De rede van Churchill voor de
Staten Generaal
Byrnes' voorstel door Rusland nie
aanvaard
Victor Emanuel heeft afstand gedaan
Verenigde Staten van Europa niet onmogélijk
Enge atlds oorlogsleider eert 9141918 bestond de hoop, dat er geen
onze gevadenen
De Schager markt.
De conferentie te Parijs
Besprekingen nog niet ten
einde
Per kruiser met 50 kisten bagage vertrokken
Overschot groenten naar
Duitsland
nog
voedselgebrek
ke
en
„Mijnheer de voorzitter, het is voor
mij een grote eer vandaag tot U het
woord te mogen richten.
Mag ik op mijn beurt U feliciteren
met de vorderingen, in dit land sinds
verdrijving van de Duitse overwel
digers gemaakt. Nederland heeft zeer
snel zijn stabiliteit en kracht in Euro
pa herkregen.
Wij in Engeland kennen en waarde
ren de diensten, die Nederland in re
cente en vroegere tijden aan de Euro
pese vrijheid heeft bewezen
Vervolgens wil ik hulde brengen aan
het deel dat Nederland gedragen heeft
in de omverwerping van Hitler's af
schuwelijke tyrannie. Nadat Uw troe
pen en Uw waterlinie door de onver
hoedse verraderlijke aanval waren
overweldigd - hetgeen morgen 10 Mei
juist 6 jaar geleden zal zijn had het
Neder, andse volk niet langer de kracht
om georganiseerde legerscharen te
velde te handhaven.
De krachtdadigheid >en karaktervast-
heid die tijdens de grimmige jaren van
buitenlandse onderdrukking aan de
dag werden gelegd, vormden 'echter
een definitieve factor voor de uitein-
dlijke val van het nazidom, en de
verzetsbeweging, waarvoor zovele dui
zenden vaderlanders hun leven heb
ben gegeven, heeft een zelfs nog be
langrijker rol gespeeld.
Wij in Engeland begrijpen hoe U in
de».*, jaren van kwelling hebt moeten
lilden, jaren die bovendien
paard gingen met
bombardementen
Alle eer aan hen, die hun leven voor
de goede zaak hebben gegeven.
Moge hun nagedachtenis de eanheid
van alle goede Nederlanders vereter-
ken.
De rechten van de kleine landen.
Nu ik hier vandaag het woord voer
en mijn woorden wellicht ver zullen
worden uitgedragen, is het mijn eer
ste plicht de heiligheid der rechten
van de kleine landen vast te leggen.
Het is de plicht der grote mogend
heden ervoor te 'zorgen, dat deze
rechten strikt worden nageleefd.
Het is de plicht van de Verenigde
Naties, die rechten internationaal te
sanctioneren, waarvoor Nederland te
recht zoo beroemd is, en tevens toe
te zien, dat de macht van het recht
uiteindelijk door de macht van het
geweld zal worden beschermd.
Thans ga ik spreken over het na
tionalisme.
Is het een kwaad of is het een goed?
Waar nationalisme de ongebreidelde
zucht betekent om de voornaamste in
de wereld te zijn, daar is het een ge
vaar en een kwaad.
Waar nationalisme echter betekent liefde
voor traditie en beschaving, liefde voor
het land. en bereidheid om ervoor te
sterven, waar het betekent de geleide
lijke opbouw door de eeuwen heen van
een sociaal geheel, dat nationaal in
aanzien staat, daar is het de eerste van
alle deugden Het is inderdaad de pijler
voor een vooruitstrevende en gelukkige
volken-familie. Sommigen van onze op
pervlakkige denkers of van onze valse
leiders en er zijn er velen heden ten
dage maken geen onderscheid tussen
deze twee afzonderlijke en tegenover
elkaar staande opvattingen. Zij ver
warren ze en gebruiken alle argumen
ten naarmate hun fantasie of hun be
langen hen er toe drijven. Zij veroor
delen nationalisme als een obsessie uit
een afgedane wereld en trachten ons
allen, het land zowel als de individuen,
te verlagen tot een uniform patroon,
met niets dan materiële voldoeningen
als oogmerk.
Na afloop van het grote conflict van
(porlogen meer zouden komen. Niette
min hebben wij een zelfs nog vernieti
gender wereldstrijd meegemaakt.
Was die nieuwe oorlog nodig?
Ik twflfel er niet aan, dat bjj vaste
leiding en verenigd optreden van de
overwinnende mogendheden deze laat
ste ramp vermeden had kunnen worden.
Indien de Ver. Staten actief hadden
deelgenomen aan de Volkenbond en in
dien de Volkenbond gereed was geweest
om verenigd, krachtig op te treden,
zelfs al waren er alleen Europese strijd
krachten op de been gebracht om de
herbewapening van Duitsland te ver
hinderen, zou nieuw ernstig bloedver
gieten niet nodig geweest zijn.
Laat ons althans leren van deze ver
schrikkelijke les Tevergeefs heb ik die
les voor het uitbreken van deze oorlog
proberen te Verspreiden. De tragedie
van Europa is een schok voot het mens
dom. Zij verduistert de bladzijden der
menselijke geschiedenis. Zij zal de ver
bazing en afschuw van toekomstige
generaties opwekken.
