r
DAGBLAD VOOR
Nederlandsche steden zwaar gebombardeerd.
Luiers
Nijmegen, Arnhem en Enschedé ernstig
geirotfen.
Technische nooddiensten
verleenden hulp.
Verbitterde strijd in het
Oosten.
Kriwoirog ontruimd.
5» 'Jt
Verlaging van het
melkrantsoen.
Nieuws in 't kort.
Londen opnieuw zwaar
gebombardeerd.
Diverse aanvals-technieken.
Verplichte openstelling van
winkels.
DECREET VAN DEN RIJKSCOMMISSARIS
VOOR HET BEZETTE NEDERL. GEBIED.
Bekendmaking.
J
STADSNIEUWS
Vrijdaer begint „De Gouden
Stad" te draaien.
Bravo Jutters!
Burgerliïke Stand Den Helder.
Helder krijgt baar kans.
Wieringerwaard.
Wieringermeer.
Oudesluis
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Hcldersche editie:
Den Helder: Koningstraat 78.
Telefoon 3345 (2 lijnen).
Postrekening 449041.
DONDERDAG 24 FEBRUARI 1944,
HELDERSCHE EDITIE.
NOORD-HOLIAND
Deze Conrant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief:
Prijs der gewone advertenties in deze
Editie 11 ct. per m.m. Bij contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
Dinsdagmiddag zjjn eenige steden
in het Oosten van ons land het
doelwit geweest van Angelsaksische
bommenwerpers. Het waren Nij
megen, Arnhem en Enschedé.
Nijmegen vooral werd in erge
mate getroffen door de explosieve
bommen en het aantal slachtoffers
is daar zeer hoog.
In Enschedé werden hoofdzake
lijk brandbommen geworpen, die
weliswaar groote vernielingen aan
richtten, doch het aantal dooden
is daar gelukkig niet zoo hoog. In
Arnhem werden twee woonwijken
zeer ernstig getroffen met al de
gevolgen van dien.
De catastrophe in Nijmegen.
De oude stad Nijmegen werd, zooais
reeds opgemerkt, zeer zwaar getroffen
De Angelsaksische bommenwerpers, die
men zoo vaak hoog over had zien vlie
gen op weg naar de Duitsche stelen
keerden zich plotseling tegen deze
Nederlandsche stad. Op tal van plaat
sen vielen brisant- pn brandbommen
die onmiddellijk een groot aantai
slachtoffers maakten. Steekvlammen
schoten op uit de stad en de toren*
van de veertiende-eeuwsche St. Ste-
venskerk en die van d® Ksrmel, het
meesterbouwwerk van Ed. Cuypers
zag men waggelen en omlaag storten
Overal in de straten vielen menschen
neer, 'bloedend, verminkt. Gehee'e
straten waren plotseling In een vuur
zee veranderd, te midden waarvan ge
wonde menschen om hulp jammerden
Vier kerken brandden
De brandweer stond voor een schijn
baar hopelooze taak, vier kerken
brandden als laaiende fakkels, want
behalve de Stevens en de Karme
brandden ook ,de St. Canisiuskerk van
de Paters Jezuieten en de St. Fran-
ciscus. Snel breidde het vuur zich u't.
Men redde wat te redden was, -Tier,
bluschte waar men kon, men hielp
waar maar mogelijk. Hier vroeg men
niet naar geloof of stand of politieks
gezindheid.
Plotseling vormde zich in de massa
der wanhopigen en vertwijfelden een
legertje' van bezonnen hulpvaardige
menschen aaneen. De brandweer la
ter versterkt uit omliggende plaatsen
de dienst der luchtbescherming, het
politiecorps, W.A. mannen, en talrijke
andere vrijwilligers waren uren lang
bezig om het vuur meester te wor
den, gewonden te verzorgen en
menschen te helpen, die met één slag
beroofd waren van hun bezit. Gered
de meubelen werden op pleinen en
in parken bijeengebracht. Dakloozen
kregen den eigen dag nog, .van ge
meentewege warm voedsel
Het aantal dooden en gewonden is
nog niet bij benadering op te geven,
talrijke slachtoffers liggen nog ondei
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 23 Febr. (D.N.B.) Het op
perbevel van de weermacht deelt m:de:
Ten Zuidoosten van Kriwoirog
braken onze grenadiers, door storm-
geschut gesteund, door de vijande
lijke stelling heen en brachten den
taai weerstand biedenden bolsje
wisten in den verderen aanval zwa
re, bloedige verliezen toe. De stad
Kriwoirog werd na verbitterde ge
vechten en na vernieling van alle
voor den oorlog belangrijke instal
laties ontruimd.
In hét gebied van Sweningorodka en
in het gebied ten Zuiden van de Pripet
verliepen eigen aanvallen met succes.
