n„CHANTAGE',r|
De slotphase van Neurenberg
Franse eerbewijzen voor
Prins Bernhard
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Angstige spanning
Nieuws uit Indonesië
Het bezoek van
Veldmaarschalk Smuts
Weerh*":"'
Haring belangrijker dan
Göring c.s
Inwijding van een
dodencel
Kleurrijke taferelen in
Parijs
„Ike" optimistisch
STADSNIEUWS.
Voor den Alkmaarsen
Politierechter
Het wegruimen der
verdedigingswerken
Een muzikale trouwpartij
FEUILLETON
Neurenberg
BUREAU:
Koningstraat 78-80
Den Helder
Telefoon 2545
Giro 16066
Dir.: J. Bijlsma
DINSDAG 1 OCTOBER 194«.
Voortzetting van de
7#ste JAARGANG No. 9884.
HELDERSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 14 cent per
millimeter Familieberichten
1T cent per m.m. Kleine ad
vertenties („Juttertjes") tot
15 woorden 75 cent, elk woord
meer 5 cent
Abonnementen: per kwartaai
t 5.—, per post f S.S5
Hoofdredacteur: M. H. E. Cyldert, Rayonredacteuren C. A. Dekkers en W.Kok.
Een legertje fotografen wachtte
gister de verdachten in de rechtszaal
ZJJ kwamen na hun verdedigers
binnen In groepen van drie. Dönitz
ging voorop en smeet rijn portefeuil
le nijdig op een bank, Rader en schi-
rach volgden hem lachend, daarna
volgden Strelcher, Schacht en Funk.
De eerste kauwde gummi, de belde
anderen keken zeer ernstig. Van de
volgenden had alleen Frank een ner
veuze lach. GSring keek uiterst zuur
en het leek of zijn gezicht In de af
gelopen maand nog meer vermagerd
was. Seyss Inquart behoorde bij de
laatste groep, die niet uit de lift
kwam doch uit de deur, die toegang
geeft de corridor. Rudolf Hess
bleek te behoren tot de weinige be
schuldigden, die In een goed humeur
waren. HU schudde alle collega's op
zijn bank de hand. Op vrijwel alle
gezichten lag angstige spanning te
lezen.
Kolonel van Tuyll vertegenwoordigde
Nederland bij de openbare aanklagers
en op de tribune voor genodigden zat
o.a. onze minister van Justitie.
Rechter Lawrenee aan het
het woord.
Rechter Lawrenee verwees naar de
overeenkomst van 8 Augustus 1945 tus
sen Amerika, Engeland, Frankrijk en
de Sovjet-Unie betreffende de werking
en bevoegdheid van het Tribunaal en
gaf en overzicht van het proces. Het
Tribunaal wilde zich uitspreken over
de kwestie van misdadigheid van het
Duitse opperbevel en de generale
staf, doch ook over misdadig gedTag
van vele leden dezer lichamen per
soonlijk.
Rechter Lawrenee kenmerkte de inval
in Denemarken en Noorwégen als
zijnde in strijd met bestaande verdra
gen en verzekeringen. Toen de plannen
voor een aanval op Noorwegen ge
smeed werden, is gebleken, dat zij
niet gemaakt waren met de bedoeling
een onmiddellijk op handen zijnde ge
allieerde landing vóór te zijn, maar
hoogstens om te voorkomen, dat de
geallieerden Noorwegen in de toekomst
zouden kunnen bezetten.
Vervolgens werden de Duitse aanval
len op België, Nederland, Luxemburg,
Joego-Slavië en Griekenland als daden
van agressie gebrandmerkt. Ook de
aanval op de Sovjet-Unie werd een
daad van agressie genoemd. „Een non-
agressie-vrdrag", aldus het Tribunaal.
,.werd op 23 Aug. 1939 getekend. Op 6
Januari 1941 deelde de Duitse ambas
sadeur in Moskou zijn regering mede,
dat de Sovjet-Unie slechts oorlog zou
voeren, wanneer zij aangevallen zou
worden.
