Hongerend Nederland ontvangt voedsel uit de lucht Nederland steunt Australisch voorstel Veiligheidsraad in de Amerika wil kwestie Oostenrijk op de agenda De „Heemskerk" en „Hertog Hendrik" terug NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA 29 April een jaar geleden Ontroerende ogenblikken voor noodlijdende Westen A.s. Maandag vliegtuig boven Soestdijk Tabaksteelt in Nederland Mededeling voor lichting '45 Een uitje voor onze kinderen Staking bij de „Nederland" Spaanse kwestie Molofoy: „Dat komt onverwacht!" Uit de pers: Critiek op Bouwplan '46 Wanneer een minuut stilte? Bulgary'e breekt met Franco Herinneringen uit de tijd van hun ontstaan Weerbericht. DE MARINEPLANNEN SATERDAG 27 APRIL 1946. 70e Jaargang No. 972?.. HëlDERSCHE courant VERSCHIJNT DAGELIJKS Advertenties 11 cent per millimeter Telefoon 2345, Den Helder. Directeur: S. KONING. Hoofdredacteur: J. BIJLSMA. Uitgave: N V. Uitg. Mij. Holl. Noorderkwartier. ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en omgeving 2.60. Postabonnementen 3.00. Gironummer 16066, N.V. Drukkerij v.h. C. de Boer Jr. Na bUna vUf jaren nazi-onderdrukking, na een half Jaar systematische uit hongering was de nood van de vier millioen inwoners van het westelijke deel van ons land tot het hoogste gestegen Er was practisch geen voedsel meer, het grondwater steeg bij gebrek aan bemaling, er was geen gas en geen electrische energie, de talrijke doden konden niet dan met de meest primitieve middelen worden vervoerd, Zij werden in cartonnen doodkisten of geheel zonder hulsel ter aarde best eld, De stadsgrachten verspreidden een ondragelijke stank Zo was de toestand in de drie hongerprovincies, weinige dagen voor de bevrijding en Duitslands definitieve en algehele ineenstorting. De boodschap van Eisennower. Onder deze omstandigheden werd ken nis genomen van een mededeling van generaal Eisenhower, omgeroepen in de vroege ochtend van Woensdag 25 April in de Nederlandse uitzending van de B.B.C. Het was de mooiste boodschap, die de bevolking van het nog bezette Neder landse gebied kon ontvangen: Zij bete kende niet alleen het einde van de hon ger, doch meer nog: zij betekende, dat Duitsland verslagen was. Op Zondag 29 April gaven de Duitsers na vele tegenkantingen in het openbaar blijk van hun medewerking. Op die dag was de volgende bekendmaking van den commissaris-generaal voor de openbare veiligheid te lezen: ,,Het wordt ter kennis van de bevolking gebracht, dat de mogelijkheid bestaat, dat op enkele door den rijkscommissaris aangewezen plaatsen door de geallieerde luchtmacht levensmiddelen worden neer geworpen. Deze levensmiddelen zullen door ambtenaren van de Nederlandse voedselvoorziening (rb.v.v.o.) in ontvangst genomen en verdeeld worden. Het is aan de bevolking ten strengste verboden, de plaatsen, waar deze levensmiddelen zul len worden afgeworpen, te betreden. Overtreding van dit verbod zal met de strengste maatregelen worden bestraft'. Des morgens riep „Herrijzend Neder land' om dat, zodra de weersomstandig heden het zouden toelaten, aan het wes ten van Nederland per vliegtuig voedsel gebracht zou worden en even later deelde de B.B.C. mede, dat op dat ogenblik (tegen 12 uur) de vliegtuigen op weg wa ren naar Nederland. Het grote ogenblik. Het grote ogenblik was aangebroken. Even later daverden de grote grijze vo gels laag over de landerijen, over de daken der steden, over huizen en bomen. Niemand, die deze boodschappers des vredes heeft gezien en gehoord, zal ooit dit ogenblik vergeten. De straten