HELDERSCHE COURANT
Nederlandse troepen op Bali geland
Russische troepen ontruimen
Oost-Perzië
Amerikaanse nota inzake Spanje
aanvaard
„Voor hen die vielen"
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOESRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Bestuursraad op
Zuid-Celebes ingesteld
Rest blijft bezet „tot toestand is opgehe'derd"
.Weerbericht,
Morgen geen
voetbalwedstrijden
Tentoonstelling
„Weerbare Democratie"
geopend
Hij
zei o.a.
Drievoudige verklaring
heden fe verwachten
Wijde perspectieven voor
ieder die werken wil
KATERDAG 8 MAART 1946.
76e Jaargang NO. 9677,
Oen Helder
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
Directeur: S. KONING.
Hoofdredacteur: J. BIJLSMA.
Uitgave: N.V. Uitg. MIJ. Holl. Noorderkwartier.
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving i 2.60, Postabonnementen 1 3.00
Twee duizend soldaten van het Ned.-
Indische leger zün, onder commando van
luit.-kolonel F. H. Termeulen, met onge
laden geweren op de Zuidkust van Bali
geland om het gealliëerde militaire be
stuur op het eiland te vestigen.
De landingsvloot bestond uit de vol
gende schepen: twee Nederlandse tank-
landingsvaaxtuigen, twee Britse infante-
rielandingsvaartuigen, drie Britse tank-
landingsvaartuigen en één vrachtschip.
De Nederlandse vaartuigen werden ge
ëscorteerd door de „Kortenaer".
Vanmorgen 7.30 uur (plaatselijke tijd)
gingen de eerste manschappen van twee
Nederlandse bataljons lichte infanterie
aan land. Zij staan onder bevel van den
Nederlandse kapitein ter zee W. J. Teten-
burg.
Sjahrir's kabinet uitgebreid.
Het Republikeinse persbureau „Antara"
heeft heden bericht, dat het Centrale Na
tionale Comité te Soerakarta met 140 tegen
67 stemmen heeft besloten, dat Sjahrir's
kabinet moet worden uitgebreid „in over-
eensteming met de politieke constellatie".
Achttien leden stemden blanco.
Sir Archibald Clark Kerr hersteld.
Officiël is medegedeeld, dat Sir Archi
bald Clark Kerr, die een zeereis gemaakt
heeft langs de kust van Java, weer her
steld is en naar Batavia is teruggekeerd
Hij zal echter nog enige tijd aan boord
van de kruiser Norfolk" blijven.
Tijdelijke bestuursraad voor
Zuid-Celebes.
Volgens een officiële mededeling is dr.
W. Hoven, waarn.-hoofd van het binnen
lands bestuur, van een rondreis door Z—
Celebes teruggekeerd. Hij heeft de be
sprekingen gevoerd met een groot aantal
zelfstandige Indonesische hoofden en an
dere vooraanstaande Indonesiërs. Dit be
zoek heeft tot resultaat gehad, dat een
„tijdelijke raad voor Zuid-Celebes" in het
leven is geroepen. Deze zal uit ten hoog
ste 42 leden bestaan, n.1. 15 vertegen
woordigers van zelfbesturende landschap
gen, 9 van Indonesische Adatgemeenschap
pen, 4 van de Indonesische inwoners van
de stad Makassar, 6, die belangrijke so-%
ciale stromingen vertegenwoordigen 5
Nederlanders, 2 Chinezen en 1 vertegen
woordiger uit de groep van „vreemde,
niet-Chinese Oosterlingen."
Een belangrijk punt van bespreking
vormde de vraag, hoe men een gedele
geerde voor Zuid-Celebes bij de a.s. on
derhandelingen zou benoemen.
Nederlandse vrouwen en kinderen
naar Nederland geëvacueerd.
De Regerings-Voorlichtingsdienst maakt
bekend, dat deze maand een groot aantal
Nederlandse vrouwen en kinderen van
Siam naar Holland zal evacueeren. Op 15
Maart zal het eerste schip met 1.000 eva-
cué's Bangkok verlaten.
Ingang van Maandag 4 Maart zal
de dienstregeling op het baanvak ren
baan Achterweg— Den Haag—Holland
se spoor Den Haag—Rotterdam D. P.,
belangrijke wijzigingen ondergaan
Een te New York ontvangen tele gram uit Teheran, maakt naar ge
gevens van een officiële Perzische bron, melding van een bevel aan
Sowjet-Russische troepen om Perzië te ontruimen. Het bevel is ontvan
gen door een troepenafdeling te Semnan, 160 km. ten Oosten van
Teheran. De afdeling moet vandaag vertrekken.
