DAGBLAD VOOR
TERREINWINST BIJ KIEF.
Stalin's uitlating over het tweede front.
Landing der Duiische troepen op Leros.
.Ua aanvaUrtrmina van weerszijden van het Dal van Mi
Mislukte aanvalspoging van
Amerikaansche bommenwerpers.
Verduister v. 17.7.45 uur.
„Gepantserde vuistslag"
opgevangen.
VATICAANSCHE NOTA
aan de oorlogvoerenden.
Onderhoud van Molotof.
met Turksche staatslieden.
Von Papen naar Berlijn.
Ingrijpende wijziging textieldistributie.
Landwacht Nederland.
Wèl en niet rooken.
Nieuwe aanval op
Pearl Harbour verwacht
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Heldersche éditie:
Den Helder: Koningstraat 78.
Telefoon 2345 (2 lijnen).
Postrekening 449041.
MAANDAG 15 NOVEMBER 1943.
HELDERSCHE EDITIE
NOORD-HOLLAND
87e Jaargang. No. 267, 2 pagina's.
Deze Courant verschijnt dagelflk»
Advertentie-tarief.
Prijs der gewone advertenties in deze
Editie 11 ct. per m.M. Bij contract
binnen een Jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER. 13 Nov. Het opperbevel
van de weermacht deelt mede:
Op de Krim mislukten ten Noord
oosten van Kertsj nieuwe door pant
serwagens ondersteunde aanvallen der
bolsjewisten. Op de landengte van
Perekop werden twee naar onze stel
lingen oprukkende vijandelijke batal
jons en in de baai ten Westen van de
stad ooncentraties landingsbooten der
bolsjewisten door artillerievuur uit
eengeslagen.
Lichte Duitsche zeestrijdkrachten ver
hinderden ook gisteren den aanvoer van
versterkingen en de ravitailleering voor
het vijandelijke landingshoofd ten Zui
den van Kertsj en vernietigden daarbij
vier met benzine en munitie geladen
Sovjetrussische vaartuigen. Kustbatte-
rijen der marine beschoten laadinrich-
tingen en scheepsdoelen op het schier
eiland Taman. Zij plaatsten treffers op
materiaalvooraden en tusschen kleine
transportschepen, waarvan er een in de
lucht vloog.
Aan het Dnjepr-front kwam het voor
al ten Noorden van Kriwoirog, bjj Kre-
mentsjoeg en ten Noordwesten van
Tsjerkassy tot levendige plaatselijke ge
vechten.
BIJ KIEF.
In het gevechtsgebied van Kief gin
gen, na hevige vijandelijke aanvallen
ten Zuiden en ten Zuidwesten van de
stad op bloedige wijze te hebben afge
weerd, eigen formaties tot tegenaan
vallen over en heroverden een belang
rijke terreinstrook. In de diepte van
het penetratiegebied duren de hevige
gevechten tusschen de naar Sjitomir
oprukkende sterkere vijandelijke
strijdkrachten en Duitsche gevechts
groepen voort. Ook ten Noordwesten
van Kief wordt hevig gestreden.
In den centralen sector herhaalden de
bolsjewisten ten Noordwesten van Tsjer-
nigof hun krachtige door slagvliegtui
gen ondersteunde pantseraanvallen en
ondernamen nieuwe aanvallen op ons
front ten Noorden van Gomel en ten
Noordwesten van Smolensk. Alle door
braakpogingen werden in harde afweer-
gevechten en met buitengewoon groote
verliezen voor den vijand verhinderd en
in den reeds den Hen en 12en November
genoemden sector van een korps op
nieuw vijfenvijftig bolsjewistische pant
serwagens vernietigd.
Bij Newel poogde de vijand gisteren
wederom tevergeefs zijn penetratiege
bied uit te breiden. Door eigen tegen
aanvallen werden eenige in het onover
zichtelijke terrein opgerukte vijandelij-
ke"afdeelingen weder teruggeworpen.
IN ITALIë.
In Zuid-Italië zette de vijand zijn
met groote verliezen gepaarde aan
vallen op den berggrendel tusschen
Mignano en Venafro voort. Het kwam
tot hevige gevechten, in den loop
waarvan de vijand enkele heuvels aan
FLINKE KEKELS MELDEN ZICH NU
VOOR DE WAFFEN-SS EN DEN
LANDSTORM NEDERLAND.
