Zware tankslagen aan Oostelijk front
DAGBLAD VOOR
Samenvoeging van gemeenten.
Vijandelijk stellingssysteem
doorbroken.
Keuringen voor de Waffen S.S.
het Legioen en de Landwacht.
Een zeiltocht om de wereld.
De kwestie van de monarchie
in Spanje.
Het plan mr. Frederiks, om 48 gemeenten in Noord-
Holland op te heffen, van de baan.
Hoe het groeide 1
Burgemeesters benoemingen.
Kaasvormen van Goudsch
model verboden.
Vermoorde politieman
ter aarde besteld.
Toelating tot „Reichsschulen'
Spanje.
Nieuwe Nederlandsche
Staatsleening
ültgave:
Dagblad voor Noord-Holland NV
Alkmaar Voordam C 9.
Boreau der Hcldersche fdltie:
D®n Beider: Koningstraat 78
Telefoon 2345 (2 iy„en).
Postrekening 449041.
VRIJDAG 9 JUU 1943.
HELDERSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
87e Jaargang No. 157. 2 pagina's.
Hoofdredacteur: A. R. JONKER, Alkmaar. (Afw.)
Deze Coorant verschijnt dagelijks
Advertentie-tarief.
Prijs der gewone advertenties In deze
Editie 11 ct. per m.M. Bij contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH-
RER, 8 Juli. Het opperbevel der
weermacht maakt bekend:
In het gebied van Bjelgorod en ten
Zuiden van Orel is het gisteren tot
zware tankslagen gekomen, in den
loop waarvan door troepen van het
leger, door afweergeschut, gevechts
eskaders en eskaders voor den strijd
op korten afstand van het luchtwa-
pen ruim 400 bolsjewistische tanks
werden vernietigd. Het vijandelijke
diep geëcheloneerde stellingssysteem
werd in taaie bosch- en dorpsgevech
ten doorbroken. Eskaders gevechts
toestellen en toestellen voor den
strijd op korten afstand van het
luchtwapen ondersteunden de aan-
valsoperaties van het leger en brach
ten den tegenstander zware verlie
zen aan menschen, zware wapens en
rollend materiaal toe. In felle lucht
gevechten en door luchtafweerge
schut werden boven het gevechtsge-
bled in den middensector van het
Oostelijke front 193 bolsjewistische
vliegtuigen vernietigd.
Oberfeldwebel Strassl, vliegtuigcom
mandant In een jachteskader, bevocht
ln drie dagen 25 luchtoverwinningen.
Dertien eigetï toestellen worden ver
mist. Nachtelijke aanvallen van het
luchtwapen waren gericht op troepen-
onderkomens, spoorwegverbindingen en
ravitailleeringssteunpunten van den
vijand in de diepte van het terrein.
Van het overige deel van het Ooste
lijke front worden geen noemens
waardige gevechtshandelingen gemeld.
In het kustgebied van Sicilië hebben
Duitsche en Italiaansche luchtverdedi
gingsstrijdkrachten 16 Britsch-Ameri-
kaansche, hoofdzakelijk meermotorige,
vliegtuigen vernield. Boven den Atlan-
tischen Oceaan en aan de kust van het
Kanaal werden nog 4 vliegtuigen neer
geschoten.
Bij. nachtelijke storingsaanvallèfi van
enkele vijandelijke vliegtuigen werden
ln het West-Duitsche grensgebied hier
en daar bommen geworpen, zonder dat
noemenswaardige schade werd aange
richt.
De militaire correspondent van het
D.N.B. schrijft, dat het verloop van den
zomerslag aan het Oostelijke front, die
tusschen Orel en Bjelgorod geleverd
wordt, voor de bolsjewisten reeds ern
stige symptomen oplevert. Het ge
vechtsterrein wordt begrensd door een
frontlinie van ongeveer 250 kilometer,
doch de strijd woedt niet langs deze
geheele linie. Voor de bolsjewisten is
het op zichzelf reeds een bedreiging,
dat zich de brandpunten van den strijd
gevormd hebben juist op de plaats,
waar de Sowjetlinie naar het Westen
begon uit te springen, ten Zuiden van
Orel, en op de plaats waar zij naar het
Oosten begon terug te buigen, ten
Noordwesten van Bjelgorod.
