HELDERSCHE COURANT
Weldra staking van de vijandelijk
heden op Java?
WAAROM NOG GEEN BROOD
ZONDER BON?
Republiek Joegoslavië uitgeroepen
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Soerabaja bezet!
7 Dec. 50 gram theo
Extra suiker e*i chocola
Weerbericht
Ned. voorstel voor comité voor
vrede en veiligheid
Truman achl nieuwe „Big
Three"-overeenkomst niet
nodig
Nazi-methoden in Argentinië
De Intern Maritieme
Conferentie
Stalin verlengt zijn vacantie
PETER ONTTROOND
Ingrijpende wijziging
Franse grondwet?
VRIJDAG 3* NOVEMBER 1945.
3e Jaargang Na. Ml.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
HOOFDREDACTEURJ. BIJLSMA
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving 1 2.60, Postabonnementen i 3.00
EEN ONDERHOUD MET SJARIR.
Noël Buckley, bijzonder correspondent
van Reuter, heeft een onderhoud gehdtd
met Soetan Sjarir.
In dit onderhoud gaf Sjarir te kennen,
dat hij een geleidelijk staken van de
vijandelijkheden op geheel Java ver
wachtte en dat hij voorzag, dat binnen
enkete weken de rust zou weerkeren.
„Ik ben in verbinding geweest met de
plaatselijke leiders, die mijn standpunt
delen en. die trachten hun jonge mannen
te bewegen tot het neerleggen van de
wapenen", aldus Sjarir. „Tussen Neder
land en de republiek Indonesië zou mis
schien een verhouding mogelijk zijn, ge
lijk bestaat tussen Engeland en Eire. Basis
voor het voortzetten van onze onderhan
delingen zou <fatv moeten zijn, dat Ne
derland ons reent op zelfbestuur erkent
maar de term „dominion" is bij het
volk uitermate impopulair. Indien de
term „dominion" wordt gebruikt, zal 90
pet. van ons volk die verwerpen".
Het geallieerde hoofdkwartier te Ba
tavia deelt mede, dat Soerabaja, de
derde stad van Java, nu volledig door
de geallieerde troepen bezet is. Vanuit
de lucht heeft men gisteren een evacua
tie op grote schaal van Indonesiërs uit
de stad waargenomen. De Indonesische
artillerie heeft het gisteren zwaar te
verduren gehad.
Reeds geallieerd bestuur in de
stad.
In Soerabaja is reeds een plaatselijk
geallieerd bestuur gevestigd. Ten Zuiden
van de stad hebben de militaire operaties
nog steeds voortgang. De Indonesiërs
trekken zioh terug op Wgroe en Sidoardji
en nemen vrachtauto's met burgers met
zich mede. Het gebied om Darmo is
onder water gezet.
Het Ministerie van Landbouw,
Visscherij en Voedselvoorziening
deelt mede:
Het tijdstip waarop een bon voor
thee geldig zal worden verklaard, is
vastgesteld op 7 December.
Voor alle personen ouder dan 4 jaar
zal een bon voor 50 gram thee aan
gewezen worden, vier weken later
volgt een tweede bon, eveneens voor
50 gram thee. Hoe het dan verder
gaat met de distributie van thee,
zal afhangen van de aanvoer, want
de voorraad waaruit thans verdeeld
wordt, is niet meer dan voor twee
maal toereikend. De theo is gemengd
uit goede Engelse soo en zal in e e n
kwaliteitsklasse in de handel worden
gebracht,
Nasr de Volkskrant verneemt zal
h»et Kerstmis wéér eea ons suiker
w *Ktra beschikbaar worden gesteld, als-
ked« een tablet Engelse chocolade.
luciferarantsoen zal worden ver
dubbeld. Koffie wordt verlaagd tot
I*M gram in d« vier weken.
WEINIG VERANDERING.
Plaatselijk mistig, overigens neve
lig tot zwaar bewolkt,' geen regen,
«elfde temperatuur als gisteren. Aan
de kust matige, overigens meest
«wakke wind tussen West en Zuid-
West.
In do te Londen aan de gang zijnde
zitting van de voorbereidende commissie
der verenigde naties heeft de Neder
landse delegatie een voorstel ingediend
voor de oprichting van een permanent
comité voor vrede en veiligheid uit de
algemene vergadering van de organi
satie der verenigde naties.
Op zijn persconferentie heeft president
Truman verklaard, dat hij geen voor
stander van nieuwe oonferentlea van de
„grote drie" la «n er de voorkeur aan
geeft, dat de organisatie van de Verenig
de Naties de taak op zich zou nemen de
internationale moeilijkheden op te kxsij.
