Den Helder viert de bevrijdingsfeesten
r
Dankdiensten in de
kerken
Monument voor gevallen vliegers.
%£ë?^ST5£°m hu" ba b, het
Donderdagavond Jl. werden in alle
kerkgebouw ?n druk bezochte diensten
gehouden iior'tonVïng v»n Ha ge
vallenen in de oorlog, om zich geeste
lijk voor te bereiden op de bevrij
dingsfeesten en God te danken voor
de vrede, welke nu overal ter wereld
heerst.
Vele burgers van Den Helder be
zochten de dankdiensten, omdat men
algemeen voelde, dat de komende
feesten niet slechts feesten der dolle
dwaasheid zouden sijn, doch dat men
jets te vieren had, dat niet slechts
vreugde zou kunnsn zijn. Hoevelen
zouden deze dagen niet in droefheid
doorleven? Hoevelen zouden deze da
gen niet meer mee kunnen vieren,
omdat de gierende bom hen versplin
terd had, omdat de fluitende kogel
hun het hart doorboorde, omdat de
loeiende granaat hen vaneen reet, om
dat de geniepige torpedo hun schip tot
zinken bracht, omdat hun vliegtuig te
pletter viel?
Toch, het feest zou gerechtvaardigd
gijn, het feest van hen. die de vrede
bereikten door de angstige misten van
het oorlogsgeweld. Dankbaarheid, gro
te dankbaarheid vervulde hun harten
Dankbaarheid ook, omdat het Ko
ninklijk Huis gespaard bleef, omdat
het terugkeerde uit het oord der ver
banning, dankbaarheid omdat het schip
van Staat koers hield door de duis
ternis van een lange, bange nacht.
Avondfeest in Casino
Donderdagavond hield de Helderse
afdeling van de amusementsgroepen
concentratie ONOVA een eerste varié
té-voorstelling met bal na.
Tal van bekende Helderse amateurs
werkten'aan deze avond mede.
Geheel gslaagd vinden wij het gebo
dene niet: het duo Bootv. d. Sande
geven wij de raad zijn programma-peil
aanzienlijk te verhogen. Wij achten het
in staat goede kleinkunst te geven,
laat het beseffen, dat lang niet ieder
genoegen schept in de dubbelzinnighe
den, die het herhaalde malen debiteert.
In vergelijking met Lou Nottelman
preferen wij deze fris6e liedjeszanger
verre boven het duo Boot en v. d.
Sande, zelfs boven Jan de Man, die in
originaliteit de mindere is.
De schetsjes waren over het alge
meen voorzien van een flinke baard,
terwijl „Beethovens Negende" een der
mate vunzige strekking had. dat het
Voor ons de avond vrijwel bedierf.
„The Hawaïboys" hebben wij wel
eens beter gehoord; Jan Salie was er
meerdere malen uit, terwijl het aan
dissonanten niet ontbrak.
Wij kunnen de woorden van den heer
F. van Klingeren, den ANOVA-voor-
zitter. die speciaal voor deze avond
naar Den Helder kwam, niet delen. Het
is wellicht waar, dat de wil iets goeds
te brengen, bij de Helderse amateurs
voorzat, maar oefening, betere voor
bereiding, gelukkiger programmakeuze
en een hoger peil zullen nodig zijn om
een volgende avond van deze verenP-
ging een succes te doen worden.
Vermelden wij nog, dat het dansor-
kestje van Henny v. d. Water de dans
muziek uitstekend verzorgde.
De eerste feestdag.
HERAUTEN TE PAARD:
openden op echt Middeleeuwse wijze
deze feesten. Zij doorkruisten de stad
en lazen de in voorname bewoordingen
gestelde proclamatie in verschillende
stadsgedeelten voor.
VLAGGEPARADE:
Voor het Koninklijk Instituut werd
'des morgens om 9 uur vlaggeparade
gehouden, waarbij medewerking werd
verleend door de verenigde muziek
corpsen o. 1. v. de heer Steinroth.
