1568
(A\I®RA
POLEN's NOODLOT.
Een Nederlander zag Katyn.
Ha-ha! Sa vort!
160 officiëele landenwedstrijden.
De laatste der Mohikanen"
STAD ROTTERDAM
A'1720
ViyikcJk
BOOG AZIJN
Wat is er overgebleven van
alle schoone beloften?
Windhandel Anno 1943.
Mogelijkheden van een landing.
En de „vergeten" ontmoeting.
Eenvoudige schildering een onomsiooielijk
bewijs van den Sovjei-moord.
Prof. de Burlet over zijn
onderzoek van het Poolsche
massa-graf.
Tol te Graft verdwijnt.
VERZEKERINGEN
BESCHUIT
Begin van den 80-
j^rigen oorlog.
Reeds gedurende
dien oorlog hand
haafden wij onze
kwaliteit.
Ook nu!
Sinds 1564
Zóó veel
»DE CENTRALE
VCESf Poteij na dra vorigen oor-
log uit zyn asch verrees, dankte
-*■ deze herrijzenis alléén aan den
jit der geallieerden voor een
achtig centraal Europa. Het Pool-
ai er
was voordien verdeeld
over Duitschland, Oosten-
én Rusland. Het Russische ge-
i was
en
vrede
afgestaan. Een van de eerste
den, die het -verjongde Polen
den kreeg, was de UdSSR.
éginna van de twintiger ja-
heerschten er in Polen vrij ver-
toeatanden, die alleen daar-
eep uiting vonden, dat men
'x>fi Paderewski koos, die
een geniaal pianist was,
als staatsman nog al eenige ge-
ra had. Van déze verwarringen
:ten de Sovjets gebruik en pleeg-
Slechtg met de ui ter-
den
reeds
era
g en als door een won-
ÏO«
ien Polen hun zelf-
ndhaven.
lukte het
gheid te ham
den duur kwam dan de lei-
ja handen van maarschalk Pil-
Budski, een man met politiek in
stinct. Pilsudski wist ten slotte eeni
ge i^st en orde tót stand te brengen
én onder zijn leiding kwam Polen
é'fenigszihs uit zijn Engelandhoorig-
heid. Teïv slotte had Engeland het
ontstaan van Polen evengoed
trouwens als het ontstaan van Tsje-
rao-Slowakije alleen in de hand
gewerkt omdat beide staten als het
ware uit het Duitsche organisme ge-
gnedeii waren en als zoodanig dienst
ïhoesten doen als voorposten der
entente-bewaking. De angst der Po-
"en voor een krachtig Duitschland
welke angst zijn wortels vond in
t besef, dat een krachtig Duitsch-
id wel eens aanspraak zou kun-
én doen gelden op gebieden, die
erkelijk ten onrechte in Poolsche
handen waren dreef hen in de
drmèn dér Engelschen.
Pilsudski's politiek testament.
PILSUDSKI echter zag in, dat er
voor Polen veel meer heil te
verwachten viel van een goede ver-
Standhouding met Duitschland en bij
{;ijn dood liet hij dan ook in zijn po-
itiek testament uitdrukkelijk den
Wensch vernemen, dat Polen een
goede verstandhouding met Duitsch
land moest kweeken.
De kolonelscamarilla, die na den
iod van den maarschalk het heft
handen kreeg, sloeg echter uit
lij k dezen wensen in de lucht.
tij droomden van een oorlog tegen
Duitschland, dat zij zich misleid
door de joodsche gruwelpropaganda
4- als militair zeer zwak voorstel
den. Deze oorlog stelden zij zich wel
dégèlijk voor als een aanvalsoorlog,
waarbij Polen een groot gedeelte
van Duitschland veroveren en in
bezit zou nemen. Men ging zoo. ver,
dé,t men openlijk in Warschau kaar
ten te koop aanbood, waarop het
„nieuwe Polen van na den oorlog"
tfe zien was en dit nieuwe Polen
strekte zich uit iot aan Frankfort.
De provocatie» van Polen.
