Wat gebeurt er in Indië? Schoonlieidsparadc te Stockholm BROMSNOR MAG BLIJVEN „in een nieuw kleed" Wie zal het zeggen? HITLER was krankzinnig VOOR ONZE KINDEREN Abonneert U op dit blad Het Volksleger is een samenraapsel van roversbenden LUCIA 1946 Joan Hillèrström schrijft speciaal voor onze krant over Zwedens Lucia-dag. Kees de Bok heeft een vriend B' Wil, VROUWEN M' THEE-TROLLEY OP SCHIPHOL 800 000 Voetballers in Rusland Vlaamsche Priester ter dood veroordeeld (Van onzen Indisch en correspondent) Terwijl het in verschillende plaatsen op Java ondanks de overeenkomst tot schorsing der vijandelijkheden voortdurend tot schermutselingen komt, om dat Indonesische benden de vastgestelde demarkatielijn overschrijden, is op het ogen blik dat wij dit schrijven in Noord-Sumatra zelis sprake van een complete oorlogstoe stand. Weken- en wekenlang hebben de Nederlandse en de Indonesische delegaties der wapenstilstands- en arbitragecommissies te Medan vergaderd om door vreedzaam overleg tot overeenstemming te ko men aangaande de zónes welke door Nederlandse of Indonesische troepen zouden worden bezet. Daar bij werd van Indonesische zijde voortdurend getraineerd onder het voorwendsel, dat men geen instruc ties uit Java had. Het was de Nederlandse delega tie echter maar al te goed bekend, dat deze instructies wel degelijk bestonden, en dat ze ook uit Java naar hier waren getelefoneerd. Toen men van Nederlandse zijde met de bewijzen op tafel kwam, be weerden de Indonesiërs, dat het te legram was zoek geraakt. Eindelijk kon de Indonesische delegatie er toch niet meer onderuit en moest zij toegeven, dat het volksleger misbruik had gemaakt van het feit, dat de Nederlanders sinds de or ders „cease Fire" en „stand vast" in hun posities waren gebleven en geen schot meer hadden gelost. Zij erkenden, dat het volksleger, ver trouwende op de Nederlandse dis cipline, langzaam maar zeker was vooruitgedrongen en stellingen had gebouwd in stadszónes, welke vol gens de overeenkomst alléén door Nederlandse troepen bezet mochten zijn. Toen dit eenmaal vast stond beloofden de officieren van het volksleger en het officiële Indone sische leger, de T.R.I., plechtig dat zij order zouden geven, dat hun troepen naar de oorspronkelijke posities terug moesten gaan. Na de eerste plechtige belofte, 'dat men zich nu eindelijk eins aan de wapenstilstands-overeenkomst zou houden, bleek echter reeds spoedig dat de schone toezegging niet was gehonoreerd. De Neder landse militaire autoriteiten bleven geduldig en lankmoedig en wéér werd er geconfereerd. En opnieuw bezwoeren de commandant van de T.R.I. „Luit. Kol." Sitoempoel (ge wezen hulpsoldaat in het Japanse leger) 'in de commandant van het Volksleger, de Laskar Rajat, een zekere Nip Karim (zoon van den beruchten communist Abdoel Ka rim, eveneens vroeger vrijwilliger in het Japanse leger) opnieuw bezwoeren deze heren dat de ten onrechte geoccupeerde stellingen zouden worden ontruimd. Ze zou den zelf de orders gaan brengen, Nip Karim en „Luit. Kol." Sitoem poel, met zijn Japanse kaplaarzen, zijn reusachtige sporen en zijn zwaargewapende lijfgarde. Welnu, toen onze troepen de volgende dag gingen contröle- ren of de stellingen Inderdaad verdwenen waren, werden zij van alle kanten lafhartig aan gevallen en ontbrandde een ge vecht, dat zich spoedig rond heel de stad verbreidde. Sinds de ochtend van 30 November ls het van kwaad tot erger ge gaan en hoewel onze troepen zich, na slag te