i DE NEDERLANDSE EISEN TEN AANZIEN VAN DUITSLAND Roofoverval te Schagerbrug Mij nconcessies en grenscorrecties Hors d'Oeuvre l„CHANTAGE Den Helder krijgt nieuwe huizen DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA nconcessies Drie handelspolitieke wensen Ook grenscorrecties Het eiland Borkum Wijziging in de Sowjet- Russische houding? Slecht begin van veilig- verkeersweek Stuurt onze krant nu door de lucht naar Indië Bejaard echtpaar voor oldaien op weg naar de Oost groot bedrag bestolen FEUILLETON Van nabij en verre Franco-regiem voor de U.N.0. Radiorede van min. Beel Wederopbouw Weerbericht BUREAU: Koningstraat 76-60 Den Helder Telefoon 2345 Giro 449041 Dir.: J. Btjlsma WOENSDAG 6 NOVEMBER 1946 Voortzetting van de 79e JAARGANG No 9415 HELDERSCHE COURANT TARIEVEN Advertenties14 cent per millimeter. Familieberichten 1T cent per m.m. Kleine ad verten tles („Juttertjes") *>t 15 woorden 75 cent. elk woord meer I cent Abonnementen: per kwartaa, 1 1—per port I 99 H ofdredscteor: M. H. E. Cyldert, Rayonredaeteuren C. A Dekken en W. Kok. Gebleken is, dat bet letsel, aan de natianale economie toegebracht, derge lijke afmetingen heeft aangenomen, dat een herstel in de vorm van toewijzing van Duits gebied, tengevolge van de omvang, die deze annexaties zouden aannemen, practisch niet te verwezen lijken zou zijn. Hr. Ms. Regering beoogt derhalve hare territoriale eisen te beperken tot de nader te noemen grenscorrecties en zou overigens de vergoeding van het toegebrachte nadeel in hoofdzaak op het economisch terrein willen nastreven. Als eerste specifieke eisch wenst Nederland voor een tijdvak van voor lopig 40 tot 50 jaren de beschikking te verkrijgen over een aantal Duitse mjjnconcessies in hoofdzaak op de linker-Rjjnoever, zoveel mogelijk lig gend tussen de oostgrens van de pro vincie Limburg en de Rijn. Op het gebied van steenkool wordt hierdoor de mogelijkheid geschapen de Nederlandse importbehoefte te dekken en de Nederlandse koienbasis te ver breden, hetgeen noodzakelijk is voor de verdere indusrialisatie van het land, mede in verband met de steeds toene mende bevolking. Van handelspolitieke aard zijn de drie volgende wensen: afdoende regelingen zullen moeten Worden getroffen met betrekking tot de tarieven van vervoer op de Duitse spoorwegen, wegen en kanalen, alsmede betreffende de haven- en opslagtarieven, zodat deze geen oneerlijke concurrentie meer zullen kunnen inhouden tegenover de Nederlandse havens. In het kader van bovenstaande past een verbod aan Duitsland tot het aan leggen van nieuwe kanalen, die het ver voer van de Rijn op onnatuurlijke wijze zouden kunnen aftappen. Nederland maakt aanspraak op waar borgen, dat de Duitse monetaire poli tiek zodanig zal worden gevoerd, dat Gisteravond 6 uur Is aan de regeringen van Frankrijk, de Unie van Socialis tische Sowjet-Republieken, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Sta ten van Amerika, aangeboden het memorandum betreffende de Nederlandse territoriale en economische eisen ten aanzien van Duitsland. De regering verwijst in haar memorandum allereerst naar de verklaring die op 28 October 1944 door haar werd afgelegd, en ter kennis van de regeringen der bondgenoten werd gebracht. In de periode, die sindsdien verlopen is, ls het mogelijk geweest een overzicht samen te stellen van de totale verliezen, die de nationale economie heeft ge leden. Daarbij is gebleken, dat, wil N ederland In staat zjjn om zijn nationale welvaart enigermate te herstellen, een onontbeerlijk vereiste ls, dat de be schikking verkregen worde over zekere compensaties van