COMMISSIE-GENERAAL NAAR
PANGKALPINANG.
Uit betrouwbare bron wordt verno
men, dat de drie leden van de commis
sie-generaal vandaag naar Pangkalpi-
nang zullen vertrekken.
GENERAAL MANSERGH NAAR
SUMATRA.
Generaal majoor E. C. Mansergh is
ten einde de Britse troepen op Sumatra
hedenmorgen uit Batavia vertrokk'"'
te inspecteren.
SCHF.RMERHORN EN SJAHRIR
BIJ LORD KILLEARN.
Prof. Schermerhorn en Soetan Sjah-
rir hebben deelgenomen aan een lunch
die door lord Killearn werd aangebo
den.
Ontvangst door het Ned. parlement.
De minister-president van de Unie
van Zuid-Afrika. veldmaarschalk Smuts
zal bij zijn tweedaags bezoek aan Ne
derland, door het parlement worden
ontvangen, vermoedelijk op 11 October.
Het ligt 'n de bedoeling, dat de voor
zitter der verenigde vergadering der
Staten-Generaal, prof. mr. R. Kranen
burg, een begroetingsrede zal uitspre
ken, waarop veldmaarschalk Smuts zal
antwoorden.
Des middags te 3 uur zal de heer
Smuts aanwezig zijn in een openbare
bijeenkomst der Kon. Ned. Academie
van Wetenschappen te Leiden, waar
de president der academie, prof. mr.
E. M. Mevers. 'den hogen gast
begroeten. De veldmaarschalk zal hier
na een rede uitspreken.
WEINIG VERANDERING
Weersverwachting geldig tot heden
avond:
Gedurende het grootste deel van
de dag mistig of zwaar bewolkt.
Op sommige plaatsen tijdelijk door
brekende zon Geen neerslag van
betekenis Zwakke wind. Weinig ver
andering in temperatuur.
2 Oct. Zon op: 5.51 Onder: 19.27
Maan op: 13.18 Onder:22.08
Vele honderden Duitsers stonden gis
termorgen in de straten van Neurenberg
in de rij, toen de Nazi-leiders voor het
aanhoren van hun te verwachten von
nissen in de rechtszaal werden bin
nengeleid. Een journalist vroeg aan een
der queuende Duitsers, of hij stond te
wachten om getuige te kunnen zijn van
de laatste phase van het proces. De
Duitser antwoordde: „Er zijn veel be
langrijker dingen dan dat. Wij staan in
de rij voor visch. We krijgen namelijk
allemaal 'n extra rantsoen van een
haring
Voorts deelde Lawrenee mee, dat
het Tribunaal geen verklaring van
misdadigheid wil uitspreken ten aan
zien van de S.A., de rjjksregerng en
de generale staf en het opperbevel,
drie van de zeven beschuldigde nazi-
organisatis. Na de zuivering van
1934 was de S.A. „betrekkeHJk onbe
langrijk" geworden, ofschoon bij
zekere gelegenheden sommige een
heden van de S.A. gebruikt werden
voor 't bedrjjven van oorlogsmisdaden
en misdaden tegen dp menselijkheid,
kan niet gezegd worden, dat de leden
van de S.A. over het algemeen deel
namen aan of zelfs afwisten van
misdadige gedragingen.
MR. RIDDER V. d. DOES GAAT
HEEN
Bij K.B. is aan mr. A Ridder van der
Does de Bye op verzoek eervol ontslag
Verleend uit zijn betrekking van rech-
ter-plaatsvervanger in de arrondisse
mentsrechtbank te Alkmaar.
ARBEIDSBEMIDDELING
MANNELIJKE WERKNEMERS.
