S
H.M. de Koningin sprak op
Oudejaarsavond
Het nieuwe jaar zet goed in
Het leven is dragelijker geworden
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
(JVITL
DAGBLAD VOOR DEN HELDERKOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
„Laat ons elkander in het nieuwe
jaar een kans geven"
N.-Holland na elf uur
zonder straatverlichting
Coldaten op weg
naar de Oost
Een mooie toekomst ligt voor ons!
Rede van Min.-Pres. Beel
Engelse kolenmijnen
genationaliseerd
PORTSPETTERS
25 textielpunten geldig
In Februari nog drie kolen-
bonnen
Wie gaat mee naar Engeland
varen?
Tegen Duitse bewapening
Eervol ontslag verleend aan
Dr. Hirschfeld
Geen extra vlees meer
Ernstige militaire situatie
te Medan
Wat Sjahrir ervan denkt
Weerbericht
TJ_;AnthonY yan Kp mper\
w~ /j.- 'jr -
Het ontwaken
BUREAU:
Koningstraat 78-80
Den Helder
Tel et oen 2845
Olro «49041
Dit.: J. Bljlsma
DONDERDAG t JANUARI 1947.
Voortzetting van de
7/
78ste JAARGANG No/ M»l.
HELDERSCHE COURANT
TARIEVEN'.
Advertenttee: M cent per
millimeter. Familieberichten
lt cent per m.m. Kleine ad
vertenties Jutter tj es") tot
IS woorden 75 cent, elk woord
meer I cent
Abonnementen: per Swartaa
f S.—per post t 8.80
Ht ofdredacteur: M. H. E. Uyldert, Rayonredacteuren C. A. Dekkers en W. Kok.
Vanuit het Paleis te Amsterdam sprak H M de Koningin op Oudejaars
avond de volgende radiorede uit:
„Landgenoten,
Het is niet mijn bedoeling, vanavond
ning op te maken van de gebeurtenis
Nu gij voor de laatste maal in 1946
of misschien ver hier vandaan in
ik op deze wijze bij U binnentredend
gemoed tot gemoed.
Allereerst dan mijn hartelijke wensen
brengen waarvoor gij nu of later
ken zich uit van de vervulling van de
vens tot de goederen van de hoogste
voor Uw huiselijk geluk en een hechte
saamhorigheid als volk, voor levens
vooral voor beschaving van geest en
De West.1
Onze rijksgenoten in het Westelijk
halfrond wens ik toe de spoedige ver
vulling, eerst van het binnen de huidi
ge grondwet bereikbare en daarna van
wat pas na grondwetswijziging kan wor
den tot stand gebracht, opdat die zelf
standigheid Uw deel worde, waarnaar
velen Uwer zo vurig verlangen en wel
ke voor allen een gelukkige toekomst
moge openen.
Indonesië.
Mijn gedachten gaan uit naar Indone
sië, waar velon nog zo zwaar worden
beproefd. Moge het nieuwe jaar de
nieuwe rechtsorde naderbij brengen
waarvoor van verschillende zijden alle
krachten worden ingespannen en welke
allen ten goede moge komen, ieder zijn
rechtmatig aandeel brengende in de
geestelijke en stoffelijke welvaart.
Thans wend ik mij tot allen in het
moederland.
Wij leven in de overgangsjaren na
de vrede.
Vanzelfsprekend is ons denken en
handelen gericht op een zo spoedig mo
gelijk ontkomen aan de ellende, waar
in de oorlogsjaren ons hebben gedom
peld, op een voor de toekomst veilig
stellen van onszelf en de onzen.
Een blik terug-
Hoe prijzenswaard de inspanning is,
waarmede wij dit trachten te verwe
zenlijken, zij brengt grote gevaren met
zich.
