DAGBLAD VOOR Niets kan vergelding meer verhinderen De opperste oorsogswet: Capituleeren? Nooit! Conferentie van Drie te Tebris. SOCIAAL GEWETEN. Zij zal ontwikkeling van den oorlog beïnvloeden. H Vrees voor vergelding. Nieuws in 't kort. Dr. Göbbels schrijft: SOVJET-TROEPEN BIJ SMOLENSK OPNIEUW BLOEDIG VERSLAGEN. in Zuid-Halië duurt voort. Strijd Bommen op Berlijn. IN DE DUISTERNIS VAN DEN NACHT VLIEDEN DE MACHINES... Werkzaamheden direct na den aanval hervat. De Sovjets eischen o.a. geheel Iran als invloedssfeer. Eischen van de Sovjet-U-iie. Distributie Scheermesjes. Inschrijving van eerste-jaars studenten. Extra sigaretten. DE STEM DER SS. Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau der Heldersche éditie: Den Helder: Koningstraat 78. Telefoon 2345 (2 lijnen). Postrekening 449041. (Van onzen politieken redacteur.) P het gebied van sociale voorzie- ningen heeft het Nederlandsche volk steeds een vooraanstaande posi tie ingenomen. Als geen andere Euro- peesche natie heeft ons land steeds naar een natuurlijk sociaal evenwicht in de maatschappij gestreefd. Deze houding is niet zoo zeer het gevolg van baanbrekend werk van enkelin gen, doch ligt in den volksaard 'ai de Nederlanders opgesloten. De Ne derlanders houden van nature niet van uitspattingen en excessen. Wanneer men er zich aan overgeeft, heeft men sterk het bewustzijn, verkeerd gehan deld te hebben. In den loop van zijn veelbewogen geschiedenis heeft het Nederlandsche volk, in doorsnee ge zien, een gezond gevoel voor orde en harmonie verkregen. Hoelang niet speelde het in het Europeesche con cert van kleine en zelfs groote mo gendheden de rol van bemiddelaar! Deze bijzondere karaktertrek valt ook op het gebied van sociale voor zieningen waar te nemen. Toen de on gebreidelde ondernemerswinst in ons land als gevolg van het uiterste libe ralisme ingang vond, waren daar in het Nederlandsche volk aanstonds breede groepen, die daartegen stelling namen en die naar middelen en wegen streefden, deze economische excessen naar een nieuw evenwicht in te per ken en te breidelen. Het zou in dit op zicht volkomen verkeerd zijn, de so ciale voorzieningen voor de werkne mers, die van dit streven den neer-lag vormden, toe te schrijven aan bepa - de politieke gezindten. Natuurlijk hg ben deze stroomingen en gezindten 1- vloed gehad en misschien dit even- wichtsproces verhaast, doch dat deze stroomingen tot werkelijke maatrege len konden omgezet worden, is enkel en alleen te danken aan het feit, dat het geheele volk de billijkheid en rechtvaardigheid van sociale voorzie ningen er_kende. o DE instantie, die bij uitstek het so ciale geweten van onze natie be paalt. is het departement van Sociale Za ken. Het zou in het bestek van dit artikel te ver voeren, de wordingsgeschiede nis van dit hoogst belangrijke minis terie na te gaan en al de maatregelen op te sommen, die dit ministerie of zijn voorganger in den loop der jaren heeft doorgevoerd. We moeten hier er mee volstaan, te constateeren, dat dit ministerie, ondanks alle moeilijkheden van de huidige tijdsomstandigheden, zijn werk heeft voortgezet. Juist in deze bewogen dagen, nu het er om gaat, of de maatschappij van morgen een krachtiger en bewuster sociale politiek verwezenlijkt, is liet een groo te voldoening te kunnen vaststellen dat Nederland zijn oude traditie ge trouw gebleven is en dat zijn sociaal geweten warm voor de belangen van het Nederlandsche volk klopt. ZATERDAG 4 DECEMBER 1943. HELDERSCHE EDITIE. NOORD-HOLLAND Deze Courant verschijnt dageljjka Advertentie-tarief. Pr(js der gewone advertenties in deze Editie 11 ct. per m.M. BU contract binnen een jaar te gebruiken belang rijke korting. Tarieven voor de geheele oplage op aanvrage. Geheel nieuwe proef voor JET departement van Sociale Zaken heeft een overzicht van zijn ver richtingen gedurende het jaar 1942 het licht