Het Gewestelijk Arbeidsbureau deelt
ons het volgende mede: „Aangezien
met ingang van 1 October 1945 de 19-
en 20-jarige mannelijke werknemer§
niet langer bij de afd. Jeugdbemidde-
ling, doch bij de overige afdelingen
voor volwassenen van de gewestelijke
arbeidsbureaux ingeschreven zullen Zijn-
wordt de werkgevers de raad gegeven,
hiermede bij het aanvragen van perso
neel rekening te houden.
De door het comité „Oranjehotel" voor
bereide inwijding van een dodencel in
de gevangenis te Schevenlngen als blij
vende herinnering aan hen, die tijdens de
Duitse bezetting hier het leven lieten of
van hieruit overgebracht werden naar de
plaats, waar zij voorgebracht werden, zal
a.s. Zaterdag geschieden. De nabestaan
den, genodigden en oud-gevangenen van
het „Oranjehotel" zullen zich die dag
binnen de muren der gevangenis verza
melen. Te half elf neemt de plechtigheid
een aanvang. De Haagse postfanfare zal
ter inleiding „Ases Tod" van Grieg spelen.
De Haghe zangers voeren vervolgens uit
„Soave" van Palestrina en „Het leger,der
gezochten" van Jan Campert.
Ds. G. Bos, oud-gevangenispredikant, zal
de herdenkingsrede uitspreken, waarna
de Haghe Sangers zich andermaal zullen
doen horen. Mevrouw B. Boon—Van der
Starp en mevrouw de Meester—Salomon-
son voeren daarop het woord.
Hierna zullen de nabestaanden, de ge
nodigden en oud-gevangenen defileren
voorbij de dodencel, waarin een album
met de foto's der slachtoffers is neerge
legd.
De oud-gevangenen verzamelen zich na
afloop van de plechtigheid in het Kur-
haus, waar van 12 tot 2 uur een „lopende
koffietafel" georganiseerd is. 'Om 2 uur
zal de heer A. Plesman, directeur der
KLM, een rede uitspreken. De dames
Elsje Boon en Truus Hocyer zullen ver
zetspoëzie voordragen. De voorzitter van
het comité „Oranjehotel" de heer E. P.
Weber, zal omstreeks 5 uur de sluitings
rede houden.
Parijs. - Gister vond in het hotel Des
Invalides te Parijs de eerste der plech
tigheden, die ter gelegenheid van het
bezoek van ZKH Prins Bernhard aan
Frankrijk zijn gearrangeerd, plaats.
De erehof, een plaats waar reeds vele
vaderlandse gebeurtenissen geschiedden
en gedurende de laatste honderd jaar
zeer verdienstelijke militaire persoonlijk
heden werden geëerd, was nu opnieuw
in gala. De balcons langs de eerste ver
dieping waren met vlaggen gesierd en
een talrijk publiek had zich achter de
balustrades opgesteld.
Om tien uur kwam de republikeinse
garde in groot tenue met nestels, witte
handschoenen en helmen aangemar-
cheerd en stelde zich langs de westelijke
colonnade van de grote hof op, nadien
volgden pelotons van andere onderdelen
der gardes te voet en te paard met hun
beroemde muziekcorps alsmede twee
militaire compagnieën in gróót tenue.
Op de voor het corps diplomatique ge
reserveerde tribune zagen wij den Ned.
ambassadeur, Jhr. Tjarda van Starken-
borch Stachouwer, in gezelschap van per
soneel van zijn ambassade alsmede vele
militaire att§ché's van bevriende landen.
Om elf uur precies arriveerde Prins
Bernhard, gekleed in de uniform van in
specteur-generaal van de Nederlandse
landmacht. In zijn gezelschap bevonden
zich de Franse minister voor de strijd
krachten, de heer Michelet, generaal de
Lattre de Tassigny, inspecteur-generaal
van de Franse landmacht, de militaire
gouverneur van Parijs, generaal De
Gentilbomme, en de chef van de ge
nerale staf der marine, admiraal Lemon-
nier, alsmede talrijke officieren en Ned.
militaire attaché's.