Bij een verrassenden luchtaanval op
het vliegveld Sjitomir werden twintig
vijandelijke vliegtuigen vernietigd.
Terwijl ten Zuiden van de Berezina
en ten Zuidoosten vah Witebsk plaat
selijke aanvallen der bolsjewisten wer
den afgeslagen, duren ten Noordoosten
van Rogatsjef de zware gevechten met
doorgedrongen vijandelijke strijdkrach-
t_n voort.
In den Noordelijken sector van het
Oostelijke front verloopen onze distan-
cieering-bewegingen ten Zuidwestenen
ten Westen van het Ilmenmeer volgens
plan. Ten Oosten van het Peipusmeer
mislukten herhaalde aanvallen der bols
jewisten. Gisteren overdag verloor de
vijand aan het Oostelijke front 47 vlieg
tuigen.
In Italië.
In Italië deed de vijand in het lan-
dingshoofd van Nettuno enkele ver-
geefsrhe plaatselijke aanvallen. Daar
bij werd een vijandelijke compagnie,
die met steun van pantserwagens onze
stellingen aanviel, vernietigd. Bij- de
voortgezette opruiming van het om-
singelingsgebi«d ten Zuiden van Apri-
lia werden gevangenen gemaakt.
Onze formaties slagvliegtuigen zet
ten haar aanvaren op de ontschepin
gen van den vijand in de haven van
Anzio voort en veroorzaakten nieuwe
vernielingen en zware branden.
Duur betaalde luchtaanvallen
op Duitschland.
In de middaguren van 22 Februari
vielen formaties Amerikaansche bom
menwerpers, krachtig door jagers be
schermd, plaatsen in Midden-Duitsch-
land aan. Tegelijkertijd vloyen Ameri
kaansche bommenwerpers boven Zuid-
Duitschland en het protectoraat. Door
talrijke brisant- en brandbommen ont
stond vooral in de woongebieden van
enkele steden schade. De Duitsche
luchtverdediging was ook gisteren bij
den strijd tegen de Amerikaansche
bommenwerpers succesvol. Zij vernie
tigde 119 vliegtuigen, waaronder 95
viermotorige bommenwerpers.
In den afgeioopen nacht wierpen en
kele vijandelijke storingsvliegtuigen
bommen neer op plaatsen in het West-
Duitsche gebied.
Ook Londen weer aangevallen.
De Duitsche luchtmacht ondernam
in den afgeloopen nacht een nieuwen
doeltreffenden z waren aanval op Lon
den. Sterke formaties zware gevechts
vliegtuigen bestookten het stadsgebied
met groote hoeveelheden brisant- en
brandbommen, die aanzienlijke schade
en uitgestrekte branden veroorzaakten.
mr.M1iinh00i>en- De schade is enorm De
mooie oude staH ic «i c"orm ue
zwaar gehavende stad "tiS
Vne°rrl0gfellende geworden.
gen dateert6 uit
ren, die thans geheel is ingestort trok
Hsenansdnitht ?°°5 zUn sierlijken, 'luch-
tigen spits uit de 17e eeuw, welke
eenige overeenkomst vertoonde met
dien van de Oude Kerk te Amsterdam
De bomaanval op Arnhem
twee tHn£nm Waren in het b«zonder
wL Jjken- waarop een reeks brisant,
rmra neergeworpen, welke
™™.e"00k groot leed van anderen
ritte huize. gebr|cht over ve'en Tal
ij buizen werden volkomen ver-
nènrv wdien kregen in de onmid-
zrnnte6* vfa1'jd geIegen huizen zoo
groote schade, dat zij volkomen onbe
woonbaar z«n Nog belangrijk grooter
is het aantal huizen, die tijdelijk ge
heel of gedeeltelijk onbewoonbaar zijn
geworden door de gevolgen van den
luchtdruk, die vele honderden ruiten
ceed springen, tallooze pannen van de
daken rukte, plafonds ineen deed stor
ten en inboedels ruineerde Veel er«er
is nog, dat zooveal onschuldige levens
plotseling zijn weggerukt en menschen
misschien voor altijd zijn verminkt De
luchtbeschermingsdienst, de geneeskun-
cige dienst en de technische noodhulp
zijn tertond begonnen met het aller
voornaamste: het redden van zooveel
mogeilijk menschenlevens. In den
loop van den midag waren talrijke
zwaar gewonden naar de ziekenhuizen
overgebracht.
Behalve de offlcieele diensten heb
ben ook tal van burgers zeer doeltref
fend hulp verleend. Dank zij de me
dewerking van buurtgenooten, vrien
den en kennissen hadden vrijwel alle
getroffenen binnen enkele uren nieuw
onderdak.
