HELDERSCHE COURANT
GROOT LIJDEN OP JAVA
Deze winter bijna zeker acht
eenheden brandstof!
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Denkt aan een jaar terug en weest blijmoedig
3 December nieuwe
Maasbrug gereed
Grootste Duitse scheepswerf
naar Rusland
Meldt U aan
Hess heeft zijn
geheugen terug I
Doodstraf tegen
ex-burgemeester geëist
Helpt de kinderen van
Europa
KATERDAG t DECEMBER 1945.
S« Jaargang Na. 393.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
HOOFDREDACTEURJ. BIJLSMA
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving t 2.60Postabonnementen t 3.00
De minister van verkeer en energie, ir. Th. S. G. J. M. van Schaik, heeft
Vrijdagavond in het wekelijkse radio-kwartier ,Op de brug", de volgende
rede uitgesproken over de kolenvoorziening:
Ik zou enige mededelingen willen doen over de kolen. In de ontwikkeling
van onze kolenproductie zit een zo duidelijke ljjn van vooruitgang, dat er
met een zekere voldoening iets van verteld kan worden.
Kort geleden werd door de Limburg
se mijnen voor het eerst een dagpro
ductie bereikt van meer dan 26.000 ton.
Dit betekent een mjjplaal in onze ko
lenproductie. Dit cijfer van 26.000 ton
zal de meeste Nederlanders niet veel
zeggen, maar de mensen van de mijnen
hebben met grote energie en volhar
ding er naar gestreefd, dit cijfeer te
bereiken en het moet hun een voldoe
ning zijn, dat het thans bereikt is.
D#t nu 26.000. ton dagproductie be
reikt is, stemt wel tot vreugde maar
betekent geenszins, dat het gestelde
doel bereikt is. Vooreerst is dit nog geen
gemiddelde dagproductie van 28.000
ton. De gemiddelde productie over een
week ligt altijd veel lager dan de
hoogste dagproductie, omdat op Maan
dag en Zaterdag korter gewerkt en dus
minder geproduceerd wordt. In de
eerste week van November bedroeg de
gemiddelde productie per werkdag nog
slechts 24.000 ton, rrtaa'r bovendien Is
inmiddels het aantal mijnwerkers niet
onbelangrijk verhoogd en is het ver
zuim zeer belangrijk teruggegaan.
Men mag dan ook thans niet meer
rekenen met 25 pet. minder diensten
dan vroeger, maar hoogstens met
15 pet, zodat op grond daarvan de pro
ductie eigenlijk 29.500 ton zou moeten
zijn. Als wij zien, hoe de productie van
Juni- af geleidelijk is opgelopen van
14.000 tot ongeveer 26.000 ton, moeten
wij daarover zeer verheugd zijn en in
derdaad over het bereiken van een
mijlpaal spreken, maar van het passe
ren van een eindstreep is zeker nog
lang geen sprake. Wij verwachten nog
veel meer van onze mijnwerkers en
ik ben zeker dat ze ons niet zullen
teleurstellen.
Wat is de mijnindustrie-raad?
Een zaak van groot belang, die in de
laatste tijd haar beslag gekregen heeft,
is het tot stand komen van de M.I.R.
(mijn-industrie-raad) het hoogste col
lege van de bedrijfsorganisatie, die in
het zg. mijnstatuut een wettelijke re
geling gekregen heeft. Daarmede is
het mijnbedrijf als eerste in Nederland
tot een echt gemeenschapsbedrijf ge
maakt, waarvoor niet alleen meer de
ondernemers de verantwoordelijkheid
dragen, maar waarvoor allen, die in
dat bedrijf tesamen werken, gemeen
schappelijke verantwoording hebben
gekregen. Dit betekent, dat de ge
meenschap van alle werkers in het
bedrijf gezamenlijk de _t.aak hebben
de kolenrijkdom van Nederland zoda
nig te ontginnen, dat de Nederlandse
volksgemeenschap daarvan het groot
ste nut trekt.
Maar die ontginning moet tevens
zo geschieden, dat de mjjngemeenschap
zelf en allen die daartoe behoren in
hun werk stoffeljjk en gee-telbk de
volle ontplooiing van hun persoonlijk
heid kunnen vinden.
De toestanden en verhoudingen in
het mijnbedrijf zullen in de toekomst
in onderling overleg en met gemeen
schappelijke Inspanning door de mijn-
gemeenschap zelf tot 'n perfectie kun
nen worden opgevoerd, die alleen be
grensd is door de beperktheid van alle
mensenwerk. Dat is de grote taak, die
voor de bedrijfsorganisatie en speciaal
voor het toporgaan, de mijn-industrie-
raad, is weggelegd, en waarvan men
terecht grote verwachtingen koestert.
Er is aanleiding om de toekomst voor
onze kolenvoorziening en ook de toe
komst van onze mijnstreek met opti
misme in te zien.
Tenslotte wil ik deze mededelingen
niet sluiten zonder een enkel woord
gezegd te hebben over de voorziening
met kolen voor huiselijke doeleinden.
