Getuigen a décharge aan het woord
Hoe Sam eri Slokkie op reis gingen
Stadsnieuws
Rondom de Werf zuivering
War de adviescommissie verzuimde
Harmonie weer op de planken
In twee uur door Engeland
Concert Harmoniekapel
„Winnubst"
Het recht, dat iedere verdachte in een rechtstaat heeft is het kennisnemen van
de tegen hem ingediende klachten, het kiezen van een raadsman en het laten horen
van getuigen a décharge. Dit recht moet men, in een democratisch geregeerd land
vóór alles handhaven, omdat men anders hij de rechtspraak een grote willekeur in de
hand zou werken en de rechteloosheid zou krijgen, die we tijdens de bezetting zo
grievend gevoeld hebben.
Bij de behandeling van de zuivering in de Tweede Kamer heeft de heer Roosjen
daar nog eens speciaal de nadruk op gelegd, toen hij zei:
„De zuivering mag niet in strijd komen met het recht. Een beschuldigde moet
van klachten tegen zijn houding kennis kunnen nemen en gelegenheid hebben zich
te verdedigen.
De advies-commissie voor de zuivering, onder voorzitterschap van kol. Klaassen
heeft echter dit democratische recht genegeerd. Zij heeft zelfs commandeur Gouds
waard, min of meer kwalijk genomen, dat hij zich tot een raadsman had gewend.
Zij heeft genegeerd een lijst met getuigen décharge waarmee de heren Gouds
waard en Lingbeek voor de commissie verschenen. En dat noemt men dan recht!
Ir Scheltema de Heere is eveneens ten
VII
Waar men bij iedere zuivere recht
spraak de te behandelen zaak dus van
alle kanten moet bezien om een objec
tief oordeel te hebben en in zijn uit
spraak tot een juiste strafbepaling te
komen is het bij de zuivering zeker meer
dan nodig, dat men de grootste voor
zichtigheid in acht neemt. Immers, ge
bleken is, dat bij aanklachten onzuivere
motieven zijn gebruikt en het is dus
dringende eis, dat de betrokken commis
sie zoveel mogelijk getuigen charge
en a decharge hoort om een zuiver beeld
te krijgen van de aangeklaagde. Wij her
halen, wat we in het eerste artikel over
deze zaak schreven, formeel mag staking
of schorsing niet als straf beschouwd
worden, reëel is zij dat wel. En daarom
is het zo te betreuren, dat de advies
commissie Klaassen de aangeklaagde di
rectie en de geschorste leden van het
werfpersoneel, het recht van getuigen,
ter ontlasting of vernietiging van de aan
klachten, heeft onthouden.
Wij geven vandaag het woord aan eni
ge getuigen décharge, mensen, die in
de vijf jaren van bezetting het werk van
directie en personeel van dichtbij heb
ben meegemaakt en daarover een ob
jectief oordeel kunnen hebben.
Een hoofdambtenaar zegt:
De positie van de directie- was uiterst
moeilijk. Ik betwijfel of er altijd een
principiële politiek is gevoerd. Er was
meer sprake van een opportuniteitspoli-
tiek, dikwijls een toegeven aan Ahlers
om hem te bewegen, de mensen niet uit
te zenden.
Bij alle beslissingen en maatregelen
heeft steeds de gedachte gedomineerd op
Nederland na de oorlog. Nooit is er ge
twijfeld aan de overwinning. „Deze tijd"
zo zei de directeur meermalen, „moeten
we besteden om na de oorlog des te be
ter klaar te zijn."
Van een verkeerde gezindheid is nooit
Iets bemerkt. De heer de Klerk wist al
tijd op handige wijze tegenover de
Moffen te argumenteren. Dikwijls dacht
ik, hoe moet hij daar uit komen. Maar
hij kwam er uit. Hij heeft gevochten voor
het personeel, voor reisvergoedingen en
evacuatievergoedingen en hij heeft het
daarbij gewonnen van de Moffen en van
het Departement.
De heer Bijvoet heb ik leren kennen
als iemand, die onvoorwaardelijk -aan de
goede kant stond. Ir. 't Hooft eveneens.
Ik sta er van te kijken, dat die geschorst
is. Ook van ir. Scheltema de Heere kan
gezegd worden, dat hij een goede Neder
landse houding heeft aangenomen.
Een andere hoofdambtenaar zegt:
Op de houding van den heer de Klerk
als goed vaderlander is positief niets aan
te merken. Hij heeft diverse moeilijk
heden uitnemend opgelost. Mensen, die
uitgezonden werden, heeft hij altijd ge
tracht terug te krijgen. Mensen, die ge
straft werden, heeft hij nooit in de steek
gelaten.
Een werkman, die kwam met de
vraag: „Meneer mag ik dit doen?" advi
seerde hij, wanneer het werk in strijd
was met de bepalingen: „Jongen, duik".
Voor de familie werd dan gezorgd.
De heer de Klerk is volkomen be
trouwbaar. Ik heb nooit de indruk ge
had, dat hij geschorst zou worden. Met
de ondergrondse strijders had hij een
voortdurend contact en die heeft hij
daadwerkelijk gesteund.
