HELDERSCHE COURANT Indonesië gemenebest - Partner Koninkrijk GEEN POLITIEKE EENHEID DAN DOOR VRIJWILLIGE AANVAARDING Eerste besluiten van Batavia NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Totdat een vrije beslissing genomen is: Daarna toelating tot U.N.O. Verplaatsing Fokkerfabrieken Indonesië Regeringsbeleid op basis Koninklijke belofte Sjahrir volledig gemachtigd om te onderhandelen Voorlichting geregeld te 'Batavia. Mgr. J. P. Huibers tien jaar bisschop van Haarlem ER IS IETS NIEUWS GEBOREN! OPROEPINGEN TE VERWACHTEN! Tot 45 jaar. Weerbericht MAANDAG 11 FEBRUARI 1946. 70e Jaargang No. 9660. Oon Holdtr VERSCHIJNT DAGELIJKS Advertenties 11 cent per millimeter Directeur: S. koning. Hoofdredacteur: j. bijlsma. Uitgave: N.V. Uitg. M(J. Holl. Noorderkwartier. ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en omgeving £.60Postabonnementen i 3.00 Aan de Staten-Generaal in Den Haag, aan de Indonesische vertegenwoor digers te Batavia, en in Londen en Washington heeft de Nederlandse regering de volgende voorstellen omtrent haar beleid ten aanzien van Indonesië bekend gemaakt: Er zal zijn een gemenebest Indonesië, deelgenoot in het Koninkrijk, samengesteld uit landen met uiteenlopende graden van zelfregering. B Er zal ingesteld worden een Indonesisch burgerschap voor allen, die in Indonesië geboren zijn. Nederlandse en Indonesische burgers zullen bevoegd zijn tot het uitoefenen van alle burgerschapsrechten in alle delen van het Koninkrijk. De inwendige aangelegenheden van het gemenebest Indonesië zullen door de eigen organen van dat gemenebest zelfstandig worden geregeld, waarbij voor het gemenebest als geheel wordt gedacht aan een op democratische wijze samengestelde Volksvertegenwoordiging, derhalve met een substantiële Indonesische meerderheid, een ministerie, samengesteld in politieke harmonie met de volksvertegenwoordiging, en een vertegenwoordiger van de Kroon als hoofd van de regering. d. Ten einde in staat te zijn om de plichten na te komen, die art. 73 van het Handvest der Verenigde Volken op het Koninkrijk legt, zal de vertegen woordiger van de Kroon onder verant woordelijkheid van de regering van het Koninkrijk met enkele bijzondere be voegdheden bekleed zijn ter waarbor ging van fundamentele rechten, van goed bestuur en gezonde financiën. Hij oefent deze bijzondere bevoegdheden alleen uit, indien deze rechten en be langen worden aungetast. e. De constitutie, waarin de voren bedoelde structuur zal zijn vervat, zal waarborgen bevatten ten aanzien van fundamentele rechten als godsdienst vrijheid, rechtsgelijkheid, ongeacht ge loof en ras, bescherming van persoon en goed, onafhankelijkheid der recht spraak, bescherming van de rechten van minderheden, vrijheid van onder wijs, vrijheid van mening en menings uiting. f. De centrale organen, die functies uitoefenen voor het gehele Koninkrijk, zullen worden samengesteld uit ver tegenwoordigers van de rijksdelen. Ge dacht is aan een rijkskabinet, samen gesteld uit ministers uit alle rijksdelen en aan rijkswetgeving, die de instem ming behoeft van de volksvertegen woordigingen der onderscheiden rijks delen. g. Na de inwerkingtreding van de bovengenoemde constitutie zal de Ne derlandse regering de spoedige toelating bevorderen van het gemenebest Indo nesië ais lid van de C. N. O. Het Amsterd. raadslid dr. M. de Hartogh heeft de volgende vragen aan B. en W. gesteld: 1. Kunnen B. en W. mededelen of de berichten in de pers juist zijn, dat het gevaar bestaat dat de Fok ker-fabrieken uit Amsterdam zullen worden verplaatst? 