Indien niet Europa's kinderen van
vroeger tijden over de Atlantische
Oceaan met krachtige en reddende
armen waren teruggekeerd, zouden
wellicht alle volken van Europa ge
stort zijn in de bange nacht van het
totalitaire nazi-despotisme. Aan
Groot-Brittannië viel de fiere maar
ontzagwekkende verantwoordelijk
heid ten deel de vlag der vrijheid in
de oude wereld te laten blijven
wapperen totdat de krachten van de
nieuwe wereld waren gearriveerd.
Doch nu is de tornado voorbij. Het
moge zjjn dat wjj gewond en verarmd
zijn, wij leven nog en zijn vrij. De toe
komst ligt voor ons. Wij kunnen er iets
van maken of wij kunnen haar be
derven (applaus).
In deze beide taken heeft Nederland
een belangrijk aandeel. Het herstel en
de wederopbouw van Europa, physiek
en moreel, wordt zoals gij, mijnheer de
voorzitter, in uw toespraak hebt be
toogd, bezield en geleid door de ver
wante opvattingen van vrijheid en
democratie,
U zult me toestaan indien ik de op
vatting van 'vrije democratie," gebaseerd
op de volkswil en tot uitdrukking ko
mend in de vergadering van volksver
tegenwoordigers volgens algemene aan
vaarde constitutionele vormen, nader be
spreek. Er zijn bepaalde eenvoudige,
practische proefnemingen, waardoor de
kracht en de realiteit ener politieke de
mocratie kan worden gemeten, n.1. be
rust de regering in enig land op een
vrije constitutionele basis, die het volk
het recht verschaft om volgens zijn wil
te stemmen op de candidaten, die het
verkiest? Bestaat het recht van vrije
meningsuiting, vrije ondersteuning van
en vrije oppositie tegen de regering, als
mede vrije verdediging van en vrije cri-
tiek op de regering?
Het is natuurlijk duidelijk, dat de
aangelegenheden in Groot-Brittannië en
het Britse gemenebest steeds meer ver
weven worden met de aangelegenheden
van de Ver. Staten van Amerika en dat
een onderling ten grondslag liggende
eenheid van gedachte en overtuiging
groeiende is tussen de volkeren van de
Engels-sprekende wereld. Wij hopen, dat
ons twintig-jarig verdrag met Sowjet-
Rusland. dat niet in strijd is met andere
verbintenissen, een van de zekere plecht
ankers van de wereldvrede zal blijken
te zijn.
Verenigde Staten van Europa.
Bijzondere verbonden binnen de kring
der Ver. Naties, gelijk de grote gemeen
schap van het Britse Imperium en ge
menebest, gelijk het verbond dat geldt
over geheel Amerika, zouden, verre van
de samenstelling van het opperste li
chaam der Ver. Naties te verzwakken,
geschikt zijn om dusdanig saamgebonden
te worden, dat zij de Ver. Naties onover
winnelijk en niet scheidbaar zullen ma
ken. Zoals ik vorig jaar te Brussel zeide,
zie ik geen reden, waarom niet tenslot
te, onder de hoede van een wereldorga
nisatie, de Verenigde Staten van Europa
zouden verrijzen, zowel van Oost- als
West-Europa, welke verenigde staten het
continent zouden kunnen verenigen op
een wijze, welke .nooit gekend is sedert
de val van het Romeinse rijk en in wel
ke geheel haar bevolking zou kunnen
tezamen wonen in voorspoed, rechtvaar
digheid en vrede.
Terug naar Amsterdam.
Nadat de redenaar na omstreeks een
half uur was uitgesproken, volgden op
nieuw levendige toejuichingen. De heer
de Vos van Steenwijk betuigde hierna
namens de beide Kamers der Staten-
Generaal den heer Churchill hartgron
dig dank voor zijn belangwekkende me
dedelingen en beschouwingen, daaraan
verbindend de verzekering, dat het op
treden van den hger Churchill voor
haar van blijvende historische waarde
zal zijn.
Het Amerikaanse vliegüekscnip „Sara-
toga", dat bij de atoombomproeven in
de Stille Zuidzee gebruikt zal worden
als één der doelen, op weg naar de
plaats van bestemming. Op het dek be
vinden zich enige vliegtuigen en leger-
ta.nks.
De heer Churchill dankte nogmaals
met een buiging. Na het podium verla
ten te hebben, trad hij op den minister
president, prof. Schermerhorn, toe, hen-
hartelijk en langdurig de hand schud
dend.
Churchill begaf zich in de open auto
Hij nam tevoren afscheid van den En
gelsen ambassadeur, den Nederlandsei
ambassadeur te Londen en andere auto
riteiten. Daarna vertrok de stoet on
4.15 uur van het Binnenhof.
Churchill had een verse sigaar opge
stoken en maakte het V-teken tegen d'
juichende menigte.