Het sS-Ersatzkommando deelt mede:
Iedere gezonde Nederlander in den leef
tijd van 17—45 jaar kan zich vrijwillig bij
de hieronder vermelde adressen vervoe-
gfen ten einde gekeurd te wórden voor de
Waffen-SS of den Landstorm
Tijdens de keuringen worden alle
Inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden,
duur der opleiding, extra levensmidde
len enz.
Vrijwilligers die om bepaalde redenen
ln Nederland moeten blijven, kunnen
dienst nemen bij den Landstorm of bij het
SS-wachtbataillon te Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Duitsche
Kriegsmarine kunnen zich aanmelden. Zij,
die tot de Germaansche SS-Nederland
toetreden willen, kunnen zich eveneens
aanmelden.
Personen tusschen 19—30 Jaar, die
aanmeldingsplichtig zijn voor de te
werkstelling kunnen zich eveneens
aanmelden en worden gedurende hun
verbintenis van de tewerkstelling vrij
gesteld.
Officier ln de Waffen-SS kan ieder
worden, die na tenminste een Jaar dienst
tijd zijn geschiktheid voor de officiersop
leiding heeft bewezen. Zijn schoolopleiding
is niet doorslaggevend. Beslissend voor
bevordering zijn: karakter, gedrag, presta
tie.
16.11.43 9—12.00 uur, Goes, hotel Central.
16.11.43 15—18.00 uur, Breda, restaurant
Modern, Markt.
17.11.43 9—14.00 uur, Den Bosch, hotel
Noordbrabant, Markt, 45.
18.11.43 9—12.00 uur, Venlo, Deutsches
Haus, Egmondstr. 16.
18.11.43 15—18.00 uur, Arnhem, café Royal.
19.11.43 9—12.00 uur, Hengelo, café Mo
dern, Spoorstr. 18.
19.11.43 15—18.00 uur, Zwolle, hotel Gij-
tenbeek.
20.11.43 9—12.00 uur. Assen, Concerthuis
a. d. Vaart.
20.11.43 15—18.00 uur, Groningen, Heere-
•traat 46.
,21.11.43 9—12.00 uur, Leeuwarden, huize
jjtchaaf, Breedstraat.
22.11.43 9—14.00 uur, Amsterdam, Dam 4.
23.11.43 9—13.00 uur, Utrecht, N.V. Huis,
Oudegracht 245.
24.11.43 9—14.00 uur, Amersfoort, Pol.
Durchangslager, Leusderweg.
25.11.43 9—14.00 uur, Den Haag, café Den
Hout, Bezuidenhoutscbe weg.
weerszijden van het Dal van Mignano
in bezit kon nemen. Door tegenaan
vallen van onze troepen werden zij
weer stormenderhand genomen en de
vijand naar zijn beginstellingen terug
geworpen.
Tijdens voortgezette aanvallen op vij
andelijke lichte zeestrijdkrachten in het
Oostelijk deel van de Middellandsche Zee
plaatste de luchtmacht treffers op in
totaal vijf eenheden, die zwaar bescha
digd werden.
Nadat door deze successen en door
voortdurende luchtaanvallen op steun
punten op het eiland Leros de voor
waarden geschapen waren voor een
onderneming tegen Leros, landden in
de vroege ochtenduren van den 12en
November, in samenwerking met ge-
vechts- en transportformaties van de
marine en van de luchtmacht, ver
scheidene gevechtsgroepen, waaronder
ook valschermjagers, op het eiland.
De gevechten met de Britsche en de
aan Badpglio onderhoorige bezetting
zijn nog aan den gang.
Volgens rapporten van Duitsche ver
kenners voor den grooten afstand heb
ben tijdens den in het weermachtsbe-
richt van gisteren vermelden 'aanval
van onze luchtmacht op een vijandelijk
convooi aan de Noord-Afrikaansche
kust nog elf vrachtschepen bom- en
torpedotreffers opgeloopen. In totaal
werden zoodoende 23 transportschepen
van tezamen ongeveer 150.000 brt. tot
zinken gebracht of zoo zwaar bescha
digd, dat zij hun reis niet'konden ver
volgen.
