HELDERSCHE COURANT
Een nieuw Nederlands voorstel aan
de Indonesiërs?
Christiansen
Nederland een jaar
in de veiligheidsraad!
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Berichi van een Amerikaans correspondent
DeEurop. vrouw in Indië verdient
een standbeeld
Trouw van de
Ambonnezen
vandaag naar Neder
land overgebracht
Na tweemaal stemmen
Deze zomer proeven met
atoombommen
Naar een nieuw begin?
Het Duitse volk wist het
MAANDAG 14 JANUARI 1946.
Se Jaargang No. SSS.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving i 2.60Postabonnementen 1 3.00
Frederick Kuh, een Amerikaanse
correspondent, meldt uit Londen, dat
de Nederlandse regering zeer binnen
kort een nieuw belangrijk door de Brit
se regering goedgekeurd aanbod aan
de Indonesische nationalisten zal doen.
Lt. Gouverneur-Generaal van Mook,
aldus de correspondent, heelt het aan
bod bij zich en zal onmiddellijk na aan
komst in Batavia, op Dinsdag a.s., een
bespreking voeren met Sjahrir.
Kuh verklaart, dat de voorstellen,
volgens een naar zijn mening „gewoon
lijk betrouwbare en goed ingelichte
bron", het volgende inhouden:
1. Een spoedige algemene verkiezing
in Indonesië, misschien al binnen twee
maanden.
2. Voordat de verkiezingen plaats
vinden, zal een uitvoerende raad van
door Nederlandse zijde gewilde In
donesiërs gevormd worden.
3. De Indonesische kiezers zullen hun
eigen parlement kiezen, waaraan de
uitvoerende raad verantwoording
verschuldigd is. De raad verte
genwoordigt het opperste binnenland
se gezag, terwijl de internationale eco
nomische betrekkingen en de defensie
in handen van de regering van 't Ne
derlandse gemenebest zullen berusten.
4. Een belofe voor onafhankelijkheid
van Indonesië binnen een nader te
bepalen aantal jaren.
Kuh zegt, dat de Nederlandse rege
ring voor het laatste punt 20 a 25 jaar
in gedachten heeft. Volgens Kuh is bo
vengenoemd plan het resultaat geweest
van de bijeenkomst te Chepuers en hij
besluit met de opmerking, dat hoewel
de bevoegdheden van dé Nederlandse
Rijksregering niet in het plan zijn ver
meld, het bekend is, dat de Nederlan
ders het idee voorstaan om Nederlands-
Indië, Suriname, Curagao en Neder
land in een rijksregering voor buiten
landse betrekkingen, internationale
handel en defensie op basis van een
gemeenbest te doen vertegenwoordigen.
In een te Leeuwarden uitgesproken rede
sprak mr. K. F. J. Verboeket, adjudant
van de Regerings-Voorlichtingsdienst te
Batavia o a. over de houding der ver
schillende bevolkingsgroepen in Indië tij
dens de Japanse bezetting.
De Europese vrouw.
Vooral de Europese vrouw in Indië, al
dus spreker, verdient een standbeeld. Zij
heeft zich over het algemeen beter gedra
gen dan wy mannen. Zij heeft zich princi
piëler gedragen van het begin af aan en
zü heeft een rechtere rug getoond. De
Nederlandse vrouw In Indië, die geble
ven is, heeft mogelijk gemaakt, dat wy
er nu kunnen blUven. Die vrouw brengen
wy een eerbiedig saluut.
Weerbericht
ENIGE VORST.
Lichte vorst tot temperatuur om
het vriespunt, Noordoostelijke wind
met wisselende bewolking. Plaatse
lijk nog enige neerslag. Algemene
vooruitzichten: Er zijn enige dagen
van lichte tot matige vorst te ver
wachten.
Grote trouw der Ambonnezen
en Menadonezen.
De Japanners wierven recruten. Het
merendeel der Ambonnezen en Menado
nezen weigerden de eed van trouw af te
leggen. Legden zij die af, dan behoefden
zij niet meer, afgezonderd van hun fami
lie, in kampen te leven, maar dan wer
den ze bij het leger ingelijfd. Deson
danks weigerden ze.
