twee Afrikaansche ondernemin
gen vormen een onderdeel van een
enkele strategische politieke concep
tie. welke wij reeds langen tijd heb
ben voorbereid, opdat zij vruchten
zou dragen. Deze gebeurtenis zal
een nieuwen band vormen voor de
Engelsch-sprekende volken."
BERLIJN, 10 November. Aan
het Oostelijke front is. naar het
DNB. verneemt, de vorst ingetreden
Terwijl in de Kaukasus de tempera
tuur met vijf graden onder nul nog
betrekkelijk mild is. neemt de kou
de koude naar het Noorden aan
zienlijk toe. Hier geeft de thermo
meter een stand aan van 12 graden
onder nul. De Don en de Wolga voe
ren in den bovenloop reeds drijfjjs
mede. Kleinere rivieren en beken
zijn reeds dichtgevroren. Wanneer
deze temperaturen voortduren zul
len de moerassige gebieden in den
Noordelijken sector spoedig door in
fanterie en artillerie te gebruiken
zijn.
meldt Havas-Ofi. dat ook Lyau-
tey door de Amerikanen is be
zet.
„MARECHAL LYAUTEY"
KEERT TERUG.
Het Fransche passagiersschip „Ma-
rechal Lyautey". dat zich met 900
passagiers aan boord op zee bevond,
is per radio naar zijn haven van uit
gang teruggeroepen.
GEVECHTEN BIJ
PORT LYAUTEY.
De Fransche zender Rabat heeft
meegedeeld, dat in de nabijheid van
Port Lyautey zware gevechten zijn
ontstaan en dat de situatie te Casa-
blan^a dreigend is. De aanvallers
hebben de stad zonder rekening te
houden met de bevolking, onder he
vig vuur genomen.
CANADA EN MEXICO
VERBREKEN BETREKKINGEN.
Canada en Mexico hebben de be
trekkingen met Frankrijk verbro
ken.
Deze stap wordt ermede gemoti
veerd, dat de regeering Laval niet
heeft toegestemd in de bezetting v,an
Noord-Afrika.
Lissabon. 10 Nov. Vol
gens een extra bericht van
den Britschen nieuwsdienst
uit Washington, heeft presi
dent Roosevelt Dinsdag ver
klaard. dat Churchill en hij
besloten hebben, dat een
Tweede Front vóór hét vol
gend jaar' niet uitvoerbaar is.
Terwijl de laatste Stuka-bommen
tot ontploffing komen, begint de
Duitsche infanterie den aanval, wel
ke overrompelend moet zijn, voor
dat de vijand tot bezinning kan ko
men. PK Ebert-0 H-P H m
kaart van PoU
Op bovenstaande kaart van Noord-Afrika zijn verscheidene plaatsna
men te vinden die in de berichtgevingen zijn bekend gemaakt.
THANS GAST VAN AMERIKAAN-
SCHEN GENERAAL.
Van Darlan ontbreekt te Vichy
mornerüe^l elk spoor, hoewel de
kabelvfwbinding tusschen Algiers
en Vichy functionneert. Nu het
Reuterbureau openlijk verklaard
heeft, dat Darlan zioh als gast
,yan een Ameriaanschen generaal
in Algiers bevindt, schijnt men te
Vichy niet meer eraan te twijfe
len, dat hier iets niet op de juiste
wijze is toegegaan.
Dinsdagmiddag 12.30 uur
maakte het kabinet van het
staatslioofd bekend, dat Pé
tain met ingang van heden
het opperbevel over de strijd
krachten te land, ter zee en
in de lucht op zich had geno
men. Admiraal Darlan moet ge
acht worden, van zijn post te
zijn ontheven.
De teleurstelling over het falen
juist van den man, op wiens
energie en absolute loyauteit de
maarschalk en Frankrijk gerekend
hadden, is enorm. Het optreden
van Darlan in de regeering gedu
rende meer dan Neen jaar moet
echter ook aan hen, in een dui
delijker licht komen te staan, die
zijn politiek van laveeren tusschen
„collaboration" en „attent'isme"
uitsluitend daaraan meenden te
moeten wijten, dat Darlan een ad
miraal en niet een politicus was.
In kringen te Vichy, steekt men
zijn afwijzend oordeel over de hou
ding van Darlgn niet onder stoelen
ep banken. Darlan, zoo zegt men,
heeft de Noord-Airikaansche kwes
tie tot een persoonlijke aangelegen
heid gemaakt en gebruikt om een
sinds lang gekoesterde wraak te
nemen. Blijkbaar heeft hii de mis
lukking van zijn politiek niet
kunnen verkroppen en het Laval
niet kunnen vergeven, dat hij in
April van dit jaar door diens tus-
schenkomst ten val gebracht werd.
