De her-evacuatie begonnen. VANDALISME DE VOGEL MET HET GEHEIM Ergerlijk Geleide her-evacuatie noodzakelijk. De uiterste rechtvaardigheid betracht. Een probleem, dat zich in de be langstelling van welhaast iederen Heldersen burger mag verheugen, is dat der her-evacuatie. Hadden de bewoners van het buitenveld verleden jaar nog het plan om, zodra de vrede daar was, desnoods te voet naar Nieuwediep terug te keren, nu be grijpt ieder, dat het nodig is van hogerhand de zaak van terugkeer- naar-onze-stad te regelen. In ons blad van Zaterdag 26 Mei jl. werd de samenstelling bekend ge maakt van een herstelcommissie voor onze gemeente, welke bestaat uit het Centraal Bureau voor her evacuatie binnen de gemeente en van elders; hieronder werken een aantal sub-commissies, nk één voor bedrij ven, één voor winkeliers, één voor werknemers en één voor woningbe middeling. Zoals reeds bekend is, zal men bij de her-evacuatie als volgt te werk gaan. Ten eerste zullen die mensen voor terugkeer in aanmerking komen, die nodig zijn voor het bestuur van de gemeente. Het grootste deel van deze personen is al teruggekeerd. Vervolgens zullen de winkeliers en middenstanders in de gelegenheid gesteld worden hun zaken en winkels in Den Helder te heropenen, zodat wij mogen verwachten, dat de etala ges er weer wat fleuriger zullen gaan uitzien. Voor de materiële opbouw van Den Helder zal het nodig zijn verschillende mensen uit de bouw bedrijven terug te voeren om de vele huizen, die momenteel nog onbe woonbaar zijn, te herstellen. Naar wij vernemen, zullen onge veer 10.000 burgers niet voor her evacuatie in aanmerking kunnen komen, aangezien er voor dit aantal voorlopig geen woonruimte is. Als wij echter in aanmerking nemen, dat vele oud-burgers een vaste woon plaats elders gevonden hebben, ter wijl er nog een aanzienlijk aantal zijn beroep in andere steden zal gaan uitoefenen, mogen wij veronderstel len, dat de mogelijkheid bestaat Den Helder weer op gang te brengen, zonder daarbij veel burgers het ver blijf in onze stad te ontzeggen. Daar bij komt nog, dat collaborateurs, zwarte handelaren, N.S.B.'ers en mensen, die een te loyale houding ten opzichte van de Duitsers hebben in genomen, naar alle waarschijnlijkheid niet in Den Helder zullen worden toegelaten, afgezien nog van het feit, dat velen van hen uit de maatschap pij zullen worden verwijderd. In het algemeen gaat de commissie voor her-evacuatie uit van het stand- Punt. dat alleen die mensen in Den Helder zullen mogen vertoeven, die gunnen aantonen, dat zij hier nuttig werk verrichten. Wij begrijpen heel zi Yen u"' onze kring van lezers jn hierover reeds stemmen opge gaan, dat het alsnog evacueren van eisen, die hier bijvoorbeeld de ge- oorlog door bommen en ellende Dben getrotseerd om toch maar te nnen blijven, een moeilijk vraag stuk is. Bovendien is er nog een ca- gorie van mensen, voor wie het venskwestie Den Helder te 0 °,nen- Wij denken hierbij aan onze 1 a"redders en bejaarde vissers, die uerdaad in 't boerenland wegwij- ger Dan ziin er nog Helderse bur- 0JS' die een gezinslid hebben moeten din6ren 'n slrijd voor de bevrij- ten HVan ons land. Wij vragen, moe- gpt e mensen nu ten tweeden male re u°'fen worden door hun het yit om in Den Helder te wonen te ontzeggen? 1 ""V deze kwesties verdienen de vol- 1 .