HELDERSCHE COURANT
Gouverneur-Generaal in
Nederland aangekomen
60.000 Marva-meisjes
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, XOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
w
eerberichf
Nederland helpi Indië
Vrij van Mijnen
244 000 slachtoffers van
de atoombom
Jaarg»n? N«- *31.
MAANDAG 16 SEPTEMBER 1915.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
HOOFDREDACTEUR: J. BIJLSMA
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving t 2.60Postabonnementen 1 3.00
Gisterochtend kwart over elf is
de Gouverneur-Generaal van Ned.
Oost-Indil, jhr. mr. B. C. W. L.
TJarde van Starkenborgh Stathou
wer in geselschap van luit.-gene-
raal H. ter Poorten commandant
van het Kon. Ned. Indische leger
b6 de inval van de Japanners in
Ned. Oost-Indië. op het vliegveld
Welschap bij Eindhoven aangekn-
mer.
De landvoogd werd bij zijn aankomst
namens H M. de Koningin begroet door
H.K.H. Prinses Juliana en namens de
regering door den minister-president
prof. Ir. W, Schermerhorn en den mi
nister van buitenlandse zaken, mr. v.
Kleffens. Kort na zijn aankomst is de
Gouverneur-Generaal per vliegtuig
naar Schiphol doorgereisd, terwijl lt.-
generaal Ter Poorten zijn reis naar Den
Haag zou vervolgen.
En interview met den' Gouver
neur-Generaal.
Uiterlijk volkomen beheerst, gebruind
en jeugdig ondanks zijn 57 jaren, zo
stapte de Gouverneur-Generaal uit de
Liberator. Ruim drie jaar is ,,de held
van Isola" in Japanse krijgsgevangen-
schop geweest. Met de waardigheid,
waarmede de landvoogd de tragische
capitulatie van de Ned.-Indische strijd
krachten op de 8e Maart 1942 droeg,
.heeft hij ook de, naar zijn eigen woor-
"•t ..onwaardige" krijgsgevangenschap
onder de Japanners doorworsteld. In
het meest indrukwekkende interview
van mijn carrière, aldus de Indische
redacteur van A N.P.-Aneta, toonde de
Gouverneur-Generaal zijn innemend
optreden en innerlijke kracht te heb
ben bewaard.
.,u 'iet, ik ben magerder geworden
dan ilc vroeger was. Vergeleken bii
Voeger weeg ik heel wat kilogr-mmen
minder." aldus de landvoogd op een
efrste vraag naar ziin persoonlijk wel-
*)n in het korte onderhoud met ons
diens zijn oponthoud op het vliegveld
clschap te Eindhoven. De voeding in
e kamnen was voldoende, d.w.z. juist
voldoen om or. g„70n(j houden.
Geïsoleerd van de buitenwereld
Tijdens onze gevangenschap waren
*e vrijwel afgesloten van de buiten-
ereld. In het kamp kregen we in den
^oginne wel Japanse kranten, doch
waren zeer propagandistisch en
®l op een ongelooflijk kinderachtige
Dianier.
Toch kwam de bevrijding niet geheel
al als een verrassing. Onze oppas-
rs kwamen namelijk geregeld in con-
acl met de Japanse bewakers en
aal;ten met hen zo nu en dan een
aatje. Hoewel deze „berichtgeving"
zeer gebrekkig en onbetrouwbaar
am' leverde ril toch enig materiaal.
de hand waarvcn we overigens
Int F 'ton<^en gissen dan concluderen
pussen hadden we reeds op 13 Aug.
elde 'Se'ing bevel gekregen om naar
J( r te vertrekken. We hadden alles
orrt8e''a^" 106,1 plotseling een tegen-
ig^-* kwam. Toen kregen we al de
tevo 1 er 'ets gaande was. Trouwens
"ftkku reeda badden we uit hetgeen
d00r intermediair der bewa-
de indruk gekregen, dat de oorlog
Ander weer op koms'.
Aanvankelijk licht tot. half bewolkt,
ntei toenemende bewolking mati'-e
wind in de loop van de dag
naar bet Zuiden omgaand, In de
middag enige regen, tets koeler.
op zijn einde liep. Deze order en te
genorder op 13 Aug. hielden, naar ach
teraf bleek, verband met de Russische
inval in Mandsjoerije.
Behandeling van andere Neder
landers.
„Kunt U, Excellentie, ons Iets mede
delen over de behandeling van de an
dere Nederlanders?"
„Hiervan weet ik weinig. Wij hadden
absoluut geen contact meer met ande
ren, sinds wij in het laatste kamp aan
kwamen. Maar over de tijd, vóór wij
de voorkeursbehandeling genoten, kan
ik wel zeggen, dat het voedsel slecht
was en de behandeling dito. Doch ons
lot was natuurlijk niet te vergelijken
met dat van de mannen, die de veld
tocht van Bataan hebben meegemaakt,
of aan de spoorlijn in Siam hebben
moeten werken. Doch niettemin was
de behandeling zeer onaangenaam, wij
zouden zelfs zeggen: onwaardig."