Op deze beide punten is in het ka
der van de Duitsche tegenmanoeuvre
het diepe, sterke stellingensysteem
er olsjewisten reeds door de Duit
sche troepen tot op aanzienlijke diep
te doorbroken, zoodat men kan zeg
gen, dat zich een bedenkelijke situa
tie begint af te teekenen voor het ge
heele vooruitspringende frontgedeelte
van den vijand, waarin hij uit offen
sieve overwegingen gröote hoeveel
heden menschen en materiaal had op
gesteld.
De gebeurtenissen volgen reeds een
zekere wetmatigheid, die berust op de
uitwerking der wapens, welke hier in
ongekende aantallen optreden: pantser
wagens en luchtmacht. Dat meer dan
700 vijandelijke pantserwagens kapot
zijn geschoten, bewijst niet alleen, hoe
zeer de vijand dit wapen in dit gebied
heeft opgehoopt, maar legt ook getui-
8?„ms.af van de enorme toeneming der
effectiviteit der Duitsche pantserbestrij-
amg.
De meerderheid der Duitsche lucht-
maent is niet geringer. Volgens de tot
dusverre ontvangen rapporten werden
boven het gevechtsterrein 830 Sowiet-
vliegtuigen neergeschoten tegen een
eigen verlies van 54 toestellen.
Sedert gisteren schijnen ook de mo
biele reserves bij het front aan weers
kanten in den slag te zijn geworpen.
De derde faze is dus begonnen, hoewel
nog niet alle reserves in het vuur ge
bracht zijn. Uit de luchtverkenning is
gebleken, dat de bolsjewisten op het
punt staan, alle beschikbare troepen
naar voren te brengen 'om tegen een
mogelijke bedreiging op te treden.
Aan Duitsche zijde kunnep geen
troepenverplaatsingen worden opge
merkt. Het Duitsche commando schijnt
met het oóg op de vijandelijke offensie
ve voorbereidingen vroegtijdig alle
voorzorgsmaatregelen te hebben geno
men. Met spanning kan me® de verde
re ontwikkeling tegemoet zien. Het
hoogtepunt van den slag zal waar
schijnlijk pas bereikt zijn, wanneer aan
weerszijden alle reserves in het ge-
vechtsgebied bijeengebracht zijn.
De Reiehstührer-SS Heinrich Hlmmler bracht onlang» een bezoek aan
een bataljon der SS-Vrijwilllgers-Brigade „Wailonien" en «telde zich op
de hoogte van den «tand der opleiding van de troepen. De Reichs-
fübrer-SS in gesprek met luitenant Lton Degrelle, den leider der Belgische
Rexisten. die ln October 1941 als Schütze met zijn legioen voor den strijd
tegen de Sovjets ten velde trok en thans Jiet tnfanterie-Sturmabzeichen.
IJzeren Kruis 1ste en 2de klasse en het onderscheldingsteeken voor
gewonden draagt Scherl-Méljer-Fellinga-Paz m
Het s.S.-Ersatzkommando Niederlande
deelt mede:
Nederlanders van arisch bloed, in den
leeftijd van 17-45 jaar (ook gehuwden), die
lichamelijk zoowel als geestelijk goed ont
wikkeld zijn en zich geheel kunnen geve"
aan de eischen, die de opleiding hun- stelt,
kunnen zich bij de genoemde adressen
vervoegen, teneinde gekeurd te worden.
Bij de onderzoekingen worden ook alle
gevraagde inlichtingen verstrekt met be-
trekking tot de verzorging der familie
leden, duur der opleiding, extra levens
middelen voor de familieleden enz.
De aandacht wordt er op geveistlgd, dat
voor de vrijwilligers, die om bepaalde
redenen ln Nederland moeten blijven de
mogelijkheid bestaat, hun dienst tedoen
bij de Landwacht Nederland of hij het
Wachtbataljon in Amersfoort. ^jde
deze keuringen kunnen zich ook diegenen
melden, die tot de Germaansche S.b. in
Nederland willen toetreden.
Personen tusschen 18-30 jaar. (Ueaan
meldingsplichting zijn voor den Arbelds
inzet kunnen zich eveneens op een der
keuringsdagen aanmelden en worden ge
durende hun verbintenis van den Ar
beldsinzet vrijgesteld.
17 7 43, 9-14.00 uur: Rotterdam, Deutsches
Haus, Westzeedijk.
1» 7 42 9-12 00 uur: Breda, Rest. Modern,
Markt; 15-18.00 uur: Den Bosch. Hotel
Noord-Brabant, Markt 45.
18 7 43 9-12 00 uur: Venlo, Deutsches Haus,
Egmondstraat 16; 15-18.00 uur: Arnhem,
Café Royal.