Duitse zijde. Tevens zal het nodig zijn waarborgen te scheppen, die de Nederlandse economie zul len vrijwaren tegen discriminatoire Duitse maatregelen, die In het verleden ten detrimente van Nederland werden genomen. zijn vitale belangen zullen worden ont zien. De Nederlandse regering heeft het zwaartepunt van het herstel gelegd op economische wensen, hetgeen niet weg neemt, dat zij daarnaast moet overgaan tot het verlangen van enkele correcties van de Nederlands-Duitse grens. De grilligheid van de Nederlands- Duitse grens heeft in het verleden her haaldelijk tot moeilijkheden aanleiding gegeven. Thans dient de situatie af doende te worden gevijzigd. Bij de bepaling van haar standpunt ten opzichte van deze grenscorrecties, heeft de Nederlandse regering zich laten lei den door de volgende overwegingen: 1 verkorting van de grens; 2 verbetering van de locale verkeers- mogelijkheden;. 3 plaatselijke verbetering van de wa terstaatkundige toestand; 4 verbeteringen van de sociaal-eco nomische toestand; 5 opheffing van plaatselijke misstan den. De verlangde grensrectificaties zullen o.a. ten gevolge hebben, dat de grens lijn tussen Nederland en Duitsland van 525 km tot 340 km zal worden terug gebracht. Dit resultaat wordt bereikt door een oppervlakte van slechts 1750 km2 bij Nederland te voegen. Ten aanzien van de Duitse bevolking, woonachtig in de streken, die van Duits land zullen worden afgescheiden, heeft de Nederlandse regering ernaar ge streefd, dat een zo gering mogelijk aan tal Duitsers binnen het Nederlandse staatsverband zal worden gebracht. Zulks vindt oa. zijn practische toepassing in het gebied beoosten Dinxperlo en Nij megen, waar met een geringere grens correctie genoegen wordt genomen dan logischerwijze in aanmerking zou ko men, een en ander op grond van de dichtbevolktheid van die streek. Volgens statistische gegevens van '39 wonen ongeveer 119.000 personen in het te cederen gebied. Deze bevolking is merendeels Duits. Naast Nederlanders bevinden zich ech ter, in het bijzonder bij Zuid-Limburg, vreemdelingen, niet-Duitsers, onder de bevolking. De Nederlandse regering stelt zich op het standpunt, dat de autochthone be volking in bedoeld gebied die kan aan tonen, dat zij op 10 Mei 1940 ter plaatse was gevestigd, daar zal kunnen blijven wonen. In dit verband dient te worden opgemerkt, dat de „vrijheden van de mens" door de Nederlandse grondwet ten volle worden gewaarborgd. Slechts per sonen, wier houding tijdens 't nationaal- socialistische regime opneming in het Nederlandse staatsverband onmogelijk WIJ WOEDEN GEWAARSCHUWD Dat de plannen der Nederlandse regering om aar} haar bondgeno ten voorstellen te doen tot an nexatie van Duits grondgebied zeer bescheidenlijk geformuleerd als grenscorrecties voor onze Oostelijke buren geen geheim zouden blijven, ligt voor de hand. Tot dusverre werd daarop echter van die zijde niet gerea geerd. En terecht. Maar nu heeft een der Duitse persorganen. „Der Morgen", de stoute schoenen aangetrokken wij kennen ze maar al te goed, deze hard bespijkerde schoenen en ons eens gewaarschuwd, „dat het slecht voor de toekomstige betrekkingen tussen Duitsland en Nederland zou zijn", indien Ne derland Duits gebied zou willen inlijven. Nóg ligt Duitsland machteloos in de greep van den overwinnaar en reeds vernemen wij weer bet bekende geluid, de dreigende stem van den Pruisischen „Schutz- mann": „Man sei gewarrrrnt!