Op plechtige wijze werd de fiere
'driekleur gehesen. Beide volksliede-
ren werden gespeeld, waarna de wnd
der Marine, Luit. ter
ROOS, Herzogstraiu*" kort woord tot de
*=elde mede, dat
"icitatietele-
gram gezonden was aan H. M. de Ko
ningin. „Wij willen opbouwen", zo zei-
de Luitenant Knoops. Hij eindigde met
de wens. dat ook de Marine zijn aan
deel in deze opbouw zou krijgen.
Vervolgens speelde het muziekcorps
nog enkele vaderlandse liederen,
waarna deze echt Helderse ceremonie
geëindigd was.
HET DEFILé VAN DE
ALLEGORISCHE OPTOCHT.
Nimmer werd er in Den Helder een
dergelijke manifestatie van vreugde en
eenheid gegeven als men de honderden
meters lange optocht, om 10 uur
défileerde voor het gemeentehuis, waar
op het bordes en het balcon talrijke
genodigden en autoriteiten verenigd
waren om de optocht voorbij te zien
trekken en om de aubade aan den bur
gemeester bij te wonen.
Terwijl de dag met sbmber weer in
zette, wa6 het een verrassing toen de
zon zijn gouden stralen op de kleurige
stoet wierp.
Net is ondoenlijk in dit bestek alle
verenigingen en allegoriën te vermel
den, want, naar onze mening hadden
alle verenigingen uitstekend voorbe
reid en de talloze voorstellingen uit de
tijd der bezetting, het verleden en
zelfs over de toekomst, gaven blijk van
'n vindiingrijkheid, 'n originaliteit, wel
ke wij zeker niet verwacht hadden,
temeer daar de tijd van voorbereiding
niet lang was en nog dagelijks de
Helderse verenigingen de moeilijkhe
den en gevolgen ondervinden van de
évacuatie, die Den Helder in Septem
ber van het vorig jaar trof.
Maar de geest van vaardigheid en
optimisme is levend gebleven; Den
Helder heeft zich opgericht van de
slagen, die het werden toegebracht
meerdere malen gedurende de vijf ja
ren, die achter ons liggen.
Nadat de optocht zich voor het
Raadhuis had opgesteld, werd het
Volkslied gespeeld door de gezamen
lijke muziekcorpsen. Plechtig klonken
de verheven tonen op naar de Neder
landse driekleur en de Union Jack, die
fier zich ontplooiden in de frisse zee
wind.
DE VOORZITTER DER
COMMISSIE SPREEKT
Tot den burgemeester richtte de
voorzitter der feestcommissie, de heer
J. Henderikx, woorden van dankbaar
heid voor het werk, dat hij voor onze,
gemeente deed. Spreker herinnerde
aan de dagen, dat de nood in het Wes
ten zo hoog steeg en memoreerde het
feit, dat de burgemeester wel zeer ge
leden moet hebben, toen hij de weg van
zovelen heeft moeten gaan naar de
helle-plaatsen, die de concentratiekam
pen zijn. Den Helder leefde mee met
zijn burgemeester en hoe blij waren
wij, toen wij van de Engelse Radio
vernamen, dat het gelukstelegram van
30 April als mede-ondertekenaar de
naam van onzen burgemeester voerde.
Wij zullen hopn, dat het bloed niet
geofferd zal zijn voor een waan, doch
dat 't mogelijk zal blijk »n gen betere en
nieuwe wereld te grondvesten, opdat
de ellende, zoals wij die in de afgelo
pen vijf jaar gekend hebben, nooit
meer komt. De heer Henderikx sprak
vervolgens de hoop uit, dat er voor de
gevallenen van Den Helder een ge
denkteken zal worden opgericht.
Spreker hoopt, dat de technische
middelen snel aanwezig zullen zijn op
dat wij onze getroffen stad zullen kun
nen opbouwen.
