Min.-Pres. Beel over de loon-en prijspolitiek
Hoe zal de voetbal rollen
Uitvoering Wet op het Consumenten
crediet begint volgende week
De Duitse
mentaliteit
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Brood, melk en boter duurder. Verdere stijging
van het loonpeil niet toelaatbaar
Weerbericht.
Prijsverhogingen
Uitbreiding kindertoeslag
Nog enkele punten
Amerikaans militair vliegtuig
neergestort
Verklaring van Truman over
Palestina
Regeeringsvoorschotten van totaal f 180 mi lioen
Uitkomst voor vele gezinnen
Hess toch krankzinnig?
We luisteren morgen naar...
BUREAU:
Koningstraat 78-80
Den Helder
Telefoon 2345
Giro 449041
Dlr.: J. Bijlsma
ZATERDAG S OCTOBER 1916.
Voortzetting van de
70ste JAARGANG No. 9888.
TARIEVEN:
Advertenties: 14 cent per
millimeter. Familieberichten
17 cent per m.m. Kleine ad
vertenties (..Juttertjes") tot
15 woorden 75 cent, elk woord
meer 5 cent
Abonnementen: per kwartaa;
t 1.per post f 1.05
H. ofdredacteur: M. H. E. Uyldert, Rayonredacteuren C. A Dekkers en W. Kok.
VRIJ KOEL.
Weersverwachting, geldig tot
hedenavond: Half tot zwaar be
wolkt, met plaatselijk enige regen.
Matige Westelijke wind. Vrij koel.
MINISTER BEEL
Vermindering subsidies op levens
middels
Terwijl dus alle kracht zal worden ge
richt op de verlaging der prijzen, waar
zulks enigszins mogelijk ls, dient aan de
andere kant te worden bedacht, dat het
ter verlichting van de zwaar beproefde
staatsfinanciën nodig ls de subsidies
op de prijzen van levensmiddelen,
welke het Rt)k thans vele honderden
mlllloenen per jaar kosten, te verminde
ren.
De regering beseft de onmogelijkheid op
korte termijn alle subsidies op te hef
fen, aangezien dit de kosten van levens
onderhoud thans te zeer zou verhogen. Op
de duur zal niettemin moeten worden
overgegaan tot aanpassing van de ver
koopprijzen aan de kostprijzen.
De Minister-president Dr Beel gaf gisteravond voor de radio een verklaring
«ver het beleid der regering ten aanzien van de lonen en prijzen. Aan deze
gede ontlenen we het volgende:
In de eerste plaats wordt de aandacht
gevestigd op de ernstige schaarste aan
verbruiksgoederen en productiemidde
len, tengevolge van de oorlog. Door
veroudering van het productie-apparaat,
het nog niet op volle kracht werken
van een groot deel der bevolking, de
achterstand in de scholing der arbei
ders en de onvoldoende aanvoer van
grondstoffen-, wordt de nationale pro
ductie verkleind.
Er zijn hieronder twee voorname
factoren, die wij rechtstreeks kunnen
beïnvloeden ter vergroting van onze
nationale productie en onze wel
vaart, te weten: de persoonlijke ar
beidsprestatie en het herstel van ons
productie-apparaat.
Het herstel van ons productie-apparaat
zal beslag moeten leggen op een be
langrijk deel onzer nationale produc
tie en dit deel zal dus niet voor on
middellijke verschaffing van gebruiks
goederen beschikbaar zijn.
Zonder een voortdurende waakzaam
heid der regering en zonder een be
heersing van lonen en prijzen zou on
der de huidige omstandigheden een
groot gevaar aanwezig zijn. Een be
langrijke prijsstijging was onvermijde
lijk.
De ervaring leert, dat bij een derge
lijke wedloop van prijzen en lonen de
loontrekkers, en in het bijzonder de
laagstbetaalde groepen, altijd in het na
deel zijn. Hetzelfde geldt in nog ster
kere mate voor personen, die een vast
geldinkomen genieten, zoals ontvangers
van sociale renten, gepensionneerden,
lijf rentetrekkers e.d.
