-s Brieven aan de Redactie
Uitspraken van den Kantonrechter
Amsterdamse Boulevards en „alles-
in-blik cultuui
Hoe Arumse banden in Schermerhorn
terecht kwamen
De po'itie in Noord-Holland en Friesland in actie
De i»aan had een drukke
Zondag
Aan het strand
Het tennistournooi
Twee katholieken in
Gedep. Staten van
N.-Holland gekozen
DE HOGE FRUITPRIJZEN
Het publiek de schuld?
De pensioenen der
oud-militairen
Vlet omgeslagen
Geachte P. Rikker,
ii
DE GESCHIEDENIS VAN PIEPNEUS EN BIBBERSNOET.
Stadsnieuws
In de prille morgenstond van Zondag
K Juli r.Jte voor de garage ran Maar
ten Sm.t aan de Rijksweg een grijze be
stelwagen. De bestuurder stapte uit, en
belde aan De chef-monteur van de
garage, de heer J. Bruyn, wreef de slaap
uit zijn ogen en deed open Het bleek
om benzine begonnen te zijn. Op zichzelf
was dit niet zo verwonderlijk, maar het
wekte wel de argwaan van den beer
Bruyn op. toen h|J constateerde, dat de
tank van de wagen nog minstens vijftig
liter bevatte en dat er nog hoogstens
twintig bij kon.
Om welke reden zou men hem dan zo
vreet' uit bed gehaald hebben? Wui-
schljnLUk omdat men van plan waa om
zover mogelijk ta rijden, zonder ergens te
moeten stoppen om te tankan. Dit was
vardacht. en ook was het merkwaardig,
dat achterin de wagen dat had de heer
Bruyn door een raampje gezien een
aantal auto wielen met banden lagen.
Da politie gewaarschuwd.
HU wist niet beter te doen, dan met
den klant af ta rekenen, maar voor alle
zekerheid noteerde hij het nummer van
de wagen Het waa een HZ nummer. De
bestelwagen reed weg en prompt daarop
belde de heer Bruyn de politiepost te
Julianadorp op.
En daarmede kwam de zaak in handen
van den heer De Haan, die meteen ener
giek aan he» werk trok. De politie te
Alkmaar werd van hes geval op de hoogte
gesteld, en deze zou de wagen bU de
grens van Alkmaar aanhouden an eens
poolshoogte nemen Inmiddels onderzocht
De Haan, wie de elgenSar was van de
wagen. Dat bleek een garagehouder te
Den Haag te zijn. die bij telefonische In
formatie verklaarde, da auto voor een
paar dagen te hebben verhuurd aan de
gebr Jonker aldaar.
Wie Is Lykele Jonker?
Deze Informatie bleek juist ta zijn, want,
Inderdaad werd de wagen onder Alkmaar'
aangehouden, de papleren van den be
stuurder werden ter Inzage gevraagd en
deze stonden op naam van Lykele Jon
ker te Joure. Het trof echter bijzonder
ongelukkig dat deze Jonker tijdens de
politionele contröle plotseling vol gas gaf
cn er van tussen ging. De agent loste nog
een paar schoten, maar dit mocht niet
baten....
Het spreekt vanzelf, dat de Alkmaarse
politie dit niet op ztch liet zitten,
maar terstond msstregelen nam om de
ontsnapte vierwieler op te sporen. Een
uitgebreide klopjacht werd georganiseerd
en ook werd ervoor gezorgd, dat bU de
overgangen van het Noordzeekanaal con
tröle werd gehouden.
Ondertussen was De Haan per auto
naar Friesland getogen, om daar ln Joure
een onderzoek ln te stellen. Daar bleek,
dat genoemde Jonker, die bij de politie
heel slecht stond aangeschreven, vertrok
ken was naar Den Haag. Op de terugweg
ging De Haan even aan btl de Rijks-
politlepost op de Afsluitdijk. Deze was
Juist door de politie te Arum (Fr ervan
in kennis gesteld, dat daar ln de afgelo
pen nacht een drietal autowlelen was ge
stolen. Ook was uit Kornwerderzand
bericht ontvangen van diefstal van vier
autowlelen.
Daar het hier draadspaakwlelen betrof,
en de heer Bruyn des morgens gezien
had, dat ln de wagen draadspaakwlelen
lagen, was geen twijfel meer mogelijk!
Het was dus alleen zaak, om de grijze
wagen op te sporen.
Op zoek naar de wagen.