De ramp te Enschedé
In Enschedé werd vooral de arbei
dersbevolking zwaar getroffen. En
schedé was trotsch op zijn moderne
arbeiderswoningen, nu ziet het met ver
beten woede op de zwarte puinhoopen
daarvan. Een zeer groot aantal brand
bommen werd over de stad uitgestrooid
waardoor talrijke en omvangrijke
branden ontstonden. Met groote in
spanning is men er tenslotte in ge
slaagd de branden meester te worden
Als een groote ramp voelt men ook
de volkomen verwoesting van de
prachtige openbare leeszaal en biblio
theek, een der beste in den lande. Drie
kerken zijn in de asch gelegd, een ka
tholieke. een hervormde en een gere
formeerde kerk.
Het aantal dooden is tot nog toe niet
zéér hoog, maar de matërieele schade
is enorm.
O
Het kan niet anders of de kennis
name van deze luchtaanvallen met hun
vreeselijke uitwerking heeft bij het
Nederlandsche volk een diepen weer
slag gevonden, waarbij uiteraard de
deelneming in het lot, dat zoo vele
s'achtoffers heeft getroffen, over-
heerscht, ledereen zal met ons afkeu
ren, dat het steeds weer de burgerbe
volking is, die een zwaren tol aan den
luchtoorlog betaalt. Daar waren in
ons land reeds talrijke voorbeelden en
deze zijn thans weer aangevuld met
een, dat in al zijn afgrijselijkheid maar
al te duidelijk spreekt, vooral, waar
naast vele menschenlevens ook tal van
kerken en andere cultuurmonumenten
verloren zijn gegaan.
Voor ons staat echter vast, dat
voor zoover het leed valt te lenigen en
de schade valt te herstellen, ons volk
niet ten achter zal bijven, doch jnon
zal scharen achter het werk, dat door
de verschillende hulporganisaties reeds
op zoo loffelijke wijze ter hand is ge
nomen.
'S-GKAVENHAGE, 23 Februari.
De in dezen tijd van het jaar optre
dende moeilijke melkpositie maakt nood
zakelijk, evenals het vorige jaar, over te
gaan tot een verlaging van het melk
en het taptemelkrantsoen, die van tij de-
lijken aard zal zijn. In 1943 moest reeds
in Januari tot dezen maatregel, worden
besloten, dit jaar treedt verlaging in met
ingang van de inmiddels op 20 Februari
j.1. aangevangen distributieperiode. De
vermindering van het melk- en het tapte
melkrantsoen geldt voor alle categorien
melkverbruikers, met uitzondering van de
groep der kinderen van 0 tot 4 jaar,
ke groep 514 liter gestandaardiseerde
melk per week blijft ontvangen. In ver
band met deze tijdelijke verlaging zal
voor het tijdvak van 5 tot en met 18
Maart a.s. slechts één bonnummer voor
taptemelk en melk worden aangewezen.
In totaal heeft men dus gedurende de
vierwekelijksche periode van 20 Februari
tot en met 18 Maart a.s. In plaats van
over vier, over slechts drie taptemelk- ot
melkbonnummers de beschikking. Het is
derhalve noodzakelijk de melk. welke n"1611
deze drie bonnummers kan verkrijgen»
te verdeelen over de geheele periode
van vier weken Teneinde hiertoe de ge
legenheid te openen wordt de geldigheids
duur der thans geldige bonnen taptemelk
09, taptemelk 10, melk 09 en melk
verlengd tot en met 18 Maart a.s ver
bruikers in het westen des lands dienen
bovendien rekening mede te houden,
aai de verstrekking van taptemelkpoedei
voor een deel van het taptemelkrantsoen
gehandhaafd blijft en wel ln dezelfde
verhouding (voor vier wekéh 3 x 11/4 li
ter taptemelk en 3 x 50 gram taptemelK-
poeder).
Het ziekenrantsoen.
Naar aanleiding van het bericht over
het verlagen van het melkrantsoen
kunnen wij op een desbetreffende
vraag antwoorden, dat de z^kenrant-
soenen ongewijzigd gehandhaafd olij
ven.
Oudste Francaise overleden. In een
kleine plaats bij Pau is op 105-Jarigen
leeftijd overleden de oudste Inwoonster
van Frankrijk. IC D.)
Lük van vrouw gevonden. - dinsdag
avond is in de portiek van ®e"
kelpand in de Peperstraat te Leeuwar
den het lijk van een 35-jsnee
vonden. De politie acht het
sloten, dat hier misdrijf in bet spel s.
Gisternacht vond de zesde zware aan
val van de Duitsche luchtmacht op
Londen plaats. Deze aanval vormt een
nieuw bewijs, dat de Duitsche lucht
macht den siag om Engeland met toe
nemende kracht voortzet. De laatste
t^en dag^n hebben sterke Duitsche es
kaders bommenwerpers alleen op de
Britsche hoofdstad vier zware •aanvallifen
ondernomen, waarvan de uitwerking nog
krachtiger bleek te zijn dan bij de
vroegere aanvallen, daar, zooals van
mi'itaire zijde verluidt, de 'eskaders
thans waren ingevlogen. Het verrassend
ste kenmerk van deze aanvallen i: ech
ter de veelzijdige taktiek, die wordt
toegepast.