De organisatie der Verenigde Naties zou.
volgens Truman, binnen de volgende ne
gentig dagen in werking kunnen treden.
Over de Anglo-Amerikaanse financiële
besprekingen deelde hij mede, dat deze
een gunstig resultaat zouden opleveren.
Anders zou graan als veevoer
gebruikt worden.
(Van onzen Rotterdamsen corr.)
Hoewel de broodpositie in ons land
zeker niet onbevredigend is, moet het
vooralsnog onwaarschijnlijk worden ge
acht' dat het brood binnenkort distri-
butievrij zal zijn. Op het ogenblik komen
in onze havens regelmatig schepen met
graan aan, zij het in de laatste tijd
niet zoveel meer als een paar maanden
na de bevrijding. Maar dat graan is uit
sluitend broodgraan. Wel beschikt Neder
land zodoende over ruim voldoende brood,
maar er blijft een nijpend tekort bestaan
aan veevoeder.
Het gëvror zou -mr Zijn, ctat brdt>cT7 Itt-
dien dit vrij komt van distributie-bepa
lingen, in grote hoeveelheden zou worden
gebruikt als veevoeder. In hoofdzaak daar-
dóor is het op het ogenblik nog niet
mogelijk brood bonvrij te maken.
Enige jaren voor de oorlog werd
alleen in Rotterdam, de grootste graan-
haven van Europa, niet minder dan 3
millioen ton graan ingevoerd, bestemd
voor veevoer. Dat was in de tijd, dat
Nederland een grote veestapel aanhield
van 1.600.000 varkens, 2.500.000 stuks rund
vee en 25.000.000 "stuks pluimvee. Daarna
zijn er teeltpeper kingen gekomen en
werd het verbouwen van eigen graan
gestimuleerd.
Op het ogenblik komt er nog nagenoeg
geen veevoer te Rotterdam aan. Toch
komt Rptterdam als graanhaven in her
stel. De maand November is in deze een
zeer belangrijke maand geweest, want in
de eerste plaats zijn er verscheidene sche
pen aangekomen met graan, bestemd voor
Duitsland en voorts beleefde de Rotter
damse haven Zaterdag j.L. een groot mo
ment, toen voor het eerst weer een zee
schip, het Joego-Slavische stoomschip
„Dubrovnik'- voor hét grote graansilo
aan de Maashaven kwafn. En het betrof
in dit geval wel een heel bijzonder schip,
want het was bovendien nog het eerste
schip, dat graan naar Rotterdam bracht,
bestemd voor Zwitserland.
Rotterdam als doorvoerhaven.
Zo komt Rotterdam meer en meer in
herstel als doorvoerhaven. Do betekenis
daarvan moet men niet onderschatten,
want dit is een landsbelang van de aller
eerste grootte, niet alleen, omdat daar
mede deviezen naar ons land komen,
maar vooral ook, omdat hierdoor zeer
veel bedrijvigheid ontstaat.
Duitsland is als achterland, hoe de ver
dere ontwikkeling ook zal worden in
ieder geval achteruitgegaan. Er wordt op
het ogenblik naarstig gezocht naar nieuwe
wegen. We noemden hierboven reeds
Zwitserland. Zeer belangrijk is ook, dat
een heel nieuwe mogelijkheid is gescha
pen ten aanzien van do aanvoer van over
zeese producten naar Tsjecho-Slowakije
en vooral van de producten van dit land
naar overzee. Voor de oorlog geschiedde
dat vooral over Gklynia en Hamburg.
Gdynia blijft natuurlijk zijn betekenis
houden, maar de stemming in Tsjecho-
Slowakije ten opzichte van Duitsland is
zo gebeten, dat men bij voorkeur Duitse
havens zal vermijdep.
De kansen voor Rotterdam staan reeds
op het punt van verwezenlijking. Reeds
zffn de zeer belangrijke staatsstukken
van dr. Benesj via Rotterdam naar
Praag vervoerd en binnenkort zal een
begin gemaakt worden met een regel
matig vervoer van graan via Rotterdam
naar Tsjecho-Slowakye.
ROTTERDAM. Een Joego-Slavisch
graanschip de „Dubrovnik" is met een
lading van 8000 ton tarwe voor Zwitser
land de Rotterdamse haven binnengelo
pen. Tot nu toe had Zwitserland voor
zijn graanimport steeds van andere ha
vens gebruik gemaakt, daar de opslag
van graan te Rotterdam aanvankelijk op
moeilijkheden stuitte. Daar deze moei
lijkheden nu uit de weg zijn geruimd,
zal het graan via de Rijn en het Rijn-
Rhónekanaal naar Zwitserland worden
vervoerd. Rotterdam is momenteel de
enige haven, vanwaar het graan per
schip naar Zwitserland kan worden ge
bracht. Tijdens het lossen van het
graanschip. Foto: Anefo'Hof-P.
