DAGBLAD VOOR NOORD-HOLLAND
I
Groote slijtageslag bij Dunaburg
De geschiedenis herhaalt zich
Britten hadden te weinig ruimte in Normandië
Geallieerde aanvallen in Normandië
zonder succes
në^S S." Held«sche editie:
Helder: Koningstraat Tg.
Telefoon 2345 (2 lijnen).
Postrekening 449041.
Voorbijstreven van den
voorsprong"
Duitsche egelstellingen vormen front
achter het front
Oostelijk front stabieler
Onlusten te Rome
Ook in Japan totale
mobilisatie?
qeworden
OOSTFRONT
Technisch overwicht
geneutraliseerd
De verraders
De PoolschSovjet-Russische
overeenkomst.
Verduister v. 21.45—6 uur.
Weermachtbericht
Doorbraakpoging ten Z. van Florence verijdeld
Narwa en Lublin prijsgegeven
Het vredesverdrag met Italië
De strijd op Lombok
Een onderhoud met
een oud-strijder
Uitgave:
Uatblacl voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam c 9.
VRIJDAG 2S JTTLI 1941.
HELDERSCHE EDITIE.
J-jET voorbijstreven van den voor-
sprong aldus de titel dien dr
Gobbels plaatst boven zijnartikel in
Das Re.Vh "Ummfr het Weekblad
,,D^, Reich Hu zet uiteen dat Duitsch
land in September 1989. toen het door
zijn vijanden tot den oorlog werd ge"
dwongen, beschikte over een nieuw op
gebouwd. modern uitgeruste weermacht
en daarmede een aanzienlijken techni-
schen voorsprong bezat, die mede tot
snelle overwinningen van 1939 1940
en 1941 bijdroeg. De Führer. die de
volkomen nieuwe methode van oorlog
voering uitgevonden en voor de eerste
maal practisch toegepast heeft is daar-
mede een revolutionnair vernieuwer
van de militaire strategie geworden.
Deze strategie vertoont in haar histo
rische ontwikkeling nergens zoo'n plot-
selingen breuk met verouderde denk
beelden als in de jaren 1939—1940. Hier
begint een ander hoofdstuk in het ope
ratieve denken in het algemeen. De
minister wiist er echter ook op, dat
de tegenstanders zich bij een langeren
duur van den oorlog de ervaring der
Duitsche bliksemsfrategie eigen
hebben gemaakt, waarbij zij gelijke of
toch soortgelijke middelen en methodes
der oorlogvoering toepasten. Dit is in
hoofdzaak de reden voor den achter
uitgang der Duitsche militaire succes
sen sedert 1942. Door den dwang der
omstandigheden heeft de tegenstander
een voorsprong gekregen doordat hij
op vele gebieden van voren af aan
moest beginnen en daarbij aan niets
gebonden was. dat al aanwezig was,
hetgeen voor Duitschland helaas niet
meer het geval was. Daarbij zijn aan
den kant van den vijand enkele zeer
diepingrijpende technische uitvindingen
gekomen, die bepaalde gebieden der
moderne oorlogvoering van den grond
af revolutionneerden.
In dit verband wijst dr. Göbbels voor
al op de uitvinding van het z.g. Rotter
dam-werktuig, dat voor Duitschland
tamelijk verrassend is gekomen.
AAN DuitscHe zijde heeft men, toen
men de tijdelijke technische over
macht van den vijand inzag, op bepaal
de gebieden van voren af aan moeten
beginnen. Daarbij was het zeer spoedig
duidelijk geworden, dat men de tegen
partij niet door overtreffing van de
eigen, maar alleen door het creëeren
van nieuwe middelen en mogelijkheden
kon verslaan. Het gaat er dus niet zoo
zeer om den voorsprong in te halen,
als veeleer voorbij te streven.
Dat is gebeurd in de afgeloopen twee
jaar op de meest verschillende gebie
den. Beslissend in deze ontwikkeling
is, dat zij zich geheel in een nieuw ka
der beweegt, weshalve ook met recht
verwacht kan worden, dat zij den vij
and ook voor volkomen nieuwe feiten
plaatst en dus tamelijk onvoorbereid zal
treffen. Natuurlijk is er tegen ieder
wapen een tegenwapen. De historie der
wapentechniek kent geen voorbeeld, dat
dit ooit zou zijn uitgebleven. Maar de
ervaring leert, dat het langen tijd
duurt, voor dit tegenwapen is uitge
vonden en nog langer voor het in toe
reikende hoeveelheden vervaardigd
wordt en gebruikt kan worden. En die
tijd is beslissend. Wat dit in den regel
beteekent. heeft Duitschland in de
laatste twee jaar in den luchtoorlog er
varen. Een groot deel der nationale
kracht werd opgeëischt voor het over
winnen van de daaruit voortvloeiende
moeilijkheden.
