Een werkplaats waar alles
tegengewerkt werd
STADSNIEUWS
Geschutmakers saboteren
Wat je doet, doe het slecht
A R kiesvereniging
vergadert weer
Aantal inwoners Den Helder
Verjaardag
Z K H Prins Bernhard
Openstelling Telegraafdienst
op ondag
Briefpostverzending naar
het buitenland
Depots Helderse Courant
Jongeren
EEN PLAN
Het NVV herrijst
Baas Zegwaart heeft een glunder
[ezicht. Hij is rap met zn mond en
evendig in zijn gebaren. Hij draagt
ajn hart op de goede plaats en is van
iet begin van de capitulatie van het
(tandpunt uitgegaan: alles wat je
loet, doe het beroerd,
jl „De werkplaats van de geschutma-
jfcerij", zo vertelt hij ons, „was slecht
Woor „ondergronds werk", maar als
■Je vijand eens in het werfkanaal was
eaan vissen dan had hij daar gevon
den sluitstukken, pistolen, geweren,
«fstajidmeters en veel onderdelen,
(die de Moffen nodig hadden, maar
Bie we hebben laten onderduiken, in
We meest letterlijke zin van het
(woord. i
Van de kanonnen ontbraken de
(sluitstukken. De Duitsers wilden na
tuurlijk de sluitstukken er in hebben.
(Ze kochten daarvoor het materiaal in
Kuli 1940, maar in Augustus 1942 wa
ren de sluitstukken nog niet gemon
teerd en daarover waren de „heren"
ontstemd, dat de kanonnen in
September 1942 werden weggehaald.
Op de trompen van lopen werd
jfeen braam getikt, waardoor een af-
Iwijking ontstond, zodat het projectiel
(lijn trefkans miste",
t „Nu begrijpen we, baas Zegwaart",
Ho zeggen we, „dat die Duitsers zo
iilecht schoten. Ze troffen practisch
Hooit hun doel. Daartoe heeft de ge
schutmakerij, beter was misschien te
zeggen „de geschutvernielerij", het
liare bijgedragen".
„De punten van de slagpennen
werden zacht gemaakt", zo vertelt de
baas verder. „Een kanon, dat in her
stelling was, hebben we gelast, hoe
wel dit nimmer bij onze regering ge
beurde.
_iïet resultaat was dan ook, dat toen
het aan boord gebruikt werd, het de
leerste de beste keer achteruit schoot
(Br.: in zee terecht kwam.
Ik had tegen m'n mensen gezegd-
Werk hard, maar werk niet voor de
Moffen, werk hard voor jezelf, maar
eorg, dat ze het niet in de gaten heb
ben, want je moest er mee rekenen,
«at er altijd een paar van die Moffen
Kepen te „stinkvogelen" en je kon
den betrappen.
De kijkers, die bij de kanonnen
Waren, werden vernield, zodat de
kanonnen ook daardoor onbruikbaar
Werden. Ik had in de werkplaats heel
Wat vet staan, dat we gebruikten
Noor het invetten van de onderdelen,
jom het roesten tegen te gaan. Door
Mat vet heb ik ongeveer m liter
feoutzuur gemengd en het gevolg was
dat de sluitstukken daarna vast
roestten in de kanonnen.
Op Duitse last moesten we eens
leen kanon klaar maken van een van
Be Hollandse schepen. Het is zo ge
repareerd, dat ze het nooit hebben
(runnen gebruiken. Andere kanonnen
"eerden kapot geslepen of gebrand.
