HELDERSCHE COURANT
De buitenlandse pers ziet Noord-Holland
NIEUWSBLAD «/OOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
VERKEERSWENKEN
VOOR DE FEESTDAGEN
Voor- en achter de Atlantihwal
Den Helderde Meer..... Wesi-Friesland
Wat vernield werd
en behouden bleef
Loslatin* politieke
gevangenen een praatje
Wereldvrede afhankelijk van de
grote mogendheden
ZATERDAG «5 AUGUSTÜS 1945.
69e JaargAng Vo 426.
GEDRUKT OP DE GEVORDERDE PERSEN VAN HET DAGBLAD VOOR NOORD-HOLLAND N.V.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving 1 2.60Postabonnementen i 3.00
Zondagsoverdenhing
Zo hopen wij dan met onze mensen
feest te vieren, de Bevrijdingsfeesten-
„Reusachtig!" zeggen onze jongens.
Mieters!" zeggen onze meisjes.
Wij hebben er allen, jong en oud,
zin in om dat eens spontaan te doen
't Is immers al zo lang geleden, dat
wij dat gedaan hebben, 't Belooft druk
te worden, want geen kind behoeft
naar school, geen man naar zijn werk.
Wat zal 't weer gezellig zijn op straat.
De vlaggen zullen weer wapperen,
met oranje zullen wij ons weer tooien.
Met het oog op de grote drukte en de
dreigende gevaren, enkele waarschu
wingen en wenken van praktische aard.
1. Houdt rechts! Wat een verwar
ring geeft 't, ais de mensen zig-zag
door elkaar dwarrelen. Dat kan grote
vertraging in het verkeer veroorzaken-
Men botst tegen elkaar aan en 't komt,
voor dat men hèt weet, tot hoge woor
den. Dat alles kan gebeuren, als de
mensen aan de verkeerde kant lopen.
Gelukkig herinnert de politie de ver
geetachtige en nanchalante voetgangers
aan deze goede regel.
8. Sta niet stil! Bij het oversteken
van de straat gebeurt 't weieens op
een druk punt. dat de mensen blijven
stilstaan midden op de straat. Daar
komen ongelukken van. De meeste ko
teen door weifelen en door '1 niet
recht weten, vóór of achteruit te zul
len gaan. Dat aarzelen doet 't juist.
Beslist handelen is dus gewenst. Wees
dat ook in uw dagelijks leven, wees
resoluut in uw optreden!
8. Past op de zakkenrollers! Er zijn
mensen, die haast ongemerkt uw beurs
"sar hun broekzak doen verhuizen en
remontoir aan hun ketting hangen.
Ook in ons leven van elke dag drei-
gen die gevaren. Want er zijn nog an
dere zakkenrollers, denk aan de zwarte
andelaars, denkt aan de sterke drank,
u berooft van uw bezinning, ge
wondheid, goede naam en eer. Hij doet
met een lieve lach, alsware hij uw
vnend. Sterke drank maakt zwakke
mensen, zwak op de benen, zwak van
wil.
A Hoedt n voor valse vrienden. Bij
een feest worden vaak vriendschaps-
■nden gelegd. Er zijn echte maar ook
aise vrienden. De laatsten vragen u
np een glaasje, maar ge zijt bij hen
Poedig ..op de fles". Vele argelozen
re.^en bij feestelijkheden in de strik-
en van verkeerden verward, tot scha-
6 van lichaam en geest. Laat dit ook
een ie\ ensles voor ons zijn.
en groot man sprak eens dit woord:
.eg* teü, wie uw vrienden zijn en ik
'zeggen, wie gij zijt!" Verkeerde om-
an4 bederft goede zeden. Daarom:
est uw vrienden (dit betreft ook on-
meisjes) met nauwkeurigheid.
Gebruikt goed uw ogen! Dat kan
1:.?° "Pk 'n de feestvreugde gemakke-
»at Vergeten- behoren te weten
wij doen en waar wij gaan.
de hierin ligt een levensles. Let op
gii ?evo'gen van wat gij doet en waar
^e'lgaat. Eén uur van onbedacht-
teheldde rest kent ge wel.
n uur van ..zichzelf-vergeten" kan
'-eüjke gevolgen hebben-
zijn vriendelijke raadgevingan
wenken: .Maarmaar....!" hoor
als U| zeggen- Geen maar's a.u.b. Even-
Wev 6 yerkeersagent bij drukte u de
dene W'J3t en verder geen drukke re-
voetJangen houdt met de vragende
zan nge,s. zó ook wij niet. Wij wij-
het 1 a"é^n óe weg, gedachtig aan
Sai0mJ?rt' van Óen koning-philosoof
laat "Weeg de gang uws voets,
Uw wegen wèl gevestigd zijn.
hand .'"e' ter rechter- of ter linker
lade"" WeQd uw voet af van
i.
Inderdaad het had érger kun
nen zijn. Het merendeel der Noord
hollandse polders werd niet geïnun
deerd, de groot-industrie langs de
Zaan werd niet opgeblazen, de dijk
tussen Petten en Camperduin stak de
bezetter niet door en een belangrijk
deel der installaties in de Amsterdam
se havens ontkwam aan de pathologi
sche vernielzucht van het Herrenvolk.