Ten einde in overeenstemming met
het beginsel van sociale rechtvaardig
heid een dergelijke ontwikkeling tot het
uiterste te beperken, heeft de regering
met behulp van de beheersing van prij
zen en lonen, er naar gestreefd deze
wedloop tegen te gaan en de prijzen bin
nen de grenzen van het economisch mo
gelijke zodanig te bepalen, dat men met
zijn geldinkomen een zo groot mogelijke
hoeveelheid goederen zou kunnen ko
pen. Daarnaast heeft de regering, door
het verlenen van grote subsidies op le
vensmiddelen en brandstoffen, de kos
ten van levensonderhoud gedrukt.
Met erkenning van de onvermijde
lijke onvolkomenheid van de prfls-
beheerslng, acht de regering zich
gerechtigd er op te wijzen, dat als
resultaat van deze politiek de kos
ten van levensonderhoud beneden
die in het buitenland, met uitzonde
ring van Engeland, bleven. Boven
dien was haar loonpolitiek er op
gericht de laagste lonen het meest te
doen stijgen.
Het toelaatbare loonpeil in ons land
riet los kan worden gezien van het
loonpeil in het buitenland. Het uit dit
oogpunt te aanvaarden loonniveau is
voor dit moment reeds bereikt, zelfs
overschreden.
Een verdere stijging van het kosten-
peil hier te lande zou onze concurrentie
mogelijkheden in het buitenland op ver
schillende gebieden ernstig benadelen
en daardoor onze zo hoog nodige uit
voer in gevaar brengen.
Uit het voorafgaande volgt, dat het
streven van de regering gericht moet zijn
op twee doeleinden. In de eerste plaats
op de vergroting van het productie
vermogen Dit doel kan slechts geleide
lijk worden bereikt. In de tweede plaats
moeten in de overgangstijd de lonen
worden gestabiliseerd.
Verschillende maatregelen ter ver
lichting van de zeer moeilijke omstan
digheden der massa zijn in overweging
genomen.
Invoering .Utillty-systeem".
Er zal, waar mogelijk, druk op het
prijsniveau worden uitgeoefend.
Voorts zijn plannen ontworpen, de
..productie in versterkte mate te
richten op de vervaardiging van de
meest noodzakelijke goederen in
een beperkt aantal typen.
Voorts is de regering doende een
verdere verlaging van de handelsmarges
in verschillende bedrijfstakken tot stand
te brengen, waarover momenteel reeds
met betrokkenen besprekingen worden
gevoerd.
De regering heeft daarnaast plannen
In voorbereiding om, waar mogelijk, het
starre systeem van grondstoftoewijzing
aan industrie en handel te wijzigen.
Uitgegaan zal worden van de vraag die
naar een bepaald artikel is.
De regering zal zich met kracht keren
tegen pogingen om mogelijke prijsver
lagingen te verhinderen door onderlin
ge afspraken in strijd met het algemeen
belang.
Enkele stappen zullen noodzakelijker
wijze reeds thans moeten worden ge
daan.
a. De sbusldle van het broodgraan zal
worden verlaagd met een bedrag, neer
komend op 1 cent per brood, waardoor
de broodprijs met ten hoogste 1 cent per
brood mag stijgen. De minimum prijs
voor brood zal verdwijnen, zodat bak
kers, wier bedrijf dit mogelijk maakt,
hun brood tegen een lagere prijs mogen
verkopen.
b. De maximum melkprijs wordt voor
den consument met 1 cent per liter ver
hoogd.
c. De maximumprijs voor boter wordt
verhoogd met 30 cent per pond.
Daarentegen blijft de huidige margarine-
prijs gehandhaafd en zal men zijn bonnen
voortaan aan margarine kunnen besteden,
welk product thans aan hoge eisen vol
doet. Voor hen, die uitsluitend margarine
kopen, zullen de uitgaven op dit gebied
dus dalen.
Totale voedingskosten stijgen niet.
