s DE DROOM IS UITGEDR00MD.
„HELDER" ONTVANGT HALFWEG.
HET VOETBALPROGRAMMA.
STADSNIEUWS.
AFSCHEID VAN
NIEUWEDIEP.
De Finsche puntentelling
brengt spanning^
Distributiediensten in 't veld.
KOSTELOOZE INENTING.
PREDIKBEURTEN.
Columbus ontdekt land
DE WEEK
in feiten en fantasieën.
Wereldreizigers.
VAN GELD EN GOED.
Amsterdamsche Beurs.
Wolkonmassa'1 drijven over Den Hel
der. Een hier en daar koket glurend
blokje blauw ia alles wat herinnert aan
andere, zonniger, dagen. Dagen onder
een strakblauwen, zomerschen hemel.
Onafgebroken buigen de, nog voldra-
gende, boomen hun zware kruinen voor
de najaarsbries.
Soms dwarrelt een blad
Het station ligt, immer lijdende aan
een architectonische bloedarmoede,
grauw en levenloos temidden van de
ontwakende stad.
Een nieuwe dag wordt geboren
Reeds eerder was het ons vergund
in sobere bewoordingen te gewagen
van het feit dat, binnen aftelbare
dagen, vele stadgenooten ons, zij het
uit harde noodzaak moesten verlaten.
Nu is deze dag daar. De dag waar
op velen den dageraad met gemengde
gevoelens zullen hebben begroet. Met
gemengde gevoelens hun blikken lieten
glijden uit vertrouwde vensters, langs
bekende muren en geliefde dakvor-
men, achter welke zij de zee wisten.
De zee met haar eeuwige geluiden en
haar rusteloos murmelend geruisch.
Wég van dit al en onder vele tranen
van al dezen zal de eeuwigheid dezen
dag hebben gebaard
Een machtige locomotief huilt een
schrillen fluittoon over het verlaten sta
tion, welk geluid verloren gaat, vèr
weg, in den laaghangenden natten mor
gennevel
Half negen.
Evacuatie!!
Het perron, verstoord uit zijn im
mense rust, vertoont een roezige be
drijvigheid. Actieve luchtbeschermers.,
ingezet voor dit, buiten' hun normale
werkzaamheden vallende karwei, loo-
pen onder leiding van een goudgebies-
den superieur, met pakjes, koffers en
andere reisbenoodigheden transpiree-
rend af en aan.
Op de ruiten van de speciaal gere
serveerde spoorwagens ontwaren wij
groote cijfers, die voor den leek onver
klaarbare teekens schijnen, doch later
niet weinig blijken bij te dragen tot
het slagen van de hier geëxposeerde,
waarlijk sublieme organisatie.
'Zustertjes in hagelwitte uniform
staan de vertrekkenden met raad en
daad liefdevol bij en zorgen met op
beurende woorden voor een frisschen
geest onder deze gedwongen touristen.
Onder de vele autorititen welke op
dit vroege morgenuur acte de précense
geven, merken wij den waarnemend
burgemeester op, die, met een hartelijk
woord hier, en een warmen handdruk
daar, afscheid neemt van zijn ge
meentenaren.
Op een achterbalcon staat een don
kerblauwe autoped. Verlaten.
Alles zoent elkaar. Moeders, kinde
ren, vaders, zoons, ooms, tante's en alle
familieleden, welke aanwezig zijn om
de hun dierbaren uitgeleide te doen
uit de stad, die zij liefhebben en die,
eenmaal oostwaarts in het Friesche
land, wel zéér zelden uit hun gedach
ten zal zijn.
Wanneer de klok elf minuten over
negen aanwijst, snerpt het fluitje van
den chef.
Nog eenige snelle handdrukken, een
vlugge raad, die half verloren gaat in
een keel vol tranen, en dan zet de
machine, vooraan, zich in beweging.
Vertrokken
Zoo -lang ons dit mogelijk is vqlgen
wij den met witte, wuivende zakdoeken
gepavoiseerden trein.
Wanneer wij het station verlaten,
valt een druilerige regen uit den hemel.
Wij, dié achterblijven, zullen voort
gaan. Voortgaan met werken en be
schermen. Werken 'aan onze dagelijk-
sche tapk en beschermen have en goed
van hen, die tijdelijk van ons zijn
heengegaan.
Moge deze dure plicht door een
ieder wd¥den begrepen!
BURGERLIJKE STAND.
Bevallen: J. P. E. Both—van
Calmthout (d.) J. J. W. Fliermans—Ger-
ritse (d.) A. Makelaar—Pluijmers (z.)
Ondertrouwd: W. Gerssen en
S. Lugtenborg.
Ook de tweede competitie-dag wordt een belangrijke.
TEXEL.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Willem Jan. z. v. G. J". Thies
en J. C. Dros. Geeske Johanna, d. v.
T. Zeldenrust en M. Bakker. Adam
Simon Theodorus, z. v. A. de Poer en N.
Gomes. Johanna Petronella, d. v. J. J.
Hin en M. M. Kuip. Jan, z. v. J. Huis
man en M. Witte.
Ondertrouwd: Marinus Vertelman en
Sara Schaatsenberg. Jan Hoogerheide
en Marchlen de Raaf.
Ingekomen: A. B. L. van Nijnatten van
Rijsbergen. C. M. Riteco van Warmen-
huizen. J. C. Brouwer van Utrecht.
L. Benjamins van Hoogeveen J. E.
Oortman van Beerta. A. Vierenhalm
van Amsterdam. E. de Jong van Hil
versum. M. van den Ban van 's-Gra-
venhage. C. J. Houniet van Haarlem.
Vertrokken: C. C. Kroon naar Den
Haag. C. L. Liefheid naar Amsterdam.
