DAGBLAD VOOR
„WIJ ZULLEN DEZEN TIJD DOORSTAAN EN
TENSLOTTE WINNEN".
Amerikaansche doorbraakpogingen in Italië mislukt
Verwachte groote offensief bij Caen begonnen.
Drie golven
Kuliuurweek
in Nederland.
Hitier vol vertrouwen.
Onderscheidingen verleend
aan technici.
Weermachtbericht.
Harde gevechten tusschen Minsk en Wilna.
Volledig Duitsch afweersucces
in Normandië.
Nieuws in 't kort.
Gevechten voor de
Nederlandsche kust.
De kleeren
Aanval in richting van den weg
Caen-Bayeux.
Ontlastingsoffensief bij St. Lö.
Radiopraatje Max Blokzijl.
Waarschuwingsdienst
aardappelziekte.
Waar Stad en Land
elkaar ontmoeten.
in de Technische Oorlogsontwikkeling.
Met de V. I viel het startschot
der 3de faze.
Distributienieuws.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V,
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Heldersche editie:
Den Helder: Koningstraat 78.
Telefoon 2345 (2 lijnen).
Poetrekening 449041.
DONDERDAG JULI 1944,
HELDERSCHE EDITIE/
NOORD-HOLLAND
88e Jaargang, No. 156. 2 pagina's.
Hoofdredacteur: H. M. C. SCHRöDER, Alkmaar.
Deze Courant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief:
Prijs der gewone advertenties in deze
Editie 11 ct. per m.m. Bij contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
De geboortedag van Rembrandt viel
op 15 Juli.
Veela: werd die dag vergeten. Mis
schien, dat een enkele docent op een
middelbare school, die liefde en ver
eering had voor één der grootste kun
stenaar der wereld, die tevens Ne
derlander was, zijn leerlingen op dien
da,£lAÏ "?aa.kte' Maar veel naam
Neljlginiet gehad mogen
hebben. Het Nederlandsche volk als
geheel ging zonder bijzondere belang
stelling aan dien dag voorbij.
Tn de naaste toekomst zal dit anders
worden. De vijftiende Juli zal voortaan
elk jaar worden verheven tot een dag
yan nationale herdenking en bezinning
Van bezinning vooral, en een beziiT-
ning, die ziclj niet slechts bezig houdt
met den genialen schepper Rem
brandt van Rijn, doch met de
gansche Nederlandsche kunst: met de
kunst, die gewrocht werd in het verle
den; met de kunst, die thans, onder de
huidige oorlogsomstandigheden haar
vormen vohd en met de kunst, zooals
deze in komende jaren haar gestalte
i-al verkrijgen.
Vijftien Juli!
Een dag van verdiept Nederlandsch
zelfbesef tevens hoogtepunt eener
feestweek, gewijd aan de vaderland-
sche kunst in haar omvangrijkste be-
teekenis.
Kunst, heeft men terecht gezegd, is
de blöei van het zieleleven eener na
tie, en naar dien bloei zal het Neder
landsche volk met een eerbied waar
in deemoed en liefde vermengd zijn,
leeren opzien zooals men ademloos
en bewogen kan opzien naar een boom.
die in den pracht van zijn bloei staat.
Het lag voor de hand, dat men op het
denkbeeld kwam om in Rembrandt
de som der geheele vaderlandsche
kunst te eeren, want hij blijft méér
dgn wie ook het centrale punt, om
hem heen groepen zich velen; hij is als
een zon, die haar licht naar alle zijden
uitzendt. Wie de grootheid van Rem
brandt beseft, beseft tegelijkertijd, dat
de schoonheid, die de eenvoudige mole
naarszoon uit Leiden schiep, als een
bundelend zoeklicht door de wereld
straalt.
Van 10 tot 15 Juli a.s. zal Nederland
zijn kunstprestaties herdenken in
tallooze steden, grootere en kleinere,
maakt men zich daartoe gereed.
Hoe zeer het de bedoeling is om niet
slechts het oog op het verleden te rich
ten, blijkt wel uit het feit, dat aan den
Nederlandschen kunstenaar, die voor
het vaderlandsche kunstleven van de
grootste beteekenis is, een „Rembrandt-
legpenning" uitgereikt zal worden.
Een eerbetoon, dat elk jaar een an
deren kunstenaar ten deel zal vallen.
