HELDERSCHE COURANT
Welke eenheden van onze Marine
gingen ten onder?
Lamlendigheid
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Nog eens:
4
5.
v,T°ch Worden deze omstandigheden
a als -een doekje voor het bloeden
get>ruikt. Wij zitten zelf in een bedrijf
ar de mensen het niet beter hebben
vo ad dan tachtig procent van de be-
':uig. Zij werken ook weer op vol
ta C?.Daclteit en doen dat niet met een
elU(|lng van tegenzin. En zo zijn er
ant duizenden. Wie zich zijn ver-
Woordelijkheid tegenover de ge-
Ctnschap bewust ls, die trekt niet
ujdn, maar die geeft zichzelf in het
^"Jstzijn, dat hij door zijn werk mee-
la a' aan de wederopbouw van zijn
a En ieder steentje daaraan bijge-
gen is van betekenis.
Hujp aan Oorlogsslachtoffers
AMERIKAANSE KOLEN
VOOR EUROPA
b. Zij, die invalide zijn géworden
ten gevolge vtn oorlogsomstandighe
den, doch die niet vallen onder a
(o.a. bombardementen, beschieting
treinen, gedwongen arbeid in Duit»»
land, enz.)
■3|
de
MAANDAG *3 JULI 1945.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving 1 2.60, Postabonnementen 1 3.00
Men heeft op ons artikel „Lamlen
digheid" gereageerd, afkeurend en in
stemmend. Dat doet ons genoegen
■want het is voor ons een bewijs, dat
het doel heeft getroffen. Allereerst
dan de afkeurende stem. Die kwam uit
Den Helder. Men beweerde, dat dit
kijkje uit ons venster" niet een Hel
ders, maar een Alkrpaars venster was,
Inderdaad, men heeft gelijk. Het ge
val, dat we typeerden, deed zich in
Alkmaar voor en dat we dit er niet
speciaal bij vermeldden kwam door t
feit, dat we niet dit geval als zodanig,
maar de geest, die vele arbeiders be
heerst, wilden veroordelen. Want die
geest, die is niet specifiek Alkmaars,
maar die vindt men bij de arbeiders
in Zaandam en in de Hoofdstad, die
vindt men in Den Haag en in Rotter
dam. En dat is het wat we naar vo-
I ren hebben willen brengen en waar-
tegen we hebben willen waarschuwen.
Leidende figuren uit Den Helder ver
zekerden ons echter, dat deze mentali
teit zich hier niet voordoet. Dat doet
ons genoegen en dat vertellen we
eveneens gaarne in de krant om" daar
mee den Heldersen arbeider in eer te
herstellen.
Een abonné uit Breezand betuigde
j ons onomwonden haar grote instem-
ming met het artikel en vraagt: „Zou
het niet mogelijk zijn, dat zulke werk-
lld, |es voor een bepaald bedrag aan enke-
*11 mensen worden opgedragen? Ver-
:li fren en verkankeren ze dan hun
i »Ud, dan gaat dat ten koste van hun
eigen portemonnaie en houdt de ge
meenschap heel wat geld in de zak."
Dat is een goed idee, dat we gaar
ne doorgeven De gemeente Den Hel-
er doet dit trouwens reeds. Zij heeft
uTv, de afbraali van de schuilkelders
I fs aan Particuliere aannemers
n die zitten er natuurlijk wel achter,
t er gewerkt wordt. Er is ook taak-
van te maken. In ieder geval
v Egen we dlt gaarne voor aan de be-
egde autoriteiten. Bij uitvoering kan
gemeenschap er wel bij varen.
Een abonné in Hippolytushoef heeft
.ons artikel „met voldoening ge-
bii schrijft de lamlendigheid
Ve, arbeiders toe aan het feit, dat
en T? t 'aar 'ang hierin zijn opgevoed
m- daardoor van „flinke kerels
6lp ar flinke zijn gemaakt en van
deze ^„®nhruikbare. En om nu van al
h
ïid-
Juli
bi
lell
in-
ke
iler
te
f»
ettl
er:
ooi
bij
ge*
be-
ruit
tie'-
op-
de
de
iool
iool
ah"
.„„.ie, in om nu van al
czq mensen weer bruikbare elemen-
en te maken, daarvoor is heel wat
mzicht en tact nodig. Afbreken kon
en we allemaal, maar opbouwen is
®en kunst, die lang niet iedereen ver
staat."