De Alkmaarse politie werd gewaar, dat
de auto was gesignaleerd ln Akersloot,
een Alkmaarse agent had hem ln Alk
maar zien rijden en ook had iemand de
wagen over de vlotbrug te Alkmaar zien
gaan.
Men slaagde er eindelijk ln, de wagen
op te sporen, HU bleek te staan op een
boerderij ln de nabUheld van Schermer
horn. Alleen...., ln de bak layen niet
meer zeven banden, maar slechts twee..
Daar verwacht werd, dat te zUner tijd de
heren Jonker wel weer zouden komen
opdagen, werd op de boerderij verdekt
een wachtpost opgesteld.
In de val.
En ja, Maandagavond kwamen de belde
Jonkers die overigens niet van adel
warenop het erf van de boerderij,
waar zU netjes ln de val liepen! Toen
kwam uit dat op een andere boerderij ln
het hooi nog vijf wielen verborgen wa
ren, en daarmee waren alle zeven ver
miste wielen terecht I
De gebroeders werden met spoed naar
Alkmaar overgebracht, waar ze achter
slot en grendel werden gezet. Voorshands
toonden ze niet veel animo om een be
kentenis af te leggen, maar ook zonder
dat zijn de heren er gloeiend bij.
De heer Bruyn zal in de vroege mor
gen. toen hü uit rijn bed gepord werd.
met vermoed hebben, dat het muisje nog
zo 'n lar.ge staart zou krijgen, en de heer
De Kaan zal bij het kraaien van zijn
naamgenoten geen flauw ldée gehad heb
ben. dat hij nog dezelfde morgen door de
Friese landouwen zou toeren, op Jacht
naar prooi..,.
Is er gevaar?
Op één van de winderige dagen van de
afgelopen week zijn we naar Hulsduinen
getrokken en hebben ons daar een weg
gebaand tussen bunker-resten en over
dakpan-brokken, terwUl onze oren. ogen
en neus volstoven met zand. dat door de
harde zuidwester Ijverig werd weggebla
zen.
Zware golven braken op de kust, met
een geweld of de zee uit vloeibaar me
taal bestond. Een enkele dappere Jutter
had op het smalle strookje strand een
tent weten op te bouwen, en het verwon
derlijke was, dat deze tent nog stand hield
ook. Achter het wapperend doek zochten
een paar kleine kinderen met hun moe
der beschutting tegen zand en schulm-
flarden, tegen wind en zeewater.
Neen, het was geen zomerse middag,
maar toch was het daar fijn aan het
strand, waar alleen vertrouwde natuur
krachten hun Invloed deden gelden. Er
'waren weinig baders, maar die er waren
genoten tenvolle, al worstelend ln de
brute branding.
Langs de vloedlijn bouwden kinderen
een fort. Hun stemmetjes gingen verlo
ren ln het gebulder van de wind. Af en
toe kroop een uitlopende golf tussen de
natte walletjes van het fort en bespoelde
daar de blote voetjes van de kinderen.
Hollandse kinderen, die deer genoten ven
wind en water.
Is het gevaarlijk aan het strand? Zijn er
nog mijnen?
Het komt ons voor, dat het mijnenge
vaar aan het strand practisch nihil ls.
Duizenden voetstappen zijn er reeds ge
zet. Het kan natuurlijk voorkomen, dat
op'een gegeven moment een gevaarlijk
voorwerp wordt blootgewoeld. Dan is er
gevaar, maar dat gevaar kan bezworen
worden door er af te blijven en de politie
of de militaire instanties ervan in kennis
te stellen. Niet eraan gaan prutsen, wsnt
een dergelijke nieuwsgierigheid heeft al
velen het leven gekost.
Als men ons dus vraagt: ls het gevaar
lijk om aan het strand te gaan zwemmen,
dan antwoorden wijgeheel zonder risico
ls het niet, maar de kans op ongelukken
ls heel klein, sis men voorzichtig doet,
niet teveel ln de grond wroet, en van
onbekende voorwerpen afblijft!
HERST. EVANO. LUTHERSE
GEMEENTE.
Door bovengenoemde gemeente Ie op
29 Juli beroepen tot predikant ds. H.
J. Oldemans, van Zwolle. De beroepen
predikant heeft 4 weken bedenktijd
om mede te delen of hij het beroep
al dan niet aanneemt.
Het afgelopen week-end hield de
HTC het eerste gedeelte van het
tennistournooi. De inschrijving is
heel behoorlijk, zowel wat aantal als
gehalte betreft. Ongeveer een 70
partijen moeten gespeeld worden.