Op een vergadering, die Rijksminis-
ter Speer had bijeengeroepen om den
verantwoordelijken mannen der Duit-
sche wapen- en oorlogsproductie ver
dere richtsnoeren voor hun arbeid te
geven, hebben Rijksminister Speer en
de bureauchefs van zijn ministeriën t
woord gevoerd, terwijl in opdracht
van Rijksminister Backe Staatsminis
ter Ricke sprak over de voedselpositie
van het Duitsche volk
In den loop der vergadering deco-
reerde'minister Speer een aantal man
nen, die zich bijzonder verdienstelijk
hadden gemaakt voor de bewapening.
In opdracht van den Fiihrer overhan
digde hij het ridderkruis van het kruis
van oorlogsverdienste met de zwaar
den aan den Reichslastverteiler dr.
Fischer, aan Generaldirektor Kessler,
commissaris-generaal voor bijzondere
productie, den Direktor Langenohl,
leider van den hoofdring gieterij en
aan ir. Lüsche, leider van de hoofd
commissie electrotechniek.
Aan een aantal andere medewerkers
overhandigde de minister het hun door
den Fiihrer verleende Duitsche kruis
in zilver.
Onwrikbaar vertrouwen.
Het hoogtepunt der bijeenkomst
werd gevormd door een ontvangst der
deelnemers door den Fiihrer in zijn
hoofdkwartier. De Fiihrer gaf den
verantwoordelijken mannen van de
Duitsche bewapening en oorlogspro
ductie een overzicht van de taak van
het Duitsche bedrijfsleven in oorlog en
vrede.
„Deze oorlog," aldus zei de Fiihrer,
„kan niet worden afgemeten naar ge
beurtenissen van den dag. In een zoo
geweldige, historische worsteling
speelt een voorbijgaand succes of een
voorbijgaande tegenslag geen beslis
sende rol. In dezen grootsten lotsstrijd
van het Duitsche volk, die beslist over
zijn of niet zijn van vele geslachten,
heeft elk slechts den plicht, onver
moeid voor de overwinning te strij
den en te werken. Ik weet, dat een
ongekende zenuwkracht en een onge
kende vastbeslotenheid noodig zijn om
in tijden als deze te volharden, maar
boven ons staat als de ster, die ons
handelen leidt, het eene beginsel,
dat voor geen enkele moeilijkheid ge
capituleerd wordt."
De Fiihrer wees op den heldenmoed
aan het front, waar zooveel dappere
soldaten dag aan dag het schijnbaar
onmogelijke mogelijk maken en ook voor
onoplosbaar lijkende moeilijkheden
niet terugdeinzen, maar ze toch steeds
weer meester worden.
„Als gij dezen heldenmoed gadeslaat,
dan begrijpt ge ook mijn onwrikbaar
vertrouwen. Zou tegenover een derge
lijk heldendom een leiding als de onze
die zoo gelukkig is te kunnen zeggen,
dat zij vier jaar lang slechts succes-
sen heeft behaald, in eenig opzicht fa
len"! Neen. Wij zullen dezen tijd door
staan en ten' slotte dezen oorlog win
nen. De overwinning zal ons eens al
len schadeloos stellen voor onze of
fers, onze zorgen en ons bloed.
Een oorlog van de techniek.
Deze oorlog is niet alleen een oor
log van de soldaten, maar vooral ook
van de technici. Technische uitvindin
gen hebben van het begin af haar
stempel op hem gedrukt. In den loop
van den strijd zijn de vijanden er in
geslaagd, van onze ervaringen te lee
ren, onzen voorsprong op menig ge
bied in te halen en op enkele terrei
nen ons voorloopig ook voorbij te gaan.
De Duitsche uitvindersgeest echter is
bezig het technische evenwicht te
herstellen om zoo de voorwaarden te
scheppen, waardoor het stuur van den
oorlog voor goed zal worden omge
gooid."
Aan het slot van zijn toespraak be
tuigde de Führer Rijksminister Speer
en zijn medewerkers zijn bijzonderen
dank voor hun voortreffelijke presta
ties op het gebied der Duitsche bewa
pening en droeg hij hun op, dezen
dank ook over te brengen aan alle
arbeiders in de Duitsche wapenbedrij-
ven.
UIT HET HOOFDKWARTIER
VAN DEN FÜHRER, 5 Juli. (D.N.B.)
- Het opperbevel der weermacht
maakt bekend:
„In Normandië is de vijand gis
termorgen aan weerszijden van den
weg Bayeux-Caen na zwaar voor-
bereiHend vuur met sterke infante
rie- en pantserstrijdkrachten tot
den aanval overgegaan. Er ontwik
kelden zich hevige gevechten, in
welker verloop de vijand overal
bloedig werd afgeslagen. Ook ten
Zuidwesten van Tilly stortt.en ver
scheidene vijandelijke aanvallen in
ons afweervuur ineen.
