HELDERSCHE COURANT
DE KOLONIALE VERHOUDING UIT DE TIJD
„Hef gaaf goed mei
de U.N.O."
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Groep-Sjahrir geen Jap.
wajang-poppen
Belangrijke Noorse order
voor onze scheepsbouw
Het compromis in de omroep
zegi Truman
Kwestie Azerbeidsjan voor de Verenigde Volken
„Het fascisme loert nog"
Ook Engels bezettingsleger
in Japan.
Ned. cokes naar Zwitserland.
Nederland koopt auto's
in Engeland
DONDERDAG 17 JANUARI 1918.
Se Jaargang No. 638,
t«n
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
HOOFDREDACTEUR J. BIJLSMA
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving i 2.60Postabonnementen t 3.00
Kamer en Regering over Indonesië
De heer Joekes (V.D.) meent, dat de
regering onvoldoende contact met de
Kamer zoekt en de voorlichting over
Indië, ook met betrekking tot het bui
tenland, alles te wensen heeft overge
laten. Een krachtiger optreden om vei
ligheid en orde te verzekeren beveelt
spr. aan.
De heer De Groot (Com.) betoogt, dat
de Indonesische communisten in de
voorste rijen hebben gestaan bij het
verzet tegen den Japansen indringer en
dat gewapend optreden op grote schaal
zou leiden tot een lange en bloedige
oorlog. Erkenning van de regering
Sjahrir in de enig mogelijke weg, die
leidt tot het winnen van vertrouwen
van het Indonesische volk.
De heer Zandt (S.G.) herinnert er
aan, dat in de geallieerde landen hoogst
denigrerende opmerkingen gemaakt zijn
over ons koloniaal bestuur. Wat heeft
de regering in dit verband gedaan?
Spr. gelooft, dat dr. Van Mook te los
lippig is geweest, hetgeen een slechte
eigenschap voor een onderhandelaar is.
Minister Logemann betoogt, dat de
regering bereid is aan het nationale
besef een volwaardige plaats toe te
kennen binnen het koninkrijk.
De regering heeft haar oorspronke
lijk standpunt over het voeren van
besprekingen niet verlaten. Zjj wenst
ook niet te spreken over erkenning
van een regering.
De Indische kwestie is een interna
tionale aangelegenheid, die zóó deli
caat is, dat de regering heeft moeten
afzien van het geven van volledige
opheldering aan het parlement in
comité-genraal. Het vastlopen met
besprekingen met de Sjahrir-groep
zou een ernstige zaak zijn, maar het
zou dan aan de wereld duidelijk wor
den, dat Nederland op zeer ruime
wijze de nationalistische aspiraties
tegemoet wenst te treden. Bij afwij
zing zou de regering kunnen rekenen
op internationale instemming om dan
die maatregelen te nemen, welke
nodig zouden blijken.
Onze troepen.
Omtrent het niet mogen optreden
van Nederlandse troepen zegt de mi
nister, dat wij niet kunnen aansturen
op een openlijke breuk met de gealli
eerden. Deze zouden zich dan geheel
terug trekken met alle gevolgen van
dien. Het Nederlandse militaire gezag
beslist hier niet.
Over de voorlichting is niet veel
goeds gezegd. Men zou meer rekening
moeten houden met de bijzondere om
standigheden, waaronder gewerkt moet
worden. In Indië zijn de verbindingen
en andere mogelijkheden nog zeer
slecht. Bovendien vergete man niet, dat
de Ned.-Indische organen overladen
zijn met urgent werk. Internationaal
roeit Nederland tegen de stroom op.
Dit maakt het zoo moeilijk, het inter
nationale oor te overtuigen. De mi
nister somt de mogelijkheden op, wel
ke wij hebben van het buitenland voor
te lichten.
Koloniale verhouding uit de tijd.
Men geeft toe dat wij een eervolle
staat van dienst hebben, maar daar
gaat het niet meer om. Het gaat hier
om, dat de koloniale verhouding uit
de tijd is. De wereld verwacht van
ons, dat wij bereid zijn, in een nieuwe
koers te sturen.