WANNEER wij dus, aldus de Rijks-
minister, niet al te ver meer af zijn
van het gebruik van eigen moderne
wapens en gevechtsmiddelen, zal hei
zelfde in vermeerderden omvang aan
den vijandelijken kant, en hier in het
bijzonder voor Engeland, het geval zijn,
aangezien Engeland het dichtstbij ons
toegrijpen ligt en op grond van zijn
houding ook de hardste straf verdient.
De vijand voedt een noodlottige dwa
ling, wanneer hij gelooft, door zijn
luchtterreur onze productiebases zoo
zwaar te hebben getroffen, dat zij min
of meer uitvallen voor het productie
proces. Wij hebben de Duitsche bewa
peningsindustrie door georganiseerde
bescherming van de meest verschillende
soort en door grootsche verplaatsing
immuun gemaakt voor aanvallen uit de
lucht, een proces, welks moeilijkheden
wij reeds kennen, wél ks moeilijkheden
echter onze vijanden, op zijn minst En
geland nog zullen leeren kennen. Wan
neer wii zoo'n ontwikkeling te onzen
gunste met diepe opluchting verwelktf-
mèh en ook het geduld hebben om nog
een zekeren tiid te wachten tot haar
volkomen verwezenlijking, zal zij daar
om voor ons toch geen aanleiding zijn
om in onze overige oorlogsinspanningen
ook maar in het minste te verslappen,
maar ze in tegendeel zoo mogelijk nog
verdubbelen.
Hoofdredacteur: H. M. c. SCHRöder, Alkmaar (afw.)
Deze Courant verschijnt dagelijks.
A d v e r t en 11 e t a r i f
Prijs der gewone advertenties in deze
Editie U ct- per m.m. Bij contract
binnen een jaar te gebrniken belang-
tijke korting. Tarieven voor de
geheele oplage op aanvrage.
De chef der politie van het geallieerd
militaire bestuur, de Amerikaansche
luitenant-kolonel Pollick. heeft de ar-
restatie gelast van de aanstichters eener
groote openbare betooging. die op 24
Juli te Rome heeft plaats gehad. Als
gevolg van de ontoereikende voedsel
voorziening zijn in enkele Romeinsche
wijken ernstige onlusten ontstaan. De
politie heeft moeten ingrijpen en de
voornaamste deelnemers gearresteerd.
Volgens een officieeie mededeeling der
politie zullen de arrestanten onverwijld
voor een geallieerde militaire recht
bank gedaagd worden.
Voorts werden in verband met deze
onlusten eenige honderden bedienden
der centrale voor da- Italiaansche le-
vensmiddelen voorziening ontslagen.
Verschillende arrestaties.
Naar Reuter meldt, heeft de chef der
politie van het geanieerde militaire
bestuur te Rome. kolonel Molfe. de
onverwijlde arrestatie gelast van den
chef der hoofdgevangenis te R°™e.
Regina Coeli. Tevens werd de arresta-
tie gelast van talrijke toonaangevende
ambtenaren van het ïtaliaansche ge-
vangenisbestuur, waaronder Agnesino
die jarenlang leider is geweest van de
politiewacht, die moest zorgen voor de
persoonlijke veiligheid van den D
In verband met de rede van dr. Gob
bels, die door de Japansche Waden
uitvoerig wordt weergegeven, schruft
het blad „Tokio Sjimboen dat ook
voor Japaü het tijdstip is gekOHien
om tot een totale mobilisatie over te
gaan. Het blad meent voorts, dsat °e
verschillende dingen, die in Duitscn
land aan een hernieuwd onderzoek,
resp. aan een reorganisatie, worden
onderworpen, op dezelfde wijze moeten
gelden voor Japan.
In den Galicischen sector van het
oosteijjke front woeden thans gevech
ten, welke tot de grootste en verbit-
terdste van dezen tweeden wereld
oorlog bebooren.
De Duitsche troepen volgen nog
steeds de tactiek van den elastischen
afweer, maar desniettemin merkt men
thans duidelijk den invloed van de
Duitsche tegenmaatregelen jegens
den naar het binnenland van Polen
gerichten rooden opmarsch.
De tank-wiggen der gemotoriseerde
Sovjet-legers zijn over den bovenloop
van den Dnjestr gedrongen, tot aan de
San en tot dicht bij de Weichsel, Lublin
werd ogtruimd, maar ver achter de ge
motoriseerde Sovjet-legers, die als wig
gen naar voren schoten door openingen
in het Duitsche front, leveren nog vele,
zelfs honderden Duitsche egelstellingen
en andere steunpunten strijd tegen de
hoofdmacht- Deze nesten van weerstand
vormen soms een front achter het front.