Op den Westelijken vleugel van
het landingshoofd duurden de
zware afweergevechten ook giste-
ren den geheelen dag voort. Alle
aanvallen mislukten met zware
verliezen aan dooden en gewonden
voor den vijand. Waar de tegen
stander onze linies kon binnen
dringen, werd hij door tegenaan
vallen terstond weer naar zijn
stellingen van uitgang terugge
worpen.
Zware gevechtsvliegtuigen vielen des
nachts vijandelijke scheepsconcentra-
ties voor de Normandische kust aan
en brachten 1 torpedojager en 1 koop
vaardijschip van 5.000 brt. tot zinken.
Een kruiser werd zwaar beschadigd.
Boven het landingshoofd en de bezette
Westelijke gebieden werden gisteren
65 vijandelijke vliegtuigen, waaronder
45 viermotorige bommenwerpers, neer
geschoten.
In midden-Frankrijk werd een met
valschermen neergelaten Britsche sa
botagegroep ter sterkte van 43 man
geliquideerd, 108 andere gewapende
terroristen werden doodgeschoten.
Zwaar vergeldingsvuur ligt op Londen.
Italiaansche front.
In Italië lag het zwaartepunt van de
gevechten gisteren in het gebied ten
Zuiden van Arezzo en ten Noorden van
Siena. Na verbitterde, wisselvallige
gevechten "kon de vijand daar eenige
kilometers naar het Noord*" opruk
ken. Zijn pogingen, een Jórbraak te
bereiken mislukten. Aan den Weste
lijken en Oostelijken kustweg sloegen
onze grenadiers, door artillerie en
zware wapens voortreffelijk onder
steund. alle bok met tanks ondernomen
vijandelijke aanvallen uit elkaar.
Oostelijk front.
In den Zufdelijken sector van het
Oostelijke front werd de stad Kowel
ten behoeve van de plaatselijke front-
verkorting volgens de plannen en zon
der vijandelijken druk ontruimd.
In den centralen sector duurt de
zware strijd om de landengten tusschen
de moerassen in het gebied van Ba-
ranowice en Molodeczno voort. Ten
Oosten en Noorden van Baranowice
werden de bolsjewieken na zware ge
vechten in grendelstellingen opge
vangen. Ten Zuiden van Minsk banen
zich onze formaties al strijdende een
weg verder terug. Ten Noordwesten
van de stad werden hevige aanvallen
der bolsjewieken afgeslagen. Hier
schoot een pantsergevechtsgroep onder
bevel van luitenant-generaal Saucken
in bewegelijke gevechtsvoering in den
tijd van 27 Juni tot 3 Juli 232 vijande
lijke tanks stuk. Om Molodeczno wordt
verbitterd gevochten. Ook ten Noord
oosten van Wilna zijn hevige gevechten
met Sovjet-Russische aanvalsvoorhoe-
den aan den gang. Westelijk en Noord
westelijk van Polozk stortten talrijke,
door tanks ondersteunde aanvallen van
den vijgnd met zware verliezen aan
dooden en gewonden ineen. Eskaders
slagvliegers ondersteunden den af-
weerstrijd van het leger en brachten
den bolsjewieken zware verliezen toe.
Een formatie zware gevechtsvliegtui
gen ondernam des nachts een gecon-
centreerden aanval op Minsk. Talrijke
■groote branden werden waargenomen.
Bij een aanval van Sovjet-Russische
vliegtuigen op Kirkenes werden 26
vijandelijke vliegtuigen in luchtge
vechten neergeschoten.
Amerikaansche bommenwerpers vlo
gen naar Roemenië en wierpen bom
men op Kroonstad. Er ontstond schade
en de bevolking leed verliezen. Vijf
viermotorige vliegtuigen werden .neer
geschoten.
Enkele Britsche stoorvliegtuigen
wierpen in den afgeloopën nacht bom
men in het Rijnlandsch-Westfaalsche
gebied".
Laval looft 20 millioen francs uit! - De
Fransche regeeringschef Laval heeft een
belooning van 20 millioen francs uitge
schreven voor de opsporing van de moor
denaars van den staatssecretaris van In
lichtingen en Propaganda, Philippe Hen-
riot. (C.D.)
Voor de Nederlandsche kust zijn
Woensdagochtend tusschen 2 en 5 uur
.verscheidene gevechten ontstaan tus
schen Duitsche beveiligingsstrijdkrach-
ten en Britsche torpedomotorbooten.