De minister bespreekt de structuur
van de nationalistische beweging ei»
ontkent ten stelligste, dat ook de groep-
Sjahrir beschouwd moet worden als
Japanse Wajang-poppen. Vele hebben
aan het verzet deelgenomen.
De ontslagen aan hoge ambtenaren
betreffen alle vrijwillige aanvragen.
Klachten over onrechtmatige ontslagen
hebben de minister niet bereikt.
De repatriëring is geheel vrijwillig.
Ze is in Nederland nog niet schitte
rend verlopen, maar men hoopt met
opgedane ervaring zijn voordeel te doen
bij een volgend transport. De huis
vesting blijft een cardinaal punt.
De N.V. Nederl. Scheepsbouw Maat
schappij te Amsterdam, heeft haar eerste
buitenlandse opdrachten ontvangen uit
Noorwegen, het lancï waarvoor genoemde
maatschappij voor de oorlog reeds zovele
schepen heeft gebouwd.
De opdrachten betreffen 2 motorvracht
schepen van resp. 9.500 en 9.000 ton van
het Shelterdeck type, met accomodatie
voor 12 passagiers. De schepen zijn van
het nieuwste type en zullen worden uit
gerust met dieselmotoren van de machine
fabriek Gebr. Stork Co. te Hengelo,
resp. met een vermogen van 6 600 en 6.250
pk., welke deze schepen een snelheid van
16 knopen per uur zullen geven.
De schepen zullen voor 100 procent wor
den gelast en bij de bouw zullen de mo
dernste constructies worden toegepast.
De minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen, prof. dr. G. van
der Leeuw zal Vrijdagavond 18 Jan.
1946 in de serie radiovoordrachten „Op
de brug" spreken over het onderwerp
„de stichting radio Nederand in over
gangstijd'' met als ondertitel „Het
compromis in de omroep".
President Truman gaf Dinsdag op zyn
persconferentie als zijn mening te ken
nen, dat de vergadering van de U.N.O.
in Londen opmerkelijk goed gaat en dat
hU geloofde, dat zij haar doel zou be
reiken.
In antwoord op enige vragen over het
trusteeschap zeide Truman, dat de eilan
den in de Pacific, die door de Amerika
nen veroverd zijn en die zij niet nodig
hebben onder trusteeschap van de U.N.O.
gesteld zullen worden. De eilénden die
Amerika wel wil behouden zullen onder
Amerika's eigen trusteeschap worcfen ge
steld. Daartoe zou Amerika aan de U.N.O.
machtiging vragen.
Voorts zeide Truman in antwoord op
een vraag, dat men voor het nieuwe
Amerikaanse leger 50 000 man per maand
wilde verkrijgen door middel van het
z.g. selectie-systeem. Men krijgt er ech
ter slechts 37.000.
Weerbericht
VORST.
Des nachts matige, overdag lichte
vorst, Oostelijke wind, die in het
Zuiden vrij krachtig wordt. Plaatse
lijk bewolking in het Noorden. Droog
weer.
Zon op: 8.40 uur. Onder: 17.01 uur.
Maan op: 16.45 uur. Onder: 8.50 uur.
H K. H. Prinses Margriet Fransisca,
die 19 Januari a.s. drie jaar wordt.
Haar eerste verjaardag In Nederland.
Anefo P-
De ter vergadering van de verenig
de naties aanwezige delegatie van
Iran heeft Woensdag opdracht gekre
gen van haar regering te Teheran om
het geschil met de Sowjet-Unie inzake
Azerbeidsjan bij de Uno aanhangig te
maken.
De toespraak van den Poolsen af
gevaardigde Vincent Rzymowsky
rondde het debat van hedenmiddag
af Hij waarschuwde tegen de herle
ving van het fascisme.
„Het leeft loerend in de na-oorlog-
se demobilisatie, in de scheuringen
van nationalisme en rassen en in de
duistere hoeken van trusts en kar
tels", zeide hij.