Men is nu zover gevorderd, dat
as. Zaterdagmiddag voor de demi
finale, Zondagmorgen voor de 3de
prijs en Zondagmiddag voor de 1ste
en 2de prüs gespeeld kan worden,
wat zal plaats vinden op de tennis
banen van Panorama en Dennen
heuvel te Huisduinen.
Hieronder volgen de uitslagen van
de gespeelde wedstrijden:
Damesenkalspel: KosBarneveld
36, 5—7. RoomTimmerman 64,
61; IgeszBlaauboer 62, 64;
BarneveldFlotat 16, 16; Room
<le Zeeuw 61, 61; Igeszv. d.
Cappele 6—0, 6—4; Kingma—Wes-
terveld 64, 61.
Damesdubbelspel: Moree en de
Grootde Vries en Kingma 36,
26; v. d- Cappelle en Westerveld
Waar gaan we heen?
Donderdag 1 Augustus 8 uur. Lu
therse Kerk, conferentieavond Nederl
Zending. Spreker ds. Harkema uit Al
melo. Vooraf te half acht openbare
zangdienst.
A. Moor en Kos 63, 61; Room en
IgeazBarneveld en de Zeeuw
61, 62; Room en IgeszBlaauboer
en Timmerman 61, 62.
Herenenkelspel: DelsmanGieben
6—3, 6—1; Krul—Joles 6—4, 2—6,
46; GorissenBakker 26, 16;
Wentholtde Groot 62, 16, 8
RongenZeiler 6—4, 36, 63;
SteilbergKoggink 6—2, 64; Dels
manE. v. Barneveld 3—6, 63,
6—8; Jolles—Teriep 4—6, 6—2, 6—4;
Bakker-—v. Dapperen 36, 86,
4-6; WentholtRus 97, 61;
RongenLichtenbeld 60, 62;
SteilbergTeitler 2—6, 36; Kous
broekde Zeeuw 16, 68; E. v.
BarneveldJolles 26, 26; Went
holtRongen 57, 16.
Herendubbelspel: Bakker en de
GrootNiestadt en Teriep 61,
63; Wentholt en Rus—Rongen en
Affourtit 46, 1—6; Teitler en de
VriesDelsman en Gieben 60,
61; Bakker en de GrootKrul en
Koggink 61, 46, 119; Teitler
en de VriesC. Barneveld en Boon
tjes 60, 63.
Gemengd dubbelspel: mej. Igesz
en de heer Niestadtmej. Kingsma
en de heer Kousbroek 57, 5—7;
Mevr. Westerveld en de heer Rus
mevr. Room en de heer Ter lep 0—6,
36; mevr. v d. Cappele en de heer
Wentholtmevr. de Zeeuw en de
heer de Zeeuw 36, 26; mej
Flotat en de heer Bakker— mej. A.
Moor en de heer Koggink 62, 64;
mej. Timmerman en de heer Boon-
Ij esmevr. de Vries en de heer de
Vries 16, 64, 79; mej. Kingsma
en de heer Kousbroekmevr. Room
■en de heer Teriep 3—6, 46; mevr.
de Vries en de heer de Vriesmej.
Barneveld en de heer E. v. Barne
veld 6—-2, 9—7.
Haarlem. - In de vergadering van de
Provinicale Staten van Noord-Holland
is thans ten derde male een stemming
gehouden voor de verkiezing van twee
leden van de Gedeputeerde Staten.
BIJ de stemming werden opnieuw
de heren Witteman en Bouwman
(KVP) gekozen, die thans de benoe
ming zullen aanvaarden. De heer
Bouwman verklaarde, dat de KVP-Ie-
den aanvankelijk besloten hadden af
te zien van deelneming aan het col
lege van Gedeputeerde Staten, ten
eerse omdat zij ernstig bezwaar had
den tegen samenwerking met een com
munist, die reeds van dit college deel
uitmaakte en ten tweede omdat zij
ook een zetel wensten toegewezen te
zien aan een vertegenwoordiger der
Prot. Chrlst. Fractie, Dit mislukte
evenwel doordat de fractie van de
P vd A hieraan niet meewerkte. Over
deze houding van de P vd A is de
KVP zeer teleurgesteld. Daar de KVP
fractie van men'ng is dat vruchtdra
gende arbeid zonder vertegenwoordi
ging in het college van Gedeputeerde
Staten niet mogelijk is, hebben de
thans gekozen sn de benoeming aange
nomen.