waren zwart van de mensen, men klom op de daken, men juichte en weende, men zwaaide met doeken en vlaggen, met oranje en rood-wit-blauw, men schreef zijn dankbaarheid in witte kalk op de diaken, met stenen op de velden „tank you boys". En steeds daverden de zware bommenwerpers met hun reddingbren- gende last over het gekwelde Westen, die dag, de volgende dag en de volgende da gen: een steeds groter toevloed van voedselpakketten, die als een milde regen nederdaalden op onze groene vel den. Des Woensdagmorgens 2 Mei maakte de B.B.C. bekend, dat er tussen de geal lieerden en de Duitsers overeenstemming was bereikt over de regeling van de aanvoer van levensmiddelen naar Neder land: door de lucht, over zee en over land. Voor de aanvoer door de lucht wa ren tien plaatsen aangewezen o.a. terrei nen bij Amsterdam, Hilversum, Alkmaar en Utrecht. Zo kwam na enige dagen het definitieve einde van de macht der Duitsers en daar mede was de mogelijkheid van hulpver lening op zo groot mogelijke schaal geopend. De Nederlandse bevolking niet alleen in het uitgehongerde westen zal nimmer het grootse gebaar van haar geallieerde vrienden vergeten, een ge baar, dat zowel materiëel als ideëel effect heeft gehad, een gebaar, dat enig is in de historie. Bloemen voor de koningin. Op 29 April 1945 hebben de Ver. Staten en Engeland samengewerkt bij het uit voeren van een grote humanitaire taak. Maandag aanstaande, op de eerste ver jaardag van het uitwerpen van voedsel door gealliëerde vliegtuigen voor de be volking van westelijk Nederland, willen zij gezamenlijk een gebeurtenis, die voor hen waarschijnlijk even treffend en In drukwekkend was als voor de bevolking van westelijk Nederland, herdenken, en tezelfdertijd een eresaluut brengen aan de opmerkelijke herstelarbeid die door de gehele bevolking van Nederland sinds de bevrijding werd verricht. Op die dag, 29 April, zullen zeven Lancasters laag over het Koninklijk paleis Soestdijk vliegen. Vervolgens zal boven het vliegveld Soesterberg een der vlieg tuigen afzwenken en, om ongeveer twaalf uur 's middags, een bus afwerpen, be vattende een bouquet (van rozen, anjers en lelies oranje, rood, wit en blauw) voor Hare Majesteit de Koningin, en een persoonlijke boodschap van den maar schalk der Royal Air Force, lord Tedder, chef van de Britse luchtstaf (vroeger plaatsvervanger van generaal Eisenho wer). Hierna zullen de andere zes vlieg tuigen weer laag over het koninklijk pa leis vliegen en vervolgens over Utrecht, Amsterdam, den Haag en Rotterdam. De opperbevelhebber van bomber- command, luchtmaarschalk sir Norman Bottomley, zal persoonlijk ln een der vliegtuigen de tocht meemaken. De bus met het bouquet zal op Soester berg afgeworpen worden door squadron- Leader Harris, die vorig jaar het eerste voedselpakket afwierp. Alle leden der bemanningen namen deel aan de operaties boven N.W.-Europa gedurende de oorlog, en het merendeel van hen nam daadwerkelijk deel aan het afwerpen der voedselpaketten. In de rubriek ten behoeve van de landbouw, verzorgd door de afdeling voorlichting van het ministerie van landbouw, visserij en voedselvoorzie ning, zal op Maandag 29 April 1946 te 20.05 uur over de zender Hilver sum II een vraaggesprek worden gehouden over de tabaksteelt in Nederland. De opgeroepen dienstplichtigen lich ting 1945 die op 2, 7 en 8 Mei naar hun garnizoen zullen vertrekken worden verzocht op Maandag 29 April te luis teren naar het radioprogramma van de Nederlandse strijdkrachten te 19.30 uur over Hilversum 1. In deze uitzen ding zullen belangrijke mededelingen worden gedaan over het vervoer. The World Friendship Association ln Londen heeft plannen uitgewerkt en gedeeltelijk reeds uitgevoerd voor de uitwisseling van 11.000 Engelse kinde ren met ongeveer 10.000 kinderen uit landen op het continent voor een 14- daags verblijf in het buitenland. 