Hiermede besloot de landvoogd het
kort onderhoud om zich met H.K.H.
Prinses Juliana, fcijne Excellentie min—
president prof. W. Schermerhorn en
Zijne Excellentie mr. E. N. van Klef
fens naar het gereedstaande vliegtuig
te begeven, dat het hoge gezelschap
naar Schiphol zou voeren.
Radiorede van Z.K.H. Prins
Bernhard-
Z. K. H. Prins Bernhard heeft Za
terdagavond in verband met de op
richting van het comité „Nederland
helpt Indië" een radio-rede uitgespro
ken, waaraan wij het volgende ontle
nen:
Landgenoten,
Ook Indië is vrij. Gode zij dank. De
oorlog is nu ook daar ten einde. Maar
welke ellende zullen wij ginds aan
schouwen, als het gordijn straks op
gaat?
Moed houden. Nog even moed hou
den. Vertrouwen. He«l gauw zulleR
wij weten en kunnen helpen. En over
dat helpen spreek ik u even.
Het comité „Nederland helpt Indië"
vraagt* veel, enorm veel. Geen gift,
geen bijdrage, maar een deel van uw
bezit- Van iets, waarvap het moeilijk
is afstand te doen. Wij zullen offers
moeten brengen, zware offers om het
leven in ons rijksgebied overzee te hel
pen opbouwen. Tienduizenden vrij
willigers hebben zich er aangemeld om
met inzet van hun leven mee te wer
ken aan Indië's bevrijding. Zeer velen
zullen in de komende maanden naar
Indië vertrekken, als soldaten inge
deeld in de gezagsbataljons of bestemd
voor andere diensten.
Ik richt mij thans niet tot hen. Ik
weet dat zij begrepen hebben, dat Ne
derland verplicht is bet beste te ge
ven wat het heeft om Indië te bevrij
den en op te heffen.
Ik richt mij heden tot u; landgeno
ten. die niet zelf aan het grote weik
io Indië zult deelnemen- Bedenkt wat
de band tussen Nederland en Indië be
tekent. Geeft ons uw steun. Zet mede
uw schouders onder dit werk. Wij heb
ben in de afgelopen jaren lasten ge
torst, zwaarder dan deze en onder heel
wat moeilijker omstandigheden. Wij
kunnen het aan. En we zullen onze
taak tot een goed einde brengen, om
dat wij weten dat Nederland nooit,
nooit genoeg voor Indië kan doen.
l.aat dit werk. met uw aller hulp.
in eendrachtige samenwerking cn met
Gods zegen grote resultaten ^leve
rei».
150.000 H A land droog!
Nederland en de wederoubouw.
Sinds Mei van dit jaar zijn 150.000
ha ondergelopen land droog gemaakt,
zijn een millioen mijnen geruimd;
waardoor weer duizenden hectaren
land in gebruik konden worden ge
nomen; hebben meer dan 500 koop
vaardijschepen onze aanvankelijk ge
stremde en volkomen onbruikbare
havens aangedaan; varen onze bin
nenschippers over alle belangrijke
waterwegen en brengen dagelijks
duizenden tonnen steenkool in alle
delen van ons land; zijn op 11 van de
27 plaatsen waar spoor- en verkeers-
brujjgen, van elk meer dan 500 meter
overspanning, vernield in het water
lagen, vaste beververbindingen in
orde gebracht; vervoeren de spoor
wegen dagelijks weer passagiers over
een totale raillengte van 2564 km;
zijn meer dan 180.000 lichtbeschadig-
de huizen voor bewoning gereed ge
maakt; is met de bouw van een grgot
aantal noodwoningen van de 6000, die
dit jaar nog gereed zullen komen,
begonnen; is één der grootste gaten
in de dijk op Walcheren gesloten; is
ook de Wieringermeerdijk gedicht en
pompen de gemalen 600 M3. water
per minuut uit deze polder, waardoor
het water nu reeds met méér dan 30
centimeter is gezakt.
Uiterste voorzichtigheid ge
boden.
De British Military Mission deelt
mede:
Omstreeks 1 October 1945 zullen alle
Britse, Nederlandse en Duitse mijn-
ruimingsploegen worden teruggetrok
ken naar de gebieden ten zuiden van
de grote rivieren, met uitzondering
van een bataljon in Gelderland. Als
dan zullen alle bekende mijnenvelden
in de provincies Noord-Holland, Zuid-
Holland, de Waddeneilanden, Gro
ningen, Friesland, Drente, Overijssel,
Utrecht en het grootste gedeelte van
Gelderland opgeruimd zijn. Dit bete
kent niet dat enige garantie kan
worden gegeven; dat er in deze pro
vincies geen mijnen of soortgelijke ont
plofbare voorwerpen meer liggen. -Men
biijve dus uiterst voorzichtig.