Inzender heeft gelijk als hij beweert,
de oorlogsjaren van vele flinke
erders slappelingen gemaakt hebben.
lj-!j, wHlen ons oog voor deze werke-
"™ieid niet sluiten. Het is oorzaak
gevolg.
En natuurlijk is ook het voedselpro-
UrTT1"0g van invloed op de arbeids-
dat Van velen- A1 is het waar'
OP het ogenblik de nood voorbij
Qe gevolgen van de hongerperiode
Wonnen gevallen Qog nlet OVer"
De Nederlandse Marine heeft een
zware moeilijke strijd gestreden op al
le wereldzeeën. Zij nam deel aan de
strijd om de verdediging van het Moe
derland, aan de slag om de Atlantische
Oceaan en strijdt nog altijd haar on
verminderde strijd tegen Japan. Vooral
in de strijd ter zee in het Verre Oos
ten had onze vloot een belangrijke
taak. We behoeven U wellicht alleen
maar in herinnering te brengen hoe
onze duikboten vochten in het voor
jaar van 1942, toen een deel van de
Amerikaanse vloot na de verraderlijke
aanval der Japanners op Pearl Har-
bour lamgeslagen was. Menig Japans
troepentransportschip ging dank zij de
torpedo's van onze Hollandse onder
zeeërs ten onder.
In het in 1944 te Londen uitgegeven
boek: ,Onze Zeemacht in de Oorlog" is
een zij het onvolledige lijst opgeno
men- v8n de schepen der marine, die
in de strijd zijn gebleven. Het zijn er
vele.... We lezen heel vertrouwde
namen, die vooral met Den Helder zo
nauw verbonden waren. Met vermel
ding van de plaatsen en data waar zij
ten onder gingen, geven we hier een
gedeeltelijke opsomming.
De erelijst.
Lichte kruisers: De Ruyter. 27-2-'42.
Getorpedeerd tijdens de slag in de
Javazee, vermoedelijk door Japanse
kruisers. Java. 27-2-'42. Idem.
KustverdedigingsschepenHeemskerk.
J4-5-'40. Na de capitulatie van de ves
ting Holland door de eigen bemanning
tót zinken gebracht te IJmuiden, waar
het schip dienst deed als batterijschip!
Hertog Hendrik. 14-5-'40. Na de capitu
latie door de eigen bemanning tot
zinken gebracht op de Vlierede, waar
het schip dienst deed als batterijschip.
Cocrabaia. 15-2-'42. Gezonken tenge
volge van vijandelijke luchtaanvallen
op het Marine Etablissement te Soera-
bajaj.
Torpedojagers: Van Galen. ll-5»'40.
Gezonken tengevolge van Duitse lucht
aanvallen in de Merwede-haven te
Rotterdam. Van Ghent. 15-2-'42. Tij
dens een nachtelijke actie' aan de
grond gelopen en vergaan tussen de
eilanden Ba^ka en Billiton. Van Nes.
17-2-'42. Tijdens het escorteren van
een evacuatieschip vernietigd door
Japanse bommenwerpers ten zuiden
van Banka. Piet Hein. 19/20-2-'42. Tij
dens een nachtelijke offensieve actie
vernietigd in Straat Bandoeng. Korte-
naer. 27-2-'42. Door een vijandelijke
onderzeeër getorpedeerd tijdens de slag
in de Javazeé, Evertsen. 28-2-'42. Tij
dens een gevecht met Japanse zware
kruisers zwaar beschadigd en aan de
grond gezet op het eiland Seboekoe
in Straat Soenda. Witte de With. 1-3-
'42. Op het Marine - Etablissement te
Soerabaia tot zinken gebracht nadat
Jc- rr 1-'42. "011 "V*
dellijke onderzeeboot getorpedeerd. Het
schip maakte deel uit van een be
schermingssmaldeel, dat een der ge-
alieerde landingen op de N.-Afrikaan-
se kust dekte.