De heer Baas (AR) wilde de door
de verklaring van den heer Bouwman
gevestigde indruk wegnemen, als zou
de Prot. Christ. Fractie geen prijs
stellen op een zetel ln de Gedeputeer
de Staten. Men wenste wel een zetel,
doch niet een welke door de KVP zou
worden afgestaan.
S Koning, Directeur. J. BIJlsma, Hoofd
redacteur. W. Kok, Opmaak en Alg
reportage. C. A. Dekkers, Stadsverslag
gever. J. Bremer, sportredacteur.
Hoofdcorrespon d e n t n:
Texel: H. J. Rey. BreezandAnna Pau-
lowna: Ph J. da Wilde. Wlertngen: J.
Bals. Julianadorp: L J. Gakeer.
Tengevolge van de hevige storm, die
boven Londen losbrak, trad de rivier
de Trent buiten haar oevers en zette de
omliggende wegen blank. Het verkeer
ondervond dientengevolge grote moei
lijkheden. De voertuigen moesten op
vele plaatsen door het water rijden.
Planet News P.
Wij ontvingen nog enige ingezonden
stukken over de hoge fruitprijzen.
Plaatsruimte belet ons ze op te ne
men, ook al omdat ze in sommig
opzicht een herhaling zijn van wat
wij reeds opnamen over dit onder-
werp.
Wij geven hieronder een uittrek
sel uit een ingezonden stuk van den
heer J. J. Baltus, gewestelijk ver
tegenwoordiger van de vakgroep
detailhandel in aardappelen, groen,
ten en fruit.
Na een uitvoerig betoog, dat- de
winst, door de detailhandel ge
maakt, niet abnormaal hoog is, ge
staafd met cijfers van de veiling,
zegt de heer Baltus:
Nu geachte B., niet de handel
maar de consument heeft zelf deze
zaak in handen. Maar wat ziet men
gebeuren? De dure en nog maar wei
nig aangevoerde artikelen koopt het
De Texelse meubelmaker W. L. v.
d. B., die in zijn zaak ingelijste pla
ten en foto-standaards had ver
kocht, zonder dat hij daartoe ver
gunning had, kreeg een boete van
7.50 subs. 5 dagen hechtenis.
De Helderse bakker J. W., die
's morgens om 9.20 uur brood had
verkocht, dat na de vorige avond 8
uur was gebakken of opgewarmd,
kreeg een geldboete van 15 gulden,
te vervangen door 10 dagen.
J. V. te Oosterend, die des nachts
zijn fiets onbeheerd (zij het ook op
slot) aan de Helderse Weststraat
had laten staan, kreeg 8 gulden of
8 dagen.
De broodbakker C. H. te Breezand
had zijn 12-jarige dochter ettelijke
malen thuis gehouden van school,
om haar in de huishouding te laten
helpen. Boete 25 gulden of 25 dg.
De straatmaker E. B. te Wierin-
gen was dermate begaan met het
lot van de stakers, dat hij op ver
zoek van den secretaris der E.V.C.
afd. Wieringen een lijst had laten
rondgaan. Hij had reeds f 42.60 op
gehaald toen hij werd geverbali
seerd, omdat hij geen schriftelijke
vergunning had van B. en W. De
kantonrechter legde een boete op
van 5 gulden, te vervangen door 5
dagen, met de opdracht het geïncas
seerde geld aan de schenkers terug
te betalen. „Dat komt dik in orde",
beloofde B.
De landarbeider D. T. te Den
Burg was binnen de gemeente Texel
verhuisd, zonder dat hem daartoe
door of vanwege den directeur van
het bevoegde Prov. Bur. voor de
Verzorging van, Oorlogsslachtoffers
schriftelijk vergunning was ver
leend. Boete ƒ3.of 3 dagen, met
last het perceel vóór de 15de Aug.
te verlaten.
De kruidenier J. K. te Den Hoorn,
die eveneens zonder toestemming
was verhuisd, kreeg ook 3.of 3
dagen, met last het betrokken per
ceel binnen twee maanden te ver
laten.
De gebr. B. hadden in verboden
water gevist. Beiden hoorden 25.-
of 25 dagen tegen zich eisen. Ver
oordeling conform. De in beslag ge
nomen fuiken, eigendom van J. B.,
werden verbeurd verklaard.
De landarbeider J. K., die de vo
rige week werd geverbaliseerd om
dat hij binnen de bebouwde kom
van de gemeenten Den Helder een
varken hield, kreeg 3 gulden of 3
dagen.