Vernomen wordt, dat de bevelhebbers
der formaties bommenwerpers de aan
vallen zeer varieeren en dat zij daarbij
een heele reeks aanvalsvormen hebben
ontwikkeld, die den Engelschen afweer
steeds weer in verwarring brengen Nu
eens past men de zoogenaamde wind
roos-techniek toe. dan weer de spiragl-
techniek die op eer, middelpunt gericht
is en waardoor ook de "roote schade in
zekere voor den oorlog be'angrijke ge
bieden van Londen verklaard kan wor
den Daarnaast wordt ook gebruik ge
maakt van de lijntaktiek. die de Duit
sche vliegers „Ganzenmarschtaktiek"
hebben genoemd, alsmede de zooge
naamde wigtaktiek. Hoewel gisteren met
ongeveer gelijke sterkte als bil de eerste
aanvallen on Londen werd bevlogen is
het effect, dat door Duitsche verken
ners konden worden waargenomen, bui
tengewoon groot. Dit geidt in de eerste
plaats voor branden in Oost-Londen.
Toenemende heftigheid der
aanvallen.
De b-correspondent van het A. N. P,
meldt:
In den nacht van 22 op 23 Februari is
Londen wederom het doel van een aan
val der Duitsche luchtmacht geweest.
Voor den eersten keer wordt heden in
het legerbericht de term „groote aanval"
gebruikt, waarop men in de Wilhe'm-
strasse de aandacht vestigt Deze ter
minologie wijst erop. dat de aanval van
gisternacht heviger is geweest dan zijn
voorgangers. Ook ditmaal werd wedegom
van het nieuwe aanva'.ssysteen en de
nieuwe wapens gebruik gemaakt. In het
uitzetten der grondsignalen in den vorm
van lichtbakens door speciale vliegtui
gen. welke door de Duitschers voorrii-
ders genoemd worden, volgden de
eigenlijke aanvallen, een geconcentreer
de attaque var, bommenwerper.. die in
gesloten formaties hun doelen over
vlogen. Volgens de mededeeüngen van
Duitsche piloten ontstonden wederom
geweldige branden en verwoestingen. De
luchtdoelartillerie van de Britsche
hoofdstad weerde zich uit alle macht
tegen de binnenvliegende machines,
doch zij vermocht niet de groepen uit
een te slaan, alhoewel het spervuur
zeer hevig was De Duitsch'- bommen
werpers vlogen wederom in verschil
lende hoogten en wel zooveel mogelijk
boven en beneden de ontploffingsgren-
zen der luchtdoelgranaten. Ook de mo
derne Engeische raketten-lucMdoel-
kanonnen, waarvan men in Groot-
Brit.annië zeer veel verwachtte, konden
de Duitsche formaties niet tegenhouden
Volgens schatting van ervaren piloten,
die in de Duitsche escadrilles meevlogen
en die reeds vroeger aan aanvallen op
Londen deelnamen, hebben de Engel
schen de ïuchtdoelafweer rondom Lon
den verdrievoudigd.
Desalniettemin wordt slechts een ge
ring percentage der Duitsche machines
vermist. Engelsche berichten spreken
over zes neergeschoten machines.
OOSTLAND ROEPT I 1
ia, ook jou. Europa heeft boeren
noodig, veel boeren, om de uit
gestrekte gebieden in het Oosten
te bewerken. Germaansche boe
ren moeten het zijn. Kerels, die
weten van aanpakken en die als
het noodig mocht zijn hun grond
kunnen verdedigen. Ook jij kunt
boer worden. In den Germaan-
schen Landdienst worden jongens
en meisjes van 14 16 jaar op
genomen, die later in het Oosten
willen koloniseeren.
Meld je daarom aan bij den
Germaanschen Landdienst,
Koningslaan 9 Utrecht
Van de zijde van het departement
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
wordt er de aandacht op gevestigd, dat
met ingang van 1 Maart
a. s. met betrekking tot de verplichte
openstelling van winkels wederom de
regeling van toepassing wordt, welke
voor het zomertijdvak geldt. In ver
band hiermede zullen van 1 Maart tot
1 November de brood- en banketbak
kers-, kruideniers-, melk-, groenten-
en fruit- en slagerswinkels op alle
werkdagen van 9 tot 18 uur voor het
publiek geopend moeten zijn De ove
rige winkels, waarvoor bedoelde ver
plichting geldt, zullen 's Maandags van
13 tot 18 uur en op de overige werk
dagen van 9 tot 18 uur geopend moe
ten zijn.