hebben gele verd en de aangevochten stel lingen te hebben ontruimd, weer in eigen posities terug trokken, bleven de Indonesl- Nieuwste onthulling over zfjn dood. Er hangt nog altijd een dichte waas van geheimzinnigheid om de dood van Hitier. Heeft hij zelf moord gepleegd en zo ja, waar, wanneer en onder welke omstan digheden? Het nieuwste nieuws hierover le zen wij in een Oostenrijks blad: Hitier heeft geen zelfmoord ge pleegd, maar is.... door Himmler en Goering een kopje kleiner ge maakt, omdat hij op het moment, dat de Russen Berlijn aanvielen, compleet gek was geworden. Aldus zou verklaard zijn door generaal Ecer, Tsjechisch vertegenwoordiger in de Geallieerde Commissie voor de opsporing van oorlogsmisdadi gers, die bij deze onthulling zou af gaan op eensluidende verklaringen van den adjudant van Hitier en van diens chauffeur Rempke. Deze twee zouden Himmler hebben geciteerd als gezegd hebbende: „Wij kunnen geen held maken van een krank zinnige en daarom moeten wij de maatregelen nemen, die noodig Zijn". sche legers In de aanval Zij maakten heel de stad onveilig, kropen in bomen en belaagden onschuldige burgers, bombar deerden het burgerkamp met mortieren en oefenden een ter reur uit die honderden goedwil lende Indoneslschen uit de stad verjoeg. Terwijl wij dit schrijven is de situatie in geen enkel opzicht ver beterd, maar ratelen rechts en links de stengunst en daveren de mortierbommin op nog geen hon derd meter afstand van waar wij dit schrijven. Naast ons ligt een vuurrode vlag met een Sovjet-ster, waarin het emhleem van sikkel en hamer is geborduurd. Dergelijke vlaggen zijn door onze troepen reeds zeer veel in Medan aangetroffen. Ook ziet men veel Japanse vlaggen en Engelse uniformen, door de extre misten uit Singapore naar hier ge smokkeld. Wilde en verwilderde benden Indonesische communisten belagen op het ogenblik de kam pongs. en verschillende punten van de stad. Het is niet mogelijk ergens door Medan te rijden zon der dat men beschoten wordt. Toen wij heden in de namiddag enkele van onze kameraden te rus ten brachten, die in de eerste da gen dezer actie gevallen zijn, vlo gen de kogels der sluipschutters over de begraafplaats. Niemand verroerde zich, niemand lette er op. Maar iedereen verstond elk woord van de grafrede van den troepencommandant, den kordaton Kolonel P. Scholten, in wien iedere soldaat en iedere burger een blind vertrouwen heeft, niet alleen om zijn moed en doortastendheid, maar ook om zijn grote eerlijkheid en menselijkheid. Deze Kolonel zeide wat ieder hart hier wel uit wil schreeu wen: „onze jongens die wij hier begraven en die elders in Indië thans vallen als slachtoffer van hun plicht zijn gesneuveld door trouweloosheid en woordbreuk van de tegenpartij. Ik beschul dig de Indonesische militaire leiders te Medan, die mij tot tweemaal toe plechtig hadden beloofd zich aan de wapenstil stands-overeenkomst te hou- dan, dat zij voor de dood onzer makkers verantwoordelijk zijn. Onze kameraden, die geen an der doel nastreven dan te be schermen en te beveiligen en de vrienden van alle goedwil- lenden te zijn." Zonder twijfel bevinden zich on der de Indonesische leiders op Su- matra enkele, die van goede wille zijn en die pogingen hebben ge daan (en nog dom) om de verwil derde benden tot rede te brengen. Het volksleger lnlstert echter niet naar orders, want het is in de eigenlijke zin geen leger, het is een samenraapsel van ro versbenden, communistische organisaties