De landarbeider G. J. P. te An
na Paulowna, die twee zijner kin
deren veelvuldig had thuisgehou
den van school, kreeg 2 maal f 20.
of 20 dagen.
D. S., die was geëvacueerd uit de
Wieringermeer, en noodgedwongen
zijn intrek genomen had in een huis
op Wierigen, ontdekte spoedig, dat
hij in laatstgenoemde gemeente niet
zeer welkom was. Hij werd gever
baliseerd, omdat hij zich zonder
vergunning in de gemeente had ge
vestigd. Voor den kantonrechter
verklaarde hij, deze vergunning wel
te hebben aangevraagd, doch deze
aanvrage was afgewezen.
Mr. Blankers 't Hooft merkte op,
dat de belissing in dergelijke zaken
nu eenmaal aan de burgemeesters
was opgedragen en hij veroordeel
de S. derhalve tot een boete van 3
gulden of 3 dagen, met de lastge
ving het huis binnen drie maanden
na dato te verlaten.
AMSTERDAM. Men schrijft ons: De
Bondsraad van de Algemene Ned, Bond
van Gepensionneerden, in vergadering
bijeen op Dinsdag 23 Juli 1946 te Am
sterdam, overwegende:
dat de wetgever van 1922 in overeen
stemming met het advies der Staats
commissie-De Meester, in de Pensioen
wet 1922 heeft neergelegd het beginsel,
dat aan alle ambtenaren in overheids
diensten. na hun ontslag, een voldoend
levensonderhoud moet worden gewaar
borgd,
dat de koopkracht van de pensioenen
sedert Mei 1940 ln ontstellende mate is
gedaald, welke catastrophale daling
door den wetgever van 1922 niet kon
worden voorzien,
van oordeel, dat de thans lopende
pensioenen, als gevolg van de sterk ge
stegen en nog stijgende kosten voor
noodzakelijk levensonderhoud geen vol
doend en voor de laagst gepensionneer
den zelfs geen menswaardig bestaan
meer opleveren,
draagt het dagelijks bestuur op:
zich te wenden tot de regering en de
Staten-Oeneraal met het verzoek op
korte termijn de nadere voorzieningen
te treffen, welke in het Koninklijk Be
sluit van 26 April 1945 no. f 62 in uit
zicht zijn gesteld,
ln woord en geschrift te ijveren voor
een herziening van de Pensioenwet 1922
zodanig, dat de lopende pensioenen nu
en in de naaste toekomst een voldoend
levensonderhoud waarborgen.
Naar wij vernemen is gistermorgen
ongeveer eefi mijl bulten de haven van
Den Helder een vlet omgeslagen. De
Texelse boot was de plaats juist gepas
seerd. Een passagier vertelde den kapi
tein, dat er zeer waarschijnlijk iets met
de vlet niet in orde was.
Toen men daarop een onderzoek ging
instellen, kwam vast te staan, dat de
vlet door de hoge zee was omgeslagen.
Onmiddellijk voer de Dr. Wagemaker
er heen en men slaagde er ln den vis
serman P. Loy, die op de omgekeerde
boot geklommen was, te redden.
De vlet, de H.D. 297, bleef behouden.
publiek, terwijl men van de goed
kopere groepten hoort verklaren,
dat heb ik al zo lang gegeten, ik
moet u maar eens wat anders.
Neen, geachte B., niet de handel,
maar het publiek kan of beseft geen
waarde meer van het geld en zo ziet
men perzikken van 80 a 90 cent of
pruimen van 60 cent per stuk bij
tientallen afnemen door het publiek
en het is geen nieuwtje als jongens
of meisjes in de winkel komen om
een aantal van die dure producten,
en den winkelier, hij zit voor de
verkoop en tracht de volgende dag
v/eer te bemachtigen de artikelen
waar in zijn winkel vraag naar is.
Zo is het ook met de groenten. Zoo
kon het gebeuren, dat op Woensdag
17 Juli te Purmerend bij een aan
voer van 900 zak sperciebonen van
lOkg inhoud, deze vlug opbrachten
23 per zak, ofwel omtrent 160 cent
per kg, hetgeen gelijk staat met de
verkoop in de winkel van ruim een
gu'den per pond.
Neen, geache heer B„ deze prijzen
zijn in de bezettingstijd nooit zo
zwart geweest als nu, maar nu is de
handel vrij en heeft het kopend
publiek het in haar hand de prijzen
te stellen.
Elke dag vraagt de bonafide han
del zich af, hoe lang zal deze gek
heid nog duren en wanneer gaan
wij naar het normaal prijsniveau?
