De Schrik der Zeeën
r
Opperschipper De Jong vertelt
Waarom „Life" het artillerie-instructieschip
„De Vliegende Hollander" noemde
STADSNIEUWS.
INGEZONDEN.
II
66.000 Ton op 66 000 mijl veroverd!
„Ja, onze „Van Kinsbergen" heeft
zich buitengewoon gehouden en we
zijn allemaal aan boord bar groots
op de schuit. Dat mogen we ook
zijn, als ik II vertel, dat bet be
kende Amerikaanse blad „Life"
herhaaldelijk grote artikelen en ge-
illustreerde pagina's aan het Neder
landse artillerie-instructieschip
wijdde en het noemde „The Flying
Dutchman" (De Vliegende Hollan
der). En dat het geen paradeschuit
je was, bewijst ook wel het Wti
dat we van Mei '40 tot Juli '41 al
leen al 66.006 ton scheepsruimte op
den vijand buitmaakten. Dat was
over een afstand van welgeteld
66.000 mijl, precies dus één ton per
gevaren mijl....
Aldus vertelt ons opperschipper G. J.
A. de Jong van de Van Kinsbergen, die
die eerste, veelbewogen, periode van
dat schip als chef d'équipage mee
maakte en nog eens duidelijk onder
streepte, hoe het mogelijk was, dat dit
onderdeel der Hollandse navy bij den
vijand te boek liep als „de Schrik der
Zeeën".
De Marine-commandant van Den
Helder, schout bij nacht Jolles, had een
zuiver voorgevoel, toen hij begin Oc-
tober '39 chef d'équipage De Jong de
hand drukte in de haven van Nieuwe-
diep en hem zei „Schipper, we gaan
zware tijden tegemoet, Ik wens je een
goede reis".
Zwaar wérd het, voor al die 201 man
nen, die aan boord waren, en naar de
West gingen. Direct al, want de 14 da
gen, dat de Van Kinsbergen opstoomde
naar Ponta Delgada op de Azoren was
het aan één stuk door zwaar weer.
Maar dat was pas een voorproefje voor
wat volgen zou.
In de West werd de opleiding klaar
gestoomd van de kanonniers, doch ln
plaats van 6 maanden nam de tweede
opleiding slechts- 3 maanden in beslag.
Het was een „Blitz"-opleiding. Het
spande geducht en er werd terdege re
kening gehouden met alle mogelijkhe
den. En dat wae maar goed ook, want
op die 10de Mei 1940 deelde 's nachts
de 1ste officier, luitenant ter zee Van
Vreeswijk, mede, dat de Hunnen Ne
derland waren binnengevallen en de
Van Kinsbergen werd full speed buiten
gaats gezonden.
Reeds die eerste dag werden er niet
minder dan 3 Duitse 6chepen genomen.
De Duitsers kregen niet eens de kans
om maar iets te beschadigen, hoewel
op alle drie bussen benzine klaar ston
den en flessen vloeibaar pycrinezuur,
electrisch van één punt uit te ontsteken
waren. De bemanning werd geïnter
neerd en de schepen aan de geallieerde
vloot toegevoegd. Als „Curacoa", „Aru
ba" en „Bonaire" hebben ze de hele
oorlog hun diensten aan de bevrijding
bewezen. Van twee andere schepen zag
ide bemanning kans er één in brand te
steken, doch het vuur kon nog geblust
worden. Dat was het tweede grote
succes.
'Aan verschillende kusten werd vervol
len gepatrouilleerd en de Van Kins
ter"-n was als een kleine spin in een
levMig net.
b' '"'"r drie was de „Winipeg", den
Bh'" waarop zich behalve 200 Duit-
fr ""k een deel Franse bemanning
bo1 i* die klaarblijkelijk Vichy-sym-
pa*Meën koesterden. Het schip werd
vp-o-ard en naar Port of Spain over
gebracht.