L. T. Hartzulker naar Hoorn. M. L.
A. Wlltschut naar Amsterdam. R. W.
De tweede competitie-dag zal, even
als de eerste, weer een hoogst be
langrijke worden. Verschillende wed
strijden staan op het programma,
waarvan de uitslag later van het
hoogste belang kan zijn. Helder hééft
haar eersten thuiswedstrijd en we
nemen aan, dat zij het beter zal doen,
In den eersten wedstrijd op eigen veld,
dan H.R.C.
District I.
De eerste klassers. Volewijckers
E.D.O.; Sparta—Stormvogels; A.D.O.—
D.F.C.; Xerxes—D.W.S.; Hermes D.V.S.—
H.B.S. Uitgezonderd den wedstrijd Xer
xes— D.W.S., waarbij wij den Amster
dammers de meeste kans geven, houden
we het op de thuisclubs.
District n. 't Gooi—V.U.C.; BI. Wit
D.H.C.; EmmaFeijenoord; V.S.V.-
Ajax; HaarlemR.F.C. Vooral de strijd
in Velsen is hoogst belangrijk, aangezien
beide clubs goed van start zijn gegaan.
Ons district.
2e klasse A. De Boys ontvangen R.C.H.
en na het goede begin, is ook nu de
kans op een succesje niet uitgesloten.
SantpoortZ.F.C.K.F.C.—W.F.C., waar
bij de Koogers wel voor de winst zul
len zorgen. West-Frisia zal ten koste
van Alcmaria voor de eerste winst zor
gen, terwijl O.S.V. moet uitkijken om
geen verlies te boeken in Heemstede
tegen H.B.C.
3e klasse A. H.R.C. gaat naar Wormer-
veer om Q.S.C. te bekampen. De Wor-
merveerders hebben al reeds 2 wedstrij
den gewonnen en hun doelverdediger
werd nog geen enkele maal gepasseerd.
H.R.C. zal er goed aan doen, dezen wed
strijd te winnen, want de achterstand
wordt anders te groot.
Schagen ontvangt DEM, waarbij we
niet anders dan een overwinning voor de
thuisclub kunnen voorspellen. Beverwijk
wint van Succes, of was de misstap van
Zondag j.1. een vergissing?
G.V.O.Zaandijk zal wel voor de Zaan
dijkers zijn.
Se klasse B. De candididaten van ver
leden jaar voor den bovensten titel leden
verleden week bijna allen verliezen.
Reden dus, om aan te nemen, dat het
spannend kan worden. T.IJ.B.B. ont
vangt de Zandvoort-meeuwen, waarbij
het geducht zal spannen. Schoten
H.F.C. is al niet minder, terwijl ook
BloemendaalKinheim en Terrasvogels-
D.T.S. wedstrijden zijn, waarbij van
alles mogelijk is. Helder ontvangt Half
weg, dat Zondag j.1. evenals Helder een
gelijk spel wist te bevechten. Zij
speelde echter 00, wat dus wil zeggen,
dat de achterhoede van goed gehalte is.
Helder moet echter nu de punten ver
garen en wij rekenen er op, dat Half
weg het eerste slachtoffer zal worden.
Trouwens, alle thuisclubs hebben de
beste papieren.
4e klasse A. L.S.V.V. zal Wieringer-
waard wel de eerste nederlaag bezor
gen, terwijl ook Watervogels in Anna-
Faulowna tegen B.K.C. goed op haar
tellen moet passen, wil zij niet hetzelfde
lot ondergaan. Texel gaat weer twee
punten vergaren tegen Oudesluis, ter
wijl Nieuwe-Niedorp met Vrone wel
raad weet.
DE H.A.V.-CLUBKAMPIOEN-
SCltAPPEN.
In afwijking van andere jaren worden
de HAV-clubkampioenschappen nu zoo
danig verwerkt, dat er voor iedere cate
gorie, te weten: heeren, meisjes, jongens
en dames slechts één clubkampioen
komt. In verband hiermede worden de
wedstrijden als vierkampen verwerkt,
waarbij elke athleet zich een. paar'num
mers moet kiezen uit 3 of 4 groepen.
Woensdagavond werden de eerste num
mers verwerkt; bij de 100 m. heeren le
verden v. Dijk, Timmers en Groot de
beste prestaties met resp. 11.2, 11,-4 en
11.5, welke volgens de Finsche punten
telling 787, 735 en 710 punten opleverden.
De 100 m. dames was voor mej. Wage-
maker in 14 sec., terwijl mej. Zomer en
v. d. Werff beiden 14.1 liepen. Bij de 60
m. meisjes liep mej Gaemers 8.4, welke
tijd binnen het bestaande clubrecord is
gelegen. Dit zal echter wel niet erkend
worden. Toch kwamen er nog een twee
tal nieuwe clubrecords tot stand. Mej.
v. Beekhoven bracht n.1. het record ko-
gelstooten dames op 9.37 m.; hetgeen
een zeer behoorlijke prestatie is,' even
als de 9.30, waarmee mej. de Beurs de
beste prestatie bij het kogelstooten meis
jes verrichtte en tevens een nieuw club
record vestigde. Snel Was de beste bij
het kogelstooten heeren met 11.30, ter
wijl A. Schotman dit was bij de junio
res met 9.73. Bij het verspringen heeren
sprong v. Essen 5.85 m, terwijl bij de
dames mej. Zomer de beste was, met
4.71 m.; mej. Gaemers was dit bij de
meisjes met 4.53 m.
Op de 800 m. was R. de Boer nog
de beste met 2.23.9. In verband
biermede kan de tijd van Roos op de
3000 m. n.1. 10.6.6 nog zeer goed genoemd
worden.
