Ook in Zuid-Limburg een tekort
aan werkers
ïxrssv1"» De
Wordt mijnwerker!
Stadsnieuws
Treinverkeer
belangrijk verbeterd
SPORT
CINEAC
BUITENLAND
Julianadorp.
Japanse militaristen nog
actief
in Duitsland
(Van onzen specialen verslaggever).
Het is zo langzamerhand elke Neder
lander. die even nadenkt, wel duidelijk
gewerden, dat steenkool voor het her
stel van het gehele economische leven
In al zijn geledingen en parallel daar
mee voor de normale gang van elk
gezinsleven, onontbeerlijk is.
Zonder voldoende steenkool kunnen
onze fabrieken niet draaien, kunnen
onze winkels niet bevoorraad worden,
is geen gasvoorziening mogelijk. Zon
der steenkool kunnen over enige we
ken onze huizen niet verwarmd wor
denzonder steenkool moeten vele
werkgrage handen nutteloos blijven.
Steenkool.... het is weer meer dan
ooit een wonderwoord geworden, een
woord ook, dat wijde perspectieven
opent op chemisch-wetenschappelijk
gebied.
Dat zwarte goud ligt echter opgebor
gen in de schoot der aarde en de mens
moet in haar diepten afdalen om er
over te kunnen beschikken. Van na
ture is een Nederlander dit werk niet
gewend. De Nederlander houdt van
ruime gezichten, hij houdt van zijn
zee, hij bemint zijn polderland, daar
kan hij ruim adem halen, daar kan hij
leven. Toen dan ook voor het eerst tot
exploitatie van de steenkoollagen in
ons land werd overgegaan, was men
voor een groot deel aangewezen op
werkkrachten uit het buitenland.
In de loop der jaren kwam daarin
verandering en thans is het zo, dat het
getal uit andere landen afkomstige ar
beiders slechts een gering deel van 't
geheel vormt.
In de Zuid-Limburgse mijnstreek
vonden vele Nederlanders een vaste en
veilige werkkring. Dit was mede een
gevolg van de sterk toenemende be
volking. Niet iedereen kon de zeeën
gaan bevaren, wiet een ieder was ge
schikt voor werk op het open veld. Zo
ontwikkelden de Nederlandse steenko
lenmijnen zich tot een voorname en
moderne industrie, waar flink werd ge
werkt en waar de veiligheidsmaatrege
len op zulk een peil stonden, dat een
ongeval in de mijnen tot de zeldzaam
ste uitzonderingen behoorden, iets wat
van de mijnen in het buitenland niet
altijd gezegd kan worden.
Nu de oorlog voorbij is.
Tijdens de oorlog pasten de Duitsers
ook op onze mijnen het systeem van
roofbouw toe. Dit heeft nu nog in gro
te mate invloed op de productie en is
één der oorzaken van het nog lage op-
brengstcijfer. Dit was in Juli 1938 per
dag 44.900 ton, thans 15.750 toii. An
dere oorzaken, aan dit getal debet, zijn
o.a. de vermindering van het „onder
grondse effect" per dag en per man.
Dit was in 1938: 2370 kg. en is nu
slechts 1150 kg. De oorlog' en de daar
aan verkleefde gevolgen doen zo nog
altijd hun negatieve invloeden gelden.
Het verzuim door ziekte en anderszins
is gestegen van 9% tot 22%. Bovendien
nam een aantal mijnwerkers in het na
jaar van 1944 dienst bij de stoottroepen.-
Dit alles leidde tot een productiegetal,
'dat zeer ver beneden het vereiste blijft.
Het laud vraagt mijnwerken,,
Dit alles onder ogen ziend en zich
bewust van het primaire belang der
steenkoolvoorziening, richt de regering
zich tot de arbeiders in heel Nederland.
Tot gezonde, krachtige kerels zegt zij:
Wordt mijnwerker! Verzekert 1) van 'n
sta! iele toekomst, zonder kans op
we- 'oosheid. met verzekerd pemioen.
