HELDERSCHE COURANT
r
Een machtige vloot
in de strijd
JAPAN wijst capitulatie
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Geruisloze
REVOLUTIE
Mei H.Ms. ,,Floris" in de invasie
En terwijl het
bombardement
voortging
De jeugd deze winter
SCHOENEN
J
van de hand
CHURCHILL
niet terug naar Potsdam
Olie in Nederland
MAANDAG 30 JULI 1945.
69c Jur;ao( Mf, S»
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties II cent per millimeter
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving t 2.60, Postabonnementen f 3.00
„Geruisloze revolutie" noemden de
Engelse bladen de grote politieke ver
andering, die zich in Engeland heeft
voltrokken. En dat is wel de juiste be
naming. Een maatschappelijke om
kering gaat gepaard met daverend ge
weld, met het offer van vele mensen
levens. Een verandering in de geest
van de mens voltrekt zich in de stilte-
Niemand had verwacht, dat de poli
tieke verandering in Engeland zó groot
en zó ingrijpend zou zijn. Engeland was
behoudend, was conservatief en nu
heb*- - de
geest zo veranderd, dat er een radicale
verschuiving heeft plaats gehad van
rechts naar links, maar gematigd
links, want zo kunnen we de Engelse
arbeiderspartij wel betitelen.
Het Engelse volk heeft geen radicale
zwaai gemaakt van uiterst rechts naar
uiterst links, het heeft niet zijn ver
trouwen gezet op de communistische
partij, die met één zetel meer, of in
to'aal twee zetels, in tmt nieuwe La
gerhuis zitting zal nemen, maar het
heeft zich toch ook wel zeer duidelijk
uitgesproken, dat het 'n Engelse con
servatisme opzij gezet heeft, dat het
daarmee heeft afgedaan. Het kiest een
nieuwe richting, de richting van de
sociaal democratie of van het demo
cratische socialisme, zoals het in ons
land heet.
Dit verschijnsel is niet vreemd. Het
voltrekt zich over geheel Europa. Er
ia in alle landen van West-Europa een
verschnrvjng naar links en al naar de
geaardheid van de bevolking is die
richting meer of minder radicaal. Ook
in ons land kunnen we hetzelfde ver
schijnsel verwachten, wanneer straks
het volk zal worden opgeroepen ter
stembus. We kunnen een periode van
socialistisch bestuur in ons werelddeel
tegemoet zien. We kunnen daarbij dus
rekenen op belangrijke sociale veran
deringen en wij vertrouwen, dat de
arbeiders daarbij wel zullen varen-
Een socialistische regering zal ook
betekenen een veel meer ingrijoen
door de staat in het bedrijfsleven. Een
ordening van bovenaf. Daar in zit op
zichzelf veel goeds, mits het niet zo
sterk wordt gedaan, dat alle narticu-
ler initiatief gedood wordt. Wij wen
sen geen particuliere staatsbedrijfies
e krijg.»n. me{ ambtelijke apparaten,
at de grote bedrijven onder staats
controle komen, zodat niet het parti-
cu iere belang, maar het belang van
e ^emeenschap domineert, daarbij
,"n, de gemeenschap alleen maar voor
deel hebben.
Voor Chiircliill is de uitslag van de-
verkiezing zeker een teleurstelling
weest. Ligt hier echter ook niet
en symbolische uitspraak aan ten
hondslag?
was de man van de oor-
m?, Welnu, het Engelse volk heeft
dal >,deZe verhdezlngsuitspraak gezegd
het de oorlog als geliquideerd
e nst te beschouwen en dat msn nu
nat vredesregering wil. Dat betekent
Uur!ijk geenszins, dat men de strijd
zelf11 dapan zal verslappen. Misschien
0 za' men harder toeslaan in het
liik 0m tot een zo sPoed'g moge-
wi'1 eir|dbeslissing te komen. Daarop
lie' b0^ het ultimatum, dat de geal-
1 erden aan Japan zonden en dat he-
werd afgewezen.
1 ?e za' de politiek tegenover Duits-
g ziin? Het is niet onmogelijk, dat
aa ?n<* 'n dat opzicht wat meer
e n de kant van de Russen zal staan
vP i er dus over het geheet een
slapping zal komen in de bezetting
lij. contr°le van het Duitse rijk. Dat
na*! °ns bnscwenst, omdat het natio-
,nert 30^'al'stische monster wel slui-
maar geenszins dood ie.
tond™5'0"' interesseert ons in het bl-
er hoe zal de houding van de ar-
door
Ltz. III A. C. VAN BEERS,
Marine-correspondent.
I.
„We gaan den mof de laatste slag op
z'n bek geven".