De stand is thans bij de heeren (die
reeds 3 onderdeel en verwerkt hebben):
H. Timmers, 1488 pt, P. W. v. Dijk, 1486
pt en J. Snel 14.38 pt, M. v. Essen
1368 pt., en bij de heeren die nog
slechts 2 nummers verwerkt hebben:
J. A. D. Groot 1135 pt, J. v. d. Sloot 963
pt, G. J. CoUet 859 pt, R. Baarda 793 pt,
A. K. v. d. Wal 751 pt.
Bij de dames is de stand na 2 num'
mers: T. Wagemaker 624 pt, M. Zomer,
549 pt, C. v. Beekhoven 472 pt. en T. v.
d, Werff 470 pt. Bij de meisjes: (na 2
nummers) T. de Beurs 591 pt., J. v.
Doorn 415 pt, A. Zeedijk 353 pt; A.
Krijnen en Bi. Zomer 340 pt (na 3 num
mers) M. Gaemers 778 pt, B. v. d. Braak
559; A. Gomes 436 pt; T. Boon 429; G.
v. d. Water 415.
Zondag a.s. worden andere nummers
afgewerkt, te weten heeren; 200 m,
400 m. en 1500 m, juniores 80 m. en
meisjes 80 m, en verder discusjwerpen,
speerwerpen, hoogspringen en hink-
stapsprong voor alle categoriën en
tevens verspringen voor juniores. De
aanvang is om 8.45 en de wedstrij
den zullen plaats vinden op het
Helder-terrein. Een ieder, die belang
stelt in onze Heldersche athleten zal
deze wedstrijden in geen geval willen
missen.
Hedenmiddag speelt een elftal ambte
naren van den Helderschen Distributie-
dienst een voetbalwedstrijd tegen een
elftal collega's van den Distributiedienst
Harenkarspel. Dit ter gelegenheid van
bet eenjarig bestaan van den Distributie
Ontspanningsclub.
Destijds wonnen de Harenkarspelaars
den uitwedstrijd met 41, zoodat de
Heldersche vertegenwoordigers met
wraaklust bezield zijn. De opstelling
van het Heldersche elftal is als volgt:
v. Loo; Ottervanger, Klijzlng; Planken,
Tompot, de Böck; Been, Schotmans, Ver-
faille, Zegel, v. d. Haagen.
Kooistra naar Tietjerksteradeel. C. M.
E. Smit naar Hilversum. E. B. M.
Blank naar Amsterdam.
Gevonden voorwerpen. - Twee porte-
monnaies. 1
GEMEENTELIJKE PUBLICATIE.
De wnd. Burgemeester van Den Hel
der maakt bekend, dat dq Jcostelooze in
enting, welke op Dinsdag 14 September
j.1. van 14.00 tot 14.30 uur in het gebouw
van den gemeentelijken geneeskundigen
en gezondheidsdienst aan den Middenweg
148, Den Hélder, en Maandag 13 Septem
ber J.1. van 14.00 tot 14.&0 uur ten huize
van den heer J. A. Swaters, arts te Ju-
lianadorp, Loopuijtpark 14-16, zou- plaats
vinden, wegens het ontbreken van pok
stof geen doorgang kon vinden.
De inenting ds thans nader bepaald op
Dinsdag 21 September 1943, van 14.00 tot
14.30 uur in het gebouw van den Gemeen
telijken Geneeskundigen en Gezondheids,
dienst aan den Middenweg 148, Den Hel
der en Maandag, 20 September 1943, van
14.00 tot 14.30 uur ten huize van den heer
J. A.- Swaters, arts te Jullanadorp, Loop
uijtpark 14-16.
DISTRICT I.
De Volewijckers-EDO
Sparta—Stormvogels
ADO DFC
Xerxes—DWS
Hermes DVSHBS
DISTRICT II.
't Gooi—VUC
Blauw-Wit—(DHC
EmmaFeijenoord
VSV—Ajax
HaarlemRFC
DICTRICT III.
Quick—AGOVV
EnschedeTubantia
Go AheadPEC
HeraclesNEC
WageningenEnsch.
DISTRICT IV.
LongaNAC
Boys
De SpechtenPSV
MVV—Maurits
RoermondWillem II
BVV—Noad
Spekholzerheide
Eindhoven (18/9)
DISTRICT V.
VélocitasSneek
Be QuickLeeuwarden
LSC—HSC (3 uur)
AchilleaHeerenveên
Veendam—GVAV
Tweede klasse A.
Alkm. BoysRCH
SantpoortZFC
KFC—WFC
W.-FrisiaAlcm. Victrix
HBCOSV
Derder klasse A.
GVO—Zaandijk
BeverwijkSucces
QSC—HRC
SchagenDEM
Derder klasse B.
TIJBBZantvoortm.
BloemendaalKinheim
HelderHalfweg
TerrasvogelsDTS
SchotenHRC
Vierde klasse A.
LSVVWieringerwaard
N.-Nledorp—Vrone
OudesluisTexel
BKCWatervogels
Res. Tweede klasse A.
HFC 2De Kennemers 2
Stormvogels 2AFC 3
WFC 2—Helder 2
VSV 2Alcm. Victrix 2
EDO 2—RCH 2
ZONDAG 19 SEPTEMBER.
DEN HELDER.
Herst. Evang. Luth. Gem., 10.40 u., prop.
H. Johannes (hulppr te Utrecht). Chr.
Geref. Gem., 10 uur en 3 uur, de heer J.
Rebel. Ned. Herv. Gem., Westerkerk,
10.30 uur, ds. H. A. Enklaar. Evangeli
satie Palmstraat, 10 uur, zangdlenst, 10 30
uur, dr. Tuinstra, doop. Aangifte Zater
dag 7-8, Palmstr. Inlevering strookjes
huisbijbelkring. Evangelisatie Vijzelstr.,
Zaterdag n.m. 3.30 en 7 uur, ds. v. d.