Velen vergeten te spoedig, wat zij
doormaakten, zijn zo vervuld van eigen
belang, en leven zo in zich zeiven ge
keerd, dat oog, oor noch hart meer
openstaat voor het leed van anderen,
voor de grote nood stoffelijk maar
vooral geestelijk, waarin soms de naas
te buren verkeren. Vraagt gij U ooit
weieens af, waar het meisje is geble
ven, dat iedere veertien dagen trouw
onopvallend en ongekend, de bonkaar
ten thuis bracht voor Uw zoon, die oi>
dergedoken was? Wat is er van den
jongeman geworden, die met verach
ting van gevaar voor eigen leven U,
ongezien, geregeld de illegale bladen
thuisbezorgde, uit welker inhoud gij
weer nieuwe moed putte en hoop op de
uiteindelijke bevrijding? Zijt gij niet él
te spoedig vergeten de schanddaden uit
de concentratiekampen die de ede'sten
en besten uit ons volk ondergingen en
die gruwelijker waren dan wat de ge
schiedenis ooit heeft gekend?
Geeft gij U er rekenschap van dat
de verbittering van vele iongeren
voortkomt uit miskenning en achter
stelling, welke een gevolg zijn van 't
niet willen of kunnen begrijpen van
hun moeilijkheden en gerechtvaardigde
verlangens? Schijnt het soms niet of
velen de ogen sluiten voor het leed ^an
de oorlogsweduwe en haar jonge kin
deren, die dag in dag uit herinnerd
wordt aan het gemis van man en vader,
voor de nood van hun vrienden uit In-
dië, of van hen, die in dit land zelf
moesten evacueren en enkel het vege
lijf nog konden redden?
Hebt gij verleerd U in te denken en
Oudej aarsrede te houden, om de reke-
sen van het afgelopen jaar.
om de huiselijke haard zijt geschaard
eenzaamheid naar mij luistert wil
een enkel woord tot U spreken van
voor het nieuwe jaar. Moge het U veel
dankbaar kunt zijn. Mijn wensen strek-
meest eenvoudige behoeften des le-
geestelijke waarde. Het zijn wensen
familieband, voor een groeiende
blijheid en arbeidsvreugd, wénsen
moed.
te verplaatsen in het leed en het gemis
van al deze broeders en zusters?
En ook gij, oud-illegale werkers, her
innert gij U voldoende Uw goede voor
nemen in tijden van grote nood, toen
gij Uw kameraden beloofde, dat, mocht
hun iets overkomen voor hun vrouwen
en kinderen gezorgd en goed gezorgd
zou worden, niet alleen materieel maar
vooral ook geestelijk?
Met waardering gedenk ik in dit ver
band de arbeid der Stichting 1940—
1945. Vrienden echter, noch een orga
nisatie als de Stichting, kunnen het ge
voel van verlatenheid, van in een hoek
staan, wegnemen. Dat kunnen wij
si echts als volk in zijn geheel door te
zamen de verantwoordelijkheid ervoor
op ons te nemën.
Laten wfl ons onze ereschuld be
wust blijven. Ik doe allereerst een
dringend beroep op hen, die verant
woordelijkheid dragen en op posten
staan, waar geholpen kan worden
Mij tot alle landgenoten wendend,
vraag ik voor verdriet en gemis, voor
geestelijke en stoffelijke nood de deu
ren van hart en huis en eigen kring
open te zetten. Tracht hen, die in en
door de oorlog geleden hebben, in de
diepste zin des woord te begrijpen en
mede te voelen wat er In hen leeft.
Laat hen beseffen, dat zij een vaste
plaats, een vriendenplaats hebben in
het midden van onze volksgemeen
schap.
Thans wend ik mij tot de oudstrij
ders in het binnenlands verzet. Laat U
niet ontmoedigen en wanhoopt r.iet,
wanneer gij het doel waarvoor gij hebt
gestreden nog veraf ziet. Het komt er
thans op aan, dat datgene, waarvoor
gij in 't verzet pal hebt gestaan, in en
door het geheele Nederlandse volk
wordt verwezenlijkt en het is daarom
noodzakelijk dat gij ook nu nog, ieder
op zijn plaats, de idealen, gekoesterd
in Uw strijd, blijtt uitdragen.
Grote Idealen worden niet in één
jaar bereikt.
Laat U niet tot daden verleiden en
prikkelen, die Uzelf slechts schade
kunnen brengen en die een geest ade
men waartegen juist Uw gevallen mak
kers gestreden hebben, toen zij hun
leven gaven voor recht en wet. Slechts
zo blijft gij trouw aan de geest van het
verzet.