Door storingsaanvallen van eenigo
vijandelijke vliegtuigen in het Westr
lijke rijksgebied ontstond in den afg-
loopen nacht slechts onbelangrijke
schade.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 14 Nov. Het opperbevel der
weermacht deelt mede:
Op de Krim ondernamen de bolsje
wisten verscheidene vergeefsche aanval
len van hun bruggenhoofd ten Noord
oosten van Kertsj uit en op onze stel
lingen bij Perekop.
Aan het Dnjeprfront werden ten Zuid
oosten van Cherson, ten Noordwesten
van Krementsjoeg en aan weerszijden
van Tsjerkassy vijandelijke aanvallen
afgeslagen en geringe plaatselijke pene
traties in den tegenaanval vernauwd.
In het gevechtsgebied ten Westen van
Kief duurt de verbitterde worsteling
voort. Zuidwestelijk van de stad stieten
eigen strijdkrachten in de flank van den
naar Sjitomir oprukkenden vijand en
brachten hem gevoelige verliezen toe.
In Sjitomir en ten Noorden van de stad
wordt hevig gevochten.
Terwijl ten Zuidwesten van Gomel
en ten Noordwesten van Smolensk
nieuwe hevige doorbraakaanvallen van
den vijand in zware, hier en daar nog
tijdens de duisternis voortdurende ge
vechten werden afgeslagen of opge
vangen, wierpen eigen tegenaanvallen
ten Noorden van Gomel den tijdelijk
binnengedrongen vijand op zijn uit'
gangsstellingen terug.
Uit het gebied van Newel wordt le
vendige, van de andere frontsectoren
geringe plaatselijke gevechtsactie ge
meld-De sedert Aug. 1942 in 't Oosten
opereerende stormgeschutafdeeling 667
onder bevel van kapitein Zettler, heeft
in het gebied ten Westen van Smolensk
den lOOOsten pantserwagen stukgescho
ten.
In Zuid-Italië duren de gevechten met
het zwaartepunt aan weerszijden van
den Pas van Cassino voort. Ten Zuiden
van Venafro ging een gisteren geno
men hoogte weer verloren. Hevige Ame
rikaansche aanvallen ten Westen van
Venafro mislukten.
OP DEN BALKAN.
In het Noordwestelijke Balkangebied
zijn in gevechten van verscheidene we
ken communistische bendengroepen in
het gebied ten Noordoosten van Fiume
ingesloten en vernietigd. Zij verloren
daarbij meer dan 3600 dooden en 4500
gevangenen. Bovendien werden 45 stuk
ken geschut, 500 machinegeweren en
granaatwerpers en 4655 geweren buit
gemaakt. Dertig ravitailleeringskampen
vielen in onze handen.
Onze op Leros gelande troepen heb
ben tegen vrij sterken vijandelijken te
genstand het Noordelijke deel in hun
bezit gebracht. In het Zuidelijke deel^
wordt nog gevochten.
Een aanvalspoging van sterke forma
ties Amerikaansche bommenwerpers te
gen het gebied van Noordwest-Duitsch-
land mislukte tengevolge van de krach
tige jachtafweer volkomen. Door op
verspreid liggende punten geworpen
bommen werd in eenige plaatsen onbe
langrijke schade aangericht. De lucht
verdedigingsstrijdkrachten, die aan de
afweer dezer aanvallen deelnamen, ver
nietigden 29 vijandelijke vliegtuigen.
Vijf andere vijandelijke vliegtuigen
werden boven het bezette gebied in het
Westen neergeschoten. In den afgeloo-
pen nacht lieten eenige Britsche stoor-
vliegtuigen enkele bommen vallen in
Viest- en Noord-Duitschlan
JDVirSCHE BUK I
iHBOHDGtHOOTln I
HOE BESTAAT HET!
In dezen tijd leest men schier da
gelijks in de krant, dat rijwielen
worden gestolen. Zelfs rijwielen,
welke op slot staan, zijn een gra
ge buit voor de dieven, die zich
minder interesseeren voor het fra
me dan voor de banden.
Er zijn echter blijkbaar ook nog
menschen in Nederland, die hun
rijwiel niet eens missen, als ze het
ergens laten staan! Bij de mare-
chaussée te Broek op Langendijk
namelijk staat al sinds ruim een
week een damesrijwiel, compleet
met binnen- en buitenbanden! Het
werd in Zuid-Scharwoude gevoh-
den en veiligheidshalve door de
politie meegenomen.
