Journalisten bezoeken Den Helder
„Wat betekent die
zwaan?"
„Het gezin in gevaar"
Stadsnieuws
Wat wil de
Ned. Jeugdgemeenschap?
Rondom de kerkhervorming
Straks een marine-basis met 60 000 inwoners
Hel is goed, dat men door middel van
de pers ook in het Zuiden en Oosten
eens een indruk krijgt van de gestadige
vernielingen, die gedurende de oorlog
zijn aangericht, van de verschillende
evacuaties, van de plannen van weder
opbouw en nieuwbouw van Den Helder.
Het Zuiden en Oosten van ons land
heeft nu eenmaal de naam, doch het is
een feit, dat Den Helder juist door de
langdurige aftakeling er in sommige op
zichten slechter aan toe is dan de zo
genaamde getroffen gebieden.
Reeds vele woningen hersteld.
Architect J. J. de Boer, hoofd van het
Streekbureau voor de Wederopbouw
Den Helder en Texel, vertelde hoe een
1800 woningen en gebouwen werden af
gebroken en 1909 geheel of gedeeltelijk
werden verwoest, terwijl vele wonin
gen lichte schade opliepen of, als gevolg
van verwaarlozing door evacuatie, niet
direct bruikbaar waren.
De Werf, het kloppend hart van Den
Helder, werd eveneens zwaar getroffen,
doch niet zo, of nu is het mogelijk, dat
min of meer belangrijke werken hier
kunnen worden uitgevoerd.
Spr. had lof voor de arbeid van de
Gemeentelijke Commissie voor de We
deropbouw, die dikwijls onder de moei
lijkste omstandigheden moest werken.
„Thans kunnen wij zeggen, dat reeds
een 1300-tal woningen hersteld is of in
herstelling is".
Ook in Julianadorp reeds veel
hersteld.
In Julianadorp heeft de Afdeling
Wederopbouw Boerderijen reeds veel
werk gedaan door middel van z.g. werk-
colonnes; noodstallen en noodwoningen
werden gebouwd.
De wederopbouw van Den Helder.
Nauw samenhangend met het weder-
opbouwplan is de toekomst van Den
Helder. De toekomst hangt af van de
beslissing, die de Regering zal nemen
ten aanzien van de Marine-basis.
Aangezien hieromtrent nog niets vast
staat, was het ook nog niet mogelijk
een vastomlijnd wederopbouw-plan sa
men te stellen.
Toch heeft het Gemeentebestuur van
Den Helder niet geaarzeld om brede
plannen te doen ontwerpen, waarin vele
mogelijkheden opgesloten liggen.
Burgemeester Ritmeester lichtte een
en ander toe aan de hand van uitvoe
rig kaartenmateriaal.
Zo is er voor de voormalige Oude
Helder een plan ontworpen, dat voor
ziet in de nieuwbouw van <87 huizen,
die alle van eenvoudige doch practi-
sche uitvoering zullen zijn. Vooral het
plan Centrum trekt bizondere aan
dacht. Hier heeft men het station naar
het zuiden van de stad verplaatst en
er een zg. kopstation van gemaakt. De
stad wordt door dit plan aanzienlijk
verfraaid, terwijl beide delen, welke
nu door de spoorlijn van elkander
worden gescheiden, dan door een prac-
tisch wegenstelsel zullen worden ver
bonden. In dit stadsgedeelte zullen een
nieuwe bioscoop, een ambachtsschool,
een ziekenhuis, een raadhuis en een
nieuw politiebureau worden gebouwd.
Het plan zuid bevat de uitbouw van
de zg. vogelenbuurt, terwijl het plan
west. in de nabijheid van de sportter
reinen. plaats biedt voor een H. B. S.,
een lyceum en enkele kerkgebouwen.
Men zal begrijpen, dat deze nieuw
bouw s'echts dan mogeliik zal zijn, wan
neer Den Helder als Marinebasis uit
groeit tot een stad van een 60.000 in
woners.
Herstel van marinegebouwen.
De dienst van Rijksgebouwen werkt
koortsachtig aan de restauratie en het
bedrijfsklaar maken van de Marine-
gebouwen. De Onderzeedienst zal straks
S00 man moeten knnnen bergen, ter
wijl eveneens de Pyrotechnische Dienst
voor gebruik geschikt wordt gemaakt.
Het Instituut en het Paleis worden ge
heel gerestaureerd.