Het zal nodig zijn, dat U op de hoog
te van de tijd blijft, en daarom meen
den wij U uit naam van de Helderse
burgerij dit cadeau te moeten over
handigen en wij hopen, dat U het nog
lang mag dragen en dan in Den Hel
der.
BURGEMEESTER RITMEESTER
DANKT
voor het gouden horloge, dat hem werd
geschonken door de burgers van de
6tad, welke hij zo lief heeft gekregen,
met treffende woorden.
De burgemeester is verheugd zovele
oude trouwe en bekende gezichten te
rug te zien. Het is een zware tijd ge
weest, welke nu. God zij dank, voor
bij is. Een toekomst gloort!
Nederland zal groeien, zal bloeien,
wanneer wij eendrachtig samenwer
ken. Vervolgens gedenkt spreker de
gevallenen, die hun leven voor onze
verlossing offerden en zegt: „Vergeet
die daden niet! Het i6 beter te vallen
met ere, dan onder te gaan in schan
de".
Daarna memoreert spreker het be
leid van H. M. de Koningin, die zo
krachtig het roer van de Staat in han
den hield- In 1940, toen zij ons land
18 Juli 1943, 's avonds 9 uur
Rustig verwijlt de heiige avond over de stad; stilte heerst alom: in de
straten, op de buitenwegen, in de stad. Een kalme zomeravond, zoals er
zovele zijn.
Plotseling. In de verte sputtert een licht afweergeschut, sinister geronk
van vliegtuigen klinkt, zwelt aan, totdat een grote groep Britse bommen
werpers over het blauwe Marsdiep scheert, bommen worden afgeworpen,
torpedo's zeilen als lenige vissen over de stad de statige schepen tegemoet,
die op de rede liggen, zich van geen gevaren bewust. Daardoorheen donde
ren de kanonnen, witte kogels snellen de vliegtuigen achterna.
De ene golf heeft zijn aanval voltooid, een volgende raast aan, en nog
een en meer
Dan wankelt één der glanzende vogels in zijn vlucht, verliest snel hoog
te, scheert rakelings over de buitenwijken. Een mens in doodsangst poogt
zich uit het gewonde vliegtuig los te maken, hij zit bekneld! Een doffe
knal, een rookpluim, het toestel is neergestort.
Beide vliegeniers, zij waren twee uit ontelbare vele, die vergeten wer
den, omdat het nu eenmaal oorlog was. Maartoch niet! Want de be
woners van de 2e Vroonstraat hebben hen herdacht, hebben een sober
gedenkteken opgericht op de plaats, waar het vliegtuig neerviel.
Donderdagavond jl. werd het monument onthuld door den burgemeester,
in tegenwoordigheid van het gemeentebestuur, vertegenwoordigers van de
Britse Marine, een erewacht Padvinders en een aantal genodigden.
De voorzitter van de buurtvereniging.de heer N. Zijp, sprak den bur
gemeester en zijn. gezin toe, heette hen en de aanwezigen welkom en
bracht de droeve gebeurtenis van 18 Juli ln herinnering Vervolgens nam
burgemeester Ritmeester het woord. Hij herdacht de oorlogstijd welke
Den Helder zovele offers kostte, herdacht de donkere nachten, waarin de
burgers luisterden naar het geronk van de vliegtuigen. Maar, zo hernam
spreker, de komst van de vliegtuigen was een vreugde, zij gaven ons het
vertrouwen, dat de overwinning bevochten zou worden. Deze vliegers zijn
onbekend, maar hun daad blijft; in lengte van jaren gedenken wij hen die
hun leven lieten, zo eindigde burgemeester zijn treffende rede
J e*nV0Udig,e «fdenkteken wordt onthuld, waarna namens de gemeen-
wT E ,nS gelegd wordt' Vervolgens richt burgemeester Ritmeert!"zi!*
De plechtigheid werd besloten met het «pelen der beide volksliederen.
FEESTELIJKE ANALYSE.