Tot nu toe is geen aangifte gedaan
van de vermissing, maar wie weet
is dit berichtje aanleiding voor de
komst van de eigenaresse!
Intusschen: hoe bestaat het!
16 Nov.: Zon op 8.02, onder 16.47 uur.
Maan onder 12.03 uur, op 20.29 uur.
17 Nov.: Zon op 8.04, onder 16.46 uur.
Maan onder 12.45 uur, op 21.26 uur.
By onze Vrijwilligers. Tijdens hun opleiding
CF.L/H/P m
De Berlijnsche ANP-corespondent
meldt:
Van de gevechten aan het Oostelij
ke front blijft Kief 't centrale punt
vormen. In dezerl sector, waar het
front het verst naar het Westen uit
springt, stormen de bolsjewisten met
niet verminderde kracht op de Duit
sche afweersteliingen aan, met de
kennelijke bedoeling, hier, als bekro
ning van het sedert begin Juli durende
offensief, door het Duitsche front te
breken en verder, door natuurlijke
hindernissen nauwelijks belemmerd,
naar het Westen en Zuidwesten te
kunnen opmarcheeren.
Van de Duitsche ver lediging wordt
een uiterste krachtsinspanning ge
vergd, doch deze heeft tot dusver suc
ces gehad en de tegenstander heeft
slechts weinig terreinwinst kunnen
behalen.
Ten Noordwesten van Tsjernikof is
de „gepantserde vuistslag" der bolsje
wisten opgevangen, zoodat de hevigheid
der gevechten hier merkbaar vermin
derd is, evenals ten Noordwesten van
Smolensk. Ten Westen van Danidof en
Newel zijn de Sovjet-Russische aanval
len eveneens doodgeloopen.
Van Duitsche zijde houdt men nifet-
temin met nieuwe aanvallen rekening.
De Sovjet-Russische gevechtskracht
schijnt niet verminderd en dit is te op
merkelijker, daar de verwoestingen
achter het Sovjet-Russische front de ra
vitailleering aanzienlijk moeten be-
nioeilijken.
Aan het grootste gedeelte van "iet
front wisselen thans regen en sneeuw
met elkaar af, zoodat het verkeer te
land geleidelijk hinder van de bemod-
derde wegen is gaan ondervinden, doch
de strijd heeft hierdoor nog niets aan
hevigheid verloren. Het is inderdaad de
vraag of de regen dit jaar veel invloed
op de operaties zal hebben, daar hèt late
intreden van de modderperióde de
waarschijnlijkheid van een korten duur
vergroot en aan den anderen kant bei
de partijen ongetwijfeld hun uitrusting
aan alle eventualiteiten zullen hebben
aangepast.
Het Zwitsersche telegraafagentschap
meldt uit Rome:
In kringen van het Vaticaan wordt
verklaard, dat de H. Stoel met betrek
king tot het bombardement van 5 No
vember in een nota de oorlogvoeren
de mogendheden opmerkzaam gemaakt
heeft op de schending van het neutrale
gebied der stad van het Vaticaan. Kar
dinaal Maglione, de staatssecretaris,
heeft tegenover de diplomatieke ver
tegenwoordigers der in aanmerking
komende mogendheden de opvatting
van de pauselijke curie over de neu
traliteit van den H. Stoel verduidelijkt.
Ook is hun het resultaat ter kennis ge
bracht van het technisch onderzoek
over het bombardement.
Het weekblad News Review maakt
melding van een onderhoud, dat Molo
tof tijdens de conferentie le Moskou
gehad zou hebben met den Turkschen
ambassadeur Bydur, alsmede met den
Turkschen militairen attaché, kolonel
Zobu. Een uur lang, zoo schrijft het
weekblad, hebben deze drie achter
gesloten deuren onderhandeld. Den
volgenden dag begon de Sovjet-pers
met een aantal klachten tegen Turkije
te publiceeren.
