DAGBLAD VOOR Dr. H.M. Hirschfeld ter verant- woording gedaagd De toestand Nede in Zuidelijk rland Massale stormloop der Sowjets in het Oosten Strijd ,op zes ooflogstonelen Winterslag in O. duurt voort De voedselpositie in onze provincie Nood ten top gestegen 'rf Van hef Oostelijk front Zwitserland en dè Geallieerden Grote groepen hebben bezwaar tegen regeripg Krachtig gezag .nodig Hevige strijd op zeven sectoren Dreigende economische crisis in België 15000 gijzelaars in handen der Elas Grote verliezen aan beide kanten Sneeuwjachten redden Sowjet-groepen Binnenstad van Boedapest gevechtsterrein Zware strijd in Ardennen Sneeuwstormen in Spanje HOOFDREDACTEUR H. M. C. SCHRÖDER. Tijdelijke redactiebureaux N. V. „DE ARBEIDERSPERS", HEKELTELD 15, AMSTERDAM-C. TELEFOON 38811, TOESTEL 58. DONDERDAG 18 JANUARI 1945 147e JAARGANG No. 7 NOORD-HOLLAND Verschijnt voorlopig Dinsdag, DAderdag en Zaterdag Uitgave Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar Voordam C 9. Bureau* te Alkmaar, Den Helder, Schagen, Hoorn, Beverwijk, Koog a.d. Zaan. Losse nummers 7 cent Poslaboiiiié'j die ln deze omstandigheden moei- £rel.ken kunnen wij hun blad ans niet toezenden. Zij kunnen dit aan vragen bij de verschillende bureau*. bezi ian Wij weten niet of het u bekend is, aldus schrijft „De Telegraaf", ln welk een ten hemel schreiende toestand het overgrote deel van de bevolking van onze grote steden in de laatste weken is komen te verkeren. Ons is dat wel bekend. Honderden vertwijfelde brieven van onze lezers spreken er van, brieven van huisvaders, van moeders met zuigelingen, van ouden van dagen en Invaliden, brieven, die vragen van de steeds nijpender hon ger in onze* steden, brieven, die vra gen om redding en uitkomst, die smeken om leiding en getuigen van de bereidwilligheid om ten koste van alles aan de slag te gaan om een nog groter ramp af te wenden. Dagelijks komen tientallen bezoekers bij onze redactie om de inhoud van deze brie ven met hun persoonlijke noden en hun persoonlijke drang naar verlos sende daden te onderstrepen. Wij achten het nodig u oo grond daarvan te verzekeren, dat de honger zwaar drukt op Amsterdam en wij weten, dat het er in Den Haag, in Rotter dam, Utrecht en Haarlem niet anders voor staat. Wat wij thans meemaken, kan voor niemand onverwacht gekomen zijn. Wij weten allen, dat sedert de maand September van het vorige jaar een kunstmatige ontwrichting van het vervoerswezen in ons land bestaat. Wij weten, dat wij nog enige weken na de fatale 18de September de nor male rantsoenen hebben kunnen ont vangen uit de voorraden,- die in onze steden of in de onmiddellijke omge ving daarvan aanwezig waren. Wij hebben het meegemaakt, dat deze rantsoenen gaandeweg minder wer den in aantal en in omvang, totdat wij in November genoegen moesten nemen met 1000 grammen brood, 1000 grammen aardappelen en enkele geringe hoeveelheden kaas en vlees. Werkelijke hongersnood Ieder van ons en wij spreken niet slechts namens de tienduizenden gezinnen, die onze bladen lezen, maar ook namens de honderdduizenden, die dat niet doen ieder van ons heeft dit alles zien aankomen. En wanneer wij u thans langs deze ongebruikelijke weg een en ander onder het oog moeten brengen, dan geschiedt dat, omdat het water ons allen tot de lippen is gekomen, nu ook de kleine en zeer kleine huiselijke voorraadjes zijn verbruikt, omdat wij nu op het punt zijn aangekomen, waarop de huiveringwekkende begeleidende ver schijnselen van een werkelijke hon gersnood tastbare werkelijkheid drei gen te worden, niet binnen maanden of over enkele weken, maar over enkele dagen. Wij richten ons met dit schrijven tot u. omdat u als secre taris-generaal van het departement van Landbouw en Visserij geacht wordt de hpogste Nederlandse auto riteit te zijn op het gebied van de voedselvoorziening. Wij doen dat met des te meer vrijheid, omdat het ons bekend geworden is, dat de Duitse bezettingsautoriteiten sedert de rn^and September van het jaar 1944 voedselvoorziening Van het Neder landse volk beschouwd hebben als een zuiver Nederlandse aangelegen heid, die door Nederlanders en dus onder uw hoogste leiding verzorgd diende te worden. Enige vragen De bevolking van de grote steden in het Westen des lands heeft u te dien aanzien enige vlagen te stellen. Honderdduizenden wensen de redenen te vernemen voor de volkomen on draaglijke en bovendien onnodige voedselnood in hun woonplaatsen. Het antwoorden moge u gemakkelijk gemaakt worden door een recapitu latie van de feiten: 1. Nadat wij van bevoegde Duitse •ijde de stellige verzekering hadden kregen, dat voor de voedselvoOrzie- g van de grote steden ten minste - .000 en ten hoogste 200.000 ton ^Jrepsruimte van de binnenvaart i beschikking was gesteld, hebben