V9« Bulgarije dreigt Duitschland met ver breking der betrekkingen Gevechten verplaatst Sovjets bereiken den Donau Met. zorg den blik naar het Westen gericht Russisch commentaar Weermachtbericht naar Antwerpen en Brussel Verbitterde slag aan Adriatische kust Gedeeltelijke mobilisatie van Zwitsersche grenstroepen Geallieerden rukken op naar het noorden Sovjet-Rusland in oorlog met Bulgarije Finsche parlement bijeen Beperking betalingsverkeer 1944 Opschorting van den effectenhandel F. V. Valstar f Wedstrijden uitgesteld Oekraine sigaretten Generaal Dittmar: Algeheele mobilisatie op tijd begonnen Herstel van evenwicht op komst STADSNIEUWS. Uit het politierapport Geslaagd K.V.H.-nieuws Avondgebed De wedstrijden van afgeloopen Zondag Uitgave: Dagblad voor Noord-Bolland N.V. Alkmaar Voordam C 9. Bureau der Helderscbe editie: Den Helder: Koningstraat 78. Telefoon 2345 (2 lijnen). Postrekening 449041- WpENSDAG C SEPTEMBER 1944. HELDERSCHE EDITIE. 89e Jaargang, No. 209, 2 pagina's. Hoofdredacteur: H. M. C. gCHRÖDER, Alkmaar <afw.| Deae Courant verschijnt dagelijks. Advertentie-tarief: Prijs der gewone advertenties In deze Editie 11 ct. per m.m. Bij contract binnen een jaar te gebruiken belang rijke korting. Tarieven voor de gebeele oplage op aanvrage. Burgarije Weeft een regeeringscrisis beleefd, welke spoedig werd opgelost: Moeravieff vormde een nieuw kabinet en heeft bereids voor de radio een re- geeringsverklaring voorgelezen. De nieuwe regeering, zoo zeide hij o.m., heeft alle krachten om zich heen verzameld, welke gekant zijn te gen deelneming van Bulgarije aan de zen wereldoorlog. Zij streeft er naar de grondrechten en grondvrijheden van het land te herstellen. Zij zal ver draagzaamheid in het leven roepen jegens alle Bulgaarsche burgers zonder onderscheid van geloof en nationali teit. De constitutioneele rechten en vrijheden zullen worden hersteld en een algeheele, onvoorwaardelijke am nestie voor alle tegenstanders der dictatuur en voor de tegenstanders eener deelneming van Bulgarije aan den oorlog, zal worden afgekondigd. Moeravieff deelde voorts mede. dat de regeering besloten heeft de Sobranje te ontbinden, aangezien dit lichaam de grootste verantwoordelijkheid draagt voor de deelneming aan den oorlog. Op het gebied van de buitenlandsche politiek wordt een onvoorwaardelijke neutraliteit nagestreefd. Mocht Duitsch land daarbij moeilijkheden in den weg leggen, dan zal de Bulgaarsche regee ring de betrekkingen met Duitschland verbreken. Het driemogendhedenpact is voor Bulgarije buiten kracht gesteld en het anti-kominternpact wordt op gezegd. De regeering hecht goedkeu ring aan alle maatregelen, die in staat zijn om de vrede met Groot-Brittan- nië en Amerika te herstellen. Voorts zal Bulgarije er naar streven de be trekkingen met Turkije verder te ver diepen en een goede verhouding met alle nabuurstaten te herstellen. De eerste zorg der nieuwe regeering is echter een verhouding vol vertrouwen tot stand te brengen met „het broeder lijke Rusland", welke verhouding overigens reeds bestaat en verder ont wikkeld wordt tot de beste vriendschap. Moskou nog niet tevreden De Moskousche zender publiceert een commentaar van Tass over de re- geeringsverklaring van den nieuwen Bulgaarschen premier. In dit com mentaar wordt gezegd, dat deze ver klaring ten aanzien van de problemen der Bulgaarsche binnenlandsche poli tiek eenigen vooruitgang toont. Be halve beloften is tot dusverre echter nog niets gegeven. In oorlogstijd is echter de binnenlandsche politiek niet zoo belangrijk als de buitenlandsche En in dit opzicht moet geconstateerd worqlen, dat op het gebied van de bui tenlandsche politiek de verklaring van Moeravieff geen vooruitgang beteekent ten aanzien van de politiek van