Tegenover deze gevolgen van subsidie
vermindering, kan wat de prijs van le
vensmiddelen betreft nog het volgende
worden opgemerkt, dat door de prijsda
ling van aardappelen, groenten, en het
eventueel beschikbaar stellen van suiker
op de versnaperingenbon, de totale kos
ten onzer voeding niet zullen stijgen.
De regering is voorshands niet bereid,
verhoging der huren toe te laten.
Geen stijging der lonen!
Op grond van het voorgaande en om te
voorkomen, dat de maatregelen ten aan
zien van de prijzen door nieuwe loons
verhogingen in gevaar worden gebracht,
ls de regering van oordeel, dat een ver
dere verhoging der loonnormen in dit
stadium niet toelaatbaar is.
Hierop kunnen slechts uitzonderingen
worden toegelaten in een zeer beperkt
aantal gevallen, waarin nog strikt nodige
correcties in de onderlinge verhouding
der lonen dienen te worden aangebracht
De regering geeft zich echter reken
schap van de moeilijke 'positie van ge
zinnen met kinderen beneden de verdie
nende leeftijd. Om hieraan tegemoet te
komen, heeft de regering een wetsvoor
stel ingediend tot het uitbreiden van de
kindertoeslag tot het eerste en tweede
kind. Deze maatregel heeft geen stijging
van de prijzen ten gevolge, omdat de
noodzakelijke verhoging der premie tot
5,22 pet van het loon niet in de prijs mag
worden doorberekend.
Ten einde het Inhalen van de achter
stand in de aanschaffing van duurzame
verbruiksgoederen door minder draag-
krachtlgen te vergemakkelijken, ls de wet
op het consumentencrediet tot stand ge
bracht.
Ook daarin ligt een tegemoetkoming
voor de mlnstdraagkrachtige gezinnen.
Maatregelen zijn getroffen ten einde
de bevolking en het bedrijfsleven in ster
kere mate te betrekken bij de contröle op
het naleven der prijsvoorschriften en bij
het bepalen van de algemene lijnen der
prijspolitiek. Ten dienste van de prijs
controle worden in overleg met de arbei
ders-, de middenstands- en de consu
mentenorganisaties in een groot aantal
plaatsen nlet-ambtelijke commissies opge
richt. Deze commissies zullen van over
heidswege worden voorgelicht en gedo-
I cumenteerd.
1. Aardappelen zullen w ellicht
goedkoper worden.
2. De groentenprijzen voor de
winter worden opnieuw vastgesteld.
3. Op de versnaperingsbon wordt
naar keuze ook suiker beschikbaar
gesteld.
Samenvattend wil de regering er nog
eens met de meeste nadruk op wijzen, dat
het herstel der productiviteit van de
arbeid als het belangrijkste probleem
moet worden beschouwd. Herstel van ons
geschonden productie-apparaat en een
uiterste karchtsinspanning van ieder zün
hiertoe de onmisbare voorwaarden. Alleen
hierdoor kan voor voldoende voeding,
kleding en huisvesting worden gezorgd
en kan stijging van het reële inkomen
mogelijk worden.
De regering roept dan ook een ieder
op het zUne hiertoe bU te dragen tot heil
van het gehele Nederlandse volk.
Brussel. - De Amerikaanse militaire
politie te Luik ls sinds Donderdagavond
aan het zoeken naar een Amerikaans
vliegend fort, dat volgens ooggetuigen
in de buurt van het toeristenplaatsje
..Baraque Michel" in de hoge Ardennen
zou zijn neergestort. Men heeft nog niets
van het vliegtuig kunnen waarnemen.
New-York, 4 Oct. - De president der
Ver. Staten, Truman, heeft een verkla
ring aangaande de ten aanzien van Pa
lestina te volgen politiek afgelegd. Hij
zei, dat „werkelijke immigratie" in Pa
lestina noodzakelijk is, waarbij men niet
moest wachten op de oplossing van het
Palestijnse probleem als geheel. Truman
voegde er aan toe, dat de regering der
Ver. Staten alle medewerking zou verle
nen.