aan u, alsmede aan den directeur- heraal voor de voedselvoorziening, heer Louwes, in onze uitgave van sdag 19 December de vraag voor- :gd. waarom de voorhanden moge heden nog niet benut waren. Op Zaterdag 16 December heeft een persconferentie in Den Haag edeling gedaan van het feit, dal eeds gedurende enige weken over- was gepleegd en dat op 1 Decem- 1944 in beginsel besloten was tot richting van een Centrale Rederij "selvoorziening. U heeft daarbij lange opsomming gegeven van glijke moeilijkheden, die n,og te innen waren, moeilijkheden, die samenhingen met het verkrij- p materialen, brandstoffen en (kngsstukken voor binnensche- 1 met de waterstand e.d. Maandag 20 December wer- tïentallen vrijwillige arbeids- ten die zich óp het door u aan ren 'adres in Amsterdam voor e hulp kwamen aanmelden, richter zake weggezonden en enkele dagen later bereikten ededelingen over de werkzaam- van de nieuwe instelling, p Woensdag 10 Januari heeft e bladen een mededeling ge- af kómstig van de meerge- e Centrale Rederij, waarin be rt wordt, dat meer dan 1206 n konden worden ingeschakeld rte voedselvoorziening van het n hetgeen bij een gemiddelde van 125 ton, eveneens in dit t aangegeven, een totaal van 50.000 ton geeft. 0 Zaterdag 13 Januari werd in den een rantsoen van drie kilo- en suikerbieten aangekondigd, ieten, die. naar aan een ieder moet zijn. reeds enkele maan- ïeden op betrekkelijk geringe van de grote steden aan haren. ennis van deze feiten noopt geachte heer Hirschfeld, •régen te stellen. Voorop ge- ia dat iedereen begrijpt dat -ige vorstperiode vertragingen vervoer en daarmede in de noodzakelijke verhoging der nfI1 heeft veroorzaakt. Maar. bescheiden mening, ligt 2. Waarom hebben de Nederlandse voedselautoriteiten, onder uw hoog ste leiding, weken en misschien zelfs maanden lang een voedselpolitiek van pot-verteren en laat-maar- waaien gevolgd? 3. Hebben de Nederlandse voedsel autoriteiten, onder uw hoogste lei ding, misschien afgewacht, tot de Anglo-Amerikaanse bevrijders de be volking van westelijk Nederland eten zouden komen brengen en hebben zij de weg naar hun kantoren en conferentietafels met-borrels-en- zwarte-diners pas teruggevonden, toen de Duitse afweer aan de grote rivieren te sterk was gebleken? 4. U heeft in meergenoemde pers conferentie veel gesproken over de grote moeilijkheden. Hoe verklaart u het dan, dat de drie weken oude rederij plotseling met 1260 schepen te voorschijn kan komen? Is u van mening, dat dit in het begin van October niet had kunnen gebeuren? Indien niet, is u dan niet van me ning dat het gevaar voor stoornissen door koude en Ijs in October,* No vember en December nihil zou zijn geweest? De thans hongerende bevolking van westelijk Nederland heeft voor zichzelf al lang een antwoord op deze vragen gegeven. Wij kunnen u ver zekeren, dat dit antwoord voor u en uw ondergeschikten niet vleiend kan worden genoemd. Het staat thans nog in uw macht een eventuele ver keerde mening van onze bevolking te dien aanzien te doen herzien. Na hetgeen over de gang van zaken be kend is geworden, staat het voor den doorsnee-Nederlander vast, dat de Nederlandse instanties der voedsel voorziening op zeker ogenblik ge faald hebben. De spoorwegstaking Het staat vast, dat men de na het intreden der spoorwegstaking ont stane verhoudingen niet met zoveel daadkracht en doorzettingsvermogen tegemoet is getreden als noodzakelijk geweest ware om te voorkomen, wat wij thans hebben te ondergaan. Het staat vast, dat men een ogen blikkelijke noodtoestand met con ventionele besprekingen, conferenties en wat dies meer zij heeft trachten op te heffen en dat men niet begre pen heeft, dat men een noodtoestand alleen met uitzonderlijke middelen kan bestrijden doch nimmer langs de eindeloze wegen der bureaucratie. Of heeft men de levensbelangen van ons volk opgeofferd aan een politiek spelletje? Heeft men willen meedoen met de tragische stakings- kermis van de Londense regenten? Heeft men willen voorkomen, dat hier in het westen hogere rantsoe nen zouden kunnen worden gegeven, dan in het „bevrijde" zuiden? Geachte heer Hirschfeld, wie Is voor deze gang van zaken verant woordelijk? De nood is thans ten top geste- Het Int. Informationsbüro meldt? In de ochtendschemering van de 15de Januari hebben de bolsjewisten aan de noordwestelijke uitlopers van de Woudkarpathen, na hevige artil- lerievoorbereidine. een nieuw offen sief in het gebied ten oosten van Jaslo ingezet. Zij werden met een razend spervuur ontvangen en ln alle sec toren teruggeslagen. Het grote offensief tussen het Lvsa Gora-eebergte en de samenvloeiing van Weichsel en Nida wordt thans dus ook het. Zuiden geflankeerd, ter wijl de ondersteuning uit het Noor den van de bruggenhoofden