Ir. Bijvoet was een zeer gave figuur,
die niet van marchanderen wist, die in
geen enkel opzicht ooit met de Moffen
heeft meegewerkt.
De heer Reijnen heeft door handige
manoeuvres ook velen geholpen.
Ir. 't Hooft was een prima vaderlan
der, die gesaboteerd heeft tot en met.
Het zesde artikel werd opgenomen
in ons nr. van Donderdag 7 Febr.
volle te vertrouwen.
De werfdokter getuigt:
Dokter Thorbecke heeft met de werf-
directie een dagelijks contact gehad,
's Morgens werden de berichten uitge
wisseld en de oorlogsactie besproken.
Van ir. de Klerk heb ik altijd alle mo
gelijke medewerking gehad om de Duit
sers gecamoufleerde ziekencijfers te ge
ven. Daardoor was het mogelijk om het
ziektecijfer van 2000 arbeiders terug te
brengen op 900. Er is door de directie
nooit medewerking verleend aan jacht
op werklieden. Mensen, die gevaar lie
pen, zijn altijd gewaarschuwd.
Ir. 't Hooft is door zijn persoonlijke
houding weggejaagd.
Wat ir. Bijvoet betreft. Ik heb nooit
begrepen, hoe iemand met niets doen zijn
dag kon vullen.
Ir. Scheltema was een goed vaderlan
der, die menigmaal de peultjes moest
doppen.
Er is steeds tussen de directie en mij
een uitstekende samenwerking geweest
om de zaak zoveel mogelijk te saboteren.
Een predikant:
Een Helderse predikant, ;die door zijn
geestelijke arbeid meermalen met men
sen in contact kwam, die in moei
lijkheden zaten en die daardoor weer
besprekingen moest voeren met de werf-
directie, zegt ronduit: „De leiding van de
werf was in handen van goede vader
landers". Er zijn fouten gemaakt en de
klacht van de arbeiders was wel eens,
dat er te weinig leiding werd gegeven.
Aan de goede gezindheid echter mag
nooit getwijfeld worden en bij die klach
ten was vaak veel kleinzieligheid.
Een commandeur spreekt zich uit:
Een commandeur, die als goed Neder
lander boven alle critiek verheven is,
zegt verbaasd te zijn, dat de heer Gouds
waard geschorst is. Hij w.as de man, die
het meest tegen de Duitsers durfde te
zeggen. Niemand is zo brutaal geweest
als Goudswaard. Een man, die recht door
zee ging en wiens enige fout misschien
was zijn impulsieve reacties. Het was
een honderd procent Nederlander, die
veel materiaal heeft weggewerkt. Hij
kwam altijd voor het personeel op.
Als we afscheid genomen hebben van
De Noorse minister van Buitenlandse
Zaken, Trygve Lye, die op de confe
rentie der Verenigde Volkeren te Lon
den tot secretaris werd gekozen, in zijn
werkkamer in het „Norway House" in
de Britse hoofdstad. Anefo P.
dezen getuige décharge, komt hij ons
nog achterna en zegt: „Van ir. Schelte
ma hebben we altijd veel steun gehad.
Een kerel uit één stuk."
Een waarn. commandeur, die de ge
schorste heren Goudswaard en Lingbeek
ook van dichtbij heeft meegemaakt be
weert, dat Goudswaard nooit een on
vaderlandslievende houding heeft aange
nomen. Bij zijn uitlatingen moet men re
kening houden met de omstandigheden,
meent hij. Ten aanzien van waarn. com
mandeur Lingbeek zegt hij, dat ook zijn
houding goed is geweest al heeft hij mis
schien wel eens te veel aan zichzelf ge
dacht, waardoor een houding van angst
ontstond.
Een ambtenaar wijst op de lezingen,
die door den directeur in Anna Paulow-
na werden toegestaan en geanimeerd.
Lezingen, waaruit dikwijls zeer onom
wonden van een anti-nationaal-soclalis-
tische geest werd blijk gegeven.
Wij zullen het bij deze getuigen S dé
charge laten al zou het voor ons een
voudig zijn, deze getuigen met ^enige
tientallen aan te vullen, mensen, die stuk
voor stuk nauw met de directie of roet
de geschorste leden hebben samenge
werkt en hoog genoeg staan om een ob
jectief oordeel uit te spreken.
In een volgend artikel zullen we de
beschuldigingen behandelen, tegen de
heren Goudswaard, Lingbeek en Mars
man ingebracht. B.
Enige weken geleden heeft onze plaat
selijke zang-, orkest- en reciteervereni-
ging drie avonden achtereen een geslaag
de uitvoering gegeven voor leden, in-
troducé's en belangstellenden.
Met een kleine programma-wijziging zal
deze uitvoering op Maandag 19 Febr. a.s.
worden herhaald, en wel ten bate van
de plaatselijke afdeling van het Ned. Rode
Kruis. In verband met deze doelstelling
heeft de Casino-directie voor deze avond
de zaal belangeloos afgestaan.
Na afloop zal er wederom gelegenheid
zijn tot dansen, ditmaal met muzikale
medewerking van de Paloa's.