Tot de eenzamen
En ten slotte wend ik mij tot U die
na de oorlog vereenzaamd in het leven
zijt achtergebleven en door de traag
heid des harten, ook van wie U om
ringen, vaak zo radeloos gestemd, wan
hoop in U voelt opstijgen.
Uit vele brieven die ik in de loop
van dit jaar heb ontvangen weet ik hoe
moeilijk Uw leven is door'verdriet en
liefdeloosheid. Gij zijt echter niet ver
laten.
Goddank kloppen er in ons volk nog
liefhebbende harten voor U. In deze
tijden van onrust en onzekerheid, die
zowel in als buiten ons vaderland hun
invloed doen gevoelen, gaat wat U
drukt ook aan mij niet voorbij.
Ook ik heb mijn sombere ogenblik
ken, wanneer ik zoveel liefdeloosheid,
leed en verwarring om mij heen zie.
Maar neen, wü komen van het Kerst
feest en nemen daarvan mede geloof,
hoop en liefde, maar de liefde het
meest. Die liefde, die nimmer wan
hoopt en steeds klaar staat om vertrou
wen te schenken. Laat ons elkander in
het nieuwe jaar een kans geven en
vertrouwen schenken en ook in dit op
zicht het voorbeeld volgen, dat Christus
ons geeft.
Voorwaar, dan zal veel mogelijk zijn,
wat thans onmogelijk schijnt".
Het Provinciaal Electriciteitsbedrijf
van Noord»Holland heeft zich door de
moeilijke kolenpositie, genoodzaakt ge»
zien, ten aanzien van de straatverlich»
ting bezuinigende maatregelen te ne»
men. Zo lang de toestand niet veran»
dert, zal de avondverlichting een half
uur na zonsondergang worden ontsto»
ken en om elf uur 's avonds worden
gedoofd. Amsterdam en Haarlem val»
len buiten deze regeling, daar zij niet
door de P.E.N. van stroom worden
voorzien.
„Oranje" vertrok 24 Dee. '4« van
IJmuiden; „Sloterdijk" vertrok 28 Dee.
'48 van Rotterdam. Beider doel. Ba
tavia
EEN ZORGZAME VADER!
Een methode om desillusies
te voorkomen....
De politie van Charleville (O.-
Frankrijk) heeft op Nieuwjaars
morgen de 33-jarige Charlotte
Thiembault uit een opsluiting
bevrijd, die 6Y, jaar heeft geduurd.
Haar vader hield haar gevangen
op een zolderkamertje, waarvan
het éne kleine venster door een
ijzeren luik volkomen was afge
sloten. Op de vraag, waarom hij
zijn dochter zo behandeld had,
antwoordde de vader: „Ik wilde
haar voor de teleurstellingen en
desillusies des levens sparen".
Ter gelegenheid van de jaarwisseling
heeft de minister-president, dr L J M
Beel, een radiorede gehouden.
Hij zeide daarin o a.: Wederom is er éen
jaar toegevoegd aan de geschiedenis van
Nederland en van de wereld
Eén jaar van grote betkenis voor beiden
Het eerste jaar, dat wij van het begin
tot het einde konden besteden aan de li
quidatie van de afschuwelijke oorlogstijd,
die achter ons ligt en aan de opbouw van
een nieuwe samenleving.
In de loop van 1946 hebben de tekenen
van herstel zich bevestigd, versterkt en
vermeerderd. Wij zijn in 1946 vooruit ge
gaan. Onze rantsoenen en onze winkels,
ons schoeisel en onze kleding, onze in
dustrie, onze landbouw, ons verkeer, onze
uitvoer en de inzet van onze arbeids
kracht, getuigen ervan, zij het dan ook
dat veel te wensen is overgebleven Wel-
'iswaar moeten wij ons op het ogenblik
ten behoeve van het behoud onzer oude
en van de winning van nieuwe afzet
gebieden nog veel ontzeggen. Oeze ont
zegging is echter winst, omdat zij gericht
Is op het openhouden van de arbeids en
levensmogelijkheid van ons volk in de
toekomst. Wie het geheel van ons econo
misch bestel op dit ogenblik vergelijkt
met dat van één jaar geleden, kan zich
met aan de conclusie onttrekken, dat ver
betering is ingetreden.