en desperado's uit het Japanse deserteurs-milieu. Met dit schuim kan men geen overeenkomsten aangaan en het is helaas dit schuim, dat de wapens heeit en daarom in de Indonesische wereld de macht uitoefent. Daar gunnen geen honderd Sha- rirs iets aan veranderen. Intussen maakt deze toestand de wapenstil stand voor Sumatra tot een pas kwil en men vraagt zich hoe lan ger hoe meer af, wat er terecht moet komen van een „repoeblik" Sumatra, nota bene door ons er kend, waar niet het verstand maar uitsluitend de drift van woeste horden regeert. 13 December Luciadag. Een oud Zweeds gebruik om op deze dag het lichtfeest te vieren. Een oude legende vertelt dat: „toen het volk zwaar werd ge kweld door machten der duister nis, door oorlog, geweld en hon ger, kwam Lucia over het don kere water met r(jke gaven". Zo werd Lucia de brengster van het licht, het symbool van hoop en vreugde. Al wekenlang is er over dit feest gesproken, dat een van de gewich tigste feestdagen is naast het Kerst feest. Er zullen niet veel families zijn, waar niet een van de dochters, of bij gebrek daaraan de vrouw des huizes zelf, tot Lucia werd uitge roepen en 's morgens vroeg (dit va rieert tussen 5 en 6 uur), alle ge zinsleden uit hun zoete dromen wekt en verrast met koffie en Luciagebak op bed. Op het serveer blad staan brandende kaarseri. Wat is Luciagebak? Met suiker bespoten varkens, poppetjes, har ten, sterren en kabouters van spe culaasdeeg, die Lussekatter wor den genoemd. Verder saffraanbrood met rozijnen, die ongeveer de vorm hebben van luxe Franse broodjes en zeer aparte namen dragen. Kroon, gouden wagen, ket, domi- neeshaar, bok en het kruis van Thor. Onder het zingen van Lucialiede- ren gaat Lucia, gehuld in een lang wit kleed met een rode sjerp en een kroon van bosbessengroen met brandende kaarsen op het hoofd in het overigens nog donkere huis rond. Alleen dit schouwspel is al fantastisch. Denkt U niet dat hiermede het feest ten einde is. Verre van dat. Overal in de stad is in elke gele genheid iets te doen. Stockholm kiest een licht- koningin. De stad Stockholm heeft haar eigen Lucia. Alle blonde meisjes en jonge vrouwen, die zich verkiesbaar willen stellen, kunnen haar foto in zenden aan het grote dagblad Stock- holms Tidningen. Een jury kiest uit deze stroom de tien knapste jongedames, wier foto gepubliceerd wordt. Waarna een ieder zijn stem kan uitbrengen op degene, die hij of zij tot lichtkoningin wil zien uit verkoren. Wij hebben hier in Stockholm dit jaar een jubileum Lucia. Het is namelijk twintig jaar geleden dat Stockholms Tidningen deze traditie instelde. Dat er veel am bitie voor bestaat is te begrijpen. Lucia krijgt een prachtig collier ten geschenke, benevens een cas sette zilver, ze mag een reis naar het buitenland maken en vrij ta len studeren. Veelal ook zenden vooraanstaande modehuizen haar een japon als geschenk. Zij wordt genodigd op diners en bals en is overal het middelpunt. Deze grote eer valt dit jaar ten deel aan een zeventienjarige jonge dame, genaamd Gun Jönsson. Een jeugdige, maar stralende en geluk kige Lucia. Wellicht heeft U zich afgevraagd wat er met de overige negen dames gebeurt, die 'niet tot' Lucia gekozen zijn. Zij fungeren als tarningar, wat ongeveer dezelfde betekenis heeft als bruidsmeisjes en zij zijn van zelfsprekend ook overal bij tegen woordig. Stockholms Lucia schenkt jaar lijks een pop aan een kind in het ziekenhuis en op Luciamorgen gaat ze met koffie rond