doen zien. Uit dit uitvoerig overzicht, dat den vorm van een dikke brochure heeft aangenomen, blijkt, dat de leiding van dit ministerie niet bij de pakken is gaan neerzitten. Men zou eerder kunnen vaststellen, dat het de diepere beteekenis van dit bewogen tijdsgebeuren volkomen heeft verstaan en dat het alle middelen en wegen heeft benut om de Nederlandsche volksgemeenschap een sociaal gezon dere basis voor de toekomst te geven. Ten aanzien van de volksgezondheid heeft het zijn plichten in deze perio de van schaarschte en moeilijkheden in de voedselvoorziening nauwgezet vervuld. Het heeft gezorgd voor de melkvoorziening voor het kind en voor verstrekking van vitaminetablet ten. Het leeuwendeel der tabletten, namelijk 39 millioen, is door de schoolplichtige jeugd verorberd. De aanstaande en jonge moeders namen 11.7 millioen voor hun rekening. De fabrieksarbeiders verbruikten 6.5 mil lioen, terwijl de ziekenhuizen 2,9 mil lioen stuks ontvingen. Het departement verstrekte voorts goedkoope spijsvetten en zeevisch Het droeg de zorg voor ziekenvoedsel. Het organiseerde in het geheele land cen trale keukens, die een weldadige func tie hebben vervuld, die niemand on derschat. Het gaf deskundige voor lichting bij de bereiding van voedsel, hetgeen als gevolg van de veranderde levensomstandigheden van groot nu was. Het intensiveerde het reeds oe- staande instituut van den schoolarts, dat geheel gereorganiseerd werd In het begin van 1943 werd bovendien voorzien in een leemte door de uitvaardiging van maatregelen ten aanzien van een herziening van loo- tandverzorging. In het ziekenhuiswe zen kwamen belangrijke verbeteringen tot stand. Er werd een aanvang ge maakt met een stelselmatige bestrij ding van een ..nationale" kwaal, de rheumatiek. Tegen besmettelijke ziek ten de natuurlijke begeleidingsver schijnselen van oorlogsgeweld, werd een doelmatige afweer ingesteld. OFSCHOON door de opheffing van de werkloosheid de werkzaamheden van het departement op het gebied van de bestrijding van de werkloosheid uit vielen werden vele nuttige sociale voorzieningen getroffen voor bemidde ling van de Nederlandsche arbeiders^ die buiten de landsgrenzen werden te werk gesteld. Op dit speciale terrein waren voorts belangrijk de werkzaam heden voor den geneeskundigen dienst, voor de jeugdbemiddeling en de scheepvaartbemiddeling Een nuttig ef fect sorteerde eveneens de bemiddeling van het departement bij de hulporgani satie voor het binnenhalen van den oogst. MET betrekking tot de sociale zeker heid van den werkenden mensch in het land werden enkele belangrijke- stappen ter verbetering ondernomen Zoo kwamen een ontslagverordening tot stand en een uitgebreide arbeidsbe- schermingswet. Er werd bemiddeld ten aanzien van een herziening van loo- nen en salarissen, hoewel dit een the ma is, dat zeer precaire kanten be zit, doordat een algemeene loonsver- hooging het economische evenwicht weer in gevaar zou kunnen brengen, hoe overtuigd men er overigens ook van zijn kan. dat de salarissen en loo- nnn in Nederland ónder de redelijke m«at zijn. Algemeen begroet werd de i "-hooging van den kinderbijslag. de zenuwen. De doorgaans zeer goed inge lichte Duitsche publicist Hans Schwarz van Berk doet in het jong ste nummer van „Das Reich" in teressante mededeelingen over de a.s. vergeldingsmaatregelen. De Berlijnsche Hbld.redacteur Citeert „Das Reich" aldus: Dat van deze aanvallen reeds op een zeer vroeg tijdstip werd gesproken, was even natuurlijk als dat een mensch bij een persoonlijk ongeluk hulp wordt toe gezegd, aldus Schwarz van Berk. De vraag naar den termijn der vergelding hangt niet meer van de technische per fectie af, doch alleen van het doel dat men er mee wil bereiken. De vergelding zal zóó nadrukke lijk zijn en op een psychologisch zoo juist oogenblik beginnen, dat de ontwikkeling van dezen oorlog er door zal