** Meent men werkelijk, daar ach ter onze Oostelijke grens, dat de Nederlands-Duitse betrekkingen, na alles wat Duitsland jegens ons misdreven heeft, nog slechter kun nen worden dan zij, door Duits- lands schuld, geworden zijn, en alleen door het inlijven van een klem stuk Duits gebied? En meent men werkelijk dat men ons nu nog met zulk een waar schuwing intimideren kan? Van Duitse zijde wordt o, heel welwillend erkend, dat Nederland aanspraak maken niag op schadevergoeding, wegens de schade die door de Duitse legers is aangericht Het is prettig dit te horen. Maar men dringt erop aan, dat die schadevergoeding op andere wijze geregeld zal worden en niet geschieden zal in de vorm van grenscorrecties. Ook dat klinkt veel-belovend. Doch ook een beetje zonderling uit de mond van een bankroetier. Al bewonen wij een kikkerland en de Duitser niet, toch zal hij evengoed we ten als wij^dat men nu eenmaal van een kikker geen veren plukt. KREEFT. DE ANNEXATIE-PLANNEN IcaRTO-4627] 0 KM -5.0 'Alen maakt, zomede de als zodanig geïdenti ficeerde oorlogsmisdadigers, zullen moe ten worden uitgewezen. De Nederlandse regering wenst er de nadruk op te leggen, dat de beide aan gelegenheden in een enkel verband dienen te worden gezien, met dien ver stande, dat, mochten hare economische desiderata in het bijzonder diegene, die op mijnconcessies betrekking heb ben onverhoopt niet die mate van bijval vinden, die de regering verwacht, zij zich het recht uitdrukkelijk voor behoudt verder strekkende eisen van territoriale aard te stellen. De regering spreekt echter de hoop en de verwachting uit, dat de redelijkheid van haar wensen te bevoegder plaatse zal worden erkend en begrepen, en ver trouwt, dat door de inwilliging van deze verlangens het Nederlandse volk in staat zal worden gesteld zijn positie in de we- reldecononre opnieuw op te bouwen. IJlt de bylagen tekenen wy nog aan, dat het logisch wordt geacht het eiland Borkum, dat de monding van de Eems beheerst, by Nederland te voegen. Wilson Broadbent, diplomatiek cor respondent van de Daily Mail, bericht uit New York, dat „volgens een betrouw bare diplomatieke bron die in contact staat met de Sowjet-Russische regering", Sowjet-Rusland bereid zou zijn zijn standpunt ten aanzien van de vredes verdragen met Italië en de Balkanlanden zonder veel verder verwijl te herzien. Broadbent haalt verklaringen van zijn bron aan, volgens welke Molotof bij zijn vertrek uit Parijs tijdens een particulier onderhoud gezegd zou hebben, dat de vredesverdragen zo snel mogeiyk vol tooid zouden worden, dat de Sowjet-Unie bereid zou zijn tot een compromis te ko men met andere standpunten ten einde dit te bereiken en dat alles vóór 1 Dec. aanstaande geregeld zou zijn. De veilig-verkeersweek in de hoofd stad ls wel zeer ongelukkig begonnen Twee treeplank passagiers werden op de Weteringschans door een passerende auto van een tram gesleurd. Met sny- wonden zyn zy naar het Wtlhelmina gasthuis vervoerd en na verbonden te zyn naar hun woning overgebracht. In de vooravond reed een motorrijder de 32-jarige café-houder A, Inthout uit Amsterdam, die vermoedeiyk onder de invloed van sterke drank verkeerde, met zijn motor met zyspan op het Damrak r.aby de Oudebrugsteeg tegen een tram de motor sloeg om waardoor de motor rijder onder de tram kwam en aan de bekomen verwondingen overleed De zy- spanpassagier is na in het binnengast huis te zyn verbonden naar huis ver voerd. Op het Leldseplein reed omstreeks half elf een auto een fietser aan, die met een schedelbasisfractuur in het Wilbelminagasthuis werd opgenomen. PUZZLE Willen de puzzelaars er even de aan dacht aan schenken dat tn de opgegeven lettergrepen het woordje ren ontbreek' en dat aa moet ztjn sap. Inzendingen tot en met Donderdag. Binnenkort zal het mogelijk ztjn de He.'