Spreker heeft ze weken achter elkaar
door Bandoeng naar een der buitenwij
ken zien marcheren in keurig gelid met
de bewakers op paarden ernaast. Dan flo
ten de Ambonnezen: ,,Voor Vaderland en
Vorst", „Oh, Dierbaar plekje Grond" en
soms „Wien Neêrlands Bloed". Zingen
mochten ze niet, dus floten ze. E na drie
weken reden de Japanse bewakers op de
paarden naast de troep ook fluitend mee.
De Ambonnezen, de bewoners van de
„twaalfde provincie van Nederland" zijn
verknocht aan Nederland en aan het Huis
van Oranje.
Naar wy vernemen zal de Netherlands
Warcrimes Commission (de Nederlandse
commissie tot het opsporen van oorlogs
misdadigers en van oorlogsmisdaden in
Duitsland) Maandag als oorlogsmisdadi
ger van Bad Oehhausen naar 's-Graven-
hage overbrengen den voormaligen
„Whermachtsbefehlshaber in den Nieder-
landen", Friedrich Christiansen, die er
o.m. van verdacht wordt het bevel gege
ven te hebben in October 1944 het dorp
Putten plat te branden en de manneiyke
bevolking te fusilleren als repressaille-
maatregel in verband met het doodschie
ten van twee Duitse officieren.
Ook Oberst Fritz Fullriese, die in
naam van Christiansen het bevel gaf om
in Putten huizen in brand te steken en
de mannen naar Duitsland te transpor
teren, is door genoemde commissie ge
arresteerd. Zijn uitlevering aan de Ne
derlandse autoriteiten is binnenkort te
verwachten.
Tijdens de namiddagzitting van de Al
gemene Vergadering van de UNO zijn
Australië, Brazilië en Polen aangewezen
om gedurende twee jaren zitting te
houden in de Veiligheidsraad, terwijl Ne
derland, Egypte en Mexico voor een zit
tingsperiode van een jaar werden aan
gewezen.
Bij de eerste stemming voor de twee
jarige periode was een minimum van 24
stemmen gesteld. Brazilië kreeg 41 stem
men, Australië 31, Nederland 23 en Polen
19 stemmen. Bij tweede stemming ver
wierven Nederland en Polen elk 25 stem
men. Bij loting werd daarna Polen aange
wezen voor de twee jarige periode.
Nadat de voorzitter het resultaat be
kend had gemaakt, begaf minister Van
Kleffens zich naar de plaats van de
Poolse delegatie en schudde den leider
van deze delegatie, Rzymowski, hartelijk
de hand.
Eerste bUeenkomst Veiligheidsraad
deze week verwacht.
Naar Reuters diplomatieke correspon
dent verneemt, heeft de Algemene Com
missie van 14 der UNO besloten, dat de
eerste bijeenkomst van de Veiligheids
raad niet voor de helft van deze week zal
kunnen plaats vinden. Hiertoe is in de
eerste plaats besloten, omdat nog enkele
dagen vereist zijn voor het opstellen van
de belangrijke agenda van deze raad,
terwijl voorts enkele der belangrijkste
delegaties nog niet op volle sterkte ver
tegenwoordigd zijn. Tegenhet midden
van deze week werden de leider van de
Sowj et-delegatie, Wisjinkskiej^ en de
Australische minister van marine, Ma-
kin, in Londen verwacht. Naar voorts
van betrouwbare zijde wordt gemeld,
zullen de Engelse ministers Bevin en
Sir Alexander Cadogan, permanent hoofd
van het Britse ministerie van buiten
landse zaken, Engeland in de Veiligheids
raad vertegenwoordigen.
ALGEMENE VERKIEZINGEN IN
JAPAN.
Generaal Douglas Mac Arthur, gealli
eerd opperbevelhebber in Japan, heeft
de Japanse regering gemachtigd alge
mene verkiezingen te honden na 15
Maart a.s.
De na-oorlogse sterkte der
Amerikaanse vloot.
De Amerikaanse vlootcommandant, ad
miraal Nimitz, heeft sprekend over de
sterkte van de Amerikaanse vloot in 1946
en latere jaren verklaard, dat de
Amerikaanse marine 1079 schepen zou be
houden, «hetgeen overeen komt met 30
pet van de sterkte in oorlogstijd. 319
schepen zullen de vloot vormen, waar
mede wordt geopereerd, 73 schepen zul
len deel uitmaken van een reservevloot,
terwijl 687 schepen zullen worden opge
legd, doch deel blijven uitmaken van een
reserve. In 1947 zullen in totaal een mil-
lioen manschappen op de Amerikaanse
vloot dienst doen.