Bag- rianoff. In dit verband spreekt Tass er twij fel over uit of Moeravieff eerlijk het voornemen heeft om „tusschen twee partijen, die een strijd op leven en dood voeren de strengste neutraliteit in acht. te nemen". Van de neutraliteitspolitiek, zooals Bulgarije die volgens Sovjet-Russische opvattingen ten uitvoer legt, wordt gezegd, dat zij beter „nooit het levens licht had Juinnen aanschouwen". Voorts wordt gezegd: om Bulgarije te redden moet men afstappen vap de poütiek der neutraliteit en een vol ledige breuk der betrekkingen met Duitschland tot stand brengen. Moera- hoofdkwartier van den FÜHRER, 5 Sept. (DNB) Het op perbevel van de weermacht maakt bekend: In Noord-Frankrijk handhaven on ze troepen zich hardnekkig tegen sterke vijandelijke aanvalstroepen, die gisteren vrij diepe penetraties konden bereiken. De gevechten hebben zich verplaatst naar het gebied van Antwerpen en Brussel en nemen voortdurend in hevig heid toe. Londen lag in den afgeloopen nacht weer onder het vuur van de V 1. Zware batterijen vèrdragend geschut van de Duitsche marine beschoten opnieuw Zuid-Engelsche havensteden en barakkenkampen, alsmede vijandelijke batterijstel lingen met goede uitwerking. In de Ardennen werden pogingen van den vijand om de Maas over te steken verijdeld. Ten noorden van Charleville over de Maas gezette vijan delijke strijdkrachten werden in een tegenaanval teruggeworpen. In het dal van de Saone verloopen onze bewe gingen, ondanks vijandelijken druk. verder volgens de plannen. Om Brest werd QOk gisteren verbitterd gevoch ten. Onze bezetting sloeg opnieuw al le vijandelijke aanvallen, die door sterke artillerie, tanks en luchtstrijd krachten werden ondersteund, uiteen In Italië sloegen onze troepen in den Adriatischen kustsector alle aanval len van den vijand af. Plaatselijke penetraties werden in een tegenaanval afgegrendelfl. De laatste vijf dagen van den grooten strijd aldaar werden meer dan 200 tanks vernietigd. In het zuidoostelijke deel van Zeven burgen duren de harde aanvals- en verdedigingsgevechten voort. In de Woudkarpathen hebben Hongaarsche troepen een belangrijk aandeel in den succesvollen afweer van verscheidene Sovjet-Russische aanvallen. In het bruggehoofd van den Weichsel ten noordwesten van Baranof leidden suc cesvolle aanvallen van verscheidene dagen, ondanks taaien vijandelijken tegenstand. tot een frontverkorting. Tusschen Boeg en Naref wierpen de Sovjets nieuwe formaties in den strijd. De zware vijandelijke aanvallen wer den opgevangen door tegenaanvallen in de diepte van, onze stellingen, waar bij 74 tanks werden stukgeschoten. In Estland werden tusschen het Wirz- meer en Dorpat Sovjet-Russische ge vechtsgroepen, die over den Embach gezet waren, in de pan gehakt. Bij Dorpat wierpen onze troepen de bols jewieken in zware boschgevechten naar het zuiden terug. Slagvliegers schoten bij een aanvals- poging van bolsjewistische torpedo vliegtuigen op een Duitsch convooi 'n de wateren ten westen van Libau ne gen vijandelijke vliegtu ;gen omlaag. In den afgeloopen nacht wierpen Af zonderlijke vijandelijke vliegtuigen bommen op Karlsruhe^ vieff is, naar het schijnt, niet in staat om dezen stap, den eenigen, die Bul garije kan redden, te doen. Bulgarije moet kiezen tusschen opgeven der neutraliteitspolitiek en aansluiting bij het kamp der democratische landen tegen Duitschland óf neutraliteit van Bulgarije. Maar dan moet de huidige regeering de verantwoordelijkheid dragen voor de verdere toekomst van Bulgarije. Zoo staat de kwestie. De duimschroeven aangelegd. De verklaring van den Bulgaarschen minister-president Moeravieff, zoo werd in Berlijnsche politieke kringen verklaard, is van Sovjet-Russische zijde zoo beantwoord, als men krach tens de strekking, die de