^langstelling van de commissie- Re ei? die hierin beslissen moeten. volvaardigheid niet alleen is nodig, en tevens dienen de hierboven be- reven gevallen nauwkeurig on- g.z°cht te worden te-wijl de groot- objectiviteit vereist wordt Hhjkt bij de herevaeuatie de woon- *u>tote onvoldoende, dan zal men °eten overgaan tot het onderbren- onderzoèk ingesteld naar beschikbare woonruimte. Men begrijpt heel goed, dat in het algemeen, er zijn gelukkig ook uitzonderingen, de animo om mensen in huis te nemen niet groot is, men heeft niet al te prettige erva ringen in dit opzicht opgedaan. Daar om streeft de her-evacuatie-commis sie ernaar, de Helderse burgers zo veel mogelijk op zichzelf te doen wo nen. Veel hangt af van de snelheid waarmee de nu onbewoonbare, toch licht beschadigde, huizen hersteld zullen kunnen worden en van de mo gelijkheid tot nieuwbouw. Er doen algemeen geruchten de ronde, dat Amerika in staat is Nederland van huizen te voorzien. Wij nemen in dit opzicht de nodige reserve in acht, doch wanneer wij zien hoe vlug de voedselpositie zich in ons land ver betert door de werkelijk spelle en goed georganiseerde aanvoer van le vensmiddelen van over zee, dan me nen wij erop te mogen vertrouwen, dat het probleem woningnood bin nenkort eveneens afdoende zal zijn opgelost. Voorlopig moeten wij geduld oefe nen, men pakt de her-evacuatie ste vig aan, men werkt snel en recht vaardig, wij moeten vertrouwen heb ben in de overheid en begrip tonen voor de grote moeilijkheden, waar mee zij te kampen heeft. de B. De Noorse blikconservenindustrie zal binnenkort de export van haar producten hervatten- Een voorraad van 350.000 blikken visconserven is gereed voor verscheping naar vreemde mark ten, terwijl 190.000 blikken in Noor wegen gedistribueerd zullen worden. Japanse bommendragende ballons. In Amerika zijn thans mededelingen gedaan over de Japanse bommen dragende ballons, die Amerika be reikten. Zij stegen op van de Japanse moeder eilanden en worden gecontroleerd door een automatisch systeem voor het uit werpen van ballast. De niet bemande ballons zijn gemaakt van 5 lagen van geolied papier en hebben een diameter van 35 voet. Gevuld met hydrogeen bereiken zij een hoogte van tussen 25000 tot 35000 voet, alwaar luchtlagen worden aangetroffen, die zich constant van Westelijke in Oostelijke richting bewegen. Telkens als zij dalen tot op een hoogte van 25000 voet door gebrek aan gas, wordt er door barometrische druk een zandzak uitgeworpen, waar door de ballon opnieuw stijgt. Als de berekeningen juist zijn, moet de laat ste zandzak worden uitgeworpen als Amerika bereikt is. Dan gaat een nieuw automatisch apparaat in wer king. Als de ballon dan tot op 27000 voet daalt, wordt automatisch een bom uitgeworpen. De ballon gaat dan weer opnieuw omhoog. Bij de volgende da ling wordt weer een bom uitgegooid. Als alle bommen zijn uitgeworpen, wordt er automatisch een lont ont stoken. die de ballon geheel vernielt. De ballons hebben een snelheid van 190 tot 200 km. per uur. STETTINIUS OVER DE CONFERENTIE VAN SAN FRANCISCO. Edward Stettinius heeft als Minis ter van Buitenlandse Zaken der Ver enigde Staten en als voorzitter der Conferentie van San Francisco in een radiorede verklaard, dat hij erop ver trouwt, dat het mogelijk zal zijn door de nieuwe wereldorganisatie agressie te voorkomen en economische en sociale omstandigheden dermate te ontwikkelen, dat de oorlogsoorzaken hierdoor verminderd zullen worden. UIT DE NATUUR gen van meer gezinnen in één wo- ng- Daarom wordt nu reeds een Ochtend. Zojuist werd ik wakker. Schraal en schuchter nog staat het eerste vroege daglicht in de kamer. De ramen staan open. Achter het huis ligt de stad, nog stil en rustend in dit uur. Voor ons huis zijn de weiden en daar is het, dat de nieuwe dag zich aan kondigt. Een regen' van geluiden dwar relt door de geopende ramen de kamer binnen. Als een achtergrond van die klankenstroom hoor je het gekwaak vart honderden kikkers, 'k Zié ze als 't ware voor me, die welgedane groen- jakken. Lekker drijvend op het water, tussen