- derse Courant door ons per vliegtuig naar onze militairen ln Indië te doen sturen, zonder dat men de portokosten' daarvoor behoeft te betalen. Door samenwerking tussen verschillende Instanties ls daartoe een regeling getroffen: U betaalt slechts de normale abonnementsprijs, waarvan de krant de helft afstaat als bijdrage ln de verzendkosten- Voor f 3,65 per kwartaal kunt D dus de Helderse Courant aan Uw vriend of verwant laten sturen, die in Indië ln de Nederlandse krijgsmacht dient. De vraag van onze mannen en Jongens om lectuur, om nieuws kan zoo ten dele woorden be vredigd. Helaas ls het aantal beschikbare abonne menton beperkt. Geeft U dus per omgaan de op aan: Adminstratie Helderse Courant, Konlngstr. 78, Den Helder, met een vol ledige opgave van: naam, rang, onderdeel legernummer en postadres van den mill talr, voor wlen bet abonnement bestemd ls s Nieuw Holland passeerde 3 Nov. Gibraltar. Indrapoera passeerde 2 Nov. 6 uur Perim. Jehan van Oldenbarnevelt 3 Nov. te Tandjok Priok. Johan de Witt vertrok 2 van Suez naar Batavia. Nov. Vier gewapende mannen hebben zich gisternacht in wild-west-styi toegang ver schaft tot een boerderij onder Schager brng. ZIJ drukten een ruit ln en dron gen hierdoor bet buis binnen. Met het lossen van een waarschuwlngsscbot Joe gen zl) bet daar wonende bejaarde echt paar van Schalk schrik aan. Als voor wendsel voor hun aanwezigheid voerden zi) aan, dat zy naar ondergedoken S9- erz zochten. BU hun pogingen om de oui- Jes te knevelen, verzette mevrouw van Schalk zich hevig, waarop de on verlaten zich niet ontzagen baar neer te slaan. De zoon kwam op het rumoer toesnel len, doch werd overweldigd en eveneens geboeid. Nadat de rovers zich tegoed hadden gedaan aan de aanwezige levens middelen en sigaren. Inspecteerden zl) de kasten en braken de brandkast open. Met een bult van gouden en zilveren voorwerpen, een bedrag van ongeveer f 3000.en twee rijwielen maakten ztj zich nlt de voeten. De politie stelt een uitgebreid onder zoek ln. Nadere bijzonderheden Van andere zyde bereiken ons om trent de roofoverval te Schagerbrug nog de volgende bijzonderheden de boerdery van de familie van Schaik ligt eenigszins afgelegen. De indringers wisten, nadat zy den boer, de.boerin en hun zoon hadden gebonden, de sleutel van de brandkast te bemachtigen. Zy roofden de gehele inhoud. De zoon des huizes kon, toen de Indringers ver dwenen waren, uit 'n kast epn mes te voorschyn halen en daarmede de touwen door snyden. By de rovers bevond zich een nog zeer jeugdig per soon, gekleed in plusfour. Eenige da gen te voren hadden dezelfde vier personen een bezoek aan de boerdery gebracht. Zy wilden eieren kopen, zy deelden toen verder mede, dat het rij wiel van een hunner was gestolen en zy beweerden, dat de zoon van den boer de dader was. Zij eisten het rij wiel terug onder bedreiging, dat zy anders den zoon het hoofd zouden in slaan. zy verdwenen echter zonder dat aan hun eis werd voldaan. Nog meer bezoek. Onze correspondent uit Schagen schrijft nog: Ook hebben de heren van het inbre kersgilde vermoedelyk een bezoek ge bracht aan de woning annex smederij van den heer van Dyk. Deze was des nacht» om 12 uur thuis gekomen; er was op dat moment van onraad geen sprake. 791 door J. S FLETCHER. 