2. Indien deze berichten juist zijn, willen B. en W. dan maatregelen nemen, dat deze verplaatsing voor komen wordt en kunnen zij daar voor steun vinden bij de regering, die immers onlangs bij monde van den minister van Handel en Nijver heid verklaard heeft, dat het vesti gen van industrieën in Amsterdam juist bevorderd diende te worden? De Ned. regering gaat bij haar beleid ten aanzien van Indonesië uit van de overtuiging, uitgedrukt in de rede van de Koningin van 6 December 1943, met de woorden: „Ik weet, dat geen politie ke eenheid en verbondenheid op de duur kunnen blijven bestaan, die niet door de vrijwillige aanvaarding en trouw van de overgrote meerderheid der burgerij worden gedragen." Zij plaatst zich, daarop voortbouwend, op het standpunt, dat de bevolking van Indonesië na een begrensde periode van voorbereiding in vrijheid over haar staatkundig lot zal moeten beslissen. Mitsdien acht zij het haar plicht, al les in het werk te stellen om zo spoe dig mogelijk de voorwaarden in het leven te roepen of tot vervulling te brengen, die zulk een vrije beslissing mogelijk zullen maken en haar inter nationale erkenning zullen verzekeren, daarmede tevens uitvoering gevende aan het bepaalde in artikel 73 van het Handvest der Verenigde Volken. Zij is daarbij, zonder iets aan het In Naar bekend is geworden, heeft Sjahrir van Soekarno en het repu blikeins kabinet in Djokjakarta Volledige bevoegdheid gekregen om te onderhandelen met Dr. van Mook en Sir Clark Kerr. Lt.-gouverneur-generaal dr. Van Mook, de bijzondere Britse gezant, Sir Archibald Clarck Kerr en de minister-president van de Indonesi sche regering, Soetan Sjahrir, zijn Zondagmiddag te Batavia bijeenge- komen voor officiële bespreking van de voorstellen, welke dr. Van Mook van de Nederlandse regering heeft meegebracht. Het eerste onderwerp van discus sie vormde de coördinatie van de voorlichting gedurende de voortgang der besprekingen. Men is ten aan zien van de volgende punten tot overeenstemming gekomen: 1. De ofifciële instanties voor voorlichting van elke partij moeten de officiële verklaringen van de andere partij in haar geheel publi ceren. 2. Er zullen door geen der par tijen enige moeilijkheden in de weg gelegd worden aan de circulatie van zuiver en rechtstreeks nieuws en commentaar. 3. De drie partijen zuljfcn hun best doen iedere toespeling van provoca tieve en opruiende publiciteit tegen te gaan. de aanvang genoemde beginsel te kort te doen. harerzijds eneens overtuigd, dat ook daarna het heil van het land en van de onderscheiden volken van Indo nesië zijn beste waarborg zal kunnen blijven vinden in de vrijwillige besten diging naar de woorden van de Konin gin: „Een rijksverband waarin Neder land, Indonesië, Suriname en Curagao te zamen deel zullen hebben, terwijl zij ieder op zichzelf de eigen inwendige aangelegenheden in zelfstandigheid en steunend op eigen kracht, doch met de wil van elkander bij te staan, zullen behartigen. Op grond van het vorenstaande stelt de Nederlandse regering zich voor om in overleg met veelzijdig gekozen, ge zaghebbende vertegenwoordigers van Indonesië, een structuur te ontwerpen voor het Koninkrijk en voor Indonesië, gebaseerd op een deelgenootschappelij- ke democratische grondslag. Deze struc tuur zal gelden voor een begrensde tijdsduur, binnen welke het mogelijk wordt geacht, dat de voorwaarden voor de hierboven bedoelde vrije beslissing zullen zijn vervuld. Aan het einde van die tijdsduur zullen de deelgenoten zelfstandig beslissen omtrent de voort zetting hunner betrekkingen op de grondslag van een alsdan volledig en vrijwillig deelgenootschap. Verschil van mening over de vraag, of die tijdsduur alsnog behoort te wor den verlengd voordat een vrije beslis sing mogelijk is. zal worden onderwor pen aan een verzoeningsprocédure of, zo nodig, aan arbitrage. Mgr. J. P. Huibers, bisschop van Haarlem, viert thans zijn tienjarig pontificiaat. Ter