een weelde van kroos en ande re waterplanten Hun gezamenlijk geluid lijkt een diepe orgeltoon, die alle andere tonen ondersteunt. En de andere stemmenIn de eerste plaats d^ roep van de kievit. Vrolijk en uitbundig klinkt nog altijd zijn roep over de bonte weiden. Soms lijkt het of je er even een angstgeluid in hoort. Wellicht dreigt er dan gevaar voor de jongen, die voorzichtig tussen het nu nog ongemaaide wuivende gras of langs een greppelkant hun wereld gaan verkennen Plotseling ruist daar als een water val het wonderlied van de merel door heen. Wat. een genot is dat telkens weer, van uit een rustig plekje te luis teren iTaar de zanger van de lente! Wanneer de merel zijn fluit bespeelt, weet je, dat een meester onder het vogelenkoor aan ..het woordis. Ais je het lied van de merel beluistert, is het of je bloed feller gaat stromen, het tilt je als het ware uit boven de be slommeringen van alle dag en zou je er bijna toe brengen te geloven, dat alles in de wereld alleen maar goed en schoon is. Hoor, daar heb ie de tu reluur ook! Én 't is me weer of ik hem zie staan, daar op de kop van een te lefoonpaal. Met zijn kop maakt - hu steeds die leuke karakteristieke knik- beweging. Vanaf zijn hoge uitkijkpost zendt hij zijn langgerekte roeptoon over de bloeiende velden en staat dan een ogenblik stil uit te kijken als om te zien of er wel behoorlijk aandacht aan zijn stem geschonken wordt. tussen dat ganse koor van kikkers, kievitten. tureluurs, merels en andere zangers door klinkt voortdurend de naamroep van de koekoek. Koe-koek Koe-koek Een roep. die ieder een kent, al was het dan alleen maar van het bekende klokje in de gang. Koe-koek Koe-koek Ja, zijn stem kennen we wel. Maar de gedra gingen van deze vogel zijn even ge- ^heimzinnig als zijn roep bekend is. ^▼Rondom verschillende gedragingen van de koekoek hangt nog altijd de sluier der geheimenis De koekoek komt in onze streken vrij algemeen voor. De vogel is echter tamelijk schuw en het valt lang niet altijd mee hem op korte afstand rustig gade te slaan. Vooral in de duinen is hij vrij lastig te besluipen. De beste kans om hem te bestuderen, hebben we nog in de duindoornterreintjes. Daar houdt hij zich dikwijls op, ten einde zich te voeden met de vette, harige rupsen van de bastaardsatijn- vlinder. Als kleuren onderscheid je dan direct de donkere leikleur van de „rug" en de fraai gestreepte onder zijde. Die gestreepte tekening doet hem enigszins lijken op de sperwer- Wellicht dat daardoor het praatje in de wereld is gekomen, dat de koekoek 's winters in een sperwer zou ver anderen De nauwkeurige waar nemer ziet echter direct de duidelijk opvallende verschillen in bouw. snavel en jachtwijze. Het geheim van deze vogel bewaart hij in zijn broedgewoonten. We kennen allen de vele verhalen wel, die daar- cver in omloop zijn. De koekoek be drijft broedparasitisme. Ze bouwt zelf geen nest en verzorgt zelf haar jongen niet. Daarvoor laat ze de kleinere zangvogels opdraaien. Vooral de gras- pieper en in mindere mate ook leeuwe riken. tapuiten en roodborstjes heb ben de hoge „eer", een koekoeks-ei te mogen uitbroeden en het jong te ver zorgen. De koekoek legt bij afwezig heid der oudervogels het ei in een speciaal „uitgezocht" nest of brengt het ei er in- Niet altijd wordt het ei „aangenomen". Het jong komt meestal enige tijd vóór de andere zangvogel eieren uit. Het stiefkind heeft de voorrang in het nest en bij het voeren. Merkwaardig is, dat de pleegouders het koekoekiong trouw verzorgen en het in het geheel niet als een indrirfger beschouwen. De grote vraag is echter nog steeds: welke redenen de koekoek heeft, niet zelf tot nestbouw en broeden over te gaan. Natuurlijk