Zoals u weet. is het altijd de bedoeling
geweest, deze winter 7 eenheden daar
voor aan te wijzen. Lange tijd is het
twijfelachtig geweest of dit voornemen
wel zou kunnen worden uitgevoerd. De
productie vormt op het ogenblik niet
méér de 'grote moeilijkheid. Wel is het
transport nog een bezwaar, en wel het
transport van de mijnen naar de ver
schillende delen van het land. speciaal
naar het Oosten en Noorden, maar bo
vendien de distributie naar de vele ste
den en dorpen en het transport naar
de uiteindelijke verbruikers.
Zeven eenheden brandstof zeker!
Toch kan nu wel zonder al te groot
risico gezegd worden, dat de zeven
eenheden zeker, een achtste eenheid
hoogst waarschijnlijk, ter beschikking
gesteld zullen worden.
Er zijn nu reeds vier bonnen aange
wezen. De bedoeling is. dat vóór het
einde van dit jaar nog twee bonnen zul
len worden aangewezen, waarmee men
dan tot eind Februari moet toekomen.
Voor Maart en April zullen dan nog
twee bonnen worden aangewezen.
Ik weet, dat deze hoeveelheden slechts
het derde bedragen van wat normaal ge
bruikt werd, en dat men zeer zuinig zal
moeten stoken om er eniger mate mee
toe te kunnen komen. Maar als u weet,
dat voor een enkele bon bijna een volle
week productie van de mijnen nodig is,
zult u begrijpen dat we niet meer kun
nen toewijzen zonder onze electrische
centrales, gasfabrieken en vooral de
industriële bedrijven in gevaar tet bren
gen.
Van het herstel van deze bedrijven
hangt het herstel van ons economisch
leven af. We kunnen zonder overdrij
ving zeggen, dat het herstel van ons Ne
derlands volksleven, althans van de mate
riële kant ervan, beheerst wordt door
de kolen. Voor dat herstel zullen we
ons nog een koude winter moeten ge
troosten. Laten we bedenken, dat we
met het weliswaar schamele rantsoen,
maar bovendien met onze electrische
stroom en met het gas er zoveel beter
aan toe zijn, dan in de vorige winter,
dat we eigenlijk niet klagen mogen.
Als goede Nederlanders zullen wc
natuurlijk kankeren, maar laten we in
het geheim in ons hart het blijmoedig
voornemen maken, ook dit offer te dra
gen voor de opbouw van ons vaderland.
Weerbericht
RUSTIG WEER.
Mistig of nevelig weer, zwakke
wind. Koude ochtend.
NIEUWE PETITIE NAMENS DE
BEDREIGDE VOLKEN VAN JAVA.
Een aantal vooraanstaande inwoners
van Bandoeng hebben zich in een pe
titie namens alle bedreigde personen op
Java gericht tot ieder en tot elke or
ganisatie, die bereid en in staat is ont
te helpen, zonder onderscheid van ras
of huidskleur. De petitie wijst op de
ondragelijke toestand te Bandoeng, waar
dagelijks het aantal evacués, dat de te
kenen van beri-beri en pellegra vertoont,
groter wordt. Dit wordt veroorzaaktt
door het ernstige voedseltekort, dat ge
volgd is op de algemene boycot, die de
terroristen op de goedmenende Indo
nesiërs en Chinezen hebben gelegd.
Verder wordt gewezen op de onvoldoen
de militaire bescherming, hoewel het
verzoekscrift de heldenmoed die getoond
wordt door kleine, op zich zelf staande
eenheden, zeer prijst. „Ons is niets an
ders overgebleven dan ons voor te be
reiden op nog ergere dingen, tenzij er
iets gedaan wordt. Zendt meer solda
ten. Als er geen Britse beschikbaar
zijn, sta dan toe. dat Nederlandse mili
taire eenheden aan land gaan. Als dat
ook onmogelijk is laten de Verenigde
Staten ons dan helpen." De petitie roept
de opofferingen, die Nederland de laat
ste jaren gedaan heeft, weer in de ge
dachten en zegt, dat deze het recht ge
ven om te vragen, dat tenminste de
kinderen en de ouden van dagen zo
spoedig mogelijk geëvacueerd worden.
Europeanen in Bandoeng
vechten om voedsel
Volgens berichten uit Bandoeng ne
men de Europeanen daar de zaak meer
en meer in eigen handen. Jonge Euro
peanen hebben veertien Indonesische
voedse'auto's overvallen en het voedsel
naar de kampen gebracht. Verschillen
KOLENAANVOER AANZIENLIJK
VEREENVOUDIGT.
Gestadig vordert de opbouw van ons
land. De Nederlandse Spoorwegen, die
daaraan met man en inacht medewerken,
hebben opnieuw zoveel verbeteringen in
het spoorwegnet aangebracht, dat op S
December met een nieuwe, weer uitge
breide dienstregeling kan worden be
gonnen.