VprvolP—is kruiste men voor Marti-
njo-io en '-"♦dekte een hulpkruiser en
een groo* -"-achtschip, die naar Dakar
m~"-*en ''-t waren Franse schepen en
de Frpp—i vertrouwde men niet. Dat
w-c iuic» gezien, want toen de Van
K'-"-bergen de kans kreeg het stoom
schip, de „Arab'' te overmeesteren,
bleek, dat de Fransen lelijk met de
stuurinrichting saboteerden. Het was
echter te laat voor hen en de „Arab"
werd netjes naar Port of Spain opge
bracht.
Kort daarop legde de „Schrik der
Zeeën' beslag op een Deense tankboot,
onder de yenezuelaanse kust. Twee we
ken daarna voer dat schip al met een
lading olie naar Engeland In de Golf
van México joeg de Van Kinsbergen op
3 Duitse schepen. Een werd buitgemaakt
en naar Tampico opgebracht. Interes
sant is dat nummer twee gesignaleerd
en doorgegeven Werd door den marco-
niman van het Nederlandse vliegtuig
„De Snip", en wel aan een Engelse
kruiser, die er wel weg mee wist
Het derde schip; dat de Van Kinsber
gen naderde werd echter in brand ge
stoken door de bemanning en ging ver
loren. Het was een olie-stook schip en
het volk ging in de boten en liet zich
oppikken. Het werd geïnterneerd op
Jamaica.
Ziehier het resultaat in een zo korte
periode. Op 25 Juli 1940 voer de Van
Kinsbergen de haven van Liverpool
binnen, waar de equipage goeddeels
over andere schepen verspreid werd.
Nadat het geheel was nagezien, vertrok
't opnieuw naar de West, waar het als
convooier steeds buitengewoon nuttig
werk ten bate van de geallieerde zaak
verricht heeft. Is l)et wonder dat de be
manning, van overste Hoek, den com
mandant, af, tot het allerjongste zeuntje
tevreden zijn over dezen „Vliegenden
Hollander", die, net als ten tijde van
Bestevaer de zeeën schoonveegde van
vijandelijke scheepsruimte?
Dit alles, en nog heel wat méér, ver
telde ons opperschipper de Jong en hij
vertelde het zó beeldend en met zóveel
nauwelijks verholen nationale trots, dat
de man, die tegenover hem zit, tenslot
te mede de overtuiging krijgt, dat Hare
Majesteits artillerie-instructieschip Van
Kinsbergen inderdaad een der promi
nenten uit de recente geschiedenis van
onze zeeoorlog is geweest en dat de
naam van dit goede Hollandse schip
tot in lengte van jaren een bijzondere
klank zal behouden. Als „schrik der
zeeën", maar óók als bewijs, wat Ne
derlandse marinemannen presteerden
met een klein schip in een gruwelijke
krijg. Ze deden hun plicht, schip en
bemanning beiden, en eerden zó de
kleuren van het dundoek der Neder
landen.
A. C. VAN KAMPEN.
DE BIJZETTING VAN PASTOOR
A. KOOPMAN.
Aan de R.-K. organisaties (ook de zuiver
godsdienstige), welke aan de plechtig
heden van wijlen den"zeereerw. Heer
Adrianus Koopman op Maandag a.s.
wensen deel te-nemen, wordt verzocht
zich aan te melden bij den heer P. Th.
Luyckx, Timorlaan 5 tot en met Vrij
dag 21 September a.s., die dan tevens
verdere inlichtingen zal verstrekken.
Voor nadere bijzonderheden wordt
reeds verwezen naar de rouwadverten
tie, voorkomende in het nummer van
morgen.
BURGERLIJKE STAND.
Opgaaf van 13 t.m. 18 Sept.
Bevallen: E. M. Vermeulen
Brinkman, d. A. Ch. Schilder-
Klooster, d. A. M. KraakMolenaar,
z. J. Feenstra—Visser, z. A. A.
SchoonhovenSchouten, d.
Ohdertrouwd: C. van Mullem
en H. Külik. W. G. F. Geervliet en
N. Gatilina. K. Kievit en C. Vrees
wijk. F. Himpers en T. Visser. C.
D. Mahieu en M. Slagwater.
Getrouwd: J. Planken en A. B.
Bakker. H. K. Noorda en C. Duinker.