Bovendien meende hij, dat andere lan
den dan Palestina hun immigratiewetten
zoo moesten wijzigen, dat Joden het lantl:
zouden kunnen binnenkomen Hij zou tot
het congres der Ver Staten een desbe
treffend verzoek richten
Engelse rechters weer thuis uit Neurenberg. Lord Justice Lawrence, president
van het tribunaal te Neurenberg en mr. Justice Birkett worden bij hun aan
komst op het vliegveld Northolt in Engeland verwelkomd door den Lord Kan
selier Lord Jowitt. VJ.n.r. Lord Justice Lawrence, mr. Justice Birkett en Lord
Jowitt.
Eerste klasse.
Ie District EDO speelt mor
gen thuis. Vermoedelijk zien de
Haarlemmers kans deze keer tegen
VSV wat beter voor de dag te ko
men. Voor HDVSFeyenoord lijken
ons de kansen gelijk verdeeld.
In Rotterdam ontvangt RFC Het
Gooi, waaraan de gastheren wel een
zware dobber zullen hebben.
DWS gaat in Dordrecht tegen
Emma spelen, een wedstrijd, waar
mee de Amsterdammers wel raad
zullen weten. ADO tenslotte speelt
op eigen veld tegen Ajax, waarbij
een kleine overwinning van de Am
sterdammers het meest voor de hand
ligt.
In het tweede district
komt Neptunus tegen HBS uit. Bij
deze wedstrijd in Rotterdam zullen
de gastheren wel met de winst gaan
strijken. Van de VolewijckersDFC
is weinig te voorzien, hoewel de
Amsterdammers wel de beste kan
sen hebben. Blauw-WitHaarlem
levert vermoedelijk geen moeilijk
heden voor de ploeg uit Amsterdam
op, gezien de resultaten, die Haar
lem tot nu toe wist te behalen.
XerxesExcelsior geeft wel een on
geveer gelijke score te zien, en
DHCDOS zal ook wel geen groot
puntenverschil opleveren.
(Van onzen Parlementairen Redacteur).
Van Maandag a-s. af zuUen meer
dan een half millioen Nederlanders
zich naar de postkantoren moeten
begeven teneinde daar de aanvraag
formulieren te kopen, die nodig zijn
ter verkrijging van een overheid»-
crediet, een voorschot uit 's Rijks
schatkist dus, voor de aankoop van
kleding, schoeisel, linnengoed, keu
kengerei, fietsen, fietsbanden cn nog
bet een en ander.
Volgende week toch begint men met
de uitvoering van de Wet op het Con
sumentencrediet, die kort geleden door
de belde kamers der Staten-Generaal is
goedgekeurd.
Daadwerkelijke hulp op korte termijn
biedt deze nieuwe wet voor allen, die een
laag Inkomen hebben.
Waar de grens ligt, valt moeilijk uiteen
te zetten ln een kort artikel als dit, om
dat dat varieert al naar gelang de ge
meente waar men woont en de grootte
van het gezin.
Om echter een paar voorbeelden te
noemen: Alleenstaande personen met een
inkomen van niet meer dan f 21.— per
week kunnen een voorschot krijgen van
f 100,een gezin met drie kinderen,
waar nie\ meer dan f 56.— per week in
komt, heeft recht op een voorschot van
f 625,—.
Om aan zulk een voorschot te
komen moet men zijn aanvraagfor
mulier zorgvuldig Ingevuld Indienen
bij de plaatselijke Dlstrictsraad, waar
van het adres in elke gemeente af
zonderlijk zal worden bekend ge
maakt. De indiening moet geschieden
tussen 14 October en 9 November. Na
die datum wordt geen enkele aan
vrage meer in behandeling genomen
en er komt ook later geen gelegen
heid meer, een beroep op de ge
noemde Wet te doen als men in
financiële moeilijkheden mocht ge
raken.
Deze Dlstrictsraad die over het al
gemeen onder voorzitterschap zal staan
van den Wethouder van Sociale Zaken
onderzoekt, of de aanvraag gerecht
vaardigd ls, en willigt daarna het ver
zoek in, als blijkt, dat aanvrager aan de
wettelijke voorschriften heeft voldaan.
