HELDERSCHE COURANT Den Helder geen dode stad Indien ze het wisten NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Commandant Marine vertelt: Afwachten nog de boodschap Jongeren Aan Den Helder Eerste kinderuitzending naar Brabant Bevrijding van Indië^ aanstaande? SATERDAG «I JUNI t94« VERSCHIJNT DAGELIJKS Advertenties II cent per millimeter HOOFDREDACTEUR: J. BIJLSMA ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en omgeving f 2.60, Postabonnementen l 3.00 Zondagsoverdenking „Indien de mensen wisten waarom ze doen zoals ze doen, zouden ze andere dingen doen en waarschijnlijk betere", aldus Sigmund Freud. Een opgeschoten jongen fietst langs de straat. Daar springt blaffend en uitgelaten een jonge speelse hond naar hem toe. De jongen trapt naar hem en jankend en verslagen druipt het dier af. Een man komt terug, na jaren lange afwezigheid. Hij merkt dat zijn vrouw hem ontrouw is geweest. Hij is verontwaardigd! En besloten zijn kinderen en zichzelf te bescher men tegen haar lichtzinnigheid, laat hij de kinderen in een gesticht op nemen en geeft hij een advocaat zijn echtscheiding in handen. Zo, nu is de lucht om hem heen weer rein." Een oude vroüw heeft ééi) harer kinderen bij zich thuis. Zij overlaadt het met zorgen en kleine verwenne- rijtjes. Zij maakt zich onmisbaar. En met slecht verborgen zelfingenomen heid hoort ze de lof aan die haar buren haar toezwaaien over zóveel offers, op haar leeftijd nog gebracht... Het kind intussen Lezer, achter al onze daden schui len motieven, drijfveren. "Er zijn er daaronder die wij kennen, er zijn er ook onder die wij niet of slecht ken nen. Er zijn er die wij nóg niet ken- nen en wellicht nooit zullen kennen. Er zijn er ook die wij met enige in spanning en goede wil wel kunnen leren kennen. Op die laatste motieven doelt Freud, de grote mensenkenner, in zijn bovenaangehaalde woorden. Indien we wisten waarom we doen zoals we doenHoe vaak staan we stil bij deze drijfveren tot onze daden? Als de driftige jongen op zijn fiets zich had gerealiseerd dat hij driftig was omdat hij onwillig was geweest zijn moeder een dienst te bewijzen, dat zijn drift dus zijn kwade gewe ten was, dan zou hij niet de hond, maar zich zelf een trap hebben ge geven, gezegd hebben: „mispunt, ga terug en help je moeder even" en alles was goed geworden. Als die heilig-verontwaardigde man zich had bekend dat ook zijn boekje niet schoon was, dat zijn ver ontwaardiging over zijn vrouw een comedie was, gespeeld om zijn on zuiverheid te bemantelen; als hij zich bovendien bewust had willen maken van een heimelijke zucht naar volledige losmaking van de band van huwelijk en gezin die hem knellend leek na de genoten vrijheid dan was hij bij zijn vrouw gebleven en samen hadden ze hun kinderen op gevoed tot sterker mensen dan zij zelf waren geweest. Als de oude vrouw zich had wil len toegeven dat haar zorgen voor ^dat ééne kind thuis waren ingegeven door vrees voor eenzaamheid, de zucht te blijven redderen en bedillen r- 2e zou haar volwassen kind heb ben vrijgelaten eigen wegen te gaan en ze zou haar meer aan zich hebben verbonden daardoor dan nu "et geval is. Boven dé tempel Delphie stond de grote levensvermaning: „Ken u zelf", ingegeven door oude maar niet verouderde wijsheid. Ken u zelf. En als we schrikken van de duisternis in ons hart, van de laag heid van sommige motieven? Dan is er een Hogere Macht die in ons met ons strijdt om dat lagere om te zetten in iets hogers! En als we telkens weer struikelen en telkens weer dat donkere in ons opstaat? „Waarnaar ik gestreefd heb te zijn hoewel ik het niet was dat troost mij", antwoordt een nobel hart. Waarnaar zij streefde? Mens te zijn onder mensen. „Indien de mensen wisten waarom ze doen zoals ze doen, zouden ze andere dingen doen en waarschijnlijk beter." „Doorgrond mij, o God, en