HELDERSCHE COURANT
uit
„Wij moeten weg
de chaos"
REVOLUTIE IN VENUZUELA
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
De regering spreekt:
ZATERDAG 9t OCTOBER U4J.
3e Jaargang Ne. 566.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving t 2.60Postabonnementen t 3.00
De Minister van Justitie, Mr. Kolfschoten:
Bij herhaling is mij de vraag gesteld: waarom komt de Minister van Justi
tie ook niet eens over de brug? Het antwoord, dat juist de positie van dezen
minister zekere reserves oplegt, zal worden begrepen door allen, die beseffen,
door welke tere problemen en moeilijkheden deze bewindsman is ingesloten. Hij
staat en werkt op zijn eigen brug, de brug der zuchten, die het paleis van de
vrijheid verbindt met de kerker, bestemd voor hen, die deze vrijheid verspeelden.
De zware landverraders.
Het gaat in ons lieve land nog niet
goed met de justitie. Laat mij dat zon
der voorbehoud vooropstellen. Wie zou
dat meer en beter weten dan hij, die
dagelijks, men mag haast zeggen, aan
den lijve ondervindt, hoezeer ons rechts
leven ontwricht is. Men richt tot mij
vertogen en smeekbeden: „Geef ons
justitie terug. Wat denkt gij te doen om
ons volk de smaad en het leed der
rechtloosheid af te nemen? Kunt gij zo
veel Duits aanslibsel niet spoedig en
grondig verwijderen?
Het rechts**van en de recht*tnste!iim_
gen van een volk, dat G» jaren lang
heeft geleden en gezucht onder rechts
krenking en rechtsverkrachting, ró grof
en i.ó brutaal, en dat onvermijdelijk is
aangetast door opvattingen, inzichten en
methodes, waaraan men het met ruw
geweld gedwongen heeft zich te onder
werpen, herstelt men niet in een paar
maanden.
zware
Mij is gebleken, dat er onder het pu
bliek ergernis is ontstaan over het feit,
dat er in de processen tegen zware land
verraders advocaten zijn opgetreden, die
de verdediging dezer verachtelijke lieden
op zich namen. Te goeder naam en faam
bekend staande advocaten zouden hier
over zelfs lastig gevallen zijn.
de opvatting, dat deze zware landver
raders geen enkel recht, dus ook geen
récht op verdediging meer toekomt. Zij
stelden zich buiten de rechtsgemeen
schap. Maar, zoo mag men vragen, waar
om berecht men ze dan? Waarom brengt
men ze voor een gerechtshof en geeft
men ze recht op cassatie?
Dit stelsel is de Nederlandse rechts-
zeden waardig en waarborgt, dat 'zelfs
ten opzichte van deze lieden recht ge
schiedt. Dat advocaten daartoe steun ver
lenen, is hun waarlijk niet aantrekkelijke
beroepsp licht. Dat zij op dit deLicate
terrein de uiterste voorzichigheld moe
ten betrachten, spreekt van zelf. Hun ge
dragslijn behoort te worden bepaald door
de regel, dat zij het recht, en niets dan
Werkelijkheidszin moet zich hier ver- het recht hebben te dienen,
zoenen met buUengew«>»ie en abnormal* r^
overgangsverhoudinge.a, wij moeten uit de
chaos weg, onder tijdelijke aanvaarding
van verhoudingen en instellingen, die wij
zo spoedig mogêiijk weer willen kwijt ra
ken, het is nu eenmaal niet zo, dat wij
direct en geruisloos op de oucfe en be
proefde methodes en instellingen kunnen
terugschakelen.
Wij zijn met het oog op de politieke rei
niging van ons volk, terecht gekomen bij
een nieuw, door de nood van de over
gangsstand in het leven geroepen appa
raat van opsporing en berechting van po
litieke misdaad en politiek wangedrag, een
apparaat, dat een pijnlijk en kwaadaardig
gezwel aan het in wezen gezonde lichaam
van het Nederlandse volk zal moeten cu
reren en daarbij zich zelf tegen ieder ge
vaar van infectie met zorg zal moeten be
schermen.
Een nieuw stadium.
In het stadium dezer overname zijn wij
thans aangekomen en in verband daar
mede wil ik nu een beeld geven van de
maatregelen, die in voorbereiding zijn om
deze materie geleidelijk weer op normale,
bi een rechtsstaat gebruikelijke wegen
terug te brengen.
Nu de zuivering van het normale poli-
tle-apparaat zover voltrokken is, dat op
neming van nieuwe krachten daarin weer
mogelijk is, bestaat het voornemen om de
diensten der politieke opsporing onder te
brengen by de gewone politie. Het ligt
voor de hand, dat deze diensten niet in
hun volle omvang opgenomen kunnen
worden. Een schifting naar gebleken be
kwaamheid en geschiktheid zal hierbij
onvermijdelijk zijn.
