oorlog tegen Japan en de bevrijding
fan Nederlands-Indië zal deelnemen.
Een modern smaldeel van kruisers,
torpedojagers en onderzeeboten met
de nodige ondersteuning van lucht
strijdkrachten wordt hiervoor be
stemd.
Bovendien is in de Verenigde Sta
ten een mariniersbrigade in opleiding
teneinde voor de oorlogvoering in
liet Oosten te worden ingezet.
Normale gezagsverhoudingen.
Teneinde de gehele bevolking zo
Snel mogelijk tot een regelmatig
leven terug te voeren is het nodig,
tdat er weer overzichtelijke en voor
Iedere burger duidelijke bestuursap
paraten bestaan, opdat mede daar
door ook weer gezonde gezagsverhou
dingen kunnen groeien. Het is ge
wenst, dat iedere burger op ge
makkelijke wijze kan weten, we,ke
Instantie over een* bepaalde zaak
beeft te beslissen en dat hem de
zekerheid wordt gegeven, dat er ook
inderdaad beslist wordt.
Met alle waardering voor het stre
ven en voor de bereikte resultaten
van het M.G., moet worden vastge
steld, dat het naast elkander werken
ivan een burgerlijk bestuur en van het
.G., vooral in de lagere instanties,
He gezagsverhoudingen vaak bemoei
lijkt.
Het M.G. zal uiterlijk op 1 Septem-
zijn geliquideerd, uitgezonderd in
Jie functies en op die plaatsen, waar-
het door de regering nog nood-
akelijk wordt geacht.
rerstel van de democratie.
In de tweede plaats is voor het fier-
tetel der gezagsverhoudingen noodza
kelijk, dat de democratische organen
ïvorden hersteld.
Het herstel van de vertegenwoor-
gende colleges zal zowel voor
Sta ten-Generaal, Provinciale Staten
Is voor de gemeenteraden geschie
dden.
De methode, die bij dit herstel zal
moeten worden gevolgd, zal nooit
in overeenstemming kunnen zijn met
de wettelijke voorschriften. Bij de
thans aanwezige zekerheid, dat men
zich niet aan de wet kan houden, zal
pen oplossing moeten worden ge
vonden, die de beste vruchten kan
afwerpen en de geringste politieke
ppanningen tengevolge heeft.
Bij de samenstelling van de col
leges, welke het volk tot de eerstko
mende verkiezingen zullen vertegen
woordigen, zal rekening moeten wor
den gehouden zowel met hen,* die
laarin vóór 1940 zitting hadden als
met hen, die tijdens de bezetting,
aetzij in of buiten de verzetsbewe
ging, verantwoordelijkheid hebben
gedragen. Ook voor eerstgenoemde
categorie gelde, dat mag worden
verlangd, dat zij het vertrouwen van
het volk gedurende de jaren der be-
tetting niet «heeft verloren.
Het kabinet meent, dat in dit ver
band de z.g. nationale adviescom
missie een belangrijke taak kan ver
vullen, in het bijzonder bij het
Samenstellen van een noodparlement,
flat door ons noodzakelijk geacht
Svordt
Dit noodparlement zal in functie
blijven tot de eerstkomende verkie
zingen. Wij menen, dat zonder bij-
«ondere omstandigheden hiervoor
fceker met een jaar moet worden ge
rekend. Intussen kan de regering
per der voor beslissingen van zodani
ge cbraagwijdte worden geplaatst, dat
£ij Oharvoor een uitspraak van het
>volk nodig acht. Ook een eerder con-
Hict met het noodparlement zou tot
Verkiezingen moeten voeren,
f Ten aanzien van de samenstelling
j/Van gemeenteraden overweegt de
regering op grond van de ervaring,
Kiie inmiddels is opgedaan, voor de
flater bevrijde provincies een wijzi
ging van het uitvoeringsbesluit.
E>e zuivering.
