Een kijkje achter
commissie
de schermen van de advies
voor de Werfzuivering
De klachten tegen drie geschorsten
Hoe Sam en Slokkie op reis gingen
Stadsnieuws
Rondom de Werfzuivering
Een aanklacht die geen
aanklacht is
Waar gaan we heen?
Predikbeurten
VIII
We hebben in ons eerste artikel gezegd, dat we noodzakelijkerwijs tot een
zekere eenzijdigheid moesten vervallen, omdat we de motieven niet wisten op
grond waarvan de minister overgegaan was tot schorsing van de werfdirectie en
leden van het werfpersoneel. V
We zijn echter, ten aanzien van drie geschorste werfmensen, in het bezit ge
komen van de klachten, die tegen hen ingebracht zijn en kunnen dus aan de hand
daarvan een objectiever oordeel vormen over het advies van de werfzuiverings-
commissie en de beslissing van den Minister van Marine.
Het is met verbazing en niet zonder ergernis, dat we van deze klachten heb
ben kennis genomen. We hebben ons afgevraagd, vooral waar het de klacht be
treft tegen den voorman-scheepmaker J. Marsman, hoe men de moed heeft ge
had in een rechtstaat, waarin we toch zeggen te leven, een dergelijk vonnis te
vellen. We hebben ons afgevraagd of het Nazi-gif zo is doorgedrongen in onze
geest, dat we het Mofferirecht toepassen, zonder onszelf bewust te zijn van het
onrecht, dat we daarmee anderen aandoen. Hebben we dan, zo vragen we ons
af, in vijf jaren van rechtsverkrachting nog niet geleerd, hoe er geen recht ge
sproken moet worden? Als dat zo is, ziet het er droevig voor ons volk uit. Hier
hebben toch mensen een oordeel gevormd en een advies gegeven aan den Mi
nister, die door hun ontwikkeling en positie, tot oordelen in staat geacht mogen
worden.
De klachten tegen Marsman luiden
dan:
„De commissie heeft de indruk
gekregen, dat Marsman beledigende
woorden aan het adres van H.M. de
Koningin en de regering in Enge
land heeft gebezigd, doch zijn uit
lating wordt niet door getuigen
bevestigd. Uit getuigenverklaringen
blijkt wel, dat betrokkene 'n pro-
Duitse houding heeft aangenomen,
doch concrete feiten worden in deze
verklaringen niet genoemd".
Op deze zwakke gronden is Mars
man geschorst. En ditr is, waarde lezer,
niet gebeurd door de Duitsers, maar
door een Nederlandse minister, in een
Nederlandse rechtstaat, op advies van
een Nederlandse commissie.
Als we deze „klachten" nader onder
de loupe nemen, moeten we allereerst
constateren, dat dit geen klachten zijn,
maar dat dit 't oordeel van de commissie
is, op grond van welk oordeel iemand
uit zijn werk gestoten wordt, moreel
ten gronde wordt gericht en financieel
geruïneerd. De geschorsten krijgen
slechts de helft van hun inkomen en
dat in een tijd, dat je moet passen en
meten om met je volle inkomen rond
te komen.
De commissie heeft dus de indruk
gekregen, dat Marsman beledigende
woorden heeft gericht aan het adres
van Hare Majesteit de Koningin en aan
het adre» van de regering in Engeland.
De indruk, niet de overtuiging,
niet de zekerheid, maar de indruk
en die indruk is voldoende om
iemand te schorsen en daardoor een
gezin te treffen. Daar komt dan
bovendien nog bij, dat die indruk
al een zeer zwakke is, want de uit
latingen worden niet door getuigen
bevestigd.
We lezen dan verder:
„Uit getuigenverklaringen blijkt wel,
dat de betrokkene een pro-Duitse hou
ding heeft aangenomen, doch concrete
feiten worden in deze verklaringen niet
genoemd".
We moeten nu toch waarlijk onze
ogen uitwrijven. Is het niet be
droevend, dat in een democratisch land
op dergelijke gronden een mens opzij
gezet wordt, die op grond van het zui
veringsbesluit van 2 Augustus 1945, al
leen geschorst mag worden, we herha
len het nog maar eens:
1. op grond van ontrouw aan de
zaak van Ons Koninkrijk of aan
Ons hebben doen blijken, of
2. door gedragingen of uitlatingen
blijk hebben gegeven van een na-
tionaal-socialistische geestesgesteld
heid.
