Vele belemmerende factoren
brengen vertraging
Het zwarte schaap in de
familie
Wijziging in het competitie
systeem
Aan boord
van de „Oome Willem"
Toch zijn we verder dan België
en Frankrijk
Hors d'Oeuvre
Mee- en tegenvallers
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
De wederopbouw in Nederland
VERWOESTE WONINGEN EN DE HERBOUW.
De toestand in Duitsland
Belangrijk distributienieuws
Kain en Abel
55 Vrouwen verdwenen
Nog ruim 15 duizend
spoorwagens zoek
Uitstekende stemming
Van nabij en verre
Nederlandse mijnenveger
gezonken
Anti-Joods incident in
Duitsland
Weerbericht
BUREAU:
Koningstraat 78-80
Den Helder
Telefoon 2345
Giro 449041
Dlr.: J. Btjlsma
WOENSDAG 24 NOVEMBER 1944
Voortzetting van de
74e JAARGANG No. M27
HELDERSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertentie#14 cent per
millimeter. Familieberichten
17 cent per m.m. Kleine ad
vertenties („Juttertjes") tot
13 woorden 75 cent, elk woord
meer cent
Abonnementen: per kwartaa.
f k—per post f 1.68
H< ofdredactenr: M. H. E. Uyldert, Rayonredacteoren C. A. Dekken en W. Kok.
(Van onzen speclalen verslaggever)
Do vele klachten, die over de hoofden van allen, die aan de Wederopbouw
van ons land practisch deel nemen, worden uitgestort, kunnen na een vier
daagse excursie door het geteisterde gebied van Gelderland, Noord-Limburg en
Zeeuws-Vlaanderen, die wij dezer dagen meemaakten, niet met één worden ver
meerderd. Want onze indruk is, dat er vanwege het Ministerie van Openbare
Werken en Wederopbouw flink wordt gewerkt, hoewel dit zeer belemmerend
wordt door allerlei formulieren en vele, vele Instanties, die zich ermee bemoeien
Een feit is, dat wij in Nederland echter veel verder zijn dan bijvoorbeeld in Bel
gië en Frankrijk, landen, die langer dan wij bevrijd zijn en die zeker niet het
aantal woningen hebben gebouwd, dat hier te lande in de geteisterde streken
is verrezen.
gen ter hand genomen. In Gelderland
zijn gereed 2.124, in Limburg 1.282 en in
Zeeland 1.793 woningen, waarnaast de
bouw van noodboerderijen en noodstallen
ook in een tamelijk goed tempo verloopt.
Momenteel worden er noodstallen gefa
briceerd van geperst stroo, die twee Jaar
mee kunnen.
Tegenvallers.
Natuurlijk hebben wij vele klachten ge
hoord. Maar beseft U, dat er op 1 Januari
van dit Jaar een algemene behoefte aan
200.000 woningen was, waarbij de nor
male vraag door uitbreiding van de be
volking is begrepen?
Wegens deze aanwas is de algemene
positie van huisvesting in 1946 nog ver
slechterd. In Gelderland, Limburg en Zee
land zijn resp. in totaal verwoest 13.797,
4.271 en 9.472 woningen. Dat betekent voor
deze provincies resp. 50, 46.9 en 58.7 pro
cent. Na de bevrijding werd als van
zelfsprekend aangenomen, dat de lichtst
beschadigde panden direct zouden wor
den hersteld. Voor 85 procent is dit voor
elkaar gekomen. Bovendien heeft men in
gemeenten, waar meer dan 20 procent was
verwoest, direct de bouw van noodwonln-
Voor het Bouwplan 1946 had men op de
bouw van 10.000 woningen gerekend, die
in dit Jaar gereed zouden komen. Maar
men had niet voldoende gerekend met de
twee grote factoren, waarvan de gehe'e
opbouw van ons land afhangt: arbeids
krachten en materialen Het arbeidsver
mogen is zeer achteruitgegaan. Van de
160,000 arbeiders, die er vóór de oorlog
OVERIJSCI 281]
LIMBURG 427
OVERIGE PROV <788
Aantal woningen
In Nederland op
31 Dec. 1940
2.178. 70<
^^°tO-HOCLAND <4
fJA'') NOODWONINGEN EN NOODBOEROERUEN GEREED 1
NOODWONINGEN IN AANBOUW OE NOG TE BOUWEN PER 15 OCl 1948.
