HELDERSCHE COURANT „Het wordt mij bang om het hart Het gepeupel heerst op Java NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Min. Schermerhorn: „Kortenaer'' in Nederland Tweede Kamer Over vier of vijf weken noodparlement Motie van den heer Schouten Weer 2000 Ned. soldaten naar Indië Schiphol wordt wereldluchthaven Postcheque- en girodienst hervat Verplichte arbeid in Berlijn Wat doen we met de N.S.B.ers? Het weerbericht VRIJDAG li OCTOBER 1941 3e Jur;ui{ No. 559. VERSCHIJNT DAGELIJKS Advertenties 11 cent per millimeter HOOFDREDACTEUR J. BIJLSMA ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en omgeving 1 2.60Postabonnementen t 3.00 II „Wanneer ik denk aan hetgeen er op het ogenblik in het verre Oosten gebeurt tengevolge van de onverwacht snelle capitulatie van Japan en het gezagsvacuüm op Java, dan wordt het mij bang om het hart, zo zeide de Minister-President Prof. Ir. W. Schermerhorn gisterenavond in een vergadering te Eindhoven. „We staan helaas niet meer alleen voor dit eerste vacuum, doch een tweede vacuuna is bezig te ontstaan. Als alle tekenen niet bedriegen, dan ontwikkelt zich hier geen politieke beweging, maar een wanstaltige anarchie met alle gevaren die daaraan vastzitten voor tienduizenden mensen, blank en bruin. De Nederlandse regering heeft slechts bescheiden mogelijkheden en steun van andere zijde wordt met angst in het hart verbeid. Ik vertrouw, dat in dit opzicht een wending ten goede zal op treden, want het gaat thans niet meer om een politieke strijd doch om de be scherming van het leven van blank en bruin. Afgezien van de huidige gebeurtenis sen, die ik zie als een incident, blijft het feit bestaan, dat zich in Indië, in Indo-China, in Ned.-Indië en ook in China bezig is een ontwikkeling te vol trokken, die een enormen Invloed voor de gehele wereld zal hebben." Tussen twee grootmachten. Sprekende over de grote verschuivin gen op internationaal gebied zeide Prof. Schermerhorn, dat West-Europa thans ligt ingeklemd tussen de twee werkelijke grootmachten van deze tijd. Amerika enerzijds en de Sovjet-Unie anderzijds. Amerika zag hij met een sneltreinvaart terug gaan naar zijn oude ^liberaal-kapitalistische politiek. Mis schien is deze tendenz door de dood van Roosevelt nog versneld. Rusland zag spreker als de drager van het collec tivisme met minstens voorlopig een overwaardering van de gemeenschap, zij "et dan dat ook daarvan het einddoel den mens tot gelding te brengen. Moeten wjj nu kiezen tussen deze twee? zo vroeg spreker zich af. De tji-V.B. meent van niet, doch is van oor- cci, dat wg in West-Europa ecu eigen waarde eu een eigen roeping hebben, ik heb de stellige overtuiging, dat cst-Europa en Nederland in dit op dicht een eigen kleur hebben. In Neder land gaat het slechts om de keuze tus sen twee vormen van socialisme: een t.an ^et type van het Russische collec- ^visme of een socialisme, waar in laat- li-t lnstantie de waarde van de mense- e Persoonlijkheid de laatste richt- 'Uh is. Sprekende over het sociale terrein prof. Schermerhorn, dat de N.V.B. h rechtsorde in het arbeidsleven eist. n:i. arl>eidsbemiddelaars moesten eigen- liilr «""vimuaeiaarg moesien eigen- ove arbeidsre<lhters zijn. „Ik heb de k r i'iging, dat dit proces bezig Is zich stat relclt:en ondanks het rumoer van -(len e.d. Wat dit laatste betreft „,ee ''c u reggen: het valt mij nog zeer uat het op het gebied van onze denenHvrZef daSen arriveerde te IJmui- Het «oh rpedojager „Kortenaer". Amster<i« 1 is spoedig doorgevaren naar "aast "V. Waar het thans gemeerd ligt Do d® "p'et Hein". t°rDe<iöi;?,rtenaer'' 's één van de twee "A® heof«erS' di® d® Koninklijke Ma- "larine overgenomen van de Engelse sehm1Uónrt<le d® oorl°gsjaren voer het 'n dienst d® naarn H.M. „Scorpion'-. keeft au Van de Br'tse marine en het r> zodan>e e®n roemrijke staat van Plynvruth l„0ct°ber J.l is het schip te ^""linkiiii, 'lc>eel overgedragen aan de De hl„ Marine, ataat. 'ann|ng, die uit 237 koppen be- u'*- voo>' tweederden samengesteld «o5svr'JwiUigers. terwijl de overige ,r> dienst „e."de de oorlog in Engeland ?