Voorts zal het directoraat-generaal voor
zien in een paraat-werkend klachten
bureau. De behoefte daareian, ik kan er
over meepraten, heeft de ervaring wel
Aangetoond.
Hoe staat het met de tribunalen?
Hoe staat het voorts met de organen
voor de berechting der politieke misdaad?
De benoemingsbesluiten van de bijzondere
gerechtshoven te 's-Gravenhage en Am
sterdam dateren van 12 Juni, die van de
hoven in Den Bosch. Arnhem en Leeuwar
den van 28 Augustus. Het Haagsche hof
Werkt reeds geruimen tijd op volle toeren.
De Bijzondere Raad van Cassatie heeft
dezer dagen zijn eerste openbare zitting
gehouden.
Alle tribunalen met een voorlopig vol
doend aantal kamers zijn thans ingesteld,
'bet uitzondering van die in de arrondis
sementen Alkmaar, Haarlem en Utrecht,
waaraan met inspanning gewerkt wordt.
Maar ook hier wordt met inrichting en
hulsvesting getobd en men mag daar in
°ns geschonden en gehavend land toch
niet te gering over denken. Men doet wat
Deze ergernis moet dan b rvten op
nien kan in het voilo besef van de drin
gende eis van beginnen en 'opschieten.
!n het verband van deze berechting
Jb°et mij nog een opmerking van het
nart.
De kampen.
Tensiote zal het directoraat-generaal
zijn zorgen uitstrekken over de bewarlngs-
en interneringskampen, allerminst een
lichte zorg. Commando en Inspectie,
waafaan de hoogste eisen mogen en zul
len worden gesteld, zullen dan onder
justitie komen. Naast de materiele, zal
aan de godsdienstige, geestelijke en so
ciale verzorging ernstig en methodisch
aandacht worden geschonken.
Ik kom thans aan een belangrijke aan
gelegenheid: het probleem der invrij
heidstelling van politieke verdachten.
Zeer binnenkort zal in het Staatsblad
worden afgekondigd het Besluit Politieke
Delinquenten 1945. Dit besluit beoogt
tweeërlei:
le. het scheppen van waarborgen tegen
ongemotiveerde arrestaties;
2e. het geven van een complex van
regelen betreffende de in vrijheidstelling
na versnelde beoordeling van politieke
verdachten.
Vier normen.
Het besluit geeft vïer normen volgens
welke de in bewaring gestelden in vrijheid
gesteld moeten worden, n.1.:
1. Als de grond, waarop het bevel tot
bewaring werd gegeven, niet of niet meer
aanwezig is;
2. Als de schuld van zodanigen aard is,
dat oplegging van een straf of maatregel
niet gerechtvaardigd is te achten;
3. Als redelijkerwijs moet worden aan
genomen, dat bij veroordeling door Bij
zonder Gerechtshof of Tribunaal betrok
kene niet langer van vrijheid zal worden
beroofd dan voor de tijd, dien hij reeds
in bewaring heeft doorgebracht;
4. Als voortzetting van de bewaring,
gezien dp lichamelijke of geestelijke toe
stand van de betrokkene dan wel het be
lang zijner kinderen, zulks en dit niet
te vergeten in verband met de ernst
van de hem verweten feiten en gedragin.
gen, niet gerechtvaardigd is.
Niemand kan en zal betwisten, dat in
vrijheidstelling op een van deze vier
gronden een eis van elementaire recht
vaardigheid en van menselijkheid is. Het
gaat niet aan hen, die aan de zoeven op
gesomde vereisterr voldoen, wellicht nog
gedurende jaren" In bewaring te houden,
totdat eindelijk een Bijzonder Gerechtshof
of een Tribunaal hun zaak in behandeling
neemt en hun een vrijheidsstraf oplegt,
die dan waarschijnlijk korter is dan de
tijd fh bewaring (d.i. voorlopige hechtenis)
doorgebracht o f zelfs wat in sommige
gevallen tot de zekerheden behoort
hen vrijspreekt.
Het is juist de zeer lange tijd, die de
bewaring voor velen zal duren, die de re
gering heeft genoopt uit te zien naar mid
delen om de procesgang te versnellen. De
In Venezuela is een revolutie uitgebroken. Het Amerikaanse Departement
van Buitenlandse Zaken heeft hierover berichten ontvangen, waaruit blijkt, dat
de hoofdstad Caracas het centrum van de actie is. Inlichtingen uit betrouwbare
bron vermeiden, dat alle strijdkrachten des lands de regering trouw zijn ge
bleven, met uitzondering van een zeer kleine minderheid van officieren.
De leiders van de opstand in Venezuela hebben verklaard, dat de jeugd in
het leger er genoeg van had, „het instrument te zijn van rivaliserende militaire
groepen" en dat deze de instelling van een werkelijk democratische regering en
de scheiding van leger en politiek wenste. Zij zeggen, dat zij de politiek van de
„democratische actie" partij, die in oppositie tegen de regering is, aanhangen.