worden beïnvloed. Het zou onbegonnen werk zijn, ruines met ruïnes te vergelden. De zin van de onderneming zal zich op een geheel andere, verrassende wijze uiten, zoowgl geestelijk als politiek. De oorlog zal er nieuwe aspecten door krijgen en de verantwoordelijke jannen in het kamp van den tegen stander zullen zich tegenover een open bare meening zien geplaatst, die ge heel andere vragen stelt dan zij gis teren en heden nog deed. Geen enkele manoeuvre van den te genstander, geen nóg zoo gewaagde on derneming kan de vergelding meer ver hinderen of ophouden; de dingen zijn in gang gekomen. Ons doel bij de vergelding is niet een triomf der wapens en ook niet alleen een strafgericht, waarnaar thans het geheele Duitsche volk verlangt, doch het doel is de teugelloosheid van den massamoord door een zeer drastischen slag te doen ophouden. De menschheid, zoo schijnt het den vreedzamen toeschouwer toe, is niet ver meer van het punt verwijderd, waarop zij de halve aarde in de lucht kan laten vliegen. Het aan banden leggen der techniek echter door den op orde ge- richten wil is de laatste groote taak, waarvoor de cultuur van het Avond land is gesteld. In dezen zin kunnen de groote wapenmeesters van onze eeuw de heerschers in het leven zijn. Tot hen rekenen wij ook ons. Hoe wild de bommenoorlog op het oogenblik ook woedt, onze nieuwe wa pens zullen een geheel nieuwe proef voor de zenuwen beteekenen. Zij zul len het Engelsche volk zeer spoedig de vraag doen stellen, hoe lang het een dergelijken oorlog kan uithouden. Zoo als het Engelsche volk zonder mede lijden de verwoestingen op het vaste land aanziet zoo zullen wij het zonder medelijden in zijn zwaarste uren aan zichzelf overlaten, want wij hebben grootere zorgen dan die om een eiland. Wij hebben de verantwoordelijkheid voor het vasteland niet zóoals de En- gelschen aan Stalin overgedragen; wij blijven de eenige en laatste bewapende groote mogendheid in Europa, die het gevaar uit het Oosten, in plaats van op conferenties, op het slagveld tegemoet treedt. Dat de bevolking in Engeland zeer ongerust is over de komende vergel ding, moge blijken uit het volgende bericht, dat ons uit Lissabon bereikte: In den loop van de laatste week zijn talrijke Engelschen in Portugal aange komen, die vooral hun intrek hebben genomen in de Portugeesche hoofd stad en in Estoril. Het zijn ongeveer tweehonderd welgestelde invloedrijke Engelschen, die voorgeven het Kerst feest in Portugal te willen doorbren gen. In kringen der Engelsche en Ame- rikaansche kolonie te Lissabon verluidt echter, dat de ware oorzaak der reis de vrees voor de Duitsche bomaanvallen is, welke men in Engeland verwacht. De pasaangekomen Engelschen verhelen over het algemeen hun ongerustheid niet en geven te verstaan, dat de vrees voor represailles breede kringen der Engelsche en vooral Londensche be volking heeft aangegrepen. Vooral na de laatste rede van den Führer en toespraken van dr. Göbbels is de angst overgeslagen op breede kringen van de Britsche bevolking, die totdus- verre met zelfbeheersching tegenover de gebeurtenissen hebben gestaan. De Britsche regeering heeft strenge maatregelen moeten uitvaardigen tegen défaitisten en verspreiders van geruch ten, die steeds weer profeteeren, dat Londen van den aardbodem za' ver dwijnen. Tot dusverre zijn ongeveer 200.000 personen ;n Britsche concen tratie-kampen gebracht om te verhin deren, dat het paniekzaaien om zich heengrijpt.' Behalve den angst voor de Duitsche vergelding neemt het wan trouwen van vele Engelschen in de politiek der Sovjet-Unie en der Ver- eenigde Staten toe. btuka s ontvangen net oevei tot statten. De Stallelkapitgn maakt het aanvalsdoel bekend PK Scha'ber/Atl/H/P m Vergiftiging in het klooster. Vrijdag is het zevende slachtoffer in het Missie huis te Hees bij Nijmegen overleden aan de gevolgen van het gebruik van