Daarbij werd voor IJmuiden tegen 3
uur een aanvallende formatie torpedo
motorbooten zwaar beschoten. Een der
booten werd tot zinken gebracht, 20
leden der bemanning, waaronder de
commandant, werden gevangen geno
men. Hierbij ging een eigen patrouille
boot verloren. De bemanning hiervan
kon bijna voltallig gered worden.
Voor Vlieland werden verscheidene
malen vruchteloos aanvallende torpe
domotorbooten verdreven en werd een
boot door voltreffers zwaar bescha
digd. Hierbij werd aan Duitsche zijde
geen schade geleden.
Hoewel de vijandelijke formatie ge
probeerd had om met een geldig her
kenningssignaal door te gaan voor een
Duitsche formatie torpedomotorbooten,
werd de formatie zwaar getroffen en
met talrijke treffers op de vlucht ge
dreven.
Nadere bijzonderheden ontbreken
nog.
Max Blokzijl spreekt in de serie
Brandende Kwesties, te zenden op he
denavond over Hilversum 1, om 18.45
uur. De titel van dit praatje is: „Hoe
raken we ze straks weer kwijt?"
In het etmaal van Maandagavond
3 tot Dinsdagavond 4 Juli is de
weersgesteldheid in de streek be
noorden Alkmaar en in de streek
tusschen Hoorn en Enkhuizen kri
tiek geweest voor het optreden van
aardappelziekte.
Dinsdagochtend, bü het aanbre
ken van den dag, is het tweede
Britsche leger onder generaal
Dempsey na een hevig trommel
vuur uit alle monden, van enkele
uren lang, het verwachte groote
offensief in het gebied van Caen
begonnen. Geografisch gezien is
het verschil met den eersten groo-
ten slag om Caen, dat deze zich
voornamelijk afspeelde op den
thans bekend geworden straatweg
van Caen naar Villers Bocage, ter
wijl het zwaartepunt van de be
gonnen gevechten zich heeft ge
vormd ter weerszijden van den
zoogenaamden „nationalen weg",
die van Caen naar Bayeux loopt.
Volgt men dezen weg naar het
Westen dan komt men in Carentan.
De vraag duikt op of de verleg
ging van het zwaartepunt in direct
verband staat met eventueelen
steun, die zou worden verwacht
van Bradley's eerste Amerikaan
sche leger.
De eigenlijke aanval begon omstreeks
zeven uur en werd aan de spits geleid
door tanks, waarschijnlijk ter sterkte
van twee divisies. In zeer korten tijd
wakkerde de strijd tot groote felheid
aan. Het gelukte een afdeeling Britsche
tanks om tot Carpiquet door te drin
gen, daar vlak achter lagen Duitsche
artillerie-stellingen, waar de aanval
hoogstwaarschijnlijk op was gemunt en
begrijpelijkerwijs bereikte het gevecht
daar een hoogtepunt. Omtrent de front
breedte is het moeilijk, juiste gegevens
te verkrijgen. Vermoedelijk houdt men
in Duitsche kringen, naar ons te Ber
lijn werd meegedeeld, rekening met
een front ter breedte van 10 12 kilo
meter.
Over deze eerste phase van den
nieuwen slag om Caen men kon be
ter zeggen: de ruïne van Caen ver
namen we voorts nog. dat Dinsdagmid
dag 37 vernielde Britsche gevechtswa
gens waren geteld. Terwijl we dit schrij
ven zijn de gevechten nog in vollen
gang en het laat zich aanzien, dat er
ook verder nog zware strijd zal worden
geleverd: Caen is een belangrijk punt,
er komen zeven hoofdwegen samen.
Onze berichten wijzen er voorts op,
dat ook oostelijk van Caen de strijd
weldra hevig zal opleven. Men houdt
er aan Duitschen kant in ieder geval
rekening mee. In het gebied van de
monding der Orne werden ook Dinsdag
ontschepingen van troepen en mate
rieel geregistreerd, in stijgenden om
vang zelfs, en dit wijst op zichzelf
reeds op de voor de hand liggende mo
gelijkheid van gevechten beoosten de
rivier.
In den westelijken sector van het in-
vasiegebied hebben de Amerikanen
Dinsdag hun aanvallen ten Oosten en
ten Westen van de Prairies Marecageu-
ses de Gorges voortgezet. Van welinge
lichte Duitsche zijde vernamen we, dat
aan deze gevechten in hoofdzaak plaat
selijke beteekenis moet worden toege
kend, althans zeer zeker tot dusverre.