De wereld vroeg zich af. wat de Sov
jets eigenlijk in den zin hadden, zoo
schrijft het weekblad verder en beant
woordt vervolgens deze vraag in dier
voege, dat de Sovjet-Unie het voorzien
heeft op Istanboe! en op de Dardanellen,
want een dergelijke toegang naar zee
beteekent voor Stalin evenveel als voor
Peter den Grooten. Wanneer Stalin den
eisch stelt, dat men de Sovjet-Unte een
steunpunt aan de kust van Iran ter be
schikking moet stellen, dan komt de
S>ovjet-Unie zeer dicht in de buurt van
den voor Engeland belangrijken weg
via de Middelandsche Zee naar het Ver
re Oosten. Wanneer Stalin een Sovjet
haven aan de Egeïsche Zee wil hebben
dan beteekent dit, dat men een corri
dor door Roemenië, Bulgarije en een
deel van Griekenland moet maken Doch
Griekenland is een geallieerde en men
kan dientengevolge niet vrij over zijn
gebied beschikken. Derhalve is- de be
langstelling der Sovjets weer uitgegaan
naar Turkije en de Dardanellen.
Het uitoefenen van „eenigen druk"
om Turkije ertoe te bewegen zijn kaarten
open op tafel te leggen, zoo merkt het
Engelsche blad tenslotte op. schijnt ge
heel en a' in de lijn van Stalins ge
dachten te liggen.
In de Wilhelmstrasse werd in ant
woord op een vraag verklaard, dat de
berichten over een reis van den Duit-
schen ambassadeur te Ankara, Von Pa
pen, naar Duitschland niet kunnen
worden tegengesproken. Of de ambas
sadeur reeds te Berlijn is aangekomen
werd in het midden gelaten. In dit
verband werd erop gewezen, dat ver
schillende kwesties besproken konden
werden, waarmede men wel gedoeld
zal hebben op de problemen, die na de
conferentie van Moskou en de ontmoe
ting van Eden met den Turkschen mi
nister van buitenlandsche zaken een
tijdlang «het onderwerp van gissingen,
met name van Britsche zijde, zijn ge
weest.
Politieke kringen te Berlijn herinne
ren aan de zakelijke, nuchtere verkla
ringen der Turksche pers, doch wijzen
vooral op de verklaringen van den
Turkschen minister van buitenland
sche zaken, Menemendzjogloe, na zijn
terugkeer uit Ankara tegenover een
bijzonderen verslaggever van de
„Coemhoerijet" afgelegd. In het alge
méén laat men te Berlijn de meening
hooren, dat Turkije de potentieele
krachten, die op de een of andere wij
ze van invloed zouden kunnen zijn op
de positie van dat land in Europa en
in de wereld, zeer goed kent.
's-GRAVENHAGE, 13 Nov. - De door
den Rijkscommissaris voor de bezette
Nederlandsche gebieden en door den
Leider der JST-S.B. reeds herhaaldelijk
aangekondigde vorming van een be
schermingsformatie, bestaande uit leden
van de N.S.B. en leden van haar orga
nisaties, heeft thans in een in het Ver
ordeningenblad van den Rijkscommis
saris voor de bezette Nederlandsche
gebieden van 13 November verschenen
Verordening haar wettelijke basis en
vorm gekregen.
De beschermingsformatie, die zooals
bekend den naam „Landwacht Neder
land" draagt, zal door den General-
kommissar für das Sicherheitswesen
und höheren SS und Polizeiführer met.
politiebevoegdheden voor het handha
ven van de openbare orde en ter be
scherming van leven en goed der orde
lievende bevolking worden gebruikt.
Een inspecteur-generaal, aan wien
twee inspecteurs worden toegevoegd,
leidt de Landwacht. Haar optreden
wordt geregeld door den höheren SS-
und Polizeiführer. De dienstvoorwaar-
den voor de leden van de Landwacht,
zooals b.v. soldij, verzekering enz.,
worden in nadere bepalingen bekend
gemaakt, die de höhere SS- und Poli
zeiführer in overeenstemming met den
Leider der N.S.B. afkondigt. Tijdens den
duur van hun lidmaatschap van de
„Landwacht Nederland" vallen de le
den onder een bijzondere door den
höheren SS- und Polizeiführer uitge
vaardigde disciplinaire regeling.
Aantal artikelen nog slechts
op speciale vergunning.
's-GRAVENHAGE, 13 November.
