HELDERSCHE COURANT
Er komt weer werk aan de winkel
Indië verloren,
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
rampspoed geboren
Wat luit. admiraal Fürstner
zegt.
Mei H.Ms. Flores" in de invasie
Een fantastisch
vuurwerk
BINNENLAND
De gezondheidstoestand van
H M. de Koningin.
R.K. Staatspartij weer
in functie.
Informatiebureau
Repatriëring.
De moord op Dr Wijtema.
Nieuwe briefkaarten.
1
-
DONDERDAG J AUGUSTUS 1945.
89e Jaargang we.
GEDRUKT OP DE GEVORDERDE PERSEN VAN HET DAGBLAD VOOR NOORD-HOLLANO N.V.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad ea
omgeving i 2.60, Postabonnementen 3.00
In aansluiting op onze artikelen over
Indië laten we hier volgen wat luite
nant-admiraal Fürstner schreef in zijn
voorwoord tot het in 1944 te Londm
uitgegeven boek: „Neerlands Zeemacht
in de Oorlog" door luit. ter zee A.
Kroeze.
Naast een gevoel van gepaste ver
ademing dient thans ook plaats inge
ruimd te worden voor diepe ernst. Het
bevrijde Nederland is immers tevens
een verarmd Nederland. De bevolking
is verzwakt, het jongere geslacht on
dervoed- De bodem is uitgemergeld en
de veestapel verminderd. De bedrijven
■zijn gehavend, geplunderd en ont
wricht. De koopvaardijvloot leed zwa
re verliezen. Maar verreweg het ergste
is, dat onze rijke overzeese gebieden
verloren gingen in de strijd. De vlag
van het land van de Rijzende Zon
wappert nog boven het grootste deel
van deze eens zo welvarende en ge
lukkige gebieden.
Vele millioenen Nederlandse onderda
nen, blanke, bruine en gele, verkerïn
daar in de jammerlijkste omstandighe
den. Reikhalzend kijken zij uit naar 't
uur der bevrijding. Het is zaak. dat
deze bevrijding zo spoedig mogelijk tot
stand komt. Het gaat
om de redding van millioenen
onderdanen van onze geliefde Konin
gin! Dit is het" ideële motief dat de
doorslag geeft. Daarnaast is óók nog
een zakelijk motief!
Onze banden met Indonesië zijn op
het ogenblik nog verbroken- Ge moet
allen begrijpen, dat het voor Neder
land een levenskwestie is, dat deze
banden worden hersteld!
Indië verloren, rampspoed geboren!
Dit is geen ijdel woord, maar een
diep ernstige waarheid. Nederland be
zit weinig mineralen in zijn bodem en
een derde deel minder vruchtbare
grond dan Denemark an. Toch is de
bevolking van ons land dubbel zo tal
rijk als die van Denemarken. De gun
stige wisselwerking tussen Nederland
en zijn overzeese gewesten gedurende
een periode van 3 eeuwen heeft het
m°gelijk gemaakt, deze overtalrijke be
volking in betrekkelijke welstand te
doen leven. Verbonden met Indonesië.
J8 Nederland een evenwichtige staat.
Losgesneden van dit rijke overzeese
gebied, gaan onze nakomelingen een
uiterst benarde toekomst tegemoet.
De bevrgding een ereplicht.
Onze voorvaderen uit het grijs ver
leden hebben, duizenden ontberingen
trotserend, de zeeverbinding met In
dië tot stand gebracht en de grondslag
gelegd voor het wonderwerk van ko
loniaal beleid, dat later door vele ge
neraties van Nederlanders en Indone-
s'ërs is opgetrokken. Zeer veel arbeid,
zeel veel idealisme en zeer veel kapi-
taal zijn in de loop der eeuwen door
Nederlanders in Indië geïnvesteerd-
Zij allen hadden een grote liefde voor
dat prachtige land en zijn bewoners-
wij bezitten die liefde óók! Onze wil
is niet minder sterk dan die van onze
voorvaderen. Wij zien niet bezwaren,
waar zij mogelijkheden zagen. Wij
moeten de Pacific-oorlog medestrijden,
van ganser harte, met volledige aan
wending van al onze hulpbronnen. Het
°£scilr'ft van onze wegwijzer luidt:
idt en werkt". Bidt om wijsheid,
bidt
om eendracht, bidt vooral om
kracht, want een geweldige hoeveel-
oid arbeid moet worden verzet, on-
er moeilijke omstandigheden. Werkt
aarona uit alle macht, mannen en
door
Ltz. III A. C. VAN BEERS,
Marine-correspondent.
IV
Vlak vóór het eten kwam een order
van het vlaggeschip. die met enthou
siasme werd begroet. De Flores moest
verstomen naar één der flanken van
het front. Als ergens een kans was om
te schieten, dan was het wel daar.