Nadat generaal Rodes den Prins ont
vangen had, groette deze de vlag van de
garde en inspecteerde, nadat de volkslie
deren gespeeld waren, de in den hof op
gestelde troepen.
Een moment voor het doel van Ajax,
tijdens den voetbalwedstrijd, welke te
Amsterdam tegen „Emma" werd ge
speeld en door de gastheren met 3-2
werd gewonnen. A.H.F.-P.
Het decoreren.
Vervolgens kwam het hoogtepunt van
de Plechtigheid. Minister Michelet' las
in het midden van de Hof de oor
konde van de benoeming voor, waarna
hU prins Bernhard met het lint van
het grootkruis van het Legioen van
Eer decoreerde. Terwijl de minister
den prins decoreerde en omhelsde
richtten de vele fotografen een waar
„spervuur" van camera's op dit ta-
freel.
Nadien las de minister een tweede oor-
oorde voor, waarbij aan prins Bernhard
der Nederlanden het Oorlogskruis met
de palmtakken werd toegekend.
Nadien weerklonk het signaal „sluit de
ban" en opnieuw speelde de muziek de
beide volksliederen. Prins Bernhard
stond, stram saluërend, geheel alleen in
het midden van de groten Hof. het ge
laat naar de autoriteiten gewend.
Vervolgens wendde hij zich naar de
troepen, die voor hem defileerden. De
ruiters besloten de fraaie militaire stoet.
Generaal Dwight Eisenhower
heeft te Berlijn verklaard, dat,
naar ieder intelligent mens weet,
de aarde niet tegen een nieuwe we
reldoorlog bestand zal zijn. „Ik zelf
ben van mening, dat we vorderin
gen maken in de tegengestelde
richting".
Hij gaf de verzekering, dat „in
ternationale samenwerking niet een
dode letter is. De geallieerde be
stuursraad deed zijn best om het hem
toevertrouwde werk goed te ver
richten.
De 27 watermolens in de omgeving van Kinderdijk, die aan het Zuid-Holland
se landschap het typische Nederlandse cachet geven, worden reeds meer dan
dertig jaar door de vereniging Monumentenzorg met medewerking van verschil
lende instanties onderhouden en gerestaureerd. Enige der molens. Ned.Fotor
bureau-P.
Hendrikus R. en Cornelis R„ belden
uit Den Helder, stonden gisteren te Alk
maar voor den politierechter. Een derde
verdachte. Jan B„ was niet verschenen.
Zij hadden gedrieen hout weggenomen
uit een bunker, dat dus toebehoorde aan
de Staat, en werden veroordeeld tot 35
gulden boete of 15 dagen hechtenis.
Bij Antje A. G. uit Den Helder was het
licht afgesneden, wegens het niet betalen
van haar rekening, maar zij had weer
een draad aangebracht, en verbruikte lus
tig verder. Antje G. werd bij verstek ver
oordeeld tot 40 gulden of 20 dagen.
Simon L. Czn. uit Wieringen kreeg we
gens mishandeling 50 gulden boete of
25 dagen hechtenis.
Jan van K. uit Breezand had zichzelf
recht verschaft, door van een firma,
waarop hij een vordering had, 15 balen
kunstmest voor eigen rekening te verko
pen.
De politierechter was het met die han
delwijze niet eens, en Van K. moet nu 100
gulden betalen of 30 dagen hechtenis on
dergaan.
Tenslotte werd Roelof S. uit de Haukes
bij verstek veroordeeld tot 25 gulden
boete subs. 10 dagen, omdat hij in ge
breke was gebleven de hondenbelasting
te betalen.
HET SLOPEN VAN BOUWVALLEN.