24) „Sta op, idioot", gromde hy. „Dan zal ik je er nog een paar geven Ik zal je leren...." Plotseling viel Vet hem op, in wat een vreemde, onbewegelyke houding Poi ïwhite op de grond lag Toen er 'n wolk voor de maan wegtrok, zag hü ook, hoe akelig wit zyn gezicht was. En even plotseling vergat Pratt - zyn eigen kwetsuur en knielde by zyn slachtoffer neer. Een ogenblik later stond hy op, en wist. dat hy wéér in tegenwoordigheid van de dood stond. Want Parrawhite was dood, evenals Antoon Bartle. De hevige slag van zyn hoofd tegen de rots was te veel ge weest. na Prat's vinnige greep. Het leed geen twyfel er was geen ontken nen aanPratt stond daar op die verlaten plek, en staarde half versuft naar een lyk. Na enige tyd herstelde hy zich en vervloekte Parrawhite met de woede der wanhoop Over een paar uur werd i het dag, en al was het een verlaten en eenzame plek, het kon toqh zyn dat er iemand langs kwam Pratt kende de plaats goed. Die oude steengroeven hadden een zekere schilderachtigheid. Zy waren met dik, hard gras begroeid, klimop, struiken, zelfs kleine boompjes groeiden hier en daar in groepen De mensen, die er niet ver vandaan in de laatste huizen van de buurt woonden, wandelden c- wel c.ns, de kinderen ge bruikten het voor speelplaats. Pratt zelf was er dikwijls in een rusig hoekje gaan zitten lezen en een pyp roken. Nu kwam in ziqn vlugge brein onmid dellijk een plan óp, waar en hoe het lichaam te verbergen. Vlak by was een diepe kuil, die vroeger een grote, diepe steengroeve was geweest. Zy stond altyd vol water, en moest wel erg diep zyn, want bet water was pik zwart. Bovendien was de toegang er heen gedeeltelyk verborgen door een wirwar van struiken doorweven met bramen. Dan schoot hem nog iets te binnen. Dichtbij was ook nog een hoop oud roest, verbogen rails, onbruikbare hou welen en stukken staaf, die daar waren neergesmeten toen de laatste zandsteen uit de groeven was gehaald. Weer bofte hy Het scheen, alsof die rommel daar neergegooid was, *dat hij ze nu De auto waarmede de bandieten zyn gekomen was vermoedelyk een luxe of kleine vrachtwagen die geparkeerd heeft gestaan op het straatje by de benzinepomp vóór de smedery van de heer van Dyk. Autobandensporen doen denken dat de auto in de richting Schagen is vertrokken. Achter de wo ning en smedery werden nog voet sporen aangetroffen met een indruk van een hak waaronder een hoefyzer heeft gezeten. Het spoor van hét la ter teruggevonden rijwiel was nog duideiyk te zien naast het spoor van de auto. Niettegenstaande een uitge breid onderzoek tast de politie nog vol komen ln he duister. Uit een depot van de RAF te Yorkshire zyn 36 gasbommen gestolen. Men vermoedt, dat de diefstal door scholieren is gepleegd Dezer dagen is in de bossen bij Norg opgegraven het iijk van den inspecteur van politie te Groningen R. Pentinga, die op 4 December 1944 door de SD te Groningen werd gearresteerd en enige dagen nadien werd vermoord. Uit Indië wordt gemeld, dat et van de Smeroe op Oost-Java de 1ste Nov. een uitbarsting heeft plaats ge had, welke een zandregen van 13 uur veroorzaakte. Het Amerikaanse ministerie van Landbouw heeft medegedeeld, dat in 1947 de wereld-voedselpro ductie zeven procent groter zal zijn dan het vorige jaar. In de Ver. Staten is het aantal mijnen, waarin gestaakt wordt, ge stegen tot 56. Er zyn besprekingen met de regering gaande. De 22-jarige van der Helm, die zich by de Haagse politie meldde in verband met de moord in de War moesstraat te Amsterdam, heeft nog niet bekend; er blijft echer verden king tegen hem bestaan. Een kotter van de Britse marine is by het opruimen van wrakstukken in de lucht gevlogen. Men vreest, dat alle opvarenden zyn omgekomen Door Duitse ondergrondse groe pen van saboteurs en brandstichtera zyn vier fabrieken in Saksen in de Sovjet-zone in brand gestoken. Deze zyn door het vuur verwoest Eenstemmig besloot