Nc zijn ongehuwde arbeiders van 18
1aar. Zij moeten gezond van hart
cn longen zijn en mogen geen bril dra-
g?".'
De loonregeling is zeer behoorlijk.
Na een c leiding van enkele dagen bo
vengrond-. wordt men ondergronds te
w-rk ge '»'d als sleper. Het loon be-
c' aagt d n voor één dienst (is 8 uur)
4 tot f 5 «0. Eén week heeft 46 werk
uren. N- verschillende trappen door-
io~Tn te hebben, wordt men hulphou-
w ?r. daarna houwer. De totale oplei-
d:"g van sleper tot houwer duurt on
geveer vier jaar. Het basisloon be
draagt dan 195 p. m. Extra voeding
wordt verstrekt in bonnen en natura.
Bovendien is door den Beheerder van
de Ned. Steenkolenmijnen, dr. ir. Ch.
Th. Groothoff, in samenwerking met
de erkende vakorganisaties een punten-
stelsel ontworpen. Dit heeft ten doel
om den mijnwerker, die behoorlijk pro
duceert, het mogelijk te maken een
deel van zijn loon om te zetten in de
artikelen, die hij zelf nodig heeft. Bij
het loon worden punten uitgereikt,
waarop hij dan allerlei nuttige zaken
kan betrekken. Na de keuring, die te
Heerlen plaats heeft, wordt men onder
gebracht in een Gezellenhuis of zo men
wil bij particulieren. Er is een regeling
voor kostgeldvergoeding in de eerste
weken. Behalve het extra voedsel ont
vangt elke arbeider een extra tabaks
rantsoen.
Men ziet, de voorwaarden zijn uiterst
gunstig!
Laten zij, die tot op heden nog geen
nuttige arbeid verrichten, eens terdege
tij zichzelf te rade gaan. Bedenkt, dat
ge ,met aanmelding voor de mijnen niet
alleen een goede toekomst voor Uzelf
gaat opbouwen, maar ook daadwerke
lijk mede bouwt aan het herstel van
uw vaderland!
Aanmelding en inlichtingen op het
Gewestelijk Arbeidsbureau te Alkmaar,
alsmede aan de bijkantoren, liefst
vóór 15 September.
HET LAGER ONDERWIJS
DRUK BEZOCHT.
Wij richtten nogmaals onze blik op
het onderwijs, aangezien juist dit dui
delijk aangeeft, hoe Den Helder weer
op toeren komt.
Het totale aantal leerlingen van de
stadsscholen voor het openbare onder
wijs, waarbij de school in Julianadorp
is gerekend, maar niet die te Huisdui
nen, bedroeg begin September 1568
leerlingen. Hierbij dienen wij speciaal
de aandacht te vestig en op de grote
eerste klassen; het totale aantal eerste
klassers bedroeg 300, hetgeen een ge
middelde van ruim 37 leerlingen per
eerste klas is.
Deze getallen zijn echter nog niet
vast, nog worden nieuwe leerlingen in
geschreven, een stijging heeft dus iede
re dag plaats.
MEER DAN 5600 GULDEN.
Als tolk van onze dankbaarheid
Den Helder heeft veel gegeven voor
deze collecte, welke zo'n sympa
thiek doel nastreeft. De opbrengst be
draagt namelijk ƒ5322.70.
OPBRENGST VERLOTING MATVELD.
De verloting van vier fruitmand en
door de fa. Matveld heeft ƒ510.— op
gebracht.
DE LAATSTE BRAND IN DE
OUDE HELDER.
Een neerkomende lichtkogel stichtte
brand in een hoop vuilnis, gelegen in
de puinvlakte, waar vroeger Oud Nieu-
wediep bloeide. De brand nam derge
lijke vormen aan, dat de geméentelijke
brandweer uitrukte en het vuur be
dwong.
NIET IN DE DUINEN.
Tegen enkele personen werd proces
verbaal opgemaakt, aangezien zij de
duinen betraden. Dit is nog verboden
in verband met het mijnengevaar
en andere redenen van militaire aard.