In samenwerking met het Streekbureau
voor de wederopbouw Den Helder—Texel
heeft de dienst van openbare werken een
onderzoek ingesteld naar de vraag, welke
panden dienen te worden gesloopt in ver
band met geleden oorlogsgeweldschade of
voortgezette oorlogsgeweldschade.
In totaal bleken 313 zodanige percelen
ln het stedelijk deel der gemeente aan
wezig te zijn. Ten aanzien van Huisdui
nen en Julianadorp is een dergelijk on
derzoek nog niet beëindigd.
De kosten van uitvoering der afbraak-
en opruimingswerkzaamheden worden ln
totaal geraamd op f 104.497,25.
B. en W. hebben aan de gemeenteraad
een schrijven gericht betreffende het
wegruimen van verdedigingswerken. Wij
ontlenen daaraan het volgende:
Zoals U bekend zal zijn, bevindt zich
in de stad en te Huisduinen nog steeds
een vrij aanzienlijk aantal betonnen en
gemetselde kazematten en andere ver
dedigingswerken, welke door of vanwege
het voormalige Duitse leger zijn ge
bouwd. Zo bevinden zich kazematten in
het Timorpark, achter de Singel, ^aan
het Ankerpark, de Middenweg, de Jan-
zenstraat, de Boerhaavestraat, achter de
bebouwing aan de Javastraat en op de
gemeentelijke opslagplaats aan de Am-
bonstraat. Schuilgangen zijn nog aan
wezig te Huisduinen, aan het Anker
park, enz. Voor een deel zijn deze ver
dedigingswerken gebouwd op terreinen,
welke in een wederopbouw- of sane
ringsplan zijn opgenomen, andere be
vinden zich op terreinen, welke zijn be
grepen ln een uitbreidingsplan of ver
oorzaken hinder aan de bewoners van
nabijgelegen woningen, terwijl door de
zware grondbelasting woningen verzak
ken en in sommige huizen grote scheu
ren optreden.
In verband hiermede hebben wij een
bestek doen ontwerpen voor het slopen
van de kazemat achter de bebouwing
aan de Javastraat. De kosten van het
opruimen van deze kazemat worden ge
raamd op f 35.521.
Onder opmerking, dat er op mag wor
den gerekend, dat door het Rijk een
bijdrage van 90 pet. in bovengenoemd
bedrag zal worden verleend, verzoeken
B. en W. de raad machtiging tot het
doen afbreken van de kazemat aan de
Javastraat en daartoe een crediet te ver
lenen van f 35,521.
BALLETAVOND UITGESTELD.
In verband met de komst van „De
Minnestrelen",
Woensdagavond geeft het beroemde
knapen- en mannenkoor ,,De Minnestre-
len", onder leiding van Hubert Cuypers.
een concert in de Nieuwe Kerk, waarvoor
zeer zeker een grote belangstelling zal
bestaan.
Vooral nu dit concert gegeven wordt
ten bate van de Stichting 1940'45 en de
Stichting Herstellingsoorden voor oud-
illegale werkers, heeft de Casino-directie
besloten, het op dezelfde avend vastge
stelde optreden van de beide balletteuses
Barbara Vahrmeyer en Nan HirtQng tot
aan latere datum uit te stellen.
Vermoedelijk zal deze balletavond nu
worden gegeven op 14 of 15 October a.s.
Daarover volgen nog nadere mededelin
gen.
Trouwen met orkestbegeleiding dat Is
inderdaad iets nieuws. Voor zover nage
gaan kan worden was het Vrijdagmiddag
de eerste maal in de geschiedenis van de
Burgerlijke Stand te Den Helder, dat
direct na de voltrekking van een huwe
lijk, nog voordat de acte werd voorgele
zen, de muziek werd gehoord.
Het was het Bruidskoor uit Wagner's
Lohengrin, dat het strijkersensemble van
de „Masterkeys" onder leiding van den
heer Bohlen speelde, ter gelegenheid van
de zojuist gesloten echtverbintenis tussen
mej. H. J. Drijver en den heer H. T. G.
van de Water, respectievelijk beter be
kend als Hilly Drijver en Henny van de
Water, twee steunpilaren van de „Mas
terkeys".