De Duitsers, die dóór hadden ge-
egen, vermoedelijk door verraad,
lat er heel wat materiaal in het
-erfkanaal was gegooid, hebben op
m bepaalde plaats laten vissen. Er
vamen negen afstandmeters boven
JWater, met een basis van 1.25 M. De
Mieters moesten worden hersteld en
(dat is heel goed mogelijk, maar we
Me^en kans gezien het werk maan-
Vlr- te traineren en toen ze in Au-
te"-'us 1942 werden afgeleverd, ble
ken ze totaal onbruikbaar. Van een
ferote afstandmeter, met een basis van
B meter, hebben we de prisma's be
dorven zodat het ding onbruikbaar
jwas. Van het oppercommando van
de weermacht te Berlijn kregen we
Mens 21 afstandmeters gezonden. Jk
■fieb de prisma's van deze meters met
een bepaald vocht ingesmeerd, waar
door het aan matglas gelijk werd!
De Duitsers, die erbver opspeelden,
dat niet één van de meters te gebrui-
riePen ter verantwoor-
Butg. Xk tugld iue natuurlijk rolko-
Een van de werkplaatsen, die I
zich slecht leende voor sabotage,
was de geschutmakerij op de Ma
rinewerf. De gehele werkplaats is
van gewapend beton en voor
„ondergrondse spullen" was er
dus geen plaats. Toch behoort de
geschutmakerij tot een van de
werkplaatsen, waar het meest ge
saboteerd werd en het is dus
geen wonder, dat baas Zegwaart
er in December 1942 uitgezet werd.
Wij vertellen in bijgaand artikel
een en ander over de sabotage
daden in de geschutmakerij.
men van de domme. Het slot van de
zaak was, dat alle instrumenten naar
Berlijn terug gingen. Wel heb ik
angst uitgestaan, dat ze zouden ont
dekken, dat de prisma's opzettelijk
verknoeid waren en vooral toen ik in
December 1942 er door de Moffen uit
gezet werd, heb ik in benauwdheid
gezeten, dat ze in m'n kast in de
werkplaats het flesje met inhoud
zouden ontdekken, waarmee ik de
prisma's onbruikbaar had gemaakt.
Een kanon, waarmee haast was en
dat in twee dagen klaar moest, heeft
precies 2% maand in de werkplaats
gestaan en toen het gebruikt werd,
zat het na het eerste schot weer
muurvast.
Voor de ondergrondse hebben we
ook het nodige werk kunnen doen.
Pistolen en onderdelen van mitrail
leurs. werd gerepareerd. We hadden
twee leden van de ondergrondse in
de werkplaats en die zorgden dat een
en ander binnen kwam en ook, dat 't
weer buiten de poort kwam. Hoe?
dat weet ik zelf niet, maar dat inte
resseerde me ook niet. Het werk ge
beurde en daar ging het om-
De Duitsers hebben nooit kunnen
aantonen, dat we saboteerden. Na
tuurlijk hebben ze ar vermoeden van
gehad en zo hebben ze eens een vrij
groot aantal van m'n mensen naar
Duitsland willen sturen. Ik heb dat
kunnen tegenhouden, door aan de
hand van schriften met z.g. werkop
drachten aan te tonen, dat er nie
mand was te missen. Er is zelfs een
vice-admiraal voor over geweest om
een en ander te bezien en die was er
aan de hand van m'n paperassen van
overtuigd, dat de mensen hier nodig
waren."
Zo droeg de geschutmakerij het
hare er toe bjj, om de Duitse oorlog
voering te stagneren. Ze deed het
met succes en na de verhalen van
baas Zegwaart zijn we opnieuw be
vestigd in onze mening, dat de werf
in die vjjf jaren wel vol was bezet,
maar niet vol heeft gewerkt, integen
deel, dat heel veel van het werk de
Duitse oorlogvoering in niet geringe
mate stagneerde.
Woensdag JJ., 'g av. 8 uur, vond
de opening plaats van de eerste huis
houdelijke vergadering van de anti-
revolutionnaire kiesvereniging door
den heer A. Lever. Na een kort toe
passelijk woord ging men over tot
het kiezen van een geheel nieuw be
stuur. De leiding werd wederom toe
vertrouwd aan denzelfden voorzitter,
terwijl voorts o.a. de heer Steven-
son, voormalig bestuurslid der Chris
telijk Democratische Partij, werd ge
kozen- Met blijdschap werd de mede
deling ontvangen, dat de heer C.