De Inwilliging geschiedt ln de vorm
van de uitreiking van een voorschot-
boekje waarin 24 waardebonnen van f 5,
zijn afgedrukt.
Deze bonnen zijn niet terstond geldig
doch men verwacht, dat de eerste vier
ln de loop van December van waarde
zullen worden.
Zij staan dan volkomen gelijk met een
bankbiljet van f 5,
Men kan er ln alle winkels mee beta
len, aUeen krijgt men er geen geld op
terug. De winkelier, die wettelijk ver
plicht is, de bonnen te aanvaarden, be
hoeft niet bang te zijn, dat hij ze niet In
gewisseld krijgt, want elke Bank ln Ne
derland ls bereid, deze bonnen terstond
te verzllverai.
De regeling is zo, dat men voor elke
toegewezen 100 gulden een boekje van
24 bonnen ontvangt waarvan er echter
maar 20 zullen worden geldig verklaard
Er zal voor gezorgd worden, dat de
geldig verklaring gelijke tred houdt met
de bevoorrading der winkeliers. Voor bet
einde van 1947 zal men alle bonnen
hebben kunnen besteden. Deze voor
schotten, die het Rijk 180 millioen gul
den kosten, zullen uiteraard terug be
taald moeten worden. De aflossing be
draagt 1 per week.
SÊSSsès—
Een speciaal door den Engelsen professor A M. Low ontworpen racemotor,
welke buiten de benzinemotor tevens door raketaandrijving wordt voortbewo
gen, nam deel aan de motor-snelheidswedstrijd, die in het Wembley-stadion te
Londen gehouden werd. De ontwerper (rechts) en Alec Jackson, zijn assistent,
i bespreken enige details voor de proefritten.
In het derde district
wist vorige week Go Ahead fraai van
NEC te winnen. Wij zjjn benieuwd
of zij tegen Enschede hetzelfde re
sultaat zullen bereiken. NECAGO
VV zal voor de gastheren in Nijme
gen 'n zwaar karwei worden. Quick
reist naar Arnhem en zal met Vitesse
nogal wat moeite hebben, terwijl de
twee overige wedstrijden in dit dis
trict, HeraclesTubantia en Wage-
ningenBe Quick wel geen dave
rende dingen te zien zullen geven.
In district 4 moeit Vlissin-
gen op eigen terrein tegen Helmond
spelen, waarbij wij voor de Schelde-
stad een kleine nederlaag durven
voorspellen. Willem II krijgt tegen
BW een kans op revanche; Hel-
mondiaRKTW opent niet veel
perspectieven en bij NACde Ba
ronie DNL staat de Bredase ploeg
er goed voor. LongaNOAD ten
slotte geeft de gasten de beste
kansen
In het Noorden reist Sneek naar
Veendam, wat een regelmatige uit
slag doet verwachten.
Heerenveen komt uit tegen Be
Quick, een wedstrijd die niet veel
verrassends zal opleveren, evenals
bij FrisiaLeeuwarden en waar
schijnlijk ook in Groningen, waar
Velocitas Achilles ontvangt. Wat be
treft de ontmoeting GVAVEm-
men, ligt een kleine overwinning
van Emmen voor de hand.
En tenslotte het Zuidelijk district,
waar ook al geen grote dingen te
verwachten zijn, gezien de regel
matige uitslagen van de vorige
week. Limburgia speelt thuis tegen
BW, Sitt. Boys tegen PSV en Bra-
bantia tegen Bleyerheide, wat wel
licht nog de verrassendste match
kan worden.
Bij EindhovenMaurits lijkt de
kans het grootst, dat zij de punten
zullen delen, terwijl de Spechten uit
Eindhoven bij Juliana op bezoek
gaan en mogelijk met een kleine
overwinning terugreizen.
Uit betrouwbare bron wordt verno
men, dat Rudolf Hess, die door het
tribunaal tot levenslang is veroor
deeld', in de loop van deze maand tij
delijk in een krankzinnigengesticht zal
worden ondergebracht.
DE VLIEGTUIGRAMP OP NEW
FOUNDLAND.