De stad Den Helder bezit g0e&
en slechte reputaties, en tot eerst-
genoemde categorie behoort, dat
zij voortreffelijk feest kan vieren
Dat hèèft zij, in de twee Oranje,
dagen, op wier vreugdevolle en
herinneringrijke resultaten
Wij
thans mogen terugzien. Men vraagt
zich af: wat was het nu feitelijk,
dat ons de grootste vreugde
bracht? De rijkelijk uitgedoste stra
ten en wegen? De uitbundigheid
der jeugd, het zien van zóvele
blauwe uniformen? De esprit, die
de woorden van den heer Ritmees
ter, zij het overschaduwd van
haat, kenmerkte? De daverende
feestvreugde, die er heerste bij de
buurtfeesten en in het Casino?
Een leder zal het voor zichzelve
weten uit te maken. Wij, voor ons,
puurden de diepste vreugde uit
het weerzien van zovele oude en
bekende gezichten enuit het
samenzijn van een zó machtig Jut-
terdom.
Ik hoorde ergens iemand zeggen
dat er zes en twintig duizend Nieu-
wediepers aan het Marsdiep hui
zen, maar toen ik Vrijdagavond de
stad doorkruiste, van Noord naar
Zuid en van West naar Oost, toen
zou ik gezworen hebben dat het er
twee en vijftig duizend waren,
Het was een eenheid, die deed
herinneren aan de beste" dagen van
weleer en zó imposant was het ge
tal en de eenheid, dat wij zelfs hel
geschonden gelaat van onze stad
konden vergeten.
verliet, waren velen teleurgesteld, dat
zij niet bleef, doch nu zien wij, hoe
deze daad het verstandig beleid moge
lijk maakte en dat daardoor ons land
in den vreemde krachtig bestuurd ko»
blijven.
Zij was in gedachte altijd bij baai
volk, en als Nederlanders uit het moe
derland overgekomen waren, d®
moesten zij altijd vertellen van Neder
land, hoe het er was, wat er ged»sl
werd. Dat getuigde van liefde en in-
zicht!
Voor haar is de oorlog vreugde™
geëindigd met haar terugkeer temi»-
dsn van haar volk.
Wij zijn één met het Huis van Or»
je en vormen daarmee een krach i
geheel. -
„Maar Gij denkt aan Den Helde'
zo vervolgde burgemeester Ritmees
zijn toespraak. „Velen krijg ik hier
mij, mensen, die komen pleiten v
ouders, familie en kinderen". Dan
spreker zijn bezwaardheid, dat hu
ze mensen niet altijd in Den He
kan toelaten.
„W'ü zullen trachten,
mogelijk te komen tot de ®P
van Den Helder". Vervolgen»
de burgemeester op onze bfr
heid met de Marine. Zonder j
rine kan Den Helder niet leve
kunnen de Marine niet missen
dat ijj een onverbrekelijk
met Den Helder vormt-
„Een tijd van Vrede zal k0I"*nJul*
vertrouwt spreker, wij kunnen ^*3*
len ons inspannen om hem
ren"- ojtmee»'
„Dan spreekt burgemeester gr0te
ter zijn bewondering uit 0*er
demonstratie, zoals er, volge ^er„jjl
nog nimmer een i6 Eewe('fps jn pe"
toch vele optochten en para
Helder gehouden zijn. .««en.
Spreker eindigt met te z ee#
het gemeentebestuur de °u;jenlteit'
gelukstelegram zond- ..Vij 1 vaI) if
vieren. Viert het feest ter rf poe'
Koningin. Voor haar een dn duUend!»
ra!" Spontaan reageren de pe
Nieuwediepers daarop, «i
Raadhuis aanwezig zijn.
VREDESDUIVEN
De vier plaatselijke
duiv
■env
ere®
.tal
i/e vier j/iobwv-v r
gingen lieten vervolgens ultWekk«r
duiven los, waarna de
de manifestatie geëindis-
RECEPTIE TEN RAAD»1 lZ ot.
Middags van haJf Zwicht
was er de gebrulk*M® nen S*
ceptie ten Raadh'fan
meester en mr
gasten in de k
meester