1VVAM PERMANENTE WONINGEN IN AANBOUW OE GEGUND
TOEWIJZINGEN PERMANENTE WONINGEN 4* KWARTAAL 1946.
ZUIVERING
Het geschreeuw in de speelka
mer wordt zo hinderlijk, dat ik
mijn pen neerleg en om een
hoekje ga kijken.
De 8-jarige Piet en Dirk, zijn
6-jarig broertje, zitten voor de
speelgoedkast. Jantje van Dom
melen staat met een vuurrood
hoofd in een hoek en Klaasje
Dekkers is, met al zijn prenten
boeken onder de arm onder het
raam gaan zitten.
„Jij mag niet meer meedoen"
beslist Piet
„Waarvoor niet". Informeert
Jantje verontwaardigd.
„Jij ben voor 'n mof noggerus
'n ijsie wese kope."
„Nietes!"
„Wellus! Is 't niet waar, Dirk?'
„Ja", zegt Dirk, die alles be
aamt wat zijn broertje verkon'
digt.
..Enne jij heb an zo'n moffe-
griet de weg gewese!", protes
teert Klaasje.
„Nietes, ik heb ze expres ver
keerd gewese!"
„Dat liegie, dat heb Nico ge
daan!"
„Nou, wij wone toch zeker lek
ker in Nico z'n huis. Ha. die
vader
„Jongens", zeg ik, „wat is dat
voor 'n geschreeuw? Waar i3
Eduard?"
„Die mag niet terugkomme"
zegt Pietje Die heb een moffe
liedje lope fluite.
„Hoor eens Piet", zeg ik, als
hij even later in mijn kamer
staat, „bij Eduard hadden ze die
dikke chauffeur in huis. Dat von
den ze vreselijk maar daar kon
den ze niks tegen doen. Die Jon
gen heeft 't veel moeilijker gehad
dan jij."
„Ie is toch wellerus 'n stuk
kie meegereje". zegt Piet
„Nou ja. dat hebben juliie ook
wel eens gedaan Waar is ie
nou?"
„Weg", zegt Pietje tevreden.
„Ja, maar waarom
„Z'n spoortje staat hier enne
daar magge we nooit ankomme.
Nou hebben we 'm
„Wat hebben jullie?", vraag ik
ongerust.
„Weggezuiverd", zegt Pietje
voldaan. „Enne nou gaan Klaas
en ik lekker met z'n spoortje
spele." KREEFT
waren, zullen er misschien weer 150.000
in het volgende jaar zijn, maar daar komt
nog bij, dat hetgeen uit hun handen komt
door verschillende omstandigheden
voedseltoestand, kleding, materiaalgebrek
veel minder is. Daarnaast is de mate-
rlaalschaarste ook bij de wederopbouw
een punt, waarover men veel struikelt
Noodwoningenwet de weg
Zeer urgent waren de voorzieningen, die
getroffen moesten worden voor de z.g.
„Krepeergevallen", gevallen, die om een
direct© oplossing vragen en waartegen de
strijd einde 1945 werd aangebonden. In
totaal deden zich in ons land 450 van der
gelijke gevallen voor, waarvoor noodwo
ningen moesten verrijzen. Beschikbaar
werden hiervoor gesteld 160 Bruynzee'
woningen, 160 bungalows, 90 Maycrete wo
ningen, 20 beton- en 20 stenen woningen.
Het is echter niet verantwoord de bouw
van deze noodwoningen, die zeer kost
baar z$n, voort te zetten en zo zal dan
ook na de voorziening van deze ergste
gevallen tot permanente bouw worden
overgegaan. En hier ligt een belangrijk
punt in het gehele opbouwschema: kan
men vlug tot permanente bouw over
gaan met het oog op het materiaal en de
arbeidskrachten? Dit jaar ls het geble
ken, nu de 10.000 woningen bij lange na
niet zijn klaar gekomen een 4000 slechts
dat men bij de Wederopbouw wel wil,
maar ook niet altijd kan werken.