30 7 43 9-12.00 uur: Hengelo, Café Modern,
spoorstraat 18; 15-18.00 uur: Zwolle.
Hotel Gijtcnbeek.
21 7.43. 9-12 00 uur: Assen, Concerthuis a/d.
Vaart; 15-18.00 uur: Groningen, Con
certhuis, poelestraat.
22.7.43. 9-12.00 uur: Leeuwarden, Huize
Schaaf, Brfeedstraat.
23.7.43, 9-14.00 uur: Amsterdam. Dam 4.
24.7.43, 9-13.00 uur: Utrecht, N.V.-Huls,
Oude Gracht 245.
25 7 43 9-14 00 uur: Amersfoort, Pol. Durch-
gangslager, Leusderweg.
28 7.43, 9-14.00 uur: Den Haag, Café Den
Hout, Bezpidenhoutscheweg.
Bij onze Vrijwilligers. De mannen
weten zich te behelpen. Kleine
reparatie onderweg
SS PK-Nlqulll*-0-H-P a
BUENOS AIRES, 8 Juli. (D.N.B.)
De Argentijnsche zeiler Vito Dumas
heeft geheel alleen een zeiltocht
om de wereld gemaakt. Gisteren is
hij aangekomen in Mar del Plata,
de Argentijnsche haven aan den
Atlantischen Oceaan, waar hij,
geestdriftig werd ontvangen. Du
mas is op 26 Juli 1942 uit Buenos
Aires vertrokken. Voor het traject
naar Kaapstad, Wellington, Valpa-
raiso. Mar del Plata, heeft hij in
totaal 267 zeildagen noodig gehad.
De prestatie van Dumas is des te
opmerkelijker, daar hij de gevaar
lijke route om Kaap Hoorn geno
men heeft. Hij is tot dusver de
eerste solo-zeiler, die om de
Zuidpunt vaft het continent geva
ren heeft.
WEER EEN NEDERLAAG VOOR
ROOSEVELT.
MADRID, 8 Juli. (DNB) - Uit Wash
ington wordt gemeld, dat de senaar de
regeering van Roosevelt een nieuwe
nederlaag heeft toegebracht. Hij heeft
het regeeringsvoorstel over de levens
middelensubsidies opnieuw verworpen
met 36 tegen 28 stemmen en het terug
gezonden naar het Huis van Afgevaar
digden dat het voorstel reeds had aan
genomen.
DE STRIJD IN HET ZUIDEN VAN
DEN STILLEN OCEAAN
TOKIO, 8 Juli. Vanaf 30 Juni. toen
de Amerikanen op Rendova landden,
tot 5 Juli, dus in slechts zes dagen,
zijn door de Japanners in het gebied
van Rendova en Nieuw Georgië de
volgende successen behaald: Tot zin
ken gebracht één kruiser van de B-
klasse, een tweede kruiser, vier groo-
te torpedobootjagers, een vijfde torpe-
dobootjager, een torpedoboot en ruim
tien andere vaartuigen. Beschadigd
werden een kruiser van de B-klasse,
een tweede kruiser, een torpedoboot-
jager, een torpedoboot, vier transport
schepen. Voorts werden ruim 128 vij
andelijke vliegtuigen neergeschoten.
NOG TWEE GRAVEN IN WINNIZA
ONTDEKT.
ROWNO, 8 Juli. (D.N.B.) - Op grond
van mededeelingen van streekbewo-
ners zijn nog twee begraafplaatsen ln
Winniza ontdekt. Een terrein met mas
sagraven bevindt zich in het z.g.
volkspark, terwijl het tweede massa-»
graf op het tegenovergelegen ortho
doxe kerkhof ligt.
MAISKY NAAR MOSKOU.
De Britsche berichtendienst meldt,
dat de Sovjetambassadeur te Londen.
Maisky. naar Moskou is vertrokken
voor ..beraadslagingen".
Scherpe crltiek op de schrij
vers van het memorandum.
De regeeringsgetrouwe monarchisten
in Spanje hebben zich in een oproep
zeer scherp gekeerd tegen de monar
chistische clique, die in een aan Franco
gericht memorandum onmiddellijk her
stel van de monarchie ln Spanje heeft
verlangd en voor haar ondisciplinair
optreden een ernstige berisping heeft
ontvangen. In den oproep van de „au
thentieke monarchisten" wordt den on
derteekenaars van het memorandum
elk recht, om uit naam van de Spaan-
sche monarchie te spreken, betwist en
hun verweten, dat zij van de restaura
tie een politieke zaak willen maken,
die niets te maken heeft met de belan
gen van het jonge Spanje. De monar
chie in Spanje mag in geen geval af
hangen van de toevajjigheden van den
oorlog.