In het gebied tusschen Brest-Litowsk
en Grodno is de Duitsche tegenstand
ook toegenomen. De Sovjets stormen in
golven op de Duitsche grendelstellingen
aan, maar zij ontmoeten daarbij een
verwoeden afweer- De gevechten heb
ben iets weg van een stellingenoorlog,
welke wordt gepaard met een massalen
inzet van technische wapens".
Ten oosten en ten noordoosten van
Kowno, in den noordelijken sector, ziet
het strijdheeld er anders uit. Het tank-
leger Bagranjam poogt hier met steun
van sterke gemotoriseerde afdeelingen
scherpschutters in de richting van
Schaulen door te breken naar de Oost
zee. Op twee plaatsen bereikten de
Sovjets inderdaad een penetratie, doch
MIDDEN SECTOR
O 100 ki
GRODNO
van Duitsche zijde werden er onmid
dellijk pantserafdeelingen tegen in het
veld gebracht en met afweerfront bleek
zoo taai, dat de penetraties niet konden
worden benut en er zich een beweeglijk
gevechtsfront ontwikkelde, waar aan
val en tegenaanval elkaar afwisselden
De strijd om Dunaburg heeft den
Sovjets nog steeds niet het beoogde
succes opgeleverd. Tusschen Dunaburg
en de Finsche Golf werden talrijke
min of meer op zichzelf staande aan
vallen tegen het Duitsche front onder
nomen. Wie kennis neemt van de aan
tallen verloren gegane tanks, zal be
grijpen, dat ook daar weer een slijtage
slag van groote afmetingen aan den
gang is.
Overziet men het geheel, dan krijgt
men op het oogenblik den indruk, dat
het oostelijke front stabieler »s gewor
den.
Narwa ontruimd.
Naar het D-K-B. verneemt, hebben de
bolsjewisten beide laatste dagen den
rooruitspringanden Duitschen sector bij
Narwa uit het oosten en het noorden
herhaaldelijk met sterke strijdkrachten
aangevallen. De Duitsche troepen sloe
gen de vijandelijke aanvallen bloedig
af, waarbij talrijke tanks werden stuk
geschoten. Na den aanvoer van nieuwe
strijdkrachten zetten de bolsjewisten
op 25 Juli hun aanvallen voort. Het
zwaartepunt lag in het gebied van Hun-
gerburg. Afgezien van een onbeteeke-
uende penetratie sloegen ook dezen
keer de formaties van het Duitsche
leger en van de Waffen-^ alle vijan
delijke aanvallen af.
Daar evenwel met verdere penetratie
pogingen van de bolsjewisten rekening
moest worden gehouden en het bolwerk
Narwa zijn taak had vervuld, ontruim
den de Duitsche troepea thans den
vooruitspringenden frontsCftor- Alle in
richtingen van belang voor den oorlog
werden volledig vernietigd
Enkele kilometers ten westen van de
Narwa werden nieuwe verdedigingslinies
betrokken en hief werden
alle aanvallen van de op
dringende bolsjewisten, on
der hooge valiezen voor den
vijand, opnieuw afgeslagen.
Bij de nieuwe Duitsche stel
lingen wordt doeltreffend
gebruik gemaakt van het on
overzichtelijke bosch- en
moerasgebied tusschen het
Peipusmeer en de Finsche
Golf. De toegang tot Estland
wordt nog steeds versperd.
Nederlandsche H -grena
diers onderscheidden zich.
Zooals reeds gemeld is, is
het gebied der stad Narwa
volgens de plannen ontruimd
ter verwerving van plaatse
lijke reserves. In den hier
geleverden strijd hebben
zich, Nederlandsche paniser-
ff-grenadiers, die belast wa
ren met de dekking van de
Duitsche distancieeringsbe-
weging, bijzonder onder
scheiden door uitmuntenden
strijdgeest. Zij handhaafden
zich in de voorste Duitsche
linies tegen herhaalde Sov
jet-Russische tankaanvallen,
waarbij zij met pantseraf-
weergeschut en wapens voor
den strijd pp korten afstand
29 tanks buiten gevecht
stelden.
le Engelsche oorlog 1652—1654, 2e Engelsche oorlog 16651667, 3e Engelsche
oorlog 16721674, 4e Engelsche oorlog 17801784...... en ook nu weer den
zelfden vijand, Nëerlands erfvijand ter zee.
Evertsen, Tromp, de Ruyterzij gingen ons voor,
Zij stierven als heldenwij streden door!