Poelawy en Magnoeszef komt. Na de diepe penetraties, die de Sowjets op het bruggenhoofd ten westen van Bara- nof met numeriek veel sterkere strijd krachten konden bereiken, heeft de geweldige materiaalslag zich verder naar het Westen verplaatst. De ge vechten behoren tot de hevigste, die ooit aan het Oostelijke front zijn ge leverd. *- Kielce is na bloedige hulzengevech ten door de Duitse troepen opgegeven. Langs het gehele front zijn Duitse reserves en pantsertroepen de bolsje wistische tankwig in de flank geval len. Wederom werden 94 Sowjettanks stukgeschoten. In de Boeit van de Naref werden de Sowjetaanvallen, die dè gehele dag voortduurden, afgeslagen, met uitzondering van plaatselijke penetra ties, die werden afgegrendeld. In Oost-Pruisen hebben de Duitse troepen tussen Ebenrode 'Stallupoe- nen) en Schlossberg (Pillkallen) weer een volledig afweersucces behaald. Naar aanleiding van de herhaalde aanvallen der Geallieerden op Zwit serland schrijft de „Tat" onder het opschrift „Zwitserland als bliksem afleider" o.a-: De huidige faze van de oorlog toont op drastische wijze aan, dat porlogen niet steeds ver lopen volgens plannen, voorspellin gen en wensen. Daar de Sowjet-Unie op het moment terughoudend moet zijn met zijn critiek op de Westelijke Geallieerden zoekt men naar andere mogelijkheden om het volk de onaan gename dingen te verklaren. Zo komt Zwitserland zowel de Sowjet-Unie als AMerika gelegen en moet ons kleine land het voor de tegenslagen aan het front ontgelden. gén. Een aanhoudende vorst zal zeer bijzondere hulpacties eisen om het allerergste te voorkomen. U zult het ons en onze bevolking niet euvel duiden, dat wij onder deze omstan digheden slechts prijs kunnen stel len op een leiding van ons voedsel- apparaat, die getuigt van meer daad kracht, grotere besluitvaardigheid en groter doorzettingsvermogen dan in de laatste vier maanden door de onder uw hoogste leiding staande diensten is betoond. Voor het enig mogelijke antwoord houden vijf grote steden in het westen des lands zich beleefd bevolen. aiet hou het kernpunt van deze rterdduizenden zo pijnlijke SPfjSn hebben de Nederlandse *;l7?toriteiten, onder r.w hoog- >v e in September niet onmid- VC«atregelen genomen i t de tn het vervoerswezen ten 'gj, de voedselvoorziening te* vullen? onze vragen: In het Helmondse Dagblad van 2 Januari schrijft de Capucijner pater Simon over de geest in het bevrijde gebied. Hij herinnert aan andere be vrijde landen, waar een „duidelijke neiging tot- revolutie en miskenning van het gezag" valt te bemerken en constateert: ,.Er zijn ook ln ons ge bied stromingen merkbaar, die duide lijk die richting uitsturen, bewust of onbewust." Dit vervult pater Simon met grote zorg en hij poogt de revolutionnairen aldus te bezweren: „Men behoeft in democratisch Nederland niet enthou-j siast „Sieg Heil" te roepen bij allé besluiten van de regering, Ja zelfs niet voor het regeringsbeleid als zo danig. Men mag bezwaren uiten en de mogelijkheid zal zo spoedig moge lijk dienen te worden geschapen, dat dit kan in een wettige volksvertegen woordiging. Hef is geen geheim... „Het is geen geheim, dat groti groe nen onder de bevolking bezwaren heb ben tegen de regering, zowel tegen haar werkwijze als tegen haar samen stelling Bij alle moeilijkheden, die hier zijn. had ongetwijfeld een en ander meer, beter, sneller en afdoen- der kunnen gebeuren en er moest een meer centrale leiding zijn, zodat men niet telkens van het kastje naar de muur gestuurd werd. Maar al heeft men de grootste hoogachting voor de helden van het verzet en de grootste bezwaren tegen de regering, toen blijft het zo, dat de regering het wet tige gezag vormt, waaraan de onder- danen eerbied cn gehoorzaamheid verschuldigd zijn. Voor gelovige men sen blijft het gezag iets heiligs, daar volgens Paulus' woorden alle gezag van God komt. God wil de statenge meenschap. Hij heeft den mens in hulpbehoevendheid geschapen, welke vraagt om samenwerking van velen in gemeenschap. Overgelaten aan ons zelf, zouden wij spoedig op een lager niveau komen. Willen wij onze reli gieuze en culturele taak 'ot uitvoering brengen, dan kan dit slechts in een geordende samenwerking geschieden. Deze samenwerking is onmogelijk zonder gezag. Een zal er moeten be slissen, waar verschillende wegen naar hetzelfde doel leiden. Men kan naar Eindhoven fietsen over Mierlo of Nunen, maar men zal er niet komen, als men bij de splitsing ruzie gaat maken, of men komt er nooit gezamenlijk, als ieder zijn weg gaat. De meest eenvoudige fanfare behoeft een dirigent, die het spel van de muzikanten verenigt tot een behoor lijke harmonie. Al speelt ieder van hen nog zo in de perfectie, zonder leiding ontstaat een cacophonie. Krachtig gezag „Hoe