Duidelijker had de commandant van
Hr. Ms. kanonneerboot „Flores" de
komende invasie niet kunnen aandui
den. Hij keek het verblijf rond, waar
de bemanning dicht opeen gepakt stond
om te vernemen, waarom de „Flores"
de bekende ankerplaats had verlaten.
Er was geen uitbundigheid onder zijn
mannen, maar het gegrijns waarmee
deze korte en bondige aankondiging
werd ontvangen, zeiden den comman
dant genoeg. Deze mannen wisten wat
oorlog was niemand behoefde hen
te zeggen wat een invasie betekende.
Wie de strijd in de Middellandse Zee
heeft meegemaakt, die roept niet gauw
Hoezee!
Maar het was een opluchting om te
weten, dat het nu eindelijk ging ge
beuren, dat ze nu eindelijk na
maanden van spannend afwachten
een begin gingen maken met de bevrij
ding van Europa en dus met de terug
keer naar het vaderland.
Hun aandeel in deze machtige onder-
derneming zou niet groot kunnen ziin.
Twee kanonneerboten Hr. Ms.
..Soemba" zou ook van de partij zijn
was maar een sobere vertegenwoordi
ging van de marine ener zeevarende
natie. Maar het was goed om er bij te
zijn en als het er straks op los ging
zouden ze hun mannetie staan.
De commandant legde hen de ope
ratie uit, gaf hen een inzicht in de ge-
we'dige organisatie Vierdu'zend sche
pen... 6600 vliegtuigende taak van
de „Flores".... Wanneer de aanval be
gon zou de Nederlandse vlag in de
eerste linie te vinden zijn. Zo hoorde
het ook. nu de eerste rekening aan den
gehaten vijand werd gepresenteerd.
Naar het rendez-vous.
De „Flores" stoomde naar het rendez-
vous. Om tien uur in de avond zou
men een Brits kruiser-eskader ontmoe
ten om zich daarbij aan te sluiten
Precies op het afgesproken uur kwa
men fier de kruisers aanzetten, H.M S
Belfast. Diadem. Argonaut en Oriën.
De kleine „Flores" schaarde zich tus
sen deze machtige schepen, als derde
achter Belfast en Diadem. waarmede
zij één bombardement zou vormen, en
in kiellinie ging het om de Zuid.
Zo ver men zien kon was de zee
bedekt met honderden vaartuigen.
Daar gleden "5e grimmige silhouetten
van machtige slagschepen, sneden
destroyers door de golven, Ameri
kanen. Britten. Fransen, Polen, de
grootste macht, welke ooit voor een
operatie ter zee was biieen gebracht
Dit moest gelukken. Wie zou tegen
deze overmacht opgewassen zijn?
beidersregring na afloop van de oor
log zijn tegenover het militaire vraag
stuk? Za' er een norit meer
propaganda worden gevoerd of zal
men een krachtige bewaping voor
staan, als preventieve werking tegen
over agressieve staten? Dat is ook
voor ons land van grote betekenis,
omdat we in vele opzichten zo afhan
kelijk van Albion zijn geworden. We
wachten af. de tijd zal het leren. B.
De kruiserlinie stoomde op naar de
boeien, die de ingangen van de mijn-
vrije kanalen aangaven. In de vroege
ochtend kwam men daar aan. En toen
bleek hoe fantastisch goed de voorbe
reidingen waren getroffen. Want die
zelfde nacht nog hadden de mijn-
vegers een aantal kanalen geveegd
door het Duitse mijnenveld, dat moest
word2n gepasseerd. Al deze kanalen
waren nauwkeurig beboeid alles
onder de neus van den vijand.
Elk schip van de bombardements-
greep had zijn doel nauwkeurig opge
kregen, iedere officier van artillerie
wist precies waar hij aan toe was. Het
doel van de „Flores" was een 7.5 cm.
batterij achter het kustpiaatsje Arro-
manches-les-Bains, ten N.O. van
Bayeux.
De batterij bestond uit twee stukken
en bestreek het strand, waarop één der
Gealieerde landingen zou plaats vin
den. Zij moest dus .zo snel mogelijk
buiten gevecht word in gesteld. Geen
kleinigheid, want zij werd door zware
betoniagen beschermd en bovendien
tyas de ligging zóó, dat de „Flores"
haar vuur onder een scherpen hoek
met de kustlijn moest uitbrengen.
Kwart voor vijf in de ochtend van
de invasiedag bereikte de „Flores" de
haar aangegeven positie. Zij lag om
streeks 14.000 meter van het doel. In
de verte, aan stuurboord, drong de
grote Amerikaanse aanvalsgroep op de
kust in en men wist: De Soemba,
strijdmakker uit de dagen van Sicilië
en Napels, was daarbij.