Radio Moskou heeft voorts mede- dragsbreuk zou betekenen. Zowel
gedeeld, „dat tijdens een conferen- Engeland als Sowjet-Rusland heb
tie op 25 Februari aan Sultaneh is ben verplichtingen tegenover elkaar
gezegd, dat met ingang van twee en tegenover Perzië. Het Sowjet-
Maart een begin zou worden ge- besluit is te meer verrassend, aan
maakt met de ontruiming van de
gebieden Meshed, Sjahroed en Ben-
lan in Oostelijk Perzië. De Sowjet-
troepen in de andere gebieden zul
len blijven totdat de situatie is op
gehelderd", aldus radio Moskou.
Verrassing in Londen.
Reuters diplomatieke correspon
dent te Londen meldt over deze
aangelegenheid, dat binnenkort een
officiële Britse verklaring over haar
houding te verwachten is. De ver
klaring van de Sowjet-radio, dat de
troepen in bepaalde gebieden van
Perzië zullen blijven, heeft te Lon
den algemene verrassing gewekt.
Men verklaart, dat zelfs als de Sow-
jet-troepen op verzoek van de Per
zische regering zouden blijven,
een dergelijk verzoek is echter
niet gedaan zulks nog een ver
AFNEMENDE WIND.
Geleidelijk afnemende wind tussen
Noord-Oost en Noord. Meest zwaar
bewolkt met plaatselijk nog sneeuw
val, in het bijzonder in het Noorden
des lands.
3 Maart:
Zon op: 7.24 uur. Onder: 18.22 uur.
Maan op: 7.51 uur. Onder: 17.57 uur.
In verband met de slechte weersom
standigheden zijn alle competitiewed
strijden van de KNVB voor wat betreft
de districten 1 en 2 voor Zondag a.s.
afgelast. Het programma wordt opge
schoven naar Zondag 10 Maart.
Ook in de districten 4 en 6 zijn de
wedstrijden afgelast. De programma's
worden hier niet opgeschoven. District
5 afgelast. Afdeling Groningen KNVB
wedstrijden afgelast.
In de „Nieuwe Kerk" te Amsterdam
is de tentoonstelling van het verzet
„Weerbare Democratie" van de grote
adviescommissie der illegaliteit, ge
opend.
Het welkomstwoord werd uitgespro
ken door Jhr. W. J. H. B. Sandberg.
De min.-president.
Nadat op het orgel het „Wilt heden
nu treden" gespeeld was. sprak de mi
nister-president zijn openingsrede uit.
Er is geen twijfel aan of de mannen
en vrouwen van het verzet hebben niet
slechts gestreden tegen den vijand, niet
slechte voor een zuivering van ons
grondgebied, maar zij zün ook gedragen
door het vertrouwen, dat zij daarmee
de basis vormden voor een beter Ne
derland.
De bevrijding ligt thans 10 maanrien
achter ons en het is maar al te ge
makkelijk om op de vraag: „Wat is er
van deze droom verwerkelijkt?" een
somber antwoord te geven en te zeg
gen: „Niet veel".
Laat U echter niet uit de koers
slaan door de ontgoocheling van de
dag. Wf) moeten ons op deze plaats
realiseren, hoe wij nog ten achter
zijn gebleven bij de idealen, die
onze doden voor een nieuw vader
land hebben gekoesterd. Wanneer
wjj niet trachten deze te verwezen
lijken plegen wij verraad aan de
zaak van Nederland!"
Staande zongen alle aanwezigen het
Wilhelmus. De plechtige opening van
Desiuit is ie -meer verrasscim, cc,,- deze tentoonstelling werd besloten met
gezien het Sowjet-antwoord op een redevoeringen van afgevaardigden van
Amerikaanse nota van 29 November illegale organisaties uit Luxemburg,
1945 luidde, dat „de regering van de Denemarken, België en Frankrijk,
USSR strikt geleid werd door de waarna tenslotte alle aanwezigen ter
tijdslimiet, die werd vastgelegd in
het verdrag", (het pact van 1942
v v-iir
voor het stationneren van troepen
in Perzië).
bezichtiging van de tentoonstelling, die
tot 1 April a.s. voor het publiek zal
zijn opengesteld een rondgang door
de kerk maakten.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft bekendge
maakt, dat de Britse regering even
als de Franse in beginsel het voor
stel van de Amerikaanse regering
tot het afleggen van een driezijdige
verklaring, waarin het regiem van
Franco wordt veroordeeld, heeft
aanvaard. De woordvoerder van het
ministerie verklaarde, dat de verkla
ring waarschijnlijk heden tezelfder
tijd te Londen, Parijs en Washing
ton gepubliceerd zal worden.