moeilijker het te bereiken doel, des te noodzakelijker is lei ding, vooral als de samenleving of fers gaat vragen. Dan heeft men een krachtig gezag nodig, dat de zelfzucht weet terug te dringen. Zo is een stevig staatsgezag in de nieuwe gemeenschap een onvoor waardelijke eis. Ook hier echter lei den vele wegen naar Rome. Doch slechts één weg kan men gezamenlijk gaan en iemand zal daarover te be slissen hebben. Hier vooral is het beoogde doel vaak zeer ingewikkeld en alleen scherpe geesten, die de mo gelijkheden en moeilijkheden over zien, kunnen hier een beslissing ne men. „Bovendien worderf vaak zeer grote offers van de onderdanen gevraagd, zelfs tot het'in de waagschaal stel len van het eigen leven toe. Dit al les zou gezien de kortzichtigheid en de soms grote onwil van de massa, zonder een stevig gezag niet bereik baar zijn. Zonder gezag is gemeen schapsleven onmogelijk en ontaardt dit in een wilde anarchie. God heeft de gemeenschap gewild: dan wil hij ook, dat door héf*gezag alle krach ten op het gemeenschappelijk doel gericht worden. Daarom is imen het naar geweten verplicht aan het staatsgezag te gehoorzamen, mede om de allerhoogste belangen van het gehele volk. Bestuif ii besluit „Dit geldt ook als men een ander inzicht heeft in regeringszaken. Het gezag is er juist, opdat niet iedereen zijn eigen inzicht zou volgen. Het is dus helemaal niet onmogelijk, dat men een betere oplossing in be paalde kwesties ziet. Het kan zelfs mogelijk zijn, dat bepaalde maat regelen indruisen tegen het alge meen belang. Een ieder kan dan zijn bezwaren kenbaar maken, maar aan het besluit heeft men zich te houden. Als het iedereen vrij stond de gehoorzaamheid op te zeggen, als hij meende, dat een maatregel ver keerd is, zou iedere gemeenschap veranderen in een chaos. „Wil er van een goede samenwer king sprake zijn. dan is iedere lei ding, hoe gebrekkig ook, te verkiezen boven anarchie. Een gebrekkige sa menwerking is beter dan een onbe suisd naast elkaar werken. Eerst wanneer het gehele bestuursappa raat misbruikt wordt tegen het alge meen belang in en wanneer alle an dere wegen uitgesloten zijn. zou een revolutionnaire actie gewettigd zijn, als er tenminste een kans op sla gen zou bestaan." Schrijver vervolgt zijn beschou wing met te zeggen: „het gaat niet aan om in deze moeilijke tijd, nu twéédracht vermeden dient te wor den. om op welke wijze dan ook te dreigen, als men zijn zin niet krijgt. Wij behoren loyaal mede te werken met het gezag en zolang de verhou dingen nog niet geregeld zijn, te waken tegen onenigheid, wil men de Nederlandse zaak en de zaak van de wereldvrede geen erristige schade toebrengen. Tot zover de schrijver in het Hel mondse dagblad. Hij geeft een dui delijk beeld van* de onenigheid en spanning in de verzetsgroepen. De gigantische worsteliing in het Oosten, waar de Duitse troepen stand hielden tegen de stormloop van talrijke op dé beste wijze uit geruste bolsjewistische legers, schijnt nog in hevigheid toe te. zullen nemen. Tot dusverre hebben de Sowjets hun algemene winteroffensief verdeeld over zeven oorlogstonelen,'nJ. het ge bied rondom Boedapest, het Hon gaarsSlowaakse grensgebied, de westelijke sector van het Weichsel- bruggenhoofd ten westen van Bara- nof, het Weichselbruggenhoofd wes telijk van Poelawy en westelijk van Magnuszef, het Naref-bruggenhoofd bij Se rock en Rozan en Oost-Pruisen, tussen Ebenrode en Schlossberg. Op 14 Januari hebben zij bovendien plaatselijke afleidingsaanvallen onder nemen tussen de Beskiden en de Weichsel, om hun operaties op het Weichsel-bruggenhoofd van Baranof te steunen. In dit gebied maken zij zich voorts ten noorden van Grosr.o gereed voor een actie van grotere omvang, met het doel over Jaslo naar het westen op te rukken. Tenslotte zijn troepenconcentraties waargeno men ten zuiden van het huidige ge vechtsterrein in Oost-Pruisen, aan weerszijden van de Rominter Heide. Het Bowjet-commando heeft dus besloten alle beschikbare strijdkrach ten voor de beslissende botsing in het vuur te brengen. Met uitzonde ring van het Weichsel-bruggenhoofd van Baranof, waar het gros der Söw- jetstrijdkrachten met grote hevig heid stormloopt en tengevolge van zijn overmacht aan mensen en mate riaal het Duitse front achteruit kon drukkeh, hebben de Duitse troepen zich overal met succes te weer ge steld en operatieve doorbraken in af weer en tegenaanval verijdeld. Zelfs zetten zij hun krachtige aanvallen ten oosten van de Hongaarse stad Komoron voort, waarbij zij den Sow jets vernietigende slagen toebrach ten. Verder wordt gemeld: Op het grote bruggenhoofd ten westen van Baranof. waar de Sowjets met zes legers en drie zelfstandige pantsercorpsen over een breedte van 70 kilometer aanvallen, woedt de slag