Vlier, Evangelist Pasman; Zondag v.m.
10 en n.m. 7 uur, Idem; Zondag n.m. 12.30
en n.m. 2.30 uur, Zondagsschool; Woens
dag n.m. 7.30 uur, Bijbelkring; Donder
dag, n.m. 7.30 uur, Vrouwenkrans; Vrij
dag, n.m. 8 uur, Zangdlenst. Oud Ka
tholieke kerk, (tijd. Hersteld Evang. Luth.
kerk, Weezenstraat), v.m. 8.30 uur, H.
Dienst (Past. H. J. Verhey).
TEXEL.
Ned. Herv. Gemeenten:
Den Burg, v.m. 10 uur, ds. Visser.
Oosterend. v.m. 10.30 uur, ds. Kok.
Waal, v.m. 1 uur, ds. v. 't Hooft.
Den Hoorn, v.m. 10.30 uur, cand. Wes-
seldijk van Warnsveld.
De Cocksdorp, v.m. 10.30 uur, ds. Salm,
eoll. Fonds Schraalste.
De Koog, n.m. 3 uur, ds. Kok.
Oudeschild, v.m. 10 uur, ds. Tinholt.
Doopsgezinde Gemeenten:
Den Burg, v.m. 10.30 uur, ds. v. d. Veer.
Waal, v.m. 10.30 uur, ds. Knot.
Geref. Kerk H.V.
Oosterend, v.m. 10.30 en n.m. 3.30 uur,
ds. v. d. Plas.
Den Burg, n.m. 6.30 uur, ds. v. d. Plas
Ned. Herv. Gemeenten.
Schagen, 10 uur, ds. Kapteyn.
Valkkoog, 2.30 uur, de heer Kalis.
Warmenhulzen, 2.30 uur, ds. Van Dijk.
Koedijk, 10 uur, ds. Prins van Wijn
gaarden.
Broek op Langendijk, 10 uur, ds. Koole
(H. Doop); 4 uur, zendeling H. H. v.
Beem (van 'A'daml.
IJMUIDEN, 17 Sept.
Tarbot groote 8.80, kleine griet 2.50,
groote tong 7.50—7.00, kleine tong 5.50—*
2.50, wijting dicht 0.80, middel schol 3.00,
kleinmiddélschol 2.50, kleine schol 2e s.
2.00, 3e s. 0.80, 4e s. 0.50, kleine schar
0.30, vischpuf 0.10, bot 1.00, alles p. kg.
SCHAGEN, 16 Sept. 43. Weekveemarkt:
13 Veulens f 700—f 1500 4 Tijdkoeien
1000—f 1300; 12 Geldekoeien (mag.) f 1000
f 1200 6 Pinken f 700—f 1000; 7 Graskal
veren f 225—f 340; 153 Konijnen f 1 per
kg; 30 Kippen en 30 Eenden 90 ct. per kg;
31 Biggen taxatieprijs; 60 Geldekoeien
(vette), 5 Nuchtere kalveren, 7 Schapen
(vette) en 3 Graskalveren centrale.
Anna Psulowna, 10.15 uur, ds. Vorstman.
Kolhorn, 10.30 uur, ds. v. Biemen.
Oosterland, 10.30 uur, ds. v. Beek.
Westerland, 2.30 uur, ds. v. Beek.
Hlppolytushoef, 7.30 uur, kerkconcert.
Heer-Hugowaard, 10.30 uur, ds. Nell
(van Oudkarspel), bijz. dienst.
Oude Nledorp, 3 uur, ds. De Mooy.
Nieuwe Nledorp, 7.30 uur, de heer Van
Noordeman.
OudkarWpel, 10.30 uur, ds. De Mooy.
Dirkshorn, 3 uur, de heer Van Noor-
Aartswoud, 10.30 uur, ds Kreb (Doop).
Opmeer, 2.30 uur, ds. Baudet.
St. Maartensbrug, 10.30 uur, mej. v. d.
Veen.
Schagerbrug, 10.30 uur, ds. Witkop (H.
Doop).
Middenmeer, 10 uur, Cand. v. Wezep.
Wieringerwerf, 10 uur, ds. Meijer Drees
Slootdorp, 2.30 uur, ds. Meijer Drees.
Zuid-Seharwoude, X uur, ds. Bloemhof
(van Heiloo).
Doopsgezinde Gemeenten.
Hlppolytushoef, 10 uur, ds. Lugt. 22
Sept., 8 uur, Zusterkrlng Hlppolytus
hoef. 23 Sept., 8 uur, Zusterkrlng Den
Oever.
Barslngerhorn, 10.30 uur, ds. Ooster-
baan.
O. en N. Nledorp, geen dienst.
Noord-Zijpe, 2.30 uur, ds. Oosterbaan.
Broek pp Langendijk, geen dienst.
Geref. Kerk.
Schagen, 10 en 2.30 uur, ds. J. v. d.
Meije.
Broek op Langendijk, 9.30, 11 en 3 uur,
ds. Donner.
Noord-Scharwoude, 10 en 4 uur, ds. v.
Arkel.
Kolhorn, 9 en 3 uur, ds. Visch.
Schagen, 10.15 uur, de heer v. Helden.
Evangelisatie.
Schagerbrug (Ned. Herv. kerk), 2.30
uur, de heer De Witt.
Wieringerwaard (zaal Boersen), 10.30
uur, de heer De Witt.
Breezand, 10 en 3.30 uur, de heer Boon
Bergen (E.V. Maranatha), 10.30 uur, ds.
v. Waardenburg (van Haarlem).
Schagerbrug, Maandagavond 7.30 uur,
Chr. Jongel. Ver.
Hlppolytushoef, 10 uur, de heer O.
Deen.
Dep Oever (Kapel), 10 uurt de heer C.