Deze Duitsche torpedojager heeft in de Noordelijke IJszee een vijan
delijke duikboot ontdekt én de strijd neemt onmiddellijk een aan
vang De eerste „waterbom" wordt den tegenstander tegemoet
geslingerd- - O-H/P m
Aanmelding als vrijwilliger bij de Kriegsmarine staat open voor iederen
Nederlander van 1745 jaar en kan geschieden bij de Marineannahmestelle-
West, Zweigstelle Niederlande te Utrecht, bij alle Marinedienststellen, Hafen
en Ortskommandanturen en bij de verschillende Nebenstellen der Waffen ff,
alwaar tevens alle gewenschte inlichtingen worden verstrekt.
De gecombineerde aanval der Engel
sche en Amerikaansche legers in Nor
mandië, welke Dinsdag is begonnen,
kan op het oogenblik reeds als mislukt
worden beschouwd. Wel slaagden de
aanvallers er aanvankelyk in de Duit
sche stellingen binnen te dringen en
eenig terrein te veroveren, doch onmid
dellijk begonnen de Duitsche tayk-
afdeeljngen, ondersteund door artillerie,
luchtstrijdkrachten en infanterie, met
tegenaanvallen. Zij wierpen de Britten
en Amerikanen op hun oude stellingen
terug. De groote aanval werd uiteen
geslagen en er ontstond een reeks ge
vechten met een zuiver plaatselijk
karakter.
De derde groote gecombineerde actie
der geallieerden na den val van Cher-
b o u r g is hiermede mislukt, zooals tot
dusver ook alle zelfstandige pogingen
van de Engelschen of de Amerikanen
mislukt zijn. In Duitsche militaire krin
gen; constateert men, dat Montgomery
thans ook alle technische mogelijkheden
en combinaties zijner wapens heeft uit
gespeeld en men vraagt zich af, wat er
thans zal gebeuren.
Daar de Duitschers tot nu toe vrijwel
iederen aanval der geallieerden eerst
ontweken hebben om daarna' in een te
genaanval de oude stellingen wederom te
bezetten, neemt men algemeen aan, dat
men er thans van Duitsche zijde in ge
slaagd is het technische overwicht der
tegenstanders voor het grootste deel te
neutraliseeren.
De „Times": Gebrek aan ruimte.
De militaire overzichtschrijver van de
„Times" zegt omtrent den toestand in
Normandié: Men is blijkbaar tot het inzicht
gekomen, dat men de Britsche tanks in
het gebied van Caen te vroeg heeft laten
optreden. Het tankoffensief is asnvanke-
De door Rijksminister dr. Göbbels
in zijn radiorede van 26 Juli ge
brandmerkte deelnemers aan de
putschpoging van 20 Juli waren:
1. de generaal der infanterie Ol-
bricht, die standrechtelijk is dood
geschoten, 2. de vroegere chef van
den generalen staf, kolonel-generaal
Beek, die zich bij de arrestatie zelf
doodschoot, 3. kol.-generaal Höpp-
ner, die gearresteerd werd en zijn
vonnis verwacht-
Naar de Engelsche nieuwsdienst
meldt, is in tegenwoordigheid "an Sta-
lin een overeenkomst «onderteekend tus
schen het Sovjet-Russische commando
en de Poolsche Sovjet. Zij bepaalt Q.a.,
dat de hoogste machtsbevoegdheid in
het gebied der militaire operaties,
waar eenheden van het Sovjetleger op
het vroegere Poolsche gebied strijden,
in handen ligt van het Sovjet-Russi
sche opperbevel, alsmede dat de Pool
sche Sovjet in het door de bolsjewie
ken bezette Poolsche gebied een be
stuursapparaat en een systeem voor de
recruteering van mannen" voor de
„Poolsche gewapende strijdkrachten"
zal oprichten, waarbij actieve samen
werking met den Sovjet-Russischen
opperbevelhebber gegarandeerd moet
worden.
Bij de ondertéekening van het ver
drag waren voor de Sovjet-U.iie o.a.
nog aanwezig de commissaris van bui-
tenlandsche zaken Molotof eiyde plaats
vervangende commissaris Wysjinski.
Van de Poolsche Sovjet was aanwezig
de plaatsvervangende president Witos.
Amerikaansche persstem.
De „New York Times" constateert
met leedwezen, dat Rusland door het
oprichten van een Poolsch comité een
nieuwen stap heeft gedaan, die een
eenzijdige handeling vormt en waar
voor tevoren met de bondgenooten geen
overleg is gepleegd. De vraag doet zrch
thans voor, aldus bet blad. hoe_ men
optreden van de Sovjet-Russen in over
eenstemming moet brengen met de ver
plichting van Moskou, permanent con
tact te onderhouden met Gr. Brittan-
nië en de Ver. Staten.
Londensche Polen wachten af.