5000; hiervan zullen Nederlandse kinderen zijn, die in de maanden Juli, Augustus en September a.s. in groepen van 180 per boot naar Engeland zullen overste ken, waar ze zullen worden onderge bracht bij Engelse families in en om Londen, de Home Couties, East Anglia, Wales en de Midlands. Alleen de reis kosten ad f 65 worden in rekening ge bracht. Gistermorgen om 8 uur Is bij de Mij. Nederland een staking uitgebroken, waarbij 450 havenarbeiders betrokken Mr. M. Jinnah, president van de Bond van Muzelmannen (links) en Sir Stafford Cripps tijdens besprekingen, welke te New Delhi plaats vonden in verband met de onderhandelingen, welke gericht zijn op de invoering van zelfbestuur in Indië. AP P. Tijdens de zitting van de Veilig heidsraad van Vrijdag, werd het Australische voorstel inzake het in stellen van een sub-commissie, wel ke een nader onderzoek moet instel len betreffende de in de Raad tegen Spanje geuite klachten en beschul digingen, besproken. De uitslag van het onderzoek zou de commissie aan de Raad moeten mededelen, waarna verder gehan deld dient te worden. Een voorstel van een Mexicaansen gedelegeerde a.s Maandag 't Austra lische voorstel in stemming te bren- een, werd aanvaard. Minister v. Kleffens zeide tijdens de bespreking: Ik ben bereid de bewering, dat hier een voldoende duidelijk geval voorhanden is, te aanvaarden. Een geval, dat een aanvullend onder- Conferentie te Parijs voortgezet zijn. De oorzaak der staking is gelegen zoek, als door den Australischen ge in het feit, dat, volgens de stakers, '0^-, uelegeerde voorgesteld, rechtvaar digt. Ik meen, dat onderzoek niet absoluut noodzakelijk is, doch het kan van nut zijn en daarom zal ik stemmen ten gunste van het Austr. voorstel. de schepen „Java" en „Singkep" zo genaamde „onderkruipers" als zeelie den aan boord waren, waardoor deze schepen door de havenarbeiders als „besmet" werden verklaard. In verband met de kleine opper vlakte van ons blad hebben wij van de autoriteiten toestemming ont vangen, des Zaterdags met een dubbel nummer te verschijnen. Harold King, Reuters correspondent, meldt: Toen de conferentie van de vier ministers van buitenlandse zaken Vrij dag-namiddag wederom bijeen kwam, begon zij aan haar moeilijke taak door een aanvang te maken met de bespre king van de voorwaarden van het vredesverdrag met Italië. Deze kwestie wordt als de test-case van de conferen tie geschouwd, en wel gezien het duide lijk gebleken verschil van inzicht van de Sowjet-Russen ter ene en de Britten en Amerikanen ter andere zijde. Voordat de Italiaanse kwestie werd aangevat, als nummer een van de agen da, hernamen de gedelegeerden de be spreking over de vraag, of de Duitse en Oostenrijkse kwesties al dan niet op de agenda geplaatst moesten worden. Bidault ste'de voor, de kwestie van Duitslands westelij ke grenzen in be spreking te bren gen, waartegen, naar van bevoegde zijde werd vernomen, Molotof in het ge heel geen bezwaar had. Ook Byrnes ondersteunde het MOLOTOV Franse voorstel. De „Groene Amsterdam mer" heeft onlangs 'n ar tikel van W. J. v. d. Woes- tijne opgenomen, waarin een woord van ernstige critiek wordt geleverd °P het bouwplan 1946, waarbij alleen maar rekening werd