De New York Times schrijft in een
hoofdartikel, dat koloriet D. Peron, de
z-g. sterke man van de regering van
Argentinië, thans e*n nieuwe misdaad
op rijn Man beeft staan, waarvoor
htj te zijner tijd door het Argentijnse
volk an de wereld ter verantwoording
behoorde te worden geroepen. Spora
dische anti-Joodse voorvallen hebben
thans, onder zijn politieke vlag. het
stadium van een massa-actie bereikt.
Dit alles geschiedt onder het welwil
lend oog van de politie te Buenos
Aires. Hij kan de verantwoordelijkheid
niet afwijzen. Zulke dingen gebeuren
niet zomaar. Wat een bekende figuur
is dit. Wat een goede leerling toont
hij zich van de nazi-misdadigers, die
nu in Neurenberg terecht staan. Het
is niet uitgesloten, dat het door de
voorkennis van deze excessen, waar
aan Peron en zijn volgelingen zich
thans schuldig maken, is, dat de min.
van buitenlandse zaken van Uruguay
er toe gebracht werd zijn voorstel te
aoen tot collectief ingrijpen door de
ander landen in dit halfrond.
De eerste internationale maritieme
conferentie te Kopenhagen heeft onlangs
de voorstellen van de subcommissie
voor sociale verzekeringen aanvaard.
De voorstellen houden in. dat zeelieden
een pensioen gewaarborgd wordt van
Tft procent van Het salaris per dienst
jaar wanneer zij op 55-jarigen leeftijd
en van 2 procent wannéér zij op 60-
jarlgen leeftijd de dienst verlaten. Ook
een voorstel van de Franse regering,
dat kapiteins en officieren l'/« dag be
taalde vacantie per maand ononderbro
ken dienst zouden krijgen en de beman
ning één dag werd door een grote meer
derheid gesteund.
Generali6simo Stalin heeft besloten
naar A. P. uit zeer betrouwbare bron
meldt, zijn vacantie te verlengen. Hij
wil eens lang en goed uitrusten. Vol
gens deze bronnen zou de maarschalk
een goede gezondheid genieten, doch
hij zal vermoedelijk niet vóór nieuw
jaar naar de hoofdstad terugkeren.
De Joegoslavische constituerende
vergadering, welke Donderdag in Bel
grado bije en is gekomen, heeft naar
radio Belgrado meldt, besloten tot het
uitroepen vari de republiek, terwijl
tevens werd besloten, dat aan koning
Peter en aan het Vorstelijk Huis van
Karageorgevitsj alle „geinvesteerde
rechten" worden ontnomen.
Reuter wijst erop, dat het afschaf
fen van de monachrie en het uitroepen
van een federale Joegoslavische repu
bliek reeds sedert enige tijd werd
verwacht.
In de desbetreffende verklaring van
de constituerende vergadering wordt
medegedeeld: ,.In overeenstemming
met de vrij tot uiting gekomen wil
van alle bevolkingsgroepen van Joe
goslavië wordt uitgeroepen en ten
ga dering besloten ten eerste, dat
een federale volksrepubliek van Joe
goslavië wordt uotgeroëpen en ten
tweede, dat door dit besluit de mo
narchie in Joegoslavië definitief is af
geschaft in naam van de bevolkings
groepen van Joegoslavië en dat aan
Peter II Karageorgevitsj, evenals aan
de gehele Karageorgevitsj Dynastie
alle rechten, welke vroeger aan hem
en aan de Karageorgevitsj zijn toege
kend, worden -ontnomen.
Te Parijs is bekend geworden, dat
de constituerende vergadering gedu
rende de eerstvolgende zes maanden
zich onder meer zal hebben bezig te
houden met voorstellen van de com
munisten tot een nieuwe grondwet. De
voorstellen strekken onder andere tot
het doen kiezen van een enkele Ka
mer met souvereine macht en een
president van de republiek, wiens vol
machten in enige opzichten zouden
overeenstemmen met die van den pre
sident der V. S. De volksvertegen
woordiging zou voor' vier jaren wor
den samengesteld, alle wetgevende
macht hebben, het recht om leden van
uitvoerende organen te benoemen, te
controleren en te ontslaan en voorts
order meer de beslissing In alle in
ternationale aangelegenheden, welke
het land betreffen.