Over de rol van de Poolsche „uitge
weken regeering" te Londen schrijft de
Prawda dat het volkomen onmogelijk
is gebleken met deze kringen contact
op te nemen. Deze Londensche P?len
hebben voortdurend een zeer twijfel
achtige rol gespeeld. Zij hebben niet
gezet op het Roode Leger, maar met
de handen in den schoot bij den be-
vrijdingsstrijd toegekeken en afge
wacht. Deze „Laisser-faire-politiek is
een fiasco geweest.
29 Juli: Zon op 5.55 u., onder 21.37 u.
Maan onder 1.04 op 15.37 u.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FÜHRER, 27 Juli (DNB). Het
opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
Ten zuiden van Caen werden onze
Woensdag herwonnen stellingen
versterkt en tegen hernieuwde
plaatselijke aanvallen In bezit ge
houden. Tankconcenlraties ten
oosten van Caen werden door ge
concentreerd artillerievuur uiteen
geslagen. In het gebied ten westen
van Caumont behaalde de vijand
enkele plaatselijke penetraties, die
na het stukschieten van 45 tanks
werden afgegrendeld. Amerikaan
sche formaties zetten in het gebied
ten westen van St. Lö haar aan
vallen met sterke strijdkrachten
voort. Aan één vijandelijke aan
valsgroep van 20 tanks met daarop
zittende infanterie, gelukte het tot
in het gebied van Canisy door te
dringen. Vijf tanks werden stuk
geschoten. Zopwel hier als in het
gebied van Marigny duren hevige
gevechten voort. Ten noorden van
Periers wisten onze troepen zich
tegen alle vijandelijke aanvallen
in hun stellingen te handhaven.
Doeltreffende aanvallen van onze
gevechtsvliegers waren des nachts
gericht op vijandelijke concentra
ties in het gebied van Caen en op
schepen ten noordoosten van Cher-
bourg. De vijand verloor 11 vlieg
tuigen in luchtgevechten. In het
Fransche gebied werden 40 terroris
ten in den strijd vernietigd.
Het vergeldingsvuur op Londen
dunrt voort.
Italiaansche front.
In Italië bleef den vijand in het ge
bied ten zuiden van Florence ook gis
teren elk succes onthouden, ondanks
alle pogingen om door ons front heen
te stooten. Met gebruikmaking van
sterke infanterie- en pantserformaties
stormde de vijand steeds weer. door
artillerie en zware luchtaanvallen on
dersteund, op onze stellingen los. doch
bleef met zware verliezen liggen. Een
plaatselijke penetratie, die de vijand
pas na zeer' zware gevechten ten zuid
westen van aFigline kon behalen, werd
afgegrendeld.
Oostelijk front.
Aan het- Oostelijk front werden in
den serctor Stanislau—Lemberg talrijke
aanvallen van de bolsjewieken met
verliezen afgeslagen. Onze - grenadiers
weten zich, ondanks alle bolsjewisti
sche aanvallen, nog steeds in het stads
centrum van Lemberg te handhaven.
In het gebied van Jaroslau en Lublin
De stad Lublin ging na verbitterden
strijd verloren. Aan weerskanten van
BrestLitowsk bij Bialystok en ten
oosten van Kowno werden alle door
braakpogingen van de bolsjewieken
verijdeld, en werden plaatselijke pene
traties afgegrendeld. Bij Ponewisj zijn
gevechten met vijandelijke verken-
nings- en pantserspitsen aan den gang.
Tusschen Dunaburg en de Finsche
Golf zijn ook gisteren weer talrijke
aanvallen van de bolsjewieken bloedig
ineengestort. De in een vooruitsprin
gende frontbocht gelegen stad Narwa
werd na uitvoering van de sinds ge-
ruimen tijd voorbereide verwoesting
van alle voor de oorlogvoering van
belang zijnde installaties, volgens bevel
ontruimd. Aanvallen van den vijand
op onze verkorte, enkele kilometers ten
westen verloopende nieuwe stellingen
bleven vruchteloos. Bij de zware gevech
ten in het gebied van Ludsen heeft zich
het bataillon fuseliers 32. onder rit
meester Von Heydebreck, door bijzon
lijk goed gevorderd, maar ls vervolgens
door de door artilleriestellingen goed ver
sterkte Duitsche verdedigingslinie tot staan
gebracht. Sindsdien heelt men deze tac
tiek niet weer toegepast. Bij het nieuwe
offensief der Britsche en Canadeesche
troepen aan den weg van Falaise wordt
in hoofdazak gebruik gemaakt van in
fanterie, doch ook deze ijntmoet bij haar
opmarsch een even grooten tegenstand.
De Duitschers bieden niet alleen uiterst
hardnekkig verzet, doch slaan fanatiek
en wild terug. Volgens Duitsche berich
ten hebben de Britten de kleine terrein
winst bij May en TillyLa-Campagne
niet kunnen houden. De ervaring heeft
in ieder geval geleerd, dat tegen een
verdediging, die bestaat uit een concen
tratie van 18 mm. geschut en z.g. tijger
en pantsertanks in een betrekkelijk klein
gebied, de infanterie den weg moet ba
nen. In die omstandigheden kan geen
doorbraak verkregen worden met Stier
man- of Cromwelltanks.