MERKWAARDIG HUWELIJK.
Internationale huwelijken zijn al geen
bijzonderheid meer; dagelijks trouwen
Canadeesjes met onze Hollandse scho
nen, doch dat een man van Belgische
nationaliteit in het huwelijk treedt met
een jongedame, die in Dnepopetrowsk
(Oekraine) geboren is, dat is toch wel
een zeldzaamheid. Dit internationale
huwelijk bij uitnemendheid vindt 27
September as. plaats' op het raadhuis
te Den Helder.
Met ingang van morgen zal er een
belangrijke verbetering worden
aangebracht in het treinverkeer met
Alkmaar.
De dienstregeling zal dan als volgt
luiden:
Vertrek Alkmaar: 5.30 uur, 9 uur
en 16.45 uur.
Aankomst Den Helder: 6.25 uur,
10.42 uur en 17.53 \iur.
Vertrek Den Helder: 6.56 uur, 13
uur en 18.40 uur.
Aankomst Alkmaar: 8.05 uur, 14.45
uur en 19.49 uur.
De trein stopt in Anna-Paulowna,
Schagen, Noord-Scharwoude en H.-
Hugowaard.
Korfbal.
VERDEEL EN HEERS.
Een van de zeven informatiefilms,
verzameld onder de titel „Waarom wij
vechten" en waarvan wij indertijd de
eerste „Voorepel tot de oorlog" zagen,
draait deze week in de Cineac.
Wij vinden in deze rolprent in haar
soort beter dan de le, vooral 't kaart
werk, verstrekt door het Amerikaanse
Ministerie van Oorlog, is uitstekend
verzorgd. De film wordt duidelijk toe
gelicht, zelfs de strategische problemen
worden ons opgelost.
„Verdeel en Heers" toont ons de
Duitse overwinningen op Denemarker,
en Noorwegen; de veldtocht tegen Ne
derland. Balgië en Frankrijk en de
wijze van oorlogvoering van Hitler-
Duitsland. Wij zien de luchtoorlog te
gen Noorwegen, de slag om Narvik, de
duizenden parachutisten, die Nederland
overvielen, de grote doorbraak bij Se
dan en de vernederende ondertekening
van de capitulatie van Frankrijk.
Zeer aangrijpend is de vlucht uit
Duinkerken verfilmd en de luchtoorlog
tegen de Belgische en Franse vluchte
lingen.
Het propagandistisch element in deze
informatiefilm is minder sterk aanwe
zig dan in de eerste dezer serie; de op
namen zijn over 't, algemeen veel rea
listischer, terwijl zij ons een duidelijke
voorstelling geven van de gang der ge
beurtenissen, waarbij ons land zo nauw
betrokken is geweest.
De naam Frank Capra, die deze film
voor de Amerikaanse regering vervaar
digde, zegt voldoende.
FIETSENDIEFSTALLEN.
Het aantal fietsendiefstallen neemt
onAistbarend toe. Een ieder, die nog in
't bezit is van 'n dergelijk kostbaar ap
paraat, zij gewaarschuwd. Een motor
rijwiel werd eveneens ontvreemd.
BURGERLIJKE STAND.
Bevallen: A. Bontesvan Straaten,
z.
Ondertrouwd: J. Baijs en M.
Molenaar.
Getrouwd: C. Verberk en M. W.
van Alphen. J. H. Smith en J. P. van
Eijsden. J. A Berkeljon en B. M.
Wolska. A. Pool en J. M. Boot.
A Hof f man en H. van der Meer.
Overleden: A. Bakker, v„ 21
maanden. G. l/C. Kruit, echtg. A. J de
Boer, v., 61 jaar.
K. V. H. WINT VAN DE
ZWALUWEN.
Zondag 9 September ontving K V
H. de nieuwe korfbalvereen. „De Zwa
luwen van Den Hoorn op Texel, Deze
vereen, beschikt over een goed twaalf
tal. Om twaalf uur floot de scheids-
recher, de heer K. v. d. Maas, de
twaalftallen in het veld. Direct ont
wikkelde De Zwaluwen een zeer snel
en open samenspel, tegen een onzeker
begin van K. V. H. Na 10 min. opende
de Zwaluwen de score. Lang duurde
deze voorsprong niet, want mej. s.