De mens leeft echer niet van brood, van
economisch welzijn alleen. Ten allen tijde
en alom ter wereld wegen de di"gen des
geestes zwaarder dan stoffelijke rijkdom.
Ook wij hebben dat ondervonden. Wij
hebben tijden gekend waarin wij rijker
waren dan nu, doch minder gelukkig, om
dat wij ons niet zeker in ons bestaan en
ons in geestelijk opzicht beknot wisten.
Ook op deze beide punten heeft het jaar
1946 vooruitgang gebracht
Luisteraars, een nieuw jaar ligt voer
ons.
Laten wij ons niet verhelen, dat de
moeilijkheden in 1947 niet geringer
zullen zijn dan in het voorbijgegane jaar
De arbeid zal ons echter gemakkelijker
vallen, omdat het leven dragelijker is ge
worden. Wij moeten nu de blik hoger
richten, wij moeten het oog weer openen
voor de dingen des geestes Wij moeten
ernst gaan maken met de bestrijding van
de geestelijke nood, waarin ons volk ver
keert Met name de idealen van de jon
geren moeten aan bod komen de
idealen die verder reiken dan de mate
riële welvaart.
Meer nog zullen wij de hulp der ker
ken, der maatschappelijke organisaties,
met name der jeugdorganisaties, behoe
ven, om, met inzet van alle krachten, ons
volk tn 1947 op een hoger geestelijk cn
zedelijk levensniveau te brengen. Dat is
tot een Inniger waardering van het huis
gezin als de grondslag en de kern van
iedere gezonde samenleving, ook van de
onze, tot een groter besef van eenheid
en tot een sterker streven naar een goed
staatsbestel. Nederland bezinne zich in
1947 op deze dingen Nederland bezinne
zich ook op zijn plaats tussen de volken.
Wat we in het afgelopen jaar tot stand
brachten in onze betrekikng tot Belg.ë
houdt goede beloften in voor de toe
komst
Wij zullen voortgaan bij te dragen tot
verbetering der internationale betrekkin
gen die ik constateer het met innige
vreugde zich in het jaar 1946 hebben
ontwikkeld in een richting, die zekere
optimistische verwachtingen voop de toe-
lomst van het grote goed van de we
reldvrede wettigt Wanneer wij willen.
De officiële overdracht van de Engelse
kolenmijnen aan de Staat heeft gister te
Londen plaats gehad. Emmanuel Shin-
well, minister van Brandstoffen en Ener
gie, heeft daarbij aan Lord Hyndley, voor
zitter van de Nationale Steenkolenraad.
den nieuwen eigenaar, een gebonden af
druk overhandigd van de Nationalisatie-
wet voor de Steenkolenindustrie De
plechtigheid werd door minister-president
Attlee, den minister van Buitenlandse Za
ken Bevin en vele andere bekende per-
'soonlijkheden bijgewoond.
Bevin maakte bij het verlaten van de
zaal tegen iemand de opmerking, dat het
een groot verschil zou maken voor de
diplomatieke positie van Engeland en voor
zijn eigen „moeilijkheden", indiert de En
gelse export maar weer op gang kon wor
den gebracht. Tevoren had Shinwell ver
klaard, dat het herstel van de export een
van de belangrijke doelstellingen van de
Steenkolenraad moet zijn.
Te Foxhol (Groningen) geraakte een autobus in hei Winschoterdiep,
tengevolge waarvan drie vrouwen om het leven kwamen. Het voertuig
op de plaats des onheils. Hooghuis P.
De uitslagen van de tweede dag van
het schaaktournooi te Hastings (voormid
dag) luiden premier section: Tartakower
wint van Abrahams; major section afde
ling b: H Gerritse (Nederland) wint van
r M roster (Engeland);, major section
afdeling c: A D White (Engeland) remise
met M J Jacobsen (Nederland).
Bij de gisteren in het Feyenoord Sta
dion te Rotterdam gespeelde wedstrijd
van de Zwaluwen tegen het Rotterdams
elftal behaalde de Zwaluwenploeg een
82 overwinning.