Het is duidelijk, dat de geallieerden
zich thans nog in een moeilijk stadium
van den strijd bevinden. Het gebrek aan
voldoende operatieruimte bemoeilijkt
schijnmanoeuvres en daarmede de geza
menlijke operaties."
Heen en weer golvende strijd.
Met het begin van het nieuwe groote
offensief van het 2de Britsche leger, dat
Dipsdag startte tusschen Dlves en Ome,
zijn wederom verwoede gevechten inge
luid, welke groote offers eischen, doch
niet tot resultaten lelden, die met veel
arceeringen op een landkaart zouden
kunnen worden atngegeven.
Het is en blijft nog altijd een heen en
weer golvende strijd, -waarbij dorpen en
kleine strategische stellingen nogal eens
van bezitter wisselen. Ter weerszijden
van den straatweg CaenFalaise behaal
den de Britten en Canadeezen eenige ter
reinwinst, maximaal over een uitge
strektheid van 2 kilometer. Men krijgt
den indruk, dat generaal Dempsey een
eenigszins andere tactiek dan de vorige
maal toepast:, hij schijnt met groote
tank-aanvallen te willen wachten, tot de
infanterie de Duitsche pantser^vallen on
schadelijk heeft gemaakt.
Britsche stormtroepen wisten binnen
te dringen in Tilly sur Campagne en in
May sur Orne, doch het schijnt, dat
Rommel er elite-divies van de H heen
gezonden heeft en dat de aanvallers de
ze plaatsen weer hebben ontruimd.
Men vermoedt overigens, dat Montgo
mery het plan heeft om zijn offensief
bezuiden Caen uit te breiden tot het ge-
vechtsgebied van Troarn. Ter ondersteu
ning van het offensief ten oosten van de
Orne, dat nog niet geheel op gang is
gekomen, hebben de Engelschen in de
Ornemonding. die bijna voortdurend in
een kunstmatigen nevel gehuld ligt, nog
meer troepen en materieel ontscheept.
In den westelijken sector van het Inva
siefront heeft men eens te meer kunnen
vaststellen, dat Bradley het aanvals-
zwaartepunt van zijn eerste Amerikaan
sche leger uit het gebied van St. Lö ver-
Dlaatst heeft naar het gebied tusschen
Vire en Taute.
De aanvallen concentreeren zich hier
in het bijzonder op een gedeelte van den
straatweg St. LöPeriers. dat tusschen
dc domen Amigny en Le Mesnil-vigot
ligt. Dinsdagochtend, even vóór half elf
bijvoorbeeld werd daar, naar thans be
kend werd gemaakt, door duizend bom
menwerpers een tapijt gelegd.
De aanvallers slaagden er i«J. eenlg
terrein te winnen en verschillende pene
traties %ver den grooten straatweg in
zuidwestelijke richting tot stand te bren
gen. Woensdgg hebben de Duitschers in
dit gebied hevige tegenaanvallen gelan
ceerd. De resultaten daarvan zijn nog
niet bekend. Eenzelfde gevechtsbeeld
teekende zich af in het gebied van
"^eriers. waar de Duitschers eveneens met
felle tegenaanvallen antwoordden op de
oenetratles der aanvallers. Ook hier ls
dere standvastigheid onderscheiden. De
voorspellen.
dappere commandeur vond in de voor
ste linies den heldendood.
Luchtoorlog.
In den tijd van 24 Juni tot 24 Juli
werden in den noordelijken sector ''an
het Oostelijke front door troepen van
het leger en van de Waffen-H. alsmede
door vliegende formaties en luchtdoel
artillerie van de lufchtmacht 924 Sov
jet-Russische tanks vernietigd.
Formaties zware slagvliegtuigen
mengden zich in de voornaamste sec
toren doeltreffend in de gevechten .te
land én sloegen vijandelijke colonnes
uiteen. Hierbij werden 35 vijandelijke
tanks en meer dan 400 voertuigen ver
nield. Des nachts ondernamen zware
gevechtsvliegtuigen aanvallen op vijan
delijke concentraties in het gebied van
Lublin.
Amerikaansche bommenwerpers vie
len plaatsen in Zuidoost-Duitschland
en Roemenië aan. Door strijdkrachten
der luchtverdediging werden 42 vijan-
delijke^vliegtuigen, waaronder 35 vier
motorige bommenwerpers, vernietigd.