®doemdi> eken zijn. Van de laatst er wecio„8roet> betraden velen na vijf c,)rrloan,,..ot.n de vaderlandse bodem, Het 6 k'assej bij luitenant ter zee K. Kempees. sociale verhoudingen in deze tijd van overgang nog zo betrekkelijk rustig is. In het gevoel van het volk leeft thans de overtuiging, dat arbeid geen koop waar is doch iets, dat aan onze men selijke persoonlijkheid vast zit en waar op de begrippen recht en gerechtigheid van toepassing zijn." Minister Schermerhorn dupliceert. Hij gaat op enkele punten nog nader in. De heer Schouten heeft de regering verweten, dat zij zich niet voldoende distancieert ten opzichte van de anti- parlementaire machten. Spreker verzekert echter, dat de rege ring deze krachten op geen enkele wijze ruimte of voedsel zal geven. De regering is er rotsvast van overtuigd, dat de weg, die zij volgt, de beste is om te komen tot normale democratische toestanden. Wat de motie-Schouten betreft merkt spreker op, dat de regering niet op een star standpunt staat. ZU vertrouwt, dat over 4 a 5 weken het noodparlement »ot stand kan komen. Dan kan de norroale arbeid der Staten-Generaal aanvangen. In die tussenperiode zullen geen zaken bij K- B. worden afgedaan welke kun nen wachten tot de Staten-Generaal bij een zijn. Zolang zal de regering uit maken, welke onderwerpen in de tijde lijke Staten-Generaal zullen worden be handeld. Zij zal zich daarbij niet be perken tot het uiterste minimum. Tijdens het Tweede Kamer-debat over het webontwerp, houdende regelen om trent de voorlopige Staten-Generaal heeft de heer Schouten een motie in gediend, waarin de Kamer als haar oor deel uitspreekt, dat aan de tijdelijke Sta ten-Generaal dezelfde bevoegdheden die nen te worden toegekend als aan de voorlopige Staten-Generaal» Ondanks de staking in de Engelse havens is het Nederlandse schip de „Alcantara" met tweeduizend man Ne derlandse troepen aan boord, op tijd uit Liverpool kunnen vertrekken met be stemming naar Indonesië. De benodigde uitrusting is n.1. door Nederlandse sol daten ingeladen. Naar wij vernemen heeft de Mi nisterraad, na advies van de Rijks commissie voor de luchtvaartterrei nen besloten Schiphol te bestemmen tot luchthaven voor het transoceani- sche- en transcontinentale burger- luchtverkeer. Aan zekere bepalingen gebonden Het ministerie van financiën deelt mede, dat de postchèque- en giro dienst met ingang van Donderdag 11 October wordt heropend voor de uit voering van opdrachten tot over schrijving en uitbetaling. Bij 't geven van opdrachten zal men duidelijk onderscheid moeten maken tussen geblokkeerde en girale tegoeden. Al leen overheidsinstellingen, leden van de bedrijfsgroepen effectenhandel, handelsbanken, landbouwcredietban- ken en spaarbanken, alsmede enige andere beschikken over vrije reke ningen. De geblokkeerde tegoeden zijn van de betrokken postrekening af gevoerd en worden ten name van de rechthebbenden afzonderlijk gead ministreerd. Van de afboeking werd aan iederen belahghebbende afzon derlijk kennis gegeven. Over deze tegoeden kan slechts worden be schikt voor de betaling van een aan tal belastingen uiteraard alleen door middel van overschrijving. Over de girale tegoeden d.i. wat na eventuele afboeking van het ge blokkeerde gedeelte van het oor spronkelijke tegoed is overgebleven kan, althans door middel van overschrijvingen, onbeperkt worden beschikt. Contanten kan men er slechts uit opnemen voor bijzondere doeleinden. Stortingen bij de kantoren der posterijen zullen met ingang van 11 October eveneens weer mogelijk zijn. De gestorte bedragen zullen echter op girale rekeningen worden geboekt, waarover dus alleen per overschrijving mag worden beschikt, behoudens de mogelijkheden tot op neming van contant geld. De geallieerde kommandantura, het bestuurslichaam voor de Duitse hoofd stad, heeft haar goedkeuring gehecht aan een instructie bestemd voor den leider van het Centrale Berlijnse Arbeidsbureau, krachtens welke alle manlijke Berlijneis tussen 14 en 65 jaar, en alle vrouwelijke tussen 15 en 5# jaar moeten worden ge registreerd en nuttig werk dienen te ver richten. Het gepeupel