In een matige wedstrijd heeft het
Amsterdamse elftal gistermiddag in het
Olympisch Stadion een verdiende 8—2
overwinning behaald op een Zwaiuwen-
e'ftal. 30.000 toeschouwers zijn in meer
dere opzichten teleurgesteld De rust ging
in met 1—2
ligt een mooie toekomst voor ons open
Het nieuwe jaar 1947 in. Een gulden
Jaar moge dit worden voor ons land, voor
ons Vorstenhuis, voor ons Volk. Een jaar,
waarin wij dichter bü onze Idealen ko
men, dat is tenslotte dichter b(J Hem, die
alle ware idealen Zijn leven ingiet en d>p
het jaar 1947 tot een zegenrijk nieuwjaar
voor u allen moge maken.
Door het Centraal Distributiekantoor is
bekend gemaakt, dat met ingang van 1
Januari 25 textielpunten geldig zijn ver
klaard voor het eerste kwartaal van 1947
Hiervan moeten echter 5 punten als „ex
tra" worden beschouwd, want het ligt in
de bedoeling ieder kwartaal 20 punten
aan te wijzen Thans zijn geldig de num
mers 131 t/m. 140, die elk een waarde
hebben van één punt, en de letters D, E
en F, die een waarde vertegenwoordigen
van ieder 5 punten.
De drastische verlaging van onze gas.
en electriciteitsrantsoenen en de vermln-
dAing van de kolentoewijzingen aan be
paalde industrieën hebben velen zich be
zorgd doen afvragen of aan de brandstof-
fenvoorziening van particulieren niet
eveneens getornd zal worden.
Van bevoegde zijde verneemt „Het Pa
rooi" echter, dat er geen reden tot pessi
misme bestaat. Wél hebben de stakingen
in Amerika en de vorstperiode onze ko
lenpositie zorgelijker gemaakt, maar des
ondanks zal het mogelijk zijn de bonneu
voor de drie eenheden brandstof, die wi)
Groot Brittannië en België zijn in on
derhandeling getreden over de afschaffing
van visa bij het reizen van en naar beide
landen. Uit goede bron1 wordt vernomén,
dat na het afsluiten van de onderhande
lingen met België Groot-Brittannië een
soortgelijke overeenkomst wil treffen met
Nederland en Luxemburg.
Zwitserland en de Scandinavische lan
den zijn eerst later aan de beurt.
De geallieerde Bestuursraad voor Duits
land heeft een verordening uitgevaardigd,
volgens welke fabricatie, invoer, uitvoer,
transport en opslag van oorlogsmateria
len in Duitsland wordt verboden, ter voor
koming van herbewapening van het land,
aldus meldt de Britsche nieuwsdienst in
Duitsland.
De verordening was op 20 December '46
door de leden van de Raad ondertekend
Bij Koninklijk Besluit is met ingang
van 1 Januari 1947 aan den heer H M
Hirschfeld op zijn verzoek eervol ontslag
verleend als secretaris-generaal van het
voormalige departement van Landbouw
en Visserij, onder dankbetuiging voor de
niet betwiste zeer grote en belangrijke
diensten, in genoemde functie gedurende
vijf zeer moeilijke bezettiingsjaren aan
het Nederlandse volk bewezen, en is mei
ingang van dezelfde datum benoemd tot
secretaris-generaal van het departement
van Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening in vasten dienst mr J Th Bonner.
man, tot dien datum ambtenaar in üjde-
lijken dienst bij genoemd departement,
belast met de waarneming van de functie
van secretaris-generaal.
nog te goed hebben, te honoreren. Ver
moedelijk zullen de bonnen ln de loop
van de maand Februari kunnen wordzn
aangewezen, onvoorziene omstandigheden
voorbehouden
Met Ingang van 6 Januari 1947 zal, zoals
reeds ls aangekondigd, de extra verstrek
king van 100 gram vlees boven he trant-
soen van 40o gram per persoon per veer
tien dagen voorlopig worden stopgezet.
BATAVIA De Nederlandse militaire
woordvoerder meldde dezer dagen een
ernstige ontwikkeling in de militaire si
tuatie te Medan. De republikeinse dele
gatie van de commissie heeft vóór uitvoe
ring van de bestandsvoorwaarden het
Nederlandse hoofdkwartier ie Medan er
van ln kennis gesteld, dat zij alle be
staande overeenkomsten, die met betrek
king tot de démarcatielijn op 7 December
waren gesloten, opzegde op grond van da
beslissing van de gemengde bestandscom
missie te Batavia dat „nieuwe defensie
maatregelen niet geoorloofd waren."