zijn over dit hoe en waarom vele theorieën opgesteld, maar wie en of men het bij het rechte eind heeft, is nog zeer de vraag. Zo blijft deze typische vogel nog steeds voor ons de vogel met het ge heim. W. Kok. 4 De discipline(?) van de Duitse weermacht Dezer dagen kwamen wij in de ge legenheid met eigen ogen een voor beeld van de zinloze vernielingen en andere uitingen van verregaand van dalisme te aanschouwen. In het Ankerpark, aan het weg getje dat in zuidelijke richting langs de Binnenhaven loopt, staat een blok pakhuizen, dat gebruikt wordt door de firma's G. A. van der Blom en Zoon, Kiesewetter en B. Harjer. In deze opslagplaatsen zijn inboedels ondergebracht van Nederlanders, die gedurende de oörlog in ons Indië ver toefden, van marine-afficieren en Helderse burgers die om de een of andere reden Den Helder moesten verlaten en hun meubels lieten on derbrengen in deze pakhuizen. In de periode van 15 September tot 1 October 1944 vond een reeks kleine inbrake.n plaats, vermoedelijk gepleegd door leden van de Duitse marine (burgers mochten in die tijd het Ankerpark reeds lang niet meer betreden), daar er in die periode veel Schnellbooten in de haven lagen. De diefstallen moesten door de Duitse weermacht opgehelderd worden, hier van kwam niets. Op 3 October d.a-v. had het pand het aanzien van een gebouw, dat door bominslag beschadigd was, zo hadden dieven erin huisgehouden: deuren waren ingedrukt, terwijl veel vermist werd en een wanordelijke bende was achtergelaten door de da ders. Een Duitse matroos, die den eigenaar bij het pakhuis bezig zag, verklaade na enig heen en weer praten, dat leden van de bemanning van de Duitse schepen de M 3448 en Alte Liebe schuldig aan de inbraak waren. Inderdaad bleek na onder zoek dat de gehele bemanning aan de plundering had deel£*iomen, zo zelfs, dat een vechtpartij ontstond bij het verdelen van de buit. Berechting van de daders vond niet plaats. In de loop van Oct. 1944 werden behalve veel gestolen tevens door de Feldgendarmerie de inboedels van leden van de Nederlandse marine, die zich in het buitenland bevonden, „ge vorderd"- omdat dit „vijandelijk be zit" gold. De firma's hebben nog ge poogd een en ander te redden, doch slchts met gering succes. Wat er nadien aan diefstal, plun dering, verontreiniging en vernielin gen in de pakhuizen is gepleegd, laat zich nauwelijks beschrijven. Wij heb ben gezien, hoe er is huisgehouden en wij hebben alle reden aan te nemen, dat dit voor het allergrootste gedeelte door Duitsers is gebeurd. Beneden ligt alles letterlijk door elkaar: opengebroken kisten, waar de inhoud uitgestolen is, uit elkander geslagen kasten, kapotte tafels, scherven van kostbare stukken por- celein, niets staat meer enigszins or delijk wjj moesten over de bende heen klauteren- Alles is door elkaar gegooid; de kasten, tafels, stoelen, kisten, bedden, matrassen, boeken, pannen en kleden liggen meters hoog opgeworpen. Uit stofzuigers zijn de motoren gestolen, fietsen zijn in stuk ken gezaagd, om toch maar een be paald onderdqel te kunnen mee nemen- Wat niet meegenomen kon worden, is totaal vernield of on bruikbaar gemaakt of moedwillig verontreinigd. Boven is de ravage als niet veel minder: prachtige boeken, welke een kostbaar bezit zouden vormen, zijn aan stukken gescheurd, matrassem zijn opengereten, terwijl de meubels gekraakt of ernstig beschadigd zijn. NOQpS SCHRIJVER GEARRESTEERD. De bekende Noorse schrijver Knut Hamson ij in zijn woonplaats gear resteerd. Hij is 85 jaar oud en was in de laatste jaren aanhanger van het Naziregiem. Hamson won in 1900 de Nobelprijs voor litteratuur.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1945 | | pagina 3