HELDERSCHE COURANT
De spoorwegen immer
voorwaarts!
KOFFIE, OLIE, KATOEN
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Zo goed als het gehele net weer berijdbaar
Plannen
Herziening maatregelen van
den bezetter tegen
overheidspersoneel.
Ogen zagen weer.
lippen bewogen weer.
Goed maandbegin voor de Amsterdamse haven
Bovengrondse werkers
in de strijd
DINSDAG DECEMBER 1945.
Sa Jaargang No. 394.
bao Hafd*
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
HOOFDREDACTEUR J. BIJLSMA
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving 1 2.60Postabonnementen i 3.00
Van de 3000 km. rails der Ned. Spoor
wegen is thans weer 2839 km. berijd
baar. waarvan 2336 km. in gebruik is
voor reizigersvervoer. En ook de eerste
internationale verbinding is tot stand
gekomen, nu de Pullmantrein weer
heen en terug van Amsterdam
naar Brussel rijdt, waar aansluiting
bestaat op de trein Brussel—Parijs.
Men is thans bezig IJmuidenHaar
lem te her-electrificeren en dan i3
Amsterdam—Amersfoort aan de beurt.
Voor verdere elctrificatie heeft men
wel bovenleiding, maar geen ondersta
tions. Heel moeilijk is ook de reparatie
van de locomotieven. De werkplaatsen
in Haarlem b.v. bevatten slechts 10 pro
cent van hun machines van vóór de
oorlog België helpt daarom thans met
de reparatie der locomotieven, welker
aantal gestadig toeneemt. Er zijn een
honderdtal Engelse en zeven van de 50
bestelde Zweedse in bedrijf. Maar toch
hebben de spoorwegen slechts de helft
van hun locomotievenpark van vóór de
oorlog.
Wat verdween.
Ze missen 76 procent van hun elec-
trisch materieel. 60 procent van de Die-
seltreinen en 67 procent van de perso
nenrijtuigen. Van de 30.000 goederenwa
gons zijn er thans slechts 14.000 met
inbegrip van de buitenlandse, die toe
vallig in Nederland aanwezig waren.
Uitwisseling van deze buitenlandse
met Nederlandse, die in Duitsland rij
den, gaat uiterst moeilijk omdat men de
Nederlandse in Duitsland niet graag
missen wilZe zijn zoveel beter dan
de buitenlandse.
De bruggen.
Totaal 800 bruggen vernield, alleen al
lussen Den Bosch en Geertruidenberg
80. Aan gestolen machines, zoals draai
banken, krijgt men uit Duitsland alleen
dat terug, wat men daar missen wil en
dat is niet bepaald het besteDe door
de Spoorwegen geleden schade schatte
Ir. Hupkes op 250 millioen gulden, on
geacht de bedrijfsschade. De Spoorwe
gen zouden in 1940 zichzelf hebben kun-
hen bedruipen, als de oorlog niet was
uitgebroken; 1943 was zelfs een topjaar
door het geweldige reizigersverkeer.
Alleen al in Augustus werd toen 19 mil
lioen ontvangen. Ook thans stijgen
weer de inkomsten en ze ze zijn al ho-
Ber dan in 1939, dank zij vooral de rei
zigers, die met zeer weinig comfort te
vreden zijn.
Spoor en luchtvaart.
Met de KLM is ook overleg gepleegd.
®r dienen stations bij de vliegvelden
te komen en voorts is Ir. Hupkes een
voorstander van een goed wegverkeer.
Alle vervoermiddelen dienen gecoördi
neerd te worden Maat dat alles is toe
komstmuziek voor vijf, zes jaar. Want
door de opvoering van de snelheid moe
ten alle overwegen bewaakt worden,
de rijbanen verzwaard, kleine stations
Besloten en nog tal van andere maat
regelen ingevoerd. We mogen voorlopig
•d blij zijn dat met Januari de dagre-
ours weer verkrijgbaar zijn (geen
buurtverkeer meer), dat volgende week
Weerbericht
WEER REGEN.
Koude ochtend met plaatselijk mist,
in de ioop van de dag toenemende
bewolking met in de namiddag of de
avond regen, naar Zuidwest terug
lopende en aan de kust tot krachtige
aangroeiende wind.
Dinsdag de brug bij Westervoort klaar
komt zodat er weer beperkt reizigers-
vervoer NijmegenArnhemApeldoorn
zal kunnen ontstaan en dat tegen mid
den Januari de brug bij Zwolle gereed
zal zijn.
De eerste Pullman-trein rijdt weer
met vooroorlogs comfort. De volgende
(naar Zwitserland) is in voorbereiding.
Er zit schot in.
Het Staatsblad no. F 298 bevat een be
sluit van 20 November j.1. tot herziening
van tijdens de bezetting verleende ont
slagen en andere maatregelen ten aan
zien van personen in overheidsdienst.