in zieken- en kinderhuizen. Aan het Leger des Heils, r 't hier in Zweden meer po pulariteit geniet dan in ons land (of dit nu berust op het feit dat ze niet eeuwig in hun handen klappen bij het zingen of dat het komt door de moderne melodieën, ik weet het werkelijk niet) wordt een grote som geld uit het Luciafonds geschonken. Ook iets voor Nederland? Een zeer royaal gebaar maakt wel het grote, wereldbekende waren huis van Paul U. Bergström (in het dagelijks leven heet dit warenhuis alleen maar PUB.) door elk jaar ter gelegenheid van Lucia, veertig arme kinderen van top tot teen te kleden. Is dit niet iets ter navol- gign in Nederland? Ik vraag me toch al af waarom wij in Nederland geen Luciadag zouden instellen.... Op 13 December trok de zoge naamde Lucia-trein door de straten van Stockholm. Een optocht van wagens met allerlei voorstellingen en symbolische figuren. Lucia troonde met haar tarningar hoog boven op een wagen. Wat betreft idee als uitvoering was de jubileum- trein die Vrijdag j.1. door de stad trok, iets geheel nieuws. De feestelijk verlichte straten van Stockholm waren gezelliger dan Gamla Stade met Drottninggatan, Kungsgatan en Shireplan met hun kleurrijke en fantisievolle étalages trok een massa publiek. De Prins Bernhard-kapel heeft op haar rondreis door Indonesië een inlands jongetje geadopteerd als speelmakker voor Kees de Bok, de zo lang zamerhand wereldbekende mascotte van dit muziekcorps. Het geadopteerde jongetje verloor beide ouders en werd verwaarloosd aan de kant van de weg gevonden. Niet alleen met den bok, maar ook met zijn gro tere vrienden is hij goede maatjes. Hij heeft een keurig uniform gekregen, waarmee hij zeer is ingenomen. Tijdens de uitvoeringen van de kapel is zijn plaats naast Kees'en beide streven er naar zich zo waardig mogelijk te gedragen. We willen vandaag eens probe ren enkele wintergroenten „in een nieuw kleed" te steken en er ge rechten van te maken, die aan sma kelijkheid en hoge voedingswaarde voldoen. WINTERWORTEI,EN MET GROENE ERWTEN. (4 personen) 1 kg. winterwortelen, 1 pond groene erwten, 4 lepels boter, I volle eetlepel fijngehakte peterselie. Begin met een dag van te voren de erwten te wassen en in ruim wa ter gedurende de nacht te weken; zet ze de volgende dag met hetzelfde Water op en kook ze onder toevoe ging van wat zout zachtjes gaar (ongeveer 1 Vt uur). Zet als de erwten een uur gekookt hebben de gesnipperde wortelen op met een klein bodempje water; laat ze op een zeer zacht vuur gaar wor den (ongeveer uur) en vul als het nodig mocht zijn. het water op de bodem wat aan (echter steeds zo, dat de wortelen en de erwten tege lijk gaar en droog kunnen zijn). Schep met een schuimspaan de erwten over in de wortelpan, voeg er de boter bij en laat de groente nog een ogenblik stoven. Schudt er tenslotte de gehakte peterselie door en doe het gerecht in een groente- schaal. Geef er bij voorkeur een schaal aardappelpuree bij. KNOLSELDERIJ MET GROENE ERWTEN OF WITTE BONEN. (4 personen) 4 kleine selderijknollen of 2 grote, 1 pond groene erwten of witte bonen, 4 lepels boter. Zorg bij voorkeur voor een rest erwten of bonen van de vorige dag; kook, als deze niet beschikbaar is, de erwten of bonen in ruim water gaar, nadat ze eerst een nacht ge weekt zijn. Snijd de selderijknollen in plak ken, schil ze en was ze en snijd ze in reepjes; zet ze op met een bo dempje water en een ietsje zout en laat ze op een zeer zacht vuur gaar koken (ongeveer