Sovjet-Rus sische politiek tegenover Bulgarije den laatsten tijd liet doorschemeren, moest verwachten. De commentaren van het officieele Russische persbureau laten er geen twijfel over bestaan, dat Bul garije de duimschroeven worden aan gelegd, en dat het ook Moeravieff niet gelukken zal, zich door het onder- streepen van democratische beginse len en door een poging, bij de Anglo- Amerikanen een wit voetje te halen, te vrijwaren voor den Sovjet-Rus- sischen eisch in zake volledige onder werping aan Moskou. Het commentaar van Tass is geheel in de lijn van hetgeen de laatste da gen herhaaldelijk van Sovjet-Russische zijde is verkondigd, n.1. dat een neu- traliteitsverklaring zonder meer niet voldoende is, doch dat Bulgarije zijn bereidwilligheid door verder gaande concessies moet bewijzen Na de ver klaring van Churchill, dat Bulgarije zich „dan weg terug eerst moet ver dienen'^ bestaat er naar de meening van Berlijnsche politieke kringen geen terijfel over, dat geen Bulgaarsche re geering op eenigerlei ondersteuning van de Engelschen of Amerikanen te genover de eischen van Moskou kan rekenen, nu de behandeling ook van dit vraagstuk definitief aan Moskou is overgelaten. De wijze waarop de Bulgaarsche wapenstilstand te Cairo volgens berichten uit Britsche bron behandeld wordt, is, naar men te Berlijn verklaart, kenmerkend voor de bedoelingen der geallieerden, niet minder echter ook voor de illusies, welke de regeering Moeravieff meende te kunnen koesteren. Sinds acht dagen woedt aan de kust van de Adriatische Zee een verbitterde slag. Sterke Britsche en Canadeesche formaties willen hier door concentratie van alle beschikbare krachten zich langs de kust den weg naar de Povlakte effenen. In de laatste vier dagen schoten Duit sche troepen hier ongeveer 180 pantser wagens stuk. De aanval werd aanvankelijk onder nomen langs een front van ongeveer 40 km breedte tusschen U r b i n o en ae kust. Door de zware verliezen kon de aanval niet over de geheele breedte worden doorgezet en sedert Donderdag werd hij gericht op den oostelijken F o- g 1 i a-sector, over een front van twin tig km breedte. De aanval werd door scheepsgeschut en talrijke bommen werpers gesteund. Na de Foglia te zijn overgetrok ken moesten de aanvallers hun front nog vernauwen om de tien km noorde lijker gelegen C o n t a te naderen- Pas na aanvoer van versterkingen konden de Geallieerden de C o n t a overtrek- ker op twee plaatsen, die ongeveer vijf km van elkander liggen. Door taai vast houden en energieke tegenaanvallen verhinderden de Duitsche grenadiers een uitbreiding der penetratie. Naar officieel wordt meegedeeld, heeft de Bondsraad op voorstel van deri op perbevelhebber van het leger besloten tot een gedeeltelijke mobilisatie der grenstroepen. arabooy Een van het gebied R ij s e 1 Doornik uit ondernomen aanval van een BrltschCanadeesche voor uitgeschoven divisie, die via Brussel naar Antwerpen leidde, heeft daar de B e n e d e n-S c h e 1 d e bereikt- De Duitsche beveiligingstroepen staan daar aan het A 1 b e r t- k a n a al. Het vestinggebied van Pas de Calais bevindt zich nog steeds hecht in Duitsche han den. Een ten zuiden van Antwerpen waargenomen pantserconcentratie van het BritschCanadeesche leger, die blijkbaar tot dezelfde divisie behoort, kon door het afweervuur der Duitsche artillerie uiteengesla gen worden. Ten zuiden daarvan slaagde een Amerikaansche pant- sertop erin tot Leuven door te stooten. De hoofdgroep van deze Amerikaansche stootgroep bevindt zich nog in het gebied Berge n Charleroi. Overigens wordt de Maaslinie van D i n a n t tot ten zuiden van Séjjn door de Duitsche troepen gehandhaafd. Op enkele plaatsen gelukte het vrij zwakken Amerikaanschen pantserafdee- lingan den oostelijken oever