Het besluit zal op een nader te bepa
len datum in werking treden en dan moet
het verzoek tot herziening van het tij
dens de bezetting verleende ontslag bin
nen 60 dagen worden ingediend.
De herziening van het ontslag kan o.m.
leiden tot een dergelijke regeling van de
rechtspositie, dat deze gelijk wordt aan
die, waarin de betrokkene zou hebben
verkeerd, wanneer het ontslag tijdens de
bezetting niet had plaats gevonden.
Ook kan een schadeloosstelling worden
toegekend ten bedrage van 70 pet. van
de geldswaarde der op geid waardeer
bare voordelen, welke de betrokkene In
het tijdvak tussen de dag van ingang
van het ontslag en de dag van ingang der
weder ln dienstneming, onderscheidenlijk
van beëindiging der dienstbetrekking zou
hebben genoten, indien hij niet tijdens
de bezetting ware ontslagen.
In het omgekeerde geval.
Zij, die op de dag van inwerkingtreding
van dit besluit een betrekking of rang
bekleden ingevolge indienstneming of
bevordering door of vanwege den be
zetter, worden geacht met ingang van
de 60ste dag na die van inwerkingtreding
van dit besluit te zijn ontslagen, onder
scheidenlijk teruggezet in de rang, die
zij voor de bezetting hebben bekleed ten
zij de Indienstneming of bevordering op
verzoek van den betrokkene door het
tot Indienstneming of bevordering be
voegd gezag of indien deze bevoegdheid
bij de Kroon berust door den betrok
ken minister is bekrachtigd.
STRIJD DER IDEE
Vrees voor burgeroorlog in Iran.
De bijzondere correspondent van de
„News of the World" te Teheran schrijft,
dat indien Engeland en Amerika er niet
in slagen om de Sovjet-Unie van haar
bemoeiingen in Iran af te brengen, een
burgeroorlog in dat land tegen het voor
jaar onvermijdelijk zal zijn.
De z.g. „democraten" zouden het ont
slag van alle leiders van de centrale
regering, zoals den eersten minister, den
minister van Buitenlandse zaken, het
hoofd der politie, enz., kunnen eisen. Deze
eis zou stellig niet worden ingewilligd
In dat geval zou een staatsgreep door
gewapende strijdkrachten uit de noorde-
De cholera onder de knie.
Een wetenschappelijk medewerker
van de New-York Times schreef, dat
de cholera, de gesel van het Verre
Oosten, thans evengoed beheerst
wordt door de nieuwe behandelings
wijze van de Amerikaanse marine,
als typhus of pokken. Deze mede
deling is afkomstig van Commander
Julius Amberson, die onlangs uit Jiet
Verre Oosten terugkeerde en ver
klaarde, dat de Amerikaanse marine
in Calcutta met succes 400 speciale
gevallen had behandeld. Door de
nieuwe behandelingswijze behoeft
niemand aan cholera te sterven, aldus
verklaarde Amberson. In plaats van
door vaccinatie, die nooit erg doel
treffend was, zou cholera voortaan
worden behandeld met bloedplasma,
sulfadiazine en physiologische zout
oplossing.
Amberson redeneerde, dat, wan
neer dé bloedsomloop gaande gehou
den zou kunnen worden, de sulfa-
preparaten de kans zouden krijgen in
te werken. Daarom nam hij zijn toe
vlucht tot bloedplasma. Het resul
taat was sensationaal. Oogleden
openden zich, ogen zagen weer, ge
zwollen lippen bewogen zich en
vroegen om water. Zonder de toe
passing van bloedplasma en de pre
paraten zouden deze slachtoffers van
de cholera binnen 12 uren gestorven
zijn. Thans verlieten zij na 9 dagen,
volkomen genezen, het hospitaal.
üjke provincies uitgevoerd worden. In
het andere geval, dus bij het aftreden
van de centrale regeringsleiders, zouden
de noordelijke provincies na „vrije" ver
kiezingen haar onafhankelijkheid uit
roepen.
Nog 10 jaar bezetting
in Duitsland
De Amerikaanse radio deelt mede, dat
generaal Macnarney, de opvolger van ge
neraal Eisenhower. verklaard heelt dat
Duitsland waarschijnlijk nu nog minstens
tien jaar bezet zou blijven. De genei%al
voegde daar aan toe: „Ik ben niet ver
geten, dat het gehele Duitse volk aan het
conflict heeft deelgenomen. Wij moeten
het doen begrijpen, dat het verantwoorde
lijkheid heeft en dat het schulden moet
betalen. Het bestuur over Duitsland zal
zo spoedig mogelijk aan de burgerlijke
autoriteiten worden overgedragen".
EXTRA OLIE MET DE KERSTDAGEN.