De Duitse bevolking gaat nog steeds ln
gewicht achteruit Men verwacht, dat het
gewichtsverlies ln de wintermaanden
nog zal toenemen, daar de tuinen dan
minder voedsel opleveren Het aantal kin
deren, die aan Engelse ziekte lijden,
blijft hoog
In de Amerikaanse zone zijn op het
ogenblik 100,000 gevallen van besmette
lijke tuberculose bekend, terwijl het aan
tal beschikbare bedden slechts ongeveer
15.000 bedraagt
De ziekendlensten hebben niet zo zeer
te kampen met een tekort aan doktoren
en verpleegsters dan wel met een tekort
aan gemotoriseerde vervoermiddelen en
ziekenhuisbedden
Het Bijz Gerechtshof te Leeuwarden
veroordeelde den SS man J Meethof, die
als lid van een vuurpeleton verschillende
personen heeft doodgeschoten, ter dood
Ook de bouw van boerderijen wordt niet verwaardloosd.
Naar thans bekend wordt gemaakt zal
op 23 November een bon voor cacao
poeder worden aangewezen. Voorts in
December bonnen voor extra thee en
wat bloem. Op de extra-versnaperings
bon wordt alleen suikerwerk beschik
baar gesteld.
Een ei voor de jeugd
In de 14-daagse periode, welke op 23
November begint, zal voor de kinderen
tot 14 jaar (van groep c, d en e) een bon
worden gegeven voor een ei. In verband
met het aan de leg komen van de kui
kens van dit jaar, zal dit een ei zijn
van klasse v, een klein ei dus. De be
voorrading van de winkeliers zal zc danig
zijn, dat zij op deze bonnen uitsluitend
eieren van klasse v kunnen leveren
Het publiek zal dus voor deze bon geen
aanspraak kunnen maken op een groter
ei, ook al heeft de winkelier die voor
radig voor ziekenbonnen en dergelijke.
Een ruimere distributie van eieren is
op het ogenblik niet mogelijk.
De bloemdistributle
Met het oog op de feestdagen zal op
14 December ook voor de leeftijdsgroe
pen van twee jaar en ouder een bloem-
bon worden aangewezen van 100 gram-
De jongste groep heeft nog steeds elke
14 dagen een rantsodh bloem van 200
gram. In hoeveire dit het herstel zal zijn
van een geregelde distributie van bloem,
is nog niet te zeggen en men zal goed
doen er rekening mede te houden, dat
deze 100 gram minstens voor vier weken
toereikend zal moeten zijn, aldus bericht
het ministerie van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening.
Voor de feestdagen
Mede in verband met de huidige be
perkte voorraad zal het extra-rantsoen
versnaperingen, dat op 30 November be
schikbaar wordt gesteld, uitsluitend in
suikerwerk worden opgenomen. Het is
de bedoeling ln dezelfde vorm tegen
Kerstmis een tweede extra-bon vcor
100 gram suikerwerk te publiceren. Het
is thans zeker, dat op 23 November as.
een bon bekend gemaakt kan worden
voor 50 gram cacao-poeder. Als een
extraatje voor de komende feestdagen
zal in December een half ons thee boven
he normale rantsoen worden gegeven.
Dit is voor koffie helaas niet mogelijk.
Reeds eerder is medegedeeld, dat onge
veer tezelfder tijd voor alle leeftijdsgroe
pen een bon voor zuidvruchten zal wor
den aangewezen.
Degenen, die hun verwachtingen op
spijsolie voor de feestdagen hebben
gesteld, zullen het een teleurstelling
vinden, dat daarvan dit jaar geen spra
ke kan zQn. De vetpositie is van die
aard, dat niet dan met veel moeie
de voor de margarine-industrie nood
zakelijke grondstoffen geïmporteerd
kunnen worden.