Zes kanonneerboten gingen verloren
o.a.. Frisio. 12-5-'40. Door Duitse vlieg
tuigen op de Zuiderzee vernietigd.
Joh. Maurits van Nassau. 14-5-'40. Door
Duitse vliegtuigen - ter hoogte van
Callantsoog tot zinken gebracht tijdens
de evacuatie uit Nederland.
Dertien onderzeeboten bleven in de
s'trijd, waaronder de O 13. Juli '40. Na
een patrouille op de Noorse kust niet
het schip aldaar ernstig was bescha
digd tengevolge van een Japanse bom-
treffer. Banckert. 2-3-'42. In het drij
vende dok te Soerabaia vernietigd,
naar haar basis teruggekeerd. O 22.
Nov. '40. Idem. O 18, JA-IS-'40. Op een
mijn gestoten benoorden het eiland
Tioman nabij Singapore. K 16. Ver
moedelijk door Japanse dieptebommen
vernietigd, nadat zij op 24 Dec. '41 een
grote Japanse jager nabij Kucning tot
zinken had gebracht. K 18. 2-23-'42.
Vernietigd door de eigen Demanning
op het Marine Etablissement te Soe
rabaia; nadat het schip, nabij Balik
Papan zwaar beschadigd was door
dieptebommen.
Twaalf mijnenleggers keerden niet
weer o.a. de Hydra. 13-5-'40. Tengevol
ge van vijandelijk vuur in de Zeeuwse
stromen verloren gegaan. Prins van
Oranje. 12-l-'42. Gestationneerd te
Tarakan tijdens de Japanse landin
gen op dit eiland en vernietigd tijdens
een uitbreekpoging.
Van de 28 mijnenvegers die teil on
der gingen, werden de meesten door
de eigen bemanning tot zinken ge
bracht. Verder gingen er 22 gemili-
tairiseerde schepen van de gouverne
mentsmarine verloren o.a. de Wega, de
Sirius, de Castor en de Pollux.
Zo bracht de marine haar offers.
Vele manschappen gingen met hun
schepen strijdend ten onder. Wij ge
denken hen in diepe eerbied en bewon
dering. Het Monument voor hen die
vielen ten Den Helder, dat zwaar be
schadigd is, zou te klein zijn voor die
talloze namen. In onze .harten" zal hun
daad blijven voortleven als een lich
tend voorbeeld.
Ondanks de grote verliezen zet de
Nederlandse Marine haar taak voort.
Er komen nieuwe schepen en nieuwe
manschappen en zij zullen even ver-r
beten vechten als hun voorgangers tot
dat de laatste vijand zal zijn versla
gen en Indonesië weer zal herrijzen
Dat het spoedig zij
Wie in aanmerking komen en hoe
wordt geholpen
De zorg voor de, oorlogsslachtoffers
is voortaan geheel in handen gelegd
van het Centraal Bureau voor de Ver
zorging van Oorlogsslachtoffers (C.B.
V.O.), dat is gesplitst in provinciale
bureaux (P.B.V.O.) en districtsbureaux
(D.B.V.O.)
Te Alkmaar wordt een D.B.V.O. ge
vestigd in de St. Laurensstraat, dat op
1 Augustus haar werkzaamheden zal
aanvangen.
Wie in aanmerking meent te komen
heeft zich, indien hij in Alkmaar
woont, te wenden tot het D.B.V.O.,
kantoor ingang Langestraat 104. Be
woners van de buitengemeenten moe
ten zich vervliegen bij hun gemeente
bestuur.
Wie zijn oorlogsslachtoffers?