RADIOPRAATJE VAN
MAX BLOKZIJL.
In de serie Brandende Kwesties
spreekt Max Blokzijl hedenavond over
Hilversum 1 om 18.45 uur over: „Wat
meer critische nuchterheid astublieft".
ENGELAND EN DE KOMENDE
INVASIE.
Kustbevolking gedeeltelijk
geëvacueerd.
^Uit foto's in de Engelsche pers blijkt,
dat uit een niet nader omschreven
strook langs de Oost- en Zuidkust van
Engeland de burgerbevolking wordt
geëvacueerd. De officieele motiveering
van dezen maatregel, die door de au
toriteiten is gelast, luidt, dat de con
centratie van strijdkrachten voor de
komende invasie en de gevechtshan
delingen, ook op Engelsch gebied, die
daarmee zouden kunnen samengaan,
tot dit besluit, hebben geleid.
De in toenemende mate plaats
vindende roofovervallen op bevol
kingsregisters, distributiekantoren
en transporten van distributiekaar
ten voor levensmiddelen en het
daardoor veroorzaakte in gevaar
brengen van de gelijkmatige ver-
deeling van gebruiksgoederen van
elke soort, in het bijzonder van le
vensmiddelen, maken ingrijpende
maatregelen noodzakelijk. Op grond
van art. 58 der Verordening Open
bare Orde (nr. 1/1943) bepaal ik
daarom tot nader order:
Hij, die door diefstal, plundering,
verduistering, afpersing of op an-
dere wijze zich wederrechtelijk bc-
volkingsregisters, persoonsbewij
zen, speciale vergunningen, distri
butiekaarten voor levensmiddelen,
stamkaarten, contrölezegels. inleg
vellen, stempels of andere voor
werpen, die met de verzorging van
de bevolking verband houden, toe
eigent of deze onbruikbaar maakt
of" zijn plicht tot het houden van
toezicht dan wel het bcheeren of
bewaken met betrekking tot de bo
venbedoelde voorwerpen verzaakt,
dan wel een dergelijk strafbaar
handelen of nalaten in de na"0
werkt en daardoor een handeling
verricht, die er toe bestemd is of
geschikt is de openbare orde of ae
veiligheid van het openbare leven
in het bezette Nederlandsche ge
bied in gevaar te brengen, wordt als
saboteur door het Politiestandgc-
recht gevonnist.
's-Gravenhage. 22 Februari 1944.
De Rijkscommissaris
voor de bezette Neder
landsche gebieden,
gct. SEYSS-INQUART.
O
Vandaag wordt een decreet gepubli
ceerd van den Rijkscommissaris voor
de bezette Nederlandsche gebieden,
volgens hetwelk alle personen die
zich schuldig maken aan een misdrijf
tegen de grondslagen van de voedsel
voorziening en die een misdrijf plegen
tegen de organisaties voor een recht
vaardige en gelijkmatige distributie
ven verbruiksgoederen. tn het bijzon
der levensmiddelen, als saboteurs over
eenkomstig art. 1 van de Ordnungs-
schutsverovdnung van 9 Januari
na een snelle procedure door de po-
'itiestandgerechten met den dood wor
den gestraft Van nu af kan dus ieder
een die zich o de één of andere wij
ze in den zin van het vandaag gepu
bliceerde decreet schuldig maakt op
de doodstraf rekenen.
Dit decreet zal door de ordelievende
bevo'king ongetwijfeld toegejuicht
worden. Het publiek heeft in den af
geloopen tijd herhaaldelijk kennis ge
kregen van roofovervallen op raad
huizen, distributiebureaux, transporten
van distributiekaarten, bevolkingsre
gisters enz. De daders hebben meestal
getracht dergelijke overvallen en dief
stallen met patriottische motieven te
camoufleeren. Het onderzoek heeft
echter in de meeste gevallen aange
toond, dat de distributiebonnen uit de
zucht naar geldelijk gewin in den
zwarten handel verdwenen en dat ge
stolen legitimatiepapieren voor misda
dige doeleinden werden gebruikt. Bij
dergelijke overvallen, die duidelijke
aanwijzingen op,everden, dat de da
ders in de eerste plaats gezocht moes
ten worden in kringen van de beroeps
misdadigers of van totaal ontwortelde
anarchistische elementen, zijn plichts
getrouwe Nederlandsche ambtenaren
door misdadigers om het leven ge
bracht, terwijl anderen gewond of
mishandeld werden. Het kan in het be
lang van de ordelievende bevolking
niet geduld worden, dat tegen derge
lijke elementen met eenige clementie
of zachtheid wordt opgetreden. Om aan
dezen toestand op doeltreffende wijze
een einde te maken, kan de bevolking
haar steun verleenen en wel in dien
zin. dat zij iedere actieve of passieve
hulp of ondersteuning van dergelijke
misdadige aanslagen achterwege laat.