S. J. G. Groot en A. L. Nijhof.
Overleden: P. H. W. de Betue,
m., 19 maanden.
DE SLAG OM ENGELAND.
Deze film, evenals de andere in de
serie documentatiefilms „Waarom wij
vechten" in opdracht der Amerikaanse
Regering vervaardigd door Frank Capra,
behandelt de heroische luchtslag, die
van 8 Augustus 1940 tot 6 Oct. woedde
boven het Britse eiland.
De verschillende fasen worden ons
geschetst: de luchtoorlog tegen de En
gelse kustvaart, vervolgens tegen de
kustplaatsen, dan tegen havensteden en
vervolgens tégen de Britse vliegvelden.
Toen dat niet gelukte, toen Engeland
nog niet stormrijp bleek, besloot het
Duitse oppercommando Londen in puin
te leggen en de weerstand van dit volk
te breken.
Acht 'en twintig dagen lang werd
Londen door de Stuka's, jagers en zwa
re bombardementsvliegtuigen van de
Luftwaffe aangevallen, maar de geest
van de Londenaren bleef ongebroken!
Op 6 October zag Hitier van de dag-
aanvallen af, zij kostten hem te veel
vliegtuigen en, vooral, pilotan. Toen
begonnen de zenuwslopende nachtelijke
bombardementen.
Wij zien de Londense bevolking, le
vende in de ondergrondse schuilplaat
sen, levende in kelders en ondergrond
se gangen. En wij, die'hier in Den Hel
der toch ook wel het een en ander mee
maakten, krijgen bewondering voor het
uithoudingsvermogen van deze mensen,
ja, wij schamen ons, omdat tien Helder
na 24 Juni door bijna zijn gehele
bevolking verlaten werd
,De opnamen zijn prima, de uitleg dui
delijk en overzichtelijk.
Terecht kunnan wij met Churchill
zeggen: „Nog nooit is in menselijke con
flicten zoveel verschuldigd geweest door
zovelen aan zo weinigen".
HET IS VERBODEN...
De politie is aan het bekeuren gesla
gen. Wij zijn nog niet geheel gewend
aan de orde en tucht, welke nu een-
Een aantal personen werd bekeurd
maal moet' bestaan wil het verkeer re
gelmatig verlopen,
wegens het zitten op vensterbanken; op
dfe Zuidstraat en Binnenhaven werden
een groot aantal wielrijders bekeurd,
aangezien zij zich niet op het rijwielpad
bevonden; een persoon liep tegen de
lamp, toen hij fiets reed zonder het
6tuur vast te houden; bekeuringen wer
den gegeven aan personen, die zich in
de verboden gebieden, opzij van de
Kanaaiweg en aan de Buitenhaven, op
hielden en een aantal personen was
„zuur", toen het zich niet stilhield tijdens
het concert in de Muziektent in het
Julianapark. terwijl grote borden dit
toch duidelijk geboden.
Men zij gewaarschuwd!
H.B.S.'ERS OP HET OORLOGSPAD.
Een viertal H.B.S.'ers prutsten een
papieren boot in elkaar, zij deden er
zwavel en slagsas in en lieten het ge
val in het Helderse Kanaal, voor het
Politiebureau nota bene!, tot explosie
komen. Hun baldadigheid hebben zij
kunnen overdenken in dat bureau, want
zij werden die nacht daar opgeborgen.
Twee scholieren van dezelfde school
stookten een vuurtje op de Zuidstraat,
wierpen er patronen in en het veroor
zaakte een „knal"-ontploffing. Proces
verbaal werd opgemaakt.
De heren weren zich wel!
BEZIT VAN VIJANDELIJK ROEREND
GOED.
Vóór 1 Aug. ji. had men de plicht
N.S.B.-goederen, en goederen van den
vijand of landverraders, welke men door
verschillende onmstandigheden onder
zijn beheer had, aan te geven aan het
Bureau Roerende Goederen van vijan
den en landverraders. Singel 3 Den
Helder.
Het achterhouden van genoemde
goederen wordt beschouwd als misdrijf
en tegen de daders wordt proces-ver
baal opgemaakt.