N. Graaff.
Den Oever (Kapel), 4.30 uur, de heer
O. Deen.
Chr. Geref. Gem.
Broek op Langendijk,. 10 en 3 uur, ds.
Holtrichter (van Harlingen).
Vrije Geref. Gem.
Alkmaar, 10 en 5 uur, ds. Ruys.
QOiicaiioiioiioiioiioiioiicbiioiroiioHCDNoiiouoQ
ücDIICDIICDIICDIICDIIOIIOIIOIIOIlOIIOIIOIIOIICDIIOMoO
En niets dan zee!
Soms dreven plukken wier voorbij,
soms scheerde een vreemde vogel tus-
schen de masten van de „Santa Maria"
en de „Nina". Een enkele maal zag
de Genuees land, maar het was het
land van zijn droomen en het loste
zich op in het niets van het fata mor
gana.
Hij hoorde wel de weggegromde ver
vloekingen van zijn volk achteruit, hij
wist dat de vonk van muiterij al da
genlang smeulde, en dat alleen het
vreemde licht ih de oogen van hun
schipper hen belette in den duisteren
tropennacht een glanzend mes te wer
pen naar het hart van hun kweller.
Hij voelde hun haat, hun doffe woede
en hun wanhoop, maar hij wist ook dat
er voor hem geen terug meer was. Hij
zou westwaarts zeilen, ook al zouden
de zeilen brandend verteeren, ook al
zou het de ondergang van hun kleine
vloot zijn, de „Santa Maria", de „Pin-
ta" en de „Nina".
Zwaar hing de melancholie over het
schip met zijn zwijgend volk en altijd-
zwijgenden schipper. Alleen de schreeuw
van een nachtvogel, scheerend over de
tropenzee, verbrak de stilte en de ge
dempte stemmen der matrozen, die de
wachten aflosten.
Christophorus, de Genuees, droomde
aan de verschansing: opnieuw voer hij
ter Levant en naar IJsland, meene
mend zijn droomen, achterlatend zijn
vrouw, donna Felipa, dochter van Pe-
restrello uit Porto Santo, die hem ver
teld had van het land, dat west-
waartsch zeilend te bereiken moest zijn.
Hij herdroomde de nachten, gebogen
doorgebracht over de kaarten van Tos
canelli, en zijn reizen naar Portugal en
Spanje, zijn eindelooze dagen in de cel
van het klooster La Rabida en dan,
verheven oogenblik, als hij zijn brief
schrijft aan Isabella van Castilië, en
haar zijn plannen voorlegt.
Met het reizende deel der Jutterij is
het iettewat zonderling gesteld. Er is
namelijk in dit deel een soort verschil
van meening ontstaan over der aard
van dit reizen. Er zijn lieden; die het
dagelijksche heen en weer boemelen
tusschen Den Helder en Alkmaar, of
daaromtrent, stierlijk vervelend vin
den, en elk uur van den dag op de
verlossing hopen inzake deze reizerij;
er zijn er óók, die dit gereis op den
duur niét zoo ongenoeglijk zijn gaan
vinden en de verreisde uren gebruiken
om hun hartejaag-, pandoer-, zwik- en
andere hartstochten uit te vieren op
een wijze, die hun voorheen nimmer
geboden werden.
Wij persoonlijk vinden een der ver
velendste aankleefsels van deze einde
looze boemelarij het gemiddelde ge-
sprek-onderwerp. Men kan zes dagen
per week reizen, men kan lederen dag
tweemaal vbn coupé verwisselen, men
kan het meest uiteenloopende slag rei
zigers uitzoekenstrijk en zet dat
het gesprek loopt over den oorlog, en
over de beperkingen, die men zich met
betrekking tot de voedselvoorziening
nu eenmaal moet opleggen. Eindeloos
zijn deze gesprekken en tevens zóó
vervelend, dat het als een ware op
luchting aandoet, als men eindelijk
eens lieden ontmoet, die het over iets
n d e r s hebben. Dit overkwam ons
op een der dagen van deze week. Er
werd over vrijwel alles gesproken, be
halve over den oorlog en over ,het
eten" en toen wij op het Nieuwedieper
station uitstapten, was er bij enkele
medereizigers verbazing over dit onge
hoorde feit.
De nieuwsgierige lezer zal zich wel
licht afvragen waarover wij het dan
w 1 gehad hebben. Welnu, in de eer
st» i ats over het niet on-interessante
probleem hóéveel kilometer wij, rei
zende evacué's, nu wel in die drie ja
ren hebben afgelegd.
Een eenvoudige rekensom bewijst,
dat wij in die drie jaren wéreldreizi-
gers geworden zijn. Letterlijk: wereld
reizigers! U gelooft het niet....? Wel
nu, hier volgen de cijfers: Wij reizen
nu practisch 3 jaren. Dat beteekent,
dat we, de Zondagen thuisblijvend, 3
maal 300 dagen tusschen de wielen ge
weest zijn. Dat zijn 900 dagen. De af
stand tusschen den Helder en Alkmaar
is 40 kilometer, Heen en terug dus 80
kilometer. En 900 maal 80 kiometer
maakt 72.000 kilometer. Neem daarbij
de diverse reisjes, die men naar andere
oorden maakt en men kan zeggen dat
men er om en nabij zoowat een 80.000
kilometers op heeft zitten. Moeder aar
de heeft een omtrek van 40.000 kilo
meter; ergo: wij reisden vrijwel twee
maal Moeder Aarde rond en zijn zoo
zoetjesaan met de derde reize bezig.
Men realiseert zich dit alles niet. Wie'
had gedacht dat wij zóó lang en zóóver
gereisd hebbln? Wie kon denken, iede-
ren dag uitstarend op de grazige wei
den van de Koegrasser polderlanden
en van de andere groene grasmatten,
die aan het oog voorbij rollen, dat wij
zulk een ontzaglijken afstand aflegden?
