HELDERSCHE COURANT
Voor drie millioen vermist
Christison zal de orde herstellen
en handhaven
Ook Spanje, Gib!a!tar en Madeira
op zij'n verlanglijstje
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Ook voor de Nederlandse troepen een taak
Geen Centraal Duits bestuur
zonder Frankrijk
Londen verbaasd
De prijs van de zeevis
meer omlaag?
Ook detextielprijzen worden
verlaagd
Uit villa te Aerdenhout
Hitter maakte plannen
r. H, J. van Mook
naar Nederland
D
MAANDAG 19 DECEMBER 1945.
Se Jaargang, Ne. Ï0S,
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent pez millimeter
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving 2.60, Postabonnementen t 3.00
Een gezaghebbende Britse woordvoerder
heeft verklaard, dat als gevolg van de
conferentie van Singapore de opdracht van
generaal Christison in Nederlands-Indië
aanzienlijk uitgebreid is. De anarchie en
wanorde op Java noodzaakten een nadere
uitwerking voorzover het ging om het
herstel van de orde. Christison heeft nu
de bevoegdheid met de tot zijn beschik
king staande strijdkrachten in een zo
groot mogelijk gebied de orde te herstel
len en te handhaven om „het mogelijk te
maken dat een constitutionele hervor
ming en een zekere mate van zelfbestuur
der Indonesiërs in het kader van het Ko
ninkrijk der Nederlanden tot stand komen
en besprekingen daarover gehouden wor
den op een geregelde en wettige wijze
zonder vrees of geweid", zoals de woord
voerder zeide.
Inmiddels herhaalde Van Mook dat de
deur voor besprekingen nog steeds open
staat en „ik zie veel grotere mogelijk
heden dan vorige week of weken terug
voor een nieuwe en directe samenkomst
van Nederlanders en Indonesiërs op kor
ten termijn."
De Engelse woordvoerder zeide dat tij
dens de conferentie van Singapore een vol
ledige overeenkomst bereikt is. Hij legde
er de nadruk op, dat de Engelse poli
tiek ook verder, volgens de verklaring
van Bevin, gevoerd zou worden, waarbij
de souvereiniteit van Nederland in Indië
erkend werd, waar Indonesische onder
danen nu onafhankelijkheid vragen aan
de souvereine macht.
Christison is van mening dat, zowel de
Nederlanders als de gematigde Indonesi
sche leiders, de komende acties zullen
toejuichen. Ook Sjarir is ingelicht. Vol
gens de geallieerden is de regering van
Sjarir onbekwaam, en zij heeft ook de
noodzakelijke macht niet om betere voor
waarden in het leven te roepen, in het
bijzonder de economische omstandig
heden, die zeer ernstig zijn.
Hongersnood.
De woordvoerder voegde er aan toe, dat
de hongersnood, die nu onvermijdelijk is,
aangezien slechts 50 pet. van de voor
oorlogse rijstoogst in 1946 verwacht kan
worden, slechts kan worden verzacht, doch
niet voorkomen, wanneer Sjarir, dien de
Nederlanders beschouwen als een toekom-
stigen partner voldoende gezag kan oefe
nen om het volk naar hun sawahs terug
te brengen om een late oogst te krijgen."
De voedselsituatie Is bijzonder critiek
in Soerabaja, waar slechts voor vier we
ken voedsel is voor 400.000 Nederlanders.
Indo-Europeanen, Indonesiërs, Chinezen
en Arabieren in het geallieerd gebied.
Sjarir heeft twee koeriers gezonden naar
het gebied ten Zuiden van Soerabaja en
naar Oost-Java om daar beslag te leggen
op de rüstvoorraden. Fen van deze koe
riers zal werken in de Britse, de andere in
de Indonesische zone.
De Nederlandse troepen.
Ook de kwestie der Nederlandse troe
pen is op de agenda der conferentie van
Singapore geweest, ofschoon de beslissing
tenslotte door de Engelse en Nederlandse
regering genomen zal worden.
De woordvoerder verwachtte, dat er
meer Nederlandse troepen naar Indië zul
len worden getransporteerd, ofschoon over
het tijdstip hiervan nog niets beslist is
Hij voegde er aan toe, dat de Nederlandse
troepen tezijnertijd de Engelse zullen ver
vangen die. wanneer hun taak ten einde
ls, teruggenomen zullen worden.
Weerbericht
AFNEMENDE VORST.
Zwakke wind, die, in het bijzonder
in het Noorden des lands naar het
Westen omgaat. De temperatuur zal
geleidelijk stijgen tot omstreeks het
vriespunt. Toenemende bewolking,
geen neerslag van betekenis, doch
plaatselijk mist.
Inmiddels is Christison gemachtigd zo
veel Engelse troepen voor de pacificatie
van Java te concentreren als dit wereld
deel hem ter beschikking kan stellen.