BOLSZÊBSSfiS-ifii de A.R. was
gegaan, zodat dit kon worden be
groet als de eerste samenwerking
van gelijkgezinde partijen. De verga
dering besloot eenparig het bestuur
volmacht te verlenen in deze geest
meer contact te zoeken. De avond
werd op de gebruikelijke wijze be
sloten, nadat men het plan had ge
maakt naderhand nogmaals bijeen te
komen om de verschenen richtlijnen
te bespreken. Een tweetal terugge
keerde „staatsgevaarlijken" werd
verwelkomd.
Bij de capitulatie van de Duitse
weermacht bedroeg het aantal inwo
ners van Den Helder ongeveer 9000.
In zes weken tijd zijn hier 7 a 8000
personen bijgekomen. Aan de hand
van het aantal uitgereikte bonkaar
ten voor brood is nu met zekerheid
komen vast te staan, dat Den Hel
der in de afgelopen week ongeveer
16.500 inwoners telde. Men verwacht,
dat dit aantal zeer binnenkort tot
20.000 zal zijn gestegen. Het blijkt
dus, dat, niettegenstaande het alge
meen gemopper over de ambtelijke
traagheid, de commissie voor her
evacuatie zijn werk zeer naar beho
ren doet; men doet goed dit te er
kennen.
Op de ochtend van Prins Bern-
hards verjaardag werd om 9 uur
een vlaggenparade gehouden voor
het Koninklijk Instituut aan de
Buitenhaven.
Terwijl een negental Mariniers
met gepresenteerd geweer voor het
Instituut stond opgesteld, werd de
vlag 'gehesen. Vervolgens speelde
de combinatie van Helderse muziek
corpsen o-l.v. Sergeant Majoor Stein-
roth het Wilhelmus en het Engelse
volkslied.
Na de korte plechtigheid bracht
het orkest nog een aantal Vader
landse liederen, waaronder de Lippe
Detmoldmars ten gehore, alsmede
de Engelse mars Officer of the Day.
Onder de aanwezigen merkten wij
op de wrnd. Marine Commandant
Luit. ter Zee Ie klas F. J. A.
Knoops.
Na afloop werden de musici door
de Marine onthaald in de Marine-
cantine.
Om 10 uur werd een rondgang
gemaakt over de Rijkswerf door het
corps, versterkt met enkele tam-
bours van de Mariniers.
Een en ander werd zeer op prijs
gesteld, zowel door leden van dg
Marine als door het Werfpersoneel-
Mede dank zij het fraaie weer
was de belangstelling voor het con
cert van gisterenavond vrij groot en
toen na afloop een rondgang door
een gedeelte van de stad plaats had
waanden we ons weer in oude tijd-
Vooral de jeugd was rijk vertegen
woordigd en „hoste" op z'n ouder
wets.
Met ingang van 1 Juli a.s. zal het
Telegraafkantoor van 89 uur en
van 1314 jrur voor het publiek
opengesteld zijn.
Het telegraafverkeer blijft nog
beperkt.
In het briefpostverkeer met het
buitenland is de gelegenheid open
gesteld stukken te verzenden, even
eens in beperkte zin. Inlichtingen
aan het Postkantoor.
Met ingang van Maandag 1 Juli
a.s. komen de depots van de Hel-
dersche Courant te vervallen. Losse
verkoop heeft dus nog uitsluitend
aan ons kantoor, Koningstraat,
plaats, waar men zich ook als
abonné kan opgeven.
AANNEMING AANGETEKENDE
*- STUKKEN.
Verzending van aangetekende
stukken is weer mogelijk- InlichUa-
Postkaatooru -
Zoals nog nader bekend zal worden
gemaakt, zal er in de eerste week van
Juli de tweede jongeren-bijeenkomst
plaats vinden ter stichting van een
Helderse jongeren-federatie.