In verband met de huidige textielpo-
sitie wordt medegedeeld, dat de pun
ten van de kleedingkaarten voor man
nen, jongens, vrouwen en meisjes van
15 jaar en ouder, benevens de T.-pun
ten en alle spéciale punten met ingang
van 15 November a.s. voorioopig niet
meer gebruikt kunnen worden voor
den aankoop van:
wat betreft mannen en jongens:
Costuums en onderdeelen daarvan,
hemden, overhemden, onderbroeken,
sokken en kousen,/ nachthemden, regen
jassen en windjacken, alle soorten jas
sen (met uitzondering van bontjassen),
pullovers en gebreide vesten, alle soor
ten werk- en bedrijfskleeding, jekkers,
pyama's, winterhandschoenen,
wat betreft vrouwen en meisjes:
Alle soorten japonnen, rokken, blouses,
onderjurken, pullovers, gebreide vesten,
hemden, alle soorten directoires, shawls,
kousen, schorten, nachthemden, regen
mantels en windjacken, alle soorten man
tels en mantelcostuutns (met uitzonde
ring van bontmantels), omslagdoeken, al
le soorten werk- en bedrijfskleeding,
peignoirs, pyama's, bedjasjes, e. d.
Deze artikelen zijn alleep op speciale
vergunningen verkrijgbaar. Stukgoederen,
welke bestemd zijn voor de vervaardi
ging van boven- en onderkleeding, on
verschillig of deze bestemd zijn voor per
sonen boven of onder 15 jaar, zijn alleen
op speciale vergunning verkrijgbaar.
Alle in bovengenoemde opgave niet ge
noemde artikelen, zooals bijv. hoeden,
zakdoeken, bretelles, sokophouders, bus
tehouders, bontmantels, lint, band, ga
rens, jabots enz. kunnen op de punten
van bovengenoemde kaarten en de T.-
punten wèl worden gekocht. Deze pun
ten kunnen tevens- worden besteed voor
het doen verrichten van reparatie-werk
zaamheden, waarvoor ook stoffen kun
nen worden gekocht tot een maximum
van 0.8 m2.
Volledig geldig blijven:
1. De kleedingkaarten van oorlogsge
troffenen, mits zij in het bezit zijn
van een machtiging oorlogsgetroffe
nen.
2. De kleedingkaarten van a.s. moeders,
die in het bezit zijn van een toe-
slagkaart V. 815, tegen overlegging
van deze. kaart en deze toeslagkaart
zelve.
3. De kleedingkaart van alle kinderen
tot 15 jaar, benevens die van de jon
gens en meisjes van 15-18 jaar, wel
ke in het bezit zijn van een toeslag-
kaart V. 715, en deze toeslagkaart
zelve, voor zoover deze geldig is
verklaard.
De plaatselijke distributiediensten heb
ben de bevoegdheid alleen in hoogst
noodzakelijke gevallen nog speciale ver
gunningen, leveringsvergunningen e.d. af
te geven, voor die artikelen, waarvoor
tot dusver deze diensten vergunningen
verstrekten (zgn. groote stukken, wo
ninginrichtingartikelen). Voor alle andere
artikelen, dus ook voor huishoudgoede-
ren, moeten de aanvragen voorioopig
worden gericht tot het Rijksbureau Dis-
tex, afd. Speciale Vergunningen, Andries
Bickerweg 4 te 's-Gravenhage (op de aan
vraagformulieren van den plaatselijken
distributiedienst).
In het algemeen kan worden gezegd,
dat alleen zij, die van een noodzakelijk
kleedingstuk geen enkel exemplaar be
zitten, in de gelegenheid worden gesteld
een aanvrage in te dienen, waarbij vast
moet staan, dat zij de noodige punten
hiervoor nog op hun textielkaart be
schikbaar hebben.
Voor huishoudgoederen zal in het al
gemeen geen vergunning worden ver
strekt, dan in uitzonderingsgevallen, zoo
als huwelijk e.d., dus niet bij slijtage.
De reeds uitgegeven leveringsvergun
ningen en speciale vergunningen behou
den hun geldigheid voor den duur, welke
daarop is vermeld.
Alle loopende aanvragen worden ge
acht vervallen te zijn. Met inachtneming
van bovenstaande richtlijngyi kunnen zij
in de meest dringende gevallen opnieuw
worden aangevraagd, onder vermelding
van het aantal op de textielkaart aanwe
zige punten en het motief van de aan
vrage.
GELDIGHEIDSDUUR VAN TABAKS
BONNEN VERLENGD.