Deze troepen moeten onder andere hulp
bieden bij het evaeuëren van ten minste
20.000 Japanners volgende maand uit Soe
rabaja en Semarang, waarvoor de nodige
scheepsruimte reeds gevorderd is. Tot
dusverre zijn de Japannezen nog in han
den der extremisten, die weigeren te laten
evaeuëren.
De evaucuatle.
De woordvoerder zeide verder, dat
slechts zij, die Indië wensen te verlaten,
geëvacuërd zullen worden. Hij voegde er
aan toe, dat Nederland 50.000, Singapore
2.000 bij de 10.000 geëvaeuërden die daar
reeds zijn, Siam 4.000, Australië en Nieuw-
Zeeland samen tussen 3.000 en 5.000, en
Ceylon 5.000 evacué's, kunnen opnemen.
Het gebrek aan scheepsruimte vertraagt
da evacuatie.
Op vele plaatsen in het binnenland van
Java (hij noemde als voorbeeld Madioen
en Malang) zijn nog vele kampen
met Europeanen, die nog steeds niet door
de geallieerden bevrijd zijn. Ook op Su-
matra zijn nog dergelijke kampen te vin
den. In dit verband sprak hij over het
standpunt der Verenigde Volken, die
wieedheden veroordelen, die tenslotte de
wereld er toe zouden brengen het geloof
in de Indonesiërs te verliezen, benevens
het geloof van de wereld, dat zij in staat
zijn tot zelfbestuur.
Engeland zegt t
John Hynd, de Engelse minister, ver
antwoordelijk voor het bestuur van
Duitsland en Oostenrijk, verklaarde tij
dens een rede, dat Engeland, ondanks
de nadelen van een vierdelige regering
van Duitsland, niet bereid was mede te
werken aan een actie tot centralisering
uitgaande van drie mogendheden zon
der medewerking van de vierde. Enge
land wil de viermogendhedenregering
niet' zien falen, aldus Hynd. Hij hoopte,
dat men spoedig tot het houden van ver
kiezingen in Duitsland kon overgaan-
„Wij kunnen niet militaire maatrege
len blijven nemen wanneer wij als enig
doel hebben den Duitsers te tonen, dat
het militairisme verkeerd is."
Naar Reuters diplomatieke correspon
dent meldt, hebben welingelichte kringen
te Londen met verbazing het bericht, dat
Engeland een nieuwe politiek in Indone
sië gaat volgen, ontvangen. De beslissin
gen, die tijdens de conferentie te Sin
gapore genomen zijn, zijn duidelijk een
aangelegenheid voor de plaatselijke mili
taire autoriteiten, voorzover zij slechts,
betrekking hebben op de militaire situa
tie. De aanduiding echter, dat de oor
spronkelijke taak, het ontwapenen der
Japannezen en het handhaven der orde,
is uitgebreid, heeft te Londen verbazing
gewekt. Bevin heeft in zijn rede van 22
November een duidelijke scheiding ge
maakt tussen de militaire verplichtingen
der Engelsen als gevolg van de Japanse
overgave en de politieke moeilijkheden
tussen de Nederlanders en de nationalis
tische beweging. Voorzover men te Lon
den kan naagaan bestaan er geen aan-
wijzigingen, dat er van de politiek, zoals
die door Bevin is vastgelegd, zal worden
afgeweken.
Een neiging, om berichten over verkla
ringen van plaatselijke commandanten
te beschouwen als een aanwijzing voor
een dergelijke verandering, moet daarom
met de grootste voorzichtigheid beschouwd
v/orden, in het bijzonder wanneer, deze
verklaringen politieke en diplomatieke
problemen schijnen te raken. Het is dui
delijk, -aldus Reuters diplomatieke cor
respondenten, dat de Britse officiële poli
tiek in laatste instantie te Londen wordt
bepaald, en dat deze niet door militaire
autoriteiten, hoe hoog deze ook mogen
zijn, kan worden veranderd.
De verwachting bestaat, dat de prijzen
van zeevisch binnenkort opnieuw be
langrijk zullen worden verlaagd.
Het directoraat generaal van de prij
zen deelt mede, dat de prijzen voor
textielgoederen in de loop van de
maand December zullen worden ver
laagd.
De te hoge handelsmarges zijn ingrij
pend besnoeid en de detailprijzen kun
nen als gevolg hiervan, voor een be
langrijk deel van de goederen ongeveer
20 lager gesteld worden.
Daarbij is rekening gehouden met de
belangen van de tussenhandelaren, die
nog een redelijke winst ontvangen.
Vooral zij, die als oorlogsslachtoffers
ir. de gelegenheid worden gesteld, zich
kleren en linnen, goed en artikelen
voor woningstoffering nieuw aan te
schaffen zijn met deze maatregelen zeef
gebaat. Er wordt bovendien bij voort
during naar gestreefd de prijzen van
textielgoederen zo laag mogelijk vast te
stellen.
Op Schiphol heeft men een begin
gemaakt met de bouw van een barak en
wel in het bijzonder ten dienste van
de repatriëring uit Indië.