Excellentie, heren leden van de ad-
Het zevende artikel werd opgeno
men in ons nr. van Vrijdag 8 Febr.
vies-commissie van de werfzuivering,
een groot deel van de Helderse bevol
king, heeft de indruk gekregen, dat
hier „bloed" moest vloeien en zij heeft
de overtuiging gekregen, dat hier eeh
grof onrecht is geschied.
De klachten tegen Goudswaard.
De klachten tegen den commandeur
der scheepmakers, Goudswaard, zijn de
volgende:
„Het personeel tot hard werken
aangejaagd, in zijn houding pro-
Duits geweest en beledigende uit
drukkingen gebezigd over de naar
Engeland uitgeweken Nederlandse
regering.
Aangenomen mag worden, dat
de scheepmaker D. Ploeg door de
Deutsche Werftaufsicht vooruitzen
ding naar Duitsland werd aangewe
zen".
Dit alles klinkt wat positiever. Toch
zijn de klachten voor wie Goudswaard
en de omstandigheden kent, even be
lachelijk. Men zie in dit verband ons
zesde artikel, onder de titel: „Baantjes
jagers klagen aan".
Goudswaard, de man die wellicht een
van de grootste saboteurs is geweest,
zou de mensen tot hard werken hebben
aangejaagd. Men vrage het maar eens
aan de mensen, die onder hem hebben
gewerkt.
Goudswaard zou in zijn houding
pro-Duits zijn geweest. Gouds
waard, de commandeur die 20 per
sonen van de lijst voor de Hol
landse arbeidsdienst geschrapt heeft,
die 25000 gulden heeft geind en
uitgekeerd als penningmeester van
de illegale beweging op de werf,
die betekenend veel materiaal heeft
weggewerkt.
Kom, wie gelooft deze klacht? Is er
onder de aanklagers wel een, die zo
veel risico in oorlogstijd heeft durven
dragen? Deze klacht is niet steekhou
dend, deze klacht ie onjuist. Deze
klacht is vals!
Goudswaard zou voorts beledigende
uitdrukkingen hebben gebezigd over
de naar Engeland uitgeweken regering.
Goudswaard ontkent dat en er is ook
geen enkele gemotiveerde klacht, maar
het is niet onmogelijk, dat hij, als u en
ik en 95 pet. van de Nederlanders in
bezet gebied, wel eens gezegd heeft:
„Aan de overkant hebben ze makkelijk
praten".
Is dat beledigend? Trek dan om heel
Nederland een prikkeldraad, want dan
behoren we allen in een concentratie
kamp.
De laatste klacht ontkent Gouds
waard ten stelligste en wij vonden de
motivering geloofwaardig. Er is ook
niemand, die dat gelooft van den com
mandeur der scheepmakers en er zijn
hier persoonlijke grieven uitgespeeld.
De klachten tegen Lingbeek.
9
Tenslotte dan de klachten tegen den
waarn. commandeur Lingbeek. Die
klinken het meest positief. Lingbeek
zelf heeft tegen de commissie gezegd:
„Roep getuigen op". Wij hebben getui
gen gehoord en die beweerden, dat er in
de scheepmakerswerkplaats wellicht
•het meest gesaboteerd werd.
Ook hier menen we zonder meer te
mogen spreken van een sterke over
drijving, die bij een eerlijk verhoor zo
wel van getuigen a charge als a dé
charge, tot hun gewone proporties zou
den zijn teruggebracht en zeker niet
geleid zouden hebben tot schorsing van
dezen waarn. commandeur.
Slotwoord.
We willen onze beschouwingen over
de zuivering op de Marinewerf hier
besluiten. Het is onze bedoeling ge
weest, zoals we in het eerste artikel
hebbqn gezegd, om directie, zowel als
geschorst personeel recht te doen we
dervaren tegenover de massa, die zo
licht geneigd is op grond van het mi-
nisterieele besluit, deze mensen met
de vinger na te wijzen. Wij zijn er
van overtuigd, dat men een ander oor
deel heeft gekregen.