Wie onzer besefte dat hij een lange
afstand wereldreiziger geworden is,
een kilometer-vreter van groot formaat,
Een tweede Bereisde Roel? Niemand?
En tóch is het zoo!
Het is jammer, dat er geen comité
bestaat, dat voor iedere honderddui
zendste afgelegde kilometer een insigne
beschikbaar stelt. Als men ziet dat
plaatselijke wandelsportvereenlgingen,
met name „De Jutter", schoone medall-
le's uitloven voor gepresteerde reizen
van enkee tientallen kilometers, heb
ben wij, nlet-Piet Heynen, dan niet mo
reel recht om n A dezen oorlog de man
nelijke borsten te tooien met een serie
blinkend metaal, getuigend van onze
reis-lust in de barre oorlogsdagen?
Hoé dan ookhet Idee verdient'
overdenking en origineele geesten ge
ven wij dringend ln overweging inza
ke deze materie hun brein aan 't werk
te zetten.
Was het wel zoo vreemd, dat stukje,
dat enkele dagen geleden in de Krant
stond over den "buurman van den ge-
evacueerde, die zich „ontfermde" over
de bezittingen van den tijdelijk ver
trokkene? Weliswaar wordt hier het
spreekwoord „een goede buur is beter
dan een verre vriend" lichtelijk geweld
aangedaan, doch spreekwoorden zijn
doorgaans ook alleen maar dooddoeners,
te exploiteeren in die gevallen, dat men
ze toevallig gebruiken kan.
Neen, er zijn in onze stad vele slechte
„buurlieden". De dagelijksche politio-
neele rapporten zijn daarvan het bes
te bewijs-materiaal. Het gros der buur-
luyden .schijnt er in deze dagen op uit
te zijn hun naaste te berooven, hem
schade te berokkenen en hem, wat men
noemt, „uit te kleeden", te flesschenl
Er is maar één woord voor: 'schan
delijk. Weliswaar zijn wij in Nieuwe-
diep wel zoo h«ï- een en ander gewend
geraakt, wij mogen toch anderzijds
niet nalaten telkens weer te wijzen op
de burgerPLICHT om gezamenlijk de
lasten van dezen tijd te dragen en el
kaar niet te plunderen.
Er zullen lezers zijn, die de opmer
king maken: nu ja, dat zijn niet de
echte jutters, maar de lieden, die
uit andere deelen van het land gekomen
zijn en hier de kust onveilig maken.
Dit ls echter maar gedeeltelijk waar.
Er zijn ook volbloed Nieuwedtepers bij
en dat is het meest beschamend van
alles Mogen wij bedenken, dat hun
duister werk niet alleen strafbaar en
afkeurenswaardig is, doch dat het te
vens bewijst dat zij zich bulten de ge
meenschap geplaatst hebben.
En dat zij als zoodanig zullen worden
behandeld.
Vele maanden daarna voeren 3 sche
pen met 120 martrozen de Taag af, ge
leid door een schipper, wiens droom
hem volgde alle dagen en nachten dat
hij uitkeek naar het westen.
Zij hadden hem vervloekt, met een
laaiende haat, hemden Genuees..
hemdien duivelsdiener Christoval,
den ruiter op hersenschimmen en die
hen overleverde aan Satan.
Op iederen avond volgde een nacht
en op iederen nacht een nieuwe dag.
Heet en duldeloos lang duurden de
dagen en de nachten, waarin het
scheepsvolk in den slaap verlossing uit
zijn angsten zocht.
Maar hij, de stille Genuees, wan
hoopte niet. Hij wist dat eens dat lang-
gedroomde ideaal werkelijkheid zou
worden en het land aan den kim op
bloeien. i
Nieuwe dagen en nieuwe nachten.
Nieuwe haat en nieuwe vervloekingen.
Nieuw gefluisterde plannen over muite
rij. En een donkerrood gekleurd moord
plan, gepreveld van mond tot mond.
Hij wist het wel, de Genuees, hij
kende ieder gesprek, hoe stil ook ge
voerd en was op de hoogte van ieder
plan. Hoe .mateloos minachtte hij dit
lafhartig volk en hoe verheven wist hij
zich, hij, schipper naast God op de
„Santa Maria" boden deze wormen, die
niets ervoeren van de reis naar een
nieuwe wereld.
Nieuwe wereld
Zee en zee, en soms een vogel en
steeds meer wier.
Soms was het of hij de geuren van
het land opsnoof tusschen het zilt-van
den oceaan, maar hij wist dat hij zich
zelf bedroog. Dan bearoop ook hem,
als een listig reptiel, de twijfel en viel
hij neer voor de kleine madonna in
zijn hut, die lieflijk glimlachend den
Genuees aanzag en hem toefluisterde
geduld te hebben, en vertrouwen en
geloof in de Voorzienigheid.
En op den avond van den dag dat de
Genuees met zijn paar hem vertrouwd
gebleven vrienden zich in verbijstering
gebogen hadden, heel lang, over het
steeds meer afwijkende compés, toen hij
al weer eindeloos lang staarde naar het
westen en een nachtvogel stil voortzeil-
de boven de kathedraal van wit zeil
doek boven de „Santa Maria", kwam
er een schreeuw uit het kraaiennest,
waarin de scheepsjongen, Rodriguez, al
sinds uren gezeten was.
„Land!"
Het volk dromde aan de verschansing
saam, het greep elkaar aan en uitte zich
in hysterische vreugde. Er kwam wijn
en tabak en ln den roes zegenden zij
den schipper.
Land
Het lag daar en Christophorus, *Je
Genuees, wist dat het daar altijd gele
gen had en dat dit het rijk was, wat
hij ln zijn droomen gezocht had.