De opstellers van den oproep bewijzen
dan aan de hand van historische feiten,
dat de onderteekenaars van het memo
randum aan Franco veel ongeluk over
Spanje hebben gebracht, dat zij den
koning en zijn generaal Primo de Rive-
ra ten val hebben gebracht, omdat zij
met de republiek en de marxisten Aza-
na en Prieto betere zaken dachten te
kunnen doen.
Toen in de eerste helft van October
1940 Ged. Staten van Noord-Holland
zich met het plan van den Secretaris-
Generaal van het Departement van
Binnenlandsche Zaken, mr. Frederiks,
tot de gemeenteraden richtten om een
aantal gemeenten samen te voegen, be
leefden wfl het voor Nederland onge
kende feit, dat de meeste gemeenten
daartegen geen bezwaren indienden. De
raden moesten op korten termijn hun
meening kenbaar maken en onder den
indruk, dat men stond voor een bevel
van de bezettende macht waagden
slechts enkele gemeenten het, te ken
nen te geven, dat zij aan een andere
samenvoeging de voorkeur gaven, welk
aantal grooter werd, toen bleek, dat
met die bezwaren rekening zou worden
gehouden.
NOG is de toestand zóó, dat wij in
ons land pl.m. 1100 gemeenten
tellen, waarvan er in Noord-Holland al
leen een 126, varieerende van Amster
dam met 800000 zielen tot Katwoude
met 240 inwoners. In al deze gemeenten
kent men den vasten „Bestuursboven-
bouw" van burgemeester, secretaris en
ontvanger en zij hebben haar adminis
tratie, haar rekening en begrooting,
haar verordeningen en besluiten ter
goedkeuring en beoordeeling aan Ged.
Staten te zenden, waardoor een over
daad van administratie moet worden
verricht. Reeds lang heeft men het on-
practische hiervan gevoeld. In 1825
kreeg de Koning het recht van vereeni-
ging en splitsing van gemeenten. Er
waren er toen 1200 in ons land, maar
tot op heden werden er maar een hon
derd opgeruimd.
Staatslieden als Thorbecke waren
voorstanders van het samenvoegen van
kleinere bij groote gemeenten. Ook de
Staatscommissie voor de herziening van
de Gemeentewet was doordrongen van
het besef, dat de wetgever niet mag
aarzelen in de bestaande indeeling der
gemeenten het mes te zetten. Steeds
echter, wanneer daartoe stappen ge
daan werden, stuitte men op eigenbe
lang en misverstand. Toen in 1929 Ged.
Staten van Noord-Holland een poging
tot ordening in deze provincie wilden
doen, botsten zij op den onwil van den
toemhaligen minister van Binnenland
sche Zaken, die weer te veel rekening
moest houden met de onder den in
vloed van de kiezers staande Kamer
leden.
De nieuwe tijd.
•TOEN einde 1940 het plan-Frederiks
om 48 gemeenten in N.-Holland op
te heffen, waardoor 22 gemeenten met
3000 tot 13000 zielen zouden ontstaan,
werd ingediend, dachten wij, dat de
nieuwe tijd eindelijk de lang gewensch-
te samenvoeging, waardoor de energie
van de verschillende streken verhoogd
zou worden en de gewenschte vereen
voudiging zou worden verkregen, tot
'stand zou brengen. Holland zou echter
Holland niet zijn, als wij ons ook hier
in niet vergist hadden. Toen men zag,
dat de zaak getraineerd kon worden,
kwam men met steeds meer bezwaren
naar voren. Het resultaat was, dat in
1941 een commissie, onder leiding van
professor Veenstra, opdracht kreeg bin
nen een jaar over het plan een rap
port uit te brengen. In Nederland is
een dergelijke commissie nu eenmaal
de kapstok, om een niet geliefde zadk
aan op te hangen. Men wilde tijd win
nen, omdat men ook dat, wat men zelf
al een eeuw als wenschelijk had er
kend, liefst niet in dezen bewogen tijd
tot stand gebracht wenschte te zien.
Men hoorde dan ook tot op heden niets
van de commissie.