Het Japanse nieuwsagentschap
meldde Zaterdag, dat in Hirosji-
ma, de eerste stad ter wereld die
door een atoombom is verwoest,
244-000 mensen het slachtoffer van
dit nieuwe wapen zijn geworden
Slechts 6.000 van de 250.000 zielen
tellende bevolking der stad zijn aan
de dood of aan verwondingen ont
snapt. 60.000 mensen zgn terstond
„dood geschroeid". 60.000 anderen
zijn gestorven aan de verwondin
gen, 10-000 mensen worden nog
vermist, 14.000 zijn zwaar gewond
en 100.000 hebben lichte verwon
dingen.
30 Sigaretten per week
Zodra de in Engeland aangekochle
sigaretten in Nederland zijn aange
komen. aldus het weekblad „Economi
sche Voorlichting", zullen zij in de
distributie worden gebracht en kan de
voorgenomen tabaksrantsoenering van
1rantsoen per week worden be
reikt.
En geen hulp voor zieken
en onze huisvrouwen
Onze meisjes zijn „gek op een uni
form", Daardoor hebben onze matro
zen en mariniers altijd zo'n aftrek ge
had en waren de charmes van onze
adelborsten zo groot, 't Is te begrijpen
3n te vergeven. Er zit iets bekoorlijks
in het pittige uniform van onze ma
rine en het khaki van onze soldaten
doet het soms ook niet slecht, al is 't
heel wat minder charmant dan de
braniekraag van onze Jantjes en het
blauw van hun uniform. Misschien
was de bekoring niet zo groot, als het
burgerpak wat vlotter was. maar dat
is nu eenmaal niet anders en wij
burgerlieden zullen het ons moeten la
ten welgevallen, dat het schone ge
slacht méér oog en gevoel heeft voor
het hart, dat onder het marineblauw
klopt, dan voor de ziél, die onder het
burgerpakje huist.
En nu komt daar, als na-ooriogs-
geschenk. het marine-uniform voor 't
meisje. Marva-meisjes worden opge
roepen. 't Klinkt niet onaardig. Meis
jes, wier diensten nodig zijn bij de
marine. Als dat niet trekt, trekt nie
mendal. En eigenlijk verwondert het
ons niet, dat voor de 1500 plaatsen
60,000 aanmeldingen kwamen. H" is
maar niet aantrekkelijk voor een
meisje, het leven aan boord. Natuur
lijk worden ze met onderscheiding be
handeld en natuurlijk hebben ze een
reuze kans, om in hun charmante pak
je veroveringen te maken. Wanneer dus
minister Drees klaagt, dat er geen
meisjes meer zijn voor onze ziekenhui
zen, voor de verpleging van t b.c.-lij-
ders, voor kinderhulp, dan moet hij
eigenlijk te biecht gaan bij zijn eigen
regering, want wie heeft dat inst:tuut
voor Marva-meisjes ingesteld? En
zullen maanden en maanden nodig
hebben voordat uit die 60.000 jonge-
dochters een selectie is toegepast en
de 1500 uitverkorenen er uitgepikt
zijn? En natuurlijk beginnen die 58.510
niet iets anders, voordat ze zekerheid
hebben, dat ze geen kans maken.
Onze marinemannen zullen geen be
zwaar hebben tegen het instituut van
-de Marva's. Het geeft hun leven meer
fleur en kleur. Ja mag als marineman
waarlijk liever teaen de charmante
uniform van het Marvameisje ookij-
ken dan tegen de rug van een „kan-"
kerenden marinier". Maar onze marine
hèeft het in de (hoeveel jaar is het?)
van haar bestaan het ook zonder
meisjes op de schepen en inrichtingen
gered en zou dat nu plotseling onmo
gelijk zijn? Waren onze marineschenen
niet altijd een toonb-e'd van gianz *n-
de frisheid? Zaten de uniformen van
onze jongens niet altijd onberispelijk?
Werd de administratie niet punctueel'
gevoerd, mankeerde er iets aan de
verpleging? En nu reeds zijn er dui
zenden jor.ge mensen, die het werk
van de Ma«-va's kunnen en willen op
knappen. Geeft hun de ge'egenheid.
regering, en ge helpt onze ziekenhuizen
aan verpleegsters en onze huishou
wen aan een hulpje. Want nog altijd
gaat het hart van de vrouw jit naar
het schone werk in onze ziekenhuizen
en kindertehuizen en nog steeds zat
een meiaje. wier handen niet verkeerd
staan, zich thuis voelen in de huishou
ding, waar huin zo dringend nodig is.
Maar als de regering met zulke aan
lokkelijke baantjes komt. dan is het
niet te verwonderen, dat heel de vrou
welijke jeugd er op los stroom* en ^at
alle aantrekkelijkheid van „een ba n-
tje op de wal" dat vaak slechte be
taald wordt, verloren is.
Bezie de zaak eens van deze k <nt,
minister Drees. B.