Wethouder Van Loo, die het huwelijk
had voltrokken, hield een hartelijk, per
soonlijk toespraakje, waarin hij den heer
en mevr. van de Water, nu zij lief en leed
gaan delen, veel liefs en zo weinig moge
lijk leed toewenste. De in de trouwzaal
aanwezige schare familie en vrienden
voegden even later hun gelukwensen
daarbij.
Te Bombay en Ahmedabad heeft de
gewestelijke regering de uitzonderings
toestand doen uitroepen.
De Britse militaire autoriteiten te
te Salonilci hebben ontkend, dat de toe
stand te Axios in Macaaonië chaotisch
zou zijn en dat Britse versterkingen te
Saloniki aan land waren eekomen.
door J. S. FLETCHER
HOOFDSTUK I.
DE KANS.
Llnford Pratt was eerste bediende op
het kar.toor van Eldrick Pascoe, ad
vocaten te Barford. Hij was een jonge
man. die vurig verlangde in de wereld
vooruit te komen, liefst op een eer
lijke manier, maar als dat niet ging.
dan oneerlijk, mits het niet in de gaten
liep.
Om zich te ontwikkelen bezocht hij
geregeld de Openbare Leeszaal en zijn
aandacht werd daar op een goede dag
getroffen door een gezegde van Prins
Talieyrand, een heer met een even
ruim geweten als hijzelf had.
„Met tijd en geduld," zeide Taliey
rand, wordt een moerbeiblad zijde."
Dit leek Linford Pratt een van de beste
en gezondste gedachten, die ooit onder
woorden gebracht waren. Een moerbei-
blad is een zeer onbelangrijk iets, een
stuk zijde daarentegen is een goed ver
koopbaar artikel. Daar zit geld in. Van
nu af aan beschouwde hij zich zelf als
een moerbeiblad, dat door zijn eigen
energie en handigheid in een stuk zijde
moest veranderen. Eehalve tijd en ge
duld is daarvoor echter nog meer nodig
en wel gelegenhied Daarvan was ook
Talieyrand al overtuigd, niet minder
dan Linford Pratt. Wat tijd aangaat, die
had hij. In geduld kon hij zich oefenen,
Doch het zou hem buitengewoon aange
naam zijn, ais de gelegenheid zich eens
wilde voordoen Heel eenvoudig ge
zegd, Pratt wachtte op een kans, hij
wachtte op een gunstig ogenblik, dat
hem naar het fortuin zou voeren. „En
laat het maar aan mij over", beloofde hij
zich zelf. „om die kans waar te nemen".
Pratt wist niet, toen hij aan het einde
van een winterse middag in het kler
kenkantoor van Eldrick en Pascoe
stond, dat de kans langzaam de trap
opklom, en met de kans de bekoring.
Zij kwamen op het goede moment, want
Pratt was alleen. De andere klerken
waren al weg, de firmanten waren
weg, de jongste bediende was weg, nog
een minuut en hij zou ook weg zijn
gegaan. Hij stond al hij de deur en
keek even het kantoor rond, vóór hij
sloot. Toen kwamen deze twee, in Ale
vorm van een ouden man, Antoon Bartle,
die de deur opende, zijn bleek, rimpe
lig gelaat naar binnen s'.ak en met een
hortende stem vroeg of er nog iemand
was.
„Ik ben er nog, mijnheer Bartje", zei
Pratt, en knipte het grote licht, dat hij
juist uitgedaan had, weer aan. „Komt
u binnen, mijnheer. Waarmee kan ik u
van dienst zij-.?"