TOEN
met
het weinig moeite Polen tot provo
caties te krijgen. Een ieder herinnert
zich nog wel de reeksen moorden
op Volksduitschers en ten slotte de
Weigering een auostrada te laten
aknleggen door den corridor. Het
resultaat is nog versch in ieders ge
heugen: in plaats van een glorierij
ken opmarsch naar Berlijn te kunnen
houden, werd het Poolsche leger in
18 dagen volledig schaakmat gezet
Doch niet alleen net Duitsch—Pool
sche conflict werd op deze voor de
Polen uiterst onverwachte wijze op-
elost. Ook de UdSSR meldde zich.
adat ongeveer twintig jaar gele
en het Sovjet-imperialisme in
zijn eerste neder-
,en het
opa in
laag geleden had, was het zorgvu.
dig uit de publieke belangstelling
gehouden. Met de komst van Stalin
als alleenheerscher aller Sovjets
werd er geschermd met het ver
naai van inwendigen opbouw. Vol-
P®ns de berichten had het leger al-
n?aar ean verdedigende taak en
leid 200danig afgericht en opge-
Camouflage.
THANS weet men, dat dit alles
slechts camouflage geweest is.
raoOra zich dan ook een gunstige
gelegenheid voordeed, meldde zich
stalin al3 interessent en in eerste
instantie gelukte hem dan ook een
aanzienlijke gebiedsuitbreiding: de
Baltische landen, Oost Polen en Bes-
sarabië werden bezet. Millioenen
Poolsche burgers en soldaten wer
den uit de bezette Poolsche gebieden
weggevoerd. En nu begon het spel
met de inmiddels in Londen opge
doken emigranterlregeering. In den
grond van de zaak was Stalin er van
overtuigd, dat er nooit meer sprake
van Polen zou zijn. Vandaar, dat het
Poolsche officierscorps kalm geliqui
deerd werd. Vandaar ook, dat de
rest van het Poolsche leger en de
Poolsche burgerij rustig naar Sibe
rië verdween om daar waarschijnlijk
als slaven gebruikt te worden. Al
leen tegenover de buitenwacht werd
nog een soort schijn in acht geno
men. Er bleef een soort gezantschap
der emigrantenregeering aan Stalirvs
hof verlteeren, er was sprake van
wederopbouw van Polen.na den oor
log en er was sprake maar dan
ook alleen sprake van vrijgave
der Poolsche militairen en burgers.
De geëmigreerde Polen bleven
blind voor alle waarschuwingen. En
zelfs toen uit alle aanduidingen
bleek, dat Engeland zich neerlegde
bij een Sovjet-Europa, bleven de
emigrantenpolen hou en trouw zwe
ren aan hun Engelschen bondgenoot.
Polen werd wakker.
PAS de ontdekking van den moord
in het woud van Katyn heeft
hen wakker gemaakt. Voor het rap
port van de internationale, commis
sie konden zelfs de emigranten de
oogen niet fluiten. Eindelijk wordt
het hun duidelijk welk een dubbel
spel zoowel de Sovjets als de Anglo-
Amerikanen met hen gespeeld heb
ben. Doch thans is het te laat. De
Poolsche emigranten zijn op dood
spoor gerangeerd.
De geheele geschiedenis is een
duidelijk bewijs voor de perfidie,
waarmede Engeland gebruik maakt
van het 'potentieel van andere naties,
om hen zoodra hun waarde voor
Engeland verloren gegaan is rus
tig te laten vallen.
Voor de onafhankelijkheid van
Polen ging Engeland in September
1939 in den oorlog. Welk een enthou
siasme ontketende deze geste! Iedere
kleine natie voelde zich geborgen in
een bondgenootschap met deze edel
aardige natie. En thans? Wat is er
overgebleven van alle beloften?