Voor verdere bijzonderheden zie men
de raambiljetten en de advertentie
rubriek.
Het was wel een bijzonder genoeglijk,
en leerzame avond, die de afdeling
Helder van de Nederlandse Reisverenl
gt..g Woensdagavond in Casino aan een
kleine schare belangstellenden heeft aan
geboden.
De heer Datema sprak een woord van
welkom, waarin hij herinnerde aan de
tijd vóór de oorlog, toen dergelijke bij.
eenkomsten altijd in Musis Sacrum wer
den gehouden, en hij herdacht daarbij
familie Polak. Hij gaf daarna het woord
aan den heer Roosjen uit Den Haag, die
aan de hand van lichtbeelden de aanwe
zigen zou leiden op een reis door Enge-
land.
Wij kunnen niet anders zeggen, dan dat
hij als gids deze avond veel succes heelt
gehad. Eerst al op de boot, toen hij ons
met een paar woorden de bijzondere aan
lokkelijkheid van zo 'n snoepreisje voor
ogen toverde. En dan, na aankomst in
Engeland, de diverse culinaire bijzonder
heden! Het deed ons het water om de
tanden lopen. Hoe kon het anders, want
wat de heer Roosjen over de vele lekker,
nijen vertelde, was hem uit het hart ge-
grepen!
Maar ook de tochten zelf waren in hoge
mate Interessant. We zagen Londen,
Yorkshire, het Engelse merendistrtct,
Cornwall, Wales, en wat niet al meer. En
telkens werden we vergast op historische
bijzonderheden, betreffende bevolking en
taal, en niet te vergeten het ontstaan van
ontelbare traditionele gewoonten en ge
bruiken. Wij kregen wel de indruk, dat
er groot verschil is tussen de woorden
rationeel en traditioneel! Maar daarnaast
ook kregen wij een gevoel van heimwee
naar die kostelijke gemoedsgesteldheid,
die dergelijke dingen als „doodgewoon"
weet te aanvaarden.
Het is ons onmogelijk, alles weer te
geven, wat de heer Roosjen onder onze
aandacht heeft gebracht: we zouden er
meerdere pag.'s voor moeten reserveren. We
willen alleen nog even onze bewondering
uitspreken over de schitterdende collectie
lantaarnplaatjes, die tot het welslagen
van de avond het nodige hebben bijge
dragen, en tenslotte onze waardering
voor de bijzonder prettige en dikwijls
geestige wijze, waarop de heer Roosjen
de aanwezigen geboeid heeft weten te
houden.
Va vijf Jaar gedwongen rust komt de
Harmoniekapel „Winnubst", onder leiding
van den heer H. B. Schenkels, weder voor
het voetlicht met een z.g. „Openings
concert 1946", op Dinsdag 12 en Woens
dag 13 Februari a.s.
Hoewel het corps na de bevrijding nog
niet op volle sterkte is gekomen, was
het niettemin voor het publiek een ver
rassing, dat het met nationale feestdagen
e.d. reeds zo goed voor de dag kon ko
men.
Inmiddels is men flink blijven repete
ren en nu willen de leden zich weer eens
voor de hun trouw gebleven, en voor hun
nieuwe donateurs laten horen. Het gezel
schap van Jan de Man verleent op beide
avonden zijn medewerking. 6r zal na af
loop gelegenheid zijn voor een dansje, m
verband met de beperkte plaatsruimte
kunnen geen introducties meer worden
verstrekt. Het concert zal aanvangen om
8 uur. Men dient er wel rekening mee
te houden, dat tijdens de uitvoering der
nummers de zaaldeuren gesloten zullen
zijn!
door G. TH. ROTMAN.
(Nadruk verboden).
85. En, eer ze er erg in hadden, had de
aap ze elk bij een arm gegrepen. Toen
knelde hij ze in zijn krachtige armen en
sleepte ze mee in het kreupelhout.
En of ze al als bezetenen schreeuw
den, het hielp allemaal niets; de dokter
en de^neushoorn waren zo ver weg, dat
ze er niets van konden horen....
86/87. Wat er met hen gebeuren zou?
Nu, dat kwamen ze gauw genoeg te we
ten: de gorilla sleepte hen naar een grote
open plek, waar zijn jongen speelden.
Daar ontdekten ze meteen hun vriend
Slokkie, die, tot hun grote ontzetting,
tot halverwege zijn hals In de grond in
gegraven zat. Terwijl de gorilla zijn twee
nieuwe slachtoffers stevig vasthield,
groeven de jongen naast Slokkie nog
twee diepe kuilen, en weldra troonden
ook Sam en Katjemau met enkel hun
hoofd boven de grond uit!
En daar begon het spel. Het apen*
gebroed gooide met ringen; een ring oi»
het hoofd van Sam of Katjemau was
één
uuuiu van oaui ui zvcttjcuiuw
punt, en om Slokkie's hals, wat ve
moeilijker was, twee punten. Je begfPP
dat zo'n ring wel eens tegen hun neu
terecht kwam en dat dat geen plezier')
was. Foei, wat maakten ze zich kwa
op die lelijke apen