En zo was er meer. En als men zes
dagen lang rijdende en varende door
deze provincie gaat, dan wordt het
hart vervuld met een grote dankbaar
heid. Want een zó zware, een zó dure
tol als van Limburg, Brabant en Gel
derland geëischt werd, betaalde Noord-
Holland niet.
Het hart vult zich barstensvol met
dankbaarheid als het ziet hoe groen
en vruchtbaar dit polderland gedijt.
Groene mozaïeken, doorsneden van
smalle vaarten en liniaal-rechte slo
ten, liggen onder de hoge blauwe luch
ten. Verderop buigt zich goudig graan
onder de druk van de Noordwesten
wind ojv nóg. m.eec westwaarts rijen
zich de duinen, blond en groen, groen
en blond, om beurten. Op de velden
wordt gewerkt en de boer fluit een oud
liedje. Langs de kanalen staan wat
vissers te turen in glinsterend groen
water. Kinderen spelen op de smal
le rechte wegen en men vraagt zich af:
was er ooit oorlog in dit land?
Ja, ook hier was oorlog. Dat ziet
een groep buitenlandse journalisten,
als zij in bootjes de Wieringermeer
bezoeken. Water tot voorbij de ver
re horizon. Schuren en huizen, waar
van de daken nog zichtbaar zijn, doch
wier fundamenten staan te waggelen
in de modder, enige meters onder de
oppervlakte. Hier groeide graan, hier
werd gewerkt met een verbeten kracht,
die altijd in dit land door pioniers ont
wikkeld is. Maar het groen ligt me
ters diep onder de waterspiegel en de
pioniers wonen in het oude land en
zijn ziek van heimwee.
„Auch das verdanken wir dem Füh-
rer" zegt zachtjes voor zich heen een
Hongaars journalist en er ligt een
nauw-verborgen ontroering in zijn
woorden. De ontroering die men óók
hoort als men staat in de raadszaal
van het Helderse gemeentehuis en de
burgemeester zijn gasten gaat vartel
len van de zee van leed. de mateloze
misère, die zijn stad moest ondergaan.
Burgemeester Ritmeester heeft het in
twee jaar concentratiekamp verleerd
om stadhuistaal te spréken. Hij zegt
in rond-Hallands wat hem 't hart be
nauwt en dat is heel veel. Hij vertelt
van de bombardementen in het alge
meen en van het „vergissingsbombar-
dement" der Duitsers in Mei 1940 in
het bijzonder. Beurtelings is zijn stem
vol gal en vol mededogen. Hoe bitter
haat deze burgemeester het volk dat
zijn stad d 11 alles aandeed. Maar het
is goed dat buitenlandse persvertegen
woordigers eens weten waarom er ge
haat wordt en ze gaan er iets van
begrijpen, als ze staren door de ruiten
van het Helderse' gemeentehuis en het
puin zien van wat eens de Oude
Heider was.
Den Helder Nieuwediep Huis
duinen ze zijn alle drie geschonden.
Hier, aan een der uitlopers van de
,.Atlantik-"wal, moest het land het
zwaar ontgelden. Maar ai deze oor-
Door de Buitenlandse Persvereni
ging in Nederland werd dezer dagen,
deels per instructie-vaartuig „Prin
ses Juliana" van het Onderwijsfonds
voor de Scheepvaart, deels met
autobussen, een excursie gehouden
door Noord-Holland, welke ten doel
had de buitenlandse journalisten
een inzicht te geven van de vernie
lingen, door de Duitsers in deze
provincie aangericht. Tevens werd
de gelegenheid uiteraard benut de
„ogen en oren der wereld" te tonen
welke mogelijkheden op talrijk ge
bied Noord-Holland biedt.
Deze zesdaagse tocht, aan de tot
standkoming waarvan het Militair
Gezag te Alkmaar in de personen
van den Districtscommissaris majoor
professor dr. M. Bokhorst en den
chef van de sectie Voorlichting, ka
pitein J. Werkman, zijn volle en
daadwerkelijke medewerking ver
leende, werd op verzoek van het
M G. bijgewoond door den heer A.
C. van Kampen als vertegenwoordi
ger der pers in Noord-Holland,
die in een 3-tal korte artikelen zijn
impressies weergeeft. De zéér pre
caire papiersituatie is er debet aan,
dat niet in extenso op tal van ondej>
delenTrön worden TngegaarT.—
logsjaren zagen geen kans het Oude
Nieuwe Diep te vernietigen en de
schepen der Nederlandse marinevloot
zullen weerkeren, spoediger dan men
wellicht denkt. Nóg is de haven leeg,
op enkele motorlaunches van de Brit
se navy na, maar de dag komt dat onze
eigen schepen weer zullen ankeren op
de ree en meren in de haven van Hol
lands meest voortreffelijke vlootbasis.