Polen en niet alleen Polen is
door de Engelschen prijs gegeven
aan de sovjets. Ondanks het feit, dat
men zich er in Londen wel degelijk
van bewust is, wat dit beteekent
voor cultuur en volk. De zoozeer ge
prezen grootmoedigheid blijkt ten
slotte een vuig en koelberekenend
egoïsme te zijn. Europa kan niet
red of geholpen worden door
geland. Europa kan alleen maar zich
zelf helpen. Uit de Poolsche affaire
blijkt zonneklaar, dat een zege der
geallieerden een Sovjet-Europa be
teekent met al de gevolgen van dien.
De gevolgen zelf blijken uit de toe
standen in de Baltische landen, in
Polen, in Bessarabië en in de UdSSR
zelf en tevens uit de graven te Ka
tyn en elders. Voor dit afgrijselijke
lot en voor dezen ondergang aer
Westersche cultuur kan alleen maar
'n in zichzelf vereenigd Europa zich
bewaren. Polen's noodlot is het
Mene Thekel aan den wand. Europa
moet dit verstaan. Na deze waar
schuwing kan niemand meer zich
verstoppen achter drogredenen.
Een ieder die thans nog zich verzet
tegen een vereend Europa, pleegt
verraad aan eigen" zaak, aan eigen
toekomst. ye.
Dezer dagen is met betrekking tot
de huur en verhuur vata een groot
winkelpand aan Beverwijk's ver
maarde winkelboulevard, de Bree-
straat, een voorstel aanhangig ge
maakt, dat in wezen heel erg doet
denken aan de beruchte jaren 1634-
1637, toen de dwaze tulpenhandel
hoogtij vierde.
Bij een bespreking omtrent de ver
lenging der huur van een winkel
is het voorgekomen, dat de eigenaar
het voorstel deed, de huursom gedu
rende den verderen duur van den
oorlog niet langer in klinkende munt
te doen geschieden, doch daarvoor
maandelijks ifl de plaats te stellen:
één pond thee,
één pond koffie en
één pond boter.
Niet meer en niet minder. Desal
niettemin is de huurder niet inge
gaan op dit merkwaardige aanbod en
heeft hij er de voorkeur aan gege
ven, ook in het vervolg zijn huur
penningen te voldoen op de tot dus
verre gebruikelijke wijze. Deze
moderne Shylock heeft Gode zij
dank misgegrepen.
De militaire medewerker van de
Curentul te Boekarest houdt zich
bezig met de Engelsch-Amerikaansche
illusies ten aanzien van de mogelijk
heid eener landing op Europeeschen
bodem.
Tegen een eenvoudig bruggehoofd
als de Duitschers en Italianen in
Tunis hadden opgericht, zoo schrijft
hij, en dat door een beperkt aantal
troepen verdedigd werd, waren de
Engelschen en Amerikanen genood
zaakt, drie leger, een heele vloot en
een aanzienlijk aantal vliegtuigen,
en één' Amerikaansch alsmede de
naar Afrika te zenden en deson
danks konden zij dit bruggenhoofd
pas na zes maanden in bezit nemen.
Het spreekt vanzelf, dat een landing
van strijdkrachten aan de Europee-
sche kust nog een heel andere ope
ratie is. Zij eischt heel andere mid
delen en voorwaarden. Zij zou voor
af dé allerzwaarste offers vereischen,
alvorens begonnen kan worden met
de krijgsverrichtingen aan de kusten
van Europa, die de Asmogendheden
uiterst sterk hebben gemaakt en waar
zij over heel andere middelen van
verdediging beschikken dan het geval
was in Noord-Afrika, een tweede
rangsfront, gelegen aan een periferie.
Het „Revue der Sporten" vertelt
deze week, dat het Nederlandsche
voetbalelftal 160 officieele wedstrij
den gespeeld heeft en dat daarbij-273
spelers hun plicht hebben gedaan.
Bovendien zegt het blad zijn
er nog negen officieuze wedstrijden
gespeeld, die eigenlijk door iedereen
als volwaardige interlandwedstrij
den beschouwd worden, maar niet op
de officieele lijst der F.I.F.A. ge
plaatst zijn.