Bij de Bloemendaalse politie is aan
gifte gedaan van een diefstal van goe
deren, die een waarde hebben van twee
en een half a drie millioen gulden. Deze
goederen zijn eigendom van den heer
M. te Aerdenhout, die kort na de be
vrijding door de P.O.D. gevangen was
genomen, verdacht van politieke onbe
trouwbaarheid. De bestolene is hout
handelaar in Polen geweest en volgens
zijn verklaring uit dit land gezet. Daar
bij heeft hij echter kans gezien zijn be
zittingen naar Nederland te laten over
brengen. In Aerdenhout woonde hij in
een grote villa, waarin een zeer waar
devolle meubilering en vele kunst
schatten geweest waren. Daarom is het
huis dan ook onmiddellijk onder bewa
king gesteld, toen de heer M. werd ge
arresteerd. Na vier maanden werd hij
Eén van de niet uitgevoerde aanvals
plannen van Hitier ls de verovering van
Spanje en Gibraltar.
Op 12 November 1940 vaardigde Hitier
een order uit voor zij.i bevelhebbers in
verband met de voortzetting van de
oorlog in de volgende maanden. Deze
order, d'e mede is ondertekend door
Jodl, zegt, dat politieke stappen zijn ge
daan om Spanje spoedig in de oorlog te
brengen, Duitsland zou dan „interve
niëren". Het plan daartoe werd gedoopt
met de codenaam „Felix".
„De Straat van Gibraltar zal worden
gesloten" aldus verordende Hitier. Voor
de voorbereiding en de uitvoering van
dit plan moesten officieren in burger
naar Spanje worden gezonden, zij moes
ten de actie tegen Gibraltar en de be
zetting der vliegvelden voorbereiden. De
eenheden, die voor de actie zouden wor
den gebruikt, werden ver van de grens
samengetrokken. De aanval zou begin
nen met een luchtactie op Gibraltar, ge
leid vanuit Algeciras. Daarna zouden
vliegtuigen op de Spaanse vliegvelden
landen en de Intocht der troepen begin
nen. Ingeval Engeland zou trachten voet
te krijgen in Portugal zouden speciaal
hiervoor gereed gehouden troepen ook
daar oprukken. Hitier rekende bij deze
plannen op de medewerking der Span
jaarden, doch niet van de Italianen. De
Duitse doeleinden gingen nog verder,
want Hitier beval in dezelfde order ook,
dat plannen moesten worden gemaakt
voor de verovering van de Canarische
en Kaapverdische eilanden, de Azoren
en Madeira.
Bij dit alles bleef Hitier toch de inva
sie in Engeland, welke hij in het voor-
Jaar van 1941 dacht uit te voeren, het
voornaamste achten. Dit zeide hij ook in
zijn rede bij de conferentie met Musso-
linl en de Italiaanse staf. Ter verbete
ring van de positie in de Middellandse
Zee hoopte Hitier, naar hij in deze rede
op 20 Januari 1941 zeide, ook nog op deel
name van Frankrijk aan de oorlog aan
de zijde van de as.
evenwel In vrijheid gesteld en kwam
hij weer in zijn villa terug. Hem bleek,
toen dat zeer veel uit zijn woning ver
dwenen was. Een onderzoek wees uit,
dat het militair gezag order had ge
geven een grote verzameling tapijten,
schilderijen, kostbare serviezen, enz.
raar elders in veiligheid te brengen.
Ook was er in de villa veel kleding en
linnengoed gevonden, die gezonden
werden naar de geteisterde gebieden,
om daar gedistribueerd te worden on
der de noodlijdende bevolking.
Toen men precies ging vergelijken
wat de heer M. als vermist aangaf en
wat officieel geregistreerd was, als
naar elders vervoerd, bleken er grote
verschillen te zijn.
De heer M. heeft bij de justitie aan
gifte gedaan, dat voor een waarde van
ongeveer twee en een half a drie mil
lioen gulden uit zijn woning is gesto
len. Daa-onder z!_!n een koffer met
f 300 909 aan geld en effecten ter waar
de van ongeveer f 10.000.000. Verder
zijn verdwenen vijf kleine schilderijen
van bekende buitenlandse meesters, een
pak met 300 tekeningen, waaronder van
Jan Steen en van Ostade. Voorts tapij
ten juwelen, enz., enz.
De kunstvoorwerpen en andere goe-
ren, die op norma'e wijze uit het huis
zijn weggevoerd, zullen, naar werd me
degedeeld, aan den heer M. worden
teruggeven. Voor de goederen, die in
de distributie zijn gebracht, zal hem de
geschatte waarde worden uitbetaald.
Naar wij van welingelichte zijde ver
nemen, zal de luitenant-gouverneur-
generaal dr. H. J. van Mook over enkele
dagen naar Nederland vertrekken om
besprekingen met de regering te voeren.
NIEUWS IN HET KORT
Het bestuur van Saksen heeft de
verkoop en het bezit vin speelgoed met
militair karakter verboden.
Te Dresden is een „Midden-Duits*
Rad'omas'-chappij" opgericht.