Een groot aantal journalisten bracht
jl. Maandag en Dinsdag een bezoek
aan Den Helder, en werd door het
Gemeentebestuur op meer dan har
telijke wijze ontvangen op het Raad
huis, waar een diner werd aange
boden en men het ernstige met het
aangename verenigde door de pers
inlichtingen te verstrekken over Den
Helder en omgeving.
Texel helpt zichzelf.
Door de Texelse oorlog, die de rust
van dat schone eiland zo wreed ver-
s'oorde is op Texel véél schade aan
gericht. De Dienst van Gemeentewer
ken te Den Burg was reeds in de laat
ste dagen van Mei met het opruimings-
werk en de herstelwerkzaamheden be
gonnen. De Wederopbouw-Boerderijen
bracht, op een kleine twintig gezinnen
na, allen onderdak, terwijl voor het in
vallen van de winter keurige nood
woningen en stallen zullen zijn verre
zen.
Ook voor Texel zijn opbouwplannen
gemaakt.
Ir. Mackenzie, vertegenwoordiger van
de Wederopbouw District Den Helder,
dankte namens de journalisten het Ge
meentebestuur voor de gastvrije en
feestelijke ontvangst. Spreker was ver
heugd te kunnen constateren, dat de
Gemeente Den Helder over het opti
misme en de moed beschikte om nu,
ir. deze onzekere tijden, reeds te spre
ken en voorbereidingen te treffen voor
,de geweldige wederopbouw van Den
Helder. Hij uitte zijn belangstelling
voor onze stad op ondubbelzinnige
wijze, en deelde mede. dat Den Helder
de grootste belangstelling bezat van de
autoriteiten.
Wij, voor ons, hopen, dat onze col
lega's getroffenen in het Zuiden en
Oosten van ons land via de pers ken
nis zullen nemen van de toestand in
het Noorden, van ons schiereiland, doch
wij wensen tevens, dat iets van de on
miskenbare wil tot herstel en weder
opbouw van onze stad door de journa
listen zal worden uitgedragen aan on
ze vrienden in die streken. Want, Den
Helder versaagt niet!
CHR. VROUWENBOND.
De afd. v. d. Ned. Christen Vrouwen
bond hield in de Rehobothkerk 'n ver
gadering. In deze vergadering werd het
woord gevoerd door den heer E. H. Bos
van Den Haag. Het onderwerp voor
deze avond was: „Het gezin in gevaar"
Spr. begon met de achtergrond van
het gezin te laten zien. Dat is niet alleen
het geweldige gebeuren van de laatste
vijf jaar, maar dat loopt door tot de val
van Adam en Eva in het Paradijs. Doch
er is vooral de laatste jaren een neiging
cm naar het instinct te leven. Dat is,
wegcijferen van alle nonnen en een
haken naar het buitengewone. Men
r.oemt dat de zin van het vitalisme. Het
is het gevaar van deze tijd dat we niet
meer geluisterd hebben naar de normen
die geklonken hebben van Sinaï's top
En daarom komt de ernstige waarschu
wing tot ons: „Wat wil God van ens?"
Wat is een gezin?
Nu volgde het meer positieve gedeelte
Wat is een gezin? Wanneer een jongen
en meisje bij elkander komen, dan ligt
daar achter hen een geschiedenis van een
heel mensengeslacht. Doch wanneer zij
bij elkander komen, dan weten ze dat
ze een zijn. 't Is het Goddelijk ant
woord op de spanning van die twee
eenheid, en zo ontstaat het gezin.
Die eenheid is in gevaar. Naast uele
kleine moeilijkheden ziet spr. twee
grote gevaren. Het geweldige egoïsme,
dat ons nooit loslaat. Het niet willen
offeren, en, de geweldige zuigkracht
van de wereld.
De grote moeilijkheden in een gezin
zijn van geestelijk-zedelijke aard. Op
voeden is niet eenvoudig en toch ook
weer wel eenvoudig
Opvoeden is „zaaien". En dan zien
we het zaad groeien en we weten niet,
hoe. Dat is Gods werk
Een groot gevaar is, dat de gemeen
schap het gezin wil overwoekeren
ontwikkeld, 't Gezin moet zijn een to
vlucht voor onze jeugd. Dan wordt dat
gezin een zegen voor de buitenwereld
Dan wordt ons gezin een opvoedend
centrum van de eerste kracht. „En zo
zie ik", zei spr., het gezin in grote stijl
naar Gods woord als een eenheid door
de wereld gaan.