Gorter bracht spoedig de balans weer
in evenwicht. Texel bracht door goed
samenspel en het benutten van de kan
sen de stand op 3-1 in haar voordeel.
K. V. H. kwam toen pas los, en A.
Gieles maakte de partijen met een
paar prachtige afstandschoten weer
gelijk.
Na de rust was Texel weer aan bod,
en maakte 43. Daarna zakte het spel
peil van Texel, en K, V. H. maakte we
derom gelijk. Door het tempo te ver
hogen, bracht K. V. H. de stand op
64 in haar voordeel. Al met al een
prettige wedstrijd. Zondag a.s. is K. V.
H. de gast van de „Zwaluwen".
In de handen van de scheidsrechter
K. v. d. Maas, was de leiding goed.
J. V. C.-NIEUWS.
Zondagnamiddag ontving JVC I
Succes II voor de Vrijheidsbeker.'
In,een vrÜ gelijk opgaande strijd
werden de punten opgevoerd tot een
sPel "-4- De J. v. C.-voorhoede
was goed op dreef, de achterhoed, was
er daarentegen hopeloos uit. behalve
de keper. Deze heeft goed werk ge-
Vooraf werd gespeeld J. v C a—
Succes a. Hier waren de J v C'ers
overwegend sterker. A.s. Zondag gaa
en jevSC TV' R C 4 ™Vuu1
2.30 uur. °ntVangt Geel-Zwart 2 om
Zal de keizer toch verdwij»»»'
In Washington krijgt men sleede
meer bewijsmateriaal in handen, aldus
de correspondent van de Daily Mail
dat de Japanse militairistan besloten
zijn de politieke controle in handen te
houden, en de Britse en Amerikaanse
piannen te verijdelen, die er op f
richt jajn, de overwonnen natie demo
cratische beginselen bij te brengen e
militaiiristen zouden het voornem.n
koesteren, hun verslagen legers
tertijd te maken tot een instrument va
wraak tegen de geallieerden.
President Truman en zijn adv) -
zijn genoodzaakt meer en meer
dacht te wijden aan de in Tok»
dreven propagandacampagne, die e
gericht is het Japanse volk te doen
loven, dat Japa* de oorlog "ie
loren heeft. Amerikaanse dilom»
en leiders van leger en vloot e
reeds besprekingen gevoerd om
derzoeken wat gedaan ^an *°tenjs
teneinde het Japanse volk de be
van de nederlaag te doen b'j
en de plannen van de milita)^
dwarsbomen. Op Truman japan-
uitgeoefend, de vrede voor de
ners harder te maken dan aan\d
in het voorneman lag. z kejzer
men over de mogelijkheid, a
Hirohito zal worden afgezet
de Ver. Staten overgebracht
berecht te worden.
Dc dreigende hongersooo
de pol'tielie
Fenner Brockway, ac
secretaris van de Independani rir
Party (wier socialistisch P' j^bouf*
dicaler is dan dat van tiarinï
Partij) dringt er in een ver vocdse'
Engeland en Amerika op dU verbafld
te zenden naar Duitsland, 1,1 #jnter
met de daar dreigende ziekteB'
Brockway wijst er op, da .je zoU"
die het gevolg van deze worde"
den zijn, niet zouden kun" o0k de
beperkt tot Duitsland en ,te zel>s
omliggende landen, en an ï°B'
Engeland, de gevolgen nle0
den kunnen voelen. lmt>ove"
Duitsers liet sterven, *ou iQ D"its'
dien de hooptop "g0° J*'nen ve""fn
land in de toekomst wraak
tigen: de gevoelens va ren en
haat zouden blijven voo _.,«u &TT
haat zouden blijven v gevolI
volgende oorlog zou
nen zun.
Druk: Dagblad
Noord-Hollan
d*
V.