Nadere berichten melden, dat de opstandige beweging schijnt te zullen
slagen: Caracas en Maracaibo zouden gevallen zijn. Zelfs zou president Medina
zich reeds aan de opstandelingen hebben overgegeven.
De Engelse Minister-President Attlee
en bracht één dezer dagen een bezoek aan Walcheren, waar hij zich volledig over
de herstelwerkzaamheden liet inlichten. Van links naar rechts: Generaal-majoor
Kruis en minister-president Attlee, Foto: ANEFO-P.
gewone procedure voor Bijzonder Ge-
rechtshof of Tribunaal is niet of nauwe
lijks voor versnelling vatbaar:
De lichte gevallen.
Welnu, in de kampen bevinden zich ve_
len, die zich slechts aan betrekkelijk lichte
politieke vergrijpen hebben schuldig ge
maakt. Dit wordt door niemand, ook niet
den felsten vaderlander, betwist. Over de
werkelijk zware politieke misdadigers
spreek ik hier niet. Maar voor die lichte
gevallen heeft de regering gezocht e n
gevonden een weg, waarlangs snelle af
doening mogelijk Is, niet alleen, maar die
tevens in alle opzichten bevrediging
schenkt aan de algemene wens, dat ook
deze delinquenten hun gerechte straf niet
zullen ontlopen.
Geen herenleventje.
Vooral ook moet men niet denken, dat
zij die voorwaardelijk buiten vervolging
zullen worden gesteld, een gemakkelijk
leventje kunnen gaan lijden en zich in
hun handen mogen wrijven, dat zij er zo
gemakkelijk afkomen. Om een goed be
grip van de zaak te geven, laat ik hier
volgen een opsomming van wat de voor
waardelijk buiten vervolging gesitelden
zoal te wachten staat, o.a.: onder toe-
zichtstelling; verbod om te gaan met be
paalde personen; verbod tot bepaalde
verenigingen toe te treden of bepaalde
vergaderingen te bezoeken; verplichting
om te werken; verplichting om bepaalde
arbeid te verrichten hetgeen dus neer
komt op verplichte tewerkstelling): aan
wijzing van een bepaalde verblijfplaats;
meldingsplicht: handhaving van beheer
over vermogen (hetgeen met het oog op
collaborateurs en profiteurs uiteraard van
groot belang is): storting van een waar
borgsom tot onbeperkt bedrag: afstand
van eigendommen; ontzetting uit actief
en passief kiesrecht.
Wie zich met de hem aldus buiten
gerechtelijk opgelegde straffen niet kan
verenigen, kan in verzet komen, waarna
zijn zaak door het bijzonder gerechtshof
of tribunaal zal worden behandeld. Het
befoép op den réchter, dat hiermede is
opengesteld, is een waarborg te meer,
als die al nodig was. voor een juiste han
tering van het nieuwe besluit. Het spreekt
vanzelf, dat, in afwachting van de be
slissing van dien rechter, de beslissing
van den procureur-fiscaal betreffende de
voorwaardelHke büitenvervolglngstelling
onverminderd van kracht blijft.
Nederland eist f 25 milliard
schadevergoeding
Wat ons volk verloor
In een rede in het Philipsont-
spanningsgebouw te Eindhoven hield
minister Vos gisteren een rede,
waaraan wij enkele belangwekkende
cijfers ontlenen.
Hoewel hij de geestelijke verliezen
niet uit het oog wilde verliezen, wil
de hij zich in het bijzonder bepalen
tot de materiële verliezen. Het na
tionaal vermogen voor de oorlog
bedroeg 30 milliard. Aan machines
ging voor 30 procent verloren, aan
gebouwen voor 10 procent, aan han
delsvoorraad voor 90 procent e n
het totale bedrag dat
verdween dient geschat
te wordenop 10 milliard.
Aan de geallieerden is opgegeven,
dat Nederland van Duitsland een
schadevergoeding van 25 mil
liard moet hebben.
Twee series maatregelen.
Maatregelen tot herstel en maat
regelen tot vernieuwing.
Er worden thans per maand
300.000 paar schoenen gemaakt. Dit
is veel te weinig. Het zal worden
opgevoerd tot 600.000 per maand
De productie van fietsbanden be
draagt thans 75.000 per maand, deze
zal worden opgevoerd tot 200.000
per maand Door gebrek aan steen
kool en arbeidskrachten is de tex-
tielprodrirtie nog niet rooskleurig.
Deze is nog slechts 30 procent van
het normale.
Het herstel maakt vorderingen,
maar ligt nog ver beneden het peil,
dat wij willen bereiken.
De productie zal moeten worden
geleid en wel centraal. Door de
regering wordt een drie-jarenplan
ontworpen.