HELDERSCHE COURANT
hoe staat den helder ervoor?
BUITENLAND
BINNENLAND
Ik ben een kind
van het land
ZATERDAG 26 MEI 1945.
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS. TEXEL. WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
HOOFDREDACTEUR: J. BIJLSMA
ADVERTENTIEPRIJS 11 CT. PER MM
ABONNEMENT PER KWARTAAL
Den Helder behoort tot een der meest ge-
teis'e de steden va;i ons land. leder, die in
onze stad eens een kijkje neemt, ziet dat
direct. Veel zal nog moeten gebeuren, voor
wij kunnen zeggen: Den Helder is van zijn
verwondingen genezen. Hoe zwaar die ver
wondingen zijn, zullen wij in het onderstaan
de met feiten en cijfers illustreren.
Woningschade.
Op 1 Januari 1940 .bestond Den Helder
uit 9917 woningen; reeds een jaar later was
dit aantal teruggebracht op 9833. Op 1 Jan.
1944 beschikte onze stad over 9683 huizen.
Op 1 Mei 1945, dus na de afbraak van de
Oude Helder, Kanaalweg, Weststraat en
Hoofdgracht, was het aantal woningen nog
maar 8171;
Behalve de vernietigde, zijn er nog een zeer
aanzienlijk aantal beschadigde en voorlopig
onbewoonbare woningen; dit aantal wordt ruw
geschat op 2000 stuks, zodat er nog ruim 6000
bewoonbare buizen overblijven.
Dit betekent, dat er voor een kleine 4000
gezinnen voorlopig in Den Helder geen plaats
is om te wonen.
Geleidelijke her-evacuatie.
Het zal onmogelijk zijn ieder naar onze stad
terug te doen keren. Van overheidszijde zal
men streng toezien of ieder, die nu in Den
Helder woonachtig is, ook werkelijk reden
heeft hier te vertoeven. De terugvoer van de
bevolking zal gelijke tred houden met het her
stel van de woonhuizen. In de eerste plaats
komen die mensen voor her-evacuatie in aan
merking, die werkzaam zijn in de voedsel
voorziening, de wederopbouw en nodig zijn
voor het bestuur van de gemeente. Pas met
et inschakelen van andere diensten en in
stellingen zal men de personen, nodig voor
ese inschakeling, terugvoeren.
Onderwijs.
Het onderwijs heeft sinds September van
et vorig jaar practisch in Den Helder stil
9estaan; slechts huisonderwijs op zeer be
perkte schaal was mogelijk. Ongeveer een
maand voor de capitulatie van de Duitse troe
pen heeft men pogingen gedaan om het on
tijs, zowel lager als middelbaar, weer op
9ang te brengen. Er bestond van de kant van
^ers grote belangstelling hiervoor,
me hvernemen' dat er nog wel enige tijd
ee heen zal gaan, voor het onderwijs in
9 e .gemeente hervat kan worden. Een com-
le zal dit onderwerp in studie nemen,
de r'h n moeÜ'jk zijn schoolruimte te vinden:
de r'-7" de school in' de Oude Helder,
OdI school aan de Laan, de Christelijke
zoal? ,ln9ssch°ol en nog enkele noodscholen,
der gebouw van' de Speeltuin Oude Hel-
0Ve'21!r? vernietigd, terwijl de meeste van de
kwarH eVen schoolgebouwen dermate van in-
9ehad'e?n^ eD bombardement te lijden hebben
school h Zi' eerste maand niet voor
T 9ehruik in aanmerking komen.
de j ,menen wij erop te moeten wijzen, dat
den'0; sP°edig mogelijk weer aan ban-
verretf j' móet worden; straatschenderij,
vaarjuu e .baldadigheid en luiheid zijn ge-
geqaa symPtomen. De jeugd is achteruit-
Van n' ct is noodzakelijk voor de toekomst
opa °ns, 'and. dat de jongeren weer worden
Pen tot Nederlandse burgers, die begrij-
'A'erelH het hun taak is deze kapotgeslagen
weer op te bouwen.
De
ln°oiste gebouwen verdwenen.
w'as geenszins een mooie stad.
meest S :Tlen onder het bestuur van Burge-
baaieer Priessen begonnen onze stad te ver
meet," „et9een voortgezet is door Burge-
es,er Ritmeester.
Tijdens het vreselijke bombardement van 24
Juni 1940 werd het Politie-bureau in de Prins
Hendriklaan met de grond gelijk gemaakt; op
de Rijkswerf werd toen het Magazijn III ver
nietigd. Het ligt niet in onez bedoeling alle
gebouwen op te noemen, wij doen slechts een
willekeurige greep: het mooie gebouw van
Sociale Zaken aan de Kanaalweg, het Casino,
misschien niet een zeer fraai theater, maar
groot en doeltreffend, de prachtige bioscoop
Rialto en vele gebouwen aan de haven en op
de Rijkswerf, verdwenen van de aardbodem.
Het mag een wonder heten, dat men het
Helden-der-zee-monupient ongemoeid heeft ge
laten, daar de Duitsers er toch niet voor terug
schrokken het kerkgebouw aan hetzelfde plein
gelegen, af te breken. Zeer te betreuren is de
schade, welke het Monument-voor-hen-die-
vielen opliep tijdens Den Helders laatste
luchtaanval.
Wederopbouw.