Men hecht er dus nog geen operatieve
beteekenis aan. Een oorlogsverslagge
ver, die Dinsdagavond voor de Duitsche
radio sprak, kenschetste den strijd in
dit gebied als een „ontlastingsoffen
sief" ten behoeve van de gevechten om
Men zegt, dat de kleeren den man
maken- Wat natuurlijk niet heele-
maal waar is Want iemand met een
pelsjas en glimmende schoenen
de uiterlijke ken teekenen van een
heer kan een boef zijn, en de
man, die in lompen gekleed loppt,
kan de drager zijn van den adel van
het individu.
Ook hier zij men dus op zijn
hoede.
Maar toch schuilt er in die klee
ren, welke den man maken, een
schijn van waarheid. Ik begon aan
het bestaan van Sinterklaas te twij
felen, toen ik in mijn jeugd in een
lunchroom een Sinterklaas zag, die
onder zijn tabbard twee schoenen
droeg, die er uitzagen alsof de mui
zen ervan gevreten hadden.
En nu begin ik met ontstelling te
merken, dat er onder de Nederland
sche advocaten een verontrustende
nonchalance gaat heerschen ten
aanzien van hun ambtskleeding. Ik
vernam en zag het ook zélf dat
er nog maar weinig advocaten zijn,
die zich de moeite nemen in de
rechtszaal, wanneer zij pleiten moe
ten, hun toga behoorlijk aan te
trekken. En over het witte befje,
dat er in 99 van de 100 gevallen als
een grauw vodje bijhangt, maar
heelemaal gezwegen! Hoe kan het
pleidooi van zoo iemand indruk ma
ken op de rechtbank stellig even
min als hqt commando van een
generaal, die op pantoffels een
troep commandeert!
Het zal er nog van komen, dat de
jongens uit de onderwereld, die van
deze nonchalanche de dupe worden,
uit protest de staking der misdaad
proclameeren, waarmee dan weer
op hun beurt de advocaten gedu
peerd worden, want als de misdaad
afgeschaft wordt, kunnen zij hun
toga wél voorgoed aan den kapstok
ïangen.
;~KOVIDIUS- j
Wanneer de stedeling bij boer of
tuinder komt en met hem over het be
drijfsleven spreekt, krijgt hij voortdu-
- i rend te hooren, dat de producten zoo
Caen. Overigens wordt de strijd aldaar goedkoop zijn en dat de boer als hij al
ook weer met onderschat: we verna- zijn verplichtingen volkomen volhrenet.
zijn verplichtingen volkomen volbrengt
feitelijk met verlies werkt.
Dit is voor den stedeling onbegrijpe
lijk en zoo gemakkelijk wordt daarom
gedacht aan hebzucht van boer of tuin
der.
Toch zit er. in de bewering van den
plattelander een grond van waarheid-
Wat is toch het geval?
Vóór dezen oorlog ging het op het
men te Berlijn, dat er op verschillende
plaatsen met groote hevigheid wordt
gevochten. De weersomstandigheden
lieten aan het front Dinsdag een groo
tere activiteit in de lucht toe dan
Maandag.
Gevechten om Carpiquet,
De pantserslag ten Westen van Caen
laaide Dinsdagavond weer in alle he,
vigheid op, nadat de namiddag betrek-- - r
kelijk rustig was verloopen. De Engel- slecht. Iedereen weet dit. De bou-
schen brachten vooral in de richting wer m de Streek of aan den Langendijk
van Carpiquet, vlak ten Zuiden van I m'L brood met slaboonen naar zijn
den nationalen weg Bayeux-Caen, werk' de veehouder at zelf margarine
nieuwe formaties in den aanval, om de en verkocht zijn boerenboter. Wij wa-
UOE denkt Duitschland de enorme
belasting, waaraan het als gevolg
van de concentrische aanvallen van de
tegenstanders op- het oogenblik bloot
staat, te boven te kunnen komen? De
ze vraag kan als beslissend gelden voor
den afloop van den oorlog en is als
zoodanig van kardinaal belang. De be
antwoording daarvan houdt verband
met het materiaalvraagstuk. In de
Duitsche pers wordt het Duitsche volk
de ernst van den toestand geenszins
verheeld. Doch tegelijkertijd bevatten
de commentaren aanduidingen, hoe de
Duitsche leiding den tegenwoordigen
toestand meester hoopt te kunnen wor
den, waarbij het kernpunt is, dat door
een nog totaler krachtsinspanning dan
tot dusverre het Duitsche volk den
voorsprong, dien de tegenstander op ma
terieel gebied heeft weten te verwer
ven. moet inhalen.