Zaterdag 9 Februari:
De Roskam, Poppenkast, 2 uur
Casino, „De Friese Fakir", 8 uur
Zondag 10 Februari:
Eén ding moet ons nog van het
hart. Het is voor ons een teleur,
stelling, dat het werfpersoneel in
zijn geheel niet heeft geprotesteerd
tegen het onrecht, dat hier gebeurt
Men heeft aan zijn directie veel te
danken in de moeilijke jaren van de
bezetting, men Is er in meerderheid
van overtuigd, dat hier een on-
rechtvaardig oordeel gevallen is,
maar men zwijgt, op een en
kele goede uitzondering na. Dat
is geen houding. TJw directie en
uw chefs hadden anders verdiend!
Nog is het niet te laat. De commis
sie Scholten moet haar uitspraak nog
doen. Een gemeenschappelijke verkla
ring kan veel goeds uitwerken. Wis
neemt het initiatief? Het bestuur van
O. B., haar voorzitter? Of zijn er an
deren, die durven vechten voor een
rechtvaardige zaak? We hebben toch
niet verleerd in vijf jaar van slavernij
op te komen voor recht en gerechtig,
heid?
Wij willen blijven geloven, dat er
nog recht in Nederland is te vinden
en dat daarom de directie in haar rech
ten zal worden hersteld en andere, on
rechtmatig geschorste personen, hun
functie weer terug zullen krijgen.
Dat het spoedig zij. B.
Ned. herv. gem.. Nieuwe Kerk (West
straat) 10 uur. ds. Cramer (viering
jeugddag). Palmstraat, 10 uur ds,
Borghardt.
Doopsgezinde gemeente, ds. dr. Vis,
van Beverwijk, Zondag 10.30 uur.
Chr. geref. kerk, a. d., Steengracht,
Godsdienstoefeningen op Zondag 10
Febr. v.m. 10 en n.m. 5 uur. ds. J,
Rehal.
Evangelisatie, Vijzelstraat, Zondag
vm. 10 uur en nm. 7 uur, samenkomst;
n.m. 12 uur en n.m. 2.30 uur Zondags
school. Woensdag, n.m. 7.45 uur bij-
belkring: Donderdag n.m. i.30 uur
vrouwenkrans; Zaterdag n.m. 7.30 uur
bidstond.
DEN HELDER. Geref. kerk. Bethelkerk,
vm 10 uur, ds. Blokland van Anna Pau-
lowna; nm 5 uur, ds. H. van Twillert
Rehobothkerk, vm 10 uur, ds. H. van
Twillert: nm 5 uur ds. Blokland. Leger
des Hells (Spoorgracht): 10 uur Heili-
gingsdlenst, 4 uur Openluchtsamenkomst
naast het <M: t. lbutiekantoor, 8 uur Ver
lossingssamenkomst. Deze samenkomsten
worden geleid door Lt.-kolonel J. Smae.
Maandag li Febr., 2.15 uur, Gezinsbond.
Donderdag 14 Febr., 8 uur, samenkomst
o.l.v. de Jeugdwerkers.
(Zie vervolg Stadsnieuw pas. -
door G. TH. ROTMAN.
(Nadruk verboden).
88. Plotseling echtejr ritselde en kraak
te het in de struiken achter de apen.
Tot grote vreugde van onze drie vrien
den verschenen heel even de hoofden
van Dr. Dikpoot en het nijlpaard; toen
verdwenen ze, zeker om een aanloop te
nemen voor een stormaanval. De apen
hadden In de hitte van het spel niets be
merkt. En vlak daarop., hoepla-rrrrr!
daar kwamen ze hoor, In volle vaart
aangerend
89/90. De grote aap vloog, getroffen door
en flinke stoot van de neushoorn, min
stens vijf meter de lucht In, smakte met
'n plof neer en volgde toen zijn kroost,
dat allang gemaakt had, dat het uit de
voeten kwam. Sam, Slokkie en Katjemau
waren nu spoedig bevrijd. De dokter zei:
„Ik ga niet verder mee; ik bedank jullie
en ik raad je aan, ook terug te £aaI>' ant
familie Hippo bereik je töch nooit, a[.
voordat je ze gevonden hebt, ben
lang door slangen en krokodillen e(
peuzeld!" Nu je, daar waren ba
Slokkie 't mee eens. Stapman, d' g6.
op z'n eigen houtje in veiligheid £ieI)
steld, was spoedig gevonden en
hartelijk afscheid van Katjemau
de terugtocht aanvaard.