Totaal dus 169 wedstrijden1. En
eigenlijk zou men nog één wedstrijd
aan dit totaal moeten toevoegen,
maardeze eene wedstrijd staat
nergens vermeld, behalve 'n bet
Voetbaljaarboekje 1938, waarin
Adriani Engels dezen „vergeten"
wedstrijd als volgt versloeg:
Vermoedelijk zullen velen, wel
eens hebben nagegaan hoeveel in
ternationale wedstrijden ze in hun
leven hebben bijgewoond. Er zijn er
natuurlijk enkele bij, die in het ge
heugen blijven liggen zooals de 2-1
zege op Engeland in 1913, de beide
Olympiade nederlasen tegen Uru
guay in 1924 en 1928, de 5-2 triomf
op den Ierschen Vrijstaat in 1934 en'
de Milaneesche nederlaag tegen de
Zwitsers in het zelfde jaar, de beide
overwinningen in Parijs (1931 en
Een afbeelding' van een der nieuwe lo
ten voor de derde loterij ten bate van
Winterhulp Nederland, waarvan de
verkoop vandaag door het geheele land
zal beginnen. Evenals de vorige maal
zullen deze loten in zes series, elk van
een millioen stuks, worden uitgegeven.
CNF-Meijer-Pax m
Voor een groot aantal vertegen
woordigers van de Nederlandsche
pers en enkele genoodigden heeft
prof. dr. H. M. de Burlet, hoog
leeraar in de anatomie aan de rijks
universiteit te Groningen, die als
eenige Nederlander deel uitmaakte
van de internationale commissie van
deskundigen, welke een onderzoek
instelde bij het Poolsche massagraf
in het bosch van Katyn bij Smo
lensk, in sobere, maar daardoor nog
scherper beschuldigende bewoordin
gen zijn indrukken over zijn be
zoek aan dit Sovjet-moordbosch
weergegeven.
Prof. de Burlet gaf allereerst te
kennen, dat de commissie-leden zeer
zeker ter zake kundig waren. Van
belang oordeelde hij, dat de meesten
van hen aanvankelijk zeer sceptisch
stonden tegenover de berichten, die
uit Smolensk over den massa-moord
der Sovjets waren binnen gekomen.
Niettemin hebben alle commissie
leden na eigen aanschouwing en on
derzoek erkend, dat de Duitschs
mededeelingen volkomen juist zijn
geweest.
II
wordt, krach
tens een besluit van
den burgemeester van
Graft, den heer van
Staveren, na verkregen
overeenstemming met
den Rijks en Prov. Wa
terstaat, de tol te Graft
opgeheven. In 1852 ver
kregen de gemeenten de
RÖP en Graft toestem
ming voor het heffen
van tolgeld, als compen
satie voor de onder
houdskosten van den
weg van de Rijp, door
Graft tot den Noord-
eindermeerdijk. In 1869
zegde de Rijp de over
eenkomst op en in 1870
besloot Graft den tol
voor den weg in de ge
meente té handhaven,
waarvoor de Koninklijke
goedkeuring werd ver
kregen. Tot 1925 stelde
de raad regelmatig de
tolheffing vast.
Graft dat slechts ruim
1000 zielen telt en een
oppervlakte heeft van 1100
H.A., behoort tot de oudste
dorpen in NH. In de 16de
eeuw, toen dit oude land
nog door meren werd om
geven, werd daar, evenals
in het nabije de Rijp, de
vischvangst uitgeoefend en
woonden daar zelfs eenige
walvischvaarders. Het was
toen een welvarend gemee-
nebest, waarover j de be
roemde drooglegger onzer
meren, de waterbouwkun
dige Jan Adriaanszoon
Leeghwater, in zijn: „Een
Cleijne Chronijck van de
dorpen Graft en de Rijp"
een en ander vertelt.
Leeghwater bouwde daar
ook het fraaie raadhuis, dat
een juweeltje van 17-eeuw-
sche architectuur kan wor
den genoemd, evenals de
door Leeghwater gebouwde
raadhuizen te de Rijp en
Jisp.