Dit was ook de tendenz van het arti
kel van dr. Göbbels in het jongste
nummer van „Das Reich", dat' alge
meen wordt uitgelegd als de aankondi
ging van een nog strafferen koers, die
tot een verdere concentratie der krach
ten in het belang der oorlogvoering
moet leiden.
UET valt niet te loochenen, dat
Duitschland een moeilijken tijd mee
maakt, zoo schrijft de Berliner Börsen-
zeitung in een hoofdartikel. In het Oos
ten is een strijd gaande, tegen welke
geen ander volk in den afweer opge
wassen zou zijn. In midden-Italië voert
de tegenstander steeds nieuwe strijd
middelen uit vier werelddeelen tegen
een handvol Duitsche divisies aan. Op
technisch gebied heeft de oorlogsin
dustrie van den tegenstander verba
zingwekkende prestaties geleverd om
het welslagen der invasie in Frankrijk
te waarborgen. De luchtmacht, de ma
rine en het leger van Engeland en
Amerika hebben de elite beschikba r
moeten stellen om de bliksemsnelle be
slissing van den. invasieslag te be
werkstelligen.
Andere Duitsche bladen schrijven in
denzelfden zin. In het bijzonder de ont
wikkeling van den strijd in het Oosten
wordt in de commentaren als ernstig
gekenmerkt en hoewel het front in het
Westen van Duitsche militaire zijde
steeds het' belangrijkste is genoemd,
schijnt het Oostelijke front in verband
met het verloop, dat de gevechten daar
nemen, in de beoordeeling van deze
kringen langzamerhand een minstens
even belangrijke plaats te gaan inne
men.
In verband hiermede wordt er nog
eens aan herinnerd, dat de opzet der
Duitsche strategie tegenover het con
centrische offensief der tegenstanders
steeds hierop gericht geweest is een
beslissing in het Oostfen voorloopig te
ontwijken om in het Westen een be-
slissenden slag te kunnen slaan en ver
volgens weer alle aandacht aan het
Oostelijke front te schenken.
Terwijl Duitschlands tegenstanders,
wier productie aan oorlogsmateriaal
een in de krijgsgeschiedenis ongekend
hoogtepunt heeft bereikt, ook volgens
hun eigen verklaringen, naar een zoo
snel mogelijke beëindiging van den
oorlog streven, tracht Duitschland. ter
wijl het zich tot de verdediging be
perkt, in stormachtig tempo zijn ach
terstand op materieel gebied in te ha
len, ten einde tijdig gereed te zijn om
met nieuwe en betere wapens de
krijgskansen te doen keeren.
Dit was het belangrijkste van de re
de, die de Führer voor de kopstukken
van de oorlogsindustrie heeft gehouden
en waarin hij zeide er van overtuigd
te zijn, dat het Duitsche vernuft er in
zou slagen de Duitsche wapenen een
voorsprong te geven, in de eerste plaats
in kwalitatief opzicht, waardoor de
oorlog een wending ten gunste van
Duitschland zou nemen.
BIJZONDER duidelijk komt de Duit
sche visie tot uiting in een artikel
van een oorlogsverslaggever, die in de
technische ontwikkeling in dezen oor
log drie golven meent te kunnen vast
stellen.
De eerste golf omvat de periode
van het begin van den oorlog tot het
najaar van 1942, die in het teeken der
ondubbelzinnige superioriteit stond. -
Herinnerd wordt aan de Stuka's, de
zelfstandig opereerende pantserdivisies
en de duikbooten. De beide sterkste
tegenstanders, Engeland en de Sovjet-
Unie, met de Vereenigde Staten op den
achtergrond, kwamen door hun onder
linge kracht alle crises te boven en
wonnen "zoo den noodigen tijd om uit
de bittere ervaringen met de Duitsche
wapens en hun moderne toepassing
leering te trekken. Hiermede wordt de
tweede golf in de technische ontwikke
ling dér strijdmiddelen ingeluid. Hét
luchtwapen van de tegenstanders krijgt
een numerieken en technischen voor
sprong, de afweer tegen de Duitsche
duikboot was door het gebruik van
een nieuw lokaliseeringsapparaat doel
treffender geworden. Het artikel ver
volgt: Deze en andere tegenslagen, die
de tweede, in het teeken onzer vijan
den staande, golf voor ons tengevolge
heeft, zouden ons wellicht omvergewor
pen hebben, wanneer onze weerstands
kracht niet uit de reserves, die wij als
vrucht van de eerste golf hadden ge
oogst, gevoed had kunnen worden. Hoe
zouden de vertragingsgevechten in het
Oosten mogelijk -i.jn geweest, zonder de
successen van onzen stormachtig ter
rein winnenden opmarsch in de beide
zomers van 1941 en 1942?