gelegenheid daar van celebreerde de bisschop in de vrijwel geheel bezette kathedraal een pontificaal lof. Onder het lof hield de bisschop een predicatie op tekst „Onder uw bescherming". Het zangkoor zong o a. het „Magni ficat" van Philips Delmonte, het „Ave Vera Virginitas" van Josquin du Pré en het „Tantum ergo" van Bruckner. We zijn zo licht geneigd om te beweren, dat we door de oorlog niets hebben ge leerd en dat er niets veranderd is. Wie echter kennis genomen heeft van de op richting van de Partij van de Arbeid zal toch moeten erkennen, dat er toch wel iets in de volksgeest heeft plaats gegAl pen. Daar is in de eerste plaats de ophef fing van de Sociaal Democratische Ar beiderspartij, na een bestaan van vijftig jaar. Koos Vorrink heefteer op gewezen, dat de SDAP daarmee haar historisch materialisme prijs gaf en dat dit over gaan in een nieuwe partij een erkenning was van de geestelijke waarden, die_ zich in Christendom en Humanisme manifes teren. Van grote betekenis is, dat alle afge vaardigden op het Congres van de SDAP spontaan hun fiat op deze overgang naar de nieuwe partij hebben gegeven. De Ar beiderspartij is daardoor gekomen op veel bredere basis en de duizenden Ne derlanders, die wel sympathie hadden voor het so^iale-programma van de SDAP, maar huiverig waren voor haar eenzijdig heid, zuilen nu weinig bezwaren hebben om achter de rode vlag mede te strijden voor een sociaal betere wereld. Reeds waren verschillende predikanten, die in de maatschappelijke idealen van de SDAP niet anders zagen dan de onbe taalde rekening van de Kerk, tot de partij toegetreden. Anderen stonden nog afwij zend, omdat zij zich niet konden verenigen met het zuiver materialistische standpunt van de Arbeiderspartij. Voor hen zijn dr.ze bezwaren nu weggevallen en in de Par i ij van de Arbeid zullen, in kerkelijk op zicht, van uiterst rechts tot uiterst links naast elkaar zitting nemen, die elkaar gevonden hebben op een en dezelfde poli tieke basis, in het streven naar een en hetzelfde maatschappelijke ideaal, dat zijn grond vindt in de beginselen, zoals die door Christus zijn uitgedragen, maar zo als die door de Christenen helaas niet zijn beleefd. Deze nieuwe Partij van de Arbeid zal ongetwijfeld van grote betekenis worden. De Christen Democratische Unie besloot in haar congres op te gaan in de Partij van de Arbeid. De Vrijzinnig Democrati sche Partij zal daarin eveneens haar poli tieke huis vinden. Veel Christelijk Histo- rischen zullen zich bij haar aansluiten en de Katholieken zal niet worden verboden van deze partij lid te worden. Er is dus waarlijk iets nieuws geboren in ons land, dat politiek en kerkelijk ver splinterd werd door vaak kleine en onbe tekenende verschillen. Wij mogen ons daarover verheugen, want kracht ligt niet in verdeeldheid, maar in eenheid en zo kan deze eenheidsopen baring, waarbij de verschillen, die waar lijk niet weggewist zullen worden, tot zegen van ons volk zijn. Binnen korte tijd. zo meldt het Hbl., is, voorzover niet re ts ten uitvoer ge bracht de oproeping te verwachten van alle dienstplichtige onderofficieren van de lichtingen 1939 tot en met 1930 en van reserve-officieren, vaandrigs en kornets tot en met de leeftijd van 45 jaar. Betrokkenen moeten er rekening m°- de houden, dat de oproeping op korte termijn zal moeten geschieden. Hun wordt derhalve aangeraden reeds nu maatregelen te treffei voor het regelen van hun zaken. LICHTE BUITJES. Gedeeltelijk bewolkt, plaatselijk een enkel buitje. Zelfde tempera tuur.. Matige, aan de kust tijdelijk krachtige wind tussen W. en N.W. 12 Februari: Zon op:8.02 uur. Onder: 17.47 uur. Maan op: 13.24 uur. Onder: 5.40 uur.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1946 | | pagina 1