gehouden met de vernietiging en afbraak ln de oorlog, maar niet met de achterstand, die ln die vijf Jaren gekomen is en die volgens den schrijver, naar lage schat ting, gerust op IV2 mil- liard gulden gesteld mag Worden. Als uitgangspunt moeten we daarom niet nemen een bedrag van een mil- llard oorlogsschade, zoals de regering doet, maar 2'/t milliard oorlogsschade en achterstand, schrijft v. d. Woestijne. Het ten onrechte niet in rekening brengen van den door de oorlog ontstanen achter stand Is naar onze me ning een zeer ernstige te kortkoming, want deze achterstand ls kwantita tief nog belangrijker dan de eigenlijke oorlogsscha de. Zij ls evenwel minder duidelijk zichtbaar. Wie evenwel denkt aan de positie op de woning- en bouwmarkt in ons land na de oorlog 1914—1918, toen er in ons land niets ver nield was, weet van welk een catastrofale beteke nis zulk een achterstand is. De schrijver van het artikel zegt dan: De dramatische situatie, waarin wij ons bevinden, blijkt nog eens overdui delijk door het tegenover elkaar stellen van de vol gende cijfers: Voor den oorlog was de gemiddelde omvang van de bouwnijverheid te stellen op 515 millioen (geldswaarde 1939). Vol gens het plan zal in 1946 gebouwd worden voor 313.6 millioen (geldswaar de 1939). Vóór den oorlog moest alleen gebouwd worden voor de normale uitbreiding en vervanging na den oorlog bovendien voor herstel. Ondanks het feit, dat wij thans dus meer moeten bouwen, blijft de productie 40 pet. ten achter. Er is dus niet alleen sprake van, dat wij de be staande achterstand In halen, maar deze achter stand wordt op deze basis nog van jaar tot jaar groter. En bij dit alles ls nog gerekend op een vol ledig gebruik van alle arbeidskrachten, zonder rekening te houden met de materiaalpositie. Als het bouwplan 1946 één ding duidelijk ge maakt heeft, dan ls het wel, dat wij er langs deze wegen nooit komen. Slechts een grondige re volutie ln de techniek van het bouwen kan ons uit de lmphase helpen Dit zal een revolutie moe ten zijn, die te vergelijken ls bij de vervanging van het handweeftuig door de weefmachine. Men kan 't niemand kwalijk nemen, dat hij niet ln details aan geeft hoe zulk een revo lutie zich zal moeten vol trekken, maar wel is het diep teleurstellend, dat bovenstaande conclusie niet door het College van Algemene Commissaris sen voor de Wederopbouw is getrokken. Er ls geen enkele aanwijzing, dat zij ook maar een ogenblik aan dit probleem gedacht hebben. Het gehele plan heeft tot vooronderstel ling de bestendiging van het oude handwerk. Bevin wenste echter, dat het Duitse probleem op een steviger basis, dan al leen de kwestie der westelijke grenzen, besproken zou worden. Van de zijde der Amerikaanse dele gatie werd het verzoek, de Oostenrijkse kwestie, met inbegrip van een spoedige terugtrekking der troepen uit dat land, op de agenda te plaatsen, herhaald. Toen dit verzoek Donderdag voor de eerste maal naar voren werd gebracht, riep Molotof uit: „Dat komt onver wacht. Ik wil tjjd hebben om de conse quenties van dit verzoek te overwegen". Het verdrag met Italië. Op de conferentie van de ministers van buitenlandse zaken, welke bijeen kwam onder voorzitterschap van Bevin, is overeenstemming bereikt over de inleiding op het Italiaanse vredesver drag. Hierna begonnen de ministers met een bespreking over de door Italië te presteren schadevergoedingen, welke duurde totdat de bijeenkomst te 19.45 werd besloten. Men kw»m overeen, dat te Parijs on middellijk deskundigen van de vier grote