Immers ook zij verlangt daarnaar.
Men ziet echter de gevolgen van
deze onwijze koopjacht van het pu-
bliek, wat waarschijnlijk zal worden
beloond met het distributiesysteem,
waavan niet de handel alleen, maar
ook het publiek de dupe zal worden.
Wij sluiten hierbij de discussie
over dit onderwerp.
Red. Held. Crt.
In de „Helderse Courant" van 25
Juli komt onder meer voor een
stukje door U geschreven, met als
titel „Prikkeldraad",
Gaarne wilde ik U op het navol
gende opmerkzaam maken.
Of de fruithandel zich aan vast
gestelde prijzen moet houden weet
ik niet, dus over de door U opge
somde prjjzen kan ik niet oordelen,.
Maar wel wat betreft de prijzen
voor het vervaardigen van een cos-
tuum.
Dit is niet voor alle steden gelijk.
De prijs echter van 83.is in
geen enkel geval geoorloofd.
Hier in Den Helder mag geen
kleermaker een hogere prijs be
dingen dan 63.50.
Dit is de werkelijke prijs en daar
wordt, zover ik weet, hier ter stede
dan ook niet van afgeweken.
Daar het publiek in deze tijd al
leen gebaat is met juiste vermelding
der vastgestelde prijzen, meende ik,
U dit onder ogen te moeten bren
gen.
Wat het verkrijgen van de beno
digde 8tof en fournituren aangaat,
nog dit:
De kleermaker zelf zou dit ook
graag willen weten.
Als hij deze materialen wil ver
krijgen, moet hij deze ook „zwart"
kopen.
Op de aan hem verstrekte toewij
zingen, e.d. is voor hem ook niets, of
in het gunstigste geval een zeer
kleine hoeveelheid te koop.
Wil dus onze „prikker" zijn be
drijf op gang houden dan is hij ge
dwongen, om dit langs onwettige
manier te proberen.
Inderdaad wordt dan een licht
zomercostuum „zwart".
Dit is echter in geen geval de
schuld der prijsbeheersing, maar die
van de instanties, die de verdeling
die momenteel ons gehele volk du
peert, mogelijk maakt.
Hopende dat dit schrijven, een
mogelijk misverstand zal opheffen,
teken ik, met dank voor de plaat
sing,
EEN NAALDRIDDER.
Over de Jazz
In de Heldersche Courant trok Anthony
van Kampen onlangs op de hem eigen
vlotte en drastische wijze te velde tegen
de veste welke hij met „jazz" betitelt.
IK zou naar aanleiding van deze Zater
dagse veldtocht omdat lk meen namens
alle „laatsten der muzikale" Mohikanen"
de Jazz (let op de hoofdletter!) te moe
ten verdedigen tegen deze aanval, welke
ik niet anders kan zien dan als een
voortzetting van dezelfde strijd op het
zelfde strijdtoneel en tegen dezelfde „spo
ken", zoals die voor de oorlog meerma
len en met even grote hevigheid werd
gevoerd op enkele dingen willen wij
zen, die de conclusie rechtvaardigen, dat
de Jazz allerminst dood ls, ja, dat de
zaak der werkelijke Jazz er beter voor
staat dan vroeger ooit het geval ls ge
weest
Om mijn betoog aan duidelijkheid te
doen winnen, verdeel ik de moderne mu
ziek (aUe belangrijke muzikale stromin
gen na ongeveer 1100) ln: Europeese mo
derne muziek, Afrikaans-Amerikaanse
muziek en Westerse amusementsmuziek
(de Russische muziek en de vele exoti
sche en regionale muzikale uitingen laat
ik hier buiten beschouwing).