bedor ven etenswaren. Er zijn thans nog zes patiënten onder dokters behandeling. De duisternis. In Amsterdam zijn Donderdagavond twee menschen te wa ter geraakt en verdronken. De lessen van den oorlog „De lessen van den oorlog" noemt Rijksminister dr. Göbbels zijn jongste artikel in het weekblad „Das Reich". Hij schrijft daarin o a.: Er is nog geen oorlog zonder tegen slagen geweest. Deze moeten door ge meenschappelijke inspanningen te bo ven worden gekomen. De meeste er mede verbonden zenuwcrises stellen het karakter van leiding en volk ern stig op de proef. Toonen dezen ertegen te zijn opgewassen, dan wordt de na tionale kracht er niet door verminderd doch door versterkt. Niets verhoogt zoozeer het gevoel van nationale kracht als een overwonnen gevaar. Het vergroot het zelfbewustzijn van den enkeling en vestigt daardoor het be wustzijn der onoverwinnelijkheid van het geheele volk. Niets is ons Duitschers heiliger dan ons vaderland. Daarvoor te strijden en zijn vrijheid en veiligheid te ver dedigen is ons allen een natuurlijke eereplicht. Brengt de vijand ons va derland smartelijke wonden toe, dan zijn deze thans weliswaar teekenen van ons leed, doch later zullen het teekenen van onzen trots zijn. ZoómV de litteekens het gelaat van den krij ger sieren, zoo sieren zij ook dat van een oorlogvoerend volk. Hoe meer leed ons volk moet dragen, des te meer zul len wij ons er tegenover verplicht voelen. Uit dezen oorlog moet een waarlijk socialistische volksstaat te voorschijn komen, waarin het welzijn van de ge meenschap opp rste wet is. Het fana tisme is geen ziekte, doch een deugd. Zonder dat is nog nooit een groote zaak tot de overwinning gebracht. Des te fanatieker men aan iets gelooft, des te hartstochtelijker zal men ervoor strijden. Sterke wapens en sterke har ten zijn het onderpand voor de over winning. Groote politieke hartstocht vindt steeds wegen naar het succes en zal op den duur iedere hindernis overwinnen. Wie van zijn recht over tuigd is en daarvoor met volledige overgave strijdt en werkt, is onover winlijk. De taaiheid is in den oorlog het belangrijkste. Dapperheid en wijs heid alleen leiden niet tot het doel UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 3 Dec. (DNB). Het opperbevel der weermacht deelt mede: Tengevolge van den aanhoudenden zwaren regenval namen de gevechten in het Zuiden van het Oostelijke front gisteren ip hevigheid af. Slechts in het penetratiegebied ten zuidwesten van Krementsjoeg en in het gebied van Tsierkassy heerschte levendige ge vechtsactie. Zes-en-twintig sovjetpant serwagens werden stukgeschoten In den contralen sector was de vijan delijke druk op onze stellingen m het gebied van Gomel zwakker. In de hard nekkige en verbitterde afweergevech- ten der afgeloopen dagen hebben de Main-Frankische 4de pantserdivisie on der bevel van luitenant-generaal Von Saucken en de Beiersche 296ste infan teriedivisie onder bevel van luitenant- generaal Kullmer onder de moeilijkste gevechtsomstandigheden alle door braakpogingen der bolsjewisten ver ijdeld. pjET zou te ver voeren, al de werk zaamheden van dit zeer bedrijvige departement op te sommen. Elkeen, bij wien men begrip voor sociale ontvan kelijkheid mag verwachten, zal na ken nisname van dit overzicht van werk zaamheden tot de erkenning moeten komen, dat op den ingeslagen weg. on danks alle momenteele moeilijkheden, belangrijke vorderingen zijn gemaakt Hier is een werkzaamheid ontplooid die allen lof verdient, een werkzaamheid ten bate van het werkelijke belang van het Nederlandsche volk, die boven alle politieke discussies verheven staat Dat het lofwaardige streven van dit depar tement niet vruchteloos geweest is, blijkt uit het voortreffelijke resultaat- het sterftecijfer in 1942 bedroeg 9,5 per duizend en het geboortecijfer 20,9 per duizend. Hierdoor werd verkregen hetgeen meer dan ooit