waarbij iedereen zich bewust moet zijn
van het feit. dat hit voor iederen vorm
van hulp (mededader, begunstiger, he
ler, medeweter) op dezjlfde wijze ge
straft wordt als de eigenlijke daders
Slechts een vo'gens de plannen ver-
'oopende vlotte distributie van de ge
bruiksgoederen. in het hiizonder van
levensmidde'en. waarborgt de levens-
midde'envoorziening van de burgerbe
volking. Met benerkingen en tekorten
in de levensmidde'enproductie. die
door omstandigheden in de natuur of
om andere r'denen kunnen ontstaan
moet bii wijze van voorzorg rekening
gehouden en bij het vaststellen van de
rantsoenen dienovereenkomstig opge
nomen worden. Deze vooruitziende
taak is onafscheidelijk verbonden mei
de rechtvaardige uitreiking van distri
butiekaarten aan de bevo'king. die ;e-
rechtigd is leze kaarten in ontvangst
te nemen Wanneer in dit hestuursap-
naraat om misdadige en eeoïst'sche re
denen gewe'ddedig wordt incpr-pnen
-tan wordt zoodoende de funct'e van
dit annaraatten nadeele van de ge-
Nederlandsche bevolking gesabo
teerd.
De gevo'gen- van een deree'tïk in-
"rünen moeten en d't d:ent ieder du'-
letfik te beseffen "its'u'fend door de
Neder'ardsrhe bevo'king vertragen wor
den: de bezettende ïm-ht wordt hier
door in geen geval getroffen.
's-GRAVENHAGE, 23 Febr.
De Höhere SS- und Polizeiführer
Nordwest deelt meJe, dat het Po-
litiestandrecht te Amsterdam op r2
Februari 1944 de volgende Neder
landsche staatsburgers als sabo
teurs ter dood veroordeeld heeft:
1. Den vischhandelaar Harm Gers-
sen. geb. te Urk op 6 April 1912.
2. Den chauffeur Willem van de
Kamp, geb. te Arnhem op 12
Juni 1919.
3. Den controleur en voormaligen
Nederlandschen politiebeambte
Jacobus Heijdra, geb. te 's-Gra
venhage op 9 Augustus 1918.
4. Den stuurman Albertus Hom-
merson, geb. te Cnlemborg op
10 November 1905.
5. Den kapper Jan Eshuijs, geb. te
Wormerveer op 1 December 1912.
6. Den bakker Cornelis Koetsier,
geb. te Doorn op 21 October 1909.
7. Den sportleeraar Gerhardus
Docter, geb. te Haarlem op 1
Maart 1917.
Het vonnis is voltrokken.
De veroordeelden hebben een ge
heime vereeniging opgericht met het
doel om daden van sabotage te ple
gen tegen installaties van de Duit
sche weermacht en om roofoverval
len te plegen op distributiebureaux
en postkantoren. De bende sloot zich
einde 1943 aaneen in een tijd waar
in alle rustverstorende elementen
door de in den voorafgaanden zomer
en herfst gevelde vonnissen van het
Standrecht met nadruk gewezen wa
ren op de gevaren van hun handel
wijze. Het Politiestandrecht heeft
reeds op grond van het lidmaatschap
van de geheime vereeniging, die ten
doel had het plegen van geweldda
den, tegen alle daders op grond van
de Ordnungsschutzverordnung van 9
Januari 1943 dé doodstraf uitgespro
ken. Gerssen, v. d. Kamp, Heijdra
en Hommerson hebben deelgenomen
aan verscheidene roofovervallen op
distributiebureaux en een postkan
toor. O.a. hebben zij den overval ge
pleegd op het politie- en distributie-
bureau in Oegstgeest op 9 November
1943 en op het postkantoor in Pur-
merend op 11 Januari 1944. Bij den
'aatsten overval maakten zij een be
drag van 20.000 gulden buit. dat zij
in korten tijd voor persoonlijke doel
einden hebben verbrast. Hierin heeft
het Poli' 'estandrecht. evenals bij de
vroeger gevelde vonnissen handelin
gen gezian die de openbare orde in
re bezette Nederlandsche gebieden
in gevaar kunnen brengen, zoodal
tegen de daders a'.s saboteurs over
eenkomstig art 1 van de Ordnungs
schutzverordnung de doodstraf werd
uitgesproken. Gerssen, v d. Kamp
en Eshuijs hebben bovendien in Ja
nuari 1944 tevergeefs getracht een
in aanbouw zijnd voor de Duitsche
weermacht bestemd vrachtschip in
brand te steken. Het Politiestand-
Er zijn altijd menschen geweest
ik kende ze al jaren geleden die
nimmer een humoristisch blaadje ter
hand namen, omdat de advertentie-
rubriek van hun lijf krant vaak al
humoristisch genoeg was. Uit dit feit
is overigens de les te putten, dat de
mensch soms grappiger is dan hij
zelf denkt.