De militaire woordvoerder voegde aan
zijn mededeling toe, dat de overeenkomst
betreffende de démarcatielijn met vol
ledige instemming van de republikeinse
delegatie gesloten was.
Dr J J van de Velde, politiek adviseur
van de Ned.-Indisehe regering op 9uma-
tra, verklaarde ln aansluiting hierop, dat
aan Nederlandse zijde alles was gedaan
om de overeenkomst, welke door Rjarl-
foedln en Oerip ondertekend was, na te
leven, doch dat de republikeinse mili
taire leiders haar voortdurend saboteer
den. Thans is met een telefonische me
dedeling van kolonel Sitompoel van Sian-
tar, die eveneens mede-ondertekenaar
ie geweest, de overeenkomst geschonden
zonder enige redelijke grond.
In verband met deze ontwikkeling heeft
men de bevolking van Medan geadviseerd
in huis te blijven.
In een interview met een correspondent
van het ANP heeft Sjahrir als zijn mening
te kennen gegeven, dat het accoord van
t.inggadjatl, bij de behandeling in de
tweede helft van Januari, wel zou wor
den aanvaard.
Naar zijn schatting zouden de grote
partijen tezamen ongeveer 200 stemmen
ten gunste van het accoord uitbrengen,
terwijl een aanzienlijk aantal stemmen
vóór van de kleinere partijen wordt ver
wacht Zo zou dat een meerderheid vóór
Linggadjati vormen.
Weersverwachting, geldig tot
hedenavond:
Toenemende wind. Meest zwaar
bewolkt met later op de dag
plaatselijk enige regen of sneeuw.
In het zuid-westen van het land
temperatuur om het vriespunt, in
het noord-oosten van het land
lichte vorst tot temperauur om het
vriespunt. Matige, aan de kust
tijdelijk krachtige, wind tussen
zuid-oost en zuid-west.
Alle recV»U*i
12)
In hun droom beleefden de vijf man»
nen op het vlot opnieuw de verschrik»
kingen van de uren, die zij in het wa«
ter dreven. Nóg eens moesten zij de
wanhoop ondergaan van het zich ver»
loren»weten in de mateloosheid van de
Atlantic, nóg eens hoorden zij de
stemmen der mannen die nog eenmaal
om hulp riepen, om daarna te zwijgen.
Daarna overgolfde hen de brede, mach»
tige deining van de oceaan.
En nóg eens moesten zij door de
poort der angst, die als een machtige
barricade opgericht staat tussen het le»
ven en de dood. Zij sliepen. Uren en
urenlang. En eigenlijk was het niet eens
slaap. Het was een coma, een staat van
bewusteloosheid, waarin vijf verzwalk»
te en tot de dood toe'vermoeide licha»
men gekomen waren.
Een dag ging over het vlot heen. De
zon stond hoog aan de tropenhemel en
zengde neer op de doorweekte mannen.
Op de vodden die hen omhulden en op
hun door het zo lang in het zeewater
liggen, weekgeworden huid. Die zon
schroeide en brandde, doch zij voelden
het niet. En zoals zij de hitte niet
voelden, zomin zagen zij de driehoeks»
vinnen der haaien, die rond het vlot
zwierven. Een enkele maal, in al die
uren, weerklonk van verre het zwak
hulpgeroep van een verlaten zwemmer.
Een der laatsten van de „Zaandam".
Maar niemand hoorde het geroep. Al»
leen een zeevogel, die verwonderd
neerzag op het vlot met die vijf roer»
loze mannen.
En zo werd het opnieuw avond.
Kees van der Slot opende zijn ogen
en hij wist waar hij was. Hij zag om
zich heen en vond de anderen. Vier
mannen. Een enkel gezicht kwam hem
bekend voor; dat had hij wel eens eer»
der gezien op de „Zaandam".
Hij wilde opstaan doch voelde een
hevige pijn in zijn lichaam. Het was
alsof nedere vezel van dat lichaam ver»
stijfd was, opgedroogd, verteerd. Hij
kon het wel uitschreeuwen van de pijn.