met een herigheid, die nauwelijks overtroffen kan worden. Minstens zes divisies hebben de Sowjets opge offerd, alvorens zij op enige plaatsen dieper in het. Duitse hoofdgevechts terrein konden - binnendringen. Uit de ontwikkeling van de situatie kan men afleiden, dat de zuidelijke aan- vaisvleugel, bestaande uit een pant- serleger, twee infsnterielegers en twee pantsercorpsen, in de richting van Krakau opereert. De Duitsers hebben zich gedistan- cieerd op de Nida, tussen de samen vloeiing met de Weichsel en de stad Binczolf, en yoor hun nieuwe stellin gen de opdringende bolsjewisten on der een geweldige vuurregen bedol ven. Alleen bij Wislica drong een vrii gro^e Sowjet-groep eer de rivier. Zij trachtte in zuidwestelijke richting terrein te winnen. Duitse reserves hebben den vijand hier in zware ge vechten verwikkeld. Enige Sowjet: tanks, die in Skalbmierz waren door gedrongen. werden vernietigd. De noordelijke Sow jet-vleugel in dit gebied beoogt zuidelijk van het Lysa- Goragebergte op te rukken naar het gebied van Kielce, om vandaar naar het noorden te zwenken. De forma ties, die van de bruggenhoofden van Poelawy en Magnussef in zuidweste lijke richting aanvallen, moeten zich met deze aanvalswig verenigen, om zo de bij Opa tof staande Duitse strijdkrachten af te snijden. Sterke Duitse pantserformaties hebben dit voornemen verijdeld, van het noor den uit de vijandelijke aanvalswig doorbroken en aanzienlijke strijd krachten van haar operatiebasis ge scheiden. Thans worden concen trische aanvallen ondernomen om den omsingelenden vijand te vernie- gen en een geweldige tankslag is hier ontbrand. Volgens gedeeltelijke rap porten zijn gisteren 136 tanks ver nield, zodat sedert het begin van het offensief meer dan 400 Sowjet-tanks buiten gevecht gesteld zijn. Ook op de bruggenhoofden Boe- lawy en Magnuszef. waar de Sowjets opnieuw aangevulde formaties heb ben aangevoerd, werd verbitterd en wisselvallig gestreden. In talrijke tegenaanvallen werden de penetratie- gebieden stevig afgegrendeld. Van de noordelijke vleugel van het Oostelijk front verneemt „Interinf": Sedert het begin van het nieuwe Sowjet-offensief op de Naref-brug- genhoofden ten noorden van War schau wordt op twee slagvelden om Oo6 MP ruisen gestreden. Want deze grote aanval, die in de vroege och tend van de 14de werd ingeluid met een trommelvuur van een uur, staat in onmiddellijk operatief verband met de strijd bij Ibenrode en Schloss berg, terwijl het einddoel van deze De „Tat" schrijft in een eigen be richt uit Londen omtrent de hui dige toestand in België: de zwen king naar links in de openbare me ning valt niet te miskennen. Als gevolg van de toenemende spannin gen vertoont de regeringscoalitie hier en daar scheuren. Het is de vraag hoe lang het zal duren aleer de te genstellingen openlijk tot uitbar sting komen. De oude Vlaams-Waal se tegenstelling begint te herleven. Het grootste gevaar dreigt van de economische kant. De transportcri sis brengt de voorziening van de bur gerbevolking met levensmiddelen en kolen ernstig in gevaar. Alle trans portmiddelen zijn door Geallieerden voor militaire doeleinden in be slag genomen. De levensmiddelen- rantsoenen worden, zo zij al wor den verstrekt, toch met maanden lange vertraging gedistribueerd. Ko len, gas en electriciteit worden zien derogen schaarser. Zelfs de gepro duceerde kolen kunnen vaak niet naar de verkopers worden* vervoerd. Electrische stroom in België Met ingang van gisteren werden ln België alle uitzonderingen voor het betrekken van electrlsche stroom buiten werking gesteld, teneinde tot een verdere beperking van het ver bruik te geraken. De beperking werd nodig in verband met het feit, dat de kolenproductie momenteel nog slechts ongeveer 25 pet. van de voor oorlogse productie bedraagt. aanval Koningsbergen en de afslui ting der Duitse troepen aan de Me mel is, is de stoot aan de Naref op Danzig gericht De Sowjets streven dus naar een dubbele omsingeling. Minstens 21 bolsjewistische infan teriedivisies en ainzienlijke pantser strijdkrachten stonden in de ochtend schemering gereed toen een woedend artillerieduel de s'riid aan de bocht van de Naref aankondigde. De Duit se kanonnen en nevel werpers beant woordden het vuur binnen enkele seconden en jaagden duizenden gra naten in de troepenconcentraties van den vijand. Volgens verklaringen van gevangenen werden gehele regimen ten in korte tijd uiteengeslagen en talrijke batterijen tot zwijgen ge bracht. Voor de stormloop hadden de bolsjewisten reeds zo enorme ver liezen geleden, dat hun stootdivisies, hoewel door een dichte nevel be schermd. slechts op enkele punten voorbij het niemandsland kwamen. In de namiddag echter werden hun aanvallen heviger daar de Sow'ets zonder