mogendheden zouden worden be noemd, met tot taak te onderzoeken, welk voor schadevergoedingen geschikt materiaal in Italië beschikbaar is. Deze overeenkomst was het resultaat van een door Bevin mondeling gedaan voorstel, dat niet in een formele tekst was neergelegd. Er werd geen termijn vastgesteld, waarbinnen de deskundigen aan de ministers verslag zouden moeten uitbrengen. Bij sommigen blijkt nog onzekerheid te bestaan ten aanzien van het ogenblik, waarop bij de a.s. herdenking der be vrijding een minuut stilte in acht zal worden genomen. Van bevoegde zijde wordt er de aandacht op gevestigd, dat dit tijdstip officieel is bepaald op Zaterdag 4 Mei a.s. te 11.00 uur. HEROPENING VAN DE HOGERE KRIJGSSCHOOL. Op 1 Mei a.s. zal de hogere krijgs school officieel worden heropend. Alle lucht va art vakken zullen worden gedo ceerd door Kap.-vlieger Van der Wolf. In dit verband wil ik den Russ. vertegenwoordiger er op wijzen, dat de afwezigheid van geheel en al overtuigend bewijs ons een kwestie niet ter zijde doet schuiven, doch integendeel, vooropgesteld dat het reeds aangebrache bewijs niet al te schamel is, ons er verder op doet ingaan, Volgens het Bulgaarse nieuwsbureau heeft de Bulgaarse ministerraad be sloten tot de volledige verbreking van de diplomatieke betrekkingen met het Spanje van Franco. De kanselier van de Spaanse legatie zal uitgenodigd worden Bulgarije te verlaten. Het nieuwsbureau brengt in herinnering, dat de Bulgaarse legatie te Madrid se dert 1 Januari van dit jaar gesloten was. Te Sofia werd Spanje slechts door den kanselier van de Spaanse legatie vertegenwoordigd. WIJZIGING TELEGRAMTARIEVEN Met ingang van 1 Mei 1946 zal het tarief voor binnenlandse telegram men worden gewijzigd. Bij de post kantoren zal men nadere inlichtin gen kunnen krijgen. Het Libanese Ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft aan de Britse regering een memorandum doen toeko men, waarin zij de wensen van Egypte ondersteunt. (RT). 11. (Het eerste artikel werd opgenomen in ons no. van Zaterdag 13 April). Namen we in ons vorige artikel een staatje op van verschillende typen slagschepen, welke deel uitmaakten van de vloten der grote zeemogend heden uit de tijd van de „Koningin Regentes", hieronder beginnen we met een overzicht van de oude pantserseh epen (de kolommen van 1. n. r resp.: op stapel, te water, ln dienst, waterve rpl., geschut, vaart en vermogen): Piet Hein 20. 6.93 15. 8.94 11. 1.96 3520 3-212-15; 6-7,5 16 4700 Evertsen 14. 6.93 29. 9.94 1. 2.96 *i Kortenaer 13. 6.93 27.10.94 17.12.95 f» Kon. Reg. 3.12.98 24. 4.00 3. 1.02 4950 2-24; 4-15; 8 7,5 16 6000 De Ruyter 12. 5.00 28. 9.01 30.10.02 H. Hendrik 13.10.00 7. 6.02 25 1.04 t» M. H. Tromp 2. 5.03 15. 6.04 5. 4.06 5295 2-24; 4-15; t' 7,5 16 6000 Heemskerck 15. f.05 22. 81.06 22. 4.08 5000 2-24; 6-15; 6- 7,5 16 6000 De Z. Prov, 7. 2.08 15. 3.09 6.10.10 6630 2-28; 4-15;10-7,5 16 7500 (begr. 1900, niet gebouwd) 2130 2-21; 6,7,5 10 Alle schepen hadden enige torpedolanceer buizen, behalve de „Zeven Prov." ZACHT. Heldere ochtend, ln de namiddag tijdelijk toenemende bewolking met plaatselijk enkele buien en kans op onweer. Zacht voor de tijd van het jaar. Matige, langs de Waddeneilan den tijdelijk krachtige Oostelijke tot Noord-Oostelijke wind. 28 April. Hoog water: 5.1917.81 Laag water: 10,5623.55 De „Tromp" was iets langer dan de drie eerderen en had de 15 cm kan. in gesloten torentjes, niet ln schilden. De „Heemskerck" was speciaal voor het Moederland bestemd, is menen we nooit in Indië geweest, maar