Antoon Bartle kwam piepend en
hoestend binnen. Hij was een stokoude
man, beverig en krom, alleen waren
zijn heldere, pientere ogen nog vol le
ven. Iedereen kende hem, hij hoorde bij
Barford, zoals het stadhuis en de grote
kerk,
Al vijftig jaar lang had hij een twee
dehands boekwinkel in de Poelsteeg,
het nauwe straatje dat de Marktstraat
verbindt met de Beekstraat. Het was
helemaal geen gewone of alledaagse
tweede-hands-boekwinkel, de eigenaar
noemde ze „antiquariaat". Hij had een
goede reputatie zowel in Europa als
in Amerika, en telde millionairs en ken
ners in beide werelddelen onder zijn
klanten. De mensen in Barford ver
baasden zich er soms over als zij
hoorden, dat mijnheer Bartle twintig
duizend gulden had betaald voor een
oud brevier, of een missaal had ver
kocht aan den een of anderen Ameri-
kaansen verzamelaar voor het dubbele.
Dan kregen zij er zo'n flauw vermoe
den van, dat de oude er warmpjes bij
zat, al zag hij er wat kaal en schun
nig uit. en dat zijn raar, oud winkeltje,
waar nooit meer dan een paar oude fo
lianten Lagen en '.vat vreemde prenten
voor het raam hingen, veel bevatte,
waar hij in een paar uur grote som
men voor zou kunnen maken. Het was
allemaal slechts gissen, alleen Eldrick
en Pascoe, en dat sloot Linford Pratt
in, wisten er het fijne van. Zij waren
Bartle's advocaten en zijn testament
lag bij hen in de kluis. Pratt was één
van de getuigen geweest.
De oude man schoof moeizaam het
kantoor binnen en leunde hijgend tegen
de tafel. Pratt liep vlug naar de deur
van het privè-kantoor.
„Kom in de kamer van mijnheer El-
derick, mijnheer Bartle", zei hij. „Daar
is een heerlijke leunstoel. Kom, gaat u
^eurenberg, de oude Duitse rijksstad,
de stad van Dürer, eens een der
schoonste steden van Duitsland, door de
Nazi's tot centrum van hun luguber be
drijf gemaakt en door de bommenwer
pers der geallieerden in het hart ge
troffen en verwoest, heeft maanden en
maanden in de belangstelling van de
gehele wereld gestaan, door het proces
dat thans geëindigd is. Wanneer dit ar
tikel onder de ogen van onze lezers
komt zal het vonnis vermoedelijk reeds
zijn geveld en heeft het recht zijn loop
gehad. Wij mogen aannemen dat daar
mede ook het rechtsgevoel aller wei
denkenden bevredigd zal zijn.
Want de geallieerden hebben het pro
ces gedurende tien maanden met angst
vallige objectiviteit geleid: zij hebben
r.lets verzuimd om de misdadigers hun
kans te geven; zij hebben de verdediging
alle ruimte gegund welke deze wense
lijk achtte; zij hebben begrijpelijkerwijze
geen genade voor recht laten gelden,
maar het recht ook op de meest objec
tieve wijze, en zonder aan gevoelens van
wraak of vergelding voet te geven, ge
ëerbiedigd, ontzien en toegepast.
Oorlogsmisdadigers! Deze mannen, te
Neurenberg gevonnist, zijn de
ergsten geweest. Want zij droegen de
verantwoording voor alle gruwelen wel
ke hun slaafse creaturen vóór en tijdens
de oorlog hebben bedreven, de verant
woording voor de jodenvervolging, de
martelkampen, de gaskamers, het neer
schieten van gijzelaars en weerloze ge
vangenen; de verantwoording voor mar
teling, moord, roof, brandstichting en
verraad.
Niet de moordenaarshand die toesloot
is schuldig, maar het brein dat de hand
bestuurt. Dit brein was belichaamd in
den Fuhrer, die zich aan de wrekende
greep van de gekwelde wereld onttrok
ken heeft. Maar deze Fuhrer zou nim
mer geworden zijn tot de gesel die hij
voor de mensheid is geweest als hij zijn
thans gevonniste trawanten niet tot
steun achter zich geweten had.