H uur). Zorg er voor dat de groente niet aanbrandt en vul dus het water op de bodem wat aan, zodra dit nodig blijkt. Schep met een schuimspaan de erwten of de bonen bij de selderij, voeg er de boter bij en laat het ge recht nog een ogenblik stoven. In dien U er nog een pittig smaakje aan wilt maken en u in het bezit bent van aroma, voeg er dan 2 thee lepels aroma bij en roer dit er goed door; dien dan de groente liefst op met aardappelpuree. Het komende Kerstfeest wordt al druk voorbereid. Alle huis moeders sparen al sedert enkele maanden naarstig vleesbonnen van hun rantsoen voor de beroemde kerstham, zonder welke het geen Kerstfeest is. En voor het overige vliegen ze letterlijk en figuurlijk tegen de wanden op om het hele huis een flinke beurt te geven. Kas ten worden schoongemaakt, vloeren gewreven en gordijnen gewassen om van alle overige beslommerin gen, die samenhangen met schoon maak, maar te zwijgen. Zo langza merhand ga je geloven dat de kerst man met zijn geschenken niet wil binnenkomen als de drempel niet geboend is. Maar alleen het feit dat er Vrij dagavond volgens oude traditie warme wijn met rozijnen en aman delen werd geschonken vóór de koffie, was al iets om over ver heugd te zijn. ROMSNOR zit al een week lang stil in een hoekje. H(j is boos op Rietje en boos op Sinterklaas. Boos op Zwarte Piet, ja boos op iedereen. Stel je voor, hij, de grote gele teddybeer, heeft plaats moeten maken voor een pop. Een pop, die Rietje van Sinterklaas heeft gekregen. Als Bromsnor aan vroeger denkt, kan hij wel berentranen huilen van narigheid. Toen mocht hij mee naar bed. mee naar de kleuterschool, mee naar buitenEn nu. ieder pretje is voor Niekje met zijn eigenwijze snoet en zijn matrozenmuts op. .Harlekijn," fluistert Bromsnor, „Harlekijn, ik vind er niets meer aan. Rietje kijkt al een week lang niet meer naar me om." „Stil maar hoor," troost Harlekijn, „naar mij heeft ze nog nooit omgekeken." „Dat komt, doordat jij zo lelijk bent," vindt Bromsnor. „Maar ik was altijd een mooie en lieve beer." MAMA," zegt Rietje als ze thuis komt van school. „Mama, we gaan voor Kerstmis speelgoed in zamelen voor kinderen in de ge troffen steden. Daar wonen ze in hutjes en in kippenboeten en Sin terklaas heeft ze op zijn verjaardag niet kunnen vinden. Mag ik óók wat geven?" Moeder vindt het goed. Maar dan moet Rietje zélf maar be denken wat. Een uurtje later komt ze naar beneden met een arm vol speelgoed. Een bouwdoos, een paar boeken, een klok- en hamerspel en bovenop ligt Bromsnor. Moeder schrikt er een beetje van. „Maar Rietje, zou je dót nu wel doen? Die leuke Bromsnor had je al toen je nog in de wieg lag. En an dere kinderen vinden hem een vieze oude beer, waar ze niet eens mee willen spelen." Rietje krijgt een kleur. „Ik ben véél te groot voor Bromsnor," zegt ze. „Wilt U hem niet een beetje opknappen? Kleine kinderen zullen hem best aardig vinden." HET doet Bromsnor véél verdriet, om dat te horen. „Was ik niet altijd je beste vriendje?" bromt hij. „Hou je nou echt niet meer van me?" Maar moeder begint nog diezelf de middag Bromsnor op te knappen. Ze borduurt nieuwe ogen en een nieuwe neus in zijn kop en hij krijgt andere voetzolen. Dan wordt hij goed afgeborsteld met water en zeep en achter de kachel te drogen gelegd. O, wat vindt Bromsnor dat allemaal vreselijk. Misschien kom ik wel bij wilde jongens terecht, denkt hij. Die mijn oren en mijn armen er af trekken. Schiphol is met een nieuwe