Hier herhaalt zich thans, aldus het
artikel, wat wij reeds bij de eerste golf
vaststellen konden. doch ditmaal in
omgekeerden zin. Thans zijn wij het,
die den noodigen tijd winnen om, ont-
wikkelingstechnisch, in zekeren zin
diep adem te halen. In alle stilte vol
trekt zich bij ons de voorbereiding van
de derde golf in de technische ontwik
keling van nieuwe wapens. Met de ac
tie van de „V. 1" is het startschot der
derde golf gevallen. Deze derde golf
staat in het teeken der Duitschers. Zij
waarborgen ons, zoo besluit het arti
kel, de eindoverwinning der Duitsche
wapens, want een vierde golf zal niet
meer komen. Daartoe is de kracht der
sedert vijf jaren in uiterst harden
strijd gewikkelde volkeren niet meer
toereikend.
Zooals uit het voorgaande duidelijk
blijkt, is de Duitsche strategie er op
het oogenblik in de eerste plaats op ge
richt, te voorkomen, dat de tegenstan
der overeenkomstig zijn plannen 'n snel
le beslissing van den oorlog forceert.
Gelukt dit plan, dan kan dit het
beeld van den oorlog ingrijpend ver
anderen.
tanks, die hier de voorste Duitsche li
nies waren gepasseerd, maar daarna
nog voor de artilleriestellingen door
pantser jagers waren aangevallen, uit
haar bedreigde positie te bevrijden.
Het kwam tot verbitterde, heen en
weer golvende gevechten in de straten
van het dorp Carpiquet. die den ge
heelen nacht voortduurden en van
ochtend vroeg nog niet waren geëin
digd. Duitsche stormpioniers vernie
tigden in de gevechten om Carpiquet
Dinsdagavond en Dinsdagnacht 13
tanks met nieuwe, zware
stoffen.
ren immers in de internationale con
currentie betrokken en de handelsmag
naten in Rotterdam en AmstêrSahï'
zorgden er wel voor, dat de walvisch-
traan voor de margarine, de graan
oogst uit Amerika en het vleesch uit
verre landen onbelemmerd binnen
kwam. Hiertegen kon de Nederlandsche
boer niet concurreeren, hij kon niet
meer koopen en slechts in een uiterst'
sober bestaan zijn bedrijf behouden.
Hierin betrok hij de dorpsambachtslie-
den, die weer van zijn koopkracht af-
ontplofbare hankelijk waren, en uiteindelijk ook de
plattelandssteden, die slechts floreer-
Noordwestelijk van Caen werden den als het omringende platteland kon
vlak naast het aanvalsgebied van Dins
dag nieuwe, sterke tankconcentraties
der Engelschen waargenomen. Aange
nomen kan worden, dat de bevelvoe
ring van het tweede Britsche leger
deze formaties gisteren heeft doen in
grijpen in den strijd om Caen.
Vijf leeftijdsgroepen.
Zooals bekend, ontvangen personen
van verschillende leeftijdsgroepen ver
schillende soorten bonkaarten, aange
zien het wenschelijk is, bij de distribu
tie van voedingsmiddelen rekening te
houden met speciale behoeften van per
sonen van verschillende leeftijdsgroepen.
Zoo is destijds een indeeling gemaakt
in vijf leeftijdsgroepen
koopen. Met den tuinder, vooral met
hem, die „grove" producten verbouwde,
ging het evenzoo bergafwaarts. Kool en
aardappelen, grove fruitsoorten en
zelfs vele kasproducten, alles daalde in
prijs. Het leek wel of de manschen
minder begonnen te eten en al deze
noodzakelijke voedingsmiddelen in
steeds mindere mate gingen gebruiken.
Versobering was hiervan het gevolg.
Werd het al te erg, dan begon de Over
heid met steunmaatregelen. Wij kennen
ze, steun aan den tarweprijs, toeslag op
de melk, crediet aan den tuinbouwer.