In het begin van deze
eeuw werd dit ia verval ge
raakte raadhuis, dank zij
het initiatief van burge
meester Romijn, met behulp
van Rijksmonumentenzorg
gerestaureerd. Iedere toe
rist die eenig gevoel heeft
voor bouwkunst, staat, in
dit thans armelijk aandoen
de van landbouw- en vee
teelt levende dorp, ln be
wondering voor dit gedicht
in steen.
Weinig is er in den loop
der eeuwen in het landelij
ke dorpje veranderd. De
tand des tijds had op Graft
geen vat. Zoo bleef ook de
tol, die door de bevolking
en die van de omgeving als
een obstakel werd gevoeld.
In 1931 werd onder leiding
van detl veearts S. Sieswer-
da, den graanhandelaar D.
Nat en den arts S. P. M. v.
Leeuwen het recht tot tol
heffing van de gemeente
gepacht en geen tol geheven,
zoodat Graft twee jaar zon
der tpl is geweest. Daarna
werd echter het verouderde
instituut weer in eere her
steld. Thans, nu de taak van
den gemeenteraad door den
burgemeester wordt uitge
oefend, is voor de ophef
fing geen besluit van een
raadsmeerderheid'meer noo-
dig en verdwijnt, als wij het
wel hebben, de laatste tol in
Noord-Holland boven het
IJ. De ouderen onder ons
herinneren zich nog wel
.hoe in elk dqpp langs den
Rijksstraatweg van Alk
maar naar Haarlem een tol
stond. Het Rijk was als
Overheid de eerste die be-
begreep dat in het moder
ne verkeer de tollen niet
gehandhaafd konden blijven.
Het duurde nog vele jaren
vóór verschillende gemeen
ten volgden, maar langza
merhand verdwenen toch de
tollen tusschen Beverwijk en
Heemskerk, Llmmen en A-
kersloot, Alkmaar en Eg-
mond, Egmond a.d. Hoef en
'Egmond aan Zee, Alkmaar
en Bergen, Heerhugowaard
en Broek op Langendijk en
de beruchte Zaansche tol.
In het Gooi sneuvelden,
dank zij een krachtige ac
tie van automobilisten on
der leiding van Floris •Vos
en anderen, verschillende
tollen. Vooral de strijd tegen
den tol te Naarden ontwik
kelde zich als een Gooische
revolutie. In de omgeving
van 's-Gravenhage vindt men
nog verschillende tollen, die
echter door het tot stand
komen van nieuwe wegen
hun beteekenis hebben ver
loren. Ofschoon wij veel
voor het historisch geworde-
ne gevoelen, zijn wij toch
overtuigd, dat niemand .liet
besluit van burgemeester
van Staveren, om den tol te
Graft op te heffen, zal be
treuren. Tollen zijn nu een
maal in"het moderne verkeer
ongewenschte verkeersob
stakels.
Ten aanzien van het tijdstip waar
op de Sovjets de duizenden Pool
sche officieren hebben vermoord,
verklaarde prof. dr. Burlet, dat dit
vrij nauwkeurig kon worden vast
gesteld. In ieder geval bleek onom-
stootelijk, dat de officieren minstens
drie jaren geleden in het massagraf
gelegd moeten zijn. Er stonden na
melijk boomen boven 't graf, waar
van vaststond, dat ze er drie jaar ge
leden gepoot waren. Voorts was aan
de' lijken te zien, dat ze reeds een
drietal jaren daar gelegen hadden
Bovendien waren de identiteitspa
pieren, de brieven en kranten, die
men op de nog gekleede slachtoffers
vond, alle van ouderen datum. Sie
raden als horloges en ringen waren
alle verdwenen! De papieren waren
echter evenzoovele herkenningsmo-
gelijkheden. De bolsjewisten hebben
vergeten deze paperassen aan de
slachtoffers te ontnemen. Waren zij
er zoo zeker van het offensief tegen
het Westen tot een goed einde te
brengen, zoodat toch nimmer een
haan naar deze schanddaad gekraaid
zou hebben?
De bolsjewisten hebben weinig
consideratie gehad met de aan hen
overgeleverde Poolsche officieren.