noodzakelijk is de instandhouding van de vitaliteit van het Nederlandsche volk. Een der gelijk resultaat bereikt men niet met saboteeren, met jammeren over het verleden, door het ontketenen van een stille of openlijke terreur, doch enkel door gestadigen arbeid en door niet- opzien. Ten westen van Smolensk zetten de bolsjewisten hun aanvallen bijna zonder onderbreking voort en wier pen zü nieuwe formaties in den strijd. In zware, maar succesvolle gevchten werden de aanvallen van 31 steeds weer stormloopende vij andelijke infanteriedivisies en van sterke pantserformaties bloedig af geslagen. Ten zuidwesten en ten westen van Newel maakten de eigen aan vallen in weerwil van een hard nekkig vijandelijk verzet nieuwe vorderingen. Van de rest van het Oostelijke front worden geen bij zondere gebeurtenissen gemeld Aan het Zuid-Italiaansche front lagen onze stellingen in den westelijken sec tor den geheelen dag onder krachtig artillerievuur In den oostelijken sec tor ondernam de vijand talrijke hevige aanvallen, die in verbitterde gevechten werden opgevangen met afgrendeling van plaatselijke penetraties. Aan he' geheele front heerschte een levendige luchtactie aan weerskanten. Bij talrijke aanvallen van Britsch- Amerikaansche vliegtuigen werden 16 vijandelijke toestellen neergeschoten. In den afgeloopen nacht vielen ster ke formaties Duitsche gevechtsvliegers het vijandelijke ravitailleeringssteun- punt Bari in Apulie aan en veroor zaakten door bomtreffers aanzienlijke vernielingen in het havengebied. Vol gens de tot dusverre ontvangen nog onvolledige rapporten werden twee vrachtschepen tot zinken gebracht Twee andere schepen, geladen met ben zine of munitie, explodeerden na door bommen getroffen te zijn. Talrijke an dere vrachtschepen Hepen aanzienlijke schade op. Aanval op Berlijn- Sterke formaties Britsche bommen werpers deden in den afgeloopen nach' een nieuwen terreuraanval op de hoofdstad. De bliksemsnel reageerende luchtverdediging bracht den vijand aan zienlijke verliezen toe; 53 der vijande lijke bommenwerpers werden neerge schoten. In West-Duitschland ontstond door bommen van enkele stoorvlieg- tuigen geen noemenswaardige schade." Een volk, dat om zijn leven vecht, moet uithoudingsvermogen bezitten Men mag slagen incasseeren, doch men mag zich nooit gewonnen geven. Dat volk zal overwinnen, dat de witte vlag van de capitulatie in het geheel niet bij zijn bagage heeft, want het komt nooit in de verleiding deze in de ure des gevaars te hijschen en aldus zijn leven en toekomst prijs te geven. Daarom luidt de opperste oorlogswet: Capituleeren? Nooit! Een ieder geve zich de moeite een gevaar en een crisis te zien in het licht, waarin deze zich over een jaar of zelfs over tien jaar zullen voordoen. Dan verliezen zij plotseling een groot deel van hun dreigend karakter. De wereld gaat niet ten onder, zij wordt slechts herboren Men kan ook van den vijand leeren, maar men behoeft hem niet te bewon deren. Voor bewondering is reeds daarom geen reden, omdat hij met zulk een overmacht tegen ons strijdt en desondanks t ans verder dan ooit van de overwinning verwijderd is. De oorlog is als een hamer en zijn zwaarste slagen dienen slechts ertoe het ijzer in ons volk te harden. Hem zegevierend doorstaan, dat is voor ons hetzelfde als het Duitsche volk de poort naar de wereld openen. Hoe vaak is dat in onze geschiedenis niet beproefd en hoe zelden is het gelukt. Doch nooit waren de kansen daartoe zoo gunstig als thans. Geen nood zn geen gevaar kan ons ter aarde werpen, wanneer wij eensgezind zijn. Het Rijk zal dezen oorlog met een trotsche overwinning eindigen. Ons volk moet slechts, evenals zijn leiding, vast besloten zijn zijn wapen vast in de hand te houden om in de laatste mi nuut van deze reusachtige worsteling nog onwrikbaar op het slagveld te staan. Wie zou eraan willen twijfelen dat het zoo