Als er ergens wederopbouw nodig is, dan is
het in Den Helder. Voor de oorlog bestonden
er grootse plannen om onze stad uit te brei
den, de haven te verbreden, het station te,
verleggen en nieuwe gebouwen op te richten.
Het valt te betwijfelen of men wel ooit tot de
verwezenlijking van deze plannen zal geraken;
zeker gebeurt dit de eerste tien jaren niet.
Veel zal bovendien afhangen' van de plaats,
welke men Den Helder in het Nederland van
de toekomst had toegedacht, van de verhou
ding van onze stad tot de Koninklijke Marine
en van de financiën.
Laat ons hopen, dat Den Helder, voorgegaan
door een krachtig gemeentebestuur, de gele
genheid krijgt zich te herstellen van de sla
gen, welke het tijdens de oorlog te incasseren
kreeg. de* B.
Ik houd van de zee met haar golvende deining,
Met haai; eeuwige, ruisende lied.
Met haar grauw-groene koppen en
buld'rende golven,
Met haar wijd, schier oneindig verschiet.
'k Ben een kind van het land,
Dat, omstuwd door de baren,
Ontworsteld zich heeft aan de zee.
Van het roemrijke volk dat in grote gevaren.
Verliet onze veilige reê.
Laat, Nederlands' ,volk dan uw schoon
rood-wit-blauw.
Weer wapp'ren van t Zuiden naar t Noord.
Weest trouw weer aan waarden,
ons volk immer eigen,
Weest fier weer in daad en in woord.
Geen knechten zijn wij,
maar een volk uit t verleden.
Vol fierheid, vol wilskracht en moed.
Dat weder kan strijden als ééns onze Vad ren
Voor 't aloude erfdeel: óns goed!
Eendrachtig dan samen
als kind'ren van t land,
Ontworsteld aan machtige zee,
Gestreden, gewerkt voor een betere tijd.
Voor de toekomst, doet allen nu mee.
s -
Wij heffen ons op uit de duistere jaren
Van knechtschap en voelen ons vrij.
Met 't Huis van Oranje en t schoon
rood-wit-blauw.
Te zaam naar een beter getij!
Alkmaar, Mei 1945.
MAARTJE N. ZWAAN.
Burgemeester Ritmeester komt.
<8 Naar wij vernemen is de burge
meester van Den Helder, de heer
G. Ritmeester, Zaterdag 19 Mei j.1.
in Amsterdam aangekomen. Zijn
gezondheidstoeutandis van dien aard,
dat hij zeer binnenkort naar Den
Helder zal kunnen terugkeren om
zijn ambt te hervatten.
Hoewel het zeer begrijpelijk is, dat
men den heer Ritmeester persoon
lijk zal willen verwelkomen, wordt
men verzocht ieder uiterlijk vertoon
vooreerst achterwege te laten. Met
tertijd, wij hopen niet in al te verre
toekomst, zal er een Helderse feest
dag gehouden worden, maar eerst
moet het bongerspook verdreven
zijn en de Duitsers zijn gerepatrieerd.
Kabinet Churchill afgetreden.
De minister-president van Engeland, Winston
Churchill, fis afgetreden. Dit vond zijn reden in
de weigering van de Engelse arbeiderspartij
om tot het einde van de oorlog met Japan
deel te nemen aan het coalitie-kabinet.
Churchill, aan wiens wilskracht het voor
een groot deel te danken is, dat de oorlog
in Europa thans beëindigd is, werd in 1871
geboren. Tijdens de vorige wereldoorlog werd
hij minister van munitie. Hij was de geeste
lijke vader van de zg. vogelverschrikkers,
imitatie-oorlogsschepen. In 1940 werd hij eer
ste minister, na Nevill Chamberlain.
Naar wij nog vernemen heeft Churchill gis
teren, 25 Mei een nieuw kabinet gevormd; zelf
staat hij aan het hoofd, terwijl Eden minister
van Buitenlandse Zaken zal zijn.
De verkiezingen in Engeland zullen 5 Juli
a.s. gehouden worden. Het Engelse volk zal
voor het eerst sinds tien jaar zijn stem in al
gemene verkiezingen kenbaar maken.
Bornholm blijft voorlopig bezet.
Het opperbevel van het Rode Leger heeft
verklaard, dat Russische troepen op Born
holm zullen blijven totdat de problemen be
treffende Duitsland zijn opgelost. Het eiland
blijft e?n deel van Denemarken; het Rode
Leger zal zich niet met binnenlandse kwes
ties inlaten.
Dönitz gevangen, Himmler pleegt
zelfmoord.
Admiraal Döqitz en het gehele zg. Duitse
opperbevel ij in Flensburg gevangen geno
men.
Heinrich Himmler, hoofd der Gestapo, heeft
zelfmoord gepleegd door inname van vergif.
Radiorede van De Gaulle.
Generaal De Gaulle heeft een radiorede ge
houden, waarin hij o.m. verklaarde, dat de
nationalisatie van de steenkolenmijnen en
electriciteit voor het einde van dit jaar totaal
doorgevoerd zal zijn, terwijl de industrie on
der controle van de staat gebracht zal wor
den.
Canada verleent crediet.
De Canadesè regering heeft aan Neder
land een crediet van 25 millioen dollar ver
leend. Dit crediet zal gebruikt worden voor
aankoop van goederen in Amerika.