's-GRAVENHAGE, 13 Nov. De gel
digheidsduur van de bonnen „Tabak 45"
en „Tabak 46" is verlengd tot en met
27 November a.s. Zooals bekend, geven
de bonnen „Tabak 45" recht op, naar
keuze, sigaren, cigarillos, sigaretten of
kerftabak, terwijl' de bonnen „Tabak
46" recht geven op het koopen van vijf
sigaren.
PETROLEUM VOOR VERLICHTING.
's-GRAVENHAGE, 12 Nov. Van 14
tot en met 27 November 1943 geven de
met „42 Verlichting" en „43 Verlich
ting" gemerkte bonnen der bonkaart
„9 121" en de met „62 Verlichting" ge
merkte bonnen der bonkaart „S 221"
elk recht op het koopen van één liter
petroleum.
Korten tijd geleden maakten de dag
bladen Dekend, dat met het oog op de
ondervonden bezwaren bij de handha
ving van het rookverbod op de balcons
van elektrisch gestroomlijnde spoor
wagens besloten is, dit verbod op te
heffen en dat de op die balcons aan
wezige bordjes met het opschrift „Ver
boden te rooken" geleidelijk verwijderd
zullen worden.
Een aantal reizigers huldigt blijkbaar
de opvatting, dat nu ook gerookt mag
worden op de balcons van het niet ge
stroomlijnde electrische materieel, waar
tot dusverre het rookverbod gold. De
Nederlandsche Spoorwegen vestigen er
daarom de aandacht op, dat uitdrukke
lijk de balcons van de gestroomlijnd»
electrische rijtuigen bedoeld zijn.
Volgens den Britschen berichten
dienst heeft de opperbevelhebber der
Amerikaansche landstrijdkrachten óp
Hawaiï en in het centrale deel van
den Stillen Oceaan, luitepant-generaal
Richardson, verklaard te gelooven, dat
de Japanners binnen vier maanden een
nieuwen aanval op Pearl Harbour zul
len doen.
RADIOPRAATJE MAX BLOKZIJL.
Het politiek weekpraatje, dat Max
Blokzijl hedenavond 18 45 over den
zender Hilversüm 1 zal houden, heeft
tot titel „Stilte voor den storm'lf
Aller oogen zijn gericht op
het Zuid-Oosten.
BERLIJN, 12 Nov. (C.D.). In het
communiqué, waarmede de conferen
tie van Moskou werd besloten, wordt
o.a. gezegd, dat de vertegenwoordi
gers van Engeland, Amerika en Rus
land tot overeenstemming zijn geko
men inzake „maatregelen, die ten
deele reeds worden uitgevoerd om
den oorlog te bekorten." Zoowel Rus
sische als Anglo-Amerikaansche com
mentaren zagen daarin een toespeling
op de eventneele opening van een
tweede front, waarvan a prior! vast
stond, dat dit ter conferentie zou
worden besproken. Stalin heeft aan
allen mogelijken twijfel dienaan
gaande een einde gemaakt door in zijn
radiorede van Zaterdagavond den
vooravond van den 26en verjaardag
der Russische revolutie, ronduit te
zeggen, dat te Moskou het besluit tot
oprichting van een tweede front ls
genomen en dat „de oprichting van
het tweede front thans onmiddellijk
voor de deur staat."
Is Stalin werkelijk zoo zeker van zijn
zaak of tracht hij slechts zijn Wester-
sche bondgenooten voor een voldongen
feit te plaatsen, door de Engelsche en
Amerikaansche openbare meening, die
zich reeds sinds lang voor de oprich
ting van het tweede front heeft uitge
sproken, te mobiliseeren? Te Berlijn,
waar men er zich zooveel mogelijk van
onthoudt, door het geven van commen
taar brandstof te werpen op het laai
ende vuur der Geallieerde propaganda,
helt men in het algemeen over tot de-
laatste veronderstelling.