Roemeensche jachtvliegers schoten in
gevechten met een formatie Amerikaan
sche jagers 9 vijandelijke jagers om
laag. Des nachts wierpen vijandelijke
vliegtuigen bommen in het gebied van
Hamburg en op de stad Tilsit. Zes
vliegtuigen werden neergeschoten.
Jeugdige dieven. Door de politie te
Delft zijn aangehouden en ingesloten de
16-jarige Van P. en zijn 14-jarig broertje,
die goederen uit een inboedel van een
geëvacueerde, die op den zolder van de
ouderlijke woning lag opgeslagen, had
den verkocht en een deel van de op
brengst hadden versnoept. Ook werd de
moeder ingesloten, aangezien zij in de
duurt de sterke vijandelijke druk voort, opbrengst meedeelde.
(Interinf.) - Volgens een bericht van
Associated Press uit- Washington is het
door de geallieerden met Italië te slui
ten voorloopige vredesverdrag doorge
zonden 'aan de bevoegde Amerikaan
sche instanties. Naar het Amerikaan
sche nieuwsagentschap in dit verband
opmerkt, zullen in dit vredesverdrag
in den ontworpen vorm geenerlei terri
toriale problemen aangesneden worden
en zal vermoedelijk ook de kwesiie der
herstelbetalingen overgelaten worden
aan latere besluiten-
Deze uitlating van Associated Press
is in zooverre interessant, zoo wordt In
politieke kringen te Berlijn verklaard,
dat hieruit blijkt welkp behandeling
Italië van den kant van de geallieerden
heeft te verwachten Het is eenvoudig
op genade en ongenade aan hen over
geleverd. Dit blijkt ook ondubbelzinnig
uit de verklaringen van Bonomi in
Rome, toen hij zich belastte met het mi
nisterie van buitenlkndsche zaken,
toen hij zeide, dat Italië gedwongen
was de buitengewoon harde capitulatie
voorwaarden der overwinnende mo
gendheden te aanvaarden, waarbij het
geheele politieke, economische en finan-
cieele leven van het bezette Italië, alle
takken van het militaire m civiele be
stuur onder de controle waten geplaatst
van de geallieerde naties. Hier blijkt
dus ook weer, zoo'wordt in Berlijnsche
politieke kringen geconstateerd, dat
men zich wel van den verrader bedient
maar hem veracht en overeenkomstig
behandelt.
1894
1944
In Augustus 1894 schrok geheel Neder
land op door de mare, dat een Neder
landsche expeditie, onder generaal V< -
ter, plotseling op Lombok door de B -i -
neezen was overvallen, waarbij tal van
officieren en manschappen werden
dood. In goede orde, doch met zware
verliezen, volbrachten de onzen den
rugtocht naar de havenplaats Ampane n,
waarbij de Nederlandsche troepen gi j~
ten moed en zelfopoffering toonden.
Uit onze schooljaren weten wij, dat de
Sasaksers op Lombok tegen de hec-
schende Balineezen Nederlandsche h o
hadden ingeroepen en dat het aanvanke
lijk scheen, dat de expeditie onder de
generaals Vetter en Van Hem, die ver
deeld in het binnenland was door*. •-
drongen, het geschil in der minne zou
regelen, doch dat deze expeditie werd
teruggedrongen en pas later, na verster
king uit Java te hebben ontvangen, erin
slaagde de Balineezen tot onderwerping
te dwingen, nadat de in doodsverachting
door de Balineezen uitgevoerde lansaan-
v*iien in bloed waren gesmoord. Wij
weten ook, dat het er met Indië he< i
anders zou hebben uitgezien, wanneer
de Balineezen tegen de eerste expeditie
even fel hadden gestreden, als zij in
doodsangst later tegen de overmachtige
tweede expeditie hebben gevochten.
De strijders van deze Lombokexpedi
tie kregen later de Lombokmedaille en.
f 4.— per week pensioen. Veel strijd is er
in ons vaderland geweest om dit armza
lig pensioen verhoogd te krijgen tot f 9.—
per week en een deel der oud-strijders
op een buiten bij Arnhem een verzorg
den ouden dag te verlbenen. Naar schat
ting leven er thans nog een honderd
vijftig van deze menschen.
Een oud-stryder vertelt.
Met één van hen, den heer Jaap Hoog
land, Geesterweg te Alkmaar, hebben
wij dezer dagen eens een praatje ge
maakt. Als kind van tien jaar hebben
wij dezen oud-strijder als een f linken
jongeman als koloniaal naar Indië zien
vertrekken. Wij woonden in dezelfde
buurt, waar de bevolking sterk socialis
tisch voelde en onder den invloed van
Multatuli's strijd tegen het Indische cul
tuurstelsel, het koloniaal-worden be
schouwde als een daad van verraad te
genover de verdrukten. Toch weet ik,
dat wij jongens met een stil gevoel van
respect bezield waren voor de kranige
figuur, die de oudere broer van onzen
speelkameraad als koloniaal was.