JONGETJE AANGEREDEN.
Aan de Spoorgracht werd een drie
jarig jongetje door een paard-en-wagen
aangereden. Het liep enkele kneuzingen
en verwondingen op en werd door den
heer F. N. Winter van het Rode Kruis
naar huis vervoerd.
AANRIJDING.
Op de hoek van Spoorstraat en Ko
ningstraat vond een aanrijding plaats
ussen een NACO-bus en een auto. De
auto liep schade op. Naar de schuld
vraag wordt een onderzoek ingesteld.
GELDFEEST
Minister Lieftinck heeft zowaar
Het juiste spoor getroffen
En onze duiten worden nu
Gezuiverd: Is dat boffen?
t Komt voor elkaar, men doet z'n
best
Om „zwart" geld „wit" te maken
En niemand interesseert zich meer
Voor allerhande zaken.
De distributiedienst die wordt
Er rustig voor gespannen
En zijn straks alle zalen vol
Van vrouwen en van mannen
Een „tientje" krijgen z'e per kop
Om één week van te teren
Die Brederode krijgt gelijk
Toen hij sprak: ,,'t Kan verkeren".
De werkman en de kolonel
De boekhouder of fitter
En onverschillig wie er komt
Steeds mêer geld wordt er witter
En allen krijgen zij tien pop
Waarop we moeten letten
Wij mannen krijgen dus geen kans
Op „zwarte" sigaretten.
'k Beklaag het ambtenarencorps
Achter ft loket gezeten
Die zwart met wit verruilen moet
Met één maat uitgemeten
Het wordt deez' week een
geldfestijn
Van guldens en van knaken
En 't is een prachtgelegenheid
Om rustig „los" te raken.
Veteraan.
DIEFSTALLEN.
Er werd aangifte gedaan van ee»
groot aantal diefstallen.
ONTVREEMD.
Ontvreemd werden: een roeiboot, eea
lam, een pakje wasgoed en een aitital
rijwielen. De kleptomanie bestaat nogl
Mijnheer de Redacteur,
Mogen wij beleefd plaatsing verzoeke*
van het volgende?
JEHOVA-GETUIGEN.
Velen van onze Helderse inwoners
hebben j.1. Vrijdagavond de vergadering
bezocht van de Jehova-getuigen. E*
misschien is het hun gegaan als onder»
geteekenden, dat zij zich bij alle waar
dering voor de moed en ijver van deze
mensen toch gestoten hebben aan het
eenzijdige getuigenis, dat gegeven werd
en aan het liefdeloze oordeel, dat over
de gehele Christenheid werd uitgespro
ken.
Ondergetekenden weten zich één met
de Christenen van alle eeuwen en zijn
het er mee eens, dat alle openlijke of
bedekte afbraak van kerk of organisa
tievorm. waar Christus overigens in het
middelpunt staat, uit den boze is <u't
de beginselverklaring der Ned. Evang-
Zending).
Zij wensen aj. Vrijdag in de Cineac,
die daarvoor welwillend door den heer
P. van Twisk werd afgestaan (waarvoor
hun beleefde dank) een opbouwend ge
tuigenis te doen horen. Zij wekken al
len, die j.L Vrijdag aanwezig waren,
inzonderheid de Jehovagetuigen zelf.
dringend op om deze samenkomst MJ
te wonen.
De toespraken van hoogstens een
kwartier worden afgewisseld door solo
en samenzang. Solist de heer D. Ho1
stelle, organist de heer v. d. Kuyl-
Men zie verder de advertentie in
nummer.
Met vriendelijke dank voor de Plaa
S'ng' c F. BIJLSMA.
A VRIES.
c v. d. brugge
Eerste vliegtuig uit
Zwitserland aangekomen
Gistermorgen is op Schiphol
komen het eerste; toestel van d£
ZürichAmsterdam, een dienst, o
driemaal per week wordt ondt,£ °'jjet
en aansluiting geeft op ZwedJ"' rdé
toestel, de Hbirl, een D.C. 3, arrn
met 8 passagiers; op de terugtoc
voerde de machine 21 personen.