1 Zij is zich echter bewust dat hier-
ïnee eveneens een tweede niet min
der belangrijk onderwerp samen-
Vangt. dat van de zuivering van de
ambtelijke en van de bedrijfswereld
en de berechting van landverraders
en collaborateurs. De regering kan
»ch niet aan de indruk onttrekken,
bietbij met een van de ernstigste
eilijkste problemen uit ons
te te fegfefeea* v
De regering is bereid met kracht
op te treden en niet alleen tegen
leden van de N.S.B., maar ook tegen
over hen, die zich op welke laakbare
wijze dan ook tijdens de bezetting op
ergerlijke wijze hebben verrijkt. De
regering acht het noodzakelijk, dat
dezulken voorlopig in verzekerde be
waring worden gesteld, totdat de
wijze, waarop zij hun vermogen tij
dens de bezetting vergaarden, zal
zijn opgehelderd niet alleen, maar
zij, indien de ontoelaatbaarheid daar
van vaststaat, dit ook volledig door
de staat in beslag hebben zien
Wij achten verder een doortastende
rechtvaardige zuivering nodig yoor
het ambtelijk apparaat.
Voorts zal overwogen moeten wor
den of aan de ambtelijke zuivering
niet een administratief-rechteiijk ka
rakter moet worden gegeven.
Voorstellen zijn te verwachten van
invoering van een algemeen gelden
de regeling, die de mogelijkheid biedt
en de voorwaarden schept dat het
bedrijfsleven door middel van tucht
rechtelijke beoordeling wordt gezui
verd, terwijl de wederopbouw van
het bedrijfsleven niet meer dan strikt
nodig is wordt gestoord.
De berechting zal met spoed ter
hand worden genomen, vooral van de
leidende personen van de N.S.B. en
van de oorlogsmisdadigers. Op een
snelle zuivering van de politie zal in
het bijzonde» worden aangedrongen,
speciaal in de grote steden. Hierbij
zal niet alleen op onvaderlandslieven
de daden, maar ook op corruptie ge
let worden.
De zuivering van de pers dient snel
te geschieden. Over de mogelijkheid
tot verschijning of over definitief ver
bod van, op grond van het persbe
sluit, verboden bladen zal zo spoedig
mogelijk een beslissing worden ge
nomen. Hierbij zullen in ieder geval de
rechten van de bonafdie illegale pers
behoorlijk gewaarborgd worden. De
regering rekent erop, dat deze beslis
sing aan het bestaan van allerlei scha-
duw-organisaties van verboden bla
den een einde zal maken, waardoor
alle vaderlandse krachten voor de ver
schijnende pers beschikbaar komen.
Leninging van stoffelijke nood.
Als volgend punt vroeg de min.-
pres. aandacht voor de voorziening
in de directe materiële noden der
bevolking. Niet alleen de voedsel-
voori'ening, doch ook de ontzettende
nood op het gebied van huisvesting
en huisraad, van kleeding en schoei
sel eischt dringend voorziening
lichting, wil van het herstel van het
Nederlandse bedrijfsleven binnen
redelijke termijn iets terecht komen.
Indien ergens dan blijkt op dit
terrein dat alles met alles verband
houdt en de maatregelen van een
alles overziend standpunt uit die
nen te worden beoordeeld- Herstel
en opbouw van het Nederlandse
productievermogen zal alleen doel
treffend kunnen geschieden op de
grondslag van een algemeen
sociaal-economisch-financieel plan
waarin de richtlijnen, volgens welke
het beleid moet worden gevoerd,
zijn vastgelegd. Zulk een plan dient
te worden ontworpen na aanwij
zingen door de ministerraad, door
een in te stellen wetenschappelijk
bureau, dat de gegevens verkrijgt
van de departementen en van het
georganiseerde bedrijfsleven, deze
gegevens verwerkt en het ontwor
pen plan voorlegt aan de minister
raad. Voor de stichting van dit bu
reau zal de regering een vaste kern
van eerste rangs krachten ter be
schikking stellen en verder zal een
beroep tot medewerking worden ge
daan op alle wetenschappelijke en
practisch geschoolde krachten, waar
over ons land beschikt, zowel uit
het bedrijfsleven als uit de wereld
van het hoger onderwijs.
Noodplan-herstelplan.