Voorts hield Rzymowsky een
gepassioneerd pleidooi voor de juis
te verdeling van de hulpbronnen
der wereld en de rijkdom der aarde.
„De door de oorlog verwoeste lan
den vragen om samenwerking, niet
om liefdadigheid", zeide hij.
HET REPUBLIKEINSE BEROEP
OP DE VERENIGDE NATIES.
Sjahrir heeft Woensdagmiddag mede
gedeeld, dat. de technische detaillering
van het beroep, dat gericht zal worden
tot de organisatie der Verenigde Volken,
thans wordt uitgewerkt.
Het beroep zal waarschijnlijk per te
legraaf of per brief rechtstreeks naar
Londen worden verzonden. Het is echter
nog niet bekend op welke wijze het zal
geschieden.
Naar de waarnemend-minister van Bui
tenlandse Zaken, Dean Acheson, te Wash
ington heeft medegedeeld, heeft Engeland
er in toegestemd met een bezettingsleger
deel te nemen aan de bezetting van Ja
pan. De Sowjet-Unie heeft op een des
betreffende uitnodiging van de Ver. Sta
ten nog niet geantwoord.
De Spaanse troonpretendent Don Juaa
in zijn werkkamer in zijn verblijfplaats
te Lausanne. Ass. Corr. P.
TSJECHOSLOWAAKSE
VERKIEZINGEN VOOR NATIONALE
VERGADERING 26 MEI.
Radio Praag meldt dat de Tsjechoslo-
waakse verkiezingen voor do nationale
vergadering, 26 Mei a.s. zullen worden
gehouden. De mededeling zeide, dat
overeengekomen is een „faire verkie
zingscampagne" te houden. De nieuwe
nationale vergadering zal mede een
nieuwe constitutie voorbereiden.
(Van onzen Rotterdamsen correspondent)
Er is Nederlandse cokes onderweg
van Limburg naar Zwitserland. Ver
scheidene schepen van de rederijen
Damco en W. van Driel hebben reeds
ladingen cokes te Stein ingenomen, die
zij via Weurt naar de Rijn en langs
deze rivier naar Zwitserland zullen
brengen en het ligt in de lijn der ver
wachtingen, dat nog meerdere van deze
transporten zullen volgen, hetgeen kan
worden beschouwd als een voortvloeisel
van het handelsaccoord, dat Nederland
met Zwitserland heeft gesloten.
Het zal misschien hier en daar be
vreemding wekken, dat Nederland nu
nog van de weinige kolen, die wij ter
beschikking hebben, uitvoert. Toch is
dit een gebiedende noodzakelijkheid,
want de Nederlandse cokes is tevens
één der weinige artikelen, welke wij
kunnen exporteren, en van hoe groot
belang het is, dót ons land exporteert,
zal langzamerhand geen betoog be
hoeven.
Immers, aan talloze artikelen bestaat
in ons land een zeer dringende behoefte,
artikelen waarin niet kan worden voor
zien met behulp van het eigen produc
tie-apparaat. Die artikelen zullen dus
moeten worden ingevoerd, en daarvoor
zijn deviezen nodig, deviezen, waaraan
Nederland op het ogenblik zo arm is, en
oie we alleen door export kunnen ver
krijgen.
Naar de Machinery Lloyd meldt zijn
door Nederland bij Britse fabrikanten
orders geplaatst voor 1300 automobie
len, ongeveer 500 vrachtauto's en bus-
chassis en verscheidene duizenden rij
wielen. Deze orders zijn geplaatst na
dat de Nederlandse regering besloten
had ongeveer 400 miilioen gulden be
schikbaar te stellen voor aankopen in
Engeland in de periode van I Juli '43
tot en met 30 Juni 1946. De orders zijn
geplaatst door het algemeen Ned. aan
koopbureau.
1/13 DEEL VAN EMMEN'S
BEVOLKING WERKLOOS.
In Emmen staan ongeveer 3800 werk
lozen Ingeschreven, welke om en bij
een dertiende deel van de grootst»
Drentse gemeente vormen.