de Veiligheids raad Maandag om de Spaanse kwestie van de agende te schrappen, waardoor de weg geopend wordt voor een be handeling van het Franco-regiem door de Algemene Vergadering van de UNO De minister-president, dr. Beel, heeft het voornemen waarschyniyk Woens dagavond, wanneer de betreffende nota aan de Grote Vier overhandigd zal zyn, een radio-rede te houden over de in houd der nota en de problemen, welke vastzitten aan de gevraagde grenscor recties met Duitsland en de Nederland se belangen by het achterland Duits land. 0 zou kunnen gebruiken om het lijk te doen zinken Daar hb er zeker van was, geheel alleen te zyn. zette hy zich, handig en methodisch aan het werk Hy haalde enige stukken van de yzerhoop, bevestigde die aan de kle ren van den dode. sleepte het lichaam naar de put, en maakte zich gereed het in het zwarte water te laten gly- den. Toen kreeg hU een nieuw idee. Al de tyd, dat hij bezig was geweest met dit sombere werk, waren zyn hersens koortsig in de weer geweest. Gedach ten, hoe hy de vragen, die hy morgen te beantwoorden zou krygen, .moest voldoen, hadden hem bestormd. Nu wist hy iets. Vlug keerde hy Parra- white's zakken om, stak de inhoud, geld, horloge met ketting, ook een ring, waar de doode zoo trots op was ge weest, in zbn eigen zakken. Dan liet hy het styve lichaam in de diepte ver zinken, wierp hem nog zbn zwaren stok, waaraan hy een staaf bzer had vast gemaakt, achter na. Enkele ogen blikken later was de oppervlakte even glad als ooit, geen rimpel verraadde dat de rust verstoord was geweest En Pratt keerde de wildernis de rug toe. en zwoer by zich zelf, dat hy er nooit een voeet meer zetten zou. (Wordt vervolgd). Op de terreinen, die de Prof P. J. Blokstraat flankeren, zijn werklieden bezig met het treffen van de voorberei dingen voor de bouw van de daar gepro jecteerde woningen. Het zullen de eer ste woningen zijn, die na de bevrijding in onze stad zullen verrijzen! Naar aanleiding hiervan schrijft een deskundige medewerker ons het volgen de: Eindelijk.... Eindelijk, na vele jaren zullen troffel en hamer hun klank weer doen horen eindelijk zal er weer worden gebouwd! Er is wel nimmer een tijd geweest, waar- In het woord „bouwen" meer op ieders lippen was, dan thans. Nooit tevoren was er een tijd waarin zovelen zich bezig hiel den met het uitdenken van snelle doel treffende methoden om te bouwen; en wat erger is: nog nooit heeft men zich zozeer het hoofd moeten breken om de bezwaren, die door schaarste en gebrek aan arbeidskrachten en materiaal aan 'n snelle wederopbouw ln de weg worden gelegd, te overwinnen. Gerechtvaardigd optimisme ls nut tig en nodig. Nu eens lijkt het of het pad geëffend ls en men er in geslaagd is om voldoende hout of glas of wat er meer nodig is te bemachtigen om aan de slag te gaan en het aantal woningen te bouwen, dat men zich heeft voorgesteld, maar dan weer blijken de verwachtingen te hoog te zijn gespannen, en dat men voorshands tevre den zijn moet met wat minder; want dat de import wat teleurgesteld heeft of dat er niet voldoende deviezen beschik baar zijn gekomen. Er zijn ln ons land vele gebieden, die geteisterd werden door de oorlog en die elk voor zich de voor hun plannen be nodigde materlaals-contingenten toege wezen krijgen. Ze zijn in wezen één, doch waar het er op aankomt hun eigen „opbouw" vooruit te stuwen, zijn het evenzoveel concurrenten. Het gaat er dus om, elk voor zich de fortuin bij de haren te grijpen, de kan sen te benutten als zij zich voordoen en niet ongebruikt voorbij te laten gaan. Gerechtvaardigd optimisme is nuttig en nodig, om