Wij weten dat'er door velen een oor
deel over geveld is' op zeer uiteenloo-
pende wijze, maar dat vrijwel iedereen
de maatregelen als zoodanig veroor
deelde-
Voor elke groep
werd een apart inlegvel vastgesteld en A/ELEN verhieven hun stem om een
ieder» ontving de speciaal voor zijn leef- oplossing van dit netelige vraagstuk
tijd bestemde bonkaart voor voedings- te zoeken. Tevergeefs, er was geen
middelen. grondige verandering van de toenma-
Bij de uitreiking der tweede Distnbu- 4 lige Overheid te wachten. De stem van
tie-stamkaart is deze indeeling in 1 (je geldmagnaten overheerschte en van
groepen in beginsel gehandhaafd en die zijde is zelfs eenmaal in vollen ernst
werden eveneens vijf verschillende
soorten inlegvellen uitgereikt. De oude
leeftijdsgroepen waren: personen tot -en
met één jaar, van 2 en 3 jaar, van 4
tot en met 13 jaar, van 14 tot en met- 20
jaar en van 21 jaar en ouder. Deze in
deeling is thans door een andere ver
vangen, waarbij uitsluitend het jaar van
geboorte doorslaggevend is. Thans is
uitgereikt aan personen geboren in:
1925 en vroeger een inlegvel GA 401
1926 t/m 1929 een inlegvel GB 401
1930 t/m 1939 een inlegvel GC 401
1940 en 1941 een inlegvel GD 4Ö1
1942 en later eei inlegvel GE 401
Het zal derhalve voorkomen, dat aan
bepaalde personen een ander soort bon
kaart wordt uitgereikt dan tot nu toe
het geval was. Zoo pntvangen b-v. al
len, die in den loop van het jaar 1944
den 19-jarigen leeftijd bereiken of reeds
bereikt hebben, thans een voedings-
middelenkaart voor volwassenen, welke
zij volgens de oude regeling eerst op
21-jarigan leeftijd zouden gekregen
hebben.
Met betrekking tot het inwisselen
van inlegvellen wegens overgang naar
een leeftijdsgroep, welke voor andere
rantsoenen in aanmerking komt, zal
nog nader een regeling worden bekend
gemaakt. Het inwisselen zal echter niet
meer regelmatig gelijktijdig met de
vierwekeliiksche uitreiking der bon
kaarten kunnen geschieden. Totdat de
voorgesteld om het platteland maar niet
meer te steunen, zelfs al zou het ten
gronde gaan. Het was toch nog veel
goedkooper om er een stelletje arm
lastige plattelanders bij te hebben dan
hun verouderde bedrijven in stand te
houden.
Laten wij ons eens indenken dat men
dezen weg gevolgd zou zijn en dat ons
platteland een verwilderde woestenij
geworden zou zijn, zooals b.v. sommige
gebieden in Frankrijk!
Gelukkig werden er ook andere stem
men gehoord en één ervan kwam
van een gepensionneerd departements
ambtenaar, den heer Jan Smid uit
Voorburg. Deze kwam voor den boer
en voor Nederland als landbouwland
op, zoodanig, dat men rekening begon
te houden met hem en zijn aanhang, al
wilde men dit ook niet volmondig er
kennen-
Een krachtige staat kan slechts ge
grondvest zijn op een welvarend boe
renland, zei Jan Smid. De bodem is de
oerbron van de menschelijke voeding;
maakt dus de bodembewerking tot een
rendeerend bedrijf en de overige dee-
len van de volksgemeenschap zullen op
dezen onderbouw kunnen bloeien. Dit
is te bereiken door een •regeling bij de
grenzen; onze Nederlandsche volksge
noot, boer of stedeling, landarbeider of
handelsman, kan nu eenmaal niet con-
nadere regeling is getroffen zal geen'l curreeren met dsn Japanner of den koe
omwisseling van inlegvellen plaats I 'ie uit Indië.
hebben. I Toen kwam deze oorlog, een strijd,
Het Centraal Distributiekantoor wijst die nog steeds biet uitgestreden is, maar
er op, dat deze en dergelijke verande- die mede beslissend zal zijn over het
ringen in overeenstemming met de des- bestaansrecht van ons platteland,
betreffende voorschriften zijn en het Wij weten het reeds: het land is de
derhalve geen zin heeft hierover nog voedingsbron voor het volk en mag
vragen te stellen. Uitsluitend zij, die in nimmer, zelfs onder geen enkele om-
het bezit zijn van een ander inlegvel I standigheid, worden opgeofferd aar de
dan hun volgens bovenstaand lijstje I concurrentie met landen die een veel
uitgereikt had moeten worden, dienen legeren levensstandaard hebben dan
zich hieromtrent ten spoedigste tot den I het onze.
plaatselijken distributiécJieDst te wenden. I Ir. C- K.