zal zijn? Wat is de beste schuilkelder? De ANP-correspondent meldt uit België: Sterke vijandelijke luchtstrijd krachten hebben Donderdagavond wederom een hevigen aanval op de Rijkshoofdstad ondernomen, dit maal echter onder minder gunstige omstandigheden dan de vorige ma len. Een sterrenklare hemel stond strak gespannen boven Berlijn, toen de sirenes de komst van de Britten aankondigden en vrijwel op hetzelf de moment werd de nachtelijke stilte reeds verstoord door de aan alle zijden van de hoofdstad opstij gende nachtjagers, die voor de ver dediging, tezamen met de luchtdoel artillerie en de zoeklichtbatterijen, in een luchtstrijd werden geworpen, zooals de Berlijners nog nimmer aanschouwden. Het doffe, doordrin gende gedreun der zware artillerie, vermengde zich met het nijdige, keffende en ratelende geblaf der lichtere en lichtste stukken. Daar boven, uit de dikke duisternis van den nacht, ontspon zich de strijd van machine tegen machine, van man tegen man. Dreigend gromden de zware motoren der bombardementsvliegtuigen, telkenmale van toon veranderend, op trekkend en zich vallen latend bij hun pogingen om de nimmer aflatende, snel le, wendbare jachtvliegtuigen te ontwij ken. Groene, roode en witte lichtkogels zwermden voordurend in bonte menge ling langzaam ter neer, rustig en vre dig, als waren zij de eenigen die zich het helsche tumult van den slag der menschen niet behoefden aan te trek ken. Plotseling staat een geweldige komeet boven de stad. Pijlsnel sch'et zij in de diepte om met een ontzagwekkende de tonatie tegen de aarde te slaan. Dat was een bommenwerper. Dan wordt het .angzamerhand tijd om in dekking te gaan. Het door merg en been dringend gefluit van een vallende bom doet de menschen even versuffen Een tiende deel van een seconde mis schien. De ervaring heeft ons v ?el ge leerd, ook, dat deze bom ons niet treffen zal. Ruim honderd meter verder slaat zij in een park in. Brandende granaten volgen en dan nog meer commf-n en mijnen, fosfortrommels en vlieg tuigen. Orkaan over de stad. Een orkaan van helsch tumult eo ge' weid golft over de stad. Plotseling is het voorbij. Gekomen en gegaan als een zomersche donderbui, dood en ver derf achter zich latend. Een half uur later geven de sirenes het signaal dat alles veilig is en de bevolking kan haar schuilplaatsen verlaten. ?Ler en daar in de stad brandt het. Ook komen spoe dig de eerste berichten over het ver loop van den slag binnen Alleen al oo- ven Berlijn zijn twintig vijandelijke machines neergeschoten. Dat geeft ten minste een eenigszins bevredigend ge voel, ook al wordt het leed der getrof- Tsjang Kai Sjek naar huis. De Britsche berichtendienst meldt, dat Churchill, Roosevelt en Stalin te Tebris voor een conferentie zijn bij eengekomen. (Tebris ligt in het uiterste Noorden van Iran en wel in het gebied dat door de Sovjet-troepen is bezet. Red Volgens een bericht van het A.N P verluidt te Lissabon, dat de bespre kingen gisteren reeds zouden zijn be ëindigd. Voorts meldt de Britsche berichten dienst, dat Tsjang-Kai-Sjek en mevr Tsjang-Kai-Sjek na de conferentie van Caïro naar China zijn teruggekeerd Volgens den diplomatieken mede werker van het D.N.B., dr. Siegfried Horn, verdwijnt het echtpaar niet al leen persoonlijk, maar ook symbo'iseh van het tooneel, waarbij het uitslui tend de belofte meeneemt, dat in den Stillen Oceaan een groot offensief za! worden geopend en dat Japan uit het zadel zal worden gelicht. Volgens een bericht van „Exchange Telegraph" uit Algiers heeft een woordvoerder van het Fransche be vrijdingscomité gisteren verklaard, dat het comité ten aanzien van de confe rentie der Geallieerden op de hoogte gesteld noch geraadpleegd is. Hij voegde hieraan toe, dat het comité zich alleen gebonden acht aan besluiten waarover het tevoren is geraadpleegd In verband met de besprekingen te Tebris wordt in