In de grote fabrieken is men druk
bezig met het vullen, dichtmaken en
capsuleren der flessen. Ass. Corr. P.
Zondag 2 December 1945 was een belangrijke dag voor de haven van Amster
dam Niet minder dan zeven schepen kwamen die dag binnen, waaronder in het
bijzonder vermeld moeten worden het Amerikaanse schip „Mary Pickersgül" uit
New-York met 6934 Eng. tonnen lading, de „Ansimageladen met 170 standaard
hout en tenslotte de „Java", die op tweeërlei wijze een record heeft geboekt.
In de eerste plaats stak het schip 29'6" in zout water en tussen 29 en 30 voet
in zoet water hetgeen de grootste diepgang van alhier binnengekomen schepen
's sectert de bevrijding. In de tweede plaats heeft het schip de volgende lading
aan boord. 750 ton koffie. 200 ton rode Kruis-goederen, 4500 ton olie en 4600 ton
katoen Dit is de grootste lading katoen van zeker de laatste vijf en twintig
jaren, die in Amsterdam werd aangevoerd.
Dr. F. Meyers schrijft in „De Groene
Amsterdammer" van 24 November, on
der bovenstaand hoofd een artikel,
waarin zeer behartigenswaardige dingen
gezegd worden. Hieronder geven wij een
uittreksel van de voornaamste passages.
Wij hopen op deze beschouwing nader
terug te komen, omdat ze zo scherp en
juist weergeeft wat bij een deel van
ons volk leeft en omdat ze wijst op ver
keerde inzichten ten aanzien van de
zuivering, die we ook in onze eigen stad
vinden.
Er is in deze tijd zoveel te prijzen en
zoveel te misprijzen, dat het den mens
soms voorkomt of de helft van ons Ne
derlandse volk zich beijvert, rechtens
daartoe aangewezen of moreel en intel-
lectueel zichzelf daartoe bevoegd ach
tend, om de andere helft te loven, aan
te klagen of te veroordelen. Door de
verdachtmaking, de misduiding van
veler daden, bovenal die van de leiders
op de ontelbare werkgebieden in onze
Nederlandse gemeenschap, wordt veler
goede naam onrechtmatig aangetast,
wordt het vertrouwen van velen der
onder hun leiding "werkenden geschokt.
Wie zijn die mannen, die verdacht
worden gemaakt? Men twijfelt aan hun
vaderlandslievende houding tijdens de
jaren van de bezetting en aan hun ge
schiktheid straks aan de opbouw van
ons land mede te werken. Men vindt ze
onzekere en onbetrouwbare figuren in
ons tegenwoordig en toekomstig staats
bestel.
Het is over hen, dat ik iets heb te
zeggen. Hoe moet ik ze noemen? Ik zou
ze willen betitelen als de bovengrondse
strijders, waarvan verscheidene welis
waar eveneens ondergronds hun mede
werking verleenden, niet achtend het
gevaar, waarin zij zich door hun tevens
bovengronds werk brachten, maar wier
grootste en zwaarste strijd lag boven
gronds. Zij hadden veelal een leidende
positie, hun blijven was verbonden aan
bet lot van velen, zij hadden een strijd
te voeren van uitzonderlijk karakter.
Zij waren onderhevig aan vele conflic
ten, die moesten ontstaan uit een strijd
van plichten van de meest uiteenlopende
aard. Zij vormden een bijzonder leger,
dat ongeorganiseerd was en samenge
steld uit geheel op zichzelf staande sol
daten, die voor eigen verantwoordelijk
heid hun houding moesten bepalen. Zij
beoefenden een bijzondere strategie,
waarbij aanvallen vrijwel was buitenge
sloten en die moest bestaan in lijdelijk
verzet, in retireren en in onderhandelen
om zo lang mogelijk terrein te behouden.
Zij kwamen voor vrijwel onoplosbare
problemen te staan, welke meermalen
een conflict van plichten met zich
brachten. Onder hen wapen er, die de
strijd opgaven en onderdoken. Wie zou
ze deserteurs durven noemen? Zij, die
op hun post bleven, worden er soms
van verdacht door niet altijd hoge mo
tieven te zijn geleid. Men spreekt van
hun ij delheid, van hun angst een be
langrijke positie te verliezen, een posi
tie die zij door kennis en ervaring ver
worven hadden en die zij getoond had
den waard te zijn.
Wat was de beste weg in een land
door den vijand bezet en bekneld? Sa
boteren van bepaalde plichten kon
kranig zijn tegenover den vijand, maar
ook, en soms in hoge mate, ten nadele
van ons volk. In vele situaties drong
zich de vraag naar voren: wat is beter,
sabotage, verzet en daardoor schade of
(Zie vervolg pagina 3).
Ex-koning Peter
Zo hij zich niet met politiek inlaat,
zal ex-koning Peter jaarlijks 10.000 pond
van Tit« ontvangen.