van de Maas te bereiken, doch zij werden in een tegenaanval van Duitsche strijd krachten teruggeworpen of zóó doel treffend afgegrendeld, dat zij zich niet konden ontplooien. Alleen in het ge bied van Charleville kwam het tot grootere gevechten op djn oostelij ken oever van de Maas. Een andere penetratie in de Maaslinie bij M o n- t h e r m a tusschen Charlevi 1 1 e en G i v e t, waarbij de Amerikanen met behulp van amphibie-pantserwa- gens den anderen oever trachtten te bereiken, werd door Duitsche pantser jagers verijdeld. De distancieeringsbewegingen der Duitsche troepen uit z u i d- en z u i d- w e s t-F r a n k r ij k konden volko men volgens de plannen en ordelijk worden voortgezet- De Duitsche ge vechtsgroepen hebben hier onder deels zwaren tegenstand hun opgedragen nieuwe stellingen bereikt. Volgens een bericht van het pers bureau Tass heeft de Sovjetregeering den oorlog verklaard aan Bulgarije. Naar de zender Moskou Dinsdagavond meldde, heeft de Volkscommissaris van buitenlandsche zaken, Molotof, dien avond te 7 uur in opdracht der Sovjet regeering den Bulgaarschen gezant in de Sovjet-Unie, Stamenof, een nota overhandigd, waarin, zooals reeds ge meld, de Sovjet-Unie Bulgarije den oorlog verklaart. In deze nota zegt de Sovjetregeering, dat Bulgarije Duitschland de faeto in den strijd tegen de Sovjet-Unie drie jaar lang gesteund heeft. Dan wordt verklaard, dat Bulgarije met het oog op de nieuwe militaire en politieke situatie van de gelegenheid gebruik wilde maken om, evenals Roemenië en Finland zich van zijn betrekkingen met Duitschland los te maken. De facto échter onderhoudt de Bulgaarsche re geering nog steeds betrekkingen met Duitschland en volgt zij de politiek van een zoogenaamde „neutraliteit" alleen om op deze wijze Duitschland diensten te bewijzen. Om die reden kan de Sov jetregeering deze politiek van Bulgarije niet anders beschouwen dan als een tactische oorlogvoering in het kamp van Duitschland tegen de Sovjet-Unie. Woordelijk besluit de Sovjet-nota: "Tengevolge hiervan acht de Sovjet regeering zich niet in staat betrekkin gen met Bulgarije te blijven onderhou den. Zij verbreekt alle betrekkingen met Bulgarije en verklaart, dat niet alleen Bulgarije zich in oorlogstoestand met de Sovjet-Unie bevindt in zoo verre, dat het de facto ook tevoren in oorlogstoestand met de Sovjet-Unie was, maar dat ook de Sovjet-Unie van nu af aan zich in toestand van oorlog met Bulgarije zal bevinden". Naar de Britsche berichtendienst meldt, zou het Finsche parlement Dins dag weer in geheime zitting bijeenko men. Men neemt te Londen aan, dat een delegatie voor den vrede naar Moskou zal worden gezonden. De Nederlandsche Bank kondigt op grond van de verordenende bevoegd heid, haar toegekend in artikel 1, lid 2, van de verordening no. 58-1943 de vol gende bepalingen af: Artikel 1: Het afgeven van geldsommen en het doen vén betalingen in contanten is den volgenden onderem.ngen, lichamen en diensten tot nader order verboden: a. credietinstellingen in den zin van besluit no. 225-1941 betreffende het bank- en credietwezen. alsmede de Rijkspostspaarbank, de postcheque- en girodienst en de sociale volkacre- die tinstellingen b. diensten, als bedoeld in de giro- wet (staatsblad 1923 no. 307); c. levensverzekeringsmaatschappijen, als bedoeld in de wet op het levens verzekeringsbedrijf (staatsblad 1922 no. 716). Artikel 2: Duitsche betaalmiddelen, mef uit zondering van Reichskreditkassen- scheine. mogen door de instellingen en diensten als bedoeld in artikel I niet meer in betaling of ter verwisse ling worden aangenomen. Artikel 3: Over de met ingang van 6 Septem ber 1944 uitstaande bedraiken bij on dernemingen. lichamen en diensten, als bedoeld in artikel 1, zal door de rechthebbenden