aanwinst verrijkt. Het is een geschenk van het Thee-Pro- paganda-Bureau en bestaat uit een soort rijdende bar, ge naamd „Tea-trolley", die elec- trisch wordt voortbewogen en in één keer 400 personen van een kop warme thee kan voor zien. Het is de bedoeling deze tea-trolley op het platform te gebruiken om de wachtenden van thee te voorzien. Nu Sovjet Rusland zich definitief heeft aangemeld voor het lidmaat schap van de F.I.F.A., is het inte ressant te vernemen, dat 800.000 spelers in de Russische voetbalorga nisatie zijn ingeschreven, waarvan 120.000 in Moskou zelf. Het seizoen strekt zich uit van April tot Octo- ber. De competitie begint met regio nale kampioenschappen, die in 16 republieken plaats vinden. De 16 kampioenen komen in een voorron de om het Russische kampioenschap tegen elkaar uit. De acht winnaars gaan naar Moskou voor het natio nale kampioenschap. De Vlaamse priester en dichter Cyriel Verschaeve, die in 1944 ver moedelijk de wijk nam naar Duits land, is door de krijgsraad te Brug ge bij verstek ter dood veroordeeld wegens zijn misdragingen in de be zettingstijd. De Belgische staat, die zich ci viele partij stelde, kreeg een mil- 'ioen francs schadevergoeding toe gewezen. AAR zóver komt het niet. Twee dagen later wordt Rietje ziek. Ze krijgt de mazelen. En als ze 's avonds met koorts in bed ligt, is haar eerste vraag naar.... Brom snor. „Nee, nee," waarschuwt moeder. „Bromsnor gaat morgen naar school voor de inzameling. Als je hem nu bij je neemt, zouden de andere kin deren óók mazelen krijgen „Geeft U me Bromsnor tóch maar," vraagt Rietje. Maar inplaats daarvan komt moeder met Niekje aandragen. „Dat is nog veel leuker," zegt ze. Maar Rietje schudt van nee. „Ik wil Niekje niet hebben. Niekje is niet lief. Alleen maar mooi." Dan vindt moeder, dat Rietje maar niets moet hebben. Want Bromsnor mag niet van een ziek meisje naar gezonde kinderen gaan. EEN half uurtje later ligt Brom snor tóch lekker bij Rietje on der de dekens. Niekje zit bovenop de boeken en spellen voor de arme kinderen. Hij gaat een verre reis maken, heeft Rietje gezegd. Hele maal naar Zuid-Limburg. En omdat hij een matrozenpop is, houdt hij dolveel van avonturen. In het grote bed fluistert Rietje in Bromsnors schoongeborstelde oren, dat hij de liefste beer is die er bestaat en dat hij heus niet weg hoeft. Van blijd schap weet Bromsnor niet hoe hard hij brommen moet. En weet je wat het fijnste is? Rietje heeft helemaal geen spijt van deze ruil. Want ze weet, dat een klein meisje véél blijer met Niekje dan met Brom snor zal zijn.... STEN. Een abonné zond ons het volgen de aardige rijm: Er stond een verrassing in de krant: Een radio, een fiets met prima band, En kans voor eiken abonné, Blijf oude, kom nieuwe, doe allen mee, Dan lees je aanstonds ook Van Kampens werk. Protest tegen d'oorlog en dit dan heel sterk. En dan een verhaal voor acht tot aan tachtig, De Waterdemon, als sprookje vast prachtig, Geschreven door Exter, van hem ook het beeld, Gezellig en boeiend, wat niemand verveelt. En wanneer ge meezoekt met speurderstalent, Ge vindt dan den dader, dan zijt ge content En verder een prijsvraag, óók in de krant, De winnaars, die vliegen straks boven 't land, Of gaan er per auto naar 'n aardige streek, Tot slot kunt ge wónnen een boek elke week. Zoo is 't heel veel, wat de krant U weer schenkt 'k Hoop dat de loper ook U die weer brengt. D.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1946 | | pagina 3