De suikerbonnen
Tenslotte zij er nogmaals aan herin
nerd, dat er a.s. Donderdag 21 November
wederom een suikerbon bekend zal wor
den gemaakt. Het is de bedoeling, in
dien de binnenlandse voorraadpositie
dit mogelijk zal blijven maken, de aan
wijzing der normale suikerbonnen in de
eerste week der 14-daagse r°riode te
houden.
Chocolade met St. Nicolaas?
Maandag hebben de leden van het
cacao-bureau te Amsterdam vergaderd.
Het bestuur van deze stichting heeft de
hierin georganiseerde cacao- en choco
ladefabrikanten geadviseerd de afleve
ring van cacao en chocolade niet langer
te vertragen, ondanks het feit, dat de
prijzen op de binnenlandse markt voor
consumptiechocolade naar de mening der
fabrikanten niet lonend zijn. Vaststel
ling van prijzen vcor producten, ver
vaardigd van of met toevoeging van
edelcacao, (de fijnste soort) zal op kor
ten termijn geschieden.
Het advies van het bestuur van het
cacaobureau berust op de overwegingen,
dat hij niet-afleverlng de aanvoer van
grondstoffen zou kunnen worden stop
gezet.
Het bestuur zal met de regering blij
ven onderhandelen om alsnog tot een
gunstiger en lonender prijsregeling te
komen.
De 35-Jarige kruldenler-fouragehande-
laar N C Meyssen uit Monnikendam, die
zich op vrije voeten bevindt, stond giste
ren voor het Bijzonder Gerechtshof te
Amsterdam onder beschuldiging in Fe
bruari 1944 bij de Slcherheltsdienst zijn
Jongeren broer Simon verraden te heb
ben Simon was dientengevolge overge
bracht naar het kamp Dachau, waaruit
hij na de bevrijding ls teruggekeerd Het
bleek, dat de familie Meyssen Simon als
het zwarte schaap van de familie be
schouwde
Verdachte gaf toe een ambtenaar van
den Slcherheltsdienst gevraagd te hebben
of hij voor Simon „niet een plekje wist,
omdat hij een zeer slecht mens was"
President: „En wat zei de Duitser?"
Verdachte- „Dat zal wel gaan"
Een dag later kreeg de Nederlandse
politie in Monnikendam telefonisch op
dracht Simon te arresteren Wachtcom
mandant R Sepers vertelde hoe hij eerst
den vader had gewaarschuwd, dat zijn
zoon Simon des avonds om 10 uur zou
worden gearresteerd, ln de hoop dat de
In de loop van de laatste weken zijn
ln de streek van Toulouse vijf-en-vijf tig
vrouwen verdwenen, volgens een speci
al en correspondent van de „Liberation".
Het lichaam van een dezer vrouwen, die
dertig vijf-en-dertig jaar oud was, is
opgehaald uit een kanaal bij Fenouillet.
Deze vrouw was klaarblijkelijk doodge
schoten, het lichaam moet een dag of
veertien in het water gelegen hebben.
Het ls niet zoo heel lang geleden, dat
de bondsvergadering van de KNVB zich
uit te spreken had over twee belangrijke
kwesties, waarvan de een tn verband met
de ander stond, nl over de reorganisatie
van het competitiesysteem met de daar
aan verbonden Instelling van een hoofd
klasse Een commissie, bestaande uit
de heren Otto de Vries, H Bockmeulen
en J Feddema, had ln een rapport een
ontwerp daarvoor uitgewerkt, waarover
de Bondsvergadering van 7 December
aanstaande zal hebben te oordelen
Teneinde tot verbetering van het com
petitiestelsel te komen stelt de comrais-
sie-de Vries voor:
1 Het aantal 1ste klassers op 66 elftal
len, verdeeld over 6 districten, te hand
haven
2 Voor alle ander klassen de competi
tie-afdeling vóór het Ingaan van het sei
zoen 117-'48 op 12 elftallen te brengen
Een uitzondering wordt gemaakt voor de
reserve 3de klasse ln district 1 en 2, waar
9 afdelingen worden gevormd met elk 10
elftallen
3 De automatische degradatie van de
nummers laatst ln alle competitie-afde
lingen en de kampioenen promotiewed
strijden te doen spelen
4 Herstel van de zuivere gelijkvormi
ge pyramidebouw ln de verhouding 1-2
-4-8 voor de zg „standaardcompetities"
en 1-3-9 voor de reserve-afdelingen
5 De instelling van een competitie om
het kampioenschap van Nederland van
de reserve 1ste klasse
Zo langzamerhand wordt het rollend
materieel van de Nederlandse Spoorwe
gen weer aardig op peil gebracht. Per
1 Oitober werden nog vermist 59 locomo
tieven, 51 rijtuigen voor de electrische
stroomlijn-treinstellen, 14 dieseltrein
stellen, 6 gestroomlijnde postrijtuigen, 3
diesel-motorrijtuigen, 61 locomotoren, 2
montagewagens, 528 stoomrijtuigen, 460
bagagewagens, 22 locaal-spoorrijtuigen,
15220 goederenwagens.