slechts vrijelijk in contanten» als volgt kunnen worden beschikt: a. 100 per week; b. onbeperkt voor zoover deze be- noodigd zijn voor: 1. betaling van loonen, salarissen en dergelijke aan personen in dienst van rechthebbenden 2. voldoening van verplichtingen uit hoofde van de sociale wetgeving als mede voor betaling van pensioenen. Artikel 4: Deze verordening vindt geen toe passing op de uitbetaling van bedra gen, dien na 5 Sept. 1944 in contanten op een bankrekening zijn gestort. Artikel 5: De in artikel 1 bedoelde onderne mingen. lichamen en diensten moeten verlangen, dat de noodige bewijsstuk ken worden overgelegd, waaruit blijkt, dat de aangevraagde bedragen noodig zijn voor de doeleinden als genoemd in artikel 3„ sub b. Zoo mogelijk zien zii toe, dat deze bedragen ook metter daad voor genoemde doeleinden wor den besteed. Artikel 6; Een ieder is verplicht tot geheim houding van al hetgeen hem in ver band mét de uitvoering van deze ver ordening is bekend geworden. Artikel 7: Overtreding van het bepaalde in de voorafgaande artikelen kan worden gestraft met sluiting van de onderne ming, instelling of dienst. Artikel 8: Deze verordening kan worden aan gehaald als „verordening beperking betalingsverkeer 1944". Artikel 9: Deze verordening treedt op 6 Sept. 1944 in werking. Dinsdag werd ter beurze het volgen de bekend gemaakt: In verband met den onoverzichtelij- kan toestand in den lande en de ge brekkige communicatie wordt het vol gende bepaald: Met uitzondering van de noteering van den geldkoers worden heden geen noteeringen gemaakt. Dit houdt in, dat in de fondsen wel ker verhandeling aan stopkoersen ge bonden is, geen handel kan plaatsvin den. In aansluiting hieraan wordt bepaald, dat in Nederlandsche staatsfondsen, welker verhandeling immers niet, aan stopkoersen gebonden is door leden heden niet gehandeld zal worden. De normale bepalingen betreffende het leveren en ontvangen van effecten op de kantoren worden door deze voor schriften niet beïnvloed. Op Roemeensche bodem hebben de Sovjet-troepen thans met sterke contin genten den noordelijken oever van den Donau over een breed front bereikt. Het is mogelijk, dat zij met de volle kracht dezer formaties naar het Westen willen trekken in de richting van de IJzeren Poort. Bepaalde feiten dui den er echter ook op, dat tenminste aanzienlijke strijdkrachten gereed ge houden worden, om op te trekken naar de Bulgaarsch Turksche grens. Dit zou overigens ervan afhangen, hoe de politieke ontwikkeling in het Balkan-gebied verder verloopt. De gevechten om de Ka rp'at hen- pa s s e n, vooral in het Bxstritza- d a 1, duurden met onverminderde hevig heid voort. Aanvallen bij Wysskov opgevangen. Over de gevechten in den centralen sector van het oostelijk front wordt ge- meid, dat de bolsjewieken op 3 Septem ber ten Noordoosten van Wysskov over een breed front tot den verwach ten grooten aanval zijn overgegaan. Ondanks krachtig Sovjet-Russisch ar- tillerie- en pantserafweervuur en gelijk tijdige luchtaanvallen hebben de Duit sche troepen den stoot overal opgevan gen. Betrekkelijk kleine penetraties in de diep geëchelonneerde verdedigings- gebleden zijn zonder belang en hecht afgegrendeld. Ten zuiden van den weg Ostro w-R o z a n hebben Duitsche pantserstrijdkrachten, gesteund door talrijke slagvliegers en jagers, in een te genaanval eenige verioren plaatsen her overd en de sovjets naar hun uitgangs stellingen teruggeworpen. Uit 's Gravenhage wordt melding gemaakt van het overlijden van den heer F. V. Valstar, een der meest vooraanstaande figuren in den Neder- landschen tuinbouw. Velen, ook in onze provincie, hebben hem leeren kennen en waardeeren in zijn functie van voorzitter van het Centraal Bu reau, in welke hoedanigheid hij zoo wel