Een doode wordt meestal op den
rug ter ruste gelegd, maar deze
menschen, die allen met het beruchte
nekschot uit een revolver gedood
waren, heeft men voor het meeren-
deel met gebonden handen op den
buik in het graf gelegd.
Een graf had een afmeting van
30 bij 8 meter, andere graven waren
van vrijwel dezelfde grootte. Tot
dusver heeft men een vijftal van
deze graven gevonden, doch vermoe
delijk zullen er nog, wel meer bloot
gelegd worden. Zoo vond men ook
reeds een graf met doodgeschoten
Russen. Hoeveel slachtoffers hier dus
in totaal gevallen zijn, is zelfs niet
bij benadering te schatten. Dat het
er vele duizenden zijn, staat even
wel vast.
De bevolking van de streek rond
Smolensk en Katyn wist reeds lang
het bestaan van deze graven, doch
durfde nimmer te sjfreken, uit angst
voor bolsjewistische wraaknemin
gen. Langzamerhand echter is de
een na den ander aan het praten
geslagen met het gevolg, dat men
ten slotte na eenige vroegere,
vergeefsche pogingen eindelijk op
de juiste plek aan het graven kon
gaan.
Van een archeologische vondst,
zooals de vriendelijke propaganda
wilde beweren, is Jiier geen sprake,
zoo zeide prof. De Burlet. De uni
formen spraken hiervoor een te dui
delijke taal. Maar bovendien ken
den de doktoren nog wel iets van
lijkschouw!
Commentaar op de eenvoudige,
maar daarom aes te treffender
woorden van dezen Nederlandschen
geleerde, is overbodig. De berichten
en vaststellingen van zoovele zijden
hebben het reeds onmogelijk ge
maakt te twijfelen aan de juiste
toedracht van den gewetenloozen
moord in het bosch van Katyn.
Te duidelijker wordt dit alles
slechts indien men beseft, dat de uit
Polen gesleepte officieren in de
-Unie V€
Sovjet-
vermoord, de andere
Polen uitgehongerd werden, maar
zooals thans bekend geworden is
de Poolsche joden opnieuw de we
reld zijn ingezonden om van Mos
kou, Londen «n New-Yprk uit hun
misdadig spel met de niet-joodsche
volkeren voort te zeggen. Ook hier
dus de strijd tegen de Westersche
De laatste uren van het tolhek in de Dorpsstraat te Graft zijn geteld.
Zondag zal de laatste tol in Noord Holland boven hel IJ verdwenen zijn.
(Foto Kuiper)*
beschaving, onze cultuur, in alle
consequenties. Zelfs den Polen in
Engeland en Amerika gingen de
oogen open,getuige het optreden
van Sikorski en zijn breuk met
Moskou.
Het westen kan onderlinge ver
schillen hebben, tegen dezen ge-
meenschappelijken vijand, den jood-
schen bolsjewist, eischt het zelfbe
houd één optreden; den gemeen-
schappelijken strijd.
1936) en een paar van de meer dan
vijftig wedstrijden tegen onze „voet
bal-erfvijanden'! uit België, maar er
zijn ook verschillende onbelangrijke
en reeds spoedig in de vergetelheid
weggedoezelde matches van het Ne-
derlandsch elftal in deze lange reeks,
die bij de thans verschijnende nieuwe
uitgaaf van het Voetbaljaarboekje
alweer met een vijftal is uitgebreid.
Hét was evenwel bij dat nagaan
van bet totaal aantal dat we in onze
memorie stuitten op een interland
wedstrijd, die niet in Hirschmans
boekje stond en toch wis en waar
achtig gespeeld is, te Amsterdam nog
wel en in het Olympisch jaar 1928
ten aanschouwe van een record-aan
tal toeschouwers. Een laagterecord
dan, want welgeteld 97 toeschouwers
zagen het Nederlandsch elftal in de
officieele oranje-shirts een 3-2 zege
behalen, welke niet in onze voetbal-
annalen is geboekstaafd.