Dezer dagen hadden wfj een onder
houd met den burgemeester van de
ruim 1000 zielen tellende gemeente Sfl-
bekarspel, den heer Kunnen, die ons
mededeelde, dat het plan-mr. Frederiks
definitief van de baan is en dat er geen
plan meer bestaat.
Toen wij daarover onze verwondering
uitspraken, zeide de heer Kunnen, dat
het plan-mr. Frederiks inderdaad te
ruw in elkander was gezet.
Wij herinnerden hem aan de versre-
gels:
„Men kan het soo niet maecken.
Ofte den eenen zal 't prisen,
Ende aender sal 't laeken."
„Zoo is het inderdaad," antwoordde
de heer Kunnen. „Ik kan," zoo vervolg
de hij, „slechts in hoofdzaak over mijn
gemeente oordeelen en dan is het mijn
overtuiging, dat de daarvoor gedachte
samenvoeging foutief is. Fout was het
ook om van de in acht gemeenten ver
deelde Schermer niet evenals van de
Wieringermeer, de Haarlemmermeer, de
Beemster en de Zijpe, één gemeente to
maken. Zoo p polder moet een eenheid
worden.
De commissie heeft ten aanzien van
den Langedijk den knoop doorgehakt.
11 jaar ben ik secretaris van Zuid-
Scharwoude geweest. Nu die vier ge
meenten van elk 1700 zielen één zijn
geworden, wordt er veel onnfft werk
bespaard, heeft men er behoorlijk per
soneel en gaat het prachtig. De Streek
kan gevoeglijk ook één worden. Het af
snijden van lappen uit een gemeente
acht ik niet wenschelijk. Waarom Hei-
ioo niet geheel bij Alkmaar gevoegd
en de badplaatsen Bergen, Egmond en
SchoorI tot één geheel gemaakt? Ook
de Zaanstreek behoort één te worden.
Voor het centrale bestuur is het onein
dig gemakkelijker om een provincie
van 30 gemeenten te besturen dan een
van pl.m. 120. Samenvoeging zal er dus
moeten komen. Het huidige geslacht zal
het niet gemakkelijk vinden, den bur
gemeester als manusje van alles niet
naast de deur te hebben, maar een
volgend geslacht denkt daar niet meer
aan. Wie voelt het nu nog als een ge.
mis, dat Wimmenum en Groet geen
zelfstandige gemeenten meer zijn?
Het is wel degelijk de bedoeling van
de commissie gelijke gemeenten bij el
kander te voegen.
De commissie wel actief,
maar zonder plan.
HEEFT de commissie dan een ander
plan? aldus onze vraag.
Neen, de commissie is nog een com
missie zonder plan,, maar ze is wel de
gelijk weer actief geworden. Vermoe
delijk heeft ze wel een plan in ge
dachten, maar ze hoort nu de verschil
lende burgemeesters, vooraanstaande
landbouwers en doktoren en wil waar
schijnlijk met. de grenzen ook rekening
houden met de waterstaatkundige
grenzen.
De bezwaren, dat zichzelf bedruipen
de gemeenten noodlijdende krijgen toe
gevoegd, zullen nu wel geen opgeld
kunnen doen, want alle gemeenten
zijn nagenoeg noodlijdend, aldus merk
ten wij op.
„Inderdaad," aldus burgemeester
Kunnen, „maar dat is ook geen wonder.
Het Rijk heeft de gemeente de 75 op
centen op de gemeentefondsbelasting
ontnomen en keert daarvoor een be
drag uit, gelijk aan die opbrengst in
'n tijd toen het den boeren en tuinders
zeer slecht ging. Wanneer de platte
landsgemeenten de 75 opcenten hadden
behouden, dan zwommen zij, nu het
den boeren en tuinders goed gaat, in het
geld. Wij zijn nu als gemeente nood
lijdend met een rijke bevolking."
Tenslotte sprak de burgemeester als
zijn overtuiging uit, dat de samenvoe
ging van gemeenten er zal komen, om
dat dit noodzakelijk is.
Wij helpen dit wenschen, maar heb
ben in dit opzicht van „de commissie
zonder plan" geen groote verwachtin
gen.
We herinneren ons het sprook
je van een heel arm boertje, dat
het geluk had een koolraap te te
len, zóó groot, dat hij een kar
noodig had om hem op te vervoe
ren. Die koolraap werd zijn ge
luk. 1
Datzelfde wenschen we den
heer D. de Graaf uit Zd.-Schar-
woude toe, die dit jaar een aard
appel teelde, voor welks vervoer
wel geen kar noodig was, maar
die toch een omvang had, als men
zelden aanschouwt. Het gewicht
bedroeg 1 K.G., de lengte 25 c.M.,
terwijl de „taiile"-omvang niet
minder dan 29 c.M. bedroeg.
