HELDERSCHE COURANT
Munitie -ontploffingen
te Beverwijk en Velsen
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL. WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Sshaduw en koelie
Eén dode, dertien
gewonden
Amerikaanse hulp voor
de gasvoorziening
Grote textielvoorraad
achtergehouden
Niet minder dan 7mill.
meter.
Examens voor stuurlieden
ter koopvaardij
Echte thee en koffie
in de café's
De eerste balen ruwe
katoen aangekomen
«ATERDAG 14 JULI 1945.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
HOOFDREDACTEUR: J. BIJLSMA
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving f 2.60, Postabonnementen f 3.00
Zondagsoverdenhing
Geen stad in Nederland, die zoveel
zonuren telt als Den Helder, zov leert
ons de Bildt. De Heldenaar weet het;
hij is er een beetje trots op, alsof niet
hij zijn zon aan die stad, maar die stad
haar zon aan hem te danken had.
Zo dacht de haan Chanteclair dat
het zijn kraaiende roep was, die telken
morgen de zon haar reis langs het
blauw deed beginnen. Onze wereld telt
veel van zulke haantjes, ook buiten
Den Helder.
Maar naast die dagen, waarop de
lucht boven onze stad een hemel is,
een zonnige blauwe hemel, louter, en
hoog, en meeslepend groots, daar zijn
er de dagen van een heel ander licht
het witte licht van het kuf;.-;rV ied-
Wit is de lucht al 's morgens vroeg en
wit licht stort zij uit over wie naar
buiten komt, wit licht overal, onophou
delijk, onontkoombaar: meedogenloos
fel, hel wit licht. Er zijn er, die daar
onder lijden. Het teistert hun brein,
dat witte licht. Zij zouden al lopend
de handen liefst voor de ogen slaan.
Al dat licht, het dringt borend in hun
hoofd en straks onderscheiden zij niets
meer dan pijn tot ineens schaduw en
koelte hen omvangen. En zij zien op
en hun trekken ontspannen zich en zij
drinken het in met hun arme, geteis
terde ogen en brein, het groene, wel-
df' om hen heen, de koelte en
sch: uw van bomen. En is hun hart
een dankbaar hart, dan prijzen zij in
gedachten een voorgeslacht dat die
bomen plantte en zij prijzen het in
de huidige vroedschap dat die oog had
voor de simpele weldaad van schaduw
bij hel licht, en bomen plantte in Den
Helder.
Ook hef leven kent zijn dagen van
hel en teisterend licht. Dagen waarop
®.r "iets meer is dan dat wit licht. Het
tcht van de rusteloosheid, flakkerend
t °f het folterend licht van de
artstocht of de brand van leed of
van desillusie. Het is er al als de dag
egint het slorpt alles op en straks
ls er niets meer dan de ontsteltenis
van de rusteloosheid, de hartstocht.
et leed niets meer dan leegte en
aar, naakt licht, dat pijnigt en
dag6''" E^n angstige gloed lijkt de
Tot er plotseling schaduw over ons
aalt en koelte. En we zien op, en
aar 's een mens, zo rustig als het
roene, koele licht van bomen, zo
aar en puur als helder bronwater.
°e komt hij zo, die mens? Is hij één
die stüiei kalme naturen, die
'jnen geschapen om voor anderen
e ^oele hand te zijn op een brandend
°orhoofd, het heldere, klare bron-
ater voor een dorstige? Of is hij
'sschien een geteisterde, ook hij zelf?
aar dan een die zocht en die boorde
do° b 2'^n 'e,"enswortels diep in de
le aarde, tot hij aan zijn eigen
en hartstocht ontsprong als boom
en 0°n tekens helaagd door hittg
ij,. °ogte. maar telkens triomferend-
'omferend door dragen, en door
anvaarden, en door een stage worste-
hng daarbij.
Schaduw en koelte.
h u'Ch-.er Le°P°l<l maant:
ebt gij niet van de rijkdom
- uwer vruchten
en weinig zoetheid voor der
y mensen mond,
org dat als van een boom
n men uit mag rusten
P uwer takken schaduwgrond".
te geven is enkel het voor.
