HELDERSCHE COURANT
De Nederlands-Indische regering
begin October naar Batavia
Olie
Zuid-Amerika het land der toekomst?
Wie lost dit probleem op?
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL .WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Indonesië in de branding
Geen sprake van werkelijk
belangrijke incidenten
3.000.000 dollar voor
Nederland
Atoombom blijft scherm
voor
Komt Engelse regering
verplichtingen in Palestina
niet na?
Onze lezers
aan het woord:
Weerbericht
Voor boeren en
vaklieden
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1945.
Je Jaargang No. 544.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving 1 2.60, Postabonnementen 1 3.00
Vso gezaghebbende zqde verwacht
men met stelligheid, dat de eerste ge
allieerde troepen op 4 October te Bata
via zullen landen. Vermoedeltfk zullen
de geallieerde troepen op 14 October by
Soerabaja aan land gaan. Ook Padang
(Sumatra's westkust) en Medan (Suma-
tra's oostkust) zullen in de eerste helft
van October worden bezet. Verwacht
mag worden, dat de luitenant-gouver
neur-generaal van Nederlands-Indië, dr.
H. J. van Mook, begin Oct. uit Bris-
bane zal vertrekken en geiyktydig met
de geallieerde troepen in Batavia aan
land zal gaan.
Voorts kan worden gemeld, dat in de
buitengewesten Makassar en Timor
reeds zijn bezet en vermoedelijk ook
Ambon en Menado. Deze berichten zijn
van het uiterste belang, wanneer men
ze beschouwt in het licht van de recente
mededelingen over de politieke toestand
op Java. Hoewel, voor zover tot dusver
bekend, in de andere delen van de Ar
chipel de houding der bevolking rustig
en zelfs sympathiek jegens de Neder
landers en geallieerden is te noemen,
Is het in West-Java anders gesteld.
Weliswaar is van werkelijk belangrijke
incidenten tot dusverre nog geen spra
ke geweest, doch het was. duidelijk, dat
de onzekere gezagsverhoudingen en het
wegblijven van de geallieerden en van
de aanvoer van voedsel, medicamenten
en andere herstelmaterialen op de duur
onpleizierige consequenties zouden kun
nen hebben. Reeds werd er op gewezen,
dat de loutere aanwezigheid zelfs van
een zwakke bezettingsmacht voldoende
zou zijn om klaarheid en rust te schep
pen. Meegedeeld kan worden, dat over
wegingen van deze aard er toe hebben
geleid de oorspronkelijke plannen met
betrekking tot de bezetting van Indië,
die in een tragere bezetting voorzagen,
te herzien. Deze zal nu in sneller tem-
Po dan oorspronkelijk was beraamd,
worden uitgevoerd.
Spoedig herstel van de lucht-
verbinding met Indië.
Naar de Indischp redacteur van
ANP-ANETA verneemt, hebben de
onderhandelingen in Amerika van
den directeur der K. L. M., den heer
Plesman, ertoe geleid, dat Nederland
binnenkort weer over vliegtuigen zal
beschikken, waarmede de luchtiyn Am
sterdamBatavia op de kortste termijn
zal worden heropend. De onderhande
lingen van dan heer Plesman zijn in
zoverre geslaagd, dat de Nederlandse
regering vliegtuigen zal kopen, bestemd
voor het gebruik op de route Neder
land-Nederlands Indië. Later zullen de
ze toestellen onder bepaalde modalitei
ten aan de K. L. M. worden overge
dragen.
Het ligt in de bedoeling in eerste in
stantie te komen tot een regerings-
vliegdienst op Indië, waarbij de K.L.M.
voor de exploitatie zal worden inge
schakeld. Reeds binnenkort kan de
opening van deze regeringsvliegdienst
°P Indië worden verwacht. Daarvoor
zullen worden benut z.g. C 54 machines
Dit zijn Douglas D C 4 toestellen, om-
tent welker aankoop de heer Plesman
juist tot een accoord is gekomen. Er
komen van deze vliegtuigen binnen kort
een zestal naar Holland. Men verwacht
ze hier binnen enige weken. Daarna
zullen nog acht vligtuigen volgen. Deze
zullen worden gebruikt om regerings
personen en andere belangrijke figuren
zo snel mogelijk naar Indië te brengen,
alsook om lieden, die uit Indië geëva
cueerd moeten worden, naac het moe
derland te brengen.
Daarenboven zal door middel dezer
vliegmachines natuurlijk de postdienst
worden onderhouden.
In dit verband kan gemeld worden,
dat ook van de zijde der Indische re
gering plannen bestaan om enige vlieg
tuigen voor genoemd vervoer te ge
bruiken. Men heeft hierbij het oog op
militaire transporttoestellen.