Aangezien we zelf tot deze 97 oog
getuigen behoorden, willen we hier
merkwaardigheidshalve eens wat
vertellen over dezen vergeten wed
strijd, waarin de Nederlandsche kleti-
ren verdedigd werden door de Boer,
van Run, v. d Zalm. Kools, Vis,
Krom, Smeets, Tan. Freeze, van der
Griendt en Weber. allen behoorend
tot de groep van 22 spelers, wier na
men opgegeven waren voor 't Olym
pisch voetbaltournooi 1928. De tegen-
partii was de geheele Olympische
voetbalploeg van de Ver. Staten van
Noord-Amerika, zoodat hier op de
aanplakbiljetten sprake had kunnen
ziin van den eersten en tot dus
ver eenig gebleven voetbalwed
strijd NederlandAmerika, indien
er aanplakbiljetten waren geweest
en indien er tevoren zelfs maar
eenige publiciteit aan dezen wedstrijd
was gegeven.
Dat nu was 't extra merkwaardige:
er was tevoren in de kranten heele-
maal niet over gesproken of geschre
ven. zoodat geen énkel voetballief
hebber wist. wat hij miste. Een wed
strijd ..met gesloten deuren" was het
ook weer niet. want de hekken van
het Aiaxveld. dat voor Nederland
Amerika op Vrijdag 1 Juni 1928 uit
verkocht was, stond wagenwijd open.
men kon gratis het Nederlandsch
elftal zien voetballen, nadat men
slechts enkele dagen tevoren vele
kostbare guldens benevens een nacht
wake bij het plaatskaartenbureau in
de Ned. Handel Maatschappij had
moeten offeren om van een anderen
interlandwedstrijd der oranieploeg
getuige te mogen ziin. namelijk Ne
derlandUrugauy op 30 Mei 1928.
Deze wedstrijd NederlandUnited
States of North America is ons bijge
bleven als de meest komische inter
landwedstrijd. dien we in onze zes
tienjarigen journalistieken loopbaan
hebben aanschouwd, het was aan Ne
derlandsche ztide een volslagen reac
tie op den zenuwsloopenclen kamp te
gen Urugauy en ongetwijfeld de al
lerslechtste wedstrijd, die ooit een
Nederlandsch elftal in officieele oran
jeshirts (de spelers waren niet ver
momd als Zwaluwen) ten beste heeft
gegeven. Boven het peil der derde
klassecompetitie kwam men geen mo
ment uit. ook al door dat de Yankees
na hun Olympisch debuut (een 11-2
nederlaag tegen Argentinië!) nog'
niet Veel meer begrepen hadden van
de fijnere knepen der voetbalsport.
£>e Nederlandsche ploeg, miste welis
waar diverse cracks als v. d. Meulen.
Denis en van Heel, maar ze telden
toch tien spelers, die allen reeds met
meer of minder succes de oranjekleu
ren hadden -gedragen, terwijl de elfde
weliswaar een debutant was, maar
dan eentje, die voorbestemd was tot
een langdurige loopbaan in het Ned.
elftal, te weten Sjef van Run. De
Amerikanen begonnen „net echt" met
een gemeenschappelijk gebed in de
middencirkel en een Yankee-krijgs
kreet als begroeting aan de leege stoe
len en banken op het in een warm
zonnetje bradende Aiax-veld: de Ne
derlandsche spelers hadden echter al
gauw in de gaten, dat ze op hun slof
jes konden winnen en daarom kuier
den ze wat in het veld rond met zoo
nu en dan een slappe poging om den
bal te raken, ze trapten ongeveer
even vaak raak als mis. ze maaiden
de madeliefjes weg op het ongescho
ren Ajaxgazon, ze trapten enorme
gaten in de warme zomerlucht en ze
namen een heilzaam zonnebad als de
bal niet in de buurt was.