Op de Schagermarkt werden aangevoer<
en verhandeld: 20 Paarden 1 80f 1400 6
Geldekoeien (magere) f 250f 500; 30 Kalf
koeien f 325—f 650 6 Pinken 1 120—f 240; 7
Magere schapen f 40f 55; 20 Overhouder
f 40f 50; 155 Lammeren f 15—f 22; 28 Bok
ken en Geiten f 5f 40; 75 Biggen f 30-
f 45;60 Konijngn en 44 Kippen vastgesteld
prijzen.
Voor de centrale werden aangevoerd
5 Stieren; 14 Vette geldekoeien; 16 Pinken
1 Graskalf; 215 Nuchtere kalveren;
Vette Schapen; 16 Vette varkens.
PARIJS. - De gedelegeerden ter Paryse
conferentie gaven bjj het verlaten van de
plenaire zitting van Donderdagavond te
kennen, dat het voorstel van Byrnes, de
vredesconferentie te Parys op 15 Juni a.s.
te doen aanvangen, niet door de Sowjet-
Russische afgevaardigden was aanvaard.
De verslaggevers meenden tot de con
clusie te moeten komen, dat de bijeen
komst van heden een mislukking was ge
worden
Kroonprins Umberlo
zat de troon bestijgen
LONDEN. (Reuter). - Volgens een offi
ciële mededeling van Radio Rome heeft
Victor Emanuel Donderdagmorgen te
12.— uur zijp. besluit tot troonsafstand ge
tekend.
Koning Victor Emanuel is met zijn
vrouw en vijftig stuks bagage aan boord
van de kruiser ,,Duca Degli Abruzzi" uit
Napels naar Port Said vertrokken.
Hij tekende de acte van troonsafstand in
zijn villa Maria Pia te Napels, waarna
deze, tezamen met een brief, in een leren
enveloppe werd gesloten.
De ceremonie, aldus meldt AFP, duurde
ongeveer vijf minuten. Aanwezig waren
de koninklijke notaris Anglesani en de
adjudanten generaal Puntoni en kolonel
Zaccarini. De laatsten contrasigneerden
de acte.
Vrijdag zal Anglesani de acte laten re
gistreren en vervolgens aan den minister
president de Gasperi overhandigen.
Om twintig minuten over drie begaf de
koning zich uit zijn studeerkamer naar
de salon, waar zijn familieleden hem
wachtten. Na zijn zoon Umberto de hand
gedrukt te hebben begaf hij zich naar zijn
bibliotheek.
Om zeven uur wierp de kruiser de an
kers bij Napels uit. Twee torpedoboot-
jagers kruisten in de omgeving. De ko
ning, de koningin en gravin Jaccarino,
haar intieme vriendin, alsmede twee diena
ren namen om half acht in een sloep
plaats, die hen naar de kruiser voer. Bij
het vertrek was de gehele koninklijke fa
milie aanwezig. Koningin Helena verloor
bij het afscheid van haar zoon Umberto
haar zelfbeheersching, doch de koning be
hield zijn koelbloedigheid.
Kroonprins Umberto zal als Umberto II
de troon bestijgen.
De koning is 77 jaar oud. Hij wordt
genoemd, „de man, die de deur voor het
fascisme in Italië geopend heeft". In 1900
besteeg hij de troon.
In sommige kringen verwacht men niei
dat de conferentie tegen het einde van d
week afgelopen zal zijn of verdaag
wordt. Er zijn nog een aantal onderwei
pen, welke de vier ministers hetzij ni<
behandeld hetzij in studie gegeven het
ben aan commissies van deskundigen. H(
betreft o.a. de Franse aanspraken op h<
Italiaanse gebied Tendè La Briggue, c3
economische belangen van Engelan
Frankrijk en de V.S. in de Balkanlandei
het rapport aangaande de verdeling- vs
Italiaanse oorlogsschepen onder de ove
winnaars. Dit rapport, dat moet worde
uitgebracht door de conferentie vloo
commissie, zal nog tenminste vier-en-twii
tig uur op zich laten wachten.
Andere punten, die nog bespreking b
hoeven, zijn: de demilitarisatie van
Frans—Italiaanse grens (verzocht do<
Frankrijk)", de demilitarisatie van
Italiaans—Joegoslavische grens (verzoc
door Joego-Slavië) en: het prQblee
Duitsland.
In een openbare vergadering van
Partij van de Arbeid sprak de lijstaa
voerder, minister S L. Mansholt, in h
Concertgebouw te Haarlem.
Hij zei o.a. de stakingen in de have
brengen echter de aanvoer uit het buite
land in groot gevaar. Indien de have
staking nog lang duurt, zal het vetrar
soen op 26 Mei verlaagd moeten word*
Tenslotte behandelde de minister h
moeilijke vraagstuk van ons groente
overschot.
Na een laatste ernstige poging, zo k
de minister tot vreugde mededelen, ku
nen thans al onze overbodige groent
naar Duitsland worden afgezet. H
knoopte hU de beschouwing aan vast, t
een dergelijke maatregel in de „vrije e<
nomie" onmogelijk zou zijn.