Zee en zee en zee.
Van horizon tot horizon de on
eindigheid van water, blauw en
grijs, zilver-dooraderd, soms met
snelle goudflisten in de vleugels
der vliegende visschen.
En géén land.
Hoe lang voer hij reedsHoe
lang stuwde de boeg van de „San
ta Maria" nu westwaarts? Hoe lang
dreven de condors over de bezaans
mast van het door het scheepsvolk
vervloekt karveel?
Christophorus, de Genuees,
droomde zijn droom, terwijl de
„Santa Maria," haast geluidloos,
voortstuwde. De droom, vele jaren
geleden begonnen, nachten lang,
tot het een obesessie werd, een fol
terende benauwenis en een waanzin.
Men lachte om hem: de astrologen,
de nautische hoogmogenden en de
geleerden. Westwaartsch zeilend In-
dië en China bereiken? Een ver
onderstelling, tè absurd om ernstig
te nemen. Het waandenkbeeld van
een warhoofd.
Daar lag het; een grijze veeg aan de
horizon, die donkerder werd, naarmate
de „Santa Maria" naderde.
Land slanke palmen, buigend on
der den wind, rotsen, klippen, lagunen,
en op den achtergrónd een donkergroe
ne wildernis.
Hout dreef voorbij en landvogels
daalden op de toppen der masten neer.
Land.
Er was geen vreugde in den Genuees.
Hij voelde hoe zijn hart verkilde en
hoe er iets wegstroomde van binnen,
dat hij altijd, al die jaren lang, daar
gekoesterd had als zijn liefste bezit.
Daar lag Amerika, en hij zou er den
volgenden dag bezit van netnen. Het
zóu geschieden, zooals hij het in zijn
koortsvisioenen gezien had: in de eene
hand het zwaard, in de andere de vlag
van Castilië.
Landdat beteekende voor den
schippeV de erfelijke waardigheid van
Groot-Admiraal, het onderkoningsschap
over alle gewesten, door hem te ont
dekken, een ttende van de kroonop-
brt.igstën en een achtste van alle han
delsondernemingen.
Groote macht en ontzaglijke rijkdom
zouden zijn deel worden en 4e wereld
zou aan zijn voeten lig- -v H" zou aan
de rechterhand van gekroonde vorsten
zitten en zijn stem zou de stem van
een der machtigsten der aarde zijn.
Maar de droom....?
En dan daalt in het hart van den
Genuees de melancholie van het voor
bije, van het uitgedoofde ideaal. Hij
weet dat dit het einde is van de droom,
het hopeloos eind, en dat er geen
nlt droom zal zijn. Hij weet dat
al het goud der aarde en alle vorsten
gunst niet zullen kunnen opwegen te
gen het lieflijk ideaal, waarover hij
sprak tegen de kleine madonna.
Voelt de Genuees, staande tusschen
de stervende droom en de geboren
wordende nieuwe werkelijkheid, intuï
tief de smaad, het leed en de kerker
ellende die hem later jaren opgelegd
zullen worden?
De weemoed neemt bezit van zijn
hart en zal er nimmer uit gebannen
worden. Het ideaal ls versplinterd,
vervaagd als het laatste fata morgana
van den zoekenden mensch.
Wat hierna zal komen is droomloos
en bitter, glansloos en koud.
De zeepbel van het ideaal ligt kapot
op het dek en het volk vertrapt haar.
De droom ls uit.
A. C. VAN KAMPEN.
„GROOTE DAG" VOOR DE
WIELERBAAN TE WIERINGEN.
Zondag wordt op de wielerbaan te
Wieringen een zeer bijzonder wedstrijd
programma afgewerkt, dat stellig op
groote belangstelling kan rekenen. Er
wordt n.1. met de stayers Groenewegen,
Remkes en Jan Pronk een wedstrijd
achter motoren gehouden over 80 K.M.,
verdeeld in drie manches. Men heeft
aoor het engageeren van genoemde ren
ners een zeer goede keuze gedaan.
Groenewegen heeft n.1. als „man achter
den motor" een goede reputatie. Rem
kes vertoonde sinds eenigen tijd zijn
bijzondere capaciteiten als zoodanig en
den Noord-Hollander Jan Pronk heeft
men genomen, omdat hij een veelzijdig
renner ls, die het ook achter de rol best
klaar zal spelen. Maar Pronk heeft zijn
contract voor Zondag a.s. mede te dan
ken aan het feit, dat hij zich ln de af-
geloopen maanden verreweg den meest
strijdlustigen renner toonde, die op
Wieringen een groote populariteit ver
wierf. Met elkaar kan het een prachtig
nummer worden. Het verdere program
ma wordt gereden door de beste ama
teurs, o.a. Chris Kropman, Paul Duyvis,
Wim van Laar, J. van Hekken, Bonte
koe, Pol, terwijl ook Polter en diverse
andere Noordhollanders aan dezen wed
strijd zullen deelnemen.
Zooals te verwachten viel en gelijk
wij in ons beursoverzicht van de vo
rige week reeds deden uitkomen, was
de obligatiemarkt in de afgeloopen
week vrij wat beter gestemd. Dienten
gevolge zijn de koersen der verschil
lende obligaties bij het schrijven van.
dit verslag reeds weer op een niveau
aangeland dat voor de in ons koera-
overzichtje van de vorige week ver
melde 31/2 leeningen nog slechts
1/4 punt ligt beneden de koersen van
8 September j.1.
Van de jaarverslagen welke ver
schenen, vermelden wij eerst dat van
de Hollandia-fabrleken Kattenburg
Co., welke over het boekjaar 1941-'42
sloten met een verlies van 74.868,
(v. j. winst 96.831,—) zoodat het divi
dend gepasseerd wordt (v. j. 8 op de
gewone aand.).