Naar verluidt, hebben Britse auto
riteiten de wens te kennen gegeven
bepaalde details der bewoordingen
nader te bespreken, doch zij zijn
over het algemeen geporteerd voor
het Amerikaanse concept, dat het
regiem van Franco in verleden en
het heden veroordeelt en oproept
tot het vormen van een democra
tisch zakenkabinet.
Franse ministerraad accoord
met Amerikaanse nota.
De Franse ministerraad heeft zich
accoord verklaard met de principes,
vastgelegd in de Amerikaanse nota
over Spanje, die vrijwel overeenko
men met die der Franse nota over
dit onderwerp. De raad is het in het
bijzonder eens met het voorstel tot
vorming van «en tussentijdse rege
ring, die het gevolg zou kunnen zijn
van een republikeinse opstand in
Spanje.
Kijkjes uil
's Levens vensier
Wie Den Helder bezoekt gaat ook het
monument op het Havenplein bezien, op
gericht „Voor hen die vielen". Onze stad
heeft door de afschuwelijke oorlog zwaar
geleden, maar ook onze Marine is zwaar
getroffen. Vele families zijn in rouw ge
dompeld door het verlies van man en
vader, van zoon, broer of verloofde.
Vooral van onze Marine-mensen hebben
velen hun leven voor het Vaderland ge
offerd. In het offer culmineert de liefde.
Wij eren „Hen die vielen" en brengen
hen onze stille hulde voor hun dappere
plichtsbetrachting. Ook hun, die vielen in
de slag in de Java-zee.
De erenaam held is, al werd hij in rhe-
toriek-vorm den levende gegeven, altijd
toch in de grond één gebleven, die slechts
de doden toekwam.
Die erenaam is de prijs der dankbaar
heid, die door de levenden aan de doden
werd geschonken. Prof. Huizinga schrijft
in één van zijn werken: „Men trok niet
uit om een held te zijn, maar om zijn
plicht te doen."
Dat woord vertolkt onze dankbaarheid
aan de gevallenen. Het deed ons goed
die Koninklijke belangstelling voor onze
Marine-mannen en 't zal ook de getrof
fen families goed hebben gedaan.
Het enige wat wij „Voor hen die vie
len" kunnen doen, is een krans leggen of
een toespraak houden bij het opgerichte
monument, hun nagedachtenis te eren.
Bij zo'n monument staan wij nooit zon
der reactie. Meestal zijn het gevoelens
van diepe droefheid, die ons dan ver
vullen. Soms is het ook verbijstering,
die zich van ons meester maakt, omdat
wij weten, dat wie overbleven hen niet
kunnen missen. Ook kan bewondering
ons aangrijpen, omdat zij als helden hun
laatste strijd hebben gestreden. Diepe
bewogenheid grijpt ons dan aan mét de
getroffen families, die hun dierbaren
moesten missen.
Bij het lezen van de woorden, die op
het Monument aan de Buitenhaven staan,
gaan onze gedachten ook naar een ramp,
groter dan die in de Java-zee, naar de
ramp, ons in de Bijbel vermeld, de val.
van de mens, een ramp, waardoor heel
de mensheid werd meegesleept, waardoor
U en ik tot „de gevallenen" behoren.
Maar de Bijbel verhaalt ook van Ko
ninklijke belangstelling „voor hen die
vielen." Koning Jezus kwam op aarde,
niet om een krans te leggen' bij de boom,
op de plek waar de mens viel, maar om
Zijn leven te geven „voor hen die vielen".
Nog enkele dagen en in alle Christe
lijke kerken, Rooms Katholieke en Pro
testantse kerken wordt met de prediking
van Jezus' lijden begonnen.
Boven het kruis van Golgotha kan ik
schrijven: „Voor hen die vielen".
Onze dappere Marine-mannen gaven hun
leven voor hun Vaderland. Hun liefde
was echte Vaderlands-liefde. Jezus deed
méér, Hij gaf Zijn leven voor Zijn vijan
den. Dat is Goddelijke liefde.
„Voor die liefde buig' ik mij neer,
Liefde o zo groot!"
Minister Drees, die gisterenavond
op een grote jeugdbijeenkomst te
Amsterdam sprak, zei, in verband
met de opbouw van ons land: „Nu
zijn er wijde en verre perspectieven
voor ieder die werken wil, want er
is geen gebrek aan werk zoals vroe
ger. We moeten Nederland weer ge
heel opbouwen. Gelukkig is er al
heel wat bereikt, zo zelfs, dat het
een vreemdeling opvalt. Ten bewijze
hiervan las spr. een brief voor uit
Amerika, waarin gezegd wordt, dat
de bewondering van het Amerikaanse
volk, voor het herstel van Nederland,
geen grenzen kent.