Op weg naar de nieuwe positie werd
het 't mooiste sightseeing, wat men zich
kon voorstellen. De Flores stoomde
dicht onder de kust en daar zag men
tonelen, die aan de drukste tijden van
onze grote Nederlandse havens deden
denken. Ontelbare schepen van aller
lei slag en grootte. Duizenden en dui
zenden soldaten, tanks, kanonnen en
vrachtwagens aan boord.
Het aanvankelijk nauwelijks hoor
bare kanongedreun werd steeds luider,
naarmate de Flores de flank van het
bruggehoofd naderde. Want hier werd
bij de kust gevochten en hard ge
vochten- Zonder ophoudan daverde in
deze sector de veld-artillerie en
dreunden de explosies van bommen.
Het kon niet missen, hier moest werk
aan de winkel zijn.
De Flores ging ten anker bij een
groep Britse oorlogsbodems, zoals
slagschepen, kruisers en destrovers,
om van de vrachtschepen niet te spre
ken. Het was een aanblik, die het hart
van den Neder'andsen zeeman deugd
deed. Van Hr. Ms Mauritius kwam
een sein voor de Flores: „Delighted to
see you", want de kruiser an de ka
nonneerboot waren goede bekenden uit
de Middellandse Zee „The pleasure is
all ours', antwoordde Flores beschei
den.
Actie!
Die nacht was het heel goed te be
merken. dat de Flores achter een
uiterst levendig deel van het front was
beland. De slagschepen gaven uren
lang steunend vuur aan de troeoen. In
machtige boog trokken de 15 inch
granaten lichtsporen door de nachte
lijke hemel. Het kon niet anders of
hier moest een vijandelijke reactie oo
volgen Die bleef niet uit en heel de
nacht door was er actie van vijande
lijke vliegtuigen.
Het werd een fantastisch vuurwerk
De rode lichtspoorgranaten van het
luchtdoelgeschut tekenden wentelende
en draaiende stippellijnen op de don
kere hemel, goud droop van de
lichtfakkels. uitgeworpen door de vlie"-
tuigen. Keer op keer stortten de vij
andelijke bommenwerpers zich door
de gordiinen van afweervuur en wier
pen ze hun bommen. Doch onverstoor
baar joegen de slagschepen, dicht in-
vrouwen van Nederland, want de op
bouw van het Koninkrijk eist de volle
energie van elke vaderlander. Ons pa
rool moet zijn: Blijven denken aan de
oorlog. Blijven méédoen aan de oor
log! Nederland zal herrijzen! Ook
overzee!"
Laat ons inspiratie putten uit het
voorbeeld van Jan Pietersz. Coen, den
grondlegger van ons wereldrijk, die in
een tijd van grote benauwenis, het
Nederlandse Volk vurig heeft aange
maand:
„Dispereert niet,
Ontsiet Uwe vijanden niet,
Daar is wat groots te verrichten!"
geneveld, hun salvo's het land in, ge
leid door observatie aan het front. Wel
exploideerden de vijandelijke bommen
meermalen gevaarlijk dicht bij de
voor anker liggende schepen, doch de
volgende ochtend was het grote gezel
schap nog geheel compleet. En dat
was vermoedelijk meer dan van den
vijand te land kon worden gezegd.
Patrouilleren aan het invasiefront.
Aan de Flores viel in de volgende
dagen de taak ten deel om op deze
flank van het invasiefront te patrouil
leren. Dit bracht de kanonneerboot op
een koerslijn, welke ongeveer in het
verlengde van de frontlijn aan land
lag. Met zes mijls-vaart voer de Flo
res hier op en neer. Aan de ene zijde
lag de geallieerde schepenconcentratie,
aan de andere kant van de koerslijn
was een gemijnd zeegebied, waar ach
ter hoog het kustgedeelte verrees, dat
de vijand bezet hield. Dit gedeelte van
de Atlantische Wal was nog intact en
men kon veilig aannemen dat daar de
nodige batterijen waren opgesteld. De
aanwezigheid van kapitale oorlogssche
pen was waarschijnlijk oorzaak dat
deze batterijen er terdege voor oppas
ten hun posities te verraden. Mocht
evenwel een batterij het vuur openen,
dan was bet de taak van de Flores.
die zich het dichtst bij de kust bevond,
om het vijandelijke vuur onmiddellijk
te beantwoorden.
Daags tevoren was de assistentie van
de Flores ingeroepen voor het uit
brengen van storend vuur op vijande
lijke troepenconcentraties, 's Nachts
had de vijand geantwoord met een se
rie luchtaanvallen, zodat de alarm-
posten voortdurend bezet bleven. Om
de zaken nog wat ingewikkelder te
maken had de vijand in het reeds van
münen gezuiverde gebied opnieuw
miinen uitgeworpen.
Gezaoig voer de Flores heen en weer.