Een speciale verslaggever aan boord
van de „Willem Barenösz" seint ons
o.m. het volgende
Wij zetten onze reis gestadig voort
met een snelheid van 10 mijl per uur.
Na zeven dgen water en wolken voe
ren wij ter hoogte van Teneriffe, waar
wij de hoofdstad: Santacruz voor ons
zagen opdoemen. Het verlangen be
kroop ons heel even van boord te slui
pen, maar wij varen door tot Kaap
stad zonder een enkele haven aan te
doen.
De stemming aan boord en de verhou
ding tussen de Hollandse leden van de
bemanning en de buitenlanders ls uitste
kend
Om half vier des middags voeren wij
op 16 gr nb dwars voor Sint Louis (Se
negal) steeds vergezeld door de Jagers
Amsterdam 1, 2 en 5, die nu en dan aan
bet moederschip vastmaken, om te bun
keren
Dit zijn onvergetelijke momenten, om
dat zij ons steeds weer doen beseffen, dat
wjj tot één familie behoren, waarvan de
leden geheel op elkander zijn aangewe
zen Hoe zal het straks in de IJszee gaan?
Het verband zal ongetwijfeld nog ster
ker tot ons spreken, maar op deze heen
reis naar de antarctische gebieden zijn
uiteraard de eerste gevoelens beslissend
voor de goede toon ln het gezin
Met de „nakomertjes", de Jagers Am
sterdam 6, 7 en 8, die ons achterop sto
men, hebben wij nog geen direct contact
gehad, maar wel ls hun geluld nu en dan
reeds te horen, zij zullen ons ongetwij
feld spoedig Inhalen
Aan boord van de „Willem Barendsz"
(die we heel gemoedelijk „Oome Willem"
onder elkaar noemen) wordt hard ge
werkt ter voorbereiding van de Inspan
nende arbeid, welke de bemanning wacht
Trossen worden gesplitst, alle gereed
schap wordt vlsklaar gemaakt, de dek
zeilen worden gespannen en de zon roos
tert de ontbloote bovenlijven van hen
die zich vol overgave aan dit werk wij
den
Een leder ls vervuld van het onont
beerlijke enthousiasme, dat straks de
jacht moet schragen
Ook de wetenschappelijke staf ls dili
gent De bioloog, dr Vervoort, heeft zijn
netten uitgeworpen om een visje te ver
schalken, maar de vangst ls nog niet groot
Dr Slijper, eveneens bioloog en in het
bijzonder deskundig inzake walvissen,
heeft de bemanning een uurtje bezig ge
houden ter ontspfning door Iets te ver-
De „Willem Barendsz"
da boeg..,.