Van de roestende éénmans-torpedo's
op de Marine-werf en de zwierende
meeuwen over het schuimomrande
Huisduiner strand naar West-Friesland
is niet zo ver. Hoorn Medemblik
Enkhuizen steden en stadjes om-
huifd met een grootse historie en die
goeddeels gespaard bleven voor het
oorlogsgeweld. Verdroomde grachtjes,
romantische raadhuisjes en voortva
rende burgemeesters. Zij allen vertel
len van datgene, wat zij willen doen
en van datgc-ne, wat ze leden in de
voorbije jaren. De meesten staren op
de bodem van een totaal lege ge
meentelijke geldkist. maar zij allen
De minister-president, prof. Scher-
merhorn, heeft in het Sparta-Stadion
voor de N-V.B. een rede gehouden
over actuele problemen. Ten aanzien
van de geldzuivering zeide hij, dat
deze zo lang op zich laat wachten, om
dat de nieuwe bankbiljetten en de
nieuwe zilverbons nog niet in vol
doende mate in ons land aanwezig zijn.
Deze zijn pas in Februari van dit jaar
door den toen in funstie zijnden minis
ter Huisman besteld.
Voorts deelde hij mede dat er een
z.g. belasting-recherche gevormd zal
worden wier speciale taak het zal zijn
gelden op te sporen, die zwart ver
diend werden, teneinde deze als belas
ting te innen.
Ten slotte zeide hij: Het praatje dal
er binnenkort 60.000 politieke gevange
nen zullen losgelaten worden is niet
waar. Ik hoop. aldus de minister
president, dat ik hiermee een deel van
de onrust, die ook in Rotterdam wel
zal heersen, heb weggenomen-
zijn vervuld niet een warm idealisme,
om hun stad en volk weer te verhef
fen. Zo goed als dit goede Westfriese
land, zo sterk staat dit volk met beide
benen in de goede aarde. Wij zagen
de zaad-industrie van West-Friesland,
de fruitteelt, en men hoort cijfers, die
lichtelijk aan 't duizelen maken. Men
wéét niet dat daar in dat land rond
de Zuiderzee bedrijfsdirecteuren wonen,
"are vorkomen ver-cu juiuijoI >seord zijn,
meer buiten dan in Holland plegen te
zijn, om hun bedrijven groot te maken
en tegelijk de naam van dit land te
verankeren over de grenzen.
West-Friesland klaart het wel. Zijn
volk is niet arbeidsschuw, zijn grond
is vol van intense vruchtbaarheid
God heeft het gewild dat 't Teutoonse
barbarisme hier niet vernielde wat
vele geslachten opbouwden.
Verderop ligt de Meerwaarvan
de dijk alweer dicht is. Van arbeidJ»
schuwheid van dit volk gesproken rf
Met zóveel durf, zóveel doorzettings
vermogen wordt er in '46 gezaaid e»
gemaaid in de Meer.
En naar 't Zuiden: daar ligt IJmuL
den. Oud-IJmuiden net als Den Helde*
kapotgeslagen. Vernielde sluizen. Ga-
bombardeerde woonwijken. Huize*
zonder daken, zonder ruiten, huizen,
net zo onbewoonbaar en schunnig alt
in Den Helder. Maar het lot wilde dat
IJmuiden en Den Helder in de ..Atlam
tik"-wal lagen en het was een lot. dat
een ver nageslacht nog biter zal ver
vloeken. A. C. VAN KAMPEN.
Op desbetreffende vragen heeft Bevin in het Lagerhuis verklaard
dat ook in de wereldorganisatie het civiele gezag boven het militaire moet
staan- Uitlevering van het geheim der atoombom moet wachten tot d»i
wereldorganisatie is gevestigd. Men moet er overigens aan denken dat d«-
atoombom niet het enige is, dat de wetenschap heeft voortgebracht. Wan
neer de oorlog veel langer zou hebben geduurd, zou de wetenschap ift
korte tijd nog vele andere, dodelijke zaken hebben voortgebracht. D«
komst van de atoombom maakt het duidelijk dat in de toekomst de staats'
lieden zich meer bewust zullen moeten zijn van de noodzaak ener furie-
tionnerende wereldorganisatie dan alleen maar van het formuleren vei
regels. Het is ten slotte de politiek die oorlogen maakt. Het is. onze plicht n«
deze zes jaar te trachten tot stand te brengen, dat de politiek, die wij el
de wereld voeren, ons niet weer tot een oorlog leidtiVrede kan alleen t
stand gebracht worden door het scheppen van toestanden waarin ae men
sen niet langer ten oorlog willen gaan. De wereldvrede is afhanke ij va
de eensgezindheid der grote mogendheden in de grote aangelegenheden
Uiteraard zullen er altijd verschilpunten tussen hen bestaan ten aanzre
van vele onderwerpen, maar er moet een. eensgezind besluit bestaan ei
opzichte van de noodzakelijkheid om geschillen die tot oorlog zouden leiden
te vermijden. De veiligheidsraad moet de plaats worden, waar de grot»
kwesties der politiek tot oplossing worden gebracht.