VERVANGING BIJZONDERE
RIJVERGUNNINGEN.
's-GRAVENHAGE, 8 Juli. De Se
cretaris-Generaal van het Departement
van Waterstaat maakt bekend, dat de
herkenningsteekens (driehoeken), ten
behoeve van de voor de Duitsche
weermacht rijdende Nederlandsche mo
torrijtuigen uitgegeven bijzondere rij
vergunningen (zoogenaamde balk- of
weermachtvergunningen), geleidelijk
door een nieuw model zullen worden
vervangen met dien verstande, dat de
thans in gebruik zijnde herkennings
teekens na 1 September 1943 hun gel
digheid verliezen.
Door den Rijksinspecteur van het
Verkeer, belast met de uitgifte van bij
zondere vergunningen, Kromme Nieu
we Gracht 3 te Utrecht, zal worden
zorg gedragen, dat de desbetreffende
vergunninghouders vóór dien datum in
het bezit zijn van de herkenningstee
kens volgens het nieuwe model.
De vergunningsbladen zelve blijven,
evenals de herkenningsteekens behoo-
rende bij de civiele rijvergunningen,
ongewijzigd.
VERDUISTER GOED.
Deze week van 22.155.15 nor.
Maan on 12.32. onder 1.13 uur.
's-GRAVENHAGE, 8 Juli. Het
Rijkscommissariaat maakt bekend: De
Rijkscommissaris voor het bezette Ne
derlandsche gebied heelt rflen burge
meester van 's-Hertogenbosch, mr. C.
A. F. H. W. B. van den Clooster baron
Sloet tot Everloo, eervol uit zijn func
tie ontslagen. In zijn plaats heeft de
Rijkscommissaris voor het bezette Ne
derlandsche gebied mr. A. M. P. Tho
massen, tot dusver burgemeester van
Kerkrade, benoemd, met gelijktijdig
eervol ontslag uit zijn vorige functie,
tot burgemeester van 's-Hertogen
bosch. Ten slotte heeft de Rijkscom
missaris voor het bezette Nederland
sche gebied den huidigen waarnemen-
den burgemeester van Maastricht, dr
Th. A. A. M. Copray, benoemd tpt
burgemeester van Kerkrade, met ge
lijktijdige intrekking van zijn huidige
opdracht te Maastricht.
Ingevolge een door het Bedrijfschap
voor Zuivel afgekondigde verordening
is het aan veehouders verboden kaas
vormen van Goudsch model, bestemd
voor kazen met een gewicht van 2Vs
kg of minder, voorhanden of in voor
raad te hebben. Belanghebbenden won
den naar een Officieele Publicatie in
dit blad verwezen.
BURGEMEESTER VAN OOSTZAAN
OVERLEDEN.
In den nacht van Woensdag od
Donderdag is burgemeester J. A. A
de Bree plotseling overleden. De heer
De Bree stond sinds een jaar aan het
hoofd van de gemeente Oostzaan.
Woensdagmiddag is op de Oosterbe
graafplaats te Enschedé het stoffelijk
overschot ter aarde besteld van den
opperluitenant der politie, P. Kaay,
die Zaterdagmorgen J.l. door moorde
naarshand viel. Een indrukwekkende
stoet trok door de straten van Ensche
dé. Er bevonden zich o.m. tal van de
putaties van politiecorpsen in. Tot de
genen, die in den stoet meeliepen, be
hoorden de Beauftragte van den Rijks,
commissaris voor Overijssel, de heer
K. Weidlich, de gewestelijke politie-
president, overste Walraven, majoor
Nietsche van de Ordnungspolizei en
Hauptstormführer Thomsen van de Si-
cherheitspolizei.
In den zeer langen stoet, welke werd
voorafgegaan door een muziekcorps
der W.A., dat treurmuziek speelde, be
vonden zich voorts deputaties van
N.S.B. en N.S.D.A.P., onder wie de
Gemachtigde van den Leider, de heer
W. R. Jager. Toen de kist in de groe
ve werd neergelaten, speelde de mu
ziek „Ik had een wapenbroeder".