Uit de vorige bijeenkomst bleek
reeds, dat man algemeen de behoefte
gevoelde tot nauwere samenwerking te
geraken tussen de jongerengroepen hier
ter stede. Echter begrepen de vertegen
woordigers van de plaatselijke sport
verenigingen niet goed, welke voor
delen er voor hen aan het tot stand
komen van een dergelijke federatie
verbonden zijn-
Inderdaad bestaat de kans. dat het
samengaan van de jongeren dood loopt
op het gemis van een reëel doel. Het
is nu eenmaal niet eenvoudig, zich te
verbinden op zuiver ideële gronden.
Daarom geven wij hieronder het vol
gende plan ter overweging aan de
jonge mensen onzer gemeente.
Over het algemeen genomen zijn de
jongeren-verenigingen in Den Helder
in zekere zin noodlijdend. De hockey
club „Hermes" beschikt niet over een
behoorlijk hockeyveld; de Helderse
tennisclub klaagt steen en been over
het grote tekort aan tennisbanen, ter
wijl bovendien de bestaande sportvel
den zich in zeer slechte staat bevinden.
Door de afbraak van de Oude Helder
heeft onze stad zijn enige jeugdherberg
verloren, terwijl het troephuis van de
padvinderc tegen de grond ging. De
overige jeugdorganisaties beschikken
niet over voldoende vergaderruimte.
Hierin dient spoedig verbetering te
komen.
Ons plan is een soort jongerencen-
trale op te richten, waar vergaderloka
len, een vrij grote zaal voor gemeen
schappelijke bijeenkomsten, ruimten,
waar men diverse ontspanningswerk
zaamheden kan verrichten en lokalen
voor speciale bezigheden aanwezig zijn.
Sportvelden, tennisbanen, een zwem
bad en kleinere gebouwen (bijvoor
beeld een troephuis voor de padvin
ders) kunnen om de jongersncentrale
gegroepeerd worden. Zorgt men voor
enige beplanting, dan kan het geheel
onze stad aanzienlijk verfraaien-
Wij menen hier (in zeer grote trek
ken) een plan geopperd te hebben, dat
ongetwijfeld de belangstelling van de
Helderse jongeren hebben zal en naar
welks verwezenlijking men streven
wil.
In latere artikelen voor de jongeren
zullen wij dit plan verder bespreken
en uitwerken, waarbij wij gaarne ini
tiatief van de zijde der jonge mensen
verwachten.
de B.
Het Nederlands Verbond van Vak
verenigingen heeft zijn taak weer
opgevat en het stelt zich voor, alle
krachten te wijden aan de bouw van
een nieuwe maatschappij, berusten
de op sociale gerechtigheid. Dat is
een samenleving zonder klassevoor-
rechten en met gelijke sociale levens
kansen voor leder, waarin de voort
brenging gericht zal zijn op het wel
zijn van allen en niet op de winst
van weinigen en waarbij aan iede-
ren werker (via zijn organisatie)
mede-verantwoordelijkheid door me
dezeggenschap zal worden gegeven.
Naast deze alomvattende taak zal
worden gestreefd naar de uitvoering
van een urgentie-program ter leni
ging van de directe nood. waaraan
onderstaande punten zijn ontleend:
1. Krachtige bevordering van de
werkgelegenheid.
2. Herziening van lonen en prijzen
ter verbetering van het levens
peil.
3. Wederinvoering van normale
werk- en rusttijden.
4. Handhaving van het ontslag
verbod-
5. Krachtige bevordering van de
volksgezondheid.
6. Directe verbetering van de uit
kering aan ouden van dagen.
De Helderse Bestuurdersbond. de
plaatselijke centrale van de afdelin
gen van de bij het N.V.V. aangeslo
ten organisaties, heeft eveneens »in
taak hervat. Er is een voorlopig be
stuur samengesteld bestaande uit: H.
Th. Weenink, voorz.; C. Steenlage, •-
secretaris; H. Wijnia, penningmees-^.
~tor- Dol