Londensche politieke kringen het volgende vernomen: Er zijn onderwerpen, zoo verklaart men. die weliswaar op de conferentie te Moskou zijn besproken, doch ten aanzien waarvan men geen beslissing heeft genomen, omdat de leiders der onderhandelingen niet voldoende vol machten hadden. Tot de voornaamste onderwerpen, die zijn besproken, be- Sovjet-aanspraken op het Midden en Verre de in hooren expansie Tosten. Reeds te Moskou elschten de Sovjets, aldus wordt te Londen gezegd, Ilslnkiang, Mongolië, het Japansche deel van het eiland Sa- chalin en een overheerschenden invloed in Mandsjoekwo. Vooral maakten zij aanspraak op het te ruggeven van den voornaamsten spoorweg van Mandsjoekwo. Daar enboven eischen zij geheel Iran als invloedssfeer, ten einde op deze wijze een uitgang naar de Per zische Golf te waarborgen. Ook over deze aangelegenheden zou thans in Tebris een beslissing wor den genomen. Van de Engelschen elscht Stalin de ontbinding van de uitgeweken Poolsche regeering te Londen en van de Amerikanen de opheffing van de uitgeweken diplomatieke vertegenwoordigingen van Estland, Litauen en Letland. Ten slotte zou in Tebris worden ge sproken over het tweede front. Zoo als reeds te Moskou werd geconsta teerd, is Churchill met zijn theorie van het zoogenaamde „kwetsbare on derlijf van Europa" bedrogen uitgeko men, hetgeen door het verloop van de operaties in de Middellandsche Zee wordt bewezen. De Itaüaansche veld tocht is tot een geweldig Gallipoli ge worden. Daar Roosevelt indertijd Churchill zijn g heeft laten gaan, eischt hij thans, dat zijn ideeën over het tweede front in de practijk wor den gebracht. Deze Ideeën van Roose velt zijn ook die van generaal Mars- ha!!. die het standpun' inneemt, dat de kortste weg na'r Berlijn over het Kanaal leidt. Van Britsche zijde vreest men echter, dat Marshall bij een lan dingspoging aan de overzijde van het Kanaal uitsluitend Engelsche resp. Canadeesche regimenten als stoot troepen zal gebruiken en laten dood bloeden en pas dan Amerikanen naar Europa zal sturen, wanneer op kosten van Engeland en het geheele Empire een groot bruggenhoofd zal zijn ver kregen. Inschrijving bjj kleinhandelaar. 's-GRAVENHAGE, 3 Dec. - In ver band met de ingevoerde distributie regeling voor scheermesjes wordt me degedeeld, dat diegenen die in het be zit zijn van een tabakskaart (dus de mannen van 18 jaar en ouder) van 6 tot en met 11 December 1943, bon R 14 van deze kaart moeten inleveren bij een kleinhandelaar in scheermesjes, ten einde aldaar in een inschrijvingsregis ter te worden ingeschreven. Zij, die in gebreke blijven dezen bon tijdig in te leveren, kunnen niet voor het in ont vangst nemen van scheermesjes in aanmerking komen. fenen er niet door uitgewischt. Boven op het dak van een hoog gebouw in het centrum van de stad kunnen wij het slagveld overzien. Ons ervaren oog leert ons, dat de aanval ditmaal niet concentrisch is ge weest. De verdedigingsmogelijkheden waren gunstiger. De nachtjagers kon den de vijandelijke formaties uiteen drijven en de luchtdoelartillerie kon. nu er geen nevel was. beter een sper vuur voor de naderende machines leggen. Nieuwe berichten komen binnen. De jachvliegtuigen achtervolgen den vijand to* over de Elbe. Nog tien viermotorige bommenwerpers hebben het ondersp't moeten delven. De arbeid wordt hervat, In de stad zelf beginnen de openbare vervoermiddelen hun diensten onmid dellijk te hervatten. Zoo kunnen de tienduizenden, die door het alarm ver rast werden, weer rustig en zonder op onthoud naar hun woonsteden terugkee- ren. En wederom komt die alles over- heerschende gedachte in deze dagen over ons: de mensch is een merkwaar dig wezen. Hij went aan alles. Tien minuten geleden stond hij nog tegenover den dood en thans spreekt hij reeds weer over de zakelijke aange legenheden, welke hij morgen vroeg het eerst wil afhandelen. Is