Op den achtergrond wachtten Britse
slagschepen af, hun hoofdbatterijen
gereed om eventueel in te grijpen- Op
de vijandelijke wal met zijn vele bos
sen heerste een volkomen landelijke
rust. doch men kon er op aan, dat
vandaar scherp werd uitgekeken naar
de drukke scheepvaartbeweging bij de
landingsplaatsen.
De bloemkool van een trilmijn.
Plotseling werd de Flores heftig
dooreen gerammeld. Het was alsof het
schip op een rots liep en benedendeks
hoorde men een geluid als werd met
een geweldig stuk ijzer op de scheeps
wand geslagen. Achteruit op twee
kabellengten afstand rees een
glinsterend witte berg van schuim uit
zee op. Het was de „bloemkool" van
een trilmijn. 's nachts door een vlieg
tuig uitgeworpen en nu vermoedelijk
door de schroefbewegiog van de ka
nonneerboot geactiveerd. Verder weg
spoten eveneans waterbergen omhoog,
vermoedelijk mijnen, d'0 door de ex
plosie van de eerste waren ontploft.
Nog langen tijd daarna gaf een zwar
te moddervlek de plaats van de ex
plosie aan. De Flores ging rustig door
en een Britse jager, een paar honderd
meter verder ten anker, vroeg be
langstellend of de Hollanders d>e mijn
wel hadden gezien. Ja, dat hadden ze.
Het derde artikel werd opgenomen
in ons no- van Woensdag 1 Augustus.
MEER DAN 890.000
Meer dan 800.000 Amerikaanse solda
ten zijn reeds uit Europa vertrokken
naar Amerika en het strijdtoneel :n
de Stille Oceaan.
In aansluiting op de dezer dagan ge
publiceerde mededeling omtrent de ge
zondheidstoestand van H.M. de Ko
ningin wordt nader medegedeeld, dat
deze bevredigend blijft.
De haar behandelende artsen hebbe*
de Koningin evenwel nog enige weke»
rust voorgeschreven.
Katholieke staatkundige vee»
eniging ontbonden.
Op een te Tilburg gehouden pers-
conferentie werd door den wnd. voor
zitter der R- K. Staatspartij, mr. Wit-
teman, megedeeld, dat in een bijeen
komst van het dagelijks bestuur der
R. K. S. P. met bestuur plus afge
vaardigden van de Kath. staatkundige
Vereniging besloten is, dat de laatst
genoemde vereniging zich zal ontbin
den. De Kath. Staatsk. Ver. werd ge
sticht in het Zuiden, toen dit nog maar
alleen bevrijd was en men niet wilde
vooruitlopen op ean partij-organisatie
voor het gehele land.
Het blijkt herhaaldelijk, dat velen
nog onbekend zijn met het bestaan
van een informatiebureau van den re-
patriëringsdienst. Dit bureau is ge
vestigd te Den Haag, Groenhovenstr.
13, en het stelt zich tot taak inlich
tingen te verstrekken over personen
die nog in Duitsland verblijven. Reeds
geruime tijd is men bezig met het
verzamelen van gegevens over repa-
triërenden. Tot heden werden meer
dan 260 000 personen geregistreerd.
Verzoeken om inlichtingen omtrent
repatriërenden dienen te geschieden
via de gemeentehuizen ter plaatse, al
waar daartoe bestemde formulieren,
aanwezig zijn.
Een verdachte pleegt zelfmoord.
In het voorjaar 1944 werd dr. Wijte
ma in Westwoud (N.-H.) door onbe
kenden uit huis gelokt en vermoord.
Het is een succes voor de recherche!
van de P.O D. in Hoorn, dat deze er in
geslaagd is de moord op te helderen.
Drie leden van de Sicherheitsdienst uit
Amsterdam. T. W. Viebahn. Ruehl en
Mollis hebben bekend de moord ge
pleegd te hebben. Hij was bedoeld als
repressaille op een vuurgevecht tussen
K.P. en Landwacht, waarbij aan beide
ziiden doden vielan-
Op verzoek van de S.D. heeft de sur
rogaat-burgemeester van Blokker,
Koeman dezelfde die in 1940 Musseri
in een hooiberg verstopt heeft een
drietal namen genoemd van vooraan
staande burgers buiten de omtrek. Qr.
Wijtema is hiervan het slachtoffer ge
worden.
Koeman, die ingesloten was in de
rijkswerkinrichting, heeft na zijn be
kentenis kans gezien om door middel
van ophanging zelfmoord te plegen.
Een onderzoek naar de omstandig^,
heden is gaande.
De posterijen zullen binnenkort ove f-
gaan tot de -uitgifte van een nieuw
model briefkaarten.
Deze nieuwe kaarten zullen kleii er
zijn dan tot dusver gebruikelijk an
voorzien worden van een zegelafdruk
van 5 cent met de beeltenis van H. M-
de Koningin.