is wel eens ln de Ver. Staten op bezoek gegaan. Dit schip had 4 15 cm kan. ln torens en 2 achter schilden. „De Zeven Provinciën" is. zoals men weet, m 1933 slachtoffer ge worden van een muiterij en toen door een Nederlandse bom beschadigd. Na deze affaire ls het schip veranderd ln een opleidingsschip, verloor 1 schoor steen (tevoren had het er 2, tegen de an dere pantserschepen 1), en zou als oor- logstaak krijgen het dienst doen als drij vende batterij. De machines waren tn alle schepen staande triple-expansie zui germachines, de ketels waren van het waterpijp-type, behalve ln de „Korte- naer"-klasse, waar gewone cylindrische ketels in geplaatst waren. Als pantser hadden alle schepen een gordel over de hele lengte, 15 cm dik ln het midden en 10 aan de einden Er was een pantserdek over de hele lengte, dik 5 cm. Dan hadden ze een commandotoren van 24 cm ln de eerste drie, 25 cm ln de volgende drie, en 20 cm in de „Tromp", „Heems kerck" en „De Zeven Provinciën". De-zware artillerie was met een groot ste dikte van 24 („Kortenaer"), 25 (K. Regentes"), 20 („Tromp" en „Heemskerck") en 25 cm („De Zeven Prov." beschermd. Schepen zwaaien af.... Ongeveer 1913 verlieten „Evertsen" en „Piet Hein" de dienst, de „Kortenaer" volgde een 4 Jaar late-. Na de eerste wereldoorlog verdwenen de „Koningin Regentes" en „De Ruyter". Omstreeks 1934 verkocht men de „Tromp". In 1939 werden de „Hertog Hendrik" en de ..Heemskerck" batterijschip, maar begin 1940 kwam de „H. Hendrik" op de Rijks werf terug en werd daar door de Duit sers „veroverd", die de „Heemskerck" beschadigd te IJmulden aantroffen. Later, nadat eerst de „H. Hendrik" nog door Engelse bomscherven lek geworden en gezonken was, zijn beide schepen wegge voerd en (in België?) verbouwd tot antl- luchtbatterijschepen. Ze kregen Duitse namen, en wel „Undine" (de „Heems kerck"). en „Niobe" (de ,H. Hendrik"). In Febr. en Maart 1946 kwamep ze terug naar het Vaderland. De .Zeven Provinciën", die na de mui terij van 1933 de naam „Soerabaja" had gekregen, is ln Febr. 1942 door bommen ln de haven van Soerabaja tot zinken ge bracht. Van de „De Ruyter" kunnen we nog vertellen, dat die ln 1919 Indië verliet met 6-15 cm kanonnen en 4-7,5 cm. Maar het schip heeft na aankomst ln Neder land niet meer gevaren en werd ln 1922 verkocht. Over de -ele reizen en avonturen door deze pantserschepen beleefd zullen we hier niet uitweiden. Het relaas daarvan zou een dik boek vullen. Onze vlag ls door deze vaartuigen overal vertoond, talloze Marinemensen hebben hun oplei ding en oefening aan boord ervan ver kregen. De publicatie der plannen voor een nieuwe Nederlandse Marine betekent voor velen misschien niet anders dan een verhoging der toekomstige staats uitgaven. Echter is deze kijk veel te eng. Want de voornemens der Regering bevatten niet meer of minder dan een revolutie in de opvattingen over de ver dediging van ons Indisch Rijksdeel, en daarin zit tevens opgesloten, dat de uit gegeven gelden goed besteed zullen worden en niet verspild, zoals in de ja ren 19001940. Wat toch is het geval. Het tijdperk, voorafgaande aan de tweede wereldoor log kenmerkte zich door een verdedl- gingspolitiek van zuiver defensieve strekking en van het „uiterste mini mum". Men heeft jarenlang beweerd, dat 2 kleine kruisers met bijbehorend klein materieel voldoende zouden zijn een gebied, dat de uitgestrektheid van Europa bezit, van vijanden vrij te hou den of die daar lang te kunnen bestrij den. Met moeite heeft men voor dia kleine macht 50 pet. reserve