Hij begreep dat dit de oververmoeid»
heid van de spieren moest zijn, bene»
vens de gevolgen van de intense hitte
van de tropenzon, die al die uren op
hen neergebrand had.
Hij merkte dat hij weinig honger had.
Wel dorst. Hij zou niet lang wachten
met het onderzoek naar alles wat op
het vlot aanwezig was. Maar ze zou»
den het zuinig aan moeten doen, want
het was best mogelijk dat ze verschei'
dene dagen zouden ronddrijven, aleer
ze, door eeïi schip, een vliegtuig of wat
dan ook, ontdekt zouden worden. En
het kon nog wel langer dan een paar
dagen duren ook. Wel een week!
De anderen ontwaakten. Kreunend
werden ze wakker, zagen verdwaasd
rond zioh, konden zich in het begin niet
herinneren wat zich afgespeeld had.
En ook zij voelden de felle pijn in
hun lichamen.
Ze zaten rechtop en keken elkaar
aan.
Vijf mannen. Ze wisten eikaars na»
men niet. Ze kenden elkander niet,
hoogstens waren enkelen van hen el»
kaar tegengekomen op de „Zaandam"
zonder een woord te wisselen. Ze wis»
ten niets, volstrekt niets, van elkaar
en hier zaten ze nu vereend op een
vlot 2Y, bij 2y, meter, in het midden
van de South Atlantic. Een gril van
het noodlot had hen vereend. Dat zelf»
de noodlot had niet gewi]^ dat ze ten»
onder gingen. Niet door de haaien, niet
door het water, niet door uitputting.
Het had hen beschermd en hen hier
samen thuisgebracht. Thuiseen
wonderlijk woord voor dit kleine stuk»
ie hout, waarop ze nauwelijks konden
liggen zonder elkaar aan te raken. Hun
benen lagen over elkaar en ze deden
elkander pijn, omdat hun huid overge.
voelig was geworden. Zij zagen elkan»
der onvriendelijk #aan want de pijn
bleef doorvlijmen als werd met een
gloeiend mes in hun vlees gesneden.
De avond viel snel over de zee en
vond vijf versufte mensen, die door
een gril van het lot in het leven terug»
gestoten waren, hoewel zij alle vijf
eigenlijk allang met datzelfde leven af»
gerekend hadden. Ineens stonden zij hu
voor de nieuwe en grootse taak: dat
leven te behouden en de mogelijkheid
te scheppen óm te leven.
Elk van hen had er zijn eigen gedach»
ten over. Geen geleerde en hoogge»
stemde gedachten, want het waren
maar gewone zeelui, vier van de vijf.
Gewone gedachten in de hoofden van
gewone mannen, die niets anders de»
den dan de zee bevaren en te helpen
aan de vrijmaking van de wereld. Dat
laatste was hun niet ten volle duide»
lijk.
Ze zaten op het vlot. Onder het vlot
vloeide de deining, erboven welfde de
avondhemel. Sterren begonnen te schij»
nen. Kees van der Slot dacht aan Rot.
terdam en hij had wel eens willen
weten hoeveel mijl hij er vandaan was.
Hij kreeg ineens verschrikkelijk trek in
een cigaret en hij moest denken aan
bier. Want hij had nu hevige dorst. Hij
voelde aan zijn roodverbrande been
en merkte dat de huid als een trommel,
vlies zo strak gespannen was.
De anderen zaten met grote, staren»
de ogen voor zich uit te turen. Ze za»
gen niets. Ze waren bezig met zich
zelf in het reine te komen en een ver»
klaring te zoeken voor het grote won»
der in hun leven: dat ze gered waren
uit de groen»grijze zee, dat ze zich be«
vonden op een vlot, met z'n vijven bij
elkaar.
Daarna zou de redding komen.
En déarna zouden ze opnieuw bezit
kunnen nemen van het leven, hun le»
ven, gesleten grotendeels op zee, deels
aan de wal.
Ze zouden het er eens goed van ne»
men, als ze binnenkort aan wal waren.
Ze zouden passagieren en al het vette
der aarde genieten. Dat hadden ze, bjj
Jove, wel verdiend.
De nachtwind suisde mild over hen
heen, en dreef de slaap uit hun ogen.
(wordt vervolgd)