bij de Nederlandsche regeering als wel bij buitenlandsche instanties voor de tuinbouwbeiangen een vurig pleitbezorger was. Naderhand heeft hij ook als regeeringscommis- saris voor den tuinbouw zijn capaci teiten in volle mate kunnen ontplooien. De heer Valstar was ridder in de or de van den Nederlandschen Leeuw en in die van Oranje Nassau. Naar wij vernemen, zijn de nationale kolfwedstijden van den N.K.B., welke Donderdag te Zuid-Scharwoude zouden beginnen, wegens de tijdsomstandighe den tot nader aankondiging uitgesteld. De competitie van den N.V.B. is om dezelfde reden voorloopig stopgezet. De dienst perszaken van het Neder landsche Oost Instituut deelt mede: Met ingang van Woensdag 6 Sep tember zijn van de roode kaart bon nummer 43 en van de blauwe kaart bon nummer 36 geldig verklaard voor aankoop van een pakje Oekraine siga retten. I)E bekende spreker van den Groot-Duitschen Omroep, It.-gen. Dittmar. heeft heden over den mi litairen toestand onder meer gezegd: Met bijzonder veel zorg richten wü op het oogenblik den blik naar het westen. Engelschen en vooral Amerikanen hebben hier van de numerieke meerderheid aan for maties en strijdmiddelen gebruik gemaakt op een wijze, die een ver gelijking met onze doorbraak door de Maginot-linie en den daarop volgenden opmarsch tot den mond van de Somme in 1940 volledig toe laat. Daarbij moet steeds in her innering worden gebracht, dat wij toen vernietigingsoverwinningen behaalden op een vijand, wiens totale sterkte niet belangrijk bij de onze achterbleef. De operatieve vrachten, die onze westelijke te genstanders thans plukken, zijn n^?t ontworsteld aan een vijand van vrijwel dezelfde gevechtskracht en geen resultaat van een betere, d.w.z. meer vermetele en conse quente leiding. Slechts met verbitte ring kunnen wij bedenken, wat er zou gebeuren, wanneer wij te genover Engelschen en Amerika nen thans in een krachtsverhouding zouden staan, die ook bij benade ring overeen zou komen met de omgekeerde verhouding van 1940. QIT zijn geen ijdele gedachten, in tegendeel, zij leeren ons, dat het vederom, niet anders dan in het oos- 'en, de ontoereikendheid der middelen is, die ons thans het succes ontzegt, dat ons vroeger in een meer evenwich tige verhouding nauwelijks ernstig betwist kon worden. Deze gedachten- gang is niet het uitvloeisel van een militaire aanmatiging, die, om niet voor het heden de vlag behoeven te strijken, in het verleden vlucht. In tegendeel. wij erkennen volledig, dat de operatieve prestaties vooral van de Amerikanen in opzet en uitvoering op een peil van aanzienlijke hoogte hebben gestaan. Maar juist tegen de zen achtergrond worden de prestaties van onze legers in het westen hijzon der belangrijk. Wat hier door Duitsche soldaten gepresteerd werd in een strijd, waarbij alle uiterlijke voorwaarden, aantal, bewapening, aanvoermogelijk- heden, zoo ongunstig mogelijk waren, waar brokstukken en resten van Duit sche divisies, die sinds maanden ge vochten hadden, zich steeds weer met versche vijandelijke formaties moes ten meten, is volkomen genoegzaam om ons zelfbewustzijn nieuw voedsel te geven. Zeker, de wonden, die ons geslagen werden, zijn daarom niet minder smartelijk. Maar wij weten toch hoe het kwam, dat Britten en Ameri kanen doorstieten tot het gebied van Metz, tot in de Argonnen en den wes telijken rand der Ardennen, dat zij zich door Picardië en Artois den weg naar de Kanaalkust banen. Wat totdusverre tegenover hen ge plaatst kon worden waren meestal slechts numeriek zwakke formaties, die over een breed front vochten en derhalve nauwelijks in staat waren tot uitgebreide actie en welker dunne ver sperringsgrendel. geenszins gevechts fronten in den gebruikelijken zin van het woord, het opdringen der vija: de- lijke