ophouden g'ereedgehouden er- se strijdkrachten in het vuur brach ten. Niettemin hebben Duitse bevei ligingstroepen ten westen van Se- rock diepe penetraties verhinderd en de aanvallers op hun bëginstellingen teruggeworpen. Ot> het bruggenhoofd ten westen van Rozan was een vijan delijke pantser?mep zuidelijk van Mackeim doorgedrongen tot in de nabijheid der artilleriestellingen, toen zij door het afweervuur van alle wapenen vrijwel geheel werd vernie tigd. Aan het front tussen Ebenrode en Schlossberg, waar de Sowjets vijftien infanteriedivisies en zeven pantser- fa rigadfs in de strijd hadden gewor pen, werden de stormcolonnes weder om door het Duitse vuur vernietigd. Voor de hoofdgevechtslinie liggen reeds duizenden gesneuvelde bolsje wisten. Zo zijn de Duitse formaties ook op de tweede dag van deze grote strijd overwinnaar gebleven. Op de Rominter Heide hebben de Sowjets aanzienlijke pantser- en in- fanteriestrijdkrachten geconcen treerd, zodat eeh uitbreiding van de slag verwacht moet worden. Volgens „Reuter" bereidt de Griek se regering een wet voor, volgens welke ambtenaren en emplové's in openbare dienst ontslagen worden, die bij de gevechten in Athene de wapens hebben opgenomen tegen de regeeringsstrijdkrachten. Ambtena ren en employé's, die weliswaar poli tiek links zijn georiënteerd, maar niet aan de gevechten deelnamen, kunnen in dienst blijven. De discussie over de wapenstil stand wordt nog steeds bepaald door de kwestie der gijzelaars, die de Elas-communisten mee naar het gebergte hebben genomen. Het heet thans, dat het ongeveer 15000 men sen betreft. De Eias heeft zich tot dusver niet bereid verklaard de gij zelaars vrij te laten. In kringen van de Elas meent men de Engelsen er toe te kunnen bewegen van hun eisen af te zien, daar Scobie op dracht heeft ontvangen concessies te doen, teneinde zo mogelijk voor het debat in het Lagerhuis een overeenkomst tot stand, te brengen. Voor bijzondere wetten De Inspecteur der Staatsrecherche ie klasse, Korpscommandant van Politie te Zaandam, maakt bekend, 'dat de Afdeling Bijzondere Wetten, op het politiebureau alleen voor het publiek geopend is elke werkdag tus sen 14 en 17 uur. Zij, die op andere dan de vastgestelde uren komen, kunnen niet worden geholpen. Ter verduidelijking wordt er op gewezen, dat de Afdeling Bijzondere Wetten behandelt alle aangelegenheden be treffende Sonderausweisen, Distri butiebescheiden, Drankwet enz. Boter en kaas Mensen, die vroeger zo eerlijk en fatsoenlijk waren als de Eerlijk heid en het Fatsoen zelve, doen tegenwoordig vreemde en voor -het geweten wel zéér bezwaren de dingen, zodra er van boter en kaas sprake begint te worden. Waarlijk, velen zijn vandaag be reid om voor deze ónvolprezen producten hun ziel en hun zalig heid te verkopen. Het zij zo... Een Noord-Hollander en thans een keerzijde van de me daille moest zich in een zie kenhuis een been laten afzetten. Wat reeds geen pretje is, war.t men kan zich. naar mijn gevoe len, nog altijd beter op een an dere manier laten afzetten. De geamputeerde wenste een kunst been. Hij kon ook Inderdaad een kunstbeen k r Ij g e n, maar vóór wat hóórt wat, redeneerde de leverancier van het kunstbeen en hij eiste als tegenprestatie een hoeveelheid... boter en kaas! Een kunstbeen voor boter en kaas. Zo iets zal de koe zich stel lig nooit gedroomd hebben. Ik óók niet. En ik vraag mij af hoewel ik er mij bewust van ben niet vriendelijk te zijn of de leverancier van het kunstbeen niet verdiende, dat hij eens zo behandeld werd, dat hij ook enige kunstbenen van node kreeg. Warempel, daarvoor zou ik mijn laatste halve bekertje taptemelk en mijn laatste vleugje smeer kaas willen offeren. Schreef Ibsen niet eens een toneelstuk, dat hij ,De vijand des Volks" noemde? OVIDIUS in Sowjet-Unie De zware veldslagen, die tussen de noordwestelijke uitlopers van de Woudkarpathen en Oost Pruisen thans op zes oorlogstonelen worden gevoerd, zijn aan kracht en uitge strektheid toegenomen. Van beide zij den worden voortdurend nieuwe hoe- i/ „.L„ r>oUx.;n0 veelheden tanks, stukken geschut en upneming KarpatnO-weKraine mensen in de strijd geworpen. De geweldige worsteling ten zuidwesten van de Lysagora, waar het voornaam ste gewicht van het bolsjewistische offensief ligt, is in verscheidene gro te gevechten gesplitst erf culmineert reeds in de ctfsis. Om aan deze crisis het hoofd te bieden, zijn van Duitse zijde reeds de nodige maatregelen ge nomen. Ook al zijn de Duitse verlie zen aanzienlijk, toch hebben de Sow jets minstens het achtvoudige aan mensen en materiaal verloren. Daarenboven bleef hun in de Naref- bruggenhoofden alsmede vooral ln Oost Pruisen elk operatief succes ont zegd. Alleen al gisteren en volgens nog onvolledige rapporten