deze beschou wing een spiegel van zijn moreele kracht? Voor een groot deel ontegenzeggelijk. Van een plotselinge more :1e ineenstor ting zal geen sprake zijn. De Berlijner heeft geleerd, wat hem in het uur van gevaar te doen staat: den schuilkelder opzoeken. Dat is alles en meer wordt feitelijk niet van hem verlangd. De er varing heeft geleerd, dat dit in de meeste gevallen ook voldoende is. Wat is de beste schuilkelder? Natuurlijk is in den laatsten tijd dik wijls het probleem der schuilkelders besproken. De vraag, wat is de beste schuilkelder, ligt echter nog steeds zon der dat een behoorlijk antwoord ge vonden is, op ieders lippen. Uit de vele huizen, die in Berlijn door voltreffers van zware bommen vernietigd zijn, kon den de in de kelders vertoevende per sonen nog gered worden, daar de dak constructies van de kelders zoo stabiel waren, dat zij èn de bom èn het ge wicht van het ineenstortende gebouw droegen. Daaruit volgt dus, dat de vei ligheid van een normalen kelder stijgt met het aantal uitgangen en nooduit gangen. Dat dit evenwel geen absolute veilig heid is, zal duidelijk zijn. Die vindt men in feite alleen daarwaar geen bom men vallen. De moderne explosieve stoffen, die aan deze en gene zijde van het Kanaal worden toegepast, zijn in staat, vrijwel alles te vernietigen en door alles heen te slaan. Daarbij komt dan nog het gevaar der branden, waar voor dikwijls meer ontzag bestaat dan voor bommen en luchtmijnen, om maar niet te spreken van die vliegtuigen, die; brandend en met hun lading aan boord boven de woonwijken neerstorten. Er zijn in Berlijn gevallen bekend van woonhuizen, die een dergelijke vracht konden dragen en speciale schuilkel ders, die er bijna onder bezweken zijn. Het komt er maar op aan of een mensch geluk heeft of niet. Aan de universiteiten en hoogescholen. 's-GRAVENHAGE, 3 Dec. - De eerste-jaars colleges aan de Rijks universiteiten te Utrecht en Gronin gen, de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam, de Economische Hoo- geschool te Utrecht, de Landbouw- hoogeschool te Wageningen en de Technische Hoogeschool te Delft zul len onmiddellijk na de Kerstvacantie (dus omstreeks half Januari 1944) be ginnen. De inschrijving van eerste jaars studenten is vastgesteld op Maan dag, Dinsdag en Woensdag, 6, 7 en 8 December a.s. Bij hun inschrijving ontvangen zij van het Bureau van de Universiteit of Hoogeschool een bewijs, dat hun de studie waarborgt en bescherming geeft tegen arbeidsinzet. De studenten behooren zich op een van die dagen persoonlijk te melden aan het bureau van de Universiteit of Hoogeschool tegen overlegging van de vereischte papieren. Voor strijders en werkers in de Oc^tgebieden. 's-GRAVENHAGE, 2 Dec. - De Rijksminister voor de Oostgebieden, dr. Alfred Rosenberg. heeft uit waar deering voor wat zij presteeren een extra hoeveelheid tabak ter beschik king gesteld voor allen die zich direct hebben ingezet voor de verovering en den opbouw van die gebieden. Deze tabak is door de B.A.T. Com pagnie te Amsterdam tot sigaretten verwerkt en zal worden verstrekt aan le de Ned. vrijwilligers in de SS- pantserdivisie Viking; 2e aan de Nederlanders in het N.S.K.K.; 3e aan de Ned. firma's die in het Oosten zijn ingezet en 4e aan wie voor de Ned. Oost- bouw-Mij. ginds werkzaam zijn. De verdeeling zal geschieden volgens de regeling, die door elk der bovenge noemde groepen is getroffen en wel op basis van honderd sigaretten per maand. Er zijn speciale bonkaarten vervaar digd, waarop de rechthebbenden bij speciaal daartoe aangewezen winke liers de sigaretten zullen bekomen. Luistert op Zondag 5 December van 11.30 tot 11.45 uur over den zender Hilversum I, op golflengte 415 meter, naar de stem der SS. De ■•oorman der Germaansche SS in Nederland, Feld- meyer, beantwoordt een vraag.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1943 | | pagina 1