Dit schoot mij weer in de gedach
ten, toen ik dezer dagen in één der
edities van dit Dagblad de navolgen
de advertentie onder de oogen kreeg:
Aangeboden luiers en jasje
voor jongen van veertien jaar.
Te bevr. enz.
Wij leven in een moeilijken tijd.
Met onze colbertpakjes gaat het
uitgesproken slecht en ik persoon
lijk bijvoorbeeld heb al in geen
anderhalf jaar een schoenmaker
kunnen vinden, die bereid is mijn
zolen en hakken te lappen. Maar
dat het zoetjesaan al zóó bar ge
worden was, dat jongens van veer
tien jaar soms bijna al mannen
met baarden en snorren' in
luiers moeten gaan wande'en, nee
heusch, dat wist ik nog niet.
OVIDIUS.
recht heef' deze daad alleen al be
schouwd als een misdaad waarvoor
zij de doodstraf verdienen en ver
klaard, óat op giond van de Ord
nungsschutzverordnung de poging
tot misdaad evenzoo gestraft wordt
als de voliooide misdaad. De veroor
deelden Gerssen v. d. Kamp, Heij
dra en Hommerson hebben een ta
melijk groot aantal vuurwapens in
bezit gehad en deze bij het piegen
van de strafbare feiten telkens mee
genomen.
Door den president van het Poli
tiestandrecht werd verklaard, dat
voor bewoners van het bezette ge
bied. die in het bezit zijn van wa
pens en deze voor strafbare hande
lingen gebruiken, alleen de doodstraf
in aanmerking komt. De veroordeel
de Koetsier heeft toegelaten, dat ln
zijn woning wapens gebracht werden
om aan de leden der bende uitge
reikt te worden, die deze dan ook
gekregen hebben. Deze handelwijze
werd door het Politiestandrecht
even zoo strafwaardig verklaard als
het bezit van wapens zelf, waarop
volgens de Ordnungsschutzverord
nung de doodstraf staat. De veroor
deelde Docter heeft als lid van de
sabotagegroep relaties aangeknoopt
om wapens te verkrijgen voor de sa
botagegroep. Derhalve is zijn deel
neming aan de geheime vereeniging
beschouwd als een bijzonder ernstig
geval, waarvoor de doodstraf in aan-
merkin» komt.
In de „Witte Bioscoop".
Naar wij vernemen, ligt het in het
voornemen a.s. Vrijdag in Den Helder
een aanvang te maken met het ver-
toonen van de film „De Gouden Stad".
Het lijkt ons niet noodzakelijk uit
voerig de kwaliteiten van deze rol
prent te bespreken, aangezien de roep,
die van haar uitgaat, reeds lang
Den Helder bereikt heeft. Zooals men
weet, betreft het hier een kleuren
film, waarvan gezegd kan worden, dat
het één der mooiste is, die sedert ja
ren vervaardigd werd. Geen wonder
dan ook. dat deze tragedie, spelend in
Praag, de „Gouden Stad" in Oost-Eu
ropa, allerwegen weken achtereen vol
le zalen trok.
Zooals gezegd, de film draait in de
„Witte Bioscoop" en wel aanvangende
a.s. Vrijdagavond. Voorts Zaterdag en
van Maandag tot en met Donderdag.
Aanvang der voorstellingen 6.30 uur
's avonds, met uitzondering van den
Zaterdag, op welken dag twee voor-
ste'lingen worden gegeven, resp. om
2.00 en 5.00 uur. Iederen speeldag be
staat gelegenheid tot het bespreken
van plaatsen.
Onze stad wordt steeds kleiner, doch
het heeft er den schijn van, dat de nog
aanwezige gemeenschap zich steeds
nauwer aaneensluit en, zij het onbe
wust, begrijpt, dat men thans gezamen
lijk de moeilijkheden en lasten dient
te dragen.
Een klinkend bewijs van het boven
staande is wel gelegen in het feit, dat
men één onzer burgers, in casu een
burgeres, die in ernstige moeilijkhe
den geraakt was, niet in den steek ge
laten heeft op het oogenblik, dat het
noodlot haar trof. Wij doelen hier op
de weduwe Darphorn in de Cornelis
Ditostraat, die de vorige week het
slachtoffer werd van een laaghartige
inbraak, gepaard gaande met roof van
praktisch alles, wat zij bezat.
Wij schreven over deze weerzin
wekkende daad en wezen er de stad-
genooten op, dat zij moreel verplicht
waren deze gedupeerde vrouw niet te
vergeten.