werden 379 Sowjettanks, stukken stormgeschut en gepantserde verkenningswagens vernietigd. Dit betekent de uitrusting van twee complete pantsercorpsen. Hierbij zijn de verliezen aan tanks der Bolsjewisten in Hongarije niet opgeteld. Het belangrijkste Duitse afweer succes werd weer behaald in het Oost- Pruisische grensgebied tussen Schloss berg en Ebenrode, waar de Sowjets met voortdurende steun van artillerie en slagvliegtuigen 's middags met ge concentreerde tankstrijdkrachten vijf uur lang pw>beerden door het diep geëchelonneerde Duitse stellingssy steem heen te brri-m. ZIJ werden vol komen uiteenges r-fn. Enkele ge vechtsgroepen, die tijdens sneeuw jachten aan het Duitse versperrings- vuur kondeS ontkomen, werden door de Duitse grenadiers en pantsergre nadiers met 'handgranaten en bajo netten in de pan gehakt In de sedert dagen fel omstreden stad Schlossberg verdedigden Oost-Pruisische troepen Jiun rt-cerond met de grootste verbittering. Ten noorden van de Rominter heide stortten aanvallen der Sowjets ter sterkte van bataljons 'nog voor het bereiken van de Duitse linies ineen. Ook aan de Narew-bruggenhoofden, waar de slag in alle hevigheid woedt, heeft het Duitse front ondanks de Sowjetdruk, stand gehouden. Ten Sinds enige tijd bevindt zich ln de Karpatho-Oekraine een speciale Sow- Jetcommissie, die tot taak heeft de aansluiting van dit landje bij de Sowjetunie, resp. bij de Sowjet- Oekraine voor te bereiden en uit te voeren. Een delegatie van de ortho doxe kerk der Karpatho-Oekraine is onlangs naar Moscou vertrokken, ten einde zich bij het patriarchaat van Moscou aan te sluiten, als eerste stap op de weg naar de politieke aanslui ting. In de naaste toekomst zal ln de Karpatho-Oekraine eerst een eigen Sowjetreglem worden inge voerd. De Karpatho-Oekraine is ca. 15.000 vlerk. km. groot en wordt door ca. 740.000 mensen bewoond. Naast de Dobroedsja behoort het tot de histo rische invalspoorten uit het oosten. De Duitse luchtactie tegen Engeland STOCKHOLM. 16 Jan. (D.N.B.) Radio-Londen maakt melding van Duitse luchtactie tegen Zuid-Enge- land in de laatste 24 uur. Er vielen slachtoffers en er is 6chade aan gericht. ji Lagerhuisdebat Volgens Morgentidningen meldt Associated^ Press, dat Churchill in verband met het lagerhuisdebat over de algemene veel-gecritiseerdepolitiek jegens Griekenland, gisteren besprekingen heeft gevoerd met enige zijner felste tegenstanders, onder wie den Labour- man Bevan. Men ziet in Londen het Lagerhuisdebat, dat Donderdag zal worden gehouden en waaraan ook Churchill en Eden lullen deelnemen, met grote belangstelling tegemoet. HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 16 Jan. - Het opperbevel der weermacht deelt mede: In de frontsaillant tussen Malmedy en IWstogne leverden onze troepen óok gisteren weer succesvolle afweergevechten le gen de concentrische doorbraak pogingen van den vijand. I» he vige tankgevechten werden ln dl' y gevechtsgebied 75 vijandelijke tanks vernietigd. Op de oostelijke Moezeloever hebben sich weerskanten van Remich heftige tershofen in de Elzas stortten de de gehele dag voortgezette Ameri kaanse aanvallen weer bloedig ineen. Een vrij sterke gevechtsgroep van hejt garnizoen van La Rochelle drong bij een moedige uitval naar het noordoosten door- tot aan de mon ding van de Sevre en wierp daarbij de in dit gebied Wende vijandelijke belegeringsstrijdkrechten uit haar stellingen. In Italië kwam het ook gisteren tekems' geveclltshandenpgen van be" In Hongarije slopen onze troepen aan de noordrand van het Vertes gebergte en in het Pilisgebergte vijan delijke aanvallen lf De verbitterde gevechten in de straten van Boeda pest duren voort uit het oostelijke deel der stad hebhen de verdedigers hun stellingen «aar het centrum war^fLen°TeQ- Hongaars-Slcn Tussen de Karpathen en de Memel wierp de vijand nieuwe infanterie- en pantserstrijdkrachten in de voor naamste gevachtsgebieden van de grote winterslag. In de grote bocht van de Weichsel woeden hevige ge vechten tussen de Nida en de Boven- Pilica, bij Kielce, Radom en zuidwes telijk van Warka. In de driehoek tussen Weichsel en Boeg en op de Narefbruggenhoofden aan weerskanten van Ostenburg, konden de met overmachtige strijd krachten aanvallende Bolsjewisten vrij diepe penetraties bewerkstelli gen. Een doorbraak werd echter door onverwijld onderromen tegenaanval len onzer reserves verijdeld, hon derd Sowjettanks werden stukge schoten. In het Oost-Pruisische grensgebied mislukten talrijke vijandelijke aan vallen tussen de Rominter heide en de straatweg EbenrodeGumbinnen. In de zware gevechten ging, in weer wil van de verbitterde tegenstand onzer troepen, een smalle terrein- strook met Schlossberg verloren. De samenhang van ons front werd