Het sprekendste voorbeeld van de Eu
ropese muziek met bet adjectief modern
ls Ravels „Bolero", een stuk dat waar
om ik bet juist aanhaal ieder kent. Oe
moderne Europese muziek vindt haar
oorsprong ln Europa, ls een ..voortbouw
sel" op de ..klassieke" muziek, welke in
de tijd van Ravel. dus omstreeks 1900, een
„vernieuwing" onderging, welke het
voortbestaan van een Europese muziek
waarborgde
De Afrikaans Amerikaanse muziekcul
tuur was nooit „negermuziek" in die zin,
dat zij haar bakermat In Afrika had. wij
moeten haar zien als een samensmelting
van negermuziek en Westerse muziek
kunst. Het ls de Amerikaanse neger
slaaf. die, uiting zoekend voor zijn wee
moedig verlangen naar vrijheid en
recht, gebruik makend van Westerse
dus ln wezen Europese Instrumentatie
en onder invloed van „blanke" cultuur
stromingen, gestuwd door zijn aangebo
ren en primitieve, muzikaliteit, vla de
„negro spirituals" een werkelijk hoog
staande, innige, sterke en geestelijke
volkskunst, waarop de Amerikanen, ook
de blanken, met recht trots zijn de Jazz
creëerde, de werkelijke Jazz, oorspron
kelijk, eerlijk, en met een „inhoud"
Armstrong, Ellington, Benny Carter, Ted
dy Wtlson, Hawkens, dat zijn haar beste
vertolkers. De „blues", weemoedig hun
kerend met toch een onverwoestbaar op
timisme, getuigend van een rtjk inner
lijk leven dat welhaast het „geluk", dat
zo weinig „blanken" niet kunnen vinden!,
moet zijn, is haar schoonste uiting.
Maarzoals men den neger alles ont
nomen had, zo ontnam men hem ook zijn
eigen cultuur, de Jazz, omdat heilige
„blanke" beschaving! er goud mee te
verdienen viel. De grote lmpressarlo's
rammelden met de geldbuidel en lokten
de zwartjes naar de concertzaal. Men
exploiteerde deze volksmuziek want
meer kan de Jazz niet zijn! ten eigen
bate: blanke Jazz-naSpers schiepen de
„potten-, pannen- en bllkkenmuzlek" die
Anthony van Kampen, in navolging van
zo bedroevend velen voor de oorlog, ge
heel ten orechte!, voor Jazz aanziet en
daartegen, gelukkig!, van leer trekt!
Tegelijk met en beïnvloed door de Jazz
ontstond de moderne „dans"-muzlek (de
foxtrot, de qulckstep en, sedert de oor
logsjaren, de „swing") Deze dansmuziek
zou ik met de Engelse wals. de tango en
rumba welke belde laatste dansen van
Zuldamerikaanse oorsprong zijn de
„sbow"-ipuzlek en de „verstrooilngs"-
muziek zoals Louis Levy, André Kostela-
netz. Dolf van der Linde's „Metropool
orkest" en het Helderse „Masterkeys"
ensemble die geven, tot de Westerse amu
sementsmuziek willen rekenen. Die
,,show"-muziek en de „verstroollngs"-
muziek leveren voor de Jazz geen grote
gevaren op, zij laten zich vergelijken
met de „operette" en de „Wiener-waltz"
ln de oudere Europese muziek, en nie
mand zal Beethoven veroordelen naar
hetgeen Strauss als amusementsmuziek
schreef. De dansmuziek waarop onze los
geslagen jeugd pleegt te „swingen", daar
entegen, wordt door eiken echten Jazz
liefhebber als een groot gevaar be
schouwd voor de zaak der „real Jazz",
want de „antl-Jazzers" zien ln deze wijd
verspreide en -verbreide muziek helaas
de echte Jazz.
Zij ls, lk herhaal het nogmaals met na
druk, dat niet! Zij is een amusementsmu
ziek die veel op Jazz lijkt (haar Instru
mentatie, het gebruik van „crooners", het
overheersende rhythmtsche element, het
(mis)gebrulk van muzikale figuren en
effecten uit de ware Jazz); zij diende om
Jan Soldaat verstrooiing te brengen ln
zijn harde, eenzame en gevaarvolle leven:
de talloze drulpend-sensimentele „songs"
van Franky Slnatra en Bing Crosby
moesten hem zijn eenzaamheid doen ver
geten, het onmelodieuze gekrijs van de
Andrewsisters en de weergaloze muzikale
Door G. TH. ROTMAN. (Nadruk verboden.)
77. Zelf nog banger dan wij, zwaaide
ze de koekepan boven haar hoofd. Eén,
twee, pats 1 Met een mokerslag kwam
de pan boven op de stapel borden neer,
een regen van scherven vloog naar aUe
kanten en het was een lawaai, of het
hele huls ln de lucht vloog! Ze kon ech
ter zo vlug niet zijn, of wij waren nog
vlugger.
78. Want we namen. Juist op het laat
ste ogenblik, een geweldige sprong door
de lucht, om een toevlucht te zoeken op
het eierrek, dat op de aanrecht stond
En 't volgend ogenblikpats! daar
mepte Kaatje met een welgemikte slag
het hele eierrek op de grond! Alle eieren
stuk!
stunts op trompet en slagwerk moesten
hem ln het „heden" gevangen houden,
opdat hij maar niet aan „morgen" en
„gister" zou denken. Een goed soldaat
moet niet denken, geef hem daarom „licht
verteerbare" en „spannende" kost. Het
werd hem gegeven ln de pseudo-Jazz
van Major Glenn Miller, en wat hem te
kort kwam nam hij ln de pseudo-liefde
voor onze meisjes.