EngelsAmerikaanse overeen
komst.
Een dreigende botsing van Britse en
Amerikaanse oliebelangen in het Mid
den-Oost sn is, naar Reuters diplomatie
ke correspondent meldt, voorkomen door
het bericht, dat zo juist in Londen een
herziene olie-overeenkomst tussen En
"geland en de Ver. Staten "Is onderte
kend. De ondertekening van de over
eenkomst werd meegedeeld op een door
minister Shinwell en den Amerikaansen
minister Ickes gehouden persconferen
tie. Hoewel omtrent de inhoud van de
overeenkomst door de genoemde mi
nisters geen nadere mededelingen wer
den gedaan, kan worden aangenomen,
dat de gesloten overeenkomst bepaalt,
dat beide partijen op voet van gelijkheid
toegang zullen hebben tot de olievoor
raden van het Midden-Oosten. Het is
de bedoeling van de overeenkomst, dat
zij multilateraal zal worden, doch vol
gens Shinwell is nog geen beslissing ge
nomen, welke landen uitgenodigd zullen
worden om deel te nemen aan de inter
nationale olieconferentie, welke krach
tens de overeenkomst zal worden bij
eengeroepen, terwijl omtrent de plaats,
waar deze conferentie zal worden ge
houden, nog evenmin een beslissing is
genomen.
Het comité „American Relief for
Holland" heeft een bedrag van
3.000.000 dollar gereserveerd voor de
aankoop van de in Nederland meest
noodzakelijke levensbehoeften. De
heer Heinz, directeur van de beken*
de Amerikaanse conservenfabrieken
en afgevaardigde van het comité,
heeft zich in Nederland persoonlijk
op de hoogte gesteld, welke artikelen
daarvoor in aanmerking komen.
Brigade-generaal Patrick Hurley, de
ambassadeur van de Ver. Staten in Chi
na, die zich op weg bevindt van Tsjoen-
king naar Washington, -heeft ver
klaard, dat het geheim van de atoom
bom onthouden zou worden aan volke
ren „wier doel is te veroveren".
Dr. Weizmann beschuldigt.
Dr. Weizmann, president van de we-
reldzionistenorganisatie, heeft op eerste
Londen gehouden bijeenkomst van 400
zionisten-gedelegeerden de Engelse re
gering ervan beschuldigd, dat deze
haar verplichtingen in Palestina niet
nakomt. Palestina, dat onder Brits
mandaat staat, is het enige land in de
beschaafde werèlcT, aldus Weizmann,
waar discriminatie tegen de Joden nog
bestaat. Na gewezen te hebben op de
grote moeilijkheden, welke aan een
emigratie van Joden naar Palestina nog
steeds iil de weg staan, verklaarde dr.
Weizmann dat geen aardse macht zou
kunnen maken, dat de Joden zonder
vaderland zich van Palestina zouden
afwenden, geen hindernis zal hen er
van weerhouden te trachten weer de
kusten van Palestina te bereiken. Te
genslagen zullen het verlangen naar
vrijheid slechts heviger maken.
Naar aanleiding van het bericht, dat
de Engelse regering de Palestijnse
kwestie aan de raad van de verenigde
volken zal overlaten, verklaarde dr.
Weizmann tenslotte nog, dat Engeland
Palestina zonder Witboek had ont
vangen en dat het de plicht van Enge
land was om Palestina zonder Witboek
aan de verenigde volken te overhandi
gen.
Het weerbericht luidt tot Dinsdag
avond: aanvankelijk krachtige, later
afnemende noordelijke wind, misse
nde bewolking, plaatselijk enkele
buien, vooral aan de kust kdhd.
„In de Z.-Amerikaanse landen bestaat
'n gebrek aan arbeidskrachten en er is
dan ook grote belangstelling voor immi
gratie, met name uit de Scandinavische
landen, uit Nederland en uit België.
Vooral' ia er een tekort aan landarbei
ders en tuinders en van vele zijden
heeft men mij reeds gevraagd of het
niet mogelijk is een half millioen boe
ren te bewegen naar Latijns Amerika
te komen". Aldus ex-minister Ch. J. I.
M. Weiter tijdens een lezing, die hij
gisteren in Pulchri Studio voor leden
van het Nederiands-Zuid-Amerikaans
instituut heeft gehouden. „Wil een der
gelijke immigratie kans van slagen heb
ben", zo vervolgde de h°er Weiter zijn
beschouwing, dan zal echter aan de
volgende drie voorwaarden voldaan
moeten worden:
1. Een grondig vooronderzoek zal
moeten plaats vinden door Nederlandse
deskundigen op het gebied van land
en tuinbouw, die bovendien nog de
Spaanse taal meester zullen moeten
zijn.
2. De immigratie zal in de aanvang
op zeer beperkte schaal moeten plaats
hebben, bijv. niet meer dan 40-50 ge
zinnen en
3. Men moet zeker zijn van de fi
nanciële steun der regering wat be
treft de aankoop van bouwgrond, wei
de. huisraad, gereedschap.
Ook voor bekwame vaklieden is er
in Zuid-Amerika plaats, maar ook hier
zal de regering van tevoren een on
derzoek moeten instel'en. Sterk moet
ontraden worden op goed geluk naar
'Zuid-Amerika te gaan.
Eén onzer geëvacueerde abonné's, de
heer W. Heuvelman, in Zuid-Scharwou-
de, schrijft ons:
In „Wie stem ik", van 11 September,
las ik over „De schandelijke politiek
van de regering van vóór 1940, toen de
arbeider geen koopkracht had". Ik bea
het daarmee eens, maar in datzelfde
stuk wordt gesproken over onze huidige
regering, die „de vuile was moet op
knappen". Ja, inderdaad moet, doch la
ten de kiezers er nu voor waken, dat
het niet blijft zoals het is en niet meer
wordt zoals het was.
Met uitsluitend nieuwe volksvertegen
woordigers komen we er ml. ook niet.
Het is zelfs mogelijk, dat juist die van
vóór 1940 hebben ingezien, welke fouten
ze gemaakt hebben, zodat ze dus in staat
zijn deze fouten te verbeteren. Wie wijst
mij den man aan, die het probleem „be
staansmogelijkheid voor den arbeider"
weet op te lossen? Want zover is het op
het ogenblik nog lang niet.
Wie kan met een loon van 30 of 35
gulden nog rondkomen? En dat is toch
een loon, dat niet aan de lage kant is.
Welke arbeider kan van zijn loon 75
cent betalen voor een pakje sigaretten
en 1.50 voor een pakje sigaren? Wie
1.60 voor een kilo druiven? En nu is
er nog geen textiel of schoeisel. Waar
van moet dat, zo hoog nodige, straks
betaald worden? Of zullen de bonnen
weer uit armoede verkocht moeten
worden?
Wie moet men stemmen? Ik weet het
niet. Wel weet ik, dat dit anders móet
worden. Als er een nieuwe regering is,
laat er dan geen partijstrijd zijn, maar
samenwerking tot heil van het ganse
volk. Van hoog tot laag moet men er
van doordrongen zijn, dat men er niet
is, als de partij het grootste aantal ze
tels" heeft. Neen, alle partijbelang moet
opzij gezet worden en alle krachten zul
len moeten worden ingespannen, tot heil
van het volk. Eerst dan kan er wel
vaart komen voer iedereen.
Mijnheer de redacteur, ik wil hier
geen partijpropaganda maken. Ik ben
christen en arbeider. En nu vraag ik:
„Wie moet ik stemmen? De z.g. linkse
arbeiders hebben hun partijen, die hun
belangen ten volle behartigen, doch
daarbij kunnen wij ons niet aansluiten,
want vóór alles zijn wij christenen.
De bestaande chr. partijen zijn voor
onze belangen nimmer op de bres ge
sprongen en zullen dat in de toekomst
waarschijnlijk ook niet doen.
Waar blijft nu onze partij?
Nogmaals; wie moet ik stemmen? Wie
er antwoord op weet, geve het.
Wij hebben gemeend, deze stem, dia
min of meer als een noodkreet is, ta
moeten opnemen en geven gaarne an
dere lezers gelegenheid op zakelijka
wijze daarop te antwoorden. Het is een
vraag, die niet alleen leeft bij dezen
abonné en het is goed, dat merr zicht
ook in dit opzicht eerlijk uitspreekt,
want zo alleen kan er klaarheid komen.
B.
WIST U,
dat het Nederlandse Rode Kruis 600
hulpposten langs de wegen in stand
houdt, welke op de buitenwegen vrij
wel alle slachtofers eerste hulp
verleenden?
DE HONGAARS-RUSSISCHE HANDEL'
Volgens radio Moskou heeft de Hon
gaarse voorlopige regering besloten een
gemeenschappelijke onderneming ta
stichting met de Sowjet-regering om
de goeder enruil tussen Hongarije en da
Sovjet-Unie te controleren. Het kapi
taal van deze onderneming aal onge
veer vijfhonderd millioen pengoe be
dragen.