kunnen loskrijgen. Dat die dan ook brandend nodig was, is gebleken: in 1941—1942 was de „Sumatra" in reparatie en nam niet aan de strijd deel. De verliezen aan torpedobootjagers en onderzeeboten wa ren schrikbarend groot. Dat alles had men kunnen weten, want wereldoorlog no. 1 had ons deze les al gratis ver strekt. Toch heeft het tot ongeveer 1938 moeten duren, voor men overging tot het slagkruisersplan. Men zou drie snel le slagschepen bouwen. Het zal wel dui delijk z.n, dat dit plan kennelijk meer omvatte, dan ons vooreerst verteld werd. Wat betekent een vloot van 3 ka pitale schepen als kern, waar slechts een „schil" van 3 kleine kruisers, 8 ja gers en 20 onderzeeboten omheen zit? De thans gepubliceerde plannen moe ten zeer waarschijnlijk worden opgevat als het slagkruisersplan in zijn vollen omvang, maar dan zonder de slagkrui sers en daarvoor in de plaats vliegdek schepen. We zien dan, dat de revolutie in de opvattingen eigenlijk in 1938 ont vangen, en in 1946 geboren werd. De vloot in Indië zal dus gaan bestaan uit Siaggroepen, elk machtig, samen zeer krachtig. De ouderwetse vloot in één hand, wordt nu de moderne, die zich kan splitsen en verenigen naar believen. De nieuwe Nederlandse vloot zal ook in staat zijn tot, ja, gebouwd zijn voor de offensieve verdediging. Men zal niet meer behoeven te wachten tot de vijand in Straat Makassar zit, om hem dan te trachten over onderzeebootlinies te lok ken (zoals ons oude plan was maar dat in 1942 door de Japs tegen ons ge bruikt werd!). In den vervolge zal men den tegenstander al kunnen opzoeken bij zijn concentratiepunten en daar be stoken met de vliegtuigen der „platte daken", de vliegdekschepen. Bovendien legt de Regering zich niet meer vast op een uiterst minimum maar op een minimaal maximum, en dat is van zeer grote betekenis. Immers, momenteel is er nog vrede en is een vijand met een slagvloot niet meer aanwezig. We weten nu, dat der gelijke idyllische toestanden zich in 15 tot 20 jaar grondig kunnen wijzigen. Dan is er nu voor ons de mogelijkheid met de tijd mede te gaan. Zo nodig zal men de siaggroepen met artilleriesche pen kunnen versterken. Of met schepen, in staat moderner en geduchter wapens te voeren dan artillerie, zoals door ra dio bestuurde vliegende bommen en dergelijke. De grote betekenis van de Rege ringsvoorstellen is dus, dat men niet meer aangeeft: tot hier toe en nooit verder, maar: van hier af en niet lager. Dat wit tevens zeggen, dat de gelden aan de verdediging besteed, welbesteed zullen zijn, effect zullen sorteren. Ter wijl men vroeger voor zijn millioenen eigenlijk niets geleverd kreeg. Het politiek aanzien van ons land in een wereld, waar macht voor recht staat, kan daarmee niet anders dan ge weldig gebaat zijn. En dan volgt daar uit een sterker economische positie. Zo zullen de verdedigingsmillioenen hun rente opbrengen, voor elk onzer 26-4-'46. d. H. Om te eindigen melden we nog, dat ln 1912 een vergrote Zeven Provinciën met 4 kanonnen van 28 cm op de begroting werd gebracht, maar 'dat dit schip ver worpen werd. Omstreeks 1913 vatte men het plan op s slagschepen van ca. 21000 ton te bouwen met elk 8 kan. van 35 cm. Thans was men op de goede weg, want die schepen zouden wèl gevechtskracht en kans op succes bezitten. Maar de oor log van 1914 draaide dit plan de nek om. Zoals de tweede wereldoorlog belette dat de voorgenomen slagkruisers gebouwd werden. N. N. X. HR. MS. PANTSERSCPIP „HfRTOG HENDRIK'

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1946 | | pagina 1