Maandagavond werd gepoogd op deze
vraag een antwoord te geven in een
bijeenkomst in de Nieuwe kerk. waar
vertegenwoordigers van alle bij de
Helderse Jeugdraad aangesloten ver
enigingen bijeen waren en waarin het
woord gevoerd werd door één der
medewerkers van de N.J.G., den heer
Groeneveld.
Deze wees allereerst op de verschil
lende levenskringen, waarin de mens
zich beweegt en wier aantal toeneemt,
naarmate de mens ouder wordt en
meer aan de samenleving gaat deelne
men. Eén van die kringen is het ter
rein der vrije jeugdvorming, waartoe
de jeugd is georganiseerd in diverse
groeperingen, wier aantal voor de oor
log niet minder dan 266 bedroeg, om
vattende ongeveer 750.000 jongeren, dat
is pl.m. 60 pet. van het totale aantal
tussen de 12 en 23 jaar.
Hij sprak daarna de wenselijkheid
uit. dat al deze groeperingen door een
grotere „levenskring" worden overkoe
peld, zodat men kennis kan nemen van
en waardering leert krijgen voor el-
kaars doelstellingen en werkwijzen,.
Daartoe is het vinden van een gemeen
schappelijk basis van samenwerking
noodzakelijk, welke basis volgens het
standpunt van de N.J.G. moet zijn het
gemeenschappelijk streven naar vor
ming op principieel cultureel en licha
melijk gebied, gegrond op de normen
van gerechtigheid, barmhartigheid en
naastenliefde. Dit doel kan pas ten
volle worden bereikt, wanneer alie
jeugd daarbij betrokken wordt. Een
Tijdens de oorlog zijn vele gezinnen j net van Nederlandse jeugdorganisaties
nlr «Airnnn J1I
stuk gegaan. Daarom danken wij God,
die ons van het Nazi-regiem verlost
heeft. Het Nazi-regiem deed alles om de
gezinnen uit elkaar te rukken.
Alle opvoeding culmineert zich in
weinig zeggen en weinig doen, maar ons
hart open zetten voor ons kind.
Wat zijn tenslotte de eisen voor een
chr. gezin? De innerlijke bouw zal zijn
een levens-stijl naar de H. Schrift. In
ons gezin worstelen wij met de proble
men, zo worden de geestelijke krachten
't Gebeurde onlangs bij
een allegorische optocht,
dat een groep Lutherse
jongeren in hun midden
een zwaan meevoerde. Al-
.lerwege kon men toen de
vraag beluisteren: Wat
betekent die zwaan?" Ja,
waarom staat er een zwaan
op de Lutherse kerken,
waarom gebruikt de Ne
derlandse Lutherse kerk
dit symbool zo vaak?
In deze dagen rond 31
October, gedenkdag van de
geboorte der Reformatie,
mag daarop wel een ant
woord gegeven worden. De
zwaan is namelijk het
symbool van Luther.
Daarmede is de beant
woording der vraag alleen
maar verschoven, zult ge
zeggen. Inderdaad! Want
waarom is de zwaan ge
worden symbool van
Lther?
De zwaan vervulde In de
oudheid, bij de Grieken en
ook bij de Germanen, een
belangrijke rol. Tal van
mythologische voorstellin
gen zijn aan de zwaan ge
wijd. In de „Lohengrin"
is het een zwaan, die red
ding brengt. Oud is de
overlevering, dat de aarde
uit water ls ontstaan, en
dat het water het leven
voortbrengt, en als water
vogel is de zwaan dan ook
brenger van nieuw leven,
zodat het begrijpelijk is,
dat de zwaan op het eiland
Rügen de taak vervult,
die ten onzent aan de ooie
vaar is toegedacht. Ook
treedt de zwaan vaak op
als bode des hemels. Ge
wezen kan worden op de
schoonheid van kleur en verspreid,
lijn, die de zwanen ken
merkt. Edel van vorm en
sierlijk in alle bewegin
gen. en bovenal: smette
loos blank en blinkend
wit. En is niet wit de
kleur van het licht, van
reinheid, van schoonheid?
Zo komt de zwaan in al
lerlei oude sagen voor als
de lichtvogel, in tegen
stelling tot de vogel van
de nacht, van het dodenrijk,
de raaf. De zwaan is ook
het beeld van de trouw,
de liefde tot in de dood,
want een zwanenpaar blijft
elkaar trouw tot het einde
toe. Symbool dus ook in
de hoogste zin van Gods
liefde jegens ons.