De winst over 1942 van W. J. Stok
vis' Kon. Fabriek v. Metaalwaren te
Arnhem beliep 22.314 tegen/ 42.963
over het jaar tevoren. Het dividend
werd bepaald op 3°A (v. j. 6%>). Deze
vennootschap annonceert tevens de
emissie van minimaal 335.000 aandee-
len tegen den voorkeurkoers van
108°/o. Blijkens het prospectus heeft
men deze middelen noodig voor de fi
nanciering van zaken in artikelen die
tot de werkingssfeer der venn. behoo-
ren en die men vroeger wegens kapi
taalgebrek prijs moest geven, alsmede
ter gedeeltelijke vernieuwing en uit
breiding van het machinepark.
De balans per 31 December j.1. ver
toonde een ruime liquiditeit. De kas
middelen bedroegen 117.400, en de
effectenportefeullle 309.000, bij een
totaal aan direct opeischbare verplich
tingen van slechts 146.300, zoodat mén
oogenschijnlijk de nieuwe middelen
niet direct noodig heeft.
Wat het dividend-verleden dezer ven
nootschap betreft verwijzen wij naar
onderstaand overzichtje.
DIVIDENDEN.
1914—1915 2m. 6,8"/»
1926—1930 gem. 12"/o
1931—1939
1940
1941
1942
Nihil
5°/»
6»/»
3°/o
De mededeelingen in het prospectus
met betrekking tot de vooruitzichten
zijn niet gunstig. Zoolang-de oorlogs
omstandigheden voortduren, moét met
een ongifhstige beïnvloeding der be
drijfsresultaten gerekend worden. Niet
tegenstaande dit gelooven wij, dat deze
emissie zal slagen.
Het jaarverslag van de Rott. Tram
weg Mij. toont gestegen inkomsten (n.1.
van 1.786.400 tot 2.456.800) en groo-
tere kosten (n.1. 2.214.200.tegen
1.623.700:— over 1941). Uit het saldo der
exploitatie zullen houders van inkomst
obligaties een uitkeering van 14.
ontvangen.
De weekstaat van de Ned. Bank per
13 September toont ons een stijging van
de vorderingen óp het buitenland met
46.5 millioen en een vermeerdering
van de circulatie met 35.1 millioen.
De speciale rekening waarop de inge
nomen du': "ndjes en vijfhonderdjes'- ge
administreerd worden, daalde met
30.5 millioen tot 125 millioen.
FONDS
4 Neder1. 1940 11
4 Nederl. 1941
3 K Nederl. 1941
3 y, Nederl. 1942
33 y, Nederl. 1938
3 Ned.-indië 1937 l
Amsterdamsche Bank
Twentsehe Bank
Nederl. Handel Mij.
Ned. Ind. Handelsbank
Alg. Kunstz. Unie
Cert Calvé
3 y„ Alg. Fr. Hyp.
3%°/» Arnh.sche Hvn.
3%°/» Dordr Hvn
'i% Fr.-Gron. Hyp
3W> Haart Hvn.
3%"/o Nat Hvp
3%% Nederl. Hyp
'iyt N.H. Grondored
3 y, Utrechtsche Hyp
3Zuider Hyp.
Beden V k.
101'/,
IOU/4
971/s
97Vi6
907/16
925/g
141
153
1/3
111
186'/,
191
IO21/4
IO21/4
021/4
IO21/4
IO21/4
102V«
IO21/4
1028/m
IO21/4
102l's
1011%,
1011/,
9
9Ö'/4
931/4
141
i53
173
1307/g
1 07/
191
IO21/4
IO21/4
1021/4
IO21/4
IO21/4
IO21/4
IÜ21/4
IO21/4
IO21/4
1» IV4
OFFICIEELE PUBLICATIE VAN DEN
GEMACHTIGDE VOOR DE PRIJZEN.
De prijzen voor vaste brandstoffen.
Aan verbruikers mogen voor vaste
biandstoffen ten hoogste de hieronder ge
noemde prijzen worden berekend:
Anthraciet:
ws en doma wa, no. en Laura
12 3 1 23
f. 275 f 2.5 f 2.90 f 2.35 f 2.45 f 2.50
Essnootjes:
1 2 et; 3
f 2.25 f 2.35
Vetkolen Eierkolen Mijncokes
1 en 2 3 1, 2 en 3 en parel
11.90 f 1.95 f2.15 f 1.60
Alles per H.L.
Tn Amsterdam, 's-Gravenhage en Rotter
dam en randgemeenten Dlemen en Dul-
vendrecht, Rijswijk, Voorburg en Wasse
naar, Hillegersberg, Schlebroek, Over-
schie, Pernis, IJsselmonde, Schiedam en
Kethel mogen bovengenoemde prijzen
worden verhoogd, voor anthraciet en ess
nootjes met f 0.10, voor elei kolen met
,05„.per hX °p Texel, Vlieland, Ter
schelling, Ameland, Schiermonnikoog,
Marken en Urk mogen bovengenoemde
pTijzen worden verhoogd: voor anthra
ciet, essnootjes en vetkolen met 0.20,
voor cokes met 0.10 voor eierkolen met
0 15 per hl.
n,<?u,«Th0,!en' St' philipsland, Schouwen en
ip°Sen bovengenoemde prijzen
worden verhoogd met 0.10 per hl.
Bruinkoolbriketten per 110 kg.:
Amsterdam, s-Gravenhage, Rotterdam en
bovengenoemde randgemeenten: Doof 13,
»r Carisborg 12.70;
f2,0r AH.oUand en Zuid-Holland: Dodf
12.90, Union f2.75, Carisborg 12.60:
Overig Nederland: 12.85, f2.90, 1 2.55.