tankstrijdkrachten wel konden vertragen en in andere richting dwin gen. maar op den duur niet tegenhou den. Hun taak was uitsluitend vanver- tragenden aard. Onder de bestaande omstandigheden konden zii die niet beter volbrengen dan zij gedaan heb ben en nog doen. Totale mobilisatie begonnen. CONCLUSIES als deze raken weder- om aan de diepste oorzaak van onze moeilijkheden, het gebrek aan een totale krachtsinspanning. Dit feit kan eigenlijk slechts verrassend zijn voor dengene, die geen volledige voor stelling heeft van de sterkte der we- derzijdsche krachtgroepen. Dit wordt thans anders. Juist op dit beslissende punt is immers de groote mobilisatie begonnen. Dat dit nog niet vroeger ge beurd is. geeft ons niet het recht het varloop van den strijd tot dusverre uitsluitend in een negatief licht te zien. Het is een zeer triviale maar daarom niet minder nuttige wijsheid, dat men, om zonder zeer zware schade te lij den. in den oorlog terrein te kunnen verliezen, eerst terrein moet verove ren. Wij hadden den grooten strijd ook nooit tot op dit oogenblik kunnen door staan zonder de breede materieele en personeele basis. in de eerste jaren van den oorlog verworven. Dat wij haar thans voor het grootste deel heb ben moeten prijsgeven, is ongetwijfeld bitter en geeft aanleiding tot menige smartelijke vraag. Wij staan thans voor nieuwe nood- zakeliikheden. Wij hebben jarenlang in oost en west met onze beperkte strijdkrachten een geweldig gebied ge dekt. Wij hebben er menig nut van gehad, ook in den zin van een aan zienlijke voorraadsvorming op talrijke terreinen 'der oorlogseconomie, en de vijanden gedwongen tot een herove ring, die met zware verliezen ge paard gaat. Dat zijn op de balans van dezen oorlog nog altijd hoogst posi tieve factoren, ook als wii de offers, die wijzelf hebben moeten brengen bij de verovering en bij den strijd om het veroverde. geenzins geringschatten. Wij strijden thans op een aanzienlijk gereduceerd gebied. Het zou geheel on juist zijn. deze ontwikkeling voor te stellen als gewenscht of beoogd. Maar ook dit is zeker, dat een grooter evenwicht tusschen ge vechtskracht en oppervlakte, of duidelijker, tusschen aantal en ge" vechtswaarde der beschikbare for maties eenerziids en de uitge breidheid van het dekking behoe vende front anderziids steeds voor- deelig blijkt voor dengene. die door de omstandigheden in de verdedi ging wordt gedrongen. Is onze volkskracht als gevolg van het vol ledige gebruik, dat het doel van al onze inspanningen van den laat sten tüd vormt, beschikbaar voor de verdediging op verkorte voor bereide linies, dan zal dat is voor ons volkomen waarschijnlijk het strategisch evenwicht, dat thans in het westen verloren Is ge gaan, op dezelfde wiize hersteld k -nen worden, als, tot verrassing van alle kleingeloovlgen, maar ook van onze vijanden, aan het ooste lijk front gebeurd is. MIEMAND zal over het hoofd kunnen zien, dat, tot een nieuwe stabilisee ring ook van het westelijke front be reikt is, nog ongehoorde inspanning en buitengewone standvastigheid noodig zullen zijn. Daarbij mogen wij niet be lemmerd worden door de verwijtende vraag, waarom alles, wat thans gebeurt, niet reeds vroeger kon geschieden. Vra- gen als deze belasten, zonder ons tot een doel te brengen. Wij allen dragen een deel van de verantwoordelijkheid voor het feit, dat het zoo gegaan is, omdat al te diep in het Duitsche ka rakter de neiging tot het vastklemmen aan een beginsel ook in bijzaken en tot overschatting van het eigen werkter rein verankerd liggen. Laat ons ook niet over het hoofd zien, dat de eischen, die beveiliging, bestuur en exploitatie der uitgebreide veroverde gebieden ook buiten het zuiver militaire om aan ons stelden, talrijke werkkrachten in be slag