Dit alles legt evenwel
nog geen verband met
Luther. Bij Luthers leven
is dat verband niet ge
legd. En voorstellingen,
waarop Luther in een hui
selijke omgeving staat af
gebeeld met een zwaan
naast zich, maken eigen
lijk een ietwat, lachwek
kende Indruk: alsof Luther
een zwaan als huisdier ge
houden had
Al heel spoedig na Lu
thers dood is echter het
verhaal in omloop, dat
Johan Huss (Huss betekent
gans), toen hij te Con-
stanz op de brandstapel
werd verbrand, gezegd zou
hebben tot de Roomse In
quisitie: „Heden braadt
ge een gans, over hondeid
Jaar zal een zwaan ko
men, die ge niet verbran
den kunt." Reeds ln 1546
wordt een „vliegend blad"
waarop een
houtgravure Luthers sterf
bed weergeeft, waaronder
in een vers over Luther
gesproken wordt als van
den rechten David, die
Gods Woord zuiver gezon
gen had en van wien Huss
in de geest had voorzien,
dat hij de witte zwaan
zou zijn, die liefelijk zin
gen zou.
Merkwaardig is, dat het
eerste bekende portret van
Luther met een zwaan, on
geveer 1620-1630 in Neder
land is uitgegeven en later
in Duitsland nagemaakt
In Duitse Lutherse kerken
ziet men het zwaansymbool
niet of nauwelijks Dit is
overigens te verklaren uit
het feit, dat in Duitsland
de Katholieke kerken door
de L"'herse werden over
genomen. In Nederland
moesten nieuwe kerken
gesticht worden, waarbij
men er eerder toe kwam
Iets geheel nieuws in te
voeren. Daarbij komt, dat
de zwaan ln ons land zeer
populair was De sage van
den zwanenridder behoort
oorspronkelijk in deze
streken thuis.
Wanneer ge dus een
zwaantje op een Lutherse
kerk ziet blinken, bedenk
dan, dat dit het symbool
is van den zwanenridder
Luther, die de oude, evan
gelische waarheid van het
„uit genade zalig door het
geloof alleen" opnieuw te
voorschijn heeft gebracht,
die waarheid, die ons blij
moedig door het leven mag
doen gaan. J.K. S.
moet worden gevormd ter verdieping
en uitbreiding van het jeugdwerk. De
N.J.G. wil niet alleen de diverse ver
enigingen omvatten, maar ook hun on
derlinge verschillen en wil dus niet een
nieuwe jeugdorganisatie zijn. waar
van het beginselprogram de grootst
gemene deler is van alle andere pro
gramma's.
Plannen en mogelijkheden.
Spr. behandelde daarna verschillende
plannen en mogelijkheden, waaraan de
N.J G. zijn aandacht wijdt. o.a. de op
leiding van jeugdleiders, het uitgeven
van een „Vaderland" e.d.. en sprak
tenslotte de hoop uit. dat ook de Hel
derse Jeugdraad tot districtsraad van
de N.J.G. zou worden getransformeerd.
In de bespreking, die op deze in'e'"
ding volgde, werd allereerst door J°
Schendelaar erop gewezen dat de basis
van samenwerking, zoals de NJG. die
zich voorstelt, voorshands te smal lö
en dat z.g. eenzijdige clubs zoals hov-
Hermes, niet onder de overkoepeling
kunnen plaats nemen. Blijkbaar dekken
de beginselverklaringen van de Helder
se Jeugdraad en de N.J.G elkaar n»-
Ook vestigde hij er de aandacht op,
de N.J.G. op minder deroocratis
wijze is ontstaan, wat niet zo n bezwa
zou zijn wanneer de Nederlandse ton
zich alsnog zou kunnen uitspre
deze mogelijkheid is echter or"g"
vertroebeld, omdat niet alle 'ellgkun-
ganisaties het beginselprogramma jn
nen onderschrijven en derhalve ®ie
de N.J.G. zijn opgenomen. ragen
Er werden nog enige andere v j0
gesteld en beantwoord. w!'arnSj0or
Schendtaar de vergadering glo°' ftui*
de min of meer dubbelzinnige o
ging uit te spreken, dat de
gedachtenwisseling het nemen v:' ,raad
besluit voor de Helderse JeU8
heeft vergemakkelijkt. in
Dit besluit zal worden ge""S - 1
de vergadering die op Woensdag
November zal worden gehoud
MUTATIE BIJ DE BFLASTIN<,kN
col»®!?
De heer H. J. Kraak adj p.
bjj de Belastingen, is per
bevorderd tot commies.
Druk: Dagblad v.
Noord
lloll»nd'