Voor de eerste phase van het re
geringsoptreden is nodig een nood-
plan-1945 daarnaast moet direct een
begin worden gemaakt met het op
stellen van 'n herstelplan '46-'48, dat
drie jaren moet omvatten en waar
van een aantal onderdelen, met na
me de bouwnijverheid, reeds direct
moet worden gezien in een veel
langer tijdsbestek. In deze plannen
komt aldus reeds een belangrijk
deel van het economisch beleid tot
uitdrukking.
Bedrij f sorganisatie.
De regering zal een regeling ont
werpen voor de organisatie van het
bedrijfsleven in grote samenvatten
de eenheden, waarin overheid, on
dernemers en arbeiders hun plaats
verkrijgen, welke organen onder
goedkeuring van hoger gezag alge
meen bindende regelingen zowel op
sociaal als op economisch terrein voor
de bedrijfstakken kunnen vaststel
len.
Scheepvaart.
De Nederlandse koopvaardijvloot
leed gedurende de oorlog grote ver
liezen- Plannen voor aanvulling en
vernieuwing zijn in behandeling met
de scheepseigenaren en binnen zeer
korten tijd - kan een aanvang ge
maakt worden met de uitvoering
De regering zal er alles op zetten van ,de, bouw schepen zoveel
mogelijk n op Nederlandse werven.
het Nederlandse volk te doordrin
gen van het besef, dat onze ar
beidskracht vrijwel het enige is,
dat ons gelaten werd en deze
zelfs nog lang niet in de mate als
vótff de oorlog. Werkelijke wel
vaart voor iedereen kunnen wjj
alken maar opbouwen op de
grondslag van het herstel van ons
productievermogen, ikw.z. door
arbeid. Zolang wjj daar ook in de
praktijk van ons leven geen ernst
mee maken, blijven wij een volk
van arme menschen.
Op de bevolking moet een beroep
worden gedaan om vooral hun, die
in de zo jammerlijk geteisterde stre
ken een nieuw leven moeten begin
nen, dit enigszins dragelijk te ma
ken. De regering vertrouwt, dat de
vrijwillige inzameling van huisraad
enz. voldoende resultaten zal op
leveren om andere maatregelen
overbodig te maken. Zij staat echter
wel op het standpunt dat het in
beginsel ongeoorloofd is, dat de ene
burger, ten gevolge van oorlogsver
nielingen, geen stoel heeft om op te
zitten en de ander over huisraad be
schikt, dat hij slechts éénmaal In
de week of in het geheel niet ge
bruikt.
Economisch herstel.
Betreffende het verder herstel van
ons economisch leven wordt voorop
gesteld, dat organisatorische en
financiële sanering noodzakelijk ls
en een hoog opgevoerd werktempo
van de regering, naast een
Nieuwbouw van zeeschepen, kust
vaartschepen en vissersschepen is
nodig.
Voortgegaan zal worden met de
uitwerking van een pensioenregeling
voor het personeel der koopvaardij
vloot.
Problemen van de eigendom.
De regering is verder voornemens
een onderzoek in te stellen naar de
vraag, voor welke bedrijfstakken,
gedeelten van bedrijfstakken of on
dernemingen, naast die van het
mijnbedrijf en de Nederlandse Bank,
een overgang van particulier
eigendom naar de publieke of se-
mi-publieke eigendom uit een oog
punt van algemeen belang is gebo
den. In dit verband zal ook worden
onderzocht wat dient te gebeuren
met de verbeurd verklaarde en on
der beheer gestelde bezittingen van
Duitse of Nederlandse onderdanen.
Het agrarische fundament.
Onze land- en tuinbouw verkeren
in buitengewoon moeilijke omstan
digheden en de vooruitzichten voor
de komende oogst zijn ongunstig.
Reeds met de herstelwerkzaam
heden dient de grondslag te worden
gelegd voor een complex van maat
regelen, welke op lange termijn
zullen moeten worden uitgevoerd
om de vooraanstaande positie welke
onze land- en tuinbouw steeds heb
ben ingenomen ook in de toekomst
te handhaven.