plannen voor de naaste toe komst te beramen. Teveel er van kan wel eens teleurstelling brengen en ver wachtingen spannen waaraan niet vol daan kan worden, Ja waardoor zelfs aan het plaatselijk vertrouwen in de goede zaak afbreuk kan worden gedaan. Hoe worden onze huizen? Dit alles, waarde lezer, ls slechts de technische, de organisatorische zijde van het probleem, om maar te zwijgen van het financieel aspect van de We deropbouw, waarvoor boven alles geldt het immer actueele: „Gouverner c'est prevoir". Maar er ls meer, want als nu de plan nen beraamd en de materialen beschik baar zijn, de arbeiders gereed staan en de financiering geregeld is, dan moeten ook de ontwerpen en de tekeningen voor dit alles gereed zijn. Hier hebben dan de architecten een taak te vervul len, een taak, die verreweg de belang- rijkse is, omdat zij blijvend haar stem pel drukken zal op de bouw De archi tect Immers is de man, die het project maken moet tot een goed bewoonbaar, aangenaam huis, aangepast aan de ge stelde eisen, goed en comfortabel om ln te wonen en goed passend ln het stadsbeeld; de architect heeft hier een even schone als gecompliceerde taak. Het ls Immers niet voldoende om 'n plan te maken, alleen rekening hou* dend met het benodigde aantal ver trekken; evenmin als het voldoende ls te weten hoeveel hout en steen, beton, glas en geld zulk een project zal kos ten. Neen, méér dan dat ls het van belang de vertrekken doelmatig te rangschik ken, de materialen economisch en effi ciënt te gebruiken, om daarmede ten slotte het bouwwerk een voorkomen ta geven, aangenaam om ln te wonen, aangenaam ook om naar te zien, nu, zowel als ln latere Jaren. Denkt aan de toekomst! Deze laatste eis ls heus niet minde» belangrijk, want lezer, daarmede hebben wij allen het meest van doen, U, zowel als ik, want ln één huls kunt ge maar wonen, doch dagelijks moet ge er vele zien. Door alle eeuwen heen zijn er bouwmeesters geweest, die hulzen heb ben gebouwd en mensen, die er naar hebben gekeken; het gaat er maar om, of men het nu nog de moeite waard vindt er voor te blijven stil staan. Iedere cultuurperiode bracht haar eigen stijl en haar eigen aard mee, en we spreken van Klassiek en Gothlek en van de Renaissance, die achtereenvol gens opkwamen en weer ondergingen ora plaats te maken voor een nieuwe Idee, een nieuwe uiting van kunstzin, nieuw ln vorm wellicht, doch wortelend ln wezen in dezelfde rijke bodem, waar aan zij allen waren ontsproten; en nu gaat het er maar om of het zaad van onze hedendaagse cultuur niet op de rotsen zal zijn gevallen. Nimmer tevoren stonden bouwmeester» en architecten voor een groter taak dan die welke thans voor ons ligt. Nimmer tevoren werd er zoveel van hen geëist, zoveel kennis, zoveel kunst zin, zoveel vooruit-zien, als Juist heden, want wat zij thans in korten tijd te doen hebben, ls voor vele, vele jaren. Een kleine fout. en onjuiste opvatting zal zich uitbreiden als een olievlek op en schoon tapijt en ons en onze nako melingen een doorn in het oog zijn. Hoezeer de tijd ook dringen moge, hoe zeer het tempo ook worde opgevoerd, steeds moge er plaats blijven voor wel doordacht overleg en moge er tijd zijn tot het maken van goede weldoordachte plannen, opdat de resultaten daarvan waardig zijn om door hen die na ons komen te worden geacht en gewaar deerd. KOUDE NACHT Koude nacht en ochtend met hier en daar mist; overdag op vele plaat sen tydelyk zonnig weer en ongeveer dezelfde temperatuur als gisteren. Droog. Meest matige wind tussen Oost en Zuid.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1946 | | pagina 1