Deze „alles-in-blik-cultuur" van onze
bevrijders overrompelde ons land tegeiiik
met de bevrijding. Men gaf ons eten-in
blik, huizen-ln-blik; men nam alles mee
voor ons en voor henzelf ln blik, de cul
tuur Incluis!
De echte Jazz ls niet zo „licht verteer
baar", ls meer „boeiend" dan „span
nend", en is zeker niet op de .lagere" in
stincten ln ons gebaseerd, integendeel
kan zij de meest „hoge" gevoelens op
wekken.
Gaarne zullen de liefhebbers van „real"
Jazz Anthony van Kampen behulpzaam
zijn ln zijn strijd tegen deze „alles-in-
blik-cultuur", alleen, hij zal duidelijk on
derscheid hebben te maken tussen deze
„cultuur" en de Jazz, welke wij hebben
leren kennen als een muziekcultuur die
haar bescheiden plaats in de wereld ver
dient.
Het ls een gelukkig teken, dat men
meer en meer de ,,potten-en-pannen-jazz"
veroordeelt, en ook lk geloof, dat deze
surrogaat-muziek bezig ls zich dood te
swingen. Dat op zijn graf de ware Jazz
de doods-choraal moge blazen en daarna
bewijzen, dat haar cultuur wel degelijk
innerlijke gronden bezit.
TEAKO W. DE BOER.
ANTWOORD AAN
TEAKO W. DE BOER.
De aanval op de surrogaat-jazz, be
schreven in één der voorgaande Amster
damse brieven, heeft diverse pennen in
beweging gebracht, ook de pen van den
heer Teako W. de Boer, van wiens plei
dooi ten gunste der Jazz men kennis
heeft kunnen nemen. Zijn artikel is goed-
doordacht en logisch opgebouwd en 'k
denk er niet aan te gaan polimiseren bij
het horen van een spontaan, zo fris, zo
eerlijk en, bovenal, zo waar geluld.
Bouw een hui* langs de weg
en je zult in drie jaar niet
klaar komen.
Chinese wijsheid.
Trouwens, er valt niet te polimiseren.
De heer De Boer en ik zijn het natuur
lijk roerend met elkaar eens met dat
verschil dat hij niet ten volle begrepen
heeft dat ik niet de Jazz pur sang ver
oordeel („de samensmelting van neger
muziek en westerse muziekkunst") doch
alleen maar de surrogaat Jazz. Alleen
maar de voortbrengselen van een Bing
Crosby, Glenn Miller en Andrew Sisters,
om dezelfde namen te noemen.
Och neen, beste meneer De Boer, mèt
U bewonder en respecteer lk de jazz, om
dat die als Iedere waarachtige volkskunst
schoon, edel en Intens menselijk )s.
Zij ls dat, omdat zij ontsproot, al te vaak,
aan een overvol hart, vervuld van misère
en verdriet. Ook van de negers kan men
bezwaarlijk zeggen dat ze tot de uitver
koren volkeren der aarde behoren....
Waar ik tegen opkwam ln dat artikel
was tegen de muziek die geen muziek is,
zich alleen maar zo noemt. De klanken-
cacaphonie, varend onder valse muziek-
vlag, en lk weet dat wij beiden (mèt an
deren, gelukkig!) op de barricade staan
die opgericht werd in het niemandsland
tussen Kitsch- en hartverwarmende mu-
ziek-kunst.
Niets tegen de jazz, èlles tegen het ver
waterd surrogaat dat door de orkest-
riolen in zalen, bioscopen, café's en con
certzalen druipt. Alles vóór de Jazz. alles
tégen Imitatie muziek van het laagste al
looi, die alleen maar genietbaar ls voor
de afgestompte en blijkbaar debiele
massa, die meent dat het sportlef, eervol
en verheffend ls zich al imitatie-jazz ge
nietend „swingend" voort te bewegen en
niet beseft dat ze zich publiekelijk toont
als de bizarre misgeboorte van een tot
diepst verval geraakte „beschaving" Een
„beschaving", wier herkenningsmelodie
luidt: it (vi* b^'s!"
ANTflO-N VAN KAMPEN.