ken mijn hart. Zie of bij mij een schadelijke weg is en ge leid mij op de eeuwige weg." Psalm 139. We zitten in de kamer van den commandant Marine in 't Paleis, het gebouw, dat tientallen jaren lang het centrum is geweest van het Nieuwediepse marineleven. In deze kamer zijn" belangrijke maritieme* vraagstukken besproken, hier zijn grote beslissingen genomen, hier hebben tal van bekende admiraals gewoond- Links aan de wand hangt het, bijna levensgrote geschilderde portret van De Ruyter, rechts blikt het ernstige gelaat van Evertsen op de bezoekers neer. Het is of de bei de vlootvoogden luisteren naar de gesprekken, die hier gevoerd wor den. Door de hoge vensters v. -~t late licht van de zomeravond, achter ligt de haven met de zee, 1 en wijd en glanzend onder de stra ling van de zon. Meeuwen wieken rustig over het water, dalen, stijgen, zweven sierlijk over haven en strek dam of wiegen zich op de lichte dei ning van het even bewogen water. We hebben dit beeld enige jaren gemist. De commandant van de Marine, kap.-luit. ter zee J. S. Bax, staat naast ons en laat zijn blik ook glijden over dit vertrouwde beeld. Dat is Nieuwediep", zegt hij, „zo als we het kennen en zoals we er van houden"- Overste Bax voelt zich thuis in Nieuwediep. „Ik heb hier m'n jongensjaren doorgebracht. Ik _heb hier met Quant, Bik en de Rooy gezeten op school 8. Hier hebben we de Marine leren kennen en hebben we ons hart er aan verpand". 't Is twee weken geleden, dat overste Bax, na jaren van afwezig heid: Indië, Australië, Engeland, Afrika, Malta, Sicilië en Italië, weer kwam in Den Helder, met de opdracht uit Engeland om het Ma rine-commando op zich te nemen. Het is ontzettend animerend werk", zegt hij, „iedere dag schieten we iets op, iedere dag gaat het iets beter. Je ziet het werk groeien, en het is fijn iets te kunnen doen in het belang van de marine en van Den Helder!" Een sinefcure is het niet. Om 6 uur s morgens begint over het alge meen de dagtaak en als wij van avond om tegen half tien het com- mandement verlaten, komt een vol gende bezoeker binnen. „Wat denkt U van Don Helder als marineBa.-rs, nvers* „Ik verv vraag", zegt hij lachend. Wilt U 'el geloven, dat, wanneer ik door de Jutterij loop, die vraat Z'ch merkbaar aan mij op dringt? De puinhopen van Haven plein, H"ofdgracht. Kanaalweg, het ouwe Helder, zij kijken je vragend aan: „Wat gebeurt er met Den Hel der?" De lege etalages in het stads centrum, ze vragen: komt de marine terug? Ik lees het op de gezichten der voorbijgangers. Je voelt dat de Jutterij* op het ogenblik popelt van dadendrang en dat er maar één enkel optimistisch woord nodig is om de zaak in gang te zetten. Daarom ben ik huiverig om U daarop te antwoorden, omdat ik bang ben dat mijn woorden ver keerd uitgelegd zullen worden. Maar ik kan U met de hand op mijn hart zeggen dat ik het niet weet! En niemand van ons, buiten de allerhoogste leiding misschien. Nu kan ik U wel zeggen wat ik er van denk, maar daar bent U niet mee geholpen. Dit is een zaak 'die U aan den minister moet vragen. Maar er is hier altijd marine ge weest. De Duitsers maakten dank baar gebruik van deze haven als basis. Er is niet de minste reden om aan te nemen dat er geen marine zou terug keren. Ik waarschuw echter met klem te gen overdreven optimisme. Zet uw plannen tot grootse wederopbouw niet in gang vóór dat u de aller hoogste Marine-instanties geraad pleegd hebt. Zeker we gaan een nieuwe vloot opbouwen met méér en krachtiger schépen dan we ooit gehad hebben, De gehele personeelsorganisatie, waarvoor we thans hier "oorlogsvrij willigers werven, is in Engeland daarop ingericht- Maar of dit grote materiaal in Den Helder gebaseerd zal worden, trek ik sterk in twijfel. Met dit materiaal kunnen wij een belangrijk contingent leveren aan de grote in geallieerd verband agerende