Nader wordt gemeld, dat bij de vlieg
tuigramp op New Foundland 39 slacht
offers zijn gevallen, waaronder één Ne
derlander, de heer J. Snel. 9000 liter ben
zine in het vliegtuig vatte vlam, waar
door dit totaal uitbrandde, en de lijken
waarschijnlijk niet zullen kunnen warden
geborgen. De heer Snel, die al jaren in
Amerika woont, was voor het eerst na 9
jaar op weg naar Nederland.
FRANSE AUTORITEITEN IN
DUITSLAND WEIGEREN SCHACHT
C.S. TOE TE LATEN.
Neurenberg - De Franse autoriteiten
in Duitsland hebben, aldus Agence Fran-
ce Presse, Schacht, Fritzsche en Von
Papen de toegang tot hun zóne verbo
den.
RADIOPPROGRAMMA ZONDAG 6 OCT.
HILVERSUM 1, 301 M VARA: 8. 13, 16 en
23 Nieuwsber. 9,20 Orgelspel Johan Jong.
9,45 Negentig Jaar vrije gedachten. 10,40
In de tuin der poëzie. 12,30 AVRO: Waar
om ga je eigenlijk naar de bioscoop? 13,50
De spoorwegen spreken. 14,05 Boeken
halfuur 15,— Hoorspel. 16.40 Sportflitsen.
17 VARA: c.c.-cabaret. 17,30 De avon
turen van Ome Keesje. 18,30 (RNIO) Voor
de Ned. strijdkrachten. 19,— IKOR- Studio-
dienst. 20,15 Radio Philh. Orkest. 21,—
Hersengymnastiek. 21,55 Detective-hoor
spel. 22,35 Cabaretprogramma. 23.15 Nacht
flonkeringen.
HILVERSUM n, 415 ra. KRO: 9.— en 9.30
Nieuwsberichten. 8,30 Hoogmis. 9,45 NCRV
gewijd muziek. 10.— IKOR kerkdienst.
12,— Gewijde muziek. 12,15 KRO „In 't
Boeckhuys". 12,30 Apologie. 14,— De
„Gooische Kring" op „Kareol". 16,30 Zie-
kenlof. 17,— NCRV-kerkdienst. 18.30 Gr.pl.
lf.45 Franse orgelmuziek. 19.30 KRO.
Nieuwsberichten. 19,45 Sportflitsen: 20,—
„Het biddend leger Nederland". 20,45 Ac-
Itualiteiten. 21,— Kamermuziek. 22,—
Nieuwsber. 22,50 Italiaanse liederen 23.15
•.Slot accoord",
J^EZE week is de week van Neuren
berg geweest, afrekening met Hitiers
voornaamste trawanten en het vonnis
is gevallen zoals men het had verwacht
Alleen tan aanzien van drie beklaagden
heeft de uitspraak enige verwondering
gebaard. Schacht, Von Papen en
Fritsche zijn zonderlingerwijze in
vrijheid gesteld'. Of deze vrijheid wer
kelijke vrijheid betekenen of slechts
eïn symbolisch karakter dragen zal
kan spoedig blijken. Voorlopig wor
den deze mannen, wellicht tot hun
eigen verwondering aan galg of ge
vangenis ontsnapt, in „Schuftzhaft" ge
houden, daar de Duitse politie gereed
staat om hen weer in de kraag te pak
ken.
Bemind bij hun landgenoten zijn zij
klaarblijkelijk allerminst. Zo gaat het;
roem en bewondering vervluchtigen
snel en de volksgunst is een onzeker
bezit.
In het artikel, dat wij in deze ko
lommen publiceerden op de dag, dat
het vonnis viel en die voor de oorlogs
misdadigers de dag des oordeels ge
worden is, hebban wij gewezen op de
betekenis van deze berechting, een no
vum in de wereldgeschiedenis. De we
reld, schreven wij, heeft een vonnis
geveld en dit houdt een waarschuwing
in.