Opnieuw is in de bloedsomloop van ons
land een spatader geopereerd: de Maas
brug, de vitale schakel tussen Zuid-Lim
burg en de rest van ons land, die in de
spoorlijn van Weert naar Roermond ligt,
is in zoverre hersteld, dat in plaats van
de vroegere acht enkelsporige bruggen
van ieder 64V* m., die met Duitse gron
digheid tijdens de terugtocht door de be
zetter alle werden opgeblazen, thans vlak
ten Noorden van deze bruggen-ruïnes een
nieuwe enkelsporige overspanning gereed
is gekomen.
Om de spoorbaan aan deze hulpbrug te
doen aansluiten, moest aan beide züden
ervan de spoorbaan over grote lengte
worden verplaatst. Dit omvangrijke werk
is uitgevoerd door d-t Engelse militairen
met z.g. bulldozer en scrapers. De fees
telijke opening van de vitale brug zal
heden geschieden.
De grootste scheepswerf op het conti
nent, de firma Blohm en Voss te Ham
burg, zal als onderdeel van de herstel
betalingen -binnenkort in handen van de
Sovjet-Russen komen. De werf, waar de
„Europa" en de „Bismarck" werden ge
bouwd en die een der grootste producen
ten van duikboten is geweest, zal onder
Sovjet-Russische bewaking komen en be
gin Januari zal een aanvang worden ge
maakt met het transport van de verplaats
bare Installaties naar de Sovjet-Unie.
de winkels werden door hen met ge
weld geopend, daar de voedseltoestand
buitengewoon ernstig is. De winkeis
waren binnen een uur uitverkocht. Na
dat een van hen vermoord was, hebben
Ambonnezen de extremisten in het Ko-
sambi-gebied aangevallen en twee In
donesiërs gedood.
LEVENSMIDDELENCONVOOI
OVERVALLEN.
De pogingen van Sjarir om de vijan
delijkheden op Java te matigen, hebben
tot nog toe zeer weinig effect gehad in
het gebied van Batavia. Een groot le-
vensmiddelenconvooi. dat uit Batavia
vertrokken is naar de 50.000 geïnter
neerden in Bandoeng. werd buiten Ba
tavia beschoten. Zes leden van de Stak-
ka-escorte werden gedood.
BRITSCHE VERSTERKINGEN
ARRIVEREN TE TANDJONG PRIOK.
Donderdagnamiddag zijn de eerste
nieuwe versterkingen ten totale van
ongeveer duizend Britsch-Indiërs te
Tandjong Priok aangekomen, 's Nachts
waren er weer gevechten uitgebroken
in het Kramatdistrict, tussen een
Britsche patrouille en een troep Indo
nesiërs, die Ambonnezen aan hun zij
de hadden. Kramat is een van Bata-
via's meest beruchte onrustcentra. De
vechtpartij duurde tot de volgende dag.
Voor de wederopbouw in de ge
teisterde gebieden wordt met klem
verzocht, of N.-Holland 35 rietdek
kers voor N.-Brabant beschikbaar
kan stellen. Hollandse Rietdekkers,
kent Uw plicht. Toont Uw bereidheid.
Geeft U op bij Uw plaatselijke af
deling van: Volks-Herstel-Hark,, of
zendt direct bericht aan het Districts-
Bureau, Volks-Herstel.
Vrijdagavond heeft Rudolf Hess, van
wien tot dusverre werd aangenomen,
dat i hij aan geheugenverlies leed, ver
klaard. dat hij tot nu toe om tactische
redenen geheugenverlies had voorge
wend doch dat van heden af zijn ge
heugen wederom geheel in orde ia»
Voor het Bijzonder Gerechtshof te
Amsterdam stond Vrijdagmorgen terecht
M. van der Kuur, die in Augustus en
September 1943 als waarnemend burge
meester van Hoogkarspel een aantal
onderduikers i.an de S.D. heeft overge
leverd, tengevolge waarvan een dezer
de dood vond en de overigen maanden
lang van hun vrijheid werden beroofd.
De procureur-fiscaal, mr. W. P. Bak
hoven. eiste de doodstraf. Uitspraak
over 14 dagen.
,,De winter is gekomen. Millioenen kin
deren in Europa zullen van honger en
koude sterven, indien onmiddellijke hulp
ze niet bereikt van de landen, die nog
over levensmiddelen, geneesmiddelen en
kleding beschikken. Deze kinderen kun
nen nog slechts gered worden door een
inspanning der gehele wereld te hunnen
gunste. Laten alle officiële of particu
liere organisaties, godsdienstige of we
reldlijke, zich zonder verwijl hiervoor
inspannen of het zal binnenkort te laat
zijn", aldus het Internationale Rode
Kruis Comité, de intern. Unie van kin
derhulp, de Oecumenische raad der ker
ken, de Caritas Catholica internationalis
en het Joodse Wereldcongres onlangs in
een boodschap tot de wereld voor de
Geneelse radio.