bij het vertrek uit de hoofdstad. Een lange reis ligt voor
vader den zoon het huis uit zou sturen
Een Monnikendamse agent van politie
had zich 's avonds naar het huis begeven
en trof er tot zijn verwondering en ont
steltenis Simon aan, die zonder tegen
sputteren meeging De volgende dag
bracht agent van politie A D Wijnbergen
den arrestant naar Amsterdam over Op
zettelijk was hij vóór in de tramwagen
gaan zitten en had Simon achterin laten
plaats nemen In Amsterdam Noord wilde
hij Simon gelgenhetd geven te ontvluch
ten, maar werd aan zijn Jas getrokken
door zijn gevangene die hem toevoegde:
„We moeten maar dicht bij elkaar blij
ven, want anders mochten we elkaar
eens kwijtraken"
De advocaat fiscaal, mr J Besier, zelde
dat zijn broer naar de Nederlandse poli-
tle-autoriteitc had moeten gaan HIJ
eiste een Jaar gevangenisstraf tegen den
verdachte, die zich ln de illegaliteit een
goeden naam heeft verworven
Het Hof zal op 3 December aanstaande
uitspraak doen
In Zuid-Beieren is een gevaar
lijke typhusepidemie uitgebroken. Al
leen al in drie dorpen zijn door de
ziekte reeds meer dan 1000 mensen
aangetast.
Volgens 't in de Sowjet-russische
zone verschijnende blad Neues Deuts-
land zijn in het kamp Zelthain (Sak
sen) van 1942 tot 1945 meer dan 70.000
Sowjetrussische krijgsgevangenen oir -
gekomen.
Uit New York zijn op 18 November
twee slecht-bezette vliegtuigen naar Pa
rijs vertrokken Een toestel had 3 passa
giers en het andere, dat 40 passagiers kan
vervoeren, 16 personen aan boord
Een Joods extremist heeft overdag
in de hoofdstraat van Tel Aviv een Jood-
sen beambte van de criminele recherche
der Palestijnse politie doodgeschoten
Het hoofd van de Deense dienst
voor Duitse vluchtelingen ln Denemar-
ken heeft verklaard, dat Denemarken
alle Duitse vluchtelingen moet uitwijzen
50,000 Duitse vluchtelingen zouden zeer
binnenkort vertrekken.
Van bevoegde zijde wordt er op ge
wezen, dat Kerstkaarsjes vrij van distri
butie zijn, doch dat de beschikbare hoe
veelheid zeer gering is
Te 's-Gravenhage ls de 51-jarige
wierijder W A van W door een passeren
de vuilnisauto, waarvan de as brak, te
gen een muur gedrukt en verpletterd
Maandagavond hebben twee met pi
stolen gewapende Jongemannen een over
val gepleegd op het postkantoor te Moer-
kapelle en 1200 gulden buit gemaakt
Twee doden.
De Nederlandse Marinevoorllch-
tlngsdienst deelt mede, dat de Ne
derlandse mijnenveger „Walcheren"
bi) Balikpapn op een mijn ls gelopen
en gezonken. Door de explosie wer
den twee leden van de bemanning
gedood, drie zwaar gewond en 8
licht gewond. De namen der slacht
offers zifn nog niet bekend.
Britse functionnarissen van de „intel-
ligence service" hebben een incident in
onderzoek, dat men beschouwt als de
eerste uiting van anti-semietisme in de
Britse zone van Duitsland na het begin
van de bezetting.
Op 9 November werd te Rahden
(Westfalen), een paar kilometer van het
hoofdkwartier van den bestuursraad, in
het centrum van de Britse zone, het
huis van Richard Franck, een joods
winkelier, met teer van grote swastika's
voorzien, een voor het huis staande
auto werd weggehaald en in brand ge
stoken.
Een lid van het gezin verklaarde, dat
zij het enige joodse gezin in Rahden
zijn en even slecht worden behandeld
als in de dagen van Hitier.
(ellen over het leven dezer zoogdieren
Hij had aan dek onder de tropenhemel
een aandachtig gehoor voor zijn „ijskou
de" verhaal In de avonduren heeft het
dek veel weg van een sportveld, waar
boksen, hardlopen en touwtrekken wor
den beoefend Iedere morgen om zeven
uur is het aantreden voor de ochtend
gymnastiek
Wij naderen nu de evenaar en zijn ln
spanning hoe Neptunus ons zal bezoe
ken
ONVAST WEER
Weersverwachting medegedeeld door
het KNMI te de Bilt, geldig van
Dinsdagavond tot Woensdagavond.
Een front met zeer scherpe tempera-
tuur-tegenstellingen nadert ons land.
Dit gaat gepaard van veel bewolking,
regen en motregen, plaatselijk mist.