Onder oorlogsslachtofers worden
verstaan
a. evacués-, dat zijn zij, die om be
paalde redenen hun woning hebben
verlaten en die, zolang zij niet kunnen
terugkeren geheel of ten dele buiteft
staat zijn In hun levensonderhoud te
voorzien;
b. overige personen, die om bepaalde
redenen ten gevolge van de oorlog
geheel of ten dele buiten staat zijn in
hun levensonderhoud te voorzien. Ge-
repatrieerden worden na hun terug
keer als oorlogsslachtoffers aange
merkt. zolang zij geheel of ten. dele
niet in hun levensonderhoud kunnen
voorzien.
Hoe- wordt er geholpen?
De taak van het C.B.V.O. omvat:
A. de liquidatie der lopende onder-
steuningsgevallen. Daartoe verleent het
bureau vergoeding voor:
le. transportkosten, aowel voor bet
vervoer vao personen ais xau mboe-
New York, 27 Juli (AFP). - De
minister van binnenlandse zaken
der V. S. Ickes, heeft medege
deeld, dat Amerika tegen eind De
cember zo mogelijk zes millioen
ton kolen naar Europa zou zenden
om de econ. en politieke situ
atie in dat werelddeel te redden.
Ickes zei: „Het gaat er hier om,
wat er het eerste is: de brandstof
of de anarchie".
dels bij terugkeer naar de oude go»
meente;
2e. opslagkosten voor inboedels;
3e. huurwaarde verlaten woning
4e. inrichtingskosten nieuwe woning
(gedeeltelijk);
5e. kosten voor huisvesting en ver»
zorging;
6e kosten van levensonderhoud voo*
hen. die ten gevolge van oorlogsom
standigheden hun normale werk niet
kunnen hervatten. Dit betreft werk
nemers en niet-werknemers, voor de
laatsten wordt echter eerst het oor»
deel ingewonnen van een speciale
commi^ie van advies.
Na een speciale beoordeling ham
verder vergoeding worden gegeven
voor: i
le. eerste noodvoorziening inzake
huisraad, kleding en dekking (even
tueel in natura);
2e. gehele of gedeeltelijke dekking
van begrafeniskosten;
3e. ziekenhuiskosten of ziektenko»»
ten. die niet door verzekering zijn
gedekt.
4e. hulp in de huishouding bij ge
hele of gedeeltelijke invaliditeit van
degene, die de huishouding deed;
5e. bijzondere gevallen.
B het doen van uitkeringen aan ge
heel of gedeeltelijk invalide oorlogs
slachtoffers en nagelaten betrek
kingen.
Dit zal in de toekomst de belang
rijkste taak zijn, waarbij ongemerkt
zij, lat het hier alleen burgers betreft
en geen militairen.
De betrokkenen zijn te verdelen in
2 groepen:
a- Zij, die invalide zijn geworden bi)
het plegen van verzetshandelingen of
ten gevolge van mishandeling dooi
den vijand gepleegd uit hoofde van
hun verzetshouding.
De uitkeringen geschieden aan d«
slachtoffers zelf of aan hun nagelaten
betrekkingen en bedragen:
Voor groep a: minstens 70 pet. van
het lèatst genoten inkomen met een
grondslagminimum van 1000. Af
trek van nieuwe verdienste heeft niet
plaats zolang niet meer wordt ver
diend dan vroeger. Bij gedeeltelijke
invaliditeit-uitkering naar evenredig
heid. Eventuele kosten van herstel
voor rekening der regering.
Voor groep b: dezelfde uitkering ale
voorheen de évacué's, d.wk.z. per dag
en per persoon.
Natuurlijk zal van overheidswege
worden 'getracht de betrokkene weer
zelf In hun onderhoud te laten voor»»
zien. Eventueel doortoe te maken kos
ten worden betaald door het rijk.
Uit den aard der zaak zal nauW,
worden samengewerkt met andere or
ganisaties, als „Herstel 1940'45",
U. V. V.. enz.
Ten slotte moeten we vermelde^
dat aan ieder D B. V. O. Is verboor
den een afdeling Sociale Voorlicht
waar de betrokkenen met'raad
den ter zijde gestaan.
11