ech ter in alle sectoren gehandhaafd, waarbij 102 vijandelijke tanks wer den stukgeschoten. Zuid- en Zuidoost-Duitsland waren gisteren overdag het aanvalsdoel van formaties Amerikaanse terreurvlieg- tulgen. Bovendien vielen de Engelsen West-Duitsland aan. Er ontstond schade, vooral in woonwijken van verschillende steden, in het bijzonder van Wenen, Augsburg en Reurtingen. Bij een aanval van 16 Britse twee- motorige bommenwerpers op een havenstad aan de kust van West- Noorwegen, werden 7 vijandelijke waakse grensgebidOndernamen de vliegtuigen neergeschoten door 12 bolsjewisten gist«r dechts zwak- Duitse jagers en 2 door luchtafweer- kere aanvallen du veen succes had- boten, zodat daar meer dan de helft den. Westelijk va* trrneno ziin zware der aanvallers aan onze afweer ten on^ merde Sowjets, offer viel, die ook hier tot de aanval zijn over gegaan. Het lange-afstandsvuur op Londen wordt voortgezet," westen van Rozan moesten de bolsje wisten naar hun punt van uitgang terugkeren. Een grote eenheid, die de oostelijke rand van Mack bereikte, werd in zware straatgevechten gewik keld. Ten zuiden van deze stad scheurden gepantserde Duitse stoot troepen de Sowjetflank open en sne den zij aanzienlijke onderdelen van de bolsjewistische aanvalswig af. Ten noordwesten van Serocke. waar het zwaartepunt van deSowjetaanvallag, werd een penetratie afgegrendeld. Sowjetaanvallen in de driehoek Weichsel-Boeg-Narew bleven zonder resultaat. Duitsers naar Sowjet-Unie De regering te Boekarest heeft zich bezig gehouden met kwesties die ver band houden met de nakoming van het verdrag van wapenstilstand met de Sowjet-Unie, en besloten, de in Roemenië wonende Duitsers van 18 tot 45 Jaar ln arbeiderscolonnes naar de Sowjet-Unie te sturen. Van de ca. 450.000 Duitsers in Roemenië worden door deze maatregel ca. 120.000 getrojten. Hiermede wordt de inlichting, bevestigd, dat tijdens de wapenstilstandsonderhandelingen te Moskou ook een geheime clausule is overeengekomen, volgens welke de Roemeense delegatie zich verplicht heeft, overeenkomstig de eis van Moscou 120.000 Roemenen voor dwangarbeid in de Sowjet-Unie be schikbaar te stellen. De veronder stelling sohijnt nu gerechtvaardigd, dat de regering te Boekarest zich thans van deze verplichting tracht te kwijten, door da in Roemenië wo nende Duitsers voor dit doel te ge bruiken. De Spaanse spoorwegenhebben zich genoodzaakt gezien wegens de buitengewone sneeuwval het spoor wegverkeer sterk te beperken. Noord- Spanje is door het dagelijks dikker wordende sneeuwdek, dat in de om geving van Leon omstreeks zes meter hoog ligt. zo goed als geheel van Madrid afgesneden, daar de treinen de passen niet kunnen passeren. Het aantal door de sneeuw geblokkeerde plaatsen is de laatste dagen nog ge stegen. In Madrid kwamen Zaterdag voor een nieuwe sneeuwstorm en ijzel meer dan 200 ongevallen voor. De a.s. ontmoeting van Stalin, Churchill en Roosevelt GENEVE, 12 Jan. (D.N.B.) Uit Londen wordt gemeld: in verband met de a.s. ontmoeting tussen Chur chill, Stalin 'en Roosevek, beweert het Britse tijdschrift „Cavalcade" op grond van betrouwbare inlichtingen, dat de politieke adviseurs van Stalin de laatste 5 dagen een memorandum hebben uitgewerkt ter oplossing van alle hangende kwesties. Ten aanzien van de militaire plannen heerst vol komen overeenstemming. In politiek opzicht berusten de plannen van Sta lin op de vorming van invloedszones, die rekening zouden houden met En- gelands belangen bij Griekenland en op de Middellandse Zee, evenals met de Amerikaanse belangen op de Stil le Oceaan. Als tegenprestatie eist Stalin de Nanglo-Amerikaanse erken ning der Russische invloedssfeer en de vervulling vpn de eis, dat een pro- Sowjetryssische Poolse regering moet worden gevormd. Tevèns is Stalin bereid in te stemmen met het plan van Churchill en Roosevelt voor vei ligheid op de wereld, dat inhoudt, dat de kleine staten zouden staan onder politiecontrole der grote mo gendheden. Churchill en Roosevelt zouden intussen hun eigen plannen hebben gemaakt voor de ontmoeting en het is niet zeei waarschijnlijk, dat beiden elkander nog voor de bijeen komst zouden spreken, aangezien „zon bespreking het wantrouwen van Stalin" zou kunnen welfken. Geen personenstoomtreinen in Frankrijk Het gehele verkeer met stoom treinen voor personen wordt met in gang van heden in Frankrijk voor lopig stopgezet. Alleen de electrische treinen en de arbeiderstreinen op korte afstand zullen blijven rijden. Dlfensfweigerlng in Engeland Het aantal valide mannen in Enge land, dat in deze oorlog dienst wei gert, „op grond van gewetensbezwa ren", bedraagt rond acht per duizend, zo deelt „Radio Londen" mede.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1945 | | pagina 1