J-Jet laatste verweer dezer weinig be
klagenswaardige beklaagden is een
jammerlijk verweer geweest. Hermann
Göring, de man die sinds de Rijksdag
brand niets nagelaten heeft om zijn po
litieke tegenstanders te vervolgen en te
vernietigen en wiens redevoeringen
weinig minder oorlogszuchtig zijn ge
weest dan die van zijn leider, heeft het
Hof bezworen, dat hij nimmer het ver
moorden zijner medemensen had be
werkt of geduld en dat hij aan de ver
volging der joden part noch deel heeft
gehad. Hij scheen vergeten te zijn, dat
hij den man, die deze misdaden dan wél
bewerkt heeft, gedurende diens gehele
bewindvoering trouw terzijde heeft ge
staan. En ook Görings mede-beklaag
den bleken zeer veel te hebben
vergeten.
Maar de wereld heeft niets vergeten,
en Lord Justice Lawrenee heeft de he
ren, wat vergeten scheen, in herinne
ring gebracht.
y?oor het eerst in de moderne ge
schiedenis staat de regering van
een land, en staan haar trawanten, te
recht voor de misdaad welke zij, door
het ontketenen van een oorlog, aan de
mensheid hebben begaan. Ook Napoleon
is door zijn zegevierende vijanden ge
straft, maar door verbanning naar
Elba en met behoud van zijn rang.
Terechtgesteld is hij niet; zelfs niet na
Waterloo.
Doch raakt het volksgericht te Neu
renberg het ontketenen van een oorlog
door een wettige regering? Men kan
de opmerking maken, dat de regeri*»
van Hitier geen wettige regering is ge
weest; dat deze dwingeland, met behulp
van een goed georganiseerde terreur,
door moord en brandstichting tot de
macht gekomen is; dat men hier niet te
doen heeft met een door het Duitse volk
in vrijheid gekozen bewind, doch inder
daad met een misdadigers-bende welke
zich de regerings-bevoegdheid geweld
dadig aangematigd heeft. Hoe het zij, de
wereld heeft zijn vonnis geveld en dit
vonnis houdt een waarschuwing in.
In de zomer van 1941, toen de Duitse
legers Smolensk hadden bezet en op
rukten in de richting van Moskou, heb
ben zij de volken, die zij hadden onder
worpen, getart met de V van Victorie.
„V is Victorie, want Duitsland wint voor
Europa op alle fronten" luidde de spreuk
die men overal op spandoeken, en op
muren geschilderd, lezen kon. Deze V
van Victorie is thans geworden tot de
Vae Victis: Wee de overwonnenen! En
er zullen niet velen zijn die voor deze
overwonnenen iets gevoelen, dat op be
klag gelijkt.
daarin zitten. Die trap is een hele
toer, hè? Ik wou dat we gelijkvloers
ons kantoor hadden".
Hij draaide het licht aan in de kamer
van den oudsten firmant, kwam dan
terug, nam den ouden heer bij de arm
en hielp hem in de leunstoel. Daarna
deed hij de deur dicht, ging voor El-
drick's bureau zitten, paste zijn vinger
toppen tegen elkaar en wachtte. Pratt
wist bij ondervinding dat Bartle alleen
maar voor zaken kwam, hij wist ook,
dat de oude man hém even goed ver
trouwde als de chefs, omdat hij er al
zovel jaren was.
,Er komt een akelige mist opzetten",
zei Bartle, na een hoestbui, „het slaat
mij op de borst, en dan raakt mijn hart
van streek. Is mijnheer Eldrick er niet
meer?"
,Weg", antwoordde Pratt, „allemaal
weg, mijnheer Bartle. Ik ben er alleen
nog maar", (Wordt vervolgdj.