Tusscheh de bedrijven door maak
ten de Hollanders vijf goals: Freezè
(2 X) en v. d. Griendt bij den Ameri-
kaanschen doelverdediger, onze backs
van Run en v. d. Zalm bij hun eigen
doelman, klaarblijkelijk om de Ame
rikanen ook wat te gunnen en de drie
Yankeesupporters op de tribune niet
heelemaal to ontmoedigen. Dank zii
die twee in eigen doel getrapte bal
len was de uitslag nog heel schappe
lijk: met slechts 3-2 won het Neder
landsch elftal onder leiding van
scheidsrechter Katoen, die als grens
rechters de steun had van Ratje Ver-
legh en van.... hoofdconsul Boelion,
die daarmee plots weer naar zijn oude
liefde van clubgrensrechter was te
ruggekeerd.
Degenen, die Amerika met 11-2 van
Argentinië hebben zien verliezen in
het Olympisch voetbaltournooi 1928.
zullen zich wellicht nog den Yankee-
doelreus herinneren, die met glans de
twee meters haalde en nog net onder
de lat kon doorloopen. Hooge ballen
hield deze doelman feilloos, van lage
ballen had hii een principieelë afkeer
omdat hij daarbij ziin twee-meter
gestalte ongeveer dubbel moest vou
wen, schuivers liet hii dus gemaks
halve loopen Slechts één hooge tal
ontsnapte hem uit nonchalance: dat
was, toen hii uitloopend. een bal naar
de zijlijn gooide, daar stond toevallig
de blonde Schiedammer v. d. Griend,
die onmiddellijk een boogballetje te
rugstuurde. dat in het net zeilde, ter
wijl de doelreus in ziin volle onschuld
ergens bij de penaltystip de veter van
ziin linkerschoen zat dicht te knoo-
Den.
Voor de toeschouwers was het een
amusante middag: een der 97 vond
het zelfs een „wedstrijd om te smul
len" omdat hii aan Nederlandsche
zijde boeljon, vis(ch). kool(s) en zalm
ontdekt had wat indefdaad een sma
kelijk maal beduidt. Er werd veal ge
lachen door de „anderhalve man en
een oaardekop" langs het lijntje
vooral toen deze paardekop zich uit
breidde tot een geheel paard, dat tij
dens den wedstrijd Nederland-Ame
rika doodgemoedereerd binnen stap
te. Ziedaar wat ons in het geheugen
is bliiven hangen van den zonderling
sten interlandwedstrijd. die ooit door
het Nederlandsch elftal is gespeeld en
die zelfs zoo zonderling was, dat men
hem naderhand klaarblijkelijk ver
donkeremaand heeft uit de N.V.B.-
annalen hoewel toch de nauwelijks
belangrijker vriendschappelijke wed
strijd Nederland-Egypte. dertien da
gen later op het Sparta-veld te Rot
terdam gespeeld, wel voor de historie
is vastgesteld.
C'OUOC noogoppo»»
tCBSTK «m OCR MAAT6CHAPn*
NV. MAATSCHAPPIJ j
Een Nederlandsch Bedrijf
door de eeuwen heen
FE8ASMUSHUIS=notterdah=J
V
Vruchten-beschuitpap
Een bekend kinderspecia
list geeft den volgenden
raad: Neem Verkade be
schuit en laat die weeken
in gebonden vruchtensap
(b.v. bessensap). U krijgt
dan een uitstekend, vita-
minenrijk baby-voedsel.
WA T GEBEURDE ER TOEN
No. 6. Asichepoestor
Loot d'anderen zich maar vermaken
Op 't luisterrijke balfestijn,
Ik zal er heusch geen zucht om slaken.
Ik drink SAV0RA, geurig, fijn)
NIEMEIJER'S
het surrogaat dat als thee smaakt.
Inderdaad, zóó veel men
schen hebben zich verzekerd
bij „De Centrale tevens
verzekering Maatschappij".
Dat is ongeveer op Iedere
vijftien Nederlanders één.
Kleine bedragen 4 groote
bedragen, leder naar draag
kracht maar allen voor „De
Centrale" gelijk.
"defuzjeJaiAt v^etikmd Nede/dand
Rijnstraat 28, Dan Haag
A