De Amerikaanse minister van marine
heeft meegedeeld, dat in de a.s. zomer in
samenwerking met militaire en civiele
autoriteiten proeven zouden worden ge
nomen met de atoombommen.
- P 1 'sft.1-»*
NEDERLAND BOUWT WEER SCHEPEN Te Groningen zal het eerste schip,
dat na de bevrijding in Nederland werd gebouwd, van stapel lopen Het is een
motorkustvaartuig met een laadvermogen van 340 ton, dat gebouwd werdvoor
de Scheepvaart Mij. „Hoornse Diep". Aneto/ureyer r.
Zaterdag is Dr. van Mook naar Indië
vertrokken. Het is met gemengde gevoe
lens, dat het Nederlandse volk dit heen
gaan van den luit. gouverneur-generaal
heeft gezien. Wat is de opdracht, die
Dr. van Mook heeft meegenomen? Zal
het mogelijk zijn daarmee tot overeen
stemming te komen in ons Indië? Zal
eindelijk de rust weerkeren en zal er
een periode van gezonde samenwerking
komen?
Op deze vragen zal eerst een ant
woord gegeven kunnen worden, nadat
de luit. gouverneur-generaal met Sjarir
of andere groepen besprekingen heeft
gehad en de voorstellen van onze re
gering heeft uiteengezet.
Er zijn groepen van onze bevolking
die van dit onderhoud geen enkele ver
wachting hebben. Voor hen was er maar
één weg tot oplossing, de weg van het
neerslaan van het verzet om daarna tot
onderhandeling te komen. Eerst onder
handelen en daarna herstel van rust
ziet deze groep als zwakheid en voelt
ze als een gevaar voor het herstel van
ons gezag en als prestige verlies, dat
ons gezag voorgoed zal ondermijnen.
Deze vaderlanders vergeten o.i. in de
eerste plaats, dat Nederland zijn gezag
niet kan herstellen op de wijze waarop
onze regering, als zij ditzelfde stand
punt deelde, dat zou wensen. Wij zijn
afhankelijk van de wil van de geallieer
den en die wensen de oplossing niet
langs militaire, maar langs diplomatie
ke weg.
Ook moet men de nuchtere werkelijk
heid onder het oog zien, dat ons land
niet in staat is een sterke, vuist te ma
ken. Ons militaire apparaat heef in vijf
jaren van oorlogvoering zo geleden,
da we niet in staat zijn verzet van enige
betekenis doeltreffend te bestrijden. En
het verzet in Indië is niet beperkt tot
een groep van extremisten, maar is
door het vier jaar lange gewroet van
den Jap, tot in alle lagen van d& In
landse bevolking doorgedrongen.
Onze regering is dan ook, met den
luit. gouv.-generaal, van mening, dat
door overleg tot oplossing van het con
flict gekomen moet worden. In dat op
zicht is er overeenstemming, is er één
lijn tussen het beleid van onzen hoog-
sten gezagdrager in Indië en de rege
ring in het moederland.
We krijgen Indië niet terug, zoals
we het bezeten hebben. Er is tussen
1939 en 1945 wel een en ander veran
derd. We hebben daarmee rekening te
houden, zoals dat ook in de Koninklij
ke boodschap werd gedaan. Indië als
wingewest is voor ons verloren. Onze
culturele taak voor Indië kan worden
voortgezet en in nauwe samenwerking
met een Indonesische regering, die be
grip heeft voor de grote taak, die Ne
derland in Indië heeft vervuld en nog
te vervullen heeft.
De opbouw en het herstel van Indië
zal millioenen kosten en opnieuw wor
den we daardoor bepaald bij de enige
mogelijkheid van een herstel van onze
welvaart, n.1. door arbeid. Arbeid, de
enige weg voor ons land om uit het
moeras te komen.
Laat ons hopen, dat Dr. van Mook
in zijn moeilijke opdracht slaagt en dat
de rust en het herstel van Indië daarop
spoedig volgen mag. B.
Excursies.
Bijna dagelijks werden excursies naar
Dachau ondernomen door militaire en
politieke organisaties, onderwijsin
richtingen, studenten, politie en leger.
Ook staatslieden kwamen een kijkje
nemen. Himmler, op wiens last de
proeven werden genomen, was er meer
can eens bij aanwezig.