ons groten, der dichters onder
zijn ®nsen, of zij nu werkelük dichters
Politici!? Wel wetgevers, musici of
kan e'llr Maar schaduw en koelte
Want pit mens z^n voor ziin naast€-
loosheid mens dte worstelt met ruste
en leed, met hartstocht en te-
Donderdagmiddag omstreeks kwart
over vier is een munitieopslagplaats
aan de Westerhoutweg achter het
landgoed Westerhout" op de grens
tussen Beverwijk en Velsen-Noord
ontploft. Eén persoon werd gedood
en dertien personen werden ge
wond, waarvan acht ernstig-
Omstreeks een uur of vier zag men
in Velsen-Noord lichtkogels opstij
gen, hetgeen in die streken niets bij
zonders is, want dat komt dagelijks
voor. Het schijnt n-1. dat diverse
personen er pleizier in vinden om
lichtspoormunitie, die daar in de
buurt vrij veel gevonden wordt, af
te steken, daarom hechtte men eerst
niet veel aandacht aan het ver
schijnsel. De B.S., die het terrein
bewaakte stelde een onderzoek in,
maar daarbij bleek dat de ontplof
fingen vén de lichtkogels zich voort
zetten op de andere, daar opgesla
gen munitie. Er liggen daar op een
terrein van 70 bij 39 meter grote
hoeveelheden licht- en nevelbommen,
benzine- en andere brandbommen,
handgranaten, mijnen, enz. opge
slagen. De B.S.ers maakten dan ook
dat zij weg kwamen, wat met ge
weldige slagen ontploften de grana
ten en de bommen en tot kilometers
ver kwamen de stukken neer. In de
nabijheid van het terrein geraakten
een boerderij en 12 woningen in
brand en werden geheel vernield.
Weggeslagen benzinebommen kwa
men op huizen neer iii de Strick van
Linschotenstraat en de Zeeweg,
waardoor eveneens uitgebreide bran
den ontstonden. De explosies hebben
tot des avonds laat voortgeduurd en
uit veiligheidsoogpunt werden dan
ook verschillende, in de nabijheid
van het terrein gelegen straten als
mede het Roode Kruisziekenhuis
ontruimd. Later konden de woningen
weer betrokken worden-
Des avonds om ach* uur begon in
Velsen, in 't z-g. Slingerduin, even
eens muntiie te ontploffen. Hier is
geen afzonderlijke opslagplaats, maar
ligt de munitie in stapels door het
gehele bosch dat dan ook volkomen
in' brand geraakte.
Naar verluidt, zouden op nog meer
plaatsen langs de kust in Noord-
Holland ontploffingen in munitie
depots zijn ontstaan. De oorzaak is
nog steeds onbekend. Er wordt een
nauwkeurig onderzoek ingesteld
maar de gissingen lopen nog al uit-
In verband met deze gebeurtenis
sen waarschuwt het militair gezag
met nadruk tegen het roekeloos af
steken van lichtkogels, zoals thans
meermalen gebeurt.
Kwade opzet?
Wij lezen nog in de „Vrije Alk
maarder":
leurstelling die waarachtig worstelt
om aan de barheid van zijn dagen iets
lieflijks af te winnen voor anderen, die
vindt op zijn weg schaduw en koelte
schaduw en koelte-van God, die gezegd
heeft: „Ik ben uw schaduw, aan uw
rechterhand de zon zal u niet ste
ken" (Ps. 121).
God zi ze ons, schaduw en koelte,
en wij wij geven slechts door. Heer
onze God, hoe rijk zijn wij door Uw
weldadea.
Het feit, dat deze munitie niet in
een daarvoor bestemde opslagplaats
aanwezig was is te wijten aan het
feit, dat de B. S- wel de bewaking
hierover door de geall. opgedragen
kreeg, doch nog niet het eigendom
daarvan was overgedragen, waar
door de munitie naar veiliger oorden
zou zijn verplaatst.
Ook wordt de mogelijkheid van
boos opzet noch in Beverwijk,
noch in Westerveld uitgesloten
geacht, waarom men dan nu ook
extra-bewakingsposten naar de
verschillende opslagplaatsen heeft
gestuurd-
Onder de bevolking hoorden
wij veel gemopper over de te
grote vrijheid die de Duitsers
hier nog hebben. Zij lopen, En
gelse sigaretten rokende, vrij
rond en het is dan ook begrijpe
lijk dat, nu op één dag twee
depots tegelijk in de lucht vlo
gen, geruchten over een Duitse
vijfde colonne de ronde doen.
Een ernstig onderzoek lijkt ons
zeer gewenst.
BINNENLAND
Met voldoening wordt vernomen
dat Zaterdagavond een Amerikaans
schip in de Rotterdamse haven is
binnengelopen met ongeveer 9.000
ton hoogvluchtige Amerikaanse ko
len aan boord, en Dinsdagavond nog
twee Amerikaanse schepen aan de
Waalhaven hebben gemeerd, even
eens elk met circa 9.000 ton kolen.