Te Moskou is in den laatsten tijd her
haaldelijk uitgesproken, dat de opera
ties van twee Anglo-Amerikaansche
legers in Italië als een te geringe bij
drage voor den gemeenschappelijken
oorlog moeten worden beschouwd, daar
zij te weinig Duitsche strijdkrachten
binden. Van Britsche zijde stelde men
telkens weer een grootscheepscbe mili
taire actie op den Balkan als nabij
voor en verontschuldigde het uitblijven
van het tweede front door te wijzen op
een tekort aan vaartuigen en transport
vliegtuigen. De Russische pers gaf daar
op te verstaan, dat zij voorioopig van
dit Balkan-offensief nog niet veel ge
loofde. En intusschen heeft de militaire
medewerker van de „Daily Telegraph"
dan ook reeds geschreven, dat voor
uitgebreide militaire acties in Grieken
land het seizoen te vèr gevorderd is en
dat er van de Geallieerde strijdkrach
ten in het Naburige Oosten voorioopig
slechts ondernemingen van plaatselijk
belang kunnen worden verwacht. Wat
deze laatste opmerking betreft, houdt
men er te Berlijn rekening mee, dat zij
misschien als een afleidingsmanoeuvre
is bedoeld
Het offensief van Stalin.
Stalin heeft tijdens de conferentie
van Moskou bevel gegeven, het Roode
Leger een offensief te laten ontketenen,
dat zoowel wat het aantal menschen.
tanks en artillerie, als de felheid van
den strijd betreft, zijn weerga in de
oorlogsgeschiedenis niet vindt.
Tezelfdertijd verspreidden radio en
pers te Moskou sensationeele berichten
over een overhaasten terugtocht van
Duitsche bezettingstroepen uit Noorwe
gen, Nederland, België en Frankrijk,
uiteraard om te elfder ure het wan
kelende front ln het Oosten zooveel
mogelijk te versterken. Het ligt voor
de hand, wat hiervan de bedoeling was
Men wilde de deelnemers aan de con
ferentie van Moskou er van overtuigen,
dat Duitschland zwak begint te worden
en dat de kans op succes bij een even-
tueele landing in het Westen gunstiger
was dan ooit. De „Roode Ster", het
dagblad van het Roode leger, consta
teerde ten overvloede nog: „Reeds de
eerste Wereldoorlog heeft 1 ewezen. dat
Duitschland alleen in het Westen kan
worden overwonnen!"
Inmiddels ziet het er niet naar uit,
dat het Kremlin met deze campagne
veel indruk heeft gemaakt op de Wes-
tersche democratieën. Vooral het offi-
cieele Engeland schijnt voor en oa vast
te houden aan zijn opvatting, dat het
van weinig belang is of de oorlog,
„die practisch reeds gewonnen is een
half jaar korter of langer duurt en dat
het van veel meer belang is, hoeveel
menschen hij kost. In de Vereenigde
Staten is de situatie eenigszins anders,
omdat Roosevelt er in verband met de
binnenlandsche politiek op uit is den
oorlog in Europa zoo spoedig mogelijk
te beëindigen.
Het Amerikaansche volk, dat nooit
zeer enthousiast is geweest over een
concentratie van alle beschikbare
krachten op Europa, waar het minder
■directe belangen heeft, eischt met
steeds meer nadruk, dat de Vereenigde
Staten heel hun gewicht in den strijd
tegen Japan werpen.
Op zijn vroegst ln het
voorjaar van 1944.
De Zuid-Afrikaansche ministerpresi
dent Smuts heeft in een rede verklaard,
dat Engeland en Amerika op zijn vroerst
in het voorjaar van 1944 een tweede
front kunnen oprichten. De Engelsche
arbeidersleider Shinvell heeft daarop
gezegd, dat het Roode leger dan mis
schien juist is uitgeput, terwijl de
„Sunday Pictural" er aan heeft herin
nerd. dat het tweede front door Eden
reeds vóór 1942 aan Molotof beloofd
was. Ondanks alles schijnt het offici-
eele Engeland echter vast te houden
aan zijn standpunt, lat er pas sprake
kan zijn van een tweede front, wanneer
het succes er van absoluut vaststaat,
omdat het bij een mislukking jaren
zou duren, voor men aan een nieuwe
poging zou kunnen denken, terwijl
men aan een landing in het Westen
nauwelijks denkt in verband met de
zware offers, welke een dergelijke on
derneming zou eischen.
Te Berlijn onderschat men ün
tegenstanders niet en is men op alle
Europeesche kusten waakzaam, wat
échter het tweede front betreft, dat
wel niet eeuwig op zich zal laten
wachten, schijnen de oogen toch meer
gericht te zijn op het Zuidoosten dan
hef Westen.