Daar lag de Atlantische Wal voor
hen, de geduchte verdedigingsgordel
van het bezette gebied, die onoverwin
nelijk heette te zijn. In de ochtend
schemering zag men de hoge kust, die
elk ogenblk een hels vuur zou uit
braken.
De strijd begonnen.
Achter de Flores brulden plotseling
de kanons van de kruisers Belfast en
Diadem. De strijd was begonnen. Dui
zenden vuurmonden bulderden en
loeiend boorden de granaten zich door
de lucht, uiteen barstend op de kust.
De vernieuwde vuurmonden van de
Flores voegden zich daarbij en slinger
den hu" 15 c.m. granaten op de vij
andelijke stellingen.
„Vuur!" als paarden werkten ze, de
stuksbemanningen. Nauwelijks waren
de drie zware kanons afgevuurd of
reeds tuimelden de motor lange, lege
hulzen rookend over de dekken. De
scherpe stank van kruitdamp joeg over
het -schip en benam den mannen bijna
den adem. In de magazijnen, diep in
het schip, tilden sterke kerels de 50
kilo wegende granaten in de liften.
Snel werden ze in kanons geschoven
en aangezet. Een belsignaal uit den
commandotoren en weer sprongen de
dekken onder de voeten der kanon
niers omhoog en wiegelde de flores
onder het geweld der slagen. Hier
sprak de jarenlange oefening van het
marine-personeel, hier spraken ook de
concentratie en de wilskracht van de
stukbemanningen, die zonder op te
zien werkten en werkten. Salvo na
salvo barstte daar op den wal uiteen.
De kanonniers zagen de aanslagen niet
maar ze wisten: Ginds is de vijand.
Scheur hem uit mekaar!"
En terwijl het bombardement voort
ging, rolde een ontzaglijke, grijze golf
van honderden landingsvaartuigen
op de kust toe. Daartussen slingerden
Een optimistisch geluid.
Het doet ons genoegen, na het
wat pessimistisch gestelde artikel
van de vorige week, over het schoe-
n en vraagstuk, vandaag een optimis
tischer klank te kunnen laten horen.
Er is de laatste weken veel in het
Zuiden ten goede veranderd. De
fabrieken zijn bevoorraad met leer
en ze draaien op behoorlijke capa
citeit. Van deskundige zijde ver
zekerde men ons, dat zoals de za
ken er op het ogenblik uitzien, ver
wacht mag worden dat hoogstens
over een of twee maanden met de
distributie van schoenen zal worden
begonnen en dat die distributie
ruimer zal worden dan ze in de vijf
oorlogsjaren is geweest. Vooral zal
aandacht worden besteed aan kin
derschoenen.
Het schoenwerk op bon 2 is
reeds sinds enige weken vrij.
Men zij nu evenwel niet te opti
mistisch. Er komt licht in het
schoenenvraagstuk, maar opgelost
is het natuurlijk nog niet. De be
hoefte is te groot. Van de acht
millioen Nederlanders zijn er zeker
zes millioen, die op hun laatste
schoenen lopen en de andere zijn
ook zo langzamerhand aan een paar
nieuwe stappers toe. Er is dus nog
al wat nodig.
Verwacht mag evenwel worden,
dat de kkideran deze winter op
nieuwe schoenen lopen.
Vecht door tot het bittere einde.
Volgens het Japanse nieuwsagent
schap zal Nippon de proclamatie van
de geallieerden aangaande onvoor
waardelijke capitulatie negeren. „Ja
pan zal de oorlog tot het bittere ein
de voortzetten. Het kabinet is om
twee uur Cs middags) bijeengekomen
Tokyotijd ten huize van den eer
sten minister ten einde het rapport
aan te horen van den minister van
buitenlandse zaken aangaande de pro
clamatie en punten, die daarmede sa
menhangen". De bijeenkomst nam dri»
uur in beslag.
Churchill zou definitief besloten
zijn, niet naar Potsdam terug te ke
ren. Hij zal nog enige dagen ia
Downingstreet blijven wonen tenein
de de lopende zaken af te handelen.
De petroleumboringen bij Coevorden
leveren thans dagelijks zeventig ton
olie op. De olie in Hengelo wordt
verwerkt tot voor het gebruik ge
schikte ruwe olie.
„recketbarses" hun vurige pijlen
voor zich uit, die op het strand uiteen
spatten en bressen sloegen in de ver
sperringen, waarmede de Duitsers het
optrekken van onze troepen trachtten
te beletten.
Wel werd er van den wal op dit
alles gereageerd en vielen er b.v. in
de onmiddellijke nabijheid van dn
Flores zeven granaten, doch niets ver
mocht de concentratie te verstoren,
waarmede de stukbemanningen zich
aan hun werk wijdden.