De gelegenheid wordt hierdoor
geopend om boven de grote rivie
ren niet alleen in de vier grote ste
den, maar ook in andere plaatsen
geleidelijk en op bescheiden wijze
met de gasvoorziening een aanvang
te maken, zodat het gehele land
straks hierbij weer zal zijn inge
schakeld.
Bovendien Wordt met behulp van
eveneens uit Amerika geïmporteer
de gasolie in daarvoor ingerichte
gasfabrieken gecarbureerd watergas
van hoog gehalte geproduceerd, zo
dat ook op deze wijze de gaspro
ductie «al worden opgevoerd.
Ongeveer TA millioen meter tex
tiel had de N.V. P. F. van Vlissin*<»n
Co's katoenfabrieken te Hel
mond in "voorraad, waarvan bijna
3 millioen meter gereed was- De
directie had, ook na herhaalde aan
vragen, niet meer dan 121.800 meter
aan het tijdelijk Rijksbureau voor
Textiel te Tilburg opgegeven. Aldus
stelde de officier van Justitie die
een onderzoek in deze fabriek in
stelde, vast.
Om practische redenen zijn de
voorraden niet in beslag genomen.
Het Rijksbureau voor de Textiel ziet
er echter op toe, dat deze belang
rijke voorraad zo spoedig mogelijk
nog in de loop van deze zomer, ter
beschikking van getroffen gezinnen
zal kunnen worden gesteld-
Ottawa betreurt het vertrek
van onze Prinsessen
Irene en Beatrix spreken, lezen
en schrijven Engels.
Prinses Juliana, die de avond tevo
ren op een diner te harer ere, gege
ven door den gouverneur-generaal
graaf Athlone, uiting had gegeven aan
haar grote dankbaarheid ten opzichte
van het Canadese volk, he«ft Woens
dagmorgen op een persconferentie Ca
nada een „tot weerziens" toegewenst.
Zij wilde het geen vaarwel zeggen,
daar zij nog eenmaal hoopt terug te
kunnen keren om een bezoek te bren
gen aan Stornoway. Prinses Juliana
vertelde den ter persconferentie aan
wezigen journalisten, dat Nederland
„shining will hope and freedom" was.
Voorts deelde H.K.H- mede. dat de
Duitsers veel van het meubilair van
paleis Soestdijk hadden weggenomen,
maar dat er toch nog genoeg was
overgebleven om te kunnen zitten en
slapen.
Het paleis Soestdijk zou de verblijf
plaats der kinderen worden, het oord,
waaraan zij, zoals de Prinses zeide, „o
kinderen al die lange oorlogs'are.i
door herinnerd had. Prinses Juliana
deelde aan dit diner mede. hoe Bea
trix en Irene een Canadese school be
zocht hadden en de Engelse taal kou-
den spreken, lezen en schrijven, m r
dat er thuis Nederlands gesprc
werd- De Prinses had haar geleerd
haar moedertaal ook te lezen en .<s
schrijven. Prinses Juliana uitte haar
dankbaarheid over het feit, dat z»1
haar kinderen weer naar Nederland
kon brengen.
Zowel regerings- en diplomatieke
kringen als de bevolking van Ottawa
betreuren het vertrek van dfe prinses
en haar kinderen. Brieven en tele
grammen met de beste wensen voor
een behouden overtocht stromen bin
nen, Ottawa is anderzijds verheugd
met de IJrinses en haar gezin, dat zij
naar Nederland terug kunnen keren en
ook over het feit, dat Ottawa de ge
legenheid geboden werd haar tijdel ik
een tehuis aan te bieden.
Voor het eerst sinds jaren*
Voor het eerst sinds jaren zal het
stuurlieden ter koopvaardij weer mo
gelijk zijn op Vaderlandse bodem exa
mens voor een hogere rang af te leg
gen. Naar de Staatscourant meldt, zat
de commissie voor stuurliedenexamerfe,
bedoeld in de wet op de zeevaart
diploma's. met ingang van September
a.s. zitting houden te 's-Gravenhage,
de Eerensplein 11. De aanvragen om
tot de examens te worden toegelaten,
moeten den voorzitter der commissie
bereikt hebben vóór 15 Aug. as.
Het ligt in de bedoeling zo spoedt#
mogelijk hotel- café- en restaurantbe
drijven te bevoorraden met echte kof
fie en thee. zodat het publiek weer in
de gelegenheid zal zijn 't ouderwetse
„kleintje koffie" te gebruiken, zij het
dan waarschijnlijk met zoetstof in
plaats van met suiker.
Te Enschedé zijn Dinsdag 750 balen
ruwe katoen aangekomen, de eerste,
welke bestemd zijn om door de tex
tielfabrieken te worden verwerkt. No£
meer transporten werden deze week
verwacht