Maan Maan
op vanavond om onder
10'55 IA CC 1940
15Nov. 10.55 Ulir i DeC.
E.K. tot morgenoehtead L.K.
22 Nov. 8Dec.
V.M. UUr N.M.
W eermachtbericht
Dover en Folkestone
beschoten
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 10 Nov. (D.N.B.) Het
opperbevel van dè weermacht
maakt bekend:
Bij plaatselijke gevechtshande
lingen in het gebergte „tusschen
Noworossijsk en Toeapse werden
enkele hoogten veroverd en op ver
scheidene plaatsen vijandelijke aan
vallen afgeslagen.
In dejl Tereksector beïnvloed
den bijzonder moeilijke terrein
omstandigheden de aanvalsge-
vechten van de Duitsche en
Roemeensche troepen. In weer
wil van krachtige tegenaan-
x vallen werden in hevige ge
vechten' vorderingen gemaakt.
Ten Noordoosten van Mosdok
werd in een hevigen sneeuw
storm een cavalerieregiment in
een eigen aanval uiteengesla
gen.
In Stalingrad activiteit van
stoottroepen.
Aan he Donffont sloegen Roe-
meensche troepen den aanvallen
den vijand in een tegenaanval te
rug. Stoottroepen vernietigden ten
Noordwesten van Woronesj een
aantal vijandelijke kazematten met
de bezettingen.
In den centralen en den Noorde
lijken sector van het front zetten
sterke formaties gevechtsvliegtui
gen in geconcentreerde aanvallen
den strijd tegen het vijandelijke
ravitailleeringsverkeer voort. Vol
le stations werden vernield, ver
scheidene treinen en opslagplaat
sen van levensmiddelen getroffen.
Des nachts wierpen gevechtsvlie
gers installaties van het station
Toropez in brand.
In Noord-Afrika hebben de
Duitsch-Italiaansche troepen
zich verder naar het Westen
verplaatst. De achtervolgende
vijand werd in hevige achter
hoedegevechten opgehouden.
Duitsche jachtvliegtuigen scho
ten vijf Britsche jagers neer.
Eskaders gevechtsvliegtuigen en
duikbooten hebben bij de aanval
len overdag en des nachts, die zich
over een grooten afstand uitstrek
ten, cfp de Amerikaansch-Britsche
vlootstrijdkrachten en transport
schepen yoor de Fransche Noord-
Afrikaansche kust nieuwe succes
sen behaald. Gevechtsvliegers wier
pen een kruiser in brand en be
schadigden een anderen kruiser
door bomtreffers. Bovendien wer-
denacht groote koopvaardijschepen,
waaronder een passagiersschip van
19.000 brt. en een transportschin
van 10.Q00 brt. verscheidene malen
zwaar getroffen. Duikbooten brach
ten een groot troepentransport
schip van 14.000 brt. tot zinken
beschadigden een troepentransport-
schip van 18.000 brt. door twee
to^pedotrelfers en vernietigden een
korvet. In een nachtelijken aanval
op een beschermde formatie krui
sers werden twee vijandelijke oor
logsschepen getorpedeerd, waarvan
er een in de lucht vloog, terwijl
de ondergang van het andere schip
door"*de sterke rookontwikkeling
niet kon worden waargenomen.
Britsche bommenwerpers wier
pen in den afgeloopen nacht brand
en brisantbommen op enkele plaat
sen in Noord en Noordwestduitsefi
lariö. De bevolking leed geringe
verliezen. Bij deze aanvallen en bij
aanvallen overdag op de kust van
de bezette gebieden in het Westen
verroor de vijand twintig vliegtui
gen, waaronder ook verscheidene
viermotorige bommenwerpers.
Batterijen verdragend geschut
van de Duitsche marine en het le
ger beschoten Dover, Folkestone,
vijandelijke batte rijetellingen aan
de Kanaalkust en doelen in het
Kanaal.
DE ENGELSCHE VERLIEZEN OP
MADAGASCAR.
Churchill heeft in het Lagerhuis
medegedeeld, dat de Britten op Ma-
dagascar tusschen 7 Sept. en 17 Oct.
17 man aan dooden en 45 gewonden
hebben verloren. Omtrent de ver
liezen sedert 17 Oct. is niets naders
bekend, doch deze zijn uiterst ge
ring.