De regering rekent hierbij op de
uitge-
§p gsjicUolog^che Juist® voor- Imedewtflfefrg" yan"~p~Ue"boerciC^tHtq-
ders en landarbeiders, die door
hechte organisatie ieder hun aan
deel in de uitvoering van de nodige
maatregelen op zich dienen te ne
men-
Zij zal voorts alles ln het werk
stellen om te bereiken, dat de be
werkers van de bodem duurzaam
die beloning ontvangen, welke hun
toekomt.
Voedselvoorziening.
De voedselvoorziening van ons
volk baart nog vele .zorgen. Het is
aan de thans afgetreden regering
gelukt, met de krachtige hulp van
onze bondgenoten, om reeds zeer
snel na de voll®lige bevrijding de
eerste honger te stillen. Doch reeds
spoedig zullen wij op eigen krach
ten deze taak moeten voortzetten.
Slechts indien de gehele bevolking,
in alle sectoren van het bedrijfs
leven, haar. plicht verstaat, zal het
mogelijk zijn om te voorkomen dat
het tegenwoordige rantsoen moet
worden verminderd.
Financiën.
Betreffende de financiële positie
van ons land werd het volgende op
gemerkt. Inzake het monetaire
vraagstuk, dat naar zijn aard een
internationaal karakter draagt, is
het verschaffen van zekerheid met
betrekking tot de buitenlandse valu
taverhoudingen van het allergroot
ste belang. Deze zekerheid mag ech
ter niet worden gekocht met het
aangaan van verbintenissen, die de
gulden duurzaam op een maat
schappelijk nie^ verantwoord peil
zouden blijken te fixeren, daar dit
bijv. zou noodzaken tot het voeren
van een binnenlandse deflatie-poli-
tiek flie na overwinning der
huidige schaarste tot elke prijs
moet worden voorkomen- Tevens
zal in dit verband ook met de te
genwoordige en toekomstige be
langen der overzeese gebiedsdelen
worden gerekend.
De voornaamste financiële problemen,
waarvoor ons land is gesteld, zijn in
drie groepen te verdelen:
1. De vaststelling en regeling van
de erfenis der laatste 5 jaren.
2. De financiering van de lopende
buitengewone uitgaven voor de
oorlogvoering de noodhulp en de
steun bij de herbouw en het op
gang brengen der bedrijven.
3. De dekking der normale publieke
uitgaven met inachtneming van
een groeiende overheidstaak.
Rechtsorde van de arbeid.
Betreffende het Departement van
Sociale Zaken valt op te merken, dat
het belang van heel ons volk dringend
een vergroting van de arbeidsgelegen
heid en het scheppen van verhoudin
gen eist. waaronder met volle toewij
ding wordt gewerkt en arbeidsconflic
ten worden vermeden. De werkers van
hoog tot laag zullen zowel in openbare
bedrijven als in particuliere onderne
mingen bij het.bedrijf moeten worden
betrokken op een wijze, die hen doet
gevoelen, dat met hun rechten, belan
gen en gevoelens rekening wordt ge
houden, maar dat zij dan ook mede
verantwoordelijk zijn en dat een goede
vervulling van hun taak een maat
schappelijke plicht is. In de leiding
van de bedrijfsorganisaties zullen ar-
beidsvertegenwoordigers zitting moeten
krijgen, terwijl in ondernemingen van
enigen omvang ondernemingsraden
voor georganiseerd overleg tussen de
ondernemers en vertegenwoordigers
van het personeel dienen te worden
gevormd.
Met kracht zal worden voortgewerkt
aan de reeds in Londen ter hand ge
nomen voorbereiding van een uitbrei
ding der sociale verzekeringen en voor
zieningen èn voor de loonarbeiders èn
voor andere bevolkingsgroepen. Daar
bij staat voorop de urgentie van een
verbetering der ouderdomszorg.
Culturele zaken.
Wat onderwijs, kunsten en weten
schappen betreft, ligt het in de bedoe
ling der regering, dat maatregelen zul
len worden getroffen om dit departe
ment te maken tot de centrale plaats,
vanwaar uit in de toekomst de volks
opvoeding in de breedste zin kan wor
den bevorderd.
De radio-omroep zal bij dit departe
ment worden getrokken. Met het oog
op de grote culturele betekenis van
pers en film zal worden nagegaan "11
bósyene deze zaken aan dit depafte-