Wij herinnerden den heer Hoogland
nog aan die dagen.
„Ik ging", zoo antwoordde hij, „aller
minst naar Indië, omdat ik menschen
wilde dooden, die ik nooit gezien had.
Twee jaar had ik in Utrecht bij de genie
gediend. Ik wilde, als timmerman, op
zichter bij de genie worden, maar aan
gezien ik slechts lager onderwijs had
genoten, ging dit niet, hoewel ik goed
bouwkundig teekenen kon. Ik wilde
vooruit en besloot daarom te trachten in
Indië opzichter te worden.
Onderweg, toen wij Southampton pas
seerden, werd ik pas 22 jaar. In Malang
werden wij afgericht en reeds een half
jaar later ging het 'onder de generaals
Vetter en Van Ham naar Lombok. Weg
was voor mij de kans om mij als op
zichter te bekwamen. Als men bij een
strijdend deel is ingelijfd, komt daar
niet van.
Aanvankelijk was er niets te doen en
werd er direct vrede gesloten. De expe
ditie had zich verdeeld. Ik bevond mij
mot een deel in Tjakranegara. Op 25 en
26 Augustus 1894 werden wij verraderlijk
door de Balineezen overvallen en moes
ten wij ons met zware verliezen terug
trekken op Mataram. Onder de man
schappen, waartoe ik behoorde^ was ook
de Alkmaarder Chris van Dijk, die ook
nu nog tot het rijk der levenden be
hoort. Wij hadden door den overval veel
menschen verloren. Onder hen bevond
zich ook generaal Van Ham, dien wij in
een Dewa-tempel te Mataram, met uit
gespreide armen, hebben begraven. In
zijn eenen arm rust de fuselier Mensink
en in den anderen de luitenant Muske
tier. Later is op die plaats nog een ge-
denkteeken opgericht. Nadat wij ver
sterking uit Java hadden bekomen, ging
de herovering zeer snel.
De Balineezen streden verbitterd en
hun lansaanvallen geschiedden met groo
te doodsverachting, maar zij konden te
gen de modern toegeruste overmacht
niet op.
„Lombok", zoo ging Hoogland voort. ..is
een zeer mooi land. Het berglandschap
is daar van een ontroerende schoonheid.
Talrijk zijn de wegen, die in allé rich
tingen het land doorkruisen. Het Euro-
peesche kaoitaal had zich nog weinig ge
ïnteresseerd voor dit bloeiende uitheemsche
gewest. Dat daar ieder reiziger zichvc5-
lig kan bewegen, is zeker een verdienste
van het door Nederland verrichte cul
tuurwerk in Indië en daaraan hebben
ook de mannen van Lombok deel gehad.
Twaalf jaar heb ik in Indië gediend,
waarvan twee iaar op Lombok. Door de
Koningin ben ik destijds nog eervol ver
meld geworden voor mijn gedrag bij de
inneming van de vestig Batse Hik op
Samalanga, maar de militaire Willems*-
orde. die ik toen stellig had verdiend,
bleef uit, want dat kostte geld, aange
zien aan die orde een extra pensioen
van f 4.is verbonden. Men was in die
dagen in Holland riu eenmaal schriel.
H£t grootefo <jeel van mijn diensttijd heb
ik overigens op Sumatra doorgebracht,
waar ik met het maken van meubelen
voor de officieren nogal wat extra ver
diende.
In Atjeh maakte ik eens een tocht mee
van dertig dagen. Velen vielen af en
enkelen verdronken bij het oversteken
van rivieren. Men houdt het daar alleen
uit, wanneer men goed op zijn lichaam
past, en als men wil, komt men er.
Tien jaar geleden, tijdens de veertig
jarige herdenking, kwamen wij als Lom
bokkruisdragers in Den Haag nog feeste-
liik bijeen. Toen waren het er nog 5 a
600. Hoeveel er nu zijn, weet ik niet,
maar het aantal wordt nog op 150 ge
schat.
Nu zal er van een feestelijke bijeen
komst wel niets komen. De oorlog heeft
den band tusschen Nederland en Indië
verbroken".
Met een handdruk namen wlf" afscheid
van dezen oud-Lombokstrijder, die rp
33-jarigen leeftijd naar Holland terugkeer
de. daar een gezin met acht flinke kinderen
vormde en £ich door harden arbeid, ge
steund door zijn vrouw, een rustigen le
vensavond wist te veroveren.
D. A. Klonri.
Wanneer ia Watt-Friesland de laatste
wagen kool huiswaarts keert, tracteert
volgens oud gebruik de boerin deff
baas en zijn personeel op een zgn.
.plereverschrikker'
CNF/Kuiper/Pax m