vloot, want anders dan in geallieerd verband kan ik onze ma rine niet meer zien. Voor die vroe gere neutraliteitspolitiek zal toch niemand meer iets voelen. Waar die vloot, of het Hollandse contingent, gebaseerd zal worden, hangt m.i. geheel af van het te ver wachten operatieterrein en de beslis sing ligt geheel in handen van een naar ik vermoed groot gealli eerd opperbevel. Daarom waarschuw ik nog eens tegen optimistische en pessimisti sche verwachtingen ten aanzien van de basering der marine in Den Helder. En als Nieuwediep vooruit wil, laat men zich dan niet blindstaren alleen op de marine. Ik meen me toch te herinneren van vóór de oor log, dat ook in het kader van de zee- en binnenhandelsScheepvaart voor Nieuwediep een toekomst lag? U kent de Jutterij. een dood Zui derzeestadje zal het heus nooit wor den- Den Helder, warme klank, voor velen toverwoord. De zoute zeewind, die bij storm zo fel kan gieren, Is voor een Jutter wien Ons Nieuwediep bekoort, Heel geen bezwaar om langs de Dijk te passagieren. Hij voelt de grootheid van de zee en haar mysHek, Die nooit verveelt en hem tot t laatst blijft binden; Zij schept een zuiv're sfeer van zeemansromanfiek Haar roepstem zal in 't Helders hart zijn weerklank vinden. 't Is voor Den Helder, dat ik nooit vergeet, En voor de Helderse herinneringen, 't Is voor de zee, de Dijk, de haven en het strand. En voor zovele meer vertrouwd® V dingen.,; Dat ik mij uiten wil in weemoed en geluk-. Ik denk aan 't vele, dat ik heb verloren^ Maar niet voor altijd, want Den Helder geeft mij moed Ep zal mij ondanks alles, steeds blijven bekoren,, HANNA BRIZóE. (Geihaakt door een jong in woonster van Den Helder, haar verlangen naar haar wooa-i plaats uitzingt, nu zij geëvacissi eerd is). Honderd kinderen' naar het Zuiden. Gisterenmorgen vertrokken honderd kinderen uit het rayon Alkmaar (om vattende de hele kop van Noord- Holland) per bus naar Brabant. Het zijn kinderen van zes tot twaalf jaar, die zullen worden ondergebracht te Oss en omgeving. Zij zullen daar drie maanden vertoeven- Meerdere zendingen zijn in voor bereiding. Deze kinderuitzending wordt georganiseerd door het Plaat selijk Comité te Alkmaar van het Nationaal Comité tot Uitzending van Nederlandse kinderen. Een speciale verslaggever van ons blad zal deze tdcht naar het Zuiden meemaken -sn hoopt spoedig verslag van zijn bevindingen ts kunnen uit brengen! Oordeel van scbout-btf-n» Coster. 4 De Australische landing op Noord» Borneo wordt door den gep. schout» bij-nacht T. W. Coster, die zich tg Melbourne bevindt, beschouwd alg een belangrijke stap naar de bevrij ding van Nederlands-Indië zo schrijO „Trouw". De strategische waarde van La* buan is zeer duidelijk, het ligt 1434 k.m. van Soerabaja, van Tarakan ia het slechts 550 k.m. verwijderd en van Balikpapan 700 km. Schout-bij-nacht Coster acht dB verovering van Labuan van even* veel belang voor Ned.-Indië als dia van Okinawa voor de komende in vasie in Japan. De Japanse vloot in Ned.-Indië ia geslonken tot een of twee kruisers* een paar torpedojagers en enkelal kleinere vaartuigen. Van de eenmaal aanzienlijke Japanse luchtmacht ig slechts zeer weinig overgebleven. Da eens zo goed bezette vliegvelden ta Kendari in Z.-Celebes, op Amboal en op Timor zijn thans vrijwel ver* laten. De enige overgebleven Japan* se strijdmacht in de Zuid-West* Pacific bestaat uit enige divisies, verspreid over vele eilanden ,uiia verbinding en afgesneden van 4® voorraadcentra. Gezien de geallieerde overmacht ter zee en in de lucht, me schout-bij-nacht Coster, hangt u® bevrijding van Ned.-Indië slechts af van het beschikbaar zijn van voldoende amphibietroepen en landingsvaartuigen. Nu de oorlog in Europa is geëindigd, is dit slechts een kwesti* van transport»

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1945 | | pagina 1