Welnu, zij wérd niet vergeten. In
tegendeel, zoowel van buurtgenooten
als van andere bewoners van Den Hel
der kwam op allerlei wijze hulp op
dagen. En zulks dermate spontaan, dat
men onwillekeurig tot de conclusie
komt: dat was nu weer eens écht Hel-
dersch.
Inderdaadmen heeft terdege be
grepen, dat hier door de geheele ge
meenschap iets goedgemaakt moest
worden wat door één der inwoners
een misdadiger, wiens aanhouding wij
vurig hopen, misdreven werd.
De distributiebescheiden die gesto
len zijn, kan men moeilijk vergoeden.
De andere schade evenwel mag thans
als geheel ingelost beschouwd worden.
Een woord van dank en erkentelijk
heid ten aanzien van al diegenen, die
hier zonder bedenken de behulpzame
hand boden, is ons inziens zeker wel
op zijn plaats. Hartelijk dank namens
de weduwe Darohorn!
Bevallen: J. C. MeijerBakker, d.
A. M. Veen—Bonte, z. J. Woort—
Glim, z. D. GerssenBals, z. A. C.
Snoeij—Elvers, z.
Ondertrouwd: A. Wiersma en A.
Beije. P. Teensma en A. Trap. L.
Dijk en H. M. Dijkshoorn.
Overleden: J. C. Rijkers (m.), 28
jr. - Wed. C. Steeman-Schoenmaker, 78 jr.
Zondag a.s. HelderH.F.C.
We hadden zeker niet verwacht, dat
Helder nog kans zou krijgen een po
ging te mogen doen om de tweede
klasse te bereiken. We dachten steeds
dat de heeren in Den Haag de clubs
maar aan een lijntje hielden en dat zij
alleen maar zaten te peinzen hoe ze
er een punt achter zouden zetten. We
hebben ons vergist en dat stemt ons tot
groote tevredenheid want nu is de mo
gelijkheid tenminste geschapen dat
onze oudste voetbalvereeniging haar
oude plaats in de tweede klasse weer
kan innemen.
Wel is de nieuw genomen maatre
gel nu niet bepaald ideaal, want
welke sportman met een serieuse
opvatting kan het goed praten, dat
Helder eerst twee wedstrijden moei
spelen tegen een club, die momen
teel bijkans onderaan staat?
Wél was die club verleden jaar
kampioen, maar wat zegt dat ten op
zichte van de kracht van die vereeni
ging in het huidige seizoen?
Het fet ligt er éénmaal en Helder
moet twee wedstrijden spelen tegen
H.F.C. om zich daarna te kunnen me
ten met Zaandijk en Z.V.V.
Alvorens Helder echter daar aan toe
is, behoort zij eerst met H.F.C. af te
rekenen. En al staat de ,:,Haarlemsche"
nu bijna onderaan, dat wil nog
geenszins zeggen, dat zij zich zoomaar
gewonnen zal geven. In de competitie
won Helder tweemaal van „Holland»
Fijnste Combinatie", maar de over
winningen waren steeds verkregen na
een harden energieken strijd. Zondag
j.1. nog was het feitelijk Kousbroek d'e
puntenverlies voorkwam en wij zijn er
van overtuigd dat ook Zondag Kam-
meijer c.s. zich tot het uiterste zullen
verweren.
Want dat de Haarlemmers deze week
door hun voormannen mentaal voor
bereid worden staat vast. Maar ook
Helder heeft haar Lotsy en ook wij
komen straks „geladen" ln het veld.
Voor het Heldersche publiek ligt een
mooie taak te wachten. Het dient in
grooten getale naar de Sportlaan te
komen en daar onze jongens aan te
vuren. t
Intrede. - In het geheel gevulde kerk
gebouw der Vereeniging van Vrijz.
Godsdienstigen te Soest deed Zondag
middag onze vroegere plaatsgenoot, de
Eerw. Heer A. Kalis L.Cz., na beves
tigd te zijn door ds. B. Nijholt, herv.
pred. van Eindhoven, zijn intrede als
voorganger van genoegde vereeniging,
afd. van den Ned. Protestanten Bond.
De bevestiger sprak naar aanleiding
van Lucas 5 4: „Steek af naar de
diepte." De bevestigde hield daarna een
intredepredicatie over Exodus 14 15b:
„Zeg den kinderen Israëls dat zij
voorttrekken."
Door verschillende ambtgenooten en
den burgemeester werden woorden van
welkom gesproken^,
Na den dienst had een druk bezoch
te receptie plaats.
Benoemd tot koster. In de vacatu-
re-Jac. Boekee is benoemd tot koster
bij de Ned. Herv. Kerk te Midden-
meer de heer P. de Jong te Midden-
meer. Infunctietreding 1 Maart a.s.
Benoemingen. Tot voorzitter en
secretaris der commissie tot wering
van schoolverzuim alhier zijn respec
tievelijk benoemd de heeren J. Komen
en H. Jippes.