namen, welke zoo onttrokken wer den aan het onmiddellijke oorlogsdoel. Het was een zeer vertakte organisatie, die voor deze doeleinden noodig was. Als thans deze taken evenals zoovele andere zijn weggevallen, kan dat er toe bijdragen, dat onze directe perso neele toerusting op de vereischte bree de basis wordt gebracht. WANT dit gezichtspunt blijft in ieder geval in onze positie het beslissen de. Den tijd bevechten, die noodig 's voor de verwezenlijking daarvan, is de strategische wet, waaronder wij thans staan- Daarvoor moet al het andere wijken. Wij zeggen het nogmaals, onze formaties hebben vaak en lang genoeg moeten vechten zonder voldoenden aan voer uit het achterland. Wij denken daarbij evenzeer aan den strijd in de lucht als aan de fronten in engeren zin. Wij zullen moeten opbrengen en ook kunnen opbrengen, wat ons ontbreekt. De tijd van ongerechtvaardigde égards is voorbij. De vraag naar den zin van een der gelijke inspanning ligt te zeer voor de hand dan dat wij ons aan de beant woording daarvan zouden kunnen ont trekken, waarbij wij beseffen, dat de vraag naar de vermoedelijke kansen een „levée en masse" in de eerste plaats als antwoord verlangt, 'n Duitsch volk, dat vastbesloten tot het uiterste, zich in nieuwe groote taken tot den strijd opmaakt, is de eenige factor, waarop ook de meest verbitterde ver niet! gingswil van onze vijanden moet breken. Diefstallen. Namens een bewoner van de Wie- ringermeer werd aangifte gedaan van diefstal van 'n platten wagen op lucht banden. Een bewoner van Breezand deed aangifte van vermissing van een hee renrijwiel. Diversen. Aan twee personen, die met een trein in Den Helder aankwamen, die eenige uren over tijd was, werd onder dak verleend, daar zij niet meer hun huis konden bereiken. Een expediteur hier ter stede deed aangifte dat in zijn pakhuis aan de Jonkerstraat was ingebroken. In Augustus j.1. slaagden voor het examen Sterkstroom-monteur V.E.V. de heeren A. Dorlijn, H- Sandkuijl, H. C. Stam en W. Vos. K.V.H. gaat Zondag 10 September een verre reis maken. Zij gaat n.1. deelne men aan de seriewedstrijden te Ooster- wolde (Fr.) Een combinatie van het eerste en tweede, doch hoofdzakelijk spelers uit het eerste I2-tal zullen deze verre reis ondernemen en wij hopen dat zij veel succes zullen hebben, zoo dat hun moeite beloond wordt. Succes K.V.H.-ers! Vertrek Zaterdagmiddag vanuit Den Helder. Plaats: Luthersche Kerk, Weezenstr. Tijd: Woensdag 6 September 8 uur. On derwerp: Indien 't gemeen U roept, be zorg het als Uw eigen (Vondel). Tekst: 21 Cor. XI 28. De wedstrijden van afgeloopen Zon dag waren niet talrijk. Helder 2 was op bezoek bij Texel. Het was een gemoedelijk partijtje waarbij Texel een 42-overwinning behaalde. Beide clubs lieten zich van hun goede zijde zien en zullen straks zeer zekér niet onvoorbereid aan den start verschijnen. H.R.C. I was zonder Roomeijer, Stins en Koster de gast van D-T.S. I in Oud karspel. De roodjes wisten met 54 te zegevieren, ofldanks het feit- dat vooral doelman Goudswaart niet erg In vorm was. Overigens deed de voorhoede het vrij goed en vooral voor de jonge krach ten alsmede Dissel, die zijn entrée maakte, was deze eerste wedstrijd een voldoening. Zondag a-s. ontvangt H.R.C. I de geel zwarte Schagenaars, die in het Rauch- beker-tournooi al zoo'n aardig figuur hebben geslagen. H.R.C. II ontvangt Watervogels I voor de nederlaagwedstrijden. Van de andere clubs zullen wij het nieuws in den loop van de week nog plaatsen. MARKTBERICHT IJMUIDEN. Prijzen 4 Sept.: kl. tarbot 3.78, kl. griet 2.70, wijting i98 ct., kl. schol 2.50, ki. schol 2e s. 2.i<Jem 3e s- PO ct., idem 4e s. 50 ct., ki. schar 30 ct-, gr. rgo i.- ales per kg.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1944 | | pagina 1