heeft de controle gekregen over gedeelten van de spoorweg BandoengBatavia", sein. een speci.ie correspondent van de Times uit Batavia. Hü bevestigt da. twee Nederlanders, drie leden van de Indones.sche politie en een Chinees zgn vermoord in de trein, die het station van Bandoeng op 4 October verliet waar het gepeupet volkomen de vrge hand bad. Andere Chinezen in de trein werden onder bedreiging van machinegewer n gedwongen trouw te zweren aan de „Indonesische republiek". Een Australische persfotograaf, die op October u.t Soerabaja v.a Baudoeng in Bat via aankwam, beschreef zgn tocht aU een nachtmerrie, hoewel hg in het bezit was van een pas. die door den „Minister van Binnenlandse Zaken" van Soekarno getekend was. ieder station werd de trein onderzocht door een aantal jonge mannen, die met speren en messen gewapend waren en passagiers die geen pas hadden deden uitstappen. Onze lezers aan het woord ui Onze abonné Frits Coltof schrijft ons: Het is m.i. volkomen overbodig om aa» lieden van NSB en soortgelijk allooi ge voelsoverwegingen te besteden. Indien wij hun geval slechts logisch beredene ren, vinden wij gemakkelijk een maat staf, geschikt tot beoordeling van hun optreden; wij behoeven daartoe slechts enkele van de talloze feiten te memore ren. Niemand kan hebben vergeten, dat op de eerste NSB bijeenkomst te Lun- teren direct na de capitulatie onder het zingen van „Deutschland über Alles" da hakenkruisvlag werd gehesen en aan Göring een klok werd aangeboden, om dat hij Nederland zo goed tegen het luchtgevaar had verdedigd. (R'dam!) Wij weten ook, dat de NSB overging tot de instelling van troepenformaties van haar leden, die sedert 1941 vrijwil lig zijn gaan strijden tegen de geallieer den van Nederland. Tegelijkertijd hielp de NSB hier te lande uit alle macht bij het houden van Duitse razzia's tegen Ne derlanders: zij recruteerde uit haar leden de beruchte 'landwacht, welker daden géén verdere vermelding behoeven; NSB-leden brachten personen aan bij de Duitse politie, die zich van een al te vaderlandse zijde hadden laten zien; zij hielpen de Duitsers bij hun sadistische uitspattingen in gevangenissen en con centratiekampen, en propageerden en verdedigden in de NSB-pers de -wensen van den vijand, tot de meest infame toe. Daar de NSB geheel was gebaseerd op het z.g. „leidersbeginsel" had dus ieder lid al deze hulp aan de Duitsers, door de leiding bevolen, goed te keuren en te ondersteunen. Nu hebben zij dit in de practijk niet allen in even sterke mate gedaan. Doch zij wisten wel, dat hun aanblijven als NSB-lid de goedkeuring b"'ek- ide van alles, wat door de NSB; in dienst van de moffen, werd verricht. Al deze verrichtingen nu dragen ia wezen het karakter van landverraad, be gaan in tijd van oorlog. Omtrent de straf voor landverraad in een oorlogs- si» atie bestaat géén twijfel: zij is de doodstraf! Het is een straf, waarmede een ieder der NSB-landverraders ook vóór 10 Mei 1940 bekend kon zijn. Wil men nochtans de landverraders onderscheiden naar de mate. waarin zij aan het verraad medewerkten, dan hou- de men daarbij toch onder alle omstan digheden in het oog, dat men in prin cipe met landverraders te doen heeft. Zij hebben ons volk verraden, toen de Duitse bajonetten hen nog beschermen konden tegen 't ongewapende volk, dat zij in de rug aanvielen. Nu hun Duitse hulp is weggevallen, dienen zij hun rechtvaardige straf èn voor hun weerga loos verraad, èn voor hun weerzinwek kende lafheid, niet te ontgaan. Men ga daarin enerzijds niet over de schreef, maar men behandele anderzijds dit ge spuis niet met fluwelen handschoenen. Men late b.v. geen cassatie aantekenen door lieden, die jarenlang willens en we tens openlijk verraad hebben gepleegd. En men kome niet met een reeks van excuses voor personen, die in de oor1- logsjaren ons vo'k onder Duitse leiding hebben getyranniseerd. RUSTIG WEER. Zwakke wind, aanvankelijk nog zwaar bewolkt, later brekende be wolking, hier en daar ochtendmist geen regen, van betekenis meer, iets koeler.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1945 | | pagina 1