J^JAAR heeft de uitsprak van Neu
renberg de wereld ten volle bevre
digd? Er zijn geen protesten gehoord
en er is gean verzet geweest, tenmin
ste niet naar aanleiding van de von
nissen. Men kan zeggen, dat de uit
spraak voldoet aan het rechtsgevoel
aller naties, zélfs aan dat van de Duit
sers. Het spreekt vanzelf dat de na-
tionaal-socialistische elementen zich over
Neurenberg niet hebben uitgesproken
en wat de overige groep an van het
Duitse volk betreft, als zij hebben ge
protesteerd, dan is het niet geweest te
gen het vonnis, maar tegen de vrij
spraak van de bovangenoemde drie.
De sociaal-democraten van Würtem-
berg zijn tegen de uitspraak in yerzet
gekomen, de minister-president van
Beieren heeft voor Von Papen dwang
arbeid in uitzicht gesteld, indien hij
zich binnen het Beierse rechtsgebied
mocht wagen; te Berlijn zijn protest
stakingen uitgebroken; te Leipzig pro
testbetogingen gehouden, enz.
Maar men zij voorzichtig, men hech
te niet te veel geloof aan de goede
trouw van de Duitsers die deze ma
nifestaties hebben ondersteund, ook al
komen zij van links-georiënteerde be
volkingsgroepen. Men vergete niet dat
de eens zo sterke en onafhankelijke
sociaal-democratie van Duitsland zich
achter Keizer Wilhelm schaarde toen
deze zijn volk in de eerste wereld
oorlog drong. De links-georiënteerde
Duitsers menen het ongetwijfeld op
recht met hun Ideologie, maar als
Duitsers vallen zij gemakkelijk ten
prooi aan iedere krachtige imperialis
tische en nationalistische demagogie.
Een Duitser mag dan socialist of com
munist zijn, de ervaring heeft geleerd
dat hij intelligente enkelingen uit
gezonderd irf de eerste plaats Duit
ser is en blijft. De trouw, de beroem
de „Deutsche Treue" waarop de blauw
ogige, blondgelokte Germaan zo trots
pleegt te zijn, draagt een ander karak
ter dan de trouw zoals die elders
wordt opgevat an beperkt zich ffr.-ag
tot de eigen nationalistische geest,
strekt zich niet uit tot de mensheid in
het algemeen.
gCHRIJVER dezes herinnert zich hoe
hij in de zomer van 1919, ruim een
half jaar na het eindigen van de
eerste wereldoorlog, met- een rege
ringsopdracht door Duitsland reisde
en toan ruimschoots gelegenheid had
de mentaliteit der bevolking te peilen.
Telkens wanneer hij de mensen onder
ogen bracht welke wreedheden an gru
welen de Duitse troepen in België en
Noord-Frankrijk hadden bedreven, aan
welke rechtsverkrachting an onmense
lijke gewelddadigheid zij zich schuldig
hadden gemaakt, vernam hij de ver-
zuchtig: „Wir haben es nicht ge-
wusst". Wanneer men de heren gelo
ven mocht, dan waren zij zelf misleid
en zij verloochenden hun toenmaligen
gevallen leider Wilhelm II even vlot
als zij nu geneigd zijn den „Führer" te
verloochenen. Toch heeft ditzelfde volk
in beide oorlogen zijn misdadige lei
ders gevolgd met slaafse volgzaam
heid' an heeft het die leiders onder
steund tot het einde, dat tot tweemaal
toe inderdaad een bitter einde gewon
den is. De Duitser tracht thans de
gunst van de were'd te h"rnv>»ren d-or
de geest te veroordelen welke door
hemzelf in het leven geroepen en on
dersteund werd. De vogelaar lokt met
zoet gefluit. Men kan bij het verne
men van de bekende VlanV°n slechts
uitroepen: Wees op uw hoede!
Byrnes heeft in zijn te Parijs, in dB
Amerikaanse Club aldaar gehoudan
rede grote plannen ten aanzien van
Duitslands duurzame ontwapening
ruchtbaar gemaakt. Zulke plannen
werden ook na 1918 gekoesterd. Als
man ze ditmaal maar doorzetten kant