Daarna werd een groot aantal kransen
op het graf gelegd. De Gemachtigde
van den Leider legde namens den
Leider, die door omstandigheden niet
aanwezig kon zijn, een krans op het
graf. Hij wees er op, dat de gevallene
een perfect politie-officier was. Ach
ter den moordenaar staan ook hier de
ophitsers van gene zijde der zee en de
verkeerde elementen uit het Neder
land volk. Het moet uit zijn met deze
beestachtige bedrijven, waaruit kwade
trouw van bepaalde elementen blijkt.
De aangrijpende plechtigheid werd
met het spelen van een couplet van
het Wilhelmus besloten.
Niet het volstoppen van kinder
hoofden met onverteerbare kennis,
maar opvoeding tot menschep, har
monisch naar lichaam en geest, is
het doel van de Reichsschulen, die
ook in Nederland bestaan, en wel
één te Valkenburg voor jongens en
één te Heythuysen voor meisjes.
Die scholen zijn niet voor iedereen
bestemd. Velen komen er niet voor in
aanmerking. Omdat de Reichsschulen
internaten zijn, in de eerste plaats die
kinderen niet, die dooy hun ouders
geen dag gemist kunnen worden. In de
tweede plaats zij niet, die alleen maar
een eenzijdige belangstelling hebben
bijv. voor sport, muziek of anderszins.
Er kunnen slechts kinderen toegelaten
worden, die hun mannetje staan op
elk gebied, die een goed hoofd, een ge
zond lichaam en ook een flink karak
ter hebben. De opleiding op deze scho
len, waarvan er in Duitschland al ver
schillende bestaan, staat gelijk met die
van de H.B.S., terwijl de meisjes bo
vendien nog in de huishoudelijke vak
ken onderwezen worden. Bovenal wordt
op deze Reichsschulen de nadruk ge
legd op de karaktervorming der leer
lingen.
Waar de toekomst mannen en vrou
wen van karakter noodig heeft, wordt
op deze scholen voor de allerbesten
van onze jeugd een weg gebaand naar
die toekomst. Onder de 10 en 11-jari-
gen. die zich aanmelden, heeft een
strenge selectie plaats. Is de school met
goed gevolg doorloopen, dan staat de
weg tot elk beroep of hoogere studie
open. waarbij er tevens voor gezorgd
wordt, dat geldelijke moeilijkheden
geen hinderpaal mogen vormen. Het
schoolgeld is afhankelijk van het inko
men der ouders, nooit zal iemand ech
ter om geldelijke redenen uitgesloten
worden.
Ouders, die hun kinderen voor opna
me op een dezer scholen in aanmerking
Willen doen komen, dienen zich uiter
lijk tot 20 Juli te wenden tot:
Voor jongens: den Leiter .der Reichs-
schule für Jungen, Valkenburg (L.).
Voor meisjes: de Leiterin der Reichs-
schule für Madel, Heythuysen (L.).
De schriftelijke aanmelding moet ver
gezeld gaan van:
1. een foto
2. het laatste schoolrapport
3. een korten levensloop.
Nederlandsche leerkrachten, met
M.O. bevoegdheid, die bij de Reichs
schulen wenschen te solliciteeren, die
nen zich te wenden tot den General-
kommissar für Verwaitung und Justiz,
Hauptabt. für Unterricht, Apeldoorn.
WAARSCHUWINGSDIENST
AARDAPPELZIEKTE.
DE BILT, 7 Juli. - In het etmaal van
Maandagavond 5 tot Dinsdagavond 6
Juli is de weersgesteldheid in de
streek tusschen Alkmaar en Hoorn
bijna kritiek geweest voor het optreden
van aardappelziekte.
Men kan zeggen en zonder te
overdrijven dat Spanje gedurende
lange jaren de kleurige, en vooral ro
mantisch getinte, bezienswaardigheid
van de wereld, en in de eerste plaats
van Europa, geweest is.
Daar, in het hart van het Pyreneesch
Schiereiland, lag Madrid, en elders wa
ren de kristalwitte Siërra Nevada en
de zonnige vruchtbare vlakte van An-
dalusië, waar, volgens een lieve legen
de, de druiven op de minuut onder de
zon rijpten. En daar verhief zich voorts
Granada met zijn Moorsche reminis
centies, en het Ecurial, waar eenmaal
een Philips II van een benauwde cel
uit de gansche christenwereld regeerde,
of althans méénde te regeeren. Daar
waren de stierengevechten met de
elastische torreadors, die voor hon
derdduizenden laaiende toeschouwers
hun overmoedig spel met den dood der
horens bedreven; en de rokken-
zwaaiende schoonen met de hclroode
rozen in het roetzwarte haar, dansend
op de stootende maat der castagnetten.
En dit alles overkoepeld door den
glanzenden zonnehemel of het violette
nachtdak van Spanje en omrand door
wiegende palmen.
't Was haarfijn te lezen in de reis
gidsen, die. gedrukt in alle denkbare
talen, over den aardbol uitgestrooid
werden. Spanje, het luilekkerland der
weelderige romantiek in tientallen
vormen! Maar ook niet méér dan dat;
nu ja, af en toe nog een opstandje en
wat heethoofdig vergoten bloed.
Maar dat behoort tot het verleden.
Wat Primo de Rivera begon, werd door
Franjo voltooid. Spanje is niet meer
louter en alleen een lokkende curiosi
teit. Het zelfbesef heeft er een weder
geboorte beleefd. De Spanjaard begrijpt
thans, dat hij een taak in Europa ver
vullen moet.
Op het Weensche Journalistencongres
heeft Michelena het duidelijk onder
streept, toen hij zeide, dat de Span
jaarden van vandaag niet alleen natio
nalisten zijn, doch hun lotsgemeen-
schap op algemeene doeleinden grond
vesten. „Wij," zeide hij, „hangen aan
onze bouwwijze, onze muziek, onze
volksdansen, onze zeden en gebruiken,
maar wij laten dat gebied voor wat
het is, en brengen in een refiem. dat
op vaste grondbeginselen gebouwd is.
geen gevoelsuitingen over, die ter
plaatse en op het oogenblik niet pas
sen".
Méér dan folklore, oogstfeesten en hel
den gelden den hedendaagschen Span
jaard de politieke ideeën en daarom
was het ook, dat Michejena voor het
Spaansche volk een wezenlijk aandeel
eischte in de vormgeving van het nieu
we Europa.
Wie de beteekenis van Spanje in de
zen tijd alleen, of hoofdzakelijk, nog in
zijn „schilderachtigheid" wenscht te
zien, miskent de kracht der gebeurte
nissen en geeft blijk de Spaansche re
volutie. die onverwijderbaar is uit het
kader van het nieuwe Europa, in haar
consequenties niet te hebben verstaan.
AMSTERDAM, 8 Juli. Terwijl gis
teren oppervlakkig pver de moge
lijkheid van een nieuwe staatslee
ning werd gesproken, werd vandaag
ter beurze van Amsterdam met vrij
groote zekerheid beweerd, dat bin
nenkort inderdaad tot de uitgifte van
een nieuwe leening zal worden over
gegaan.
Men wist zelfs voorwaarden te noe
men. Er werd althans gesproken van
een leening ten beloope van een mil-
liard gulden met een rentevoet van
3'/«'/o en een looptijd van twintig jaar.
Omtrent den koers van uitgifte vari
eerden de taxaties tusschen 99 5/8% en
100%. Daarbij werd verteld, dat van
deze leening 300 millioen gulden aan
de fondsen zou worden toegewezen,
terwijl 350 millioen gulden zou zijn
bestemd voor de inschrijvingen van
particulieren en nog 350 millioen gul
den voor inschrijvingen van naamloo-
ze vennootschappen. Daarbij meende
men te weten, dat over enkele weken
de leening zal worden aangekondigd,
terwijl voorts werd beweerd, dat de in
schrijving zou zijn opengesteld tegen
het einde van deze maand, terwijl de
storting omstreeks half Augustus zou
dienente geschieden.
Of deze geruchten in overeenstem
ming zijn met de werkelijkheid, dient
voorshands te worden afgewacht. Ook
verleden jaar begonnpn in dezen tijd
van den zomer geruchten omtrent een
staatsleening te loopen en het duurde
verscheidene maanden voordat die ge
ruchten tenslotte werden bewaarheid.
Maar in ieder geval waren de geruch
ten heden van dien aard, dat zij niet
ender stoelen of b.anken konaen wor
den geschoven.
Het hoofdkwartier van de Liga
voor de Indische onafhankelijkheid
heeft de vorming bekend gemaakt van
een Indisch onafhankeiijkheidsleger.
Soebhas Chandra Bose is tot opperbe
velhebber benoemd.
Da gebed gerestaureerde en van
